STENOGRAFISCHE NOTULEN VAN DE PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "STENOGRAFISCHE NOTULEN VAN DE PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN"

Transcriptie

1 STENOGRAFISCHE NOTULEN VAN DE PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014

2

3 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 De vergadering wordt geopend te uur. Mevrouw de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst: Mevrouw Mevrouw Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer De heer Mevrouw De heer De heer De heer De heer Mevrouw De heer De heer De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer De heer De heer De heer De heer De heer Mevrouw De heer AVONTROODT Yolande BAETEN Els BAYRAKTAR Aysel BELLENS Peter BOCKX Greet BOLLEN Ivo BOONEN Nicole BRADT Sofie BUNGENEERS Luc BWATU NKAYA Annie CAALS Tom CALUWÉ Ludwig CLAESSEN Jan COLSON Mireille CORLUY Bert COTTENIE Christ'l CUYT Rony DE COCK Koen DE HAES Jan DE HERT Vera DILLEN Koen FEYAERTS Patrick GEUDENS Frank GEYSEN Kris GIELEN Pascale GODDEN Jürgen GOOSSENS Kris HELSEN Koen HENDRICKX Iefke HENS Werner JACQUES Ilse JANSSEN Patrick JANSSENS Eric KERREMANS Koen LEMMENS Luk MARCIPONT Daniël MEEUS Michel MERCKX Kris MICHIELSEN Inge MINNEN Herman 185

4 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Mevrouw Mevrouw Mevrouw De heer De heer Mevrouw De heer De heer De heer Mevrouw De heer De heer Mevrouw Mevrouw Mevrouw Mevrouw De heer Mevrouw Mevrouw Mevrouw Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer Mevrouw De heer De heer MOREAU Livia MUYSHONDT Tine NAERT Nicole PALINCKX Koen PEETERS Bruno PEETERS Marleen RÖTTGER Rik SCHOOFS Hans SELS Frank STEVENS Lili THYS Danny UGURLU Sener VAN CLEEMPUT Loes VAN GOOL Greet VAN HAUTEGHEM Marleen VAN HOFFELEN Karin VAN HOVE Bart VAN HOVE Katleen VAN LANGENDONCK Gerda VAN OLMEN Mien VANALME An VANDENDRIESSCHE Diederik VERHAERT Inga VERHAEVEN Eddy VERLINDEN Linda VOLLEBERGH Steven WECKHUYSEN Wendy WILLEKENS Tim ZANDER Jan Verontschuldigd: mevrouw GENIETS Benedicte en de heer HUIJBRECHTS Jan. 186

5 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 De raad is bijeen in openbare vergadering. OPENBARE VERGADERING Financiën: VOORZITTER.- Mevrouw Michielsen heeft het woord. Mevrouw MICHIELSEN.- Voorzitter, Collega s, De deputatie heeft een persvoorstelling gehouden en daar een slide getoond. Er staan een aantal zaken op die ze toen overlopen hebben in het kader van de besparingen. Ik, en mijn fractie, zijn van mening dat daar toch nog het een en ander over te zeggen valt. Meer bepaald over die 11 miljoen EUR waar dat u zegt dat we 5% moeten besparen. Ook per gedeputeerde is dat dan bespaard geweest. Er is iets gezegd over de afbouw van onze instellingen, over de structurele keuzes die gemaakt zijn en over het behoud van investeringen. Om te beginnen, die 11 miljoen EUR, dus min 5%, dat was inderdaad nodig. Volgens mijn berekening was het iets minder dan nodig, maar u hebt wat reserve genomen. Maar we zaten ook al met dat traject in het begin van de legislatuur waar dat men in gedachten had van 3-5-8% te besparen. In dat opzicht hebben we gewoon een iets sneller traject in de besparing De heer CALUWÉ, gedeputeerde, komt tussen en deelt mee dat de besparing nu % bedraagt. Mevrouw MICHIELSEN.- Mijn vraag was: hoe is het nu juist gepland de komende jaren? Maar er is ook bespaard per gedeputeerde. In het communiqué stond er zelfs per departement. Je ziet hier wat langere en wat kortere lijstjes per gedeputeerde. Maar het is niet omdat je een korte kolom hebt dat het minder zwaar weegt. Dat weten we. Maar we hebben toch wel onze bedenkingen met die pragmatische beslissing om 5% te besparen per departement. Dat is hier trouwens ook al een aantal keer aan bod gekomen. Als ik nu bijvoorbeeld per gedeputeerde naar de departementen onder Rik Röttger kijk dan zie ik daar toch een paar departementen staan die dat mogelijks in problemen gaan komen als die 5% moeten besparen, tegenover andere gedeputeerden/departementen die misschien en dat zal dan blijken bij de volgende budgetwijzigingen overschot gaan hebben. Maar ik begrijp, ik wil daar in meegaan, dat daar een zekere pragmatiek was. Maar nu heel concreet mijn vraag hoe bereidt u zich voor op de interne staatshervorming, op het afslanken van de provincies? Want dan gaan we natuurlijk dat verhaal van 5% per gedeputeerde/per departement niet kunnen volhouden. Dus ik vermoed dat u zich daar al aan het voorbereiden bent. Daar zijn wij nieuwsgierig voor. 187

6 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Geen afbouw van onze instellingen: OK, maar we merken dat er bepaalde taken zelfs wat worden uitgebouwd. Wij persoonlijk, vanuit onze fractie, zien uiteraard een continuïteit van de lopende zaken op korte termijn. Maar hoe zit het met de overdracht van taken, van instellingen op middellange termijn? Hoe bereidt u zich daar op voor? Dan structurele keuzes door u uitgelegd als volgt: we hebben bespaard door bepaalde subsidiereglementen op te heffen. Ik zie staan: structurele keuzes, dan denk ik altijd het omgedraaide. Dat zijn keuzes in structuren. Is het dan niet interessant om ook weer nu al een oefening beginnen te maken, en na te denken hoe we die organisatie nog effectiever en efficiënter kunnen organiseren. Ook alle geledingen: niet alleen besparen op de werkvloer, de mensen die het dagdagelijks moeten doen, maar ook besparen in eventueel het middenmanagement, het beleid, het bestuursniveau. Dus, hoe gaan we daar op alle geledingen besparen? Ook daar: hoe bereidt de deputatie zich daarop voor? Wat betreft behoud van investeringen is er geen probleem als het gaat over behoud van investeringen van provinciaal belang. Maar wij zouden eigenlijk die toets bij elke investering willen zien. Wij zouden willen zien of een investering inderdaad van bovenlokaal belang is, grondgebonden is. Ook daar zijn investeringen op korte termijn om continuïteit te verzekeren geen probleem. Investeringen op middellange termijn toetst dat aan het provinciaal belang. Waarom zet ik daar nu bij: verdoken financiering? Dat was eigenlijk een tipje van de sluier oplichten, omdat ik ook mij zeer goed realiseer dat als wij nu gaan investeren in dingen waarbij dat we weten dat door die middellange termijn zaken worden overgedragen naar een andere overheid, of zelfs misschien naar de privé, we nu al een stuk van verdoken financiering aan het doen zijn. Maar de eigenlijke vraag is ik speel de bal altijd terug naar de deputatie hoe gaat de deputatie om met investeringen te doen in musea, cultuurhuizen, andere zaken die mettertijd gaan overgedragen worden naar een andere overheid. Dan komt het besluit. Het is uiteraard een transitieproject. Tussen dit en de komende jaren, en naar de volgende legislatuur toe, gaan we een belangrijk transitieproces meemaken. Ik herhaal de vraag van onze fractie om dat in een soort platform te doen, om daar alle partners, en toch zeker de partners in deze provincie, maximaal bij te betrekken. VOORZITTER.- De heer Caluwé heeft het woord. De heer CALUWÉ, gedeputeerde.- Ik dank mevrouw Michielsen voor haar tussenkomst. Maar ik denk dat het, wat het debat en de discussie is die samenvatten wat we hier al enkele dagen hebben. Het is geen probleem dat we daaromtrent een verschillende zienswijze hebben, maar gaan er van uit dat wij doorwerken op de manier zoals we het gepland hadden voor de periode dat we bevoegd blijven. Daaromtrent maken we geen verschil of dat nadien eventueel die instellingen, die bevoegdheden bij andere overheden terechtkomen of niet. Daarmee denk ik ook dat wij datgene doen wat juist de Vlaamse overheid vraagt. In de mededeling van mevrouw Homans staat dat zij vraagt dat de provincies ondertussen blijvend hun bevoegdheden en de instellingen behartigen als goede 188

7 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 huisvaders. Wanneer je als goede huisvader een investering gepland hebt ga je die niet onmiddellijk stopzetten maar doorvoeren zoals je dat voorzien hebt. Bovendien is dat ook rechtvaardig. Als we nu kijken naar stad of niet stad gaan er wellicht een groot aantal activiteiten die we vandaag in de stad doen over naar de stad. Maar op dat moment gaat ook de financiering die vanuit de stad komt mee over. Vandaag hebben wij een belangrijk aantal belastinginkomsten die opgebracht worden door de inwoners van de stad. Dan is het ook niet meer dan redelijk dat wij blijven investeren in de activiteiten die wij hebben in de stad. Dat is belastinggeld dat op die manier teruggaat. Idem dito persoonsgebonden materies. Wij hebben vandaag een stuk financiering die wellicht zal overgaan naar andere overheden samen met die persoonsgebonden materies, maar dat wij voor een evenredig deel nog altijd uitgaven blijven doen ten aanzien van die persoonsgebonden materies. Ik vind dat je niet geïsoleerd overheden moet bekijken. We zijn allemaal gemeenschap. We staan allemaal samen in voor datgene wat van belang is voor de gemeenschap. Wanneer dat op een gegeven moment de overheid die er voor bevoegd is om dat te organiseren en te herorganiseren beslist om dat te herorganiseren dan is dat hun verantwoordelijkheid en dan zullen we daar op inspelen. Ik zeg er wel bij dat als we ons daar goed willen op voorbereiden ik heel wat vragen heb bij het schema dat is uitgezet, bij het regeerakkoord dat gemaakt is. Ik denk niet altijd dat we daarmee de juiste bevoegdheden op de juiste plek gaan krijgen. Een aantal van de constructies die zijn opgezet om dat door te voeren gaan wellicht geconfronteerd worden met juridische problemen, waardoor dat men op dat ogenblik gaat moeten kijken of dat het niet op een andere manier moet worden uitgevoerd. Dat maakt dat u daar op voorbereiden moeilijk is. Wij kijken dus uit naar de schema s, de voorstellen die vanuit de Vlaamse Overheid, die bevoegd is om dat proces te maken en te organiseren, aangereikt worden, en dan zullen wij op dat vlak ons werk doen. VOORZITTER.- Mevrouw Michielsen heeft het woord. Mevrouw MICHIELSEN.- Op dit moment is er dus een pragmatische besparing gekomen van 5% per gedeputeerde. Is het de bedoeling om op die manier ook de komende jaren per gedeputeerde besparingen door te voeren? De heer CALUWÉ, gedeputeerde.- Wij zullen zien waar dat we de komende jaren begrotingsgewijs naartoe gaan. Op dit moment hebben wij een begroting gemaakt vanuit de veronderstelling dat er geen wijziging meer komen aan de budgettaire noodzakelijkheden. Wanneer dat er inkomsten verdwijnen gaan overeenkomstig ook uitgaven mee. Het kan zijn dat we tegenslagen hebben. Het kan zijn dat er onverwachte uitgaven opduiken. Ik wil dat allemaal niet voorspellen, maar op dit ogenblik gaan we uit van dit schema. Datgene wat we in het meerjarenplan hebben ten aanzien van inkomsten en datgene wat we in het meerjarenplan hebben ten aanzien van uitgaven is in evenwicht. Natuurlijk, niemand kan de toekomst voorspellen. Hoe dat het concreet er zal uitzien zullen we op dat ogenblik zien, maar we vertrekken in alle geval ook vanuit de veronderstelling ik ben er niet van overtuigd dat het effectief vandaag ook het geval zal 189

8 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN zijn dat voor datgene wat aan inkomsten bij ons weggaat, weze het richting Vlaanderen, weze het richting stad, weze het richting andere gemeenten, er ook uitgaven meegaan zodanig dat we in evenwicht blijven. VOORZITTER.- De heer Caals heeft het woord. De heer CAALS.- Gedeputeerde, toen u dinsdag sprak over heel de zaak rond de Raad van State, hebt u ook wat verteld over het tijdspad dat u uzelf aanbrengt, en het tijdspad van de Vlaamse Regering. U hebt toen gezegd: 2017, overheveling van de persoonsgebonden bevoegdheden en van bevoegdheden naar de stad. Ik dacht dat het 2019 was, maar misschien hebt u meer info. De heer CALUWÉ, gedeputeerde.- Dat zijn ook geen geheime documenten. Dat staat in de beleidsnota van mevrouw Homans die in het Vlaams Parlement is ingediend dat de streefdatum voor de overdracht zowel richting stad als persoonsgebonden aangelegenheden, andere gemeenten, of Vlaanderen, 1 januari 2017 is. Dat staat daar zwart op wit in. Of dat lukt? Het is in alle geval datgene wat is neergelegd in het Vlaams Parlement. Zoals u ook terecht hebt geciteerd is het ook zo dat men van plan was, ik weet niet of dat gaat lukken, om de opcentiemen in te houden en om te zetten in een dotatie, zelfs voorafgaandelijk vooraleer de overdracht van bevoegdheden, en daar een besparing op af te houden. Dat waren in alle geval nog de intenties. Daarvan heeft de Raad van State gezegd dat men daarvoor niet bevoegd is. Of de Vlaamse regering, wat dit betreft, terugkomt op zijn intenties weet ik niet. Ze hebben nu in alle geval in het antwoord van de Raad van State gezegd dat men de overdracht van de opcentiemen zal doen, niet voorafgaand aan de overdracht van bevoegdheden, maar in dezelfde operatie als de overdracht van bevoegdheden. De Raad van State heeft gezegd dat je het hoogstens van die optiek kunt verantwoorden. Zelfs dan nog zijn ze op dit moment nog niet overtuigd. Afgezonderd, alleen een overdracht van opcentiemen daarvan heeft de Raad van State gezegd dat Vlaanderen daarvoor niet bevoegd is. VOORZITTER.- De heer Caals heeft het woord. De heer CAALS.- Collega s, dan denk ik toch dat er vele praktische problemen zullen opduiken, zoals de gedeputeerde ook al aangeeft, vooral de overheveling naar de stad. Er is lang gezegd in dit land: no taxation without representation. Het omgekeerde geldt natuurlijk ook, en dat wordt bijzonder problematisch als hier mensen zitten die verkozen zijn namens de stad Antwerpen. Maar als wij geen enkele bevoegdheid meer hebben op de stad Antwerpen, als die mensen die in de stad Antwerpen verkozen zijn ook door de inwoners van Zwijndrecht verkozen zijn, enz. Ik denk dat de overdracht naar de stad pas kan geregeld worden in 2019, anders gaan er grote problemen opduiken. VOORZITTER.- De heer Lemmens heeft het woord. 190

9 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 De heer LEMMENS, gedeputeerde.- Collega Caals, dat zijn weer allemaal veronderstellingen, en wij hebben die ook allemaal. We hebben het gisteren al een paar keer gezegd: laat ons nu toch eerst even het kader afwachten, de decreten afwachten, en dan kunnen wij definitief actie ondernemen. Dan kunnen wij u ook meer vertellen over wat en hoe het praktisch zal verlopen. Ondertussen zitten wij allemaal met een heleboel onzekerheden, zowel ik, de collega s, als jullie allemaal. We kunnen daar hier nog heel lang over praten, maar we zullen verder zien. Uiteenzetting van mevrouw Inga VERHAERT over onderwijs, jeugd, energie, communicatie, ICT. VOORZITTER.- Mevrouw Verhaert heeft het woord. Tijdens de toespraak van de gedeputeerde wordt een begeleidende PowerPoint getoond. Mevrouw VERHAERT, gedeputeerde.- Voorzitter, Mevrouw de gouverneur, Collega s, Ik ga u kort even bij de hand nemen wat betreft mijn bevoegdheden, en een blik werpen op wat we het komende jaar zullen gaan doen. We beginnen met onderwijs. Op onderwijs denk ik dat bouwen eigenlijk de dragende thematiek is. Wij gaan zowel bouwen met stenen als bouwen aan samenwerking en bouwen aan talent. Voor diegenen die in de onderwijscommissie zitten is dit niet helemaal nieuw. Ik heb een paar hoofdlijnen voor u opgesomd. De afwerking van Campus Noord aan onze AP Hogeschool. Wij staan er eigenlijk een beetje voor op schema. De aannemer heeft heel goed doorgewerkt, en het ziet er naar uit dat we al in februari van 2015 zullen klaar zijn met het gebouw. Dat is aan de zijkant, de Ellermanstraat. Dat is prima, want dan kunnen we ruim de tijd nemen om ook alle labo s, enz. te installeren en de intrek te nemen zoals voorzien bij het begin van het academiejaar De nieuwe vleugel van PITO in Stabroek staat ook in de stijgers. Die gaan we beginnen bouwen in Daar gaat 1,3 miljoen in. Dat is voor nieuwe nijverheidsklassen en praktijklokalen. De school doet het ook bijzonder goed. Met het oog op hogere capaciteit die gaat nodig zijn, is dat ook al een beetje vooruitblikken en voorzienig zijn voor de komende jaren. In de PTS Mechelen zijn we van plan 1,5 miljoen te investeren in 2015 voor renovatie van de monumentale delen. Diegenen die onderwijs volgen die weten dat wij gezegend zijn. Ik weet niet of dat altijd het juiste woord is, maar met scholen die vaak ook geklasseerd zijn is dat een zorg en een zegen. Je moet daar natuurlijk goed voor zorgen, maar het kost wel wat meer dan pakweg een nieuwbouw zetten. Wat hier niet in de slides staat, maar wat ook nog in de steigers staat is niet zozeer iets voor Sint-Godelieve in 2015, maar wel vanaf Dan gaan we met die nieuwbouw beginnen in het Rivierenhof. Herinner u, daar heb ik denk ik ook al eens plaatsjes voor getoond. Ook in de PTS in Boom staat er nogal wat te gebeuren, zei het dan renovatiewerken EUR voor renovatie monumentale delen, EUR voor het dak, lichtkoepels en isolatie in het werkhuis. En nog een EUR die we in de PIVA gaan investeren in de 191

10 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN aanpassingen van de slagerijlokalen. Want, als u het nog niet wist, er is nieuwe regelgeving en die lokalen mogen niet warmer zijn dan 12 graden. Daar moeten we dus wat technische aanpassingen voor doen, en dat gaan we aanpakken in Maar ik zou het ook bouwen aan samenwerking noemen. Dat is iets dat ons eigenlijk als gegoten zit, samenwerken met andere onderwijsnetten. We brengen dat nu ook in praktijk, niet alleen in onze scholengemeenschap die internetten is, maar ook door volwassenonderwijs van andere netten te helpen huisvesten. We gaan dat doen in Boom waar de PTS, zodra de wetenschappen en techniekopleiding van AP verhuist naar de Ellermanstraat, daar dan een stukje kan intrekken, maar ook een CVO van het gemeenschapsonderwijs. Hetzelfde gaan we doen in Mechelen. In de Maste in Kapellen zal ook plaats komen voor CVO-Ivoran van het gemeenschapsonderwijs. Ten slotte bouwen aan talent. Ik denk dat een aantal mensen hier in de zaal twee weken geleden een bezoek hebben gebracht aan het Vormingscentrum in Malle waar we ons talentencentrum aan het ontwikkelen zijn. Wat zeg ik: het staat er eigenlijk. We hebben nu een paar keer proef gedraaid in De scholen zijn op de hoogte. De inschrijvingen lopen heel vlotjes binnen. We denken dat het vanaf 2015, wanneer het de deuren officieel opent, een groot succes zal gaan worden. Wat willen we daar doen? We willen talent ontwikkelen bij heel jonge mensen, 5 e, 6 e leerjaar ongeveer, en stimuleren. Jonge mensen laten nadenken over: waar ben ik nu precies goed in. Onder andere techniek komt daar aan bod. Dat is een beetje een alternatief op meer traditionele bos- en zeeklassen. Jeugd. Dat is hier ons mantra: samen spelen, samen delen. We gaan, ondanks besparingen, één ding heel duidelijk maken: inclusie, inclusie, inclusie. Dat is wat geldt, ook op jeugd, en zal daar denk ik toch het verschil maken. We hebben een traditie opgebouwd intussen van fuifbeleid. Dat klinkt misschien een beetje gek, maar het is ons wel menens. We hebben daar intussen al heel wat publicaties rond ontwikkeld van: hoe doe je dat veilig fuiven organiseren zodat het prettig is én voor de fuifgangers zelf én voor de omgeving. Maar wij hebben ook bijvoorbeeld van die geluidsmeters in groep aangekocht zodat heel wat jeugdverenigingen in de provincie vandaag over die heel gespecialiseerde apparatuur beschikken, ook oordopjes, dat soort dingen. Maar ook een evergreen, maar heel belangrijk voor ons, zijn de fuifbussen. Die bollen rond in heel de provincie, van het hoge noorden tot de diepe Kempen, van oost naar west, en die zitten altijd goed vol. Dat blijven we overeind houden. Een nieuwigheid is de programmatie jeugdcultuur. Dat is dan meer met het oog op kleinere, landelijkere gemeenten waar men niet altijd de expertise, laat staan de middelen heeft om grootse programmatie op te zetten. Wij hebben expertise in huis met onze Jeugddienst. Die hebben een heel aanbod gebundeld van jong fris talent, dat ook eens een kans verdient om op onze lokale podia te verschijnen. We gaan dat aanbieden aan de meer landelijke gemeenten, zodat zij er ook hun profijt mee kunnen doen. Dat staat nog naast een aantal eigen wedstrijdformules waar we ook jongtalenten aan het opkweken zijn en graag podiumkansen willen bieden. 192

11 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 De inclusieve speelpleintjes tot slot, is iets wat we absoluut willen overeind houden. De dikte van de portemonnee van mama en papa mag geen reden zijn om wel of niet aan zo n speelplein te kunnen participeren in de schoolvakantie. Dus dat blijft absoluut overeind. Wat gaan we niet meer doen op jeugd, dat is inzetten op grotere publiekscampagnes. We hebben er voor gekozen om alleen die dingen weg te halen die niet de allergrootste maatschappelijke meerwaarde hebben. We hebben bijvoorbeeld het volgende weggelaten: een grote publiekscampagne rond ruimte voor jeugd. Dat is een eerder technische materie. Wat we wel nog gaan blijven doen is onze expertise delen met jeugdconsulenten, met jeugdverenigingen, met lokale besturen, dat wanneer ze bijvoorbeeld planningsconcepten willen opzetten ze voldoende oog hebben voor jongeren en voor kinderen. Idem dito voor participatie. Een grote publiekscampagne gaan we helaas niet kunnen doen, maar we hebben wel onze provinciale Jeugdraad in tussentijd opgeleid. Ze hebben voldoende kennis en expertise intussen om dat ook verder uit te dragen. Natuurlijk is er nog onze eigen Jeugddienst die kennis heel graag deelt met lokale besturen. Energie. Als je sommigen moet geloven zitten we in 2015 zonder stroom. Ik denk dat we onder stroom gaan zitten in de provincie Antwerpen, want we hebben een groepsaankoop zonnepanelen intussen afgerond. Nu komt het erop aan om die grote bestelling te gaan plaatsen. Dat zijn maar liefst zonnepanelen die we in de provincie Antwerpen zullen geplaatst zien worden. Daarmee doen we in één klap in één provincie beter dan in heel Vlaanderen in Die panelen zullen tegen de maand mei geïnstalleerd zijn en onze provincie zal weer een beetje groener zijn. Wat we in dat verband ook heel nauwlettend gaan opvolgen is alles wat er staat te gebeuren rond netvergoeding, zodat wij onze groepsaankopers en het brede publiek daar goed en bijtijds gaan over informeren. Wat is nieuw? Wij gaan een online energieplatform ontwikkelen om onze groepsaankopers ook van mekaar te laten leren. In de Verenigde Staten hebben ze daar al wat ervaring mee. Daar noemen ze dat nudging. Je geeft een kleine aanzet door bijvoorbeeld te zeggen: mijnheer Janssens, of Peeters, u woont in dit type van huis. In uw onmiddellijke omgeving zijn er vergelijkbare huizen en daar doet men het met minder energie. Hebt u al eens gedacht aan? en dan een resem voorbeelden. Dat willen we eens proberen om te zien wat voor nieuwe ideeën en besparingen we daar eventueel uit kunnen halen. Communicatie. De websites: en ik zeg uitdrukkelijk websites met een s op het einde, want wij hebben wel één website, maar die is eigenlijk opgebouwd uit maar liefst 20 websites. Het zijn heel veel diensten, submerken die allemaal in dezelfde vorm moeten gegoten worden. Dat is een titanenwerk geweest. Daar zouden we in 2015 mee klaar moeten zijn, met alles wat daar ook achter hangt. Hetzelfde is zoals we hadden afgesproken voor ons nieuwe logo. We hadden gezegd dat we dat niet in één klap gingen doen, maar gespreid over 2 jaar. Dat zal in 2015 rond zijn. Dan hebben wij ons rondje provincie op RTV/ATV. Daar lopen vandaag de onderhandelingen over om dat een beetje in een nieuw format te gieten. Dat staat er dus aan te komen in

12 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Voor diegenen die het al niet meer wisten: ons oude logo zag er zo uit, en het nieuwe ziet er daarnaast zo uit. IT. Iemand heeft mij laatst gezegd: IT dat is gortdroog. De mensen op IT denken daar anders over. Ik zeg: als je daar zo over denkt dan moet je mij een beetje helpen en dan ga ik eens proberen om dat op een meer visuele manier te proberen voorstellen. En ze hebben hun best gedaan. Ze hebben gezegd: we gaan in 2015 inzetten op locatie- en toestelonafhankelijk werken. Dure woorden om te zeggen: we moeten eigenlijk overal bereikbaar zijn en overal kunnen werken, in de fitness tot op de dansvloer, op kantoor uiteraard, en misschien in andere kleinere kamers. Maar dat betekent wel dat onze dienst IT zich daar op moet organiseren. Want dan heb je niet alleen maar die vaste Pc s, maar je hebt ook laptoppen, tablets, smartphones. En dat moet allemaal geregeld worden, natuurlijk ook op een veilige manier. Een goed voorbeeld dat jullie allemaal kennen, dat je vandaag al gebruikt, is die mobiele toepassing van de agenda waar je de stukken van de raadscommissies en de provincieraad ziet. We gaan ook informatie met mekaar delen. In plaats van dat iedereen dat nu op eigen locatie gaat opslaan, gaan we dat in een soort netwerk gieten. Zo n netwerk dat is handig. Dat kan iedereen met mekaar uitwisselen, maar je moet dat ook voldoende veilig doen. Vandaar een soort IT-politie die daarover gaat waken. We moeten ook van de nood een deugd maken, dus we moeten gaan consolideren. Dat betekent eigenlijk dat de IT-kosten moeten geoptimaliseerd worden. Dure woorden om het volgende te zeggen. Vandaag heb je heel veel verschillende toepassingen. Je hebt hier een stuk, je hebt daar een stuk. Misschien is dat niet nodig. Misschien kunnen we dingen beter samenbrengen, en dan met een cloudoplossing gaan werken. Dat gaat ons een beetje kosten besparen. Ten slotte hebben we gezegd dat we niet meer alle toeters en bellen gaan aanbieden. Iedereen die een probleem heeft, heeft vandaag de dag de neiging van te zeggen: ik wil dat dit en dat extraatje er aan toegevoegd moet worden. Dat gaan we helaas niet meer kunnen doen. We gaan meer met gestandaardiseerde oplossingen moeten werken. Maar geen nood, je kunt daar wel fantastische dingen mee maken. Het gaat alleen een beetje een andere mindset vergen, en dan kunnen we daar prima mee aan de slag. Dus ik laat het aan u om te oordelen of de mensen van IT dat nu ook visueel bevattelijk hebben kunnen uitleggen. Ik denk dat het niet meer zo gortdroog was. Dan heb ik nog één slide waar collega Bellens straks ook iets wil over zeggen. Dit zijn dingen die van nature uit al tot de verbeelding spreken: ons Kempens Landschap. Het provinciale vehikel, samen met heel veel gemeentebesturen intussen, waar we ons specialiseren in de aankoop, herbestemming, restauratie, maar vooral ook publiek ontsluiten van patrimonium, natuur, erfgoed, mooie landschappen. Als u allemaal ziet wat er op de agenda staat voor 2015, dat is niet min: Hof ter Linden in Edegem, we zijn in Brecht aan de slag. In de kolonies in Wortel en in Merksplas gaan we de grote parking aanleggen. We werken in tussentijd ook gestaag verder aan ons dossier om dat op termijn tot UNESCOwerelderfgoed te laten verklaren. Dat gaat nog niet klaar zijn in 2015, maar wel in Dan gaan we dat in Parijs, bij UNESCO, afgeven met een grote rode strik daarrond, en dan 194

13 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 zou dat hopelijk in 2018 in orde moeten zijn. In Heist-op-den-Berg, Hof ter Laken, gaan we ook proberen om dat voor publiek te ontsluiten. Als we dat allemaal hebben gedaan, en we hebben verhinderd dat er versnippering is, we hebben gezorgd dat het voor het publiek open staat, dan moet je er ook een beleving aan koppelen, en dat doen we onder andere met boompieten te hangen. Boompieten dat ziet er uit als een cocon, maar je kunt er in logeren. We hebben dat voorbije zomer in Wuustwezel aan de bomen gehangen, en dat was op een mum van tijd helemaal uitverkocht. De spoorfietsen tussen Kapellen en Brasschaat loopt ook heel goed. Iets nieuws nu: we gaan op de Nete een vlottentocht organiseren, niet eenmalig, maar recurrent. We denken dat dit een heel aardige aanvulling kan zijn van het beschermen en in publieke handen houden van dat waardevolle patrimonium natuur. Het Arboretum ten slotte, daar hebben wij het voorbije jaar heel zware infrastructuurwerken gehad. We hebben een hele parking aangelegd. Het was een beetje behelpen, maar die parking ligt er nu. We zullen die inhuldigen in het voorjaar als de bommen al een beetje zijn geschoten daar. Dan gaan we gaandeweg ook de directeurswoning aanpakken. Die staat vooraan aan de straat. We gaan ook een dag van het park houden, die net zoals de Plantendagen in het teken zal staan van het 30-jarig bestaan van het Arboretum bij de provincie. Nu, collega s, ben ik helemaal rond en ga ik graag op uw vragen antwoorden. Dank u wel. Applaus Onderwijs: VOORZITTER.- Mevrouw Peeters heeft het woord. Mevrouw PEETERS.- Mevrouw de gouverneur, Voorzitter, Collega s, Besparingen, de broeksriem aanhalen: een noodzakelijk kwaad in een toekomstvisie die ik onderschrijven kan, maar na twee jaar in deze provincieraad wil ik toch van enige finetuning getuigen. Met nog steeds één been in het secundair onderwijs, slaat mijn hart nog steeds even vurig voor het technisch en beroepsonderwijs waar alle leerkrachten, zowel de technische als de algemene als de praktijkleerkrachten, de basis leggen voor talrijke technische opleidingen en praktische beroepen, zo ook in de provinciale scholen van onze provincie. U en ik, wij allen, kunnen ons geen bestaan voorstellen zonder de slagers en de bakkers, de reisorganisatoren en de hotelreceptionisten die ooit een opleiding genoten aan het PIVA. Wie zal de airco repareren, uw tuin heraanleggen en onderhouden, het onderstel voor uw 195

14 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN tuintafel lassen of de tuinverlichting installeren, als dat niet de jongens en meisjes van PTS Boom en Mechelen of het PITO Stabroek zijn. Om nog maar te zwijgen van de vele bachelors in de elektromechanica, ICT, elektronica, gewoonweg te veel om op te noemen, die daar hun basisopleiding kregen. Met de haven vlakbij biedt een richting als chemie veel meer dan een doorsnee-opleiding. En u moet maar één minuutje, één luttel minuutje, de jaarlijkse modeshow van het Sint-Godelieve bijwonen om te beseffen wat een talenten daar opgeleid worden. Kunst verzacht de zeden, u kunt zich toch geen bestaan zonder voorstellen? Wel, de provincie zet nu precies in op die leerlingen die later als professionelen uw en mijn leven op rolletjes laten lopen! Toen deze zomer de discussie rond persoonsgebonden materies weer oplaaide, hield ik mijn hart vast. Wat ging er gebeuren? Kon het nog? De provincie als inrichtende macht? Het verlossende ja kwam, samen met de boodschap: ook in het provinciaal onderwijs zal er bespaard moeten worden. Ik ben blij te kunnen zeggen bespaard en niet gesnoeid. De provinciale scholen kunnen hun ruim aanbod aan soms zeer specifieke technische en beroepsopleidingen handhaven. Ten koste van? Hier komen we tot de essentie van deze tussenkomst. Ik zou kunnen zeggen: Hier komt de kat op de koord maar dat heeft een te pejoratieve bijklank, immers op de commissie Onderwijs en Jeugd werd toegelicht hoe de remedial teachers konden behouden blijven. Remedial teacher wil letterlijk zeggen: een leraar die verbetert, een leraar die hulp verleent aan leerlingen met leerproblemen of gedragsstoornissen. Het provinciaal onderwijs zal dus kunnen blijven inspelen op de bijzondere noden van haar leerlingen; leerlingen met dyslexie en andere leermoeilijkheden kunnen blijven rekenen op de remedial teachers. Een goede zaak. Immers, en dan spreek ik uit ervaring, veel meer dan in welke algemeen secundaire opleiding ook hebben leerlingen uit het technisch en het beroepsonderwijs nood aan ondersteuning en begeleiding. Maar ook ik hoor de echo Ten koste van? Als de remedial teachers door de besparingen enkel ingezet kunnen worden met uren uit het lesurenpakket zo menen wij tijdens de toelichting in de commissie toch begrepen te hebben - dan rijst de vraag: Wat valt er dan wel weg? Elk uur kan uiteraard slechts éénmaal ingezet worden. Gedeputeerde Verhaert, mag ik u vragen waartoe die uren die nu door de remedial teachers worden ingenomen, vroeger dienden? Welke gevolgen heeft die verschuiving voor de leerlingen, de leerkrachten, de werking van de school? Omdat ik absoluut geen doemdenker ben en ook niet wens te zijn eindig ik graag op een optimistische noot: twee weken terug kon ik zelf kennismaken met de Techno trailer. Hier citeer ik de website van de Techno trailer graag: Zit jij in het vijfde of zesde leerjaar lager onderwijs, maar weet je nog niet goed wat je later wilt worden? Of zegt een beroep als automechanicien, schrijnwerker of graficus je wel iets, maar weet je niet precies wat dat inhoudt? Of ben je gewoon benieuwd hoe het voelt om techniek in de vingers te krijgen? Dan kan een bezoekje van de Techno Trailer aan jouw school misschien wel heel wat duidelijker maken! 196

15 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 Het verheugt me enorm dat de provincie u en ik, ik ben ervan overtuigd wij allemaal - blijft inzetten op de promotie van STEM: science, technology, engineering and mathematics. Wetenschap, techniek, engineering (technische toepassingen) en wiskunde. Met andere woorden die deelgebieden in het leven, wij blijven inzetten op die opleidingen die ervoor zorgen dat uw en mijn bestaan op rolletjes blijft verlopen. Ik dank u. VOORZITTER.- Mevrouw Stevens heeft het woord. Mevrouw STEVENS.- Mijnheer de voorzitter, Mevrouw de gouverneur, Mevrouw en heren gedeputeerden, Collega s, Ja, inderdaad, goed nieuws. We hebben het daarnet ook nog horen vermelden: we mogen de Provinciale onderwijsinstellingen behouden. Vanaf nu stellen we dat ze grondgebonden zijn, dan is daarover al geen discussie meer! We hebben ze trouwens ooit ook mogen bouwen en uitbouwen om de hiaten in het technisch- en beroepsonderwijslandschap op te vullen. Het is daarnet ook al vernoemd: het gaat om de opleiding tot bakker, beenhouwer, lasser, tuinbouwer en nog andere. Dankzij de grote investeringen die door het provinciebestuur door de jaren heen zijn gedaan zijn deze scholen in onze provincie uitgegroeid tot scholen die volwaardige stielmannen en -vrouwen afleveren. We zien ook nu in de meerjarenbegroting dat er nog 7.5 miljoen wordt geïnvesteerd in ONS provinciaal onderwijs. Mevrouw de gedeputeerde heeft daarjuist opgelijst waar die centen naartoe gaan. En we weten ook allemaal dat het niet de bedoeling is van de deputatie om de onderwijsinstellingen hapklaar te maken voor overname. We weten ook mevrouw dat jij de scholen kost wat kost in eigen handen wil houden. En dat doe je trouwens heel goed! Wat wel spijtig is, is dat de provincieraadsleden door het APB gebeuren soms toch wel te weinig voeling hebben met onze provinciale onderwijsinstellingen. We zijn je wel erg dankbaar dat je op onze vraag bent ingegaan om toch regelmatig een vergadering te houden die in één van de instellingen doorgaat en waar we de nodige info krijgen. Dat is ook echt nodig! Wij als provincieraadsleden moeten immers de ambassadeurs zijn voor onze scholen. De samenwerking met het GO en de gemeentelijke technische en beroepsscholen is een meerwaarde voor de drie partijen. De scholengroep mag echter niet blijven groeien en moet aan de verschillende instellingen nog de mogelijkheid bieden om andere samenwerkingen uit te bouwen of te behouden. Een voorbeeld: de opdracht die de scholen uit de scholengemeenschap zouden krijgen om in verband met ICT-uren uitsluitend nog samen te werken met scholen uit deze scholengemeenschap gaat te ver. Dit is zeker zo voor de gemeentescholen. Ze hebben voor die paar uren meestal een samenwerking tussen 197

16 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN de gemeentescholen onderling en dat loopt goed. Wij moeten erover waken dat goedlopende samenwerkingen die al bestaan ook mogelijk blijven. Tot slot wil ik nog mijn bezorgdheid uitdrukken in verband met de nieuwe Hogeschool AP. Het is een nieuw-samengestelde hogeschool met een erg gedifferentieerd aanbod en een potentieel aan groeimogelijkheden. Toch maak ik me zorgen. Het lijkt soms wel wat zoals een nieuw-samengesteld koppel waarbij de ene partij overwegend aandacht heeft voor gebouwen en centen en de andere partij aandacht voor de mensen die erin moeten leven. En ik besef ook wel dat centen erg belangrijk zijn, zeker nu er overal besparingen op het programma staan. Maar mensen zijn, ondanks alle besparingen, nog veel belangrijker! En misschien moeten we in de vergaderingen van het AP toch wat meer proberen te voelen hoe het met onze onderwijsmensen gaat. Want zij zijn het die met kleinere budgetten een evenwaardige vorming moeten geven aan onze studenten. Ik dank jullie voor jullie aandacht. Applaus VOORZITTER.- Mevrouw Van Gool heeft het woord. Mevrouw VAN GOOL.- Mevrouw de gouverneur, Mijnheer de voorzitter, Beste collega s, Onze fractieleider heeft al een vurig pleidooi gehouden voor onze provincies en heeft er al op gewezen dat we ons niet zullen neerleggen bij de voortdurende aanslagen erop. Provincies hebben inderdaad meer dan hun plaats. Dat geldt zeker als het aankomt op onderwijs. Ons provinciaal onderwijs is immers zeer kwaliteitsvol en speelt in op de noden die niet, of niet altijd, door lokale besturen ingevuld kunnen worden, noch door Vlaanderen. Het is dan ook een goede zaak dat u, mevrouw Verhaert, samen met uw collega s de zaak van het provinciaal onderwijs is gaan bepleiten bij de bevoegde Vlaamse ministers, en dat onze provincie daarvoor bevoegd blijft. Zaak zal wel zijn om op te volgen dat onze provincie er ook de nodige financiering voor krijgt, maar we rekenen erop dat u ook die financiering met verve zal verdedigen. Het onderwijs staat voor grote uitdagingen. Het moet mensen vormen voor het leven, en vooral ook voor het beroepsleven. Dat is nu net waar ons provinciaal onderwijs sterk op inzet en waarin we zeer succesvol zijn. Denk maar Piva, dat regelmatig in de prijzen valt! Minister Crevits heeft onlangs aangekondigd dat ze naar één systeem wil waarin leren en werken gecombineerd worden. Die combinatie is mogelijk via stages, leercontracten en deeltijds leren. Verder wil de minister domeinscholen dat zijn scholen die werken dus rond één bepaald thema of campusscholen scholen met verschillende onderwijsniveaus op één plaats een aanmoediging geven. Beide punten zijn zaken waarop ook onze provinciale 198

17 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 scholen kunnen inspelen, en ik vernam dan ook graag wat uw visie is en of u hiervoor in overleg zal gaan met de minister. Een andere uitdaging voor ons onderwijs is de capaciteit ervan. Er is meer en meer nood aan scholen in de ganse provincie, maar zeker ook in de stad Antwerpen. Daar wordt over vier jaar een toename van leerlingen verwacht in het secundair onderwijs. Antwerps schepen Claude Marinower wil daarvoor een Taskforce Capaciteit Secundair Onderwijs oprichten en alle Antwerpse onderwijsnetten samenbrengen met het Lokaal Overlegplatform (LOP) en de Vlaamse onderwijsadministratie. De leden van de taskforce moeten nagaan hoe de ruimte in de bestaande scholen zo optimaal mogelijk gebruikt kan worden, waar er tekorten zijn en waar er eventueel nieuwe scholen gebouwd moeten worden. Dit is geen gemakkelijke opgave, want men moet rekening houden met verschillende studierichtingen en de grootstedelijke context, met een grote diversiteit en verschillende sociale achtergronden. Ook hier lijkt het ons erg belangrijk dat de provincie mee aan tafel schuift, en daarom de vraag: ziet u hiervoor een rol weggelegd voor het provinciaal onderwijs? Werd u reeds gecontacteerd door de schepen? Zult u zelf initiatief nemen? Tot slot, een laatste uitdaging: de invulling van het M-decreet. U weet allen, collega s, dat beleid voor mensen met een handicap me nauw aan het hart ligt. België heeft het verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap in 2009 geratificeerd, en het eerste rapport over de toepassing ervan werd in september onderzocht door het VN-Comité. Daar zijn veel vragen gekomen over ons onderwijs, en vooral over het gebrek aan inclusief onderwijs. Het M-decreet dat in de vorige legislatuur goedgekeurd werd in het Vlaams parlement, gaat in die richting, al is het volgens sommigen nog niet ver genoeg. De uitvoering ervan zal heel wat vergen, niet in het minst aan personeel en middelen. Het uitgangspunt is wel dat de middelen die nu naar het bijzonder onderwijs gaan, mee overgeheveld zouden worden naar het inclusief onderwijs, maar de ongerustheid is groot, zoals gisteren nog bleek in het Vlaams parlement. Het decreet gaat in september 2015 van kracht en zal ook gevolgen hebben voor ons provinciaal onderwijs. Ik vernam dan ook graag hoe u hierop zal inspelen. VOORZITTER.- Mevrouw Moreau heeft het woord. Mevrouw MOREAU.- Mijnheer de voorzitter, Mevrouw de gouverneur, Mevrouw de gedeputeerde, Ik las in een kranteninterview dat u er gerust in is dat het definitief beslist is dat de provincie bevoegd blijft voor onderwijs, ook nadat de stad Antwerpen provincievrij zal worden gemaakt. Inderdaad werd in het regeerakkoord vermeld dat het onderwijs noch als persoonsgebonden, noch als niet-persoonsgebonden bevoegdheid wordt beschouwd en dus voorlopig niet gevat is door de hervorming van de provinciebevoegdheden. In die zin is het juist dat onderwijs voorlopig tot de bevoegdheid van de provincie blijft behoren. 199

18 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Maar volgens de informatie waarover ik beschik is er nog absoluut geen duidelijkheid over de gevolgen van het provincievrij maken van de stad Antwerpen. Dit werd ten andere ook bevestigd door de eerste gedeputeerde bij de aanvang van de begrotingsbesprekingen. Onder meer de toekomst van het Rivierenhof is hierbij al een aantal keer ter sprake gekomen. Maar ook de toekomst van de provinciale gebouwen op het grondgebied van de stad is nog niet zeker. In uw meerjarenbudget voorziet u een aanzienlijk bedrag van 12 miljoen EUR voor de renovatie van een vleugel van Sint-Godelieve, gelegen in het Rivierenhof. Ik wil aannemen dat we als een goed huisvader onze goederen moeten beheren, ook als ze nadien aan een andere overheid zouden worden overgedragen. Onderwijs is belangrijk, daarvoor hebt u al mijn steun, maar kan in deze tijden van besparing en onzekerheid over het provinciaal budget een dergelijk prestigeproject, een architecturaal hoogstandje, nog verantwoord worden? Moeten wij uit respect voor al die mensen die lijden onder deze besparingen, een dergelijk gebouw niet op een meer sobere wijze uitvoeren? En kunnen we dat uitgespaarde geld dan niet beter gebruiken om een aantal andere noden te lenigen? Ik dank u. VOORZITTER.- Mevrouw Verhaert heeft het woord. Mevrouw VERHAERT, gedeputeerde.- Dank u wel, collega s, voor de heel constructieve vragen. Ik weet bij jullie allen dat er een gedeelde bezorgdheid en betrokkenheid bij onderwijs is. Grote dank daarvoor. Ik ga proberen de vragen punt voor punt te overlopen. Eerst komt mevrouw Peeters en de remedial teachers. U hebt gelijk. Dat is een bijzonder waardevol iets, en dat iets waar we ook al enige traditie in hebben bij de provincie Antwerpen. Net zoals we dat hebben met bijvoorbeeld vertrouwensleraren, de pedagogische begeleiders die we ook extra inzetten. Wat gaat er nu gebeuren? We gaan die remedial teachers inderdaad naar de scholen toeschuiven. Dat betekent dat de school vanuit het lesurenpakket dat zullen moeten gaan opnemen op ons verzoek. Daardoor zullen ze minder lesuren gaan hebben. Uw vraag is: wat valt er dan weg? Op dit ogenblik valt dat eigenlijk nogal mee. Waarom? Omdat wij onze scholengemeenschap hebben vergroot. Onze scholengemeenschap is vergroot waardoor er 120 extra punten aan de omkadering zijn toegevoegd. Die 120 extra punten kunnen de loonkost van 2 halftime remedial teachers alvast dragen. Dus er zal iets van gevoeld worden, maar dat zal niet voor noemenswaardige problemen zorgen in de school. Ook onze scholen zijn er van overtuigd dat dit een opdracht is die wij hebben als provinciaal onderwijs om extra zorg te bieden voor het publiek dat wij ook aantreffen in onze scholen, technisch en beroeps met nogal wat kansengroepen. Daar gaan wij ons sterk voor maken dat wij dat absoluut blijven doen, zij het dan op die andere manier gefinancierd. Mevrouw Stevens, wij lopen al langer samen te kijken en te werken aan onderwijs. Ik ga eerst even ingaan op uw vraag rond IT in de scholengemeenschap. Daar zijn wij eigenlijk gevat door een regelgeving die per 1 september plots gewijzigd is, waar we een beetje mee 200

19 VERGADERING VAN 11 DECEMBER 2014 verrast werden. De Vlaamse Overheid had ons tot op dan gezegd: je legt de dingen samen en dan kan je in verschillende samenwerkingsverbanden binnen één scholengemeenschap verschillende systemen gebruiken. Daar zijn wij ook van uit gegaan. Dus hebben wij vier samenwerkingsverbanden doorgegeven aan Brussel. Toen is die wijziging er gekomen en hebben ze ons mondeling, vanuit AgODi, gezegd: dat gaat niet meer. Je moet dat in één samenwerkingsverband gieten. Daar deel ik uw bekommernis. Ik vind dat eigenlijk ook niet de beste oplossing. Want er zijn intussen een paar scholen die al heel erg gewoon zijn met bepaalde systemen te werken. We hebben daar al een paar heel kritische vragen over gesteld aan de verschillende onderwijskoepels, en die hebben ons bijgetreden in die zin dat zij zeggen: de regelgeving is minstens voor interpretatie vatbaar. Wat gaan we er nu concreet aan doen? Wij hebben ons voorstel staande gehouden. Wij hebben nog wel enige hoop dat het alsnog zal aanvaard worden. Dus dat we gaan kunnen blijven werken op de manier zoals we dat nu doen. Als dat niet het geval is dan moeten wij een hoop punten samenleggen, zodat er zeker geen middelen verloren gaan, en dat we dan op die manier toch nog tot een systeem zouden kunnen komen dat dan voor iedereen kan dienen. Maar ik geef ook graag mee dat dit niet mijn voorkeur wegdraagt. Ik zou ook liefst hebben dat we de vier systemen, zoals nu door iedereen gekend, kunnen blijven overeind houden. Uw tussenkomst over de AP: ik ben mij daar zeer van bewust dat wij eigenlijk de voorbije maanden heel veel tijd hebben gestoken in het opzetten van structuren. Dat moet helaas ook wel. Bij zo n fusie komt heel veel kijken. Je moet departementen gaan organiseren. Je moet directies gaan organiseren. Komt daar nog bij dat we met heel wat verhuisbewegingen en nieuwbouwprojecten zitten die veel tijd opslorpen. Maar ik maak mij wel sterk dat we tegen de zomer van 2015 wat dat betreft in rustigere wateren zouden terechtkomen en dat we ons dan terug meer gaan kunnen concentreren op opleiding, waar doen we aan, waar moeten we een tandje bijsteken, zijn de structuren zoals we ze nu hebben voorgesteld ook goed gevallen op de werkvloer, of moeten we daar ook nog iets aan bijschaven? Ik zeg er meteen wel bij dat ik ook ongerust ben over de besparingen die op ons afkomen vanuit Vlaanderen, want uitgerekend onze hogeschool is natuurlijk kwetsbaar in de zin dat we in een grootstedelijk context werken. We hebben nogal wat kansengroepen in onze school. De besparingen die zich vooralsnog hebben laten aankondigen die gaan ons dubbel en dik treffen. Daar maak ik mij wel zorgen over. Maar ik deel uw mening dat zodra we de structurendiscussie ik hoop midden achter ons laten dat we ons terug meer met school maken kunnen gaan bezighouden. Mevrouw Van Gool, u hebt het over de financiering voor het secundair onderwijs. Uiteraard ben ik erg blij dat we ons provinciaal onderwijs overeind hebben gehouden. Dat is nu de tweede keer dat we dat gedaan hebben. Natuurlijk de financiering in de toekomst voor onze werking daar dreigen ook nog wel wat kapers op de kust te komen als we nu effectief gaan sleutelen aan het SES, sociaal economische kenmerken van de leerlingen die een bepaald gewicht toekennen aan verschillende leerlingen. Ik heb het al eens laten uitrekenen, en voor ons zou dat een ernstige streep door de rekening betekenen. Wat dat betekent ongeveer, ik zeg het nu van buiten, in orde van grootte EUR op jaarbasis minder, uitgerekend omdat we in die context opereren met die kansengroepen. Dus dat moeten we heel nauwlettend in de gaten houden. Het vraagstuk over stages, werken en leren, daar kan ik u melden dat wij al geruime tijd een centrum hebben voor leren en werken. Dat is onlangs ook nog gegroeid, want wij 201

20 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN hebben er één overgenomen van het gemeenschapsonderwijs. De inschrijvingen lopen daar heel vlot, maar wat me vooral plezier doet is dat we vlotjes slagen in de verplichting vanuit Brussel om te gaan naar een voltijds engagement en te realiseren: je hebt een aantal dagen op school, je hebt een aantal dagen op de werkvloer. Dat is in een aantal andere centra voor leren en werken niet altijd het geval, of ze hebben het daar veel moeilijker mee. Wij slagen daar blijkbaar wel in. Dan de vraag over de capaciteit secundair onderwijs. Ik ga ervan uit dat wij zullen uitgenodigd worden als provinciaal net. Vandaag de dag is dat al zo. We zitten aan de tafel voor de lagere scholen, ook al hebben wij zelf geen lager onderwijs. Ik ga ervan uit dat het opnieuw zal gebeuren voor het secundair. We hebben niet zitten wachten op zo n groep. Wij zijn zelf al gestart, en dat heb ik net proberen uit te leggen, juist met het idee van dat de vergroening er staat aan te komen. Wij moeten ons voorbereiden, met ons bescheiden kleine net weliswaar, en daarom ook bouwen. Dat is meteen ook al een beetje een antwoord, mevrouw Moreau, op uw vraag. Ik denk dat wij dat verplicht zijn. Ik wil niet graag een onderscheid maken tussen de mensen die in de stad wonen en vandaag provinciale belasting betalen, en de mensen die in Boom of Stabroek wonen en provinciale belasting betalen. Ik denk dat wij een verplichting hebben om mee te zorgen voor voldoende capaciteit. Die capaciteit gaat een probleem worden de komende jaren. Nog tot eind 2015, medio 2016 heb je de denataliteit. Dan stopt dat. Dan gaat die curve stelselmatig omhoog. Dus wij leveren een bijdrage op ons niveau. Ik kom nog even terug naar mevrouw Van Gool en de vraag over het M-decreet. Wat gaan wij doen om ons daar op voor te bereiden? Wij zijn eigenlijk in zekere zin voorbereid. Wij hebben, zoals ik net zei, een jarenlange traditie van inzetten op én remedial teachers, én vertrouwensleraren, én pedagogische begeleiding. Wij zetten ook sterk in op navorming van onze leraren. Zal er meer van ons gevraagd worden? Ja, dat is altijd bespreekbaar, maar dan hoop ik ook dat daar wat financiering aan gekoppeld is. En zoals eerder gezegd, als de SES-financiering zou komen weg te vallen dan is dat voor ons een behoorlijke streep door de rekening. Dus daar zal veel aan vasthangen. VOORZITTER.- Mevrouw Moreau heeft het woord. Mevrouw MOREAU.- Ik denk dat mijn vraag anders gesteld is. Ik betwist natuurlijk niet dat wij moeten zorgen voor de capaciteit, en ik betwist ook niet dat die vleugel vernieuwd moet worden. U hebt hier een tijdje geleden de foto s laten zien. Het project van 12 miljoen dat er nu is, is een prestigeproject met een speciale glazen wand en architecturaal heel erg mooi. Ik stel mij gewoon de vraag -zoals ten andere ook door de provincie is gedaan voor AP, want daar is het provinciaal gebouw ook heel sober- of wij niet met minder geld hetzelfde kunnen doen, of dat wij op dit moment eigenlijk geen soberder gebouw nodig hebben, of wij dat niet verschuldigd zijn aan de mensen? Dat is eigenlijk mijn vraag. VOORZITTER.- Mevrouw Verhaert heeft het woord. 202

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 25 oktober 2018 2 De vergadering wordt geopend te 14.38 uur. Provinciegriffier is aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst: AVONTROODT Yolande

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 25 januari 2018 2 De vergadering wordt door de voorzitter geopend om 14.31 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig.

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 13 december 2017 2 De vergadering wordt geopend te 10.37 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst:

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN, HUISVESTING EN STEDELIJK BELEID

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN, HUISVESTING EN STEDELIJK BELEID C284 BIN30 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2002-2003 10 juli 2003 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN, HUISVESTING EN STEDELIJK BELEID Vraag om uitleg van de heer Bart

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 > NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.

Nadere informatie

vergadering C58 zittingsjaar Handelingen Commissievergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media

vergadering C58 zittingsjaar Handelingen Commissievergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media vergadering C58 zittingsjaar 2014-2015 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media van 4 december 2014 2 Commissievergadering nr. C58 (2014-2015) 4 december 2014 INHOUD

Nadere informatie

Begeleidend document: powerpoint Limburgse Jeugd Gedumpt

Begeleidend document: powerpoint Limburgse Jeugd Gedumpt Provinciale Jeugdraad Begeleidend document: powerpoint Limburgse Jeugd Gedumpt Powerpoint presentatie ( 30) Dia2: De Limburgse jeugdraad: het adviesorgaan voor het provinciaal jeugdbeleid in Limburg. In

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

Commissievergadering nr. C13 OND1 ( ) 8 oktober 2009

Commissievergadering nr. C13 OND1 ( ) 8 oktober 2009 Commissievergadering nr. C13 OND1 (2009-2010) 8 oktober 2009 Vraag om uitleg van mevrouw Kathleen Helsen tot de heer Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, over de

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 beknopt verslag 25 april 2013.doc PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 25 april 2013 2 PB De vergadering wordt geopend te 14.35 uur. Mevrouw de Gouverneur en de heer Provinciegriffier

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 3OK15UZ9FWG.DOC PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 06 februari 2013 2 PB De vergadering wordt geopend te 10.03 uur. De heer Provinciegriffier is aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst:

Nadere informatie

college van burgemeester en schepenen Zitting van 11 maart 2016

college van burgemeester en schepenen Zitting van 11 maart 2016 beraadslaging/proces verbaal Kopie college van burgemeester en schepenen Zitting van 11 maart 2016 Besluit A-punt GOEDGEKEURD cultuur, sport, jeugd en onderwijs Samenstelling de heer Bart De Wever, burgemeester

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Meneer de voorzitter, meneer de Gouverneur, meneer de Provinciegriffier, geachte leden van de deputatie, waarde collega s,

Meneer de voorzitter, meneer de Gouverneur, meneer de Provinciegriffier, geachte leden van de deputatie, waarde collega s, Meneer de voorzitter, meneer de Gouverneur, meneer de Provinciegriffier, geachte leden van de deputatie, waarde collega s, De budgetbesprekingen zijn traditioneel een moment om stil te staan bij de provincie

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 3ZL0REUMAMS.doc PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 27 februari 2014 2 PB De vergadering wordt geopend te 14.49 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig.

Nadere informatie

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Dit portret gaat over H., een vrouw die met een evoluerende spierziekte nog lang voor de klas heeft gestaan in het lager

Nadere informatie

Commissie voor Onderwijs en Gelijke Kansen

Commissie voor Onderwijs en Gelijke Kansen vergadering C164 OND17 zittingsjaar 2012-2013 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Onderwijs en Gelijke Kansen van 26 maart 2013 2 Commissievergadering nr. C164 OND17 (2012-2013) 26 maart 2013

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 27 april 2017 2 De vergadering wordt geopend door de voorzitter om 14.33 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig. Tekenden

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

LOP Antwerpen Basisonderwijs ALGEMENE VERGADERING

LOP Antwerpen Basisonderwijs ALGEMENE VERGADERING LOP Antwerpen Basisonderwijs ALGEMENE VERGADERING 03-06-2015 tijdens de vergadering: bij de uitnodiging: bij het verslag: Agenda AV Tijdslijn Bevraging directies Periodes CAR7 Verslag van de AV van 15/10/2014

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Toelichting bij het onderwijsbeleid van de Provincie West-Vlaanderen

Toelichting bij het onderwijsbeleid van de Provincie West-Vlaanderen Toelichting bij het onderwijsbeleid van de Provincie West-Vlaanderen Netwerkborrel RTC Dinsdag 27 januari 2015 Gedeputeerde voor Onderwijs Carl Vereecke Invalshoeken 1. Het onderwijsbeleid van de Provincie

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 22 februari 2018 2 De vergadering wordt door de voorzitter geopend om 14.31 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig.

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad directie Onderwijs & Vorming --- dossiernummer:. 1605425 Verslag aan de Provincieraad betreft verslaggever FLANKEREND ONDERWIJSBELEID Reglement met betrekking tot de subsidiëring van techniekacademies

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de afgelopen weken hebben we veel teksten gelezen. Deze teksten hebben we samengevat, we hebben vragen erbij gesteld, gekeken

Nadere informatie

Liefde, voor iedereen gelijk?

Liefde, voor iedereen gelijk? Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'

Nadere informatie

In de communicatie naar onze inwoners wordt er steeds gesproken over een woonzorgcampus.

In de communicatie naar onze inwoners wordt er steeds gesproken over een woonzorgcampus. Inhoud Situering... 2 Wat is een woonzorgcampus?... 2 Woonzorg of toch assistentiewoningen?... 2 Kernvraag indien woonzorgcampus... 4 Voorgeschiedenis... 4 Huidige Stand van zaken... 4 Toekomst... 4 Kernvraag

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 26 februari 2015 2 PB De vergadering wordt geopend te 14.34 uur. Provinciegriffier is aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst: AVONTROODT

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar, Hogeland College, Uithuizen, 20 september 2012

Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar, Hogeland College, Uithuizen, 20 september 2012 Speech van commissaris van de koningin Max van den Berg, opening vmbo-schooljaar, Hogeland College, Uithuizen, 20 september 2012 Beste leerlingen, dames en heren, Er is een filmpje op YouTube dat begint

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: interviewschema

Ouderbetrokkenheid: interviewschema Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 28 januari 2016 2 De vergadering wordt door de voorzitter geopend om 14.36 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig.

Nadere informatie

Bij de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat

Bij de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat Toespraak van Sven Gatz Minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel Bij de voorstelling van het Jaarverslag van het Kinderrechtencommissariaat Brussel, Vlaams Parlement, 19 november 2014 Geachte voorzitter,

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

En plots krijgt Middenschool 7,7 miljoen euro

En plots krijgt Middenschool 7,7 miljoen euro Het Nieuwsblad 4 oktober 2017 En plots krijgt Middenschool 7,7 miljoen euro Groenhove bouwt nieuwbouw en verlaat Jozef Duthoystraat Het directiecomité met achter hen het stuk grond waarop de nieuwbouw

Nadere informatie

zittingsjaar 2010-2011 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Woonbeleid, Stedelijk Beleid en Energie

zittingsjaar 2010-2011 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Woonbeleid, Stedelijk Beleid en Energie vergadering C214 WON18 zittingsjaar 2010-2011 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Woonbeleid, Stedelijk Beleid en Energie van 28 april 2011 2 Commissievergadering nr. C214 WON18 (2010-2011)

Nadere informatie

BULLETIN VAN MONDELINGE VRAGEN EN ANTWOORDEN VRAGENUURTJE VAN 2015

BULLETIN VAN MONDELINGE VRAGEN EN ANTWOORDEN VRAGENUURTJE VAN 2015 BULLETIN 6 VAN MONDELINGE VRAGEN EN ANTWOORDEN VRAGENUURTJE VAN 2015 2015/017 Mondelinge vraag over onderzoek uitbreiding van oplaadpunten 06/2015 budgetmeters 2015/018 Webwinkel in de lokale dienstencentra

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Doorbreek je belemmerende overtuigingen!

Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Doorbreek je belemmerende overtuigingen! Herken je het dat je soms dingen toch op dezelfde manier blijft doen, terwijl je het eigenlijk anders wilde? Dat het je niet lukt om de verandering te maken? Als

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 5 december 2014 Zitting 11 december 2014 2 PB De vergadering wordt geopend te 14.01 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig.

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

INTRO LOES THIERRY MARK

INTRO LOES THIERRY MARK INZICHTEN INTRO In dit document staan acht inzichten die de resultaten zijn van het onderzoek dat drie studenten van de Hogeschool Utrecht hebben gedaan naar de leden van WattsNext. De inzichten zijn

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Werkblad 3: Gravenfeest China

Werkblad 3: Gravenfeest China 1. Lees onderstaande mails en noteer op een apart blad wat je leert over Qing Ming Jie. 2. Bedenk een verhaal over het gravenfeest dat je kan vertellen aan de andere kinderen van je klas. Welke prenten

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 4670N0WR1QZ.doc PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 23 oktober 2014 2 PB De vergadering wordt geopend te 14.36 uur. Provinciegriffier is aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst:

Nadere informatie

Geachte Dames en Heren,

Geachte Dames en Heren, Trefdag 'Patiënt en professional, samen sterker' UZ Gent 1 december 2016 19u Bijdrage gedeputeerde Couckuyt, met als titel: Vermaatschappelijking van zorg: het belang van zelfzorg en gebruikersparticipatie

Nadere informatie

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst Voorproefje ALLES DUBBEL Survivalgids voor startende tweelingmama s Denise Hilhorst Inhoud Dubbel van start 7 Dubbel ervaren 8 Dubbel zwanger 10 Dubbel voorbereiden 19 Dubbel bevallen 25 Dubbel voeden

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur

WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er

Nadere informatie

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige.

Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Burn out Verslag van een ervaringsdeskundige. Nu GAP-deskundige. Ik was al een tijd druk met mijn werk en mijn gezin. Het viel mij zwaar, maar ik moest dit van mezelf doen om aan de omgeving te laten zien

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

10 tips over besluitvorming

10 tips over besluitvorming 10 tips over besluitvorming Meer weten? www.vergaderendoejezo.nl Bel of mail Carla: 06-20809676 of info@vergaderendoejezo.nl. 10 tips over besluitvorming Besluitvorming is noodzakelijk bij vergaderingen.

Nadere informatie

Een verhaal van Femke

Een verhaal van Femke Wordt u geprikkeld door deze afbeelding en wilt u graag te weten komen wat er achter schuilt? Lees dan... Een verhaal van Femke Ik ben Jasmien en vertel u een verhaal. Het is geen verhaal over, maar een

Nadere informatie

ADHD: je kunt t niet zien

ADHD: je kunt t niet zien ➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

De werking van de Beleids-en beheerscyclus

De werking van de Beleids-en beheerscyclus Achter de schermen De werking van de Beleids-en beheerscyclus Nu de gemeenteraadsverkiezingen achter de rug zijn en het stof weer is gaan liggen, ontwaken de nieuwe gemeenteburen. In sommige steden en

Nadere informatie

Inhoud. Praktisch Naar het aanbod The basics... 7 Wil je meer?... 8 Nog niet genoeg?... 10

Inhoud. Praktisch Naar het aanbod The basics... 7 Wil je meer?... 8 Nog niet genoeg?... 10 Vorming brochure Inhoud Praktisch... 4 Naar het aanbod... 6 The basics... 7 Wil je meer?.... 8 Nog niet genoeg?.... 10 3 Als Vlaamse studentenkoepel vertegenwoordigt de Vlaamse Vereniging van Studenten

Nadere informatie

STENOGRAFISCHE NOTULEN VAN DE PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

STENOGRAFISCHE NOTULEN VAN DE PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN STENOGRAFISCHE NOTULEN VAN DE PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN VERGADERING VAN 10 DECEMBER 2015 VERGADERING VAN 10 DECEMBER 2015 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN VERGADERING VAN 10 DECEMBER 2015 De vergadering

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

tientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde.

tientallen miljoenen euro s per jaar. Ook een vrijwilliger heeft zo een economische waarde. Mt.5:16 De Week van gebed voor de eenheid van alle kerken. Ieder jaar is dit gebed in dezelfde week in januari. Het zal puur toeval zijn, maar ieder jaar valt ook de actie Kerkbalans in deze periode. Met

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Hieronder vind je een lesvoorbereiding voor twee lesuren rond lichaamsbeeld bij kinderen van 10 tot 12 jaar. Het bevat verschillende

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Toespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015

Toespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015 Toespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015 Collega s, Voorzitter, Armoede is moeilijk te bestrijden. Ook de collega s van de oppositie zullen dat moeten toegeven. Zo is mevrouw Lieten 5 jaar

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN 1 PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Beknopt verslag. Vergadering van 26 april 2018 2 De vergadering wordt geopend te 14.33 uur. de Gouverneur en de heer Provinciegriffier zijn aanwezig. Tekenden de aanwezigheidslijst:

Nadere informatie

INSCHRIJVEN VOOR DE TAALTEST

INSCHRIJVEN VOOR DE TAALTEST INSCHRIJVEN VOOR DE TAALTEST Wil je in België studeren aan een hogeschool of aan een universiteit? Als je je diploma secundair onderwijs niet in het Nederlands gehaald hebt, moet je een taaltest afleggen.

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

studiebeurs Voorwaarden voor het secundair onderwijs

studiebeurs Voorwaarden voor het secundair onderwijs studie beurs Studeren kost geld: cursussen, een kot, inschrijvingsgeld,. Een studiebeurs kan helpen. Velen laten die kans liggen. Misschien is het voor jou toch de moeite om een aanvraag in te dienen.

Nadere informatie

V L A A M S P A R L E M E N T

V L A A M S P A R L E M E N T V L A A M S P A R L E M E N T Commissie voor Onderwijs, Vorming, Wetenschap en Innovatie C020-OND02 Zitting 2008-2009 9 oktober 2008 Vraag om uitleg van mevrouw Kathleen Helsen tot de heer Frank Vandenbroucke,

Nadere informatie

Voorwaarden voor het secundair onderwijs

Voorwaarden voor het secundair onderwijs studie beurs Koken kost geld. En studeren ook. Een studiebeurs kan helpen. Velen laten die kans liggen. Misschien is het toch de moeite om een aanvraag in te dienen. De reglementering voor het hoger onderwijs

Nadere informatie

Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen.

Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen. Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen. Om iets te bereiken moet je actie ondernemen. Je moet vanuit jezelf iets doen. Om iets te doen moet je gemotiveerd zijn. Je zou dus kunnen stellen dat

Nadere informatie

7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER)

7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER) E-blog 7 INGREDIENTEN VOOR ENTHOUSIASTE MEDEWERKERS (SPECIAL MANAGER) In leidinggeven Er zijn 7 interessante ingrediënten voor leidinggevenden om uit hun medewerkers te halen wat er in zit en hun talent

Nadere informatie

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad departement Interne Organisatie dienst Juridische Aangelegenheden & Bestuurszaken dossiernummer:. 1800233 Verslag aan de Provincieraad betreft verslaggever Orthodoxe kerkfabrieken Orthodoxe Kerkfabriek

Nadere informatie

Goede gesprekken bekeken door de bril van kwetsbare ouders

Goede gesprekken bekeken door de bril van kwetsbare ouders Goede gesprekken bekeken door de bril van kwetsbare ouders Een suggestielijst voor schoolteams en CLB-medewerkers Achtergrond De communicatie over heikele onderwerpen met ouders wordt door school en CLB

Nadere informatie