I. JE CARRIÈRE 10 JAAR VERDER

Transcriptie

1 I. JE CARRIÈRE 10 JAAR VERDER

2

3 Je carrière 10 jaar verder 1 1. De vrouwelijke loopbaan De carrière van hooggeschoolde vrouwen verloopt anders dan die van mannen. Er zijn veel factoren die daartoe bijdragen, maar enkele zijn doorslaggevend. En die kan je zelf beïnvloeden. In het begin van de carrière gaat die van vrouwen meestal gelijk op met die van hun mannelijke collega s. Ze doen het zelfs iets beter dan de mannen soms. In deze fase van je loopbaan word je vooral erkend om je resultaten en je professionele inzet. Je harde werk en potentieel wordt vaak beloond door een of meerdere promoties, of je krijgt snel meer verantwoordelijkheid. Je haalt je voldoening uit de uitdagingen en de erkenning die je geniet. Rond je 30ste verandert dit. Op privévlak breekt voor veel vrouwen het drukke tijdperk aan. Heb je een partner en een kinderwens, dan komt alles vaak zo n beetje tegelijk: je bouwt of verbouwt een woning, de kinderen komen en je partner die veelal in dezelfde levensfase zit, krijgt het net zo druk op het werk als jij. Heb je geen partner of geen kinderen dan heb je weliswaar meer flexibiliteit (meer daarover in het hoofdstuk over work-life balance). Maar professioneel verandert er wat. Dat gebeurt vaak ongemerkt. De eisen aan je werk en inzet blijven ongewijzigd maar de beloning blijft soms verrassend uit. Ben je je eigen standaard geworden dan? Deels wel, men is hard werk en goede resultaten van jou gewoon. Maar er spelen ook andere eisen en belangen die vaak niet uitgesproken worden. Zo verwachten veel leidinggevenden dat je vanaf een bepaald ervaringsniveau anderen kan aansturen en ontwikkelen, en dat je subtieler wordt in je aanpak. Dat je het politieke spel leert spelen, waarbij geduld en inzicht in de belangen van anderen aan betekenis winnen en waarbij men verwacht dat je je professionele inzichten kan overstijgen en toepassen op winst voor de organisatie. Ligt dat dan anders voor mannen? Blijkbaar wel. Mannen hebben blijkbaar sneller in de gaten dat hard werken alleen niet volstaat en zijn misschien sneller toe aan iets nieuws, waardoor ze zich vlotter aanpassen aan een nieuwe rol en nieuwe eisen. En ze zijn selectiever, want ze kunnen naar eigen zeggen niet of moeilijker multitasken. Dat is een voordeel als je prioriteiten moet stellen. Het is dus je vrouwelijk talent om veel dingen tegelijk te doen dat zich even in je nadeel keert. Dit is het punt waarop de vermoeidheid toeslaat en veel vrouwen zich zuchtend afvragen of ze dit allemaal nog wel willen. 15

4 2. Carrière of geluk? Waarom wekken de woorden ambitie en carrière zoveel weerstand op bij vrouwen? Het lijken wel de tegenstellingen van geluk. Het lijkt soms alsof er maar 2 mogelijkheden zijn. Ofwel zit je op een (doodlopend) deeltijds spoor en gebruik je je kinderen zogezegd als excuus om niet te werken, ofwel heb je een topjob die je amper toelaat je kinderen of partner te zien. Kies je om niet te combineren, dan ben je een muts. Ergens tussen zwart en wit moet toch een grijze zone zitten? En ergens moet er vast wel een plek zijn voor jouw ideale balans, wensen en dromen Geluk als ambitie Gelukkig zijn is ook ee n ambitie. En die kan vele vormen aannemen. Omdat je vele rollen combineert (moeder, meemoeder, medewerker, zaakvoerder, partner van, dochter van, zus van, leesmama bij, sportmaatje, koorleider, amateurkunstenaar, enz.), is het soms moeilijk om het noorden niet kwijt te raken. En loopt het fout op het ene vlak, dan voel je dat op al die andere. Daardoor vluchten vrouwen soms in de ene of andere rol. En je kan het hen niet kwalijk nemen: soms is het gewoon te veel en kan dit (tijdelijk) soelaas bieden. Probeer veel verder te kijken in de tijd, en vraag je af wat geluk voor jou betekent. Dàt is jouw ambitie Alles tegelijk? Misschien hoeft het niet all emaal nu onmiddellijk en tegelijk. Stel je doelen op realistische termijn zodat je ook nog kan ademen tussenin en het vooral ook leuk blijft. Niet alleen je doel bereiken, geeft voldoening; ook de weg daar naartoe moet plezierig en verrijkend zijn. Stel jezelf voorop wat op elk moment prioriteiten zijn, wat je op korte termijn wilt realiseren en welke dromen en ambities je koestert op de langere termijn. Stop ze niet weg, geef ze een plek. En leef naar je keuzes. Zo geef je al je wensen en ambities de ruimte en vermijd je frustratie om de dingen die je doet, of de dingen die je niet deed. En vermijd je dat je spijt krijgt later, dat je er niet vaker was of dat je niet achter je dromen aanging. 16

5 Je carrière 10 jaar verder 1 3. Waar wil je naartoe? Je hoeft niet de hele tr ap te zien om een eerste stap te zetten. (Jim Collins) Het is een standaardvraag bij sollicitatiegesprekken maar blijkbaar een van de lastigste en moeilijkst te beantwoorden vragen: hoe zie jij jezelf binnen 10 jaar? Tijdens alle selectiegesprekken die ik de voorbije 20 jaar voerde of bijwoonde, stelde ik enkele opvallende verschillen vast tussen vrouwelijke en mannelijke sollicitanten. Vrouwen beantwoorden deze vraag over het algemeen eerder bescheiden en meestal vaag. Meest gehoorde antwoord is ik hoop nog veel te kunnen bijleren. Hoewel dit wat zegt over je verwachting en hoop op leerkansen, vertelt dit je gesprekspartner niks over je carrièredoelen. Dubbel mis! Het belet jou om af te toetsen of dit het bedrijf of de organisatie is waar je kan groeien zoals jij dat wilt en het belet je toekomstige werkgever om correct in te schatten of er tegemoetgekomen kan worden aan je wensen. Beantwoord je deze vraag met een ambitieus antwoord dan wordt er tussen manager en HR meestal gelijk nagedacht over een volgende stap over 2 of 3 jaar, waar nadien tijdens de functionerings- en planningsgesprekken meestal ook naar teruggegrepen wordt. Deze vraag niet correct beantwoorden, geeft je dus gelijk een achterstand. Vergeet niet dat men jou in deze fase absoluut wil en je toekomstige werkgever extra z n best zal doen om je perspectieven te bieden. Doe dus je huiswerk! Waarom is deze vraag dan zo moeilijk? Waarom hebben vrouwen doorgaans geen plan? Dat vrouwen wél kunnen plannen, is geweten. Vrouwen zijn superhelden in het operationeel plannen op de korte en middellange termijn, plannen die ze dan vaak ook met gemak, realiteitszin en flexibiliteit bij onvoorziene omstandigheden realiseren. Daar schuilt misschien onze grootste valkuil. Omdat we gewend zijn dat als we dingen plannen, we die ook realiseren, is het best wel eng om een plan te maken op de langere termijn dat je misschien niét zal kunnen realiseren. Een gedachte om even vast te pakken: durf jij een droom te koesteren waarvan je niet zeker weet of hij ooit waarheid kan gaan worden? En durf jij plannen maken en stappen zetten die je alsnog in die richting zouden kunnen brengen? En durf je dat uitspreken in een sollicitatie- of functioneringsgesprek? 17

6 4. Oefening: je carrièredroom In deze oefening wil ik j e uitnodigen om je fantasie de vrije loop te laten. Neem iets om te schrijven of te tikken. Het doel van de oefening is dat je zo wild mogelijk gaat fantaseren over je toekomst. Stap 1 Zoek een rustige plek waar je niet gestoord gaat worden. De oefening kan een dertigtal minuten in beslag nemen, afhankelijk van hoeveel inspiratie je hebt. Zo begin je eraan. We zijn vandaag exact 10 jaar verder dan toen je dit boek ter hand nam. Schrijf nu een brief of mail aan je 10 jaar jongere ik. Het is 10 jaar geleden dat je dat nog deed, dus je hebt veel te vertellen. En je bent enthousiast over alles wat je overkomen is en wat je gerealiseerd hebt. Wat doe je vandaag professioneel? Op welke successen en keuzes ben je trots? Wat zou je achteraf gezien anders aangepakt hebben? Wat heb je gerealiseerd? Schrijf en blijf schrijven! Liegen mag, het is zelfs een goed idee. Hoe wilder je opgaat in je fantasie, hoe waardevoller je oefening. Als je klaar bent met je brief dan rond je hem af. Tip: merk je dat je geremd wordt door gedachten die je zeggen dat je iets niet mag schrijven want dat dat toch niet kan, doe het dan net wél. Niemand hoeft je schrijfsel te lezen, het mag dus gerust onrealistisch zijn. Stap 2 Deze tweede stap doe je ofwel meteen na de oefening ofwel laat je je brief of mail even rusten (of stuur hem op naar jezelf). Neem hem dan terug ter hand. In deze stap overloop je je successen en realisaties, privé en professioneel. Van welk stuk in je brief word je het meest blij? Wat zou je echt waaw vinden om over 10 jaar te kunnen vertellen? Welke plannen hoop je écht waar te kunnen maken, al weet je misschien nog niet hoe? Stap 3 Vat nu voor jezelf in maximum 3 zinnen samen wat je hoofdwensen en ambities zijn. Vul deze zin aan: Over 10 jaar wil ik. Het gebruik van het werkwoord willen is hierbij cruciaal. Vermijd twijfeltaal, zoals zou ik willen, hoop ik, zou ik het fijn vinden om. Wees gerust een beetje frank, jij mag namelijk willen wat je wilt. Oefen in het hardop formuleren van je wens, zodat je vanaf nu altijd een antwoord hebt op die lastige carrièrevraag. Maak je nog geen zorgen over hoe je daar zal geraken, dat volgt in de volgende hoofdstukken. 18