De Passief Bouwen benadering

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Passief Bouwen benadering"

Transcriptie

1 De Passief Bouwen benadering Nog meer met minder naar Europees voorbeeld Energietransitie bij renovatie, naar de passief bouwen standaard? ir.-arch. Erwin Mlecnik (PHP/ OTB) Energie 2008, 9 oktober Naam van de presentatie

2 De Passief Bouwen benadering Nog meer met minder Het concept passiefhuis : definitie, principes Voordelen, kansen, bedreigingen, oplossingen 2

3 Meer met Minder Initiatief van energiebedrijven, bouwers, installateurs, woningcorporaties,.. 23 januari 2008 ondertekend door de ministers van VROM, WWI, EZ Ondersteund door consumentenorganisaties Ambitie gebouwde omgeving: 11 Mt CO2-reductie in 2020 > 1 Mt nieuwbouw > 4 Mt apparaten > 6 Mt bestaande bouw 3

4 Nog meer met minder Nog minder energiekost Nog minder natuurlijke bronnen Zelfde bouwkosten en woonlasten 4

5 Meer met Minder : Ambitie gebouwde omgeving Bron: VROM 5

6 13% 6

7 10% 20% 30% Januari

8 Nog meer met minder: de tijd is rijp Transitie naar duurzaam bouwen Innovatieve technologieën beschikbaar 8

9 Nog meer met minder: de tijd is rijp Industriële netwerken leveren resultaat 9

10 Het concept passiefhuis Energievraag voor ruimteverwarming Nieuwbouw: < 15 kwh/m 2.a Renovatie: < kwh/m 2.a Primaire energievraag (incl. huishoudtoestellen, tapwaterbereiding, ruimteverwarming, ventilatie, koeling) < 120 kwh/m 2.a 10

11 Het concept passiefhuis 11

12 Het concept passiefhuis 9 oktober 2008 De Passief Bouwen benadering 12

13 all CEPHEUS projects Benutzereinfluss im Passivhaus Invloed van gebruikers: het gemiddelde telt 450 annual heat consumption [kwh/(m²a)] Bestaande bouw Laag energiegebouwen > 90% reductie passiefhuizen row houses 41 low energy houses in Heidelberg (Bj. 1962) Niedernhausen 1991 Helmut Krapmeier / EIV and Wolfgang Feist / PHI 27 low energy houses, Hessia 22 houses, PH settlement Wiesbaden passive houses Kronsberg 1998

14 Principes passiefhuis Reductie warmteverliezen Verbeteren kierdichting Gebruik passieve winsten Comfortventilatie Efficiente huishoudapparaten Hernieuwbare energie

15 Voordelen, Kansen Early adaptor = voorsprong 15

16 Voordelen, kansen Meer met minder haalbaar! Sociale erkenning + innovatie Hogere optionele waarde Verhoogde kwaliteit THERMISCH COMFORT VISUEEL COMFORT EENVOUDIG GEBRUIK AKOESTISCH COMFORT LUCHT- KWALITEIT MINDER ONDERHOUD GEZONDE KOSTENEFFICIËNTE GEBOUWEN 16

17 Het concept passiefhuis Comfortmetingen in Hanover-Kronsberg 17

18 Voordelen, kansen Passive renovation Eupen Arch.: O.Henz; foto: PHP Source: Trecodome 18

19 Voordelen, kansen Waarom passiefhuis-renovatie? Lagere woonlasten door lager energiegebruik Tevreden huurders door uitstekend comfort en gezondheid Goede verhuurbaarheid/ verkoop (A+ label) Wat is passiefhuis-renovatie? Faktor 5-10 lagere vraag voor verwarming: Goede thermische isolatie van de gebouwenschil Ventilatie met warmterecuperatie Minimisatie van luchtlekken in de gebouwenschil Bescherming tegen oververhitting in de zomer Set-up van de internet tool 1. Gebruiker selecteert gebouwtype 2. Tool presenteert een overzicht van maatregelen om de passiefhuis-standaard te bereiken 3. Tool berekent besparing en kosten Andere kenmerken van de internet tool Gedetailleerde informatie van ongeveer 35 energiebesparende maatregelen 32 best practices in Europa 19

20 Voordelen, kansen Passive house urban redevelopment in Paris Co-ordinator: SIEMP, photo: E. Mlecnik 20

21 Voordelen, kansen School refurbishment to passive standard Schwanenstadt, Pauat Architekten 21

22 Bedreigingen Traditioneel renoveren weinig toekomstgericht Technische compromissen door (te) veel betrokken handwerkers Gebrekkige coördinatie op de werf, inefficiënt bouwproces Kwaliteitsniveau niet vastgelegd met als gevolg laag kwaliteitsniveau 22 Bron: IEA ECBCS Annex 50

23 Bedreigingen PHI AkkP 24 /2003 Minimum oppervlaktetemperatuur achter meubel: 9,4 C 23

24 Oplossingen Voldoende isolatiekwaliteit bieden om bouwschade te vermijden! Minimum oppervlaktetemperatuur achter meubel: 13,2 C 24 PHI AkkP 24 /2003

25 Oplossingen Prestatie-eis vastleggen en bewaken: iedere renovatie integraal, passief nastreven Procesdenken: bouwteamwerking en commissioning, no compromise Vastgoedbeheer: oplossingen voor zittende huurders, kwaliteitsbewaking en snellere implementatie 25 Bron: IEA ECBCS Annex 50

26 Oplossingen Soltag project by Velux, Copenhagen Denmark Bron: Soltag/ VELUX 26

27 Why heating? If without is more comfortable! 27

28 Met dank aan: Deze bijdrage maakt gebruik van beeldmateriaal en bevindingen van het project LEHR, dat drie onderzoeksteams groepeert (PHP/PMP, Architecture et Climat UCL, CSTC-WTCB- BBRI), en dat ondersteund wordt door de Belgischeoverheid POD Wetenschapsbeleid Passiefhuis-Platform vzw, Berchem, België 28

Concepten en integrale benadering Stand van zaken innovatie

Concepten en integrale benadering Stand van zaken innovatie Low Energy Housing Retrofit Stand van zaken innovatie Ir.-arch. Erwin Mlecnik Senior expert R&D Passiefhuis-Platform vzw Brussel, 18 november 2009 Inhoud Low Energy Housing Retrofit Stand van zaken innovaties

Nadere informatie

Klimaatneutraal bouwen in de praktijk. 1. Uitdaging klimaat. klimaatverandering

Klimaatneutraal bouwen in de praktijk. 1. Uitdaging klimaat. klimaatverandering Klimaatneutaal bouwen in de praktijk Chiel Boonstra directeur De uitdaging van het klimaat Wat is klimaatneutraal bouwen Waarom passief bouwen Projectvoorbeelden BergenopZoom, oktober 9. Uitdaging klimaat

Nadere informatie

Passiefrenovatie in Nederland innovatie in de bouw

Passiefrenovatie in Nederland innovatie in de bouw Passiefrenovatie in Nederland innovatie in de bouw Chiel Boonstra CO 2 emissie per hoofd CO 2 Emissie (ton per hoofd) 19 17 15 13 11 9 7 5 3 1 USA Debt Credit Australia Canada Russia AOSIS Chad Vietnam

Nadere informatie

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Gitschotellei 138 B-2600 Berchem T +32 (0)3 235 02 81 F +32 (0)3 271 03 59 http:// www.passiefhuisplatform.be http:// www.maisonpassive.be http://

Nadere informatie

Passiefhuizen. Arch. Alexis Versele KaHo Sint-Lieven 01 10 2008. Cedubo. Alexis Versele - Passiefhuizen 1. Alexis Versele - Passiefhuizen 2

Passiefhuizen. Arch. Alexis Versele KaHo Sint-Lieven 01 10 2008. Cedubo. Alexis Versele - Passiefhuizen 1. Alexis Versele - Passiefhuizen 2 Passiefhuizen Arch. Alexis Versele KaHo Sint-Lieven 01 10 2008 Cedubo Alexis Versele - Passiefhuizen 1 Alexis Versele - Passiefhuizen 2 1 Lage - energiewoningen - passiefhuizen Motivaties Ecologisch Eco

Nadere informatie

Energieverspilling is zinloos

Energieverspilling is zinloos Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 Milieu - Aandacht in de tijd 2/31

Nadere informatie

Conceptoplossingen en samenwerking. Albert van Lohuizen Manager Installatieconcepten

Conceptoplossingen en samenwerking. Albert van Lohuizen Manager Installatieconcepten Conceptoplossingen en samenwerking Albert van Lohuizen Manager Installatieconcepten Waarom bouwen we zoveel muren en slaan we zo weinig bruggen? Brink Climate Systems 1903 Smederij te Assen 2013 Fabrikant

Nadere informatie

Bouw met lef, bouw voor het leven

Bouw met lef, bouw voor het leven Bouw met lef, bouw voor het leven De nieuwe aanpak Energie-efficiënt en duurzaam. Dat is de toekomst van de bouw en installatietechniek. De nieuwe aanpak is intelligent bouwen. Kennis en techniek zijn

Nadere informatie

2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar?

2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar? Erik Franke Franke Architekten 1 oktober 2008 Den Haag 2008: 7 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar! 2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar? 2020: 4,3 miljoen

Nadere informatie

ENERGIENEUTRAAL BOUWEN

ENERGIENEUTRAAL BOUWEN PASSIEF BOUWEN ( EN RENOVEREN ) DE ENIGE LOGISCHE WEG NAAR ENERGIENEUTRAAL BOUWEN AL DIE VOGELS IN DE HAND MAAR STEEDS WEER DIE VOGEL IN DE LUCHT WE HOEVEN GEEN ENERGIE TE BESPAREN WE HEBBEN NU IMMERS

Nadere informatie

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020

18/10/2013. Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen. De woning van 2020 werfbezoek. 17 oktober 2013, de woning van 2020 Arch. Christophe Debrabander voor Bostoen De woning van 2020 werfbezoek 1 onze MISSIE: Omdat comfortabel wonen een behoefte is van iedereen, (ver-)bouwt Bostoen betaalbare, energiezuinige wooneenheden

Nadere informatie

Energieverspilling is zinloos

Energieverspilling is zinloos Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 2/25 3/25 1. Praktijk van het verleden

Nadere informatie

van naden en kieren, omdat er anders veel warmte verloren gaat.

van naden en kieren, omdat er anders veel warmte verloren gaat. Bij het bakken van een cake in de oven komt al voldoende warmte vrij om een woning te verwarmen. Klinkt dat vreemd? Dat is het namelijk niet. Een behaaglijke temperatuur wordt bereikt door een woning extreem

Nadere informatie

m.m.v. Low Energy Housing Retrofit *Technologische Dienstverlening "Ecobouwen en duurzame ontwikkeling", Guidance technologique Ecoconstruction

m.m.v. Low Energy Housing Retrofit *Technologische Dienstverlening Ecobouwen en duurzame ontwikkeling, Guidance technologique Ecoconstruction Low Energy Housing Retrofit m.m.v. *Technologische Dienstverlening "Ecobouwen en duurzame ontwikkeling", Guidance technologique Ecoconstruction Brussels Hoofdstedelijk Gewest Région Bruxelles Capitale

Nadere informatie

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen. Investeren en bouwen: renoveren naar laagenergie, verbouwen naar passief

Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen. Investeren en bouwen: renoveren naar laagenergie, verbouwen naar passief Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Investeren en bouwen: renoveren naar laagenergie, verbouwen naar passief Stefan Van Loon Technisch adviseur en definitie Geïntegreerde visie

Nadere informatie

Passiefhuis-aanpak bij renoveren

Passiefhuis-aanpak bij renoveren Passiefhuis-Platform vzw Passiefhuis-aanpak bij renoveren ir.-arch. Erwin MLECNIK, senior expert R&D http:// http:// http:// http:// PHP - Gitschotellei 138 B-2600 Berchem PMP 56 rue de l Epargne B-7000

Nadere informatie

Conceptoplossingen door samenwerking. Albert van Lohuizen Manager Installatieconcepten

Conceptoplossingen door samenwerking. Albert van Lohuizen Manager Installatieconcepten Conceptoplossingen door samenwerking Albert van Lohuizen Manager Installatieconcepten Waarom bouwen we zoveel muren en slaan we zo weinig bruggen? Brink Climate Systems 1903 Smederij te Assen 2013 Fabrikant

Nadere informatie

Passief Bouwen. Carl-peter Goossen

Passief Bouwen. Carl-peter Goossen Passief Bouwen Carl-peter Goossen Je weet iets en je heb er kennis van Je weet iets maar heb er geen kennis van Je weet het niet en je hebt er ook geen kennis van. 28 oktober: Klimaatneutraal bouwen: haalbaar

Nadere informatie

Het kan minder! ing. P. Hameetman

Het kan minder! ing. P. Hameetman Het kan minder! ing. P. Hameetman manager innovatie BAM Vastgoed bv Inleiding Afbakening: Presentatie is toegespitst op woningbouw Verdieping van technische mogelijkheden 2 Klimaatakkoord Gemeenten en

Nadere informatie

ENERGIEK RENOVEREN Presentatie Energie neutraal renoveren In Wageningen

ENERGIEK RENOVEREN Presentatie Energie neutraal renoveren In Wageningen ENERGIEK RENOVEREN Presentatie Energie neutraal renoveren In Wageningen Bouw Lokalen 3-5-213 Bouwlokalen Nuth 2 PassiefhuisSp ecialist European certified passive house designer Clarence Rose Ben Hartman

Nadere informatie

Ir. G.N. Sweringa (Truus)

Ir. G.N. Sweringa (Truus) Verduurzaming Woningmarktdebat woningbestand Apeldoorn 15 april 2010 Ir. G.N. Sweringa (Truus) Directeur Bestuurder 7-5-2010 1 MISSIE OFW Het bieden van een kansrijke woon- en leefomgeving voor mensen

Nadere informatie

Duurzaamheid in Boswinkel Oost

Duurzaamheid in Boswinkel Oost Programma Waarom energiezuinig en duurzaam (ver)bouwen? Waarom energiemonitoring Duurzaamheid in Boswinkel Oost Energiemonitoring Velve Lindenhof, Enschede De energiezuinigste wijk van Enschede De uitvraag

Nadere informatie

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U.

ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP. Dirk Saelens. Afdeling Bouwfysica, Departement Burgerlijke Bouwkunde, K.U. NAV STUDIENAMIDDAG MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK: AANPAK VAN ONTWERP TOT REALISATIE NAAR EEN PASSIEVE WONING OP BASIS VAN TRADITIONELE BOUWMETHODES ROL VAN INSTALLATIETECHNIEKEN EN IMPACT OP UW ONTWERP

Nadere informatie

Al 90 jaar uw bouwpartner... Duurzaam bouwen volgens de passiefbouwwijze. www.linden.be www.pamaflex.eu

Al 90 jaar uw bouwpartner... Duurzaam bouwen volgens de passiefbouwwijze. www.linden.be www.pamaflex.eu Al 90 jaar uw bouwpartner... Duurzaam bouwen volgens de passiefbouwwijze www.linden.be www.pamaflex.eu Warmte-/energiebalans bij conventionele bouwwijze 1. Verliezen door muren en vensters 2. Verliezen

Nadere informatie

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson

Nadere informatie

Bouwlokalen: Energieplus Bouwen en Renoveren. Haico van Nunen

Bouwlokalen: Energieplus Bouwen en Renoveren. Haico van Nunen : Energieplus Bouwen en Renoveren Haico van Nunen 2013 BOUWHULPGROEP: advies en architectuur Architectuur en stedenbouw: de bestaande stad Advisering: wijk- en locatieontwikkeling Innovatie: energie, milieu

Nadere informatie

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat wonen zonder energierekening regeltechniek Slimme installatieconcepten voor nieuwbouw en renovatie Vandaag nog beginnen

Nadere informatie

Passiefhuizen: minder energie, meer comfort

Passiefhuizen: minder energie, meer comfort VV9 644-649 16-09-2005 11:17 energiebesparing B. de Boer, H. Kaan, I. Opstelten, M. Elswijk, C. Boonstra en L. Joosten Pagina 644 Ook mogelijkheden voor de bestaande bouw Passiefhuizen: minder energie,

Nadere informatie

Peter Wagener Voorzitter

Peter Wagener Voorzitter Peter Wagener Voorzitter Duurzame energie, omdat U de wereld niet heeft geёrfd van uw ouders, maar geleend van mijn generatie. 1/37 2 1 Dat van dat erven en lenen weet u nu dus wel, maar: Wat gaat U daar

Nadere informatie

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 10 december 2015 Routekaart BENG 9-12-2015 2 BENG wat gaat er veranderen Bijna EnergieNeutrale Gebouwen

Nadere informatie

Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit

Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit Een robuust en onderzoeksondersteund pad naar energieneutraliteit Michel De Paepe Overzicht Definitie van Nearly Zero Energy Building Technologische ontwikkeling Uitvoering, opvolging en commissioning

Nadere informatie

Op weg naar klimaatneutraal bouwen

Op weg naar klimaatneutraal bouwen Op weg naar klimaatneutraal bouwen Waarom klimaatneutraal bouwen? Klimaatneutraal bouwen Klimaatneutraal bouwen Energieneutraal bouwen CO 2 neutraal bouwen Regelgeving en initiatieven EPBD EPC en Energielabel

Nadere informatie

CIR-Isolatie Raad vzw

CIR-Isolatie Raad vzw 15 de ISOLATIEDAG energetisch renoveren bestaande gebouwen Georges Timmermans gti@skynet.be CIR-Isolatie Raad vzw koepel Belgische isolatiesector Duurzame Bouwsystemen 1 CIR-Isolatie Raad vzw jaarlijkse

Nadere informatie

Bijna-energieneutraal bouwen Tussenstap naar energieactieve gebouwen Voorbeelden van ambitieuze projecten

Bijna-energieneutraal bouwen Tussenstap naar energieactieve gebouwen Voorbeelden van ambitieuze projecten Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Bijna-energieneutraal bouwen Voorbeelden van ambitieuze projecten 20 september 2011 Ingenieurshuis, KVIV Antwerpen Nul en plus energie 100%

Nadere informatie

Energieneutraal via de Passief bouwen route

Energieneutraal via de Passief bouwen route Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet

Nadere informatie

Duurzaamheid & energiebesparing in de woningbouw! Onze wereld vraagt erom.

Duurzaamheid & energiebesparing in de woningbouw! Onze wereld vraagt erom. Duurzaamheid & energiebesparing in de woningbouw! Waar ligt de schat begraven??? HET PARETO PRINCIPE B&U-sector GWW-sector CO2-emissie 2007: CO2-emissie 2008: CO2-emissie 2009: Focus op exploitatieperiode

Nadere informatie

WOONLASTEN 4 15. Zijn de maandlasten voor huur + energie in een Passiefhuis lager dan in een normale woning? 4

WOONLASTEN 4 15. Zijn de maandlasten voor huur + energie in een Passiefhuis lager dan in een normale woning? 4 PASSIEFHUIZEN COLUMBUSKWARTIER ALMERE VEEL GESTELDE VRAGEN PASSIEFHUIZEN EN WONEN IN EEN PASSIEFHUIS 2 1. Wat is een Passiefhuis? 2 2. Wat is het voordeel van een Passiefhuis? 2 3. Wat zijn bewonerservaringen

Nadere informatie

Energietransitie bij Renovatie

Energietransitie bij Renovatie Energietransitie bij Renovatie Ir. Frans de Haas de Haas & Partners Studiedag Energietransitie bij Renovatie, naar de passief bouwen standaard? 9 oktober 2008 Inhoud 1981 Inhoud 1984 Inhoud 1997 Inhoud

Nadere informatie

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB Energiezuinige zwembaden: Case Study Bart Callens is Senior Project Engineer bij VK Engineer. Daar leidt hij het projectteam van ingenieurs en design assistants, zowel voor sportinfrastructuur, maar eveneens

Nadere informatie

Economische analyse van een passiefhuis

Economische analyse van een passiefhuis Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Economische analyse van een passiefhuis 6 maart 2009 Ir. Arch. Wouter Hilderson, technisch adviseur Wouter.hilderson@passiefhuisplatform.be

Nadere informatie

One for LIGHT. One for ENERGY. One for THE PLANET THERMOBEL TRI PASSIVE GLASS FOR ACTIVE LIVING GLASS UNLIMITED

One for LIGHT. One for ENERGY. One for THE PLANET THERMOBEL TRI PASSIVE GLASS FOR ACTIVE LIVING GLASS UNLIMITED One for LIGHT One for ENERGY One for THE PLANET THERMOBEL TRI PASSIVE GLASS FOR ACTIVE LIVING GLASS UNLIMITED Hoe ziet het huis van de toekomst 1. HOGE LICHTTRANSMISSIE 2. OPTIMAAL GEBRUIK VAN DE ZONNE-ENERGIE

Nadere informatie

Passiefhuis handleiding voor projectontwikkelaars

Passiefhuis handleiding voor projectontwikkelaars Passiefhuis handleiding voor projectontwikkelaars Jeni Jahn, Miimu Airaksinen [VTT] Loes Joosten, Chiel Boonstra [DHV] Bart de Boer, Marcel Elswijk [ECN] Erwin Mlecnik [PHP] (Editie November 2007) Wat

Nadere informatie

Passiefbouwen. Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen?

Passiefbouwen. Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen? Passiefbouwen Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen? Waarom is er niet meer Passief gebouwd? Waarom Passiefbouwen?

Nadere informatie

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt

Urgenda ESCo-project. Peter Odermatt Urgenda ESCo-project Peter Odermatt Inleiding Ambitie Urgenda: Vergroten energie efficiency in NL Beter benutting hernieuwbare energie potentieel in NL Verkennen onder welke voorwaarden ESCo s een bijdrage

Nadere informatie

SBRCURnet Bouwlokalen. Samen Nul op de meter, bij woning renovatie. Henk Wegkamp 14-4-2015 vs1.1. 31 maart 2015

SBRCURnet Bouwlokalen. Samen Nul op de meter, bij woning renovatie. Henk Wegkamp 14-4-2015 vs1.1. 31 maart 2015 1 SBRCURnet Bouwlokalen Samen Nul op de meter, bij woning renovatie Henk Wegkamp 14-4-2015 vs1.1 Wat betekent Nul-op-de-meter? 4 Veel termen in gebruik Energieneutraal Energie-nota-nul EPC = 0 nzeb (nearly

Nadere informatie

Energieambities in strategisch voorraadbeleid

Energieambities in strategisch voorraadbeleid TEN KROODE & VAN ZEE ORGANISATIE-ADVISEURS Energieambities in strategisch voorraadbeleid Artikel 090.003 12 februari 2008 In opdracht van SenterNovem Ten Kroode & Van Zee, organisatie-adviseurs www.tkvz.nl

Nadere informatie

Passieve sociale woningen. Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW

Passieve sociale woningen. Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW Passieve sociale woningen Veerle De Meulenaer, burgerlijk ir. Projecten VMSW Passieve sociale woningen Sessie 14 Woonforum 2009 Welkom Demonstratieproject PASW Wat is een Passief Huis? Doelstellingen van

Nadere informatie

Passiefhuis handleiding voor gemeenten en stedenbouwkundigen

Passiefhuis handleiding voor gemeenten en stedenbouwkundigen Passiefhuis handleiding voor gemeenten en stedenbouwkundigen Jyri Nieminen, Jeni Jahn, Miimu Airaksinen [VTT] Bart de Boer, Marcel Elswijk [ECN] Loes Joosten, Chiel Boonstra [DHV] Erwin Mlecnik [PHP] (Editie

Nadere informatie

Harry Nieman Adviesbureau Nieman. Passief bouwen in Gietbouw. Een goede combinatie.

Harry Nieman Adviesbureau Nieman. Passief bouwen in Gietbouw. Een goede combinatie. Harry Nieman Adviesbureau Nieman Passief bouwen in Gietbouw. Een goede combinatie. Duurzaam bouwen in beton =Het Passief bouwen concept= drs. ing. Harry Nieman Beton vakdagen Gorinchem 9 december 2008

Nadere informatie

Energie en comfort in duurzame gebouwen

Energie en comfort in duurzame gebouwen Energie en comfort in duurzame gebouwen Aluminium Experience Day 30 augustus 2011 Dr.ir.arch. Griet Verbeeck (PHL & K.U.Leuven) DUURZAME GEBOUWEN KLIMAATSVERANDERING UITPUTTING NATUURLIJKE RIJKDOMMEN DUURZAAMHEID

Nadere informatie

BDH Inspiratiesessie hybride warmtepompen voor en door corporaties

BDH Inspiratiesessie hybride warmtepompen voor en door corporaties BDH Inspiratiesessie hybride warmtepompen voor en door corporaties 28 maart 2018 Perry van Happen Adviseur Duurzaamheid & Huurbeleid Resulaten duurzaamheid Alwel (B+R) 2008 2016 Doel Energie Index 1,9

Nadere informatie

PASSIEFHUISGIDS. Voor projectontwikkelaars. 1ste editie december 2007

PASSIEFHUISGIDS. Voor projectontwikkelaars. 1ste editie december 2007 PASSIEFHUISGIDS Voor projectontwikkelaars 1ste editie december 2007 Auteurs Jyri Nieminen, Jeni Jahn, Miimu Airaksinen Bart de Boer, Marcel Elswijk Chiel Boonstra, Loes Joosten Erwin Mlecnik, Stijn Van

Nadere informatie

Inleiding prestatieborging / commissioning

Inleiding prestatieborging / commissioning Inleiding prestatieborging / commissioning 1 2 1. Waarom prestatieborging 2. Wat is commissioning 3. Wat levert commissioning op 4. De markt en commissioning 1. Waarom prestatieborging Maar goed dat de

Nadere informatie

kijk, leer en kopieer: het etrium

kijk, leer en kopieer: het etrium kijk, leer en kopieer: het etrium ir. Jeroen Scheepmaker sr.. consultant business development PROVADA - DUURZAAMHEIDSPAVILJOEN - 8 juni 2011 Source: Wassermann, Manos Meisen feiten etrium: zeer energiezuinig

Nadere informatie

Sociale passiefwoningen. Luc Stijnen, directeur De Zonnige Kempen, Westerlo

Sociale passiefwoningen. Luc Stijnen, directeur De Zonnige Kempen, Westerlo Sociale passiefwoningen Luc Stijnen, directeur De Zonnige Kempen, Westerlo C.V. ZONNIGE KEMPEN TEL.: 014/54.19.41 GROTE MARKT 39 FAX: 014/54.19.51 2260 WESTERLO email: info@zonnigekempen.be Sociale passiefwoningen

Nadere informatie

Een kwaliteitsbeheersysteem. voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen

Een kwaliteitsbeheersysteem. voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen Een kwaliteitsbeheersysteem voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen 1 Renovatie van meergezinswoningen met behulp van het kwaliteitsbeheersysteem

Nadere informatie

Project: CO 2 -neutrale nulenergiewoning, Merelbeke. CO 2 -neutraal Nulenergie. Bio-ecologisch

Project: CO 2 -neutrale nulenergiewoning, Merelbeke. CO 2 -neutraal Nulenergie. Bio-ecologisch CO 2 -neutraal Nulenergie Bio-ecologisch Pieter VERSTRAETE Architect & energiedeskundige - Zaakvoerder NEO-architectuur - Projectverantwoordelijke DuBo, MilieuAdviesWinkel E info@neo-architectuur.be W

Nadere informatie

23-10-2009 MiddenBeemster. Aanpak tussen gemeente en huurders. Duurzaam Woonbron

23-10-2009 MiddenBeemster. Aanpak tussen gemeente en huurders. Duurzaam Woonbron 23-10-2009 MiddenBeemster Aanpak tussen gemeente en huurders Duurzaam Woonbron Even voorstellen Jan Willem Croon, ambassadeur duurzaamheid Woonbron Ir. Bouwkunde TU Delft 10 jaar Stork contracting. 10

Nadere informatie

Van duurzaam denken naar duurzaam doen

Van duurzaam denken naar duurzaam doen Van duurzaam denken naar duurzaam doen Onze welvaart gaat ten koste van onze planeet en generaties na ons. Wij kunnen daar iets aan doen. Als we onze verantwoordelijkheid nemen. Maar hoe? Verantwoording

Nadere informatie

De Woonmensen is een woonzorgorganisatie

De Woonmensen is een woonzorgorganisatie Bert Stroop Hans Veldman De Woonmensen De Woonmensen De Woonmensen is een woonzorgorganisatie 1 Onze organisatie ruim 250 medewerkers, 200 vrijwilligers producten en diensten voor wonen, zorg & welzijn

Nadere informatie

opleidingen energieneutraal bouwen eprojecten

opleidingen energieneutraal bouwen eprojecten opleidingen energieneutraal bouwen eprojecten BEN je mee? Modulaire opleidingscyclus energieneutraal bouwen Vlaanderen zet de route uit met de BEN-doelstellingen. Dit schept enorme kansen, maar vraagt

Nadere informatie

Energiezuinig bouwen; Wat is wat?

Energiezuinig bouwen; Wat is wat? Inhoud 1. Prestaties... 2 Nul-op-de-meter (NOM)... 2 Nul-op-de-rekening... 2 BENG (Bijna energieneutraal gebouw)... 2 Energieleverend... 2 All-electric... 3 Energieneutraal... 3 Energieprestatievergoeding

Nadere informatie

PASSIEF BOUWEN FOCUS OP KWALITEIT

PASSIEF BOUWEN FOCUS OP KWALITEIT PASSIEF BOUWEN FOCUS OP KWALITEIT Passiefhuis Kalmthout, arch & foto: e-projecten WOUTER HILDERSON PASSIEFHUIS-PLATFORM VZW INHOUD Inleiding: energiezuinig bouwen ok, maar hoe? Definities: wat is laag

Nadere informatie

Hoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland?

Hoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland? brings concepts to life Hoe krijg je het eerste volledig WELL gecertificeerde gebouw van Nederland? Bastiaan Beerens Peter Buurman Adviseur Bouwfysica en Gezonde Gebouwen - WELL AP Sustainability Director

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag Uw kenmerk 2016Z15884

Nadere informatie

LAGE ENERGIE RENOVATIE: YES WE CAN! Christophe Marrecau. Woensdag 21 april 2010 Eco-Bouwpools Ecohuis Antwerpen. Context

LAGE ENERGIE RENOVATIE: YES WE CAN! Christophe Marrecau. Woensdag 21 april 2010 Eco-Bouwpools Ecohuis Antwerpen. Context LAGE ENERGIE RENOVATIE: YES WE CAN! Christophe Marrecau 7 & 8 november Passiefhuis-Platform 2009 vzw Woensdag 21 april 2010 Eco-Bouwpools Ecohuis Antwerpen Context 128 m2 woonopp. over 2 bouwlagen garage

Nadere informatie

INNAX Gebouw & Omgeving

INNAX Gebouw & Omgeving INNAX Gebouw & Omgeving Gebouwverduurzamer van A tot Z Pieter Klep, 26 oktober 2017 Waarom energietransitie? Belangrijke ontwikkelingen Regeerakkoord (Rutte II) energieneutraal 2050 Klimaatakkoord Parijs

Nadere informatie

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Masterclass door Clarence Rose, DNA in de Bouw / Azimut Bouwbureau en Carl-peter Goossen, DNA in de Bouw / BouwNext 2 Masterclass Introductie NZEB-tool

Nadere informatie

Naar een integraal aanbod van bijna-energieneutrale (BEN) renovaties van eengezinswoningen in België

Naar een integraal aanbod van bijna-energieneutrale (BEN) renovaties van eengezinswoningen in België Naar een integraal aanbod van bijna-energieneutrale (BEN) renovaties van eengezinswoningen in België FRDO Lunchdebat Brussel, 19 januari 2014 Erwin Mlecnik, TU Delft Faculty of Architecture and the Built

Nadere informatie

BENG en NTA. Stand van zaken

BENG en NTA. Stand van zaken BENG en NTA Stand van zaken Ir. Harm Valk Nieman Groep ZEN-Platformbijeenkomst 20 juni 2017 BENG, maar ook ZEN! Integraal benaderen comfort gebruik energie Werkgroep BENG Nieuwe projecten BENG vanaf het

Nadere informatie

Opbouw van de presentatie

Opbouw van de presentatie Workshop Sustainable bouwen met beton CUR Bouw & Infra 7 december 2009 Door: André Burger Opbouw van de presentatie 1. Cement&BetonCentrum 2. Onze ambities m.b.t. duurzaam bouwen 3. Voorbeelden duurzaam

Nadere informatie

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN

ENERGIEAKKOORD. Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN ENERGIEAKKOORD Gevolgen, verplichtingen en kansen THOMAS KOKSHOORN 2 - Wie zijn wij? - Visie Ekwadraat - Beleid - Doelstellingen - Middelen - Financiering Inhoud - Conclusies en aanbevelingen 3 INLEIDING

Nadere informatie

AFDELINGSHOOFD ADMINISTRATIE EN FINANCIËN

AFDELINGSHOOFD ADMINISTRATIE EN FINANCIËN AFDELINGSHOOFD ADMINISTRATIE EN FINANCIËN 1. Voorstelling Zonnige Kempen 2. Visie duurzaamheid 3. Renovatie met participatie 4. Duurzame wijken 5. Tendensen 1963 Aanbod van goede en betaalbare woningen

Nadere informatie

Hoe maken we het mogelijk?

Hoe maken we het mogelijk? Energiezuinig Wonen Hoe maken we het mogelijk? Jaarlijkse energielasten 12.000,00 10.000,00 8.000,00 6.000,00 4.000,00 2.000,00 0,00 0 10 20 30 40 Jaar referentie passiefhuis+ Met conceptueel bouwen! Inhoud

Nadere informatie

Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton

Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton Renovatie kantoorgebouw CIT-Blaton Alain Bossaer 14 maart 2007 A 2 M Waarom passief bouwen? Bron: Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) 2 A 2 M 1 3 A 2 M 4 A 2 M 2 Een passief gebouw Duitse

Nadere informatie

Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET

Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET Contouren van de Value Case EET-café 27 mei 2014 Machiel Karels Lid van het EET Value Case 2 Value Case 3 Value Case 4 Value Case 5 Value Case 6 Value Case 7 Status: VALUE CASE Van ambitie naar realisatie

Nadere informatie

Zeer energiezuinige woning ondergewaardeerd in EPN?

Zeer energiezuinige woning ondergewaardeerd in EPN? smart buildings ir. D.W.L. Jansen, ir. B.J. de Boer, ir L.J. Joosten, ir. J.M. Boonstra Effect maatregelen volgens - en PHPP-methodiek Zeer energiezuinige woning ondergewaardeerd in? Een recent uitgevoerde

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat Vri jteken i ng sbed i ng De meeste maatregelen die opgenomen zijn op dit certificaat, zijn op dit moment kosteneffectief of kunnen dat worden binnen de geldigheidsduur van het certificaat. Mogelijk zijn

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestemming type appartement softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2 ): 191 Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement.

Nadere informatie

BOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties

BOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties BOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties BOUWHULPGROEP: advies en architectuur Architectuur en stedenbouw: de bestaande stad Advisering: wijk- en locatieontwikkeling Innovatie: energie, milieu

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Sint-Bernardsesteenweg nummer 269 bus 3 bestemming appartement type softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): 379 Het berekende energieverbruik is een inschatting

Nadere informatie

Bouwen is Vooruitzien

Bouwen is Vooruitzien Bouwen is Vooruitzien Energie van visie tot projecten Peter Op t Veld Inhoud Waar staan we? Europees energie en klimaatbeleid Tegenstelling collectief belang individueel belang Waar gaan we naar toe?

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 ing. A.F. (André) Kruithof Oktober 2015 Programma Op weg naar 2050: doelstellingen bestaande bouw & nieuwbouw BENG-indicatoren Energiezuinigheid in de

Nadere informatie

Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving. Utrecht + Amsterdam - 5 en 13 november 2008

Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving. Utrecht + Amsterdam - 5 en 13 november 2008 Innovatie Agenda Gebouwde Omgeving Utrecht + Amsterdam - 5 en 13 november 2008 Stand van zaken UKR projecten Aanvrager Titel Gemeente Woningstichting Patrimonium Harinxmaland Sneek Sneek Aramis Wonen Passief,

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

132 I ISOVER I MULTI-COMFORT HOUSE

132 I ISOVER I MULTI-COMFORT HOUSE 132 I ISOVER I MULTI-COMFORT HOUSE Servicepagina s MULTI-COMFORT HOUSE I ISOVER I 133 Servicepagina s Het Isover Multi-Comfort House, de norm voor de toekomst. Positieve ervaringen Tot hiertoe werden reeds

Nadere informatie

Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016

Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016 Kennismaking BENG Hans van Eck en Jacqueline Hooijschuur 22 november 2016 Huishoudelijke mededelingen Chatfunctie Uw vragen Pollvragen Uw mening Enquête Wat heeft u nodig Introductie Waarom BENG? Wat is

Nadere informatie

Low-Energy woningen en hun gebruikers

Low-Energy woningen en hun gebruikers Low-Energy woningen en hun gebruikers Voorspeld energiegebruik vs. Werkelijk energiegebruik P 5 Presentation Msc 4 Graduation Studio _ Green Building Innovation Anne Cowan 1502492 1st Mentor: M. Tenpierik

Nadere informatie

Hilco Knul & Rutger Naber. BUILT4U Huizen waar bewoners om vragen

Hilco Knul & Rutger Naber. BUILT4U Huizen waar bewoners om vragen Hilco Knul & Rutger Naber BUILT4U Huizen waar bewoners om vragen 25 september 2014 De ambitie van Built4U B4U = Revolutionair voor de renovatiemarkt. = Betaalbare passiefrenovatie. = Energiezuinige, gezonde,

Nadere informatie

NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL

NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL Gefeliciteerd, u gaat straks uw eigen woning (ver) bouwen! Dit betekent heel veel mogelijkheden en complexe vraagstukken. En moet u dan ook nog iets met

Nadere informatie

Prefab Uitdagingen en opportuniteiten voor de aannemer

Prefab Uitdagingen en opportuniteiten voor de aannemer Prefab Uitdagingen en opportuniteiten voor de aannemer ir. B. PARMENTIER Hoofd Afdeling Structuren WTCB /6 China inspiring 0 verdiepingen 7000 m² weken 00 bouwvakkers weken!! Context Prefab systems Energetic

Nadere informatie

Uitdagingen voor de energierenovatie van het Vlaamse woningbestand

Uitdagingen voor de energierenovatie van het Vlaamse woningbestand 14/02/2013 Uitdagingen voor de energierenovatie van het Vlaamse woningbestand Marlies Van Holm Duurzaam wonen en bouwen / Duurzame steden VITO Onze woningen 14/02/2013 2 Onze woningen Groot aandeel oudere

Nadere informatie

Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen

Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Energie en exergie in de gebouwde omgeving Door Sabine Jansen (TU Delft) 7 April 2015 Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Exergie voor de gebouwde omgeving Statements

Nadere informatie

nearly Zero Energy Buildings

nearly Zero Energy Buildings nearly Zero Energy Buildings samen op weg naar energieneutraal Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Naslag werk in whitepaper www.unica.nl Visie Gebouwen Faciliteren bedrijfsprocessen. Duurzame gebouwen zijn

Nadere informatie

Hoogwaardige renovatie beter dan sloop

Hoogwaardige renovatie beter dan sloop Hoogwaardige renovatie beter dan sloop 24 Artikel Hoogwaardige renovatie beter dan sloop In Nederland worden verouderde sociale huurwoningen vaak gesloopt. Als toch voor renovatie wordt gekozen, zijn de

Nadere informatie

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl

Aardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl Aardgasloze toekomst, waarom? Stroomversnelling Energy Up 2018 Casper Tigchelaar Inhoud presentatie 2 belangrijkste redenen voor aardgasvrije gebouwde omgeving Hoe heeft het energiegebruik in huishoudens

Nadere informatie

6-11-2012. Nut en noodzaak energieconcepten in renovatie. Visie renovatie & energiezuinigheid. Programma. Renoveren in bestaande bouw

6-11-2012. Nut en noodzaak energieconcepten in renovatie. Visie renovatie & energiezuinigheid. Programma. Renoveren in bestaande bouw Programma Nut en noodzaak energieconcepten in renovatie van visie tot concept renovatie & energiezuinigheid Voorbeeldprojecten Toekomst + gebruiker (bestaande) bouw ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur

Nadere informatie

De keuze voor duurzaam bouwen

De keuze voor duurzaam bouwen De keuze voor duurzaam bouwen Ad Stas Woonbelang Veghel Wat aan de orde? Woonbelang Veghel beleid duurzaam (ver)bouwen en ervaringen instrumentarium, dilemma s en procesgang duurzaam concept; houtskeletbouw

Nadere informatie

Passief Bouwen: waarom en hoe?

Passief Bouwen: waarom en hoe? Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort

Nadere informatie