INHOUD WOORD VOORAF 5

Transcriptie

1

2 INHOUD WOORD VOORAF 5 Bouwen aan de toekomst: investeren in onze kinderen en ervoor zorgen dat elk gezin de kinderbijslag krijgt waar het recht op heeft 5 DE BOUWSTENEN VAN De tweede bestuursovereenkomst: streven naar nog meer kwaliteit 7 De schoolpremie: een snelle en dynamische dienstverlening 8 De elektronische gegevensfluxen: een hefboom voor de administratieve vereenvoudiging en een exacte toekenning van de kinderbijslag 8 Het onthaal van de gezinnen bij de Rijksdienst: 98,1 % van de gezinnen tevreden 9 De financiële controle van de kinderbijslagfondsen 9 Kinderbijslag voor steeds meer gezinnen 9 Het recht van de gezinnen: een betere en meer gerichte bescherming 10 Het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten: een essentiële dienstverlening 10 Informeren en communiceren: de Rijksdienst in dialoog met de partners 11 Competenties ontwikkelen 11 Interne audit: sluitstuk van een goed beheer 12 ONZE MISSIE, VISIE & WAARDEN 13 Wij zetten ons in voor 13 Wij bouwen mee aan een toekomst 14 Wij geloven in 15 BOUWEN AAN DE TOEKOMST ACTIVITEITEN

3 DE KINDEREN BOUWEN DE MAATSCHAPPIJ VAN MORGEN... DE RKW ZORGT NU VOOR DE FUNDERINGEN 17 HET KINDERBIJSLAGSTELSEL VOOR WERKNEMERS IN De actoren van het stelsel 19 Kinderbijslag volgens de behoeften van het gezin 20 DE RIJKSDIENST ALS REGULATOR: HET POTENTIELE RECHT VAN DE GEZINNEN WAARBORGEN 29 De elektronische gegevensuitwisseling een instrument om het potentieel recht op gezinsbijslag te waarborgen 29 Bemiddeling, bijstand, onthaal en huisbezoeken tot de gezinnen hun recht op gezinsbijslag volledig kunnen uitoefenen 32 Samenwerking met onze partners, de kinderbijslagfondsen de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen bewaken 35 DE RIJKSDIENST ALS UITBETALINGSINSTELLING 41 Een betalingsinstelling met een uniek karakter 43 Van onderzoek tot opvolging 44 EEN AANVULLENDE DIENSTVERLENING VOOR DE GEZINNEN: HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN (FCUD) 57 Het FCUD en de bestuursovereenkomst 58 Het FCUD in cijfers 59 ACTIVITEITEN

4 DE RIJKSDIENST IN DIALOOG MET ZIJN PARTNERS: COMMUNICEREN, INFORMEREN EN KENNIS CENTRALISEREN 61 In dialoog met 61 de gezinnen 61 de kinderbijslagfondsen 65 het beleid 65 Kennis centraliseren 68 HET GELD VAN HET KINDERBIJSLAGSTELSEL VOOR WERKNEMERS IN De opdrachtenrekeningen 71 De beheersrekeningen 74 Balans 75 Nieuw boekhoudplan 76 DE RKW... EEN TRANSPARANT BOUWWERK 77 BOUWEN AAN BEST PRACTICES 79 Het Beheerscomité... trefpunt van gezinnen, werknemers en werkgevers 79 Van Directieraad tot Management team... een dynamisch dagelijks beheer 81 De opdrachten van de Rijksdienst: middelpunt van het beheer 82 Human resources 82 BOUWEN AAN DE TOEKOMST ACTIVITEITEN

5 BIJLAGEN 87 ONZE CONTACTGEGEVENS 89 ONZE PUBLICATIES 91 COLOFON 92 ACTIVITEITEN

6 WOORD VOORAF BOUWEN AAN DE TOEKOMST: INVESTEREN IN ONZE KINDEREN EN ERVOOR ZORGEN DAT ELK GEZIN DE KINDERBIJSLAG KRIJGT WAAR HET RECHT OP HEEFT België ontsnapt niet aan de Europese tendens van de vergrijzing van de bevolking en de daling van het geboortecijfer. Een studie van de Rijksdienst in september 2006 over de demografische veranderingen binnen de Europese Unie buigt zich over de oorzaken en de oplossingen die de afzonderlijke lidstaten implementeren om de kinderwens te ondersteunen, de hernieuwing van de generaties veilig te stellen en het voortbestaan van ons intergenerationele solidariteitssysteem te waarborgen. Investeren in onze kinderen is een belangrijke pijler van een verantwoordelijk sociaal beleid. De sociale zekerheid draagt met de kinderbijslag substantieel bij in de opvoeding van de kinderen. Meer en meer wordt bij de toekenning rekening gehouden met de beroeps- en familiale situatie van de gezinnen en met hun reële behoeften. Zo is de nieuwe schoolpremie een betekenisvolle verhoging van de kinderbijslag voor leerplichtige kinderen. Voor de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen was het een enorme uitdaging om binnen het tijdsbestek van nauwelijks een maand die nieuwe uitkering aan de gezinnen correct uit te betalen. Vanuit de hierboven geschetste filosofie werkt de Rijksdienst nauw samen met de bevoegde overheden om de kinderbijslagregelgeving aan te passen, zodat die alle gezinnen bereikt en optimaal beantwoordt aan de behoeften van de gezinnen. Maar een uitgebreide, coherente en efficiënte regelgeving is niet voldoende. De gezinsbijslagen moeten de gezinnen ook effectief bereiken. Die doelstelling is het leitmotiv geworden van de tweede bestuursovereenkomst van de Rijksdienst. De Rijksdienst heeft zich in die tweede bestuursovereenkomst geëngageerd om elk gezin de gezinsbijslagen te waarborgen waar het recht op heeft. De gezinnen zelf moeten daarbij zo min mogelijk stappen ondernemen. Dat kadert in de strategische doelstelling die de Rijksdienst sinds lang vooropgesteld heeft om de administratieve formaliteiten voor de gezinnen te vereenvoudigen. Zo zijn de bouwstenen gelegd voor een toekomst waarin de kinderbijslag ten volle zijn gezinsondersteunende rol kan waarmaken; een toekomst waarin de talrijke jongeren klaar zijn om hun belangrijke verantwoordelijkheden op te nemen. Johan Verstraeten administrateur-generaal BOUWEN AAN DE TOEKOMST ACTIVITEITEN

7 6

8 DE BOUWSTENEN VAN 2006 Bij de Rijksdienst staan de gezinnen centraal. De hoofddoelstelling van de Rijksdienst is dan ook ervoor te zorgen dat de gezinnen hun rechten effectief en maximaal kunnen uitoefenen, en de stappen die ze daarbij zelf moeten ondernemen tot een minimum te beperken. Alle acties die de Rijksdienst onderneemt, ondersteunen die dubbele doelstelling. Dat vertaalt zich in de ambitieuze verbintenissen in zijn bestuursovereenkomst, een efficiënt beheer van het stelsel, constante verbeteringen aan de wetgeving, steeds verfijndere werkprocessen én een informatie- en ondersteuningsbeleid op maat van de gezinnen. DE TWEEDE BESTUURSOVEREENKOMST: STREVEN NAAR NOG MEER KWALITEIT Na lange onderhandelingen keurde de Ministerraad de tweede bestuursovereenkomst van de Rijksdienst, net als die van 13 andere OISZ, goed op 31 maart Die tweede bestuursovereenkomst legt de kwaliteitslat nog hoger dan de eerste bestuursovereenkomst. De bijstand aan de gezinnen, zodat zij de gezinsbijslagen krijgen waar ze recht op hebben, is de rode draad doorheen de tweede bestuursovereenkomst. De Rijksdienst stelt met zijn karakteristieke wilskracht en energie alles in het werk om de vastgestelde doelstellingen te bereiken. En de balans is positief: bijna alle verbintenissen voor het eerste jaar van de nieuwe bestuursovereenkomst werden gerealiseerd. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De bouwstenen van

9 Voor de verbintenissen die niet gehaald werden, zijn de nodige maatregelen genomen. In 2006 werd de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen nog maar eens bevestigd. Zo werd in 95,62 % van de gevallen de kinderbijslag betaald binnen de drie maanden na de goedkeuring van de aanvraag en kreeg 97,98 % van de gezinnen hun kinderbijslag de 10de van de maand. Vanuit de centrale doelstelling de gezinnen maximaal te begeleiden tot de volledige uitoefening van hun rechten, werden meer dan gezinnen spontaan ingelicht dat ze mogelijk recht hadden op een bijkomend voordeel. DE SCHOOLPREMIE: EEN SNELLE EN DYNAMI- SCHE DIENSTVERLENING Om de kosten van het nieuwe schooljaar te verlichten, besloot de Ministerraad van 20 juli 2006 om eind augustus 2006 een schoolpremie toe te kennen. Alle leerplichtige kinderen (tussen 6 en 17 jaar) kregen vanaf 28 augustus de schoolpremie als toeslag bij hun kinderbijslag. De snelle en correcte uitbetaling van de schoolpremie was mogelijk dankzij de uitstekende samenwerking tussen de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen. DE ELEKTRONISCHE GEGEVENSFLUXEN: EEN HEFBOOM VOOR DE ADMINISTRATIEVE VER- EENVOUDIGING EN EEN EXACTE TOEKENNING VAN DE KINDERBIJSLAG De centrale doelstelling van de Rijksdienst om ervoor te zorgen dat de gezinnen de kinderbijslag krijgen waar ze recht op hebben en de stappen die ze daarbij zelf moeten ondernemen tot een minimum te beperken, wordt mogelijk gemaakt door de elektronische toegang tot steeds meer gekwalificeerde gegevens die nodig zijn om een recht te vestigen. In 2006 werden bijna gegevens afkomstig van de verschillende sectoren van de sociale zekerheid elektronisch verdeeld naar de verschillende kinderbijslagfondsen. De Rijksdienst heeft in 2006 drie nieuwe gegevensstromen, rechtstreeks consulteerbaar bij de bron, gerealiseerd: de raadpleging van het Algemeen Repertorium van ACTIVITEITEN

10 de Zelfstandigen (ARZA), de raadpleging van de gegevens van tijdelijke werkloosheid en de raadpleging van de gegevens over loopbaanonderbreking/tijdkrediet. De gekwalificeerde en actuele gegevens worden uitgewisseld via het Kadaster van de Kinderbijslag. Daarin zijn alle actieve en potentiële 1 actoren van alle kinderbijslagdossiers over het ganse kinderbijslagstelsel geïntegreerd. Op 31 december 2006 waren actoren opgenomen in het Kadaster: rechthebbenden, bijslagtrekkenden, rechtgevende kinderen en potentiële actoren. Dankzij dit performante instrument heeft de Rijksdienst, op vraag van de minister van Sociale Zaken, actief kunnen bijdragen aan het rapport van het Federaal Coördinatiecomité voor de strijd tegen de illegale arbeid en sociale fraude. 1 Personen die eventueel het recht op gezinsbijslag kunnen beïnvloeden. HET ONTHAAL VAN DE GEZINNEN BIJ DE RIJKS- DIENST: 98,1 % VAN DE GEZINNEN TEVREDEN Een enquête bij 700 bezoekers van de Frontdesk, het onthaalplatform van de Rijksdienst, toonde aan dat de aangehouden inspanningen van de Rijksdienst om de gezinnen een kwaliteitsvol onthaal te bieden en hen bij te staan bij de snelle en volledige uitoefening van hun rechten, hun vruchten afgeworpen hebben. DE FINANCIËLE CON- TROLE VAN DE KINDER- BIJSLAGFONDSEN In 2006 een jaar eerder dan bepaald in de bestuursovereenkomst pasten de kinderbijslagfondsen het nieuwe model voor de jaarlijkse financiële rapportering toe. Het nieuwe systeem optimaliseerde de financiële rapportering en maakte het financiële beheer van de fondsen transparanter. Het model laat de Rijksdienst toe de financiële gegevens van de fondsen in detail te verwerken en maakt een vlotte consolidatie van het hele stelsel mogelijk. KINDERBIJSLAG VOOR STEEDS MEER GEZIN- NEN In 2006 kreeg de Rijksdienst nieuwe aanvragen. Hij betaalde voor meer dan 850 miljoen EUR aan gezinnen. De stijgende trend van de voorgaande jaren zette zich dus verder. In 2006 is die stijging vooral het gevolg van de overname van de kinderbijslagdossiers van het Centre hospitalier universitaire de Liège, van Belgacom en van Belgocontrol. Zij sloten zich aan bij de andere overheidsinstellingen die het beheer van hun kinderbijslagdossiers toevertrouwd hebben aan de Rijksdienst en daarmee de uitstekende dienstverlening van de Rijksdienst erkennen. De bouwstenen van BOUWEN AAN DE TOEKOMST

11 De Rijksdienst speelt, meer dan de vrije kinderbijslagfondsen, bovendien een belangrijke sociale rol. Hij is immers als enige bevoegd voor de gewaarborgde gezinsbijslag. Bovendien betaalt hij een belangrijk aandeel verhoogde schalen aan gezinnen die het financiële ruggensteuntje goed kunnen gebruiken. HET RECHT VAN DE GEZINNEN: EEN BETERE EN MEER GERICHTE BE- SCHERMING Om de lacunes van het nieuwe systeem dat ingevoerd werd in 2003 voor kinderen met een aandoening, weg te werken en de negatieve gevolgen bij de overgang naar het nieuwe systeem recht te zetten, werden op 1 mei 2006 de basistoeslagen verhoogd, werd een nieuwe categorie gecreëerd en werden een aantal toekenningscriteria gewijzigd. Sinds 1 oktober 2006 zijn de termijnen waarbinnen de kinderbijslagfondsen en de Rijksdienst onverschuldigde betalingen kunnen terugvorderen bij de gezinnen, aangepast aan de rechtspraak terzake. Er werd een nieuwe termijn van één jaar ingevoerd voor administratieve fouten in het voordeel van bijslagtrekkenden die te goeder trouw zijn. De twee bestaande verjaringstermijnen, die van tien jaar in geval van fraude en die van vijf jaar in de andere gevallen, werden teruggebracht tot respectievelijk vijf en drie jaar. Vanaf 1 januari 2007 zullen gezinsbijslagen gestort op de zichtrekening van een bijslagtrekkende beschermd zijn gedurende 30 dagen tegen inbeslagname door schuldeisers. Dat betekent dat betaling van gezinsbijslagen op een zichtrekening steeds meer voordelen biedt tegenover betaling via een circulaire cheque. Het risico op diefstal of verlies is een stuk kleiner en betaling op een zichtrekening is praktisch en gratis. HET FONDS VOOR COL- LECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN: EEN ESSENTIËLE DIENSTVERLENING Een van de hoekstenen van een toekomstgericht gezinsbeleid is de goede werking van een kinderopvang die aangepast is aan de noden van de gezinnen. Als beheerder van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD) heeft de Rijksdienst hier een belangrijke rol te spelen. Het FCUD wil de toegang tot sommige specifieke diensten van kinderopvang vergemakkelijken voor werknemersgezinnen die kinderbijslag ontvangen. In 2006 werd een wetsontwerp ingediend voor het subsdiëringssysteem van het FCUD, dat gewijzigd werd als gevolg van een arrest van het Arbitragehof in Het is een eerste stap in de effectieve uitvoering ervan. ACTIVITEITEN

12 Dankzij een rigoureus paritair beheer en de dotaties bepaald in de wet van 23 december 2005 betreffende het generatiepact is de financiële balans van het FCUD vandaag positief. INFORMEREN EN COM- MUNICEREN: DE RIJKS- DIENST IN DIALOOG MET DE PARTNERS De Rijksdienst voert een proactief communicatiebeleid op maat van de gezinnen, zodat die hun rechten volledig kunnen uitoefenen zonder voorkennis van de kinderbijslagreglementering. Daarnaast verspreidt de Rijksdienst publicaties voor het grote publiek en stelt hij uitgebreide documentatie ter beschikking van de professionele gebruikers. Op 4 januari 2006 ging het Juridisch Bulletin online op de website van de Rijksdienst. Het is een nieuwe stap in de terbeschikkingstelling van gestructureerde en geactualiseerde juridische documentatie met heldere toelichtingen aan zowel de gezinnen als de professionelen uit de sector. De gezinnen kunnen zo een beter inzicht krijgen in de grondslag van hun recht op kinderbijslag en in de beslissingen die in hun dossier genomen worden. De documentatie helpt ook de dossierbeheerders hun dossiers optimaal te beheren. In 2007 zal de Rijksdienst een Praktische Gids voor de OCMW s uitgeven. Die gids, over de regelgeving van de gewaarborgde gezinsbijslag, zal de eerstelijnsinstellingen helpen de meest kwetsbare gezinnen te begeleiden en de samenwerking tussen de instellingen en de Rijksdienst bevorderen. Op 1 september 2006 werd voor de medewerkers van de Rijksdienst het volledig vernieuwde intranet gelanceerd. Op dat intranet worden alle beschikbare documentatie- en informatiebronnen binnen de Rijksdienst gecentraliseerd en op een gebruiksvriendelijke manier toegankelijk gemaakt. COMPETENTIES ONT- WIKKELEN Medewerkers vormen de sleutel tot het succes van een organisatie. Enkel dankzij de motivatie, het enthousiasme en de deskundigheid van zijn medewerkers kan de Rijksdienst zijn ambitieuze doelstellingen uit de tweede bestuursovereenkomst verwezenlijken. In 2006 zette de Rijksdienst dan ook zijn beleid ter waardering van de medewerkers voort. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De bouwstenen van

13 Er werden verschillende opleidingen georganiseerd om bepaalde competenties bij de medewerkers verder te ontwikkelen en zo de kwaliteit van de dienstverlening continu te verbeteren. In het kader van de competentiemetingen voor federale ambtenaren volgden de medewerkers van niveau B en C gecertificeerde opleidingen die dicht aanleunen bij de praktijk op de werkvloer. INTERNE AUDIT: SLUIT- STUK VAN EEN GOED BEHEER In 2005 ontwikkelde de Rijksdienst een nieuw dynamisch beheersmodel met de oprichting van drie comités. Het nieuwe model zorgde voor een efficiëntere opvolging van de strategie, een dynamischer beheer en een goede coördinatie van de belangrijke projecten. Daarnaast staat het activity based managementmodel in voor een optimale opvolging van de activiteiten en de ingezette middelen. In 2006 trof de Rijksdienst de nodige voorbereidingen zodat midden 2007 een interne auditcel opgericht kan worden. Die cel zal als opdracht hebben op een onafhankelijke, professionele en systematische wijze de werkmethodes en -procedures van de Rijksdienst te analyseren, het risicobeheer te evalueren en de interne controle die moet waken over de kwaliteit van de financiële en beheersrapportering te beoordelen. De cel zal concrete voorstellen formuleren om het beheer van de instelling te verbeteren. De nodige middelen voor de oprichting van de interne auditcel werden echter nog niet toegekend. ACTIVITEITEN

14 ONZE MISSIE, VISIE & WAARDEN WIJ ZETTEN ONS IN VOOR - een efficiënt beheer van de kinderbijslagregeling voor werknemers, zodat elk gezin de kinderbijslag krijgt waar het recht op heeft. De RKW stuurt daarvoor de werking aan van 23 2 kinderbijslagfondsen. Die hebben als taak jaarlijks meer dan 3 miljard EUR kinderbijslag te betalen aan meer dan een miljoen gezinnen. - de ontwikkeling en optimale toepassing van elektronische gegevensstromen voor het globale stelsel. Dankzij die elektronische gegevens kan het recht op kinderbijslag automatisch onderzocht worden en hoeven de gezinnen zelf zo weinig mogelijk informatie te verstrekken. - een stipte, correcte en continue uitbetaling van gezinsbijslagen aan meer dan gezinnen, voor een bedrag van ruim 850 miljoen EUR per jaar. - de sociaal kwetsbare gezinnen in onze samenleving. De Rijksdienst is als enige instelling bevoegd voor de gewaarborgde gezinsbijslag, het ultieme vangnet voor kansarme gezinnen die in geen ander stelsel recht hebben op gezinsbijslag. - een actieve ondersteuning van het gezinsbeleid van de regering. Het toezicht dat de Rijksdienst uitoefent op de goede werking van de kinderbijslagregeling, laat toe de effectieve sociale draagwijdte te meten van de uitgewerkte maatregelen. Op basis daarvan neemt de Rijksdienst doeltreffende initiatieven voor bijsturingen van de regelgeving. Daarnaast werkt hij mee aan het ontwerpen van wetten en koninklijke besluiten, waarvan de RKW ook de financiële impact raamt. - een proactief informatie- en communicatiebeleid op maat van de gezinnen. - de subsidiëring van zo n 375 kinderopvangprojecten op meer dan 1000 locaties via het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten. 2 Situatie op 31 juli BOUWEN AAN DE TOEKOMST Onze missie, visie & waarden 13

15 WIJ BOUWEN MEE AAN EEN TOEKOMST - waarin het recht op kinderbijslag voor elk gezin proactief onderzocht wordt op basis van de gegevens beschikbaar via de elektronische gegevensstromen. - waarin de gezinnen van het begin tot het einde maximaal bijgestaan worden in de uitoefening van hun recht op gezinsbijslag. Daarbij gaat een speciale aandacht uit naar de meest kwetsbare gezinnen, met veelal jonge kinderen, die een bijzonder belang hebben bij de kinderbijslag om hun gezinsbudget in evenwicht te houden. - waarin de gezinnen de complexe kinderbijslagwetgeving en -regelgeving vertaald zien in een performante, klantvriendelijke en kwaliteitsvolle dienstverlening. - waarin de gezinnen spontaan geïnformeerd worden over de kinderbijslagregelgeving in een heldere, toegankelijke taal. ACTIVITEITEN

16 WIJ GELOVEN IN Integriteit Binnen onze organisatie staan eerlijkheid, betrouwbaarheid en respect centraal. Wij zijn een transparante, klantgerichte organisatie die een correcte en snelle dienstverlening aan alle gezinnen vooropstelt. Ook intern worden de verhoudingen tussen de diverse diensten gekenmerkt door objectiviteit en professionaliteit. Betrokkenheid Onze betrokkenheid naar de gezinnen toe uit zich in een actieve interesse en een enthousiaste inzet bij de uitvoering van onze opdrachten en doelstellingen. Wederkerigheid In onze omgang met de gezinnen dragen wij solidariteit hoog in het vaandel. Ook intern hechten wij veel belang aan wederzijds respect onder collega s en solidariteit ten aanzien van de organisatie. Vertrouwen Binnen onze organisatie stimuleren wij een geest van vertrouwen. Zowel op professioneel vlak als op interpersoonlijk vlak steunen en vertrouwen collega s en leidinggevenden op elkaar. Dat vertrouwen willen wij ook uitstralen naar de gezinnen. Fierheid Werken bij de RKW betekent bijdragen aan de toekomst van onze maatschappij, namelijk onze kinderen. Deze essentiële maatschappelijke opdracht drijft onze medewerkers om dagelijks het beste van zichzelf te geven. Zij staan elke dag garant voor een kwaliteitsvolle dienstverlening aan de gezinnen. BOUWEN AAN DE TOEKOMST Onze missie, visie & waarden 15

17

18 DE KINDEREN BOUWEN DE MAATSCHAPPIJ VAN MORGEN... DE RKW ZORGT NU VOOR DE FUNDERINGEN

19 18

20 HET KINDERBIJSLAGSTELSEL VOOR WERKNEMERS IN 2006 DE ACTOREN VAN HET STELSEL aangeslotenen: werkgevers zijn wettelijk verplicht zich aan te sluiten bij een kinderbijslagfonds. Zij betalen bijdragen aan dat fonds voor de werknemers die ze tewerkstellen. rechthebbenden: wie werkt of zich in een daarmee gelijkgestelde situatie bevindt (werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, ), kan een recht op kinderbijslag openen voor de kinderen die hij opvoedt. bijslagtrekkenden: de kinderbijslag wordt maandelijks uitbetaald aan de bijslagtrekkende. Meestal is dat de moeder of de persoon die het kind daadwerkelijk opvoedt. rechtgevende kinderen: kinderbijslag is er om de gezinnen een financiële steun te bieden bij het opvoeden van de kinderen. Maandelijks wordt kinderbijslag betaald voor de kinderen die recht geven op kinderbijslag. De actoren in het kinderbijslagstelsel voor werknemers (31 december 2006) aangeslotenen rechthebbenden bijslagtrekkenden rechtgevende kinderen BOUWEN AAN DE TOEKOMST Het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in

21 KINDERBIJSLAG VOL- GENS DE BEHOEFTEN VAN HET GEZIN Het kinderbijslagstelsel voor werknemers speelt in op de reële behoeften van de gezinnen. De bedragen van de kinderbijslag worden dan ook afgestemd op de individuele gezinssituaties. Het bedrag waarop het gezin recht heeft, wordt bepaald door 4 criteria. Drie van die criteria hebben betrekking op het kind: de rang van het kind in het gezin, zijn leeftijd en zijn gezondheid. Het vierde criterium peilt naar de socioprofessionele situatie van de rechthebbende. De kinderbijslag stijgt met de rang van het kind Afhankelijk van de rang van het kind in het gezin worden verschillende bedragen toegekend. Het bedrag van de kinderbijslag stijgt tot en met het derde kind: 3 Eerste kind Tweede kind Vanaf het derde kind 78,59 EUR 145,43 EUR 217,13 EUR Verdeling van de rechtgevende kinderen volgens hun rang (31 december 2006) rang 1 rang rang 3 rang 4 rang 5 en Op 31 december 2006 bedroeg het gemiddelde aantal rechtgevende kinderen in het werknemersstelsel 1,74 per gezin. Bijna 57 % van de rechtgevende kinderen waren eerste of enige kinderen, iets meer dan 30 % behoorde tot rang 2. 3 Geïndexeerde basisbedragen, van toepassing sinds 1 oktober ACTIVITEITEN

22 met de leeftijd van het kind Vanaf 6 jaar wordt een toeslag bij de kinderbijslag toegekend. Die leeftijdstoeslag stijgt als het kind 12 en 18 jaar wordt. Een rechtgevend kind heeft onvoorwaardelijk recht op kinderbijslag tot 31 augustus van het jaar waarin het 18 jaar wordt. Onder bepaalde voorwaarden kan doorbetaald worden tot de 25ste verjaardag 4. Verdeling van de rechtgevende kinderen volgens leeftijd (31 december 2006) 0 tot 6 jaar 6 tot 12 jaar 28,39 % 27,70 % Meer kinderbijslag voor kinderen met een aandoening Kinderen met een geestelijke of lichamelijke aandoening erkend door de Medische dienst van de FOD Sociale Zekerheid, hebben recht op een toeslag bij hun kinderbijslag. Momenteel zijn er twee verschillende systemen, naargelang de geboortedatum van het kind. 12 tot 18 jaar 28,31 % 18 tot 25 jaar kinderen met een handicap + 25 jaar 14,66 % 0,94 % 4 Enkel bepaalde personen met een handicap geboren voor 1 juli 1966 kunnen nog kinderbijslag krijgen na hun 25ste. Het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in BOUWEN AAN DE TOEKOMST

23 Eerste systeem Kinderen geboren vóór 1 januari krijgen een toeslag als ze minstens 66 % gehandicapt zijn. Het systeem kent drie bedragen toe, afhankelijk van de graad van zelfredzaamheid van het kind. Eerste systeem: toeslag voor kinderen met een handicap van minstens 66 %. Zelfredzaamheidgraad: punten 353,58 EUR 4-6 punten 387,04 EUR 7-9 punten 413,75 EUR Tweede systeem In het tweede systeem, dat van toepassing is sinds 1 mei 2003 voor de kinderen geboren na 1 januari 1996, wordt de aandoening geëvalueerd aan de hand van 3 pijlers: de lichamelijke of mentale ongeschiktheid van het kind, de graad van activiteit en participatie van het kind en de gevolgen van de aandoening voor de familiale omgeving van het kind. Elke pijler wordt beoordeeld volgens een aantal punten die samen het bedrag van de toeslag bepalen. Tot 1 mei 2006 werden in dit puntensysteem, volgens een schaal van 0 tot 36 punten, zes bedragen toegekend. Naar aanleiding van een evaluatieverslag dat voorgelegd werd aan de Nationale Hoge Raad voor personen met een handicap werd het nieuwe systeem op drie punten aangepast, zodat meer kinderen met een aandoening recht hebben op een hoger bedrag in het nieuwe systeem. Sinds 1 mei : - werden voor drie categorieën de bedragen aanzienlijk verhoogd. - werd een nieuwe categorie toegevoegd: kinderen die minstens 4 punten hebben in de eerste pijler (lichamelijke of mentale ongeschiktheid) en tussen de 6 en 11 punten voor de drie pijlers samen. - kunnen kinderen met een gehoorprothese of een gehoorimplantaat ouder dan 6 jaar een toeslag krijgen, wat niet het geval was vóór 1 mei Ook de kinderen geboren op 1 januari Geïndexeerde bedragen, van toepassing sinds 1 oktober Koninklijk besluit van 20 juli 2006, BS van 27 juli ACTIVITEITEN

24 Tweede systeem: toeslag voor kinderen met een aandoening Categorie minder dan 6 punten in totaal waarvan minstens 4 voor de eerste pijler 6-8 punten in totaal waarvan minder dan 4 voor de eerste pijler 6-8 punten in totaal waarvan minstens 4 voor de eerste pijler 9-11 punten in totaal waarvan minder dan 4 voor de eerste pijler 9-11 punten in totaal waarvan minstens 4 voor de eerste pijler Bedrag vóór 1 mei 2006 Bedrag vanaf 1 mei 2006 Bedrag vanaf 1 oktober 2006 (na indexering) 67,57 EUR 67,57 EUR 68,92 EUR 67,57 EUR 89,99 EUR 91,79 EUR 67,57 EUR 346,66 EUR 353,58 EUR 168,93 EUR 210,00 EUR 214,20 EUR 168,93 EUR 346,66 EUR 353,58 EUR punten in totaal 281,55 EUR 346,66 EUR 353,58 EUR punten in totaal 394,17 EUR 394,17 EUR 402,05 EUR punten in totaal 422,33 EUR 422,33 EUR 430,76 EUR + 20 punten in totaal 450,38 EUR 450,48 EUR 459,48 EUR BOUWEN AAN DE TOEKOMST Het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in

25 Op 31 december 2006 kregen kinderen met een aandoening een toeslag in een van de beide systemen. Hiermee steeg het aantal kinderen dat recht geeft op een toeslag met 5,16 % tegenover 2005 ( ). Vergeleken met 2003, het jaar van de invoering van het nieuwe systeem, gaat het om een toename van 22,73 % ( ). Evolutie van het aantal kinderen dat recht geeft op een toeslag (31 december 200N) Kinderbijslag op maat van de gezinssituatie Wie invalide, gepensioneerd of langdurig werkloos is, kan bovenop de basiskinderbijslag een sociale toeslag ontvangen voor zijn kinderen. Hiervoor moet de betrokken rechthebbende voldoen aan bepaalde voorwaarden rond gezinslast, beroepsactiviteit en gezinsinkomen. Aan wezen wordt verhoogde wezenbijslag toegekend als de overlevende ouder of adoptieouder niet hertrouwd is of geen feitelijk gezin vormt. Zo zag de verdeling van de rechtgevende kinderen volgens de schaal en de categorie van de rechthebbende er uit op 31 december 2006: Gewone schaal Verhoogde schaal arbeidsprestaties (art.40) geen arbeidsprestaties (art.40) werklozen en gepensioneerden (art. 42bis) invaliden (art. 50 ter) wezen (art. 50 bis) ACTIVITEITEN

26 In 2006 werd voor 82, 23 % van de rechtgevende kinderen kinderbijslag betaald aan de gewone schaal (waarvan 73,94 % op basis van arbeidsprestaties). 17,77 % gaf recht op een verhoogde schaal, waarvan 11,79 % op de sociale toeslag voor werklozen of gepensioneerden, 3,59 % op de sociale toeslag voor invaliden en 2,40 % op de verhoogde wezenbijslag. Als een kind geplaatst is in een opvanggezin, wordt de kinderbijslag betaald aan dat gezin. De persoon die de kinderbijslag kreeg vóór de plaatsing, krijgt een forfaitaire bijslag, op voorwaarde dat hij contact met het kind blijft houden. Het aantal geplaatste kinderen is de laatste jaren sterk toegenomen. In 2006 verbleven rechtgevende kinderen in een instelling of in een opvanggezin. Dat is een stijging met 13,42 % tegenover 2005 en van 43 % ten opzichte van Evolutie van het aantal geplaatste kinderen (31 december 2006) Geplaatste kinderen Als een kind geplaatst is in een instelling, wordt 2/3 van de kinderbijslag betaald aan die instelling. Het overige 1/3 wordt uitbetaald aan de persoon die de kinderbijslag kreeg vóór de plaatsing of wordt op een geblokkeerde spaarrekening op naam van het kind gestort kinderen geplaatst bij een privé-persoon kinderen geplaatst in een instelling BOUWEN AAN DE TOEKOMST Het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in

27 Een kindje bij... een extra steuntje voor het gezin Kraamgeld Voor elk kind dat recht geeft op kinderbijslag, wordt bij de geboorte kraamgeld uitbetaald. Dat bedrag is hoger voor het eerste kind en voor meerlingen, omdat de kosten voor het gezin in die gevallen het grootst zijn. In 2006 werd kraamgeld uitbetaald voor rechtgevende kinderen (+ 2,61 %), daarvan waren eerste geboorten. Adoptiepremie Net als alle andere ouders krijgen adoptieouders een premie als ze een kind adopteren. Het bedrag van de premie is hetzelfde als het kraamgeld voor een eerste kind. Vóór juni 2006 konden alleen gehuwde heterokoppels kinderen adopteren. Door de hervorming van het adoptierecht kunnen vanaf 30 juni 2006 ook samenwonenden en gehuwde of samenwonende partners van hetzelfde geslacht samen een kind of het kind van de partner adopteren 8. De gevolgen van de uitbreiding van het adoptierecht laten zich nog niet voelen: in 2006 werden 397 adoptiepremies uitbetaald, dat zijn er 132 minder dan in 2005 (- 24,95 %). 8 Wet van 18 mei 2006, BS van 20 juni ACTIVITEITEN

28 De schoolpremie een duwtje in de rug bij het begin van het nieuwe schooljaar De start van een nieuw schooljaar brengt extra kosten mee voor het gezinsbudget, in het bijzonder voor de meest kwetsbare gezinnen. Daarom besliste de regering op 20 juli 2006 een schoolpremie toe te kennen aan gezinnen met leerplichtige kinderen. Voor het schooljaar bedroeg de schoolpremie 50 EUR voor kinderen van 6 tot en met 11 jaar en 70 EUR voor kinderen van 12 tot en met 17 jaar. een snelle en succesvolle uitvoering van een nieuwe maatregel Op 20 juli 2006, in volle vakantieperiode, besliste de regering een schoolpremie toe te kennen. Al vanaf 28 augustus 2006 kregen de rechthebbende gezinnen hun premie uitbetaald, zonder dat ze daarvoor zelf stappen moesten ondernemen. Omdat de periode tussen de beslissing van de regering en de uitbetaling van de schoolpremie zo kort was, vond een intensief overleg plaats tussen de RKW en het kabinet van de minister van Sociale Zaken Rudy Demotte over de uitvoering van de nieuwe maatregel. Vanaf de aankondiging van de schoolpremie tot de definitieve goedkeuring ervan werden ook de kinderbijslagfondsen grondig geïnformeerd. Zes dagen na de beslissing van de regering, op 26 juli 2006, ontvingen de fondsen al de definitieve richtlijnen. De RKW fungeerde daarnaast als het centrale aanspreekpunt voor zowel de kinderbijslagfondsen als de gezinnen en gaf op al hun vragen (o.m. over het recht op een schoolpremie voor kinderen die 18 jaar en nog leerplichtig zijn, de uitvoerbaarheid van de schoolpremie naar andere landen, ) een helder antwoord. Een intensieve voorbereiding, een goed gestructureerd overleg met het kabinet van de minister en een volledige en duidelijke informatie aan de kinderbijslagfondsen en de gezinnen, zorgden voor een efficiënte en snelle uitvoering van de maatregel. De Rijksdienst slaagde er aldus in zijn rol als regulator perfect te vervullen. BOUWEN AAN DE TOEKOMST Het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in

29 28

30 DE RIJKSDIENST ALS REGULATOR: HET POTENTIELE RECHT VAN DE GEZINNEN WAARBORGEN De Rijksdienst waarborgt een snelle en correcte toekenning en betaling van de gezinsbijslag en wenst elk gezin te bereiken voor het bedrag waarop het potentieel aanspraak kan maken zonder langdurige en complexe procedures. Om deze uitdagende doelstellingen te verwezenlijken werkt de Rijksdienst voortdurend aan een verdere uitbouw van de elektronische gegevensstromen, een optimalisering van het Kadaster van de Kinderbijslag, een doeltreffende bijstand aan de gezinnen en een verdere verbetering van de dienstverlening aan de kinderbijslagfondsen. In 2006 heeft de Rijksdienst op al deze vlakken stappen gezet om zijn ultieme doelstelling te bereiken: de automatische betaling van de gezinsbijslag. DE ELEKTRONISCHE GEGEVENSUITWISSE- LING EEN INSTRU- MENT OM HET PO- TENTIEEL RECHT OP GEZINSBIJSLAG TE WAARBORGEN De Rijksdienst definieert, organiseert, controleert en verzekert voor het volledige kinderbijslagstelsel het beheer en de veilige uitwisseling van identificatie- en socioprofessionele gegevens over de actieve en potentiële 9 actoren in een kinderbijslagdossier. Zo kan aan de gezinnen hun potentieel recht op kinderbijslag worden toegekend, zonder dat die gezinnen daarvoor zelf stappen moeten ondernemen. 9 Personen die eventueel het recht op gezinsbijslag kunnen beïnvloeden. De Rijksdienst als regulator: het potentiële recht van de gezinnen waarborgen 29 BOUWEN AAN DE TOEKOMST

31 In 2006 ontvingen de kinderbijslagfondsen voor al deze actoren samen meer dan 22 miljoen elektronische berichten afkomstig uit authentieke bronnen. Het gaat om de volgende elektronische berichten: ELEKTRONISCH BERICHT Berichten van het Rijksregister en de Kruispuntbank Attesten van de sector werkloosheid (ook tijdelijk) Attesten van de sector ziekte- en invaliditeit AANTAL Attesten van tijdkrediet Attesten van inschrijving als werkzoekende Attesten van einde wachttijd voor werkzoekenden Attesten van begin of einde van een activiteit als zelfstandige Multifunctionele attesten van OCMW s RIP-attesten In 2006 implementeerde de Rijksdienst een nieuwe distributiestroom 10 met betrekking tot de gegevens over tijdelijke werkloosheid. De elektronische uitwisseling van actuele gekwalificeerde gegevens gebeurt via het Kadaster van de Kinderbijslag. In dat Kadaster worden alle actieve en potentiële actoren van de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen geïntegreerd. Verder hebben ook de RSZPPO, de NMBS en de Post hun actoren in dit gegevensrepertorium geïntegreerd. Op 31 december 2006 waren actoren in het Kadaster opgenomen: rechthebbenden, bijslagtrekkenden, rechtgevende kinderen en potentiële actoren. DMFA-attesten Attesten van arbeidsongevallen TOTAAL Een distributiestroom is een elektronische gegevensstroom waardoor de Rijksdienst op automatische wijze gegevens ontvangt uit authentieke bronnen. ACTIVITEITEN

32 Via de integratie van de actoren in het Kadaster kunnen de kinderbijslagfondsen ook externe databanken met gekwalificeerde gegevens elektronisch consulteren. Dossierbeheerders hebben zo toegang tot de DMFA- (werkgeversaangiften) en LATG-databanken (loon- en arbeidstijdgegevens) van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) en het Rijksregister. In de loop van 2006 werden 3 nieuwe consultatiestromen gerealiseerd: de raadpleging van het Algemeen Repertorium van de Zelfstandigen (ARZA), de raadpleging van de gegevens van tijdelijke werkloosheid en de raadpleging van de gegevens over loopbaanonderbreking en tijdkrediet. De Rijksdienst stelt de gegevens van het Kadaster ook ter beschikking van andere instellingen. De Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) en de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) kunnen het Kadaster al consulteren, terwijl het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) en de Directoraten-generaal Personen met een handicap en Sociaal Beleid van de FOD Sociale Zekerheid in het vierde trimester 2006 met tests gestart zijn om het Kadaster in 2007 te kunnen raadplegen. Het Kadaster van de Kinderbijslag vormt niet enkel een onmisbaar instrument voor de kinderbijslagsector en de instellingen die gegevens over kinderbijslag nodig hebben voor de vaststelling van hun respectieve rechten. Het Kadaster vormt door zijn integriteit, conformiteit en waterdichtheid immers het sluitstuk van een reeks maatregelen (zoals het gebruik van gekwalificeerde gegevens uit authentieke bronnen) die de Rijksdienst heeft genomen om preventief sociale fraude uit te sluiten. Elke betaling door een kinderbijslagfonds wordt tegelijk opgenomen in de database van dat kinderbijslagfonds en in het Kadaster. Het is onmogelijk voor éénzelfde kind overlappende betalingsperiodes in het Kadaster in te voeren. Cumulbetalingen voor dezelfde kinderen zijn dus uitgesloten. Op vraag van de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de heer Rudy Demotte, heeft de Rijksdienst in 2006 ook een actieve bijdrage geleverd aan het rapport over uitkeringsfraude, opgesteld door het Federaal Coördinatiecomité voor de strijd tegen de illegale arbeid en sociale fraude. Toch kan het Kadaster nog niet ten volle zijn rol opnemen in de strijd tegen de sociale fraude. Momenteel is immers slechts de helft van de kinderbijslagdossiers van ambtenaren (75.809) in het Kadaster opgenomen. Artikel 33 van de programmawet van 20 juli 2006 verplicht de overheidsinstellingen die nog zelf hun kinderbijslag uitkeren er echter toe om hun gegevens in het Kadaster te integreren tegen 1 april De programmawet I van 27 april 2007 stelde die verplichte integratie uit tot 1 oktober De Rijksdienst als regulator: het potentiële recht van de gezinnen waarborgen 31 BOUWEN AAN DE TOEKOMST

33 De verplichte integratie van de openbare sector in het Kadaster zal dubbele betalingen binnen het werknemersstelsel volledig uitsluiten. Enkel cumulbetalingen met het kinderbijslagstelsel voor zelfstandigen kunnen dan nog niet volledig vermeden worden. BEMIDDELING, BIJ- STAND, ONTHAAL EN HUISBEZOEKEN TOT DE GEZINNEN HUN RECHT OP GEZINS- BIJSLAG VOLLEDIG KUNNEN UITOEFENEN Met de uitbouw van de elektronische gegevensuitwisseling tracht de Rijksdienst een sluitend en efficiënt systeem te creëren, zodat de gezinnen hun recht op kinderbijslag maximaal kunnen uitoefenen, zonder dat ze daarbij zelf stappen moeten ondernemen. Desondanks ondervinden een aantal gezinnen nog moeilijkheden bij de uitoefening van hun recht. Dienst Bemiddeling Om te garanderen dat de gezinnen juiste informatie krijgen en op volledige bijstand kunnen rekenen, richtte de Rijksdienst een bemiddelingsdienst op. Via een groen nummer kunnen alle gezinnen terecht bij deze dienst. Iedere burger die een beroep doet op de dienst Bemiddeling, krijgt geïndividualiseerde informatie en wordt begeleid tot de volledige uitoefening van zijn recht. Die begeleiding gaat verder dan de strikte bevoegdheid van het werknemersstelsel en zelfs over de nationale grenzen heen. De Rijksdienst fungeert immers als verbindingorgaan voor landen die vallen onder de Europese Verordeningen en landen waarmee België een bilaterale overeenkomst afgesloten heeft. In 2006 gaf de dienst Bemiddeling schriftelijke antwoorden (waarvan 90,74 % binnen de 30 dagen 12 ) op vragen om inlichtingen en verzoeken om een recht op kinderbijslag te onderzoeken. Daarnaast registreerde en behandelde de dienst Bemiddeling 198 klachten tegen kinderbijslagfondsen (waarvan 90,40 % onderzocht binnen de 45 dagen 13 ). Tot slot beantwoordde de dienst telefonische oproepen. 12 Volgens de verbintenis in de bestuursovereenkomst. 13 Idem. ACTIVITEITEN

34 Frontdesk (onthaal) Bij de Frontdesk, in Brussel, worden de gezinnen klantvriendelijk onthaald. De Frontdesk is tijdens werkdagen ononderbroken geopend van 8 tot 17 uur. Ervaren medewerkers antwoorden er op de vragen van de bezoekers aan het loket en informeren de gezinnen aan de telefoon. Daarnaast bezorgen ze brieven zonder referentie aan de bevoegde dienst. In 2006 verwelkomden de medewerkers van de Frontdesk bezoekers. 88,77 % van hen werden onthaald binnen de 10 minuten. De Frontdesk kreeg bovendien telefonische oproepen. Tot slot werden brieven en s snel naar de juiste bestemmeling doorgestuurd. Om de werking van de Frontdesk te evalueren en te optimaliseren heeft de RKW in het eerste kwartaal van 2006 een tevredenheidsenquête uitgevoerd: bij 700 bezoekers werd gepeild naar hun tevredenheid over de kwaliteit van het onthaal, de tussenkomst en het resultaat van hun bezoek. 98,1 % van de ondervraagden bleek tevreden over de dienstverlening aan de Frontsdesk. Provinciale bureaus Ook in de provinciale bureaus van de Rijksdienst 14 kunnen de gezinnen elke werkdag terecht tussen 8.30 uur en uur. In 2006 maakten gezinnen van dat provinciale aanbod gebruik. 14 De Rijksdienst heeft provinciale bureaus in Brugge, Gent, Antwerpen, Hasselt, Charleroi, Namen, Luik, Eupen en Libramont. Ervaringsdeskundigen Om zijn dienstverlening nog beter af te stemmen op de noden van de meest kwetsbare gezinnen in onze samenleving, doet de Rijksdienst sinds 1 april 2006 een beroep op twee ervaringsdeskundigen in de armoede en sociale uitsluiting. Die ervaringsdeskundigen, die in het verleden zelf geconfronteerd werden met armoede, helpen het beleid van de Rijksdienst verder te verfijnen vanuit hun eigen ervaringen en werken mee aan een betere toegankelijkheid van de dienstverlening. Ze treden ook op als tolk en tussenpersoon voor kansarme gezinnen. De Rijksdienst als regulator: het potentiële recht van de gezinnen waarborgen 33 BOUWEN AAN DE TOEKOMST

35 Huisbezoeken Dankzij de exponentiële evolutie van de gegevensvergaring zijn de huisbezoeken de voorbije jaren geëvolueerd van een repressief naar een preventief controlemiddel. Verder dan een pure en simpele controle wordt de klemtoon gelegd op het bijstaan en informeren van de gezinnen. Sinds begin 2006 richten de huisbezoeken zich op gezinnen met louter vervangingsinkomsten, alleenstaanden en gezinnen waarvan de partner zonder beroep is, die het formulier voor de aanvraag van een toeslag niet invulden. Zo vervullen de huisbezoeken een sociale rol: de gezinnen krijgen de nodige informatie voor het aanvragen van een toeslag en hulp bij het invullen van de nodige formulieren. De Rijksdienst maakte in 2006 ook een grondige analyse van de huisbezoeken. Aan de hand van die analyse zullen de controles thuis nog beter afgestemd kunnen worden op de noden van zowel de gezinnen als het dossierbeheer. In 2006 voerde de Rijksdienst huisbezoeken uit bij de gezinnen. 90,12 % van die huisbezoeken werd uitgevoerd binnen de vier weken na de datum van de aanvraag door de dossierbeheerder. ACTIVITEITEN

36 SAMENWERKING MET ONZE PARTNERS, DE KINDERBIJSLAGFONDSEN DE KWALITEIT VAN DE DIENSTVERLENING AAN DE GEZINNEN BEWAKEN De plaats van de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen in de socialezekerheidsregeling voor werknemers Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu Hoger administratief toezicht politiek beleid hoge administratie toezicht Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Innen en verdelen van de bijdragen innen en verdelen van de bijdragen Beheer Uitkeren 2 bijzondere kinderbijslagfondsen Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers verdelen van de middelen controle op de kinderbijslagfondsen uitkeren van de kinderbijslag uitkeren van kinderbijslag Rechtverkrijgenden 22 vrije kinderbijslagfondsen BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als regulator: het potentiële recht van de gezinnen waarborgen 35

37 Als regulator van het kinderbijslagstelsel voor werknemers oefent de Rijksdienst toezicht uit op de kwaliteit van het administratieve en financiële beheer van de kinderbijslagfondsen. Hij bewaakt de toepassing van de kinderbijslagreglementering door de fondsen en responsabiliseert ze. Hij stuurt het stelsel aan, evalueert continu de werking ervan en werkt daarvoor nauw samen met de 24 kinderbijslagfondsen. Administratief toezicht Om het administratieve beheer van de kinderbijslagfondsen te optimaliseren, gaat de Rijksdienst jaarlijks na of de kinderbijslagfondsen de kinderbijslagreglementering uniform en correct toepassen en meet hij de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen. Sinds 1999 gebeurt dat toezicht volgens een wetenschappelijk onderbouwde methode. Bij elk fonds worden steekproeven uitgevoerd op basis van 16 variabelen die een risico kunnen vormen voor de kwaliteit van de dienstverlening aan de gezinnen (zie tabel op de volgende pagina). De steekproefmethode laat toe op een objectieve en uniforme basis zowel per kinderbijslagfonds als voor het gehele stelsel een kwaliteitspercentage te berekenen en per risico (variabele) een foutenprofiel te bepalen. De te controleren punten worden jaarlijks aangepast aan de maatschappelijke evoluties, aan de wijzigingen in de reglementering en aan de werkprocessen. Elk fonds krijgt een gedetailleerd auditverslag met een foutenanalyse en aanbevelingen. Variabelen waarvoor veel fouten geregistreerd worden, krijgen een hogere weging in het kwaliteitspercentage. Dat zet de fondsen ertoe aan maatregelen te treffen om de kwaliteit van die variabelen te verbeteren. In 2006 werden de 12 hoofdvariabelen gecontroleerd in alle betaalkantoren van elk fonds. De 4 andere variabelen met een lagere frequentie (geplaatste kinderen, wezen, debiteuren en thuisbezoeken) werden gecontroleerd op het niveau van het gehele kinderbijslagfonds. ACTIVITEITEN

38 uitgevoerde steekproeven leverden de volgende foutenpercentages op: Variabele Aantal steekproeven Gewogen gemiddeld foutenpercentage Uitwisseling van gegevens ,67 % Voorrangsrechten ,98 % Statuut van de rechthebbende ,56 % Trimestrialisering en bevoegdheid ,42 % Juistheid van de betalingen ,31 % Termijnen ,02 % Bijslagtrekkenden ,44 % Geplaatste kinderen ,44 % Geldigheid van een toeslag ,38 % Mogelijk recht op een toeslag ,71 % Wezen ,60 % Studenten ,57 % Rechtgevende kinderen andere dan studenten ,19 % Huisbezoeken ,31 % Handvest van de sociaal verzekerde ,26 % Debiteuren ,44 % Totaal ,68 % BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als regulator: het potentiële recht van de gezinnen waarborgen 37

39 Rekening houdend met de grootte van elk fonds en met het relatieve belang van elke variabele, noteerde de Rijksdienst in 2006 een gemiddeld foutenpercentage van 2,68 %. Het kwaliteitspercentage bedroeg dus 97,32 %. Gelet op de strenge normen waaraan getoetst wordt, bereikt de globale kwaliteit binnen het kinderbijslagstelsel een zeer hoog peil. Financieel toezicht Jaarlijks gaat de Rijksdienst bij de kinderbijslagfondsen na of de toegekende financiële middelen correct aangewend werden. Die controle omvat twee elementen: controle van de kinderbijslagverrichtingen (betaalde gezinsbijslag en terug te vorderen bijslag) en controle van de administratiekosten (toelagen, werkingskosten en kosten die de Rijksdienst op zich neemt). Om over een adequaat, uniform en transparant model voor de financiële rapportering te beschikken, voerde de Rijksdienst op 1 januari 2005 een nieuw boekhoudplan in. In dat boekhoudplan werden de nieuwe boekhoudkundige verplichtingen voor vzw s ingepast. De kinderbijslagfondsen passen dus al vanaf 1 januari 2005 een jaar vroeger dan wettelijk voorzien de nieuwe boekhoudkundige verplichtingen van de vzw-wet toe. Op basis van het boekhoudplan werd ook een nieuw model voor de jaarlijkse financiële rapportering opgemaakt. Dat model laat de Rijksdienst toe de financiële gegevens van de fondsen in detail te verwerken en maakt een vlotte consolidatie van het hele stelsel mogelijk. Dankzij de uniforme rapportering kan de RKW de financiële situatie van de kinderbijslagfondsen bovendien optimaal vergelijken (benchmarking). De nieuwe financiële rapportering gebeurde voor de eerste maal in 2006 voor het boekjaar 2005, een jaar vroeger dan voorzien in de bestuursovereenkomst. Betaalde gezinsbijslag ,23 EUR Financieel toezicht op de 24 kinderbijslagfondsen Financieel toezicht op de 24 kinderbijslagfondsen Gezinsbijslag Terug te vorderen bijslag ,79 EUR Toezicht op Administratiekosten Inkomsten Basistoelage ,55 EUR Responsabilisering ,13 EUR Uitgaven Aanwending van de toelage ,63 EUR ACTIVITEITEN

40 Responsabilisering van de fondsen De RKW beoordeelt de kwaliteit van het beheer van de kinderbijslagfondsen aan de hand van de volgende vijf criteria: de kwaliteit van het administratieve beheer (50 %), de kwaliteit van het financiële beheer (20 %), de kwaliteit van de informatiestromen naar de Rijksdienst (15 %), de kwaliteit van de interne organisatie (10 %) en de klantvriendelijkheid in de contacten met de sociaal verzekerde (5 %). Elk kinderbijslagfonds heeft recht op een deel van de responsabiliseringsenveloppe, dat overeenstemt met zijn resultaten voor de vijf criteria. Voor 2006 werd de maximale enveloppe voor de responsabiliseringstoelage vastgelegd op EUR. In 2006 werden voor het hele kinderbijslagstelsel de volgende kwaliteitspercentages opgetekend: CRITERIUM Kwaliteit van het administratieve beheer Kwaliteit van het financiële beheer Kwaliteit van de informatiestromen naar de Rijksdienst Kwaliteit van de interne organisatie Klantvriendelijkheid in de contacten met de sociaal verzekerde KWALITEITSPERCENTAGE 97,32 % 86,90 % 96,58 % 99,86 % 92,37 % GEMIDDELDE 95,13 % Het gemiddelde kwaliteitspercentage bedraagt 95,13 %. Van het vastgelegde bedrag van EUR werd daarom 95,13 % of ,13 EUR aan de fondsen toegekend. Dat is een stijging vergeleken met 2005, toen 94,71 % van de maximale enveloppe werd toegekend aan de fondsen. Het beheer van de kinderbijslagfondsen haalt over het algemeen een hoog niveau. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als regulator: het potentiële recht van de gezinnen waarborgen 39

41 De invoering van de responsabiliseringstoelage heeft een gunstige weerslag gehad op de dienstverlening aan de gezinnen. Daarom heeft de Rijksdienst er zich in zijn bestuursovereenkomst toe verbonden om het aandeel van deze toelage in de globale enveloppe op te trekken tot 10 % vanaf 2008 en tot 15 % vanaf In 2006 heeft de Rijksdienst alle gegevens die nodig zijn voor een herziening van het betoelagingssysteem van de fondsen verzameld en diepgaand geanalyseerd. Eind 2006 werden verschillende pistes voorgesteld om die heroriëntering te realiseren en werd hierover overlegd met de kinderbijslagfondsen. In 2007 zal de Rijksdienst een definitief voorstel uitwerken, zodat het KB van 9 juni 1999 betreffende de beheersrekening en de administratieve reserve van de kinderbijslagfondsen aangepast kan worden. Het nieuwe betoelagingssysteem kan dan in werking treden in ACTIVITEITEN

42 DE RIJKSDIENST ALS UITBETALINGSINSTELLING De RKW betaalt kinderbijslag voor... gezinnen van werknemers van wie de werkgever aangesloten is bij de RKW; gezinnen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag (zie verder); gezinnen van gewezen NMBS-werknemers; gezinnen van wie het recht residuair is 15 ; gezinnen van werklozen die sinds 1990 nooit in de privé-sector gewerkt hebben; gezinnen van wie het recht op gezinsbijslag een internationale dimensie vertoont. Daarnaast betaalt de RKW ook voor de gezinnen van actieve of gewezen ambtenaren of van personeelsleden van overheidsdiensten die de betaling van de gezinsbijslagen toevertrouwd hebben aan de Rijksdienst. De Staat, de Gemeenschappen, het Waalse Gewest en sommige autonome overheidsbedrijven en regionale instellingen van openbaar nut ( derde instellingen ) hebben immers het beheer en de uitbetalingen van de gezinsbijslagen van hun personeel toevertrouwd aan de RKW. De instellingen staan zelf in voor de financiering van de betaalde gezinsbijslagen en de betalingskosten. Zij betalen bovendien een vergoeding 16 aan de Rijksdienst voor het beheer van hun gezinsbijslagdossiers. De Rijksdienst vordert voor de derden zelf de onterecht uitbetaalde gezinsbijslagen terug. 15 i.e. zonder rechtstreekse band met een beroepssituatie. Het gaat om gezinnen van studenten, personen met een handicap, gehandicapte kinderen en huispersoneel. 16 Die vergoeding bestaat uit een bepaald percentage van de uitbetaalde gezinsbijslagen (1,35 % of 2 %), afhankelijk van de werklast van het dossierbeheer voor de Rijksdienst. De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 41 BOUWEN AAN DE TOEKOMST

43 Aantal bijslagtrekkende gezinnen per categorie (31 december 2006) GEZINNEN WERKNEMERS (waarvan residuaire rechten) GEWAARBORGDE INTERNATIONALE OVERHEIDS- DIENSTEN NIET-ACTIEVEN ACTIEVEN In 2006 werd voor meer dan 850 miljoen EUR aan gezinsbijslag uitbetaald aan gezinnen, 50 miljoen EUR meer dan in Het aantal gezinnen is gestegen met ( gezinnen op 31 december 2005). Die toename manifesteert zich voornamelijk in de categorie van de werknemers, maar ook bij de actieve personeelsleden van overheidsdiensten, door de overname van de kinderbijslagdossiers van het personeel van het Centre hospitalier universitaire de Liège en het statutair personeel van Belgacom en Belgocontrol 17, alles samen goed voor ruim dossiers. Zoals in het verleden bewijzen die bevoegdheidsoverdrachten eens te meer het vertrouwen dat overheidsdiensten stellen in de Rijksdienst. Voor 2007 kondigen zich bovendien nog overnames aan, zoals de overname van de kinderbijslagdossiers van het RIZIV en van het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen. 17 De Rijksdienst beheerde al de kinderbijslagdossiers van de contractuele personeelsleden van Belgacom en Belgocontrol. ACTIVITEITEN

44 EEN BETALINGSINSTELLING MET EEN UNIEK KARAKTER De dossiers die de Rijksdienst beheert in het kader van de werknemersregeling vertonen een specifiek karakter, zowel wat betreft de reden van het recht als de betaalde schaal. Dossiers beheerd door de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen: reden van recht (31 december 2006) Rijksdienst arbeid 38,75 % werklozen 44,01 % gepensioneerden 1,66 % invaliden 10,47 % wezen 5,12 % Fondsen arbeid 77,65 % werklozen 12,89 % gepensioneerden 1,12 % invaliden 4,80 % wezen 3,54 % Terwijl de fondsen 77,65 % van hun gezinnen betalen op grond van arbeidsprestaties, is dat voor de Rijksdienst in de werknemersregeling slechts 38,75 %. Dat betekent dat meer dan de helft van de gezinnen betaald wordt op basis van een andere situatie dan tewerkstelling. Zo vertegenwoordigen werklozen 44,01 % van de gezinnen betaald door de Rijksdienst (tegen 12,89 % bij de fondsen), gepensioneerden 1,66 % (1,12 % bij de fondsen), arbeidsongeschikten 10,47 % (4,80 % bij de fondsen) en wezen 5,12 % (3,54 % bij de fondsen) van de gezinnen die kinderbijslag ontvangen van de Rijksdienst. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 43

45 In verhouding betaalt de Rijksdienst dan ook veel meer verhoogde schalen (44,10 % tegen 14,45 % bij de fondsen). Dossiers beheerd door de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen: betaalde schalen (31 december 2006) Rijksdienst Fondsen Doorheen de verschillende fasen staan twee doelstellingen centraal: het proactief opsporen van potentiële rechten van de gezinnen en het correct en tijdig uitbetalen van de gezinsbijslagen waar de gezinnen recht op hebben. Onderzoeken van nieuwe aanvragen In 2006 ontving de RKW nieuwe aanvragen. Dat zijn aanvragen meer dan in 2005 (+12 %). gewone schaal 55,90 % verhoogde schaal 44,10 % gewone schaal 85,55 % verhoogde schaal 14,45 % Evolutie van het aantal nieuwe aanvragen (31 december 2006) VAN ONDERZOEK TOT OPVOLGING Het betalen van gezinsbijslagen aan de gezinnen omvat verschillende belangrijke fasen: het onderzoeken van nieuwe aanvragen, het toekennen en betalen van de hoogst mogelijke gezinsbijslag, het opvolgen van bestaande rechten en het opvolgen van betalingen, d.w.z. het beheer van de terugvorderingsdossiers en van de provisionele betalingen ACTIVITEITEN

46 De Rijksdienst onderzoekt elk van die aanvragen op een mogelijk recht op kinderbijslag of kraamgeld in een van de kinderbijslagstelsels (het stelsel voor de werknemers, het stelsel voor de zelfstandigen, het stelsel voor het overheidspersoneel, het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag of een buitenlandse regeling). De RKW wijst de aanvraag toe aan een van de stelsels en bepaalt de bevoegde instelling. Indien hijzelf niet bevoegd blijkt, stuurt de Rijksdienst de aanvraag, zonder tussenkomst van het gezin, door naar de bevoegde instelling en brengt het gezin daarvan op de hoogte. Bij het onderzoek naar het mogelijk recht zoekt de RKW eerst spontaan alle ontbrekende informatie op in de elektronische gegevensbanken en het Rijksregister. De gezinnen zelf worden slechts in laatste instantie bevraagd, als de nodige gegevens nergens anders verzameld kunnen worden. Voor de uitoefening van hun rechten zijn de gezinnen zo niet langer afhankelijk van hun kennis van de kinderbijslagreglementering. Bovendien worden de administratieve formaliteiten, die erg zwaar en complex kunnen zijn, voor hen tot een minimum beperkt. Het onderzoek naar een mogelijk recht op gezinsbijslagen werd in het vierde kwartaal van 2006 bij 98,36 % van de aanvragen afgerond binnen de maand, wat een bijzonder positief resultaat is (de doelstelling in de bestuursovereenkomst voor 2006 was 70 %). Het onderzoek van de nieuwe aanvragen resulteerde in 0,69 % van de gevallen in een weigering, in 14,20 % in een doorverwijzing naar een ander stelsel of een andere instelling, en in 85,11 % in een doorgedreven onderzoek om te bepalen welk bedrag toegekend en betaald kon worden. Onderzoek van de nieuwe aanvragen in 2006 verder onderzoek tot betaling 85,11 % doorverwijzingen tot betaling 14,20 % weigeringen 0,69 % BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 45

47 46

48 Focus op de gewaarborgde gezinsbijslag In 2006 vierde het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag, dat onder de exclusieve bevoegdheid van de RKW valt, zijn 35ste verjaardag. Het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag werd in 1971 ingevoerd voor de gezinnen die in geen enkele andere regeling recht hebben op kinderbijslag en is het ultieme sluitstuk in het streven naar een recht op kinderbijslag voor elk kind. Rosie Van Hoecke & Tatienne Lefebvre (dienst Gewaarborgde Gezinsbijslag) over 35 JAAR GEWAARBORGDE GEZINSBIJSLAG De gewaarborgde gezinsbijslag wil een vangnet zijn voor kansarme gezinnen. Denken jullie dat de RKW die gezinnen doeltreffend weet te bereiken? De gewaarborgde gezinsbijslag is in vele gevallen inderdaad een doeltreffend vangnet voor de allerarmste gezinnen in onze maatschappij. De gewaarborgde gezinsbijslag helpt 97 % van de betrokken gezinnen om hun gezinsbudget in evenwicht te houden. Zeker voor gezinnen met meerdere kinderen maakt de gewaarborgde gezinsbijslag een groot deel uit van het totale gezinsbudget. Aangezien de wet voorwaarden oplegt om gewaarborgde gezinsbijslag te kunnen genieten, glippen sommige gezinnen hoewel ze in geen andere regeling recht hebben op gezinsbijslag nog door de mazen van het net. Vandaag hebben dus niet alle kinderen die in België leven recht op kinderbijslag op een wettelijke basis. Bestaat er een manier om dit vangnet sluitend te maken? Vandaag worden de gezinsbijslagen gefinancierd door de sociale bijdragen en is het uitbetalen van kinderbijslag dus gekoppeld aan arbeidsprestaties (of daarmee gelijkgestelde situaties). BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 47

49 Het is de werknemer of de zelfstandige die vanuit zijn arbeidsprestaties een recht kan openen op kinderbijslag. Alleen als we dat recht ontleend aan een beroepsactiviteit zouden vervangen door een onvoorwaardelijk recht van het kind, kan het vangnet beter werken. Maar dan moet een andere financieringsbron gevonden worden. De richting die onze kinderbijslagwetgeving zal uitgaan, wordt natuurlijk voor een groot stuk bepaald door de Europese richtlijnen. Het valt dus af te wachten hoe Europa de komende jaren evolueert. Hoeveel dossiers behandelt de dienst Gewaarborgde Gezinsbijslag jaarlijks? Is er over de periode een evolutie merkbaar in het aantal dossiers? Sinds 1971 registreert de dienst een constante toename van het aantal dossiers. De laatste vijf jaar heeft het aantal actieve dossiers zich gestabiliseerd rond dossiers per jaar. Achter die stabiele cijfers schuilen echter enorme verschillen. Het aantal nieuwe aanvragen kent de laatste jaren een enorme stijging. De Rijksdienst moet dus almaar meer nieuwe dossiers onderzoeken en behandelen. Dat komt enerzijds omdat de mensen beter geïnformeerd zijn dan vroeger. Anderzijds hebben veranderingen in de reglementering en de Europese richtlijnen, die vaak leiden tot een versoepeling van de voorwaarden, ook een invloed op het aantal dossiers. Aangezien een gezin veel voorwaarden moet vervullen om gewaarborgde gezinsbijslag te krijgen, kunnen dossiers geweigerd worden. Zo n 60 % van de nieuwe aanvragen wordt geweigerd, meestal omdat er in een andere Belgische of buitenlandse regeling een recht gevestigd kan worden voor het gezin, ofwel omdat het gezin niet aan de vereiste voorwaarden voldoet, omdat de aanvrager bijvoorbeeld geen verblijfsvergunning heeft. De dossiers zijn ook sterk onderhevig aan veranderingen. Geregeld worden dossiers doorverwezen naar een andere regeling, omdat het gezin door wijzigingen in de professionele of gezinssituatie niet langer ACTIVITEITEN

50 aan de voorwaarden voldoet. Hoewel het aantal dossiers stabiel blijft op jaarbasis, is er dus een groot verloop binnen de dossiers. Beantwoorden de gezinnen van de gewaarborgde gezinsbijslag aan een bepaald profiel? Ja en neen. Binnen de gewaarborgde gezinsbijslag vind je zowel standaardgezinnen als gezinnen met een bijzonder profiel, zoals eenoudergezinnen. Al die gezinnen delen echter één belangrijk kenmerk: hun financieel onzekere situatie. 90 % van hen krijgt steun van het OCMW. Vaak gaat het ook om gezinnen met jonge kinderen. Het valt op dat de groep jongeren ouder dan 18 voor wie kinderbijslag betaald wordt, veel kleiner is in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag dan in de werknemersregeling. Verder heeft 50 % van de kinderen binnen de gewaarborgde gezinsbijslag een vreemde nationaliteit. Waar het merendeel van de gezinnen van vreemde herkomst binnen de gewaarborgde gezinsbijslag vroeger afkomstig was uit Turkije en Marokko, is er vandaag wel een verschuiving naar gezinnen uit het vroegere Oostblok. Hoe verloopt het sociaal contact met deze gezinnen? Het sociaal contact met de gezinnen verloopt niet altijd even vlot. De kinderbijslagwetgeving is vrij complex. Hoewel wij die moeilijke materie steeds zo begrijpelijk mogelijk trachten uit te leggen aan de gezinnen, hebben zij het vaak nog moeilijk om de brieven en formulieren die zij van ons krijgen te begrijpen. Onze dienst krijgt dan ook heel wat telefoontjes van gezinnen die met vragen zitten over hun specifieke situatie. Bovendien bevinden veel gezinnen in de gewaarborgde gezinsbijslag zich in een moeilijke financiële situatie en willen zij dat hun dossier zo snel mogelijk behandeld wordt, wat de contacten soms bemoeilijkt. Bij de gezinnen met een vreemde herkomst kampen we daarnaast ook vaak met taalproblemen en cultuurverschillen, waardoor soms misverstanden ontstaan. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 49

51 Maar we merken wel dat de gezinnen meestal goed begeleid worden door de OCMW s en andere sociale organisaties. Bovendien doet de RKW sinds kort een beroep op ervaringsdeskundigen in de armoede om een dienstverlening op maat te bieden aan dat specifieke doelpubliek. Tot slot krijgen de dossierbeheerders speciale trainingen om zo goed mogelijk te communiceren met die gezinnen. Wat motiveert jullie om jullie dagelijks in te zetten voor de meest kwetsbare gezinnen in onze samenleving? De wetgeving rond de gewaarborgde gezinsbijslag is erg complex, de dossiers zijn onderhevig aan veel veranderingen en het contact met de klanten verloopt niet altijd even soepel. Dat vergt veel energie, flexibiliteit en stressbestendigheid. Maar tegelijkertijd zijn het net die complexiteit en veelzijdigheid die het werk zo boeiend maken. Wanneer je een moeilijk dossier met succes behandeld hebt en je een gezin echt hebt kunnen helpen, geeft dat een bijzondere voldoening. Achter elk dossier schuilt immers een gezin dat zijn kinderbijslag meer dan nodig heeft en op de Rijksdienst rekent om die bijslag stipt uitbetaald te krijgen. En dat is wat telt voor ons: de gezinnen. ACTIVITEITEN

52 Gewaarborgde gezinsbijslag in 2006 Redenen van weigering In 2006 werden nieuwe aanvragen ontvangen voor gewaarborgde gezinsbijslag. Datzelfde jaar werd over nieuwe aanvragen een beslissing genomen. Van die aanvragen werden er (of 44,90 %) goedgekeurd en (of 55,10 %) geweigerd. 46,21 % 17,28 % 7,01 % 2,20 % 2,10 % 2,01 % 23,19 % Nieuwe aanvragen gewaarborgde gezinsbijslag in 2006 geweigerd goedgekeurd ander recht voldoet niet aan de verblijfsvoorwaarde niet tijdig verschaffen van inlichtingen voorwaarde kinderlast niet vervuld aanvraag laattijdig ingediend voldoet niet aan de voorwaarde van de bestaansmiddelen diverse De tabel op de volgende pagina geeft de evolutie weer van de nieuwe aanvragen in het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag, het aantal goedkeuringen en weigeringen en de evolutie van het aantal gezinnen voor wie gewaarborgde gezinsbijslag betaald wordt. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 51

53 Evolutie gewaarborgde Nieuwe aanvragen Goedkeuringen 138 (= 17 %) (= 40 %) (= 54 %) (= 46 %) (= 45 %) Weigeringen 671 (= 83 %) (= 60 %) (= 46 %) (= 54 %) (= 55 %) Aantal gezinnen die maandelijks gewaarborgde gezinsbijslag ontvangen (op 31 december...) De toekenning van gewaarborgde gezinsbijslag is afhankelijk van talrijke strikte voorwaarden, die uiterst nauwkeurig nagegaan moeten worden. In zijn bestuursovereenkomst heeft de Rijksdienst er zich toe verbonden de obstakels die een snelle behandeling van de aanvragen voor gewaarborgde gezinsbijslag belemmeren en de huidige toekenningsvoorwaarden te onderzoeken en oplossingen voor te stellen. Op basis van een inventaris van knelpunten waarmee de diensten Gewaarborgde Gezinsbijslag te maken hebben, werd een actieplan opgesteld. In het kader van dat actieplan werd een gebruiksvriendelijke praktische gids over de gewaarborgde gezinsbijslag uitgewerkt voor de maatschappelijk werkers van de OCMW s. De meeste gezinnen die gewaarborgde gezinsbijslag ontvangen, krijgen immers hulp van de OCMW s, die daardoor ideale partners vormen voor de uitwisseling van informatie. Door een nauwere samenwerking met de OCMW s kan de Rijksdienst een nog betere dienstverlening bieden aan de meest kwetsbare gezinnen in onze samenleving. De Rijksdienst werkte ook een voorstel uit tot verfijning en stroomlijning van de procedures bij wijziging van de socioprofessionele situatie van een van de actoren in een dossier gewaarborgde gezinsbijslag of bij wijziging van de samenstelling van het gezin dat gewaarborgde gezinsbijslag ontvangt. In 2007 zullen op basis van het gevalideerde voorstel concrete administratieve richtlijnen naar de kinderbijslagfondsen worden verspreid. ACTIVITEITEN

54 Toekennen en betalen van de hoogst mogelijke gezinsbijslag Na het onderzoek naar een mogelijk recht en de eventuele doorverwijzing naar een ander stelsel of een andere instelling wordt onderzocht welk bedrag toegekend en betaald kan worden. In 2006 werd dat onderzoek in 70,95 % van de gevallen afgerond binnen de maand, in 88,53 % binnen de 2 maanden en in 95,62 % binnen de 3 maanden, ruimschoots boven de normen die de Rijksdienst zichzelf oplegde in de tweede bestuursovereenkomst (respectievelijk 50 %, 55 % en 85 %) Aanvragen voor gewaarborgde gezinsbijslag of aanvragen met een internationale context worden, wegens hun complexiteit, niet meegerekend. Vanuit zijn sociale rol gaat de Rijksdienst steeds proactief op zoek naar het hoogst mogelijke bedrag dat betaald kan worden. Zo worden kinderen van nieuw samengestelde gezinnen zo gunstig mogelijk gegroepeerd volgens hun rang en leeftijd om een hoger bedrag aan kinderbijslag te kunnen uitbetalen. Gezinnen worden ook spontaan geïnformeerd over het mogelijk recht op een sociale toeslag en over de voordelen van de afstand van het recht door de voorrangsgerechtigde rechthebbende aan een andere rechthebbende van wie de socioprofessionele situatie toelaat hogere kinderbijslag toe te kennen. In 2006 werden gezinnen, onder meer tijdens huisbezoeken, ingelicht dat een afstand van het recht of een hergroepering van de kinderen voor hen een financieel voordeel kon betekenen of dat ze mogelijk recht hadden op een sociale toeslag. Het beoogde kwaliteitsniveau voor de correctheid en de stiptheid van de betalingen (97,28 %) bleef in 2006 behouden, zoals de Rijksdienst zich daartoe verbonden had in zijn bestuursovereenkomst. In 97,98 % van de gevallen gebeurde de betaling op de vaste datum van de tiende van de maand. Een hele verbetering in vergelijking met het verleden, want in 1987 bedroeg dit percentage slechts 16,20 %. Bij complexe dossiers wordt, in afwachting van de definitieve vaststelling van de rechten, provisioneel betaald. De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 53 BOUWEN AAN DE TOEKOMST

55 Opvolgen... van bestaande rechten Bij actieve dossiers wordt periodiek of bij wijziging in de gezins- of professionele situatie nagegaan of de voorwaarden nog vervuld zijn om het bestaande recht verder toe te kennen. Indien nodig, wordt het recht gewijzigd of geschrapt. Gelet op de eigenheid van de Rijksdienst als uitbetalingsinstelling, zijn de onderzoeken van de bestaande rechten veel frequenter en dikwijls complexer dan bij de andere kinderbijslagfondsen. Het aantal herbeoordeelde dossiers blijkt uit het aantal gewijzigde dossiers en uit het aantal afgeleverde brevetten (indicator voor het aantal doorverwezen dossiers). In 2006 werden dossiers gewijzigd na herbeoordeling van de ontvangen informatie en werden brevetten afgeleverd. van betalingen Dankzij een doorgedreven gegevensuitwisseling en de voortdurende uitbouw van gekwalificeerde elektronische gegevensstromen kunnen de kinderbijslagfondsen op elk moment nagaan of wijzigingen in de professionele situatie of de gezinssituatie het recht op kinderbijslag beïnvloeden. De toekenning van kinderbijslag is echter een complex gegeven waarbij veel actoren betrokken zijn. Af en toe gebeurt het dan ook dat er onterecht kinderbijslag uitbetaald wordt. De kinderbijslagfondsen moeten dan het onverschuldigd betaalde bedrag terugvragen aan het gezin. Soms moet hiervoor een rechtsprocedure opgestart worden (39 nieuwe dossiers in 2006). Voor echter beslist wordt het onterecht betaalde bedrag terug te vorderen, bekijkt de Rijksdienst zorgvuldig de gezinssituatie van het betrokken gezin. Wanneer de financiële situatie van het gezin het niet toelaat of wanneer de kosten voor de terugvordering niet in verhouding staan tot het verschuldigde bedrag, kan het Beheerscomité van de RKW deels of volledig afzien van de terugvordering. Het Handvest van de Sociaal Verzekerde bepaalt trouwens de voorwaarden waaronder afgezien kan worden van terugvordering. Op het vlak van de terugvordering van onverschuldigde betalingen is de verbintenis in de bestuursovereenkomst om in 90 % van de gevallen een kennisgeving te versturen aan de bijslagtrekkende binnen de drie maanden na de vaststelling van het onverschuldigde bedrag en, zo nodig, een herinnering, eveneens binnen de drie maanden in 75 % van de gevallen. Die verbintenis werd nageleefd in 99,75 % van de gevallen voor de kennisgeving van de onverschuldigde betalingen en in 79,07 % van de gevallen voor de herinneringen. ACTIVITEITEN

56 In 2006 werd een actieplan ingesteld om de verwerking te stroomlijnen van de aanvragen om af te zien van terugvordering en om de vastgestelde vertraging weg te werken zonder kwaliteitsverlies bij de beslissingen. Daarnaast zijn een inventarisering en een analyse gepland van de oorzaken van de onverschuldigde betalingen waarvoor een verzaking van de terugvordering wordt gevraagd. Kortere verjaringstermijnen: een betere bescherming van de gezinnen Tot voor kort kon onverschuldigd betaalde gezinsbijslag tot 5 jaar na de betaling teruggevorderd worden. Als de onverschuldigde betaling het gevolg was van fraude door de sociaal verzekerde, bedroeg de verjaringstermijn zelfs 10 jaar. Om de gezinnen een nog betere bescherming te bieden, zijn die verjaringstermijnen, sinds 1 oktober , aangepast aan de arresten van het Arbitragehof en het Hof van Cassatie. Vandaag gelden drie termijnen, afhankelijk van de oorzaak van de onterechte betaling. - Bij een administratieve fout van de uitbetalingsinstelling in het voordeel van een bijslagtrekkende die te goeder trouw is, geldt een nieuwe verjaringstermijn van 1 jaar. - Bij fraude door de sociaal verzekerde wordt de verjaringstermijn herleid tot 5 jaar. - Als er geen sprake is van fraude door de sociaal verzekerde, noch van een administratieve fout van het kinderbijslagfonds, geldt een verjaringstermijn van 3 jaar. Zodra de verjaringstermijn verstreken is, kan het kinderbijslagfonds het bedrag niet meer terugeisen van het gezin. De nieuwe termijnen gelden zowel voor het werknemersstelsel als voor het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag. Betaling op zichtrekening: een betere bescherming van de gezinsbijslag De wet beschermt gezinsbijslagen tegen inbeslagname. Tot nu toe verloren de bijslagen die wettelijke bescherming echter na storting op een zichtrekening, omdat ze niet meer identificeerbaar waren. 19 Programmawet van 20 juli 2006, BS van 28 juli BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst als uitbetalingsinstelling 55

57 Vanaf 1 januari 2007 zullen gezinsbijslagen beschermd zijn tegen inbeslagname gedurende 30 dagen vanaf de storting van de bijslag op de zichtrekening van de bijslagtrekkende 20,21. De uitkeringen zullen bij de storting een speciale code krijgen, waardoor ze traceerbaar zijn. Het risico dat een schuldeiser beslag kan leggen op gezinsbijslagen zal dan ook aanzienlijk verminderen. Die nieuwe bescherming betekent dat betaling van gezinsbijslagen op een zichtrekening steeds meer voordelen biedt tegenover betaling via een circulaire cheque. Het risico op diefstal of verlies is immers veel kleiner en betaling op een zichtrekening is praktisch en gratis. Een zorgvuldig beheer van de betaaldossiers: het aantal rechtzaken als barometer De Rijksdienst spant zich voortdurend in voor een uniforme toepassing van de regelgeving en een gelijke behandeling van alle gezinnen. Als gezinnen niet akkoord gaan met een beslissing van de Rijksdienst over hun recht op gezinsbijslag, kunnen zij hiertegen een beroep indienen bij de Arbeidsrechtbank. De RKW staat in voor de gerechtskosten, tenzij de rechter oordeelt dat het gaat om een roekeloze of tergende klacht. Op 31 december 2005 zaten 746 dossiers bij de rechtbank, 100 minder dan in Tijdens 2006 werden 246 van die 746 zaken afgehandeld en werden 221 nieuwe zaken aangespannen door gezinnen. De meeste rechtszaken handelden over de terugvordering van onterecht betaalde kinderbijslag en over beslissingen rond een vermindering van de kinderbijslag of de stopzetting van de kinderbijslag. 20 Alleen op de dag van de storting is de gezinsbijslag volledig tegen inbeslagname beschermd. Daarna neemt de bescherming af met 1/30ste per dag. 21 Koninklijk besluit van 4 juli 2006, BS van 14 juli ACTIVITEITEN

58 EEN AANVULLENDE DIENSTVERLENING VOOR DE GEZINNEN: HET FONDS VOOR COLLECTIEVE UITRUSTINGEN EN DIENSTEN (FCUD) 35 kaarsjes voor het FCUD In 1970 ging het zo goed met het kinderbijslagstelsel dat het Beheerscomité ging nadenken over hoe het de beschikbare middelen het best kon aanwenden in het belang van de gezinnen in het algemeen en de kinderen in het bijzonder. Het gevolg was de oprichting van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD) bij de wet van 20 juli In een eerste fase, vanaf 1974, droeg het FCUD bij tot de ontwikkeling van de hulpverlening aan gezinnen en bejaarden. In een tweede fase kende het FCUD werkingssubsidies en leningen toe aan kinderdagverblijven. Om gezinnen met jonge kinderen maximaal te ondersteunen, werden de activiteiten van het FCUD vanaf 1991 uitgebreid naar de opvang van zieke kinderen en de flexibele opvang. Sinds 1994 financiert een patronale bijdrage van 0,05 % de opvang van kinderen van 2,5 tot 12 jaar en, bij sommige projecten, de opvang van 0 tot 3 jaar. In 1997 werden de oorspronkelijke opdrachten van het FCUD overgeheveld naar de Gemeenschappen, voortaan bevoegd voor de persoonsgebonden aangelegenheden. BOUWEN AAN DE TOEKOMST Een aanvullende dienstverlening voor de gezinnen: FCUD 57

59 In 2002 besliste de wetgever dat de subsidies toegekend door het FCUD evenwichtig verdeeld moesten worden voor een tussenkomst in de opvangkosten van elk kind dat recht geeft op kinderbijslag. Op 16 juni 2004 erkende het Arbitragehof, waarbij de Vlaamse regering die van oordeel was dat de buitenschoolse kinderopvang een exclusieve bevoegdheid was van de Gemeenschappen beroep had aangetekend, het constitutionele karakter van het FCUD. Het stelde dat een toekenning aan rechthebbenden, bij wijze van een tussenkomst in de opvangkosten van kinderen die recht geven op kinderbijslag, beschouwd kon worden als een aanvulling op de kinderbijslag, die erkend is als een socialezekerheidsuitkering, en het FCUD zich aldus wel degelijk in het vaarwater van een federale bevoegdheid bewoog. Het subsidiëringssysteem van het FCUD moest evenwel geheroriënteerd worden: de financiering moest de vorm aannemen van een socialezekerheidsuitkering voor elk kind in plaats van een subsidie voor de opvangstructuren. In 2006 diende de regering een wetsontwerp in over het nieuwe forfaitaire subsidiëringssysteem op basis van prestaties. Op 1 februari 2007 werd het ontwerp goedgekeurd door de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Een samenwerkingsakkoord moet de uitvoeringsmodaliteiten vastleggen. De buitengewone Ministerraad van Oostende van 20 en 21 maart 2004 besliste bedragen van 15 en 16,5 miljoen EUR toe te kennen aan het FCUD om de opvangstructuren onder het oude subsidiëringssysteem te ondersteunen tijdens de overgangsperiode. Vandaag wendt het FCUD de patronale bijdrage van 0,05 %, die structureel werd op 1 januari 1999, aan voor de financiering van vier opvangtypes: buitenschoolse opvang, flexibele opvang, urgentieopvang en de opvang van zieke kinderen. HET FCUD EN DE BE- STUURSOVEREEN- KOMST Het FCUD onderzoekt de subsidieaanvragen ingediend door de projectpromotoren, gaat na of de toekenningsvoorwaarden vervuld zijn, en betaalt driemaandelijkse voorschotten in het betrokken kwartaal en de rest van de subsidie in de loop van het volgende jaar na een conformiteitscontrole. In 2006 subsidieerde het Fonds locaties (378 projecten), die dagelijks gemiddeld kinderen van werknemers opvingen in de buitenschoolse opvang, 902 kinderen in de flexibele opvang en 290 in de urgentieopvang. Daarbij komen nog dagen opvang van zieke kinderen. ACTIVITEITEN

60 buitenschoolse opvang Gemiddeld aantal kinderen per dag voor de vier opvangtypes in 2006 flexibele opvang urgentieopvang opvang van zieke kinderen Inkomsten en uitgaven In 2006 bedroegen de inkomsten van het FCUD ,61 EUR. De uitgaven bedroegen ,28 EUR. Het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven vertaalde zich in een positief saldo van ,33 EUR, voornamelijk dankzij de speciale dotaties van de Ministerraad van Oostende. Voor een gedetailleerde lijst van de gesubsidieerde opvangprojecten, zie rubriek publicaties-fcud: Projectenregister. HET FCUD IN CIJFERS Dankzij een rigoureus paritair beheer is de financiële situatie van het FCUD opgeklaard. Het begrotingstekort van de voorgaande jaren zal weggewerkt zijn tegen 2007, door de bevriezing van de subsidiëring van de loonlast van de medewerkers van de sector, de beperking van het aantal aanwezigheidsdagen waarmee rekening wordt gehouden en de afschaffing van de tussenkomst in de investeringskosten. BOUWEN AAN DE TOEKOMST Een aanvullende dienstverlening voor de gezinnen: FCUD 59

61 60

62 DE RIJKSDIENST IN DIALOOG MET ZIJN PARTNERS: COMMUNICEREN, INFORMEREN EN KENNIS CENTRALISEREN Zelfs de meest briljante monoloog kan de dialoog niet vervangen. (Chinua Achebe) IN DIALOOG MET DE GEZINNEN De kinderbijslagwetgeving is een zeer complexe materie. Via een proactief en gediversifieerd communicatiebeleid wil de RKW de gezinnen zo goed mogelijk inlichten zodat zij hun recht volledig kunnen uitoefenen en begrijpen. Website De RKW-website, het informatiekanaal bij uitstek voor de externe communicatie, werd gelanceerd in Het werd een gebruiksvriendelijke website, geconcipieerd vanuit het standpunt van de gezinnen. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst in dialoog met zijn partners: communiceren, informeren en kennis centraliseren 61

63 Via een aantal eenvoudige vragen kunnen de bezoekers gemakkelijk navigeren naar de rubrieken die hen interesseren. Met het rekenmachientje kunnen de gezinnen onmiddellijk berekenen op welk bedrag ze recht hebben. In de rubriek News staat het laatste kinderbijslagnieuws. Verder vinden bezoekers op de website alle informatie over de RKW als organisatie en de adressen van de verschillende kinderbijslagfondsen. Tot slot kunnen formulieren, publicaties en folders vanaf de website worden afgedrukt. In 2005 lanceerde de RKW de Duitstalige versie van zijn website: ACTIVITEITEN

64 Na de nodige voorbereidingen in 2005, ging in januari 2006 het Juridisch Bulletin online. Het Juridisch Bulletin, en de daaraan gekoppelde maandelijkse juridische nieuwsbrief, geven een overzicht van de nieuwe ontwikkelingen in de wetgeving en de rechtspraak, de dienstvoorschriften en de parlementaire vragen en antwoorden met betrekking tot kinderbijslag. Via links kunnen de toepasselijke teksten (het Belgisch Staatsblad, de Kamer, de Senaat, het Arbitragehof, ) geraadpleegd worden. Via de website kan men zich gratis abonneren op de nieuwsbrief. Naast de eigen website is de RKW ook verantwoordelijk voor de informatie rond kinderbijslag op de federale portaalsite ( en de portaalsite van de sociale zekerheid ( In 2006 werkte de Rijksdienst bovendien mee aan en aan de bijhorende brochure, 20 vragen over de Sociale Zekerheid. Die website en brochure zijn een initiatief van de FOD Sociale Zekerheid gericht op jongeren van 18 tot 25 jaar. Via een quiz en een aantal concrete, praktijkgerichte vragen en antwoorden kunnen jongeren zich een beter beeld vormen van de sociale zekerheid. In 2007 komen er nieuwe quizvragen en een nieuwe uitgave van de brochure. Brochures en folders In zijn bestuursovereenkomst gaat de Rijksdienst het engagement aan een reeks informatiebrochures, folders en barema s gratis te verspreiden en ter beschikking te stellen van het publiek, onder meer via de OCMW s, ziekenfondsen en vakbonden. Bovendien kunnen alle folders en brochures gedownload worden vanop de website De folders en brochures worden jaarlijks bijgewerkt en aangepast aan de nieuwe barema s of aan wijzigingen in de reglementering. Ze worden in een klare en begrijpelijke taal opgesteld. Brochures De brochure Het stelsel van de kinderbijslag voor werknemers schetst de werking en de regelgeving binnen het kinderbijslagstelsel voor werknemers en situeert de rol van de RKW binnen dit stelsel. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst in dialoog met zijn partners: communiceren, informeren en kennis centraliseren 63

65 en folders De RKW verspreidt ook folders over die aspecten van het kinderbijslagstelsel die een belangrijke impact hebben voor de gezinnen en waar dus de grootste informatiebehoefte rond bestaat. In 2006 werden 8 folders verspreid: - Infolijn kinderbijslag. Aarzel vooral niet om ons te contacteren. - Kraamgeld. Een kleintje op komst? - Kinderbijslag volgens mijn gezinssituatie. - U gaat een gezin vormen. Wat zijn de gevolgen voor uw kinderbijslag? - Een toeslag bij de kinderbijslag? Misschien hebt u er recht op - Ik ga hoger onderwijs volgen Wat met mijn kinderbijslag? - Je recht op kinderbijslag als jonge schoolverlater. - Kinderbijslag voor geplaatste kinderen. Daarnaast werd, op vraag van de FOD Justitie, een folder gemaakt over het recht op kinderbijslag voor ontvoerde kinderen. In de folders vinden de gezinnen duidelijke, beknopte en lezersgerichte informatie. Zij vinden er ook de contactgegevens van de dienst waar zij terechtkunnen voor meer informatie. Barema In 2006 verspreidde de Rijksdienst tweemaal de geactualiseerde barema s. Op 1 mei 2006 werden de bedragen verhoogd van de bijkomende bijslag voor sommige categorieën van kinderen met een aandoening en op 1 oktober 2006 werd een nieuw barema van kracht door het overschrijden van de spilindex 104,14. Overeenkomstig de verbintenis in de bestuursovereenkomst werden de nieuwe bedragen binnen de vijf werkdagen na hun toepasbaarheid op de website gepubliceerd en binnen de maand gratis op papier verspreid. Persberichten In zijn bestuursovereenkomst heeft de Rijksdienst er zich toe verbonden persberichten te publiceren bij elke belangrijke wijziging in de kinderbijslagreglementering en bij de verschijning van belangrijke studies. In 2006 verspreidde de RKW 5 persberichten via de federale portaalsite voor de pers. ACTIVITEITEN

66 DE KINDERBIJSLAG- FONDSEN De kinderbijslagregelgeving is complex en voortdurend in beweging. Om de uitvoering ervan zo eenvoudig, zo praktijkgericht en zo uniform mogelijk te houden, staat de Rijksdienst in een constante dialoog met de kinderbijslagfondsen. De RKW en de fondsen bundelen zo hun krachten om de dienstverlening aan de gezinnen steeds verder te optimaliseren. Modelformulieren en standaardbrieven Om de eenduidige toepassing van de regelgeving en dus een gelijke behandeling van de gezinnen te garanderen, stelt de Rijksdienst modelformulieren op om op een uniforme wijze en in een klare en begrijpelijke taal informatie te vergaren die alleen bij de gezinnen verkrijgbaar is. Ook de beslissingen in een kinderbijslagdossier worden op een uniforme wijze aan de gezinnen gemotiveerd via standaardbrieven. Overleg Bij wijzigingen in de regelgeving vindt systematisch een uitvoerig overleg plaats tussen de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen. Zo kunnen vanuit de dagelijkse praktijk en de ervaring van zowel de Rijksdienst als de fondsen de best practices bepaald worden voor de uitvoering van de nieuwe regelgeving. In 2006 slaagden de Rijksdienst en de kinderbijslagfondsen er op die manier in de schoolpremie snel en correct uit te betalen. Omzendbrieven en dienstbrieven Via omzendbrieven en dienstbrieven verstrekt de Rijksdienst de kinderbijslagfondsen toelichtingen bij de wijzigingen in de kinderbijslagreglementering. Die dienst- en omzendbrieven zijn afgestemd op de dagelijkse praktijk, zodat de fondsen de reglementering correct en uniform kunnen toepassen. Bij elke wijziging aan de regelgeving en minstens eenmaal per jaar worden de modelformulieren en de standaardbrieven bijgewerkt. HET BELEID De RKW heeft dankzij zijn jarenlange ervaring, studie en vorming een omvangrijke kennis opgebouwd over het kinderbijslagstelsel. De Rijksdienst vormt zo voor de overheid een waardevolle partner bij de verdere uitbouw van de kinderbijslagregeling. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst in dialoog met zijn partners: communiceren, informeren en kennis centraliseren 65

67 Beleidsadvies en -ondersteuning De Rijksdienst evalueert voortdurend de werking van het kinderbijslagstelsel voor werknemers en bestudeert de maatschappelijke evoluties die het stelsel kunnen beïnvloeden. Vanuit die kennis adviseert de RKW de minister van Sociale Zaken over de wetsontwerpen en de besluiten tot wijziging van de kinderbijslagregelgeving en beoordeelt hij de uitvoerbaarheid, de haalbaarheid en de financiële impact ervan. Bovendien stelt de Rijksdienst ook op eigen initiatief relevante aanpassingen voor (twee derden van de voorstellen tot wijziging van de regelgeving). In 2006 bereidde de RKW 36 voorstellen en adviezen voor die door de minister integraal of in zeer belangrijke mate opgevolgd werden. De Rijksdienst voerde daarnaast ook 46 impact- en financiële ramingen uit ter ondersteuning van het beleid (vb. ramingen voor de uitbreiding van het nieuwe systeem van toeslagen voor gehandicapten, voor de schoolpremie, ) Statistieken en studies Om een accuraat beeld te kunnen schetsen van de maatschappelijke en demografische tendensen binnen het kinderbijslagstelsel voor werknemers, heeft de RKW zich in zijn bestuursovereenkomst geëngageerd om jaarlijks de relevante statistische gegevens te verzamelen bij alle kinderbijslagfondsen. Die gegevens worden geanalyseerd en verwerkt in statistieken en periodieke studies die gratis verspreid worden. Statistieken Halfjaarlijkse mededeling Twee keer per jaar publiceert de RKW een Halfjaarlijkse mededeling met een geactualiseerd overzicht van de beschikbare statistieken van het kinderbijslagstelsel voor werknemers en het stelsel van de gewaarborgde gezinsbijslag. Daarnaast bevat de Halfjaarlijkse mededeling ook de statistieken van de instellingen voor wie de RKW de kinderbijslag uitbetaalt. Maatschappelijke veranderingen: de rijke diversiteit aan rechthebbenden Een schets op basis van de tellingen 2006 Deze statistiek geeft, op basis van de situatie op 31 december 2005, een beeld van welke persoon in of buiten het gezin het recht op kinderbijslag opent. De statistiek gaat ook dieper in op de specifieke gezins- of beroepssituatie van de rechthebbenden. Statistiek per kinderbijslagfonds Tellingen 2006 In de Statistiek per kinderbijslagfonds worden de kinderbijslagfondsen voor werknemers met elkaar vergeleken op basis van een aantal socioprofessionele, demografische en geografische indicatoren. In de Tellingen 2006 wordt de situatie op 31 december 2005 geanalyseerd. ACTIVITEITEN

68 Kinderen opgevoed buiten het Rijk Tellingen 2006 De jaarlijkse statistiek van de Kinderen opgevoed buiten het Rijk schetst de evolutie van de kinderbijslag die in de werknemersregeling betaald wordt voor kinderen die buiten België opgevoed worden en van wie de rechthebbende een buitenlandse nationaliteit heeft. Zowel het aantal rechtgevende kinderen en rechthebbenden als de omvang van de uitgekeerde bedragen komen aan bod. en studies Conform de verbintenis genomen in zijn bestuursovereenkomst, publiceert de RKW jaarlijks ook een aantal focusstudies over belangrijke thema s of opmerkelijke tendensen op het vlak van kinderbijslag. Focusstudie : De demografische veranderingen in de Europese Unie: de lage geboortecijfers als uitdaging De vergrijzing van de Europese bevolking vormt een belangrijke maatschappelijke uitdaging, ook voor de sociale zekerheid. Het feit dat Europeanen steeds minder kinderen hebben, speelt hierin een aanzienlijke rol. Bestaan er middelen om de kinderwens te stimuleren? Welke maatregelen werden genomen in de diverse lidstaten van de Europese Unie? Welke van die maatregelen of voorgestelde oplossingen zouden toegepast kunnen worden in België? Dat zijn de belangrijkste vragen in deze studie. Focusstudie : Een vooruitblik naar de toekomst Op basis van actuele tendensen en prognoses Deze focusstudie verkent de toekomstige demografische ontwikkelingen en schetst hun impact op de kinderbijslagsector. De studie schenkt bijzondere aandacht aan de ontgroening van de bevolking wegens de grote impact ervan op de kinderbijslagsector. Focusstudie : Het kinderbijslagstelsel van de zelfstandigen en dat van de werknemers Vergelijkende studie van de wetgeving en de evolutie van de effectieven Deze focusstudie geeft in een eerste luik een overzicht van de verschilpunten in de kinderbijslagwetgeving van de zelfstandigen en die van de werknemers. In het tweede luik wordt de link gelegd tussen de evolutie van de wetgeving en de evolutie van het aantal rechtgevende kinderen in beide regelingen sinds Alle statistieken en studies kunnen gratis gedownload worden op de website BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst in dialoog met zijn partners: communiceren, informeren en kennis centraliseren 67

69 KENNIS CENTRALISEREN Al jaren voert de Rijksdienst een doorgedreven informatiebeleid door het systematisch verstrekken en delen van informatie. De Rijksdienst heeft als doel de kennis die hij heeft opgebouwd dankzij zijn jarenlange ervaring te centraliseren en voor iedereen toegankelijk te maken. Een eerste stap was de lancering van de website in Kenniscentrum Als toonaangevende instelling binnen de kinderbijslagsector wil de Rijksdienst zijn volledige knowhow gestructureerd ter beschikking stellen, zodat zowel de professionele gebruikers als de sociaal verzekerden op transparante wijze identieke informatie aangeboden krijgen. Daartoe zal op de website van de RKW een Kenniscentrum worden uitgebouwd dat de verschillende kennisbronnen van de Rijksdienst centraal en gebruiksvriendelijk toegankelijk maakt. Zowel de reglementering, als de statistische informatie en de verschillende studies en publicaties van de RKW zullen er ter beschikking worden gesteld van het grote publiek. De reglementaire teksten van de kinderbijslagwetgeving (gecoördineerde wetten, koninklijke besluiten en omzendbrieven) zijn voor de interne medewerkers en de verschillende kinderbijslagfondsen reeds elektronisch beschikbaar in de databank FamiDoc. Via het Kenniscentrum op de website zal die databank ook door het grote publiek geraadpleegd kunnen worden. Om de complexe reglementering toegankelijker en begrijpelijker te maken, zal de RKW bovendien een elektronisch documentatiesysteem ontwikkelen waarin de volledige kinderbijslagwetgeving op een bevattelijke wijze wordt toegelicht. In 2006 werden een inventaris van de inhoud en een maquette met de mogelijke functionaliteiten van het documentatiesysteem opgemaakt. In de loop van 2007 zal een pilootversie van het systeem worden uitgewerkt. Via een interactief en gebruiksvriendelijk statistiekportaal binnen het Kenniscentrum zal iedere burger ook alle statistieken van de kinderbijslag centraal kunnen consulteren. De studies en publicaties van de RKW zijn vandaag al op de website beschikbaar. Zij zullen in het Kenniscentrum binnen een overzichtelijke structuur telkens met een korte beschrijving van de inhoud worden aangeboden. ACTIVITEITEN

70 Intranet Uit de laatste tevredenheidsenquête van de Rijksdienst bij zijn personeelsleden bleek dat de medewerkers nood hadden aan een betere toegang tot de informatie binnen de Rijksdienst, zowel top-down, bottom-up, als tussen de verschillende diensten. Een intranet is het communicatiekanaal bij uitstek om alle relevante informatie met betrekking tot het werk en de instelling toegankelijk te maken voor de medewerkers. De Rijksdienst heeft aldus de bestaande informatie binnen de instelling gecentraliseerd en in een nieuw intranet, intro, gegoten. IntRO werd gelanceerd op 1 september Het nieuwe intranet is opgedeeld in vijf pijlers: Toepassingen, Kennis, Projecten, HR@RKW en Life@RKW. De eerste twee pijlers, Toepassingen en Kennis, bieden de medewerkers in enkele muisklikken toegang tot alle nuttige professionele informatie en documentatie en tot de informaticatoepassingen die ze nodig hebben voor het beheer van de kinderbijslagdossiers. De pijler Kennis is als het ware een bibliotheekkast waar de medewerkers op elk moment toegang hebben tot de verschillende documentatie- en informatiebronnen die hen kunnen helpen bij het dossierbeheer: dienstbrieven, Famidoc (databank van de kinderbijslagreglementering), Daarnaast vinden de studies, statistieken en andere publicaties in deze pijler hun stek, net als Technodoc (de catalogus van de interne Documentatiedienst) en de beleidsinformatie (de bestuursovereenkomst, het strategisch plan, ). In de derde pijler, Projecten, kunnen de medewerkers de stand van zaken van de lopende projecten binnen de Rijksdienst op de voet volgen. De pijler HR@RKW is op zijn beurt volledig gewijd aan Human Resources (rubriek verlofregeling, ontwikkelcirkels, ). Life@RKW, ten slotte, is de ontspanningspijler van het nieuwe intranet (rubriek Resto, Vriendenkring van de Rijksdienst, ). Via een dynamische nieuwsbalk op de startpagina worden de medewerkers op de hoogte gebracht van het laatste kinderbijslagnieuws. In de rubriek Links vinden de medewerkers tal van nuttige links (Belgisch Staatsblad, portaalsite Sociale Zekerheid, Kruispuntbank van de wetgeving, Portaal van de gezinnen, ). In 2007 wordt een tevredenheidsenquête over het intranet gepland. BOUWEN AAN DE TOEKOMST De Rijksdienst in dialoog met zijn partners: communiceren, informeren en kennis centraliseren 69

71 Documentatiedienst De Rijksdienst heeft een eigen Documentatiedienst. In de collectie van de Documentatiedienst zitten verslagen van instellingen, officiële publicaties, wetboeken, tijdschriften, folders, studies, eigen publicaties van de RKW en boeken en tijdschriftartikelen over recht, sociale wetenschappen, ambtenarenzaken, management, overheid, Ook externe gebruikers kunnen op aanvraag de documenten van de Documentatiedienst raadplegen. ACTIVITEITEN

72 HET GELD VAN HET KINDERBIJSLAGSTELSEL VOOR WERKNEMERS IN 2006 DE OPDRACHTENREKENINGEN De opdrachtenrekeningen omvatten alle inkomsten en uitgaven die voortvloeien uit de opdrachten van de Rijksdienst. De voornaamste opdrachten van de RKW zijn het betalen van gezinsbijslagen en het verdelen van de financiële middelen tussen de kinderbijslagfondsen om de gezinsbijslagen die ze uitbetalen en hun administratiekosten te bekostigen. Inkomsten Sociale bijdragen De sommen die gestort worden door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid zijn de voornaamste bron van inkomsten. In 2006 bedroegen die inkomsten EUR. Hoofdelijke bijdragen Werkgevers moeten hoofdelijke bijdragen betalen voor hun werknemers die niet onderworpen zijn aan de sociale zekerheid. Die regeling is echter aan het uitdoven aangezien alle BOUWEN AAN DE TOEKOMST Het geld van het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in

73 werknemers die aangeworven werden sinds 1 januari 1999, onderworpen zijn aan het gewone stelsel waarin werkgevers sociale bijdragen storten voor hun personeel. In 2006 vertegenwoordigden de hoofdelijke bijdragen ,28 EUR. Terugbetaling door derden In 2006 betaalden de derde instellingen ,79 EUR aan gezinsbijslagen die voor hun rekening betaald werden en ,25 EUR aan betalingskosten terug. Interesten op financiële rekeningen De financiële rekeningen hebben in ,32 EUR aan interesten opgebracht. Diverse inkomsten De diverse inkomsten, voornamelijk van terugvorderingen van gerechtskosten, bedroegen 2.018,58 EUR in In 2006 bedroegen de totale opdrachteninkomsten ,22 EUR 23. Verdeling van de totale opdrachteninkomsten in 2006 sociale bijdragen 91,45 % hoofdelijke bijdragen 1,39 % terugbetaling door derden 7,14 % interesten en diverse inkomsten 0,02 % Uitgaven Betaling van gezinsbijslagen 24 De RKW en de kinderbijslagfondsen betaalden in 2006 voor ,90 EUR aan gezinsbijslagen aan gezinnen in het werknemersstelsel. De bijbehorende betalingskosten bedroegen ,12 EUR. Andere bijkomende uitgaven, zoals de medische expertisekosten voor kinderen met een aandoening, terugbetaald door de FOD Sociale Zekerheid, bedroegen ,33 EUR. De kosten voor geschillen en de diverse uitgaven beliepen ,69 EUR. 22 Zie p Het FCUD werd niet opgenomen in deze cijfers, zie hiervoor p De onterecht uitbetaalde gezinsbijslagen worden hier niet meegerekend. ACTIVITEITEN

74 Betaling van gezinsbijslagen voor derde instellingen De Rijksdienst betaalde in ,79 EUR aan gezinsbijslagen voor rekening van derde instellingen. De bijbehorende betalingskosten bedroegen ,25 EUR. De kosten van de medische expertises, de kosten in geval van een beroep aangetekend bij de rechtbank ( ,90 EUR) en de verwijlinteresten bepaald in het Handvest van de Sociaal Verzekerde (91.991,83 EUR) werden terugbetaald aan de fondsen. In 2006 bedroeg de totale tussenkomst van de RKW in de administratiekosten van de bijzondere fondsen ,29 EUR: ,43 EUR voor hun reële administratiekosten en 2.598,86 EUR voor hun reservefonds. Financiering van de administratiekosten van de kinderbijslagfondsen en de NMBS De vrije fondsen In 2006 bedroeg de subsidie op basis van de werklast voor de vrije fondsen ,12 EUR. De responsabiliseringsenveloppe werd vastgesteld op ,13 EUR Zie ook Responsabilisering van de fondsen p. 39. De totale tussenkomst van de Rijksdienst in de administratiekosten van de vrije fondsen bedroeg dus ,98 EUR. De bijzondere fondsen De twee bijzondere fondsen, opgericht voor de werkgevers van het havenbedrijf en de binnenscheepvaart, krijgen hun reële administratiekosten terugbetaald, voor zover die kosten niet hoger liggen dan het bedrag dat daarvoor ingeschreven werd in hun begroting. De NMBS De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen (NMBS), die als werkgever aangesloten is bij de RKW, is gemachtigd zelf de kinderbijslag te betalen aan haar actieve werknemers. De NMBS krijgt daarvoor een toelage voor de administratiekosten, berekend op basis van de werklast. In 2006 bedroeg die toelage ,92 EUR. Het geld van het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in BOUWEN AAN DE TOEKOMST

75 In 2006 bedroegen de totale opdrachtenuitgaven ,27 EUR 26. Verdeling van de totale opdrachtenuitgaven in 2006 DE BEHEERSREKENINGEN De beheersrekeningen omvatten alle opbrengsten en kosten die voortvloeien uit het beheer in het kader van de opdrachten van de Rijksdienst. Opbrengsten De beheersopbrengsten komen van twee bronnen: - de vergoeding betaald door de derde instellingen voor het beheer van hun gezinsbijslagdossiers: ,07 EUR. - de tussenkomst van het Fonds voor Collectieve Uitrustingen en Diensten (FCUD) in de beheerskosten van de RKW: ,58 EUR. gezinsbijslagen 90,68 % gezinsbijslagen voor derden 7,21 % administratiekosten 2,03 % betalingskosten en andere 0,08 % In 2006 bedroegen de totale beheersopbrengsten ,65 EUR. Verdeling van de totale beheersopbrengsten in 2006 administratiekosten terugbetaald door derden 84,35 % tussenkomst FCUD in de beheerskosten van de RKW 15,65 % 26 Het FCUD werd niet opgenomen in deze cijfers, zie hiervoor p. 59. ACTIVITEITEN

76 Kosten De beheerskosten zijn samengesteld als volgt: - lonen en sociale lasten: ,10 EUR. - werkingskosten (administratie- en informaticakosten): ,03 EUR. - de afschrijvingen van gebouwen, terreinen en roerende goederen: ,19 EUR. In 2006 bedroegen de totale beheerskosten ,32 EUR. Verdeling van de totale beheerskosten in 2006 BALANS In 2006 vertegenwoordigden de opdrachteninkomsten en de beheersopbrengsten samen een bedrag van ,87 EUR. De opdrachtenuitgaven en de beheerskosten vertegenwoordigden samen ,59 EUR. In 2006 werd dus een negatief resultaat geboekt van ,72 EUR. lonen en sociale lasten 75,43 % werkingskosten 20,50 % afschrijvingen 4,07 % Voor gedetailleerde info: rubriek publicaties/verslag bij de rekeningen BOUWEN AAN DE TOEKOMST Het geld van het kinderbijslagstelsel voor werknemers... in

77 NIEUW BOEKHOUD- PLAN In september 2005 werd de Commissie voor Normalisatie van de boekhouding van de Openbare Instellingen van de Sociale Zekerheid (OISZ) heropgestart. Die Commissie, onder het voorzitterschap van de FOD Sociale Zekerheid, heeft als doel het huidige boekhoudplan voor de verschillende OISZ te moderniseren en te standaardiseren. In 2006 werden de inhoud en de opmaak van de boekhoudkundige en begrotingsdocumenten gefinaliseerd. Ook de tweede fase van het project ging van start in In die fase worden de budgettaire rekeningen logisch geordend en eenvormig gemaakt voor alle instellingen. Dat zal leiden tot een aanpassing van de nummering van sommige rekeningen en de toevoeging van enkele nieuwe rekeningen. ACTIVITEITEN

78 DE RKW... EEN TRANSPARANT BOUWWERK

79 78

80 BOUWEN AAN BEST PRACTICES HET BEHEERSCOMITÉ... TREFPUNT VAN GEZINNEN, WERKNEMERS EN WERKGEVERS Het algemeen beheer van de Rijksdienst is in handen van het Beheerscomité, dat bestaat uit afgevaardigden van de representatieve werkgevers- en werknemersorganisaties, afgevaardigden van gezinsorganisaties, vrouwenbewegingen en sociale bewegingen en een afgevaardigde van de Vereniging der Kassen voor Gezinsvergoedingen. HET BEHEERSORGAAN Samenstelling van het Beheerscomité op 31 december 2006 VOORZITSTER Mevr. Bea Cantillon LEDEN Vertegenwoordigers van de representatieve werkgeversorganisaties De h. Werner Abelshausen Verbond der Belgische Ondernemingen (VBO) Mevr. Bernadette Adnet Verbond der Belgische Ondernemingen (VBO) De h. Luc Coulier Verbond der Belgische Ondernemingen (VBO) Mevr. Patricia Despretz Verbond der Belgische Ondernemingen (VBO) De h. Karel Ghesquiere Verbond der Belgische Ondernemingen (VBO) De h. Gonzales Stubbe Verbond der Belgische Ondernemingen (VBO) De h. Guy Vankrunkelsven Verbond der Belgische Ondernemingen (VBO) BOUWEN AAN DE TOEKOMST Bouwen aan best practices 79

81 Vertegenwoordigers van de representatieve werknemersorganisaties Mevr. Patricia Biard Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) De h. Luk De Vos Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België (ACLVB) De h. Jef Maes Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) De h. Romain Maes Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) De h. Daniel Van Daele Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) Mevr. Ann Van Laer Algemeen Christelijk Vakverbond (ACV) Mevr. Celien Vanmoerkerke Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV) Vertegenwoordigers van andere organisaties Mevr. Corinne Bernair Mouvement chrétien d action culturelle et sociale Vie Féminine De h. Michel Delforge Vereniging der Kassen voor Gezinsvergoedingen Mevr. Esther Deman Socialistische Vooruitziende Vrouwen Mevr. Anne-Marie Drieskens Gezinsbond vzw Mevr. Emily Hoyos 27 Ligue des Familles Mevr. Dominique Plasman Femmes prévoyantes socialistes Mevr. Elke Verdoodt 28 KAV Kristelijke Arbeiders Vrouwenbeweging REGERINGSCOMMISSARIS De h. Marc Goossens REGERINGSCOMMISSARIS VAN BEGROTING De h. Eddy Van Der Meersch ADMINISTRATEUR-GENERAAL De h. Johan Verstraeten SECRETARIS De h. Bart Lachaert REVISOR De h. Baudouin Theunissen 27 Benoemd ter vervanging van mevr. Dominique Reunis, met ingang van 4 september Benoemd ter vervanging van mevr. Greta D Hondt, met ingang van 4 september ACTIVITEITEN

82 VAN DIRECTIERAAD TOT MANAGEMENT TEAM... EEN DYNAMISCH DAGELIJKS BEHEER Het dagelijks beheer van de RKW is in handen van het Algemeen Bestuur, bijgestaan door de Directieraad. De leden van de Directieraad zijn op basis van hun kennis, competenties en expertise ingedeeld in drie beheersorganen: Het Uitvoerend comité bepaalt de visie en de strategie van de RKW en staat in voor de uitvoering en de opvolging ervan. Het Expertcomité structureert, ontwikkelt en beheert de kennis binnen de Rijksdienst. Het Programmacomité staat in voor de coördinatie en de opvolging van de projecten binnen de Rijksdienst en zorgt ervoor dat die projecten uitgevoerd worden in lijn met de algemene visie en strategie van de RKW. De leden van die drie beheersorganen vormen samen met de Speciale Adviseur van de administrateur-generaal het Management team, dat instaat voor een optimale aanwending van de middelen van de Rijksdienst en voor een efficiënte aansturing van de verschillende diensten. UITVOEREND COMITÉ MANAGEMENT (5 directieleden) ADMINISTRATEUR-GENERAAL EXPERT- COMITÉ EXPERTISE (4 directieleden) DIRECTIERAAD Management team PROGRAMMA- COMITÉ THEMATISCH (2 directieleden) 1 SPECIALE ADVISEUR BOUWEN AAN DE TOEKOMST Bouwen aan best practices 81

83 DE OPDRACHTEN VAN DE RIJKSDIENST: MIDDELPUNT VAN HET BEHEER De Rijksdienst heeft een geïntegreerd beheersmodel ontwikkeld, Activity Based Management. Dit model laat de Rijksdienst toe om op transparante wijze te rapporteren over de invulling van zijn verschillende opdrachten. Daarnaast stelt het model de Rijksdienst in staat de vereiste werkingsmiddelen te bepalen voor het realiseren van de verbintenissen uit de bestuursovereenkomst. Via het begrotingsmodel Activity Based Budgeting (ABB) wordt in functie van het werkvolume, de complexiteit van de opdrachten en het beloofde kwaliteitsniveau van de dienstverlening het aantal Fulltime Equivalents (FTE) berekend dat nodig is voor de uitvoering van de opdrachten. Op basis van de kostprijs per FTE, de algemene werkingskosten en de vereiste investeringen wordt dan het nodige budget vastgelegd voor het realiseren van de aangegane verbintenissen. Nadien wordt via een aangepast boekhoudsysteem, Activity Based Costing (ABC), de aanwending van het toegekende budget nagegaan. HUMAN RESOURCES Het basisingrediënt van succesvol samenwerken is vertrouwen. (James et al) Medewerkers vormen de sleutel tot het succes van een organisatie. Enkel dankzij de motivatie en het enthousiasme van zijn medewerkers kan de Rijksdienst zijn ambitieuze doelstellingen uit de bestuursovereenkomst verwezenlijken. Daarom besteedt de Rijksdienst een bijzondere aandacht aan de ontwikkeling van de competenties van zijn medewerkers. Iedere maand wordt ook de realisatie van de verbintenissen gemeten aan de hand van boordtabellen. Het geïntegreerde beheersmodel Activity Based Management laat op die manier toe om zowel de efficiënte uitvoering van de activiteiten als de doeltreffende aanwending van de middelen op te volgen en te verzekeren. ACTIVITEITEN

84 Competenties ontwikkelen Nieuwe medewerkers worden bij de Rijksdienst vanaf hun eerste werkdag opgevangen en begeleid. Zij worden wegwijs gemaakt in de kinderbijslagregelgeving via een basisopleiding ABC van de Kinderbijslag. Daarnaast kregen medewerkers van de departementen Gezinnen en Controle in 2006 de volgende specifieke opleidingen: Klachtenbehandeling en omgaan met verbale agressie In deze driedaagse opleiding voor de controleurs die huisbezoeken afleggen en voor de medewerkers van de Gewaarborgde Gezinsbijslag en de Frontdesk (56 Nederlandstaligen en 59 Franstaligen) werd de nadruk gelegd op een kwaliteitsvolle dienstverlening als middel om klachten en verbale agressie te voorkomen, en op communicatie als vaardigheid om verbale agressie op te vangen en de gezinnen verder te begeleiden. Sociale vaardigheden voor telefonisch onthaal Het telefoonverkeer is de laatste jaren mede door de intrede van de gsm drastisch toegenomen. Deze opleiding moet de overige medewerkers van de departementen Gezinnen en Controle (202 Nederlandstaligen en 251 Franstaligen) in staat stellen om te gaan met een publiek dat steeds veeleisender en mondiger wordt. Gecertificeerde opleidingen in het kader van de competentiemetingen Deze specifieke opleidingen in het kader van de competentiemetingen voor federale ambtenaren duren minstens drie dagen en zijn bedoeld om de kwalificaties en competenties van de medewerkers verder te ontwikkelen. De medewerkers van de Rijksdienst werden nauw betrokken bij de voorbereiding van de gecertificeerde opleidingen om ze zo dicht mogelijk te laten aanleunen bij de praktijk. Zo leerden RKWmedewerkers van niveau C tijdens de opleiding onthaal conflicten te beheren en te werken in team in dienst van de gezinnen. Daarnaast volgden 21 technisch deskundigen (sociaal controleurs van niveau B) de opleiding sociale controle kinderbijslag, waar ze alles te weten kwamen over de deontologie van de functie sociaal controleur, de rechten van werklozen en werkzoekenden en de evolutie van de kinderbijslag sinds BOUWEN AAN DE TOEKOMST Bouwen aan best practices 83

85 Het personeel in cijfers Verdeling van de 952 medewerkers volgens hun leeftijd < tot tot tot tot tot tot 54 > Verdeling van de 952 medewerkers volgens hun geslacht Verdeling van de 952 medewerkers volgens hun statuut vrouw man statutair contractueel ACTIVITEITEN

86 Verdeling van de 952 medewerkers volgens arbeidsstelsel Verdeling van de 952 medewerkers volgens taalrol Verdeling van de 952 medewerkers volgens hun niveau voltijds deeltijds afwezigen Nederlandstalig Franstalig Duitstalig niveau A niveau B niveau C niveau D BOUWEN AAN DE TOEKOMST Bouwen aan best practices 85

87

88 BIJLAGEN