Afval om op te eten. /wereld/afval-om-op-te-eten Door: Rebecca van de Kar. Bron: OneWorld

Transcriptie

1 Afval om op te eten /wereld/afval-om-op-te-eten Door: Rebecca van de Kar Bron: OneWorld Met een tas vol verse groenten en fruit, zit ik in de trein. Ik heb net mijn vuurdoop skippen gehad, ofwel: eten redden van de afvalhoop. Samen met Luana Carretto (23), de groene heldin van Amsterdam-Oost, heb ik kilo s groenten en fruit gered van een vroegtijdig einde in de vuilnisbak van de groenteboer. De opbrengst van de dag? Een tjokvolle bakfiets vol vitaminen. 100 kilo in de kliko Voor Luana is het bakfietstochtje door de Javastraat sinds kort dagelijkse kost. Het begon een maand of twee geleden, toen de jonge Amsterdamse zich rot schrok van een Zembla-documentaire over voedselverspilling. De feiten in de docu logen er niet om: jaarlijks zou er van akker tot aanrecht meer dan vier miljard euro aan voedsel op de vuilnisbelt verdwijnen; één derde van al het wereldwijd geproduceerde voedsel. Volgens een rapport van de Verenigde Naties gaat het om maar liefst 1,3 miljard ton eten per jaar: 100 kilo per persoon. Ik wist dat er veel voedsel wegging, maar dat het zoveel was had ik nooit gedacht. Het is toch beláchelijk dat er zoveel perfect eten wordt weggegooid, in een land dat tegelijkertijd zoveel geld uitgeeft aan voedselhulp in ontwikkelingslanden? Ik moést hier iets mee doen. Weggooi-economie De volgende dag stapte ze gelijk strijdvaardig op een stuk of tien groenteboeren af, en vroeg hen of zij hun voedselafval mocht hebben. De winkeliers reageerden enthousiast. Ze wilden heel graag meewerken. Ze zijn er blij mee dat iemand het eten op komt halen. Het schoont hun geweten op. Zo werd Luana skipper ; iemand die voedsel meeneemt wat anders zou worden weggegooid. De skippersbeweging groeit. Niet alleen in Nederland, maar ook in landen als Duitsland, België en Italië. Het is de schone en veiligere vorm van dumpsterdiving: het in vuilnisbakken van winkels graven naar eetbaar voedsel. Juridisch niet geheel onomstreden, omdat er, in tegenstelling tot bij skippen,

2 meestal geen afspraken met de winkeliers worden gemaakt. Hanneke van Tol doet antropologisch onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam naar het hoe en waarom van skippen. Waarom zou je zoveel moeite doen om aan weggegooid eten te komen? Het redden van voedsel is vooral een politiek statement, een protest tegen de weggooi-economie. Op deze manier krijgt voedsel een nieuwe waarde: niet langer economisch maar sociaal. Vaak zetten de skippers netwerken op, om het eten zo snel mogelijk te verspreiden naar mensen die het nodig hebben. Bruine bananen Vanavond mag ik met Luana mee. We stappen op de trappers, en banen ons met de bakfiets een weg door de sneeuw. We stoppen bij een Turks winkeltje om te vragen naar de oogst van de dag. Het is Luana! Hebben we nog wat liggen?, roept een winkeljongen naar achter. Ze is er duidelijk een bekende klant. Even later wijst een oudere groenteboer ons op een stapel gevulde dozen. Ik had ze al klaar gezet, neem maar mee. De opbrengst van vandaag: sinaasappelen en bananen. Een beetje bruin zijn ze wel. Lekker zoet, daar ga ik cake van maken!, zegt Luana. Na nog twee winkelbezoekjes, moeten we noodgedwongen stoppen: de bakfiets is tot de nok toe gevuld. Er kan geen mandarijn meer bij. En zo gaat het dus elke dag. Bizar hè.

3 Eten voor vluchtelingen Luana klaart de klus niet in haar eentje. Ze deelt de taak met een groep enthousiaste vrienden. Taste Before You Waste heet hun project. Volgens een strakke planning gaat er iedere avond rond sluitingstijd iemand langs de winkeliers. Het opgehaalde eten brengen ze naar De Valreep, een sociaal activiteitencentrum aan de rand van de stad. Ook wij banjeren er vanavond met de bakfiets door de sneeuw naartoe. Luana opent het hek, en laat ons binnen. Hier mag iedereen die dat wil gratis een avondmaaltijd bij elkaar komen sprokkelen. Een deel gaat naar de vluchtelingen in de Jozefkerk. Een groot deel moeten we helaas ook weer weggooien. Dat doen we in deze bak hier, daar maken we maar compost van. Elke asperge is er één

4 Is het niet cru dat ook zij eten weg moeten gooien? Ja, dat vind ik heel erg. Maar elke asperge die we van de vuilnishoop redden is er al één. Als oplossing zou ze het voedsel graag naar een stichting voor daklozen of mensen met lage inkomsten brengen. Maar tot nu toe wil niemand ons eten hebben, omdat ze al heel veel eten krijgen. Veel instanties hebben al afspraken met plaatselijke grote winkels.

5 Wat denkt Luana met haar bakfietsbeweging te kunnen veranderen? Ik wil mensen bewust maken. De meeste mensen onderschatten de hoeveelheid eten die ze weggooien. Niemand gooit expres 100 kilo eten weg. Ook Van Tol gelooft in de strijdlust van skippers. Lokale creatieve oplossingen in de publieke ruimte zijn heel waardevol om mensen bewust te maken. Het spoort mensen aan tot verandering. Zie ook Reacties