Voorstel voor de Raad

Transcriptie

1 Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 12 mei 2016 Agendapuntnummer : V, punt 7 Besluitnummer : 2090 Portefeuillehouder : Wethouder Jan van 't Zand Aan de gemeenteraad Onderwerp: Besluit nieuwbouw gemeentelijke milieustraat te Zuidwolde. Samenvatting: Er is een inventariserend onderzoek uitgevoerd waaruit is gebleken dat, om een complete dienstverlening aan onze inwoners te kunnen bieden, een nieuwe milieustraat de voorkeur heeft boven aanpassing van de huidige milieustraat. Omdat de grond op het aangrenzende terrein van de gemeentewerf beschikbaar is voor uitbreiding kan een milieustraat worden gerealiseerd die aan alle huidige problemen een einde maakt. Om de inwoners goed te faciliteren en misbruik van de voorzieningen te voorkomen wordt aan elk huishouden een afvalpas verstrekt. Hiermee kan per huishouden twee keer per jaar gratis afval op de nieuwe milieustraat worden aangeboden. Met deze maatregelen zijn de inwoners goed gefaciliteerd. Doel is om mede met de nieuwe milieustraat de landelijke opgave, in 2020 een scheidingsresultaat van 75%, te bereiken. Voorgesteld wordt een krediet van 1,5 miljoen Euro ter beschikking te stellen voor de aanleg van de nieuwe milieustraat en de kapitaallasten hiervan, samen met het wegvallen van de inkomsten voor het storten op de milieustraat, op te vangen in de afvalstoffenheffing. Fase van besluitvorming: Besluitvormend. Ontwerpbesluit: - Een krediet van 1,5 miljoen euro beschikbaar te stellen voor de realisatie van een nieuwe milieustraat die de basis gaat vormen voor een complete dienstverlening voor de inwoners van gemeente De Wolden; - De kapitaallasten te verwerken in de reinigingsbegroting 2018 en daaropvolgende jaren; - De nieuwbouw zowel te realiseren op het terrein van de huidige milieustraat als op het aangrenzende terrein van de gemeentewerf waarmee de huidige faciliteiten op het terrein van de werf elders ondergebracht moeten worden; - Vanwege de complete dienstverlening op de nieuwe milieustraat te Zuidwolde geen mobiel afvalbrengstation meer op te stellen op de werf te Ruinen; - Het storten van afval door inwoners van De Wolden op milieustraten in aangrenzende gemeentes niet te faciliteren vanwege de complete dienstverlening en faciliteiten die op de nieuwe milieustraat te Zuidwolde worden geboden; - Alle huishoudens binnen de gemeente een afvalpas aan te bieden waarmee twee keer per jaar gratis de milieustraat bezocht kan worden; - Na realisatie de openingstijden van de milieustraat te verruimen door een middag per week extra open te zijn; - Het stroomverbruik op de milieustraat te compenseren door deze te voorzien van zonnepanelen of een windmolen. Pagina 1 van 8

2 Inleiding en aanleiding: Inleiding: De huidige milieustraat, gelegen aan de Nijverheidsweg 36 te Zuidwolde, voldoet niet meer: - Op drukke dagen ontstaan er lange wachtrijen met voertuigen op de openbare weg; - Er worden regelmatig discussies gevoerd op de milieustraat over het tarief dat betaald moet worden voor het storten van het meegenomen afval; - Er moeten steeds meer afvalstromen apart ingezameld worden (meer containers), waardoor sprake is van ruimtegebrek. De dienstverlening op de huidige milieustraat is niet optimaal. Inwoners worden niet optimaal gefaciliteerd om het afval gescheiden aan te bieden. De huidige voorziening is niet toereikend om de landelijke opgave, in 2020 een scheidingsresultaat van 75%, te bereiken. Aanleiding: De gemeenteraad heeft op ingestemd met de projectopdracht en het plan van aanpak voor de gemeentelijke milieustraat en heeft het college gevraagd twee opties verder uit te werken: - opwaarderen van de milieustraat - het oprichten van een nieuwe milieustraat op de huidige locatie In de kadernota 2016 is het speerpunt Verbeteren van de dienstverlening bij de milieustraat opgenomen. Hierin is aangegeven dat hiervoor een budget nodig is van 0,75 tot 1,5 miljoen euro en de kapitaallasten van de investering te dekken met de stortrechten en/of de afvalstoffenheffing. Verder heeft de gemeenteraad gevraagd om met de gemeente Westerveld te overleggen over het gebruik van de milieustraat in Havelte. Mogelijk zou deze voorziening ook gebruikt kunnen worden door de inwoners van de gemeente de Wolden. Problemen of vraagstukken: Beschrijving probleem: De huidige milieustraat voldoet niet meer: - Wachtrijen op de openbare weg; - Discussies met burgers over hoeveel geld betaald moet worden voor het storten. - Ruimtegebrek op de milieustraat door toename aantal in te zamelen fracties; - Onvoldoende dienstverlening voor behalen landelijke afvalscheidingsresulaten. Beoogd effect: Door de realisatie van de nieuwe milieustraat: - Snellere doorstroming op de milieustraat; - Geen wachtrijen op de openbare weg; - Geen discussies over het te betalen storttarief; - Ondanks een aanzienlijke uitbreiding van de milieustraat kan de personele bezetting hetzelfde blijven; - Toename van de totale dienstverlening op de milieustraat en daarmee een sterk verhoogde toename van het scheidingsresultaat. Pagina 2 van 8

3 Ontwerpbesluit: toelichting en argumentatie: Toelichting voorgesteld besluit: Er zijn verschillende varianten uitgewerkt. Voor een goede doorstroming op de milieustraat en het voorkomen van wachtrijen is de huidige inrichting, zelfs met ingrijpende aanpassingen, niet geschikt. Het opwaarderen van de huidige milieustraat is geen goede optie gebleken. De grond van het aangrenzende werfterrein is beschikbaar voor de uitbreiding van de milieustraat. Hierdoor is het mogelijk een nieuwe milieustraat aan te leggen die aan alle gestelde eisen voldoet. Beschrijving ontwerp nieuwe milieustraat: De ingang is gelegen aan de Slagendijk. Na binnenkomst kan de bezoeker op de milieustraat meteen kiezen voor het storten van puin en/of groen afval of besluiten door te rijden richting het stortbordes voor de afvoer van ander afval. Het verkeer met andere afvalstromen dan groen en/of puin hoeft hier niet te wachten en kan via de centrale rijbaan direct doorrijden richting het verhoogde stortbordes. De fracties puin en groen zijn stromen die regelmatig op de milieustraat worden afgeleverd, maar het lossen is relatief tijdrovend. Bij het ontwerpen van de nieuwe milieustraat is met het hierboven beschreven ontwerp een oplossing gevonden om opstoppingen zoveel mogelijk voorkomen. Bij grote drukte is het bovendien mogelijk dat de bezoekers aan de milieustraat zich, in plaats van op de openbare weg, op het terrein van de milieustraat opstellen. Na de fracties groen en puin, op de weg richting het stortbordes, is een invoerautomaat aanwezig. Hier dient de afvalpas aangeboden te worden. Indien de milieustraat minder dan drie keer is bezocht gaat de slagboom omhoog en kan vervolgens de keuze worden gemaakt het stortbordes op te rijden of de milieustraat te verlaten. Dit laatste is van toepassing voor de bezoekers die het puin en/of groen al gestort hebben en niet meer afval hebben (indien het groenafval en/of puinfractie is afgeleverd). Bij het oprijden van het stortbordes kan aan de rechterzijde meteen het klein chemisch afval (kca) bij het depot worden afgegeven. Aan de linkerzijde kunnen banden en witen bruingoed worden afgeleverd in een van de hier opgestelde containers. Naast het kca depot is een unit aanwezig waar het personeel van de milieustraat bij slecht weer tijdelijk kan verblijven. Verderop staan links en rechts op de milieustraat nog diverse containers die haaks, noodzakelijk voor het plaatsen en halen van de containers, op het stortbordes staan. Met goed leesbare borden zullen de verschillende inzamelfracties worden aangeduid. De uitgang is gesitueerd aan de Industrieweg. Via de hier aanwezige slagboom kan het terrein van de milieustraat worden verlaten. Aanvullende toelichting aspecten nieuwbouw: - Onderzijde stortbordes: Het stortbordes wordt opgebouwd uit prefab betonelementen. Hierdoor is het mogelijk onder het stortbordes grote afgesloten ruimtes te creëren voor de tijdelijke opslag van materialen zoals afvalcontainers en ingezamelde fracties zoals piepschuim en matrassen. - Veiligheid bezoekers: Uitgangspunt bij het ontwerp van de nieuwe milieustraat is de bedrijfsmatige voertuigbewegingen grotendeels te scheiden van het gebied waar bezoekers van de milieustraat komen. Hiermee worden gevaarlijke situaties rondom de logistiek met containers zo veel mogelijk voorkomen. Pagina 3 van 8

4 - Personele kosten: Bij de totstandkoming van het ontwerp is ook meegenomen dat personeel zo efficiënt mogelijk ingezet moet worden om de exploitatiekosten niet te laten stijgen ten opzichte van de huidige situatie. Het kca depot is volgens het nieuwe ontwerp aan de voorzijde bovenop het stortbordes geplaatst. Het hier aanwezige personeelslid kan naast het innemen van het kca afval tevens de bezoekers bij de ingang van het bordes te woord staan. Door een tweede personeelslid in te zetten voor het overige deel van de milieustraat, kan een complete dienstverlening voor de bezoekers worden aangeboden met een geringe personele bezetting. Bij het inzamelen en sorteren van grondstofstromen en herbruikbare goederen worden landelijk op steeds meer milieustraten mensen ingezet die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Ook voor de nieuwe milieustraat zullen de kansen hiervoor worden verkend. - Toekomstbestendig: Het aantal afvalfracties dat gescheiden ingezameld moet worden is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Voor de komende jaren wordt ook een toename verwacht. Hier is rekening mee gehouden door aan het stortbordes meer containers te plaatsen dan strikt noodzakelijk. Bovendien kan het stortbordes in de toekomst aan de westzijde eenvoudig worden uitgebreid zodat het mogelijk is meer containers bij te plaatsen. - Afvalpas: Goed gescheiden afval levert steeds vaker geld op. Daarom kunnen steeds meer afvalstromen gratis ingezameld worden. Dit is een tendens die zich de komende jaren verder zal gaan ontwikkelen. Om de inwoners de komende jaren maximaal te faciliteren met een complete dienstverlening is besloten niet te kiezen voor een milieustraat met weegbruggen waarbij per kilo betaald dient te worden. Dit systeem is niet erg stimulerend voor de inwoners om een bezoek aan de milieustraat te brengen. Bovendien is hierbij een extra personeelslid nodig om toe te zien op wegingen en de betalingen. Nadeel hiervan ook is dat dit systeem relatief veel ruimte in beslag neemt omdat op de milieustraat dan onderscheid gemaakt moet worden tussen betaald en gratis storten. Er moeten dus twee verschillende stortvelden aangelegd worden. Uiteindelijk is, net als bij veel andere gemeentes, gekozen voor een systeem waarbij de inwoners het afval gratis mogen brengen. De inwoners van De Wolden zullen het afval daarmee minder vaak in de grijze afvalbak gooien en zal het totale scheidingspercentage van het afval aanzienlijk worden verhoogd. Om er voor te zorgen dat alleen de eigen inwoners van de milieustraat gebruik kunnen maken, wordt aan alle huishoudens een afvalpas verstrekt. Deze pas dient bij een op de milieustraat aanwezige zuil aangeboden te worden. Hiermee wordt het bezoek geregistreerd. Met de afvalpas kan de milieustraat twee keer per jaar, maximaal twee kuub per keer, kosteloos worden bezocht. Op basis van de huidige inzichten is dit aantal voldoende. Volgens recente gegevens bezoekt een huishouden gemiddeld 1,3 keer per jaar de milieustraat. Indien een huishouden vaker dan twee keer per jaar gebruik wil maken van de milieustraat wordt dit mogelijk gemaakt door het thuis en/of via een oplaadzuil op de milieustraat opwaarderen (marktconform tarief) van de afvalpas. Pagina 4 van 8

5 - Duurzaamheid: Het doel van de milieustraat is zoveel mogelijk afval gescheiden in te zamelen zodat uiteindelijk hergebruik van het afval mogelijk is. Om het goede voorbeeld te geven wordt er voor gekozen zoveel mogelijk circulaire bouwstoffen te gebruiken bij de inrichting van de milieustraat die na de levensduur opnieuw te gebruiken zijn. Ook wordt kritisch gekeken of gebruik van onderdelen van de huidige milieustraat bij de aanleg van de nieuwe milieustraat mogelijk is. De milieustraat wordt energiezuinig aangelegd door gebruik te maken van led verlichting in combinatie met sensoren voor het aan/uit schakelen. Beoordeeld wordt of ter compensatie van het energieverbruik zonnepanelen of een windmolen geplaatst worden (zichtbare duurzaamheid). - Huidige gemeentewerf: Binnen de Samenwerkingsorganisatie De Wolden Hoogeveen wordt momenteel nagedacht over de huisvesting van haar buitendienst. Het is momenteel nog niet bekend of het personeel van de buitendienst ook de komende jaren nog gebruik blijft maken van het werfgebouw. Uitgangspunt is dat het werfgebouw voorlopig in elk geval het onderkomen blijft voor de medewerkers van de milieustraat. Omdat het werfgebouw nog in goede staat verkeerd is de nieuwe milieustraat zo ontworpen dat het werfgebouw zonder sloop in het geheel wordt ingepast. Het terrein rond het werfgebouw wordt bijna volledig gebruikt voor de uitbreiding van de milieustraat. Omdat de werf hiermee zijn functie verliest moet beoordeeld worden of de faciliteiten die nu nog op de werf aanwezig zijn elders herplaatst moeten worden. Toelichting overige besluiten: In de lijst met besluiten zijn twee onderwerpen benoemd die in de voorgaande tekst nog niet aan de orde zijn geweest. Deze worden hieronder toegelicht: - Mobiel afvalbrengstation Ruinen: Op de werf te Ruinen staat elke derde zaterdag van de maand een mobiel brengstation opgesteld. De bewoners die in dit deel van de gemeente wonen, kunnen hier dan het afval aanbieden. Hier wordt relatief weinig gebruik van gemaakt. Voorgesteld wordt vanwege de complete dienstverlening op de nieuwe milieustraat te Zuidwolde geen mobiel afvalbrengstation meer op te stellen op de werf te Ruinen. - Openingstijden milieustraat: Het personeel hoeft niet meer ingezet te worden bij het mobiele afvalbrengstation te Havelte. Voorgesteld wordt de openstelling van de nieuwe milieustraat ten opzichte van de huidige situatie met een dagdeel uit te breiden. Argumenten voorgesteld besluit: Zie bovenstaande tekst. Pagina 5 van 8

6 Kanttekeningen: Per huishouden wordt een afvalpas verstrekt waarmee twee keer per jaar kosteloos afval naar de milieustraat kan worden gebracht. Uiteraard kan misbruik worden gemaakt door het uitlenen van de pas. In de communicatie zal duidelijk worden gemaakt dat de burgers zelf verantwoordelijk zijn voor het in standhouden van de voorziening en het uitlenen van de afvalpas hier niet aan bijdraagt. De milieustraat is niet bedoeld voor bedrijfsafval. Omdat veel ondernemers op de bedrijfslocatie zelf ook wonen, is het onderscheid tussen bedrijfs- en huishoudelijk afval echter vaak moeilijk te maken. Deze gecombineerde huishoudens/bedrijven wordt geadviseerd zelf een overeenkomst met een afvalverwerker aan te gaan zodat ze niet meer afhankelijk zijn van de gemeentelijke faciliteiten. In deze gevallen zou overwogen kunnen worden deze huishoudens/bedrijven gedeeltelijk vrij te stellen van het betalen van de afvalstoffenheffing. Voorgesteld wordt, voordat de nieuwe milieustraat wordt gerealiseerd, te onderzoeken of dit een reële optie is. Alternatief beleid: Er is met de gemeente Westerveld gesproken over het gebruik van de milieustraat in Havelte door de inwoners van gemeente De Wolden. De gemeente Westerveld staat hier positief in, maar heeft kortgeleden een akkoord gesloten met de gemeente Meppel over het medegebruik van de milieustraat. De gemeente Westerveld wil dit eerst evalueren voordat er aanvullende afspraken met andere gemeentes worden gemaakt. Voorgesteld wordt na de realisatie van de nieuwe milieustraat in Zuidwolde te inventariseren of er, ondanks de verbeterde dienstverlening, nog steeds behoefte bestaat bij de inwoners van onze gemeente om gebruikt te kunnen maken van de faciliteiten te Havelte. Financiële effecten: Uitgangssituatie verwerking afval: Er is een nieuw contract afgesloten voor de verwerking van huishoudelijk afval dat per juli 2016 ingaat. Door het afsluiten van het nieuwe contract zijn we voor de verwerking van afval in 2016 op jaarbasis meer dan ,-- goedkoper uit en in de jaren daarna structureel meer dan ,--. De afvalstoffenheffing voor 2016 is mede door dit voordeel met circa 17,-- verlaagd ten opzichte van het peiljaar Bij gelijkblijvende omstandigheden (geen investeringen, gelijkblijvend beleid) zou de afvalstoffenheffing op basis hiervan in 2017 nogmaals met circa 20,00 verlaagd kunnen worden en de jaren daarop globaal op hetzelfde niveau blijven. Dekking gratis gebruik milieustraat: De nieuwe milieustraat wordt conform de planning begin 2017 aangelegd. Vanaf dat moment kunnen de inwoners het afval gratis naar de milieustraat brengen. Door het storten van afval gratis te maken zijn er geen inkomsten meer van de inwoners die het afval op de milieustraat afleveren. Jaarlijks gaat het hierbij om een bedrag van circa ,--. Dit heeft als consequentie dat de afvalstoffenheffing in 2017 met een bedrag van circa 6,-- verhoogd zou moeten worden. Vanwege het grote aanbestedingsvoordeel van de verwerking van huishoudelijk afval kan in 2017 echter een nog lagere (circa 14,-- lager) afvalstoffenheffing worden gehanteerd dan in Pagina 6 van 8

7 Investering milieustraat: Met de nieuwe milieustraat is een investering gemoeid van 1,5 miljoen Euro. De basis van de milieustraat bestaat grotendeels uit elementen van beton. Voorgesteld wordt deze, gelijk aan wegen en viaducten, in 20 jaar tijd economisch (lineair) af te schrijven. De milieustraat wordt conform de huidige planning in 2017 gebouwd en opgeleverd. Vanaf 2018 start dan de afschrijving op de milieustraat en dienen de kapitaallasten (afschrijving en rente) met de afvalstoffenheffing verrekend te worden. Voor het jaar 2018 gaat het om een bedrag van ,--. De afvalstoffenheffing voor de circa huishoudens die de gemeente telt dient bij benadering met een bedrag van 12,42 te worden verhoogd. Dit tarief wordt door de gekozen afschrijvingssystematiek jaarlijks steeds lager en bedraagt het laatste jaar (2037) nog 8,00 per jaar. Door deze investering zal de afvalstoffenheffing in 2018 hoger uitvallen dan in het jaar 2017, maar ongeveer op dezelfde hoogte uitkomen als in Effect afvalscheiding: Het effect van een betere afvalscheiding, waardoor het afval goedkoper kan worden afgezet of hier meer geld voor ontvangen kan worden, is in dit voorstel niet meegenomen. Voorgesteld wordt dit effect na de realisatie van de milieustraat te evalueren. Waarschijnlijk kan de afvalstoffenheffing op basis van de verbeterde scheidingsresultaten naar beneden worden bijgesteld. Volledigheidshalve wordt vermeld dat de bovengenoemde kosten en baten verwerkt zullen worden in de reinigingsbegroting. Personele effecten: De aanleg van de nieuwe milieustraat heeft geen personele consequenties. Juridische effecten: Niet van toepassing. Participatie- en communicatieparagraaf: (in te vullen aan de hand van de menukaart) Op 23 maart heeft een overleg met de klankbordgroep plaatsgevonden. Door de leden is positief gereageerd op zowel het ontwerp als het voorstel om per huishouden een aantal keer per jaar kosteloos afval naar de milieustraat te mogen brengen. In het kader van de nieuwe milieustraat wordt een communicatieplan gemaakt waar in elk geval de volgende onderwerpen aan de orde komen: - Hoe kunnen de inwoners afval kwijt tijdens de realisatiefase? - Communicatie over het gebruik van de nieuwe milieustraat (spelregels?). - Wat wordt er uiteindelijk met het gescheiden ingezamelde afval gedaan? - Welke invloed heeft het gescheiden aanleveren op de afvalstoffenheffing? - Verantwoordelijkheid voor het gebruik van de afvalpas en milieustraat ligt bij de inwoners van De Wolden. - Communicatie op de milieustraat zelf; duidelijke borden, lijnen en eventueel beelden van wat er met het ingezamelde afval wordt gedaan. Fatale termijnen: Geen Pagina 7 van 8

8 Aanpak en uitvoering: Het huidige ontwerp van de nieuwe milieustraat (voorlopig ontwerp) wordt in detail verder uitgewerkt tot een definitief ontwerp. Vervolgens kan de aanbestedingsprocedure plaatsvinden en parallel hieraan de omgevingsvergunning worden aangevraagd. Doel is om in het eerste kwartaal van 2017 te starten met de werkzaamheden. De realisatiefase zal enige maanden in beslag gaan nemen. Hoe het afval in deze periode door de inwoners aangeboden kan worden wordt nog verder uitgewerkt. Uitgangspunt is dat dit ruim voor aanvang van de realisatie wordt gecommuniceerd met onze inwoners. Bijlagen: (Alleen digitaal) - Rapport Opwaardering milieustraat Gemeente De Wolden Zuidwolde, 29 april 2016 Burgemeester en wethouders van De Wolden, secretaris Nanne Kramer burgemeester Roger de Groot Pagina 8 van 8