Postgraduaat. Professionele coach

Transcriptie

1 Postgraduaat Professionele coach Opleidingsgids Academiejaar

2 INHOUDSTAFEL 1 Inleiding Coaching centraal Inspirerend coachen Uitgangspunten Opleidingsgids Competenties Algemene competenties van een Professionele coach Internationale Certificering door ICF Opleidingsprogramma Doelgroep en toelatingsvoorwaarden Evaluatie en getuigschrift Inschrijven en betalen Aanmelden voor de basismodule Inschrijven voor de basismodule Inschrijven voor de verdiepingsmodule en verrijkingsmodule Een aangepast traject Kostprijs postgraduaat ( ) Financiële tegemoetkomingen Aantal deelnemers Het opleidingsteam Opleidingsonderdeel 1: basismodule Beschrijving Plaats en uren Data Taken Evaluatie Feedback Opleidingsonderdeel 2: verdiepingsmodule Beschrijving Plaats en uren Data Overzicht van de inhouden Taken Evaluatie Feedback

3 10 Opleidingsonderdeel 3: verrijkingsmodule Beschrijving Plaats en uren Data Taak Evaluatie Feedback Praktische regelingen Ligging en bereikbaarheid van campus Brusselsepoortstraat Beschikbare faciliteiten voor studenten Communicatie Verzekering Evacuatierichtlijnen bij brand Wat te doen bij rook of brand? Wat te doen bij het horen van het alarmsignaal? Verdere Inlichtingen Bijlagen

4 1 Inleiding 1.1 Coaching centraal De meerwaarde van coaching is in veel organisaties en bedrijven echt doorgedrongen. Een leidinggevende heeft een sturende rol te vervullen maar wordt ook steeds meer de coach van zijn team: hij houdt de doelstellingen in het oog in functie van de werkorganisatie en speelt tezelfdertijd ook in op de bekwaamheden en de mogelijkheden van zijn medewerkers. In verschillende sectoren behoren begeleiding en coaching van mensen werkelijk tot de kerntaken van het beroep. Een leraar is coach van het leerproces van kinderen en jongeren. Een sociaal werker zet coachende vaardigheden in door mogelijkheden en verantwoordelijkheden aan te spreken in begeleidingen en vormingen zowel bij kinderen als volwassenen. Een gezondheidswerker krijgt vaak te maken met mensen met beperkingen of mensen met een fysieke en of psychische zorg. Coachen kan helpen om ondanks de beperking of de zorg, kwaliteit en enthousiasme in het leven te behouden en om het eigen leven in handen te nemen. Daarnaast zien we meer en meer nood aan persoonlijke coaching in alle bedrijven en organisaties: er is een groeiende behoefte aan begeleiding en ondersteuning van werknemers om flexibel en vlot te functioneren op het werk. Coaching is geen wondermiddel maar kan wel als een krachtig instrument ingezet worden om resultaten te verbeteren en communicatie en samenwerking te optimaliseren. Coaching is een modegril maar een organisatie waar een coachend klimaat aanwezig is bevordert merkbaar dynamiek en enthousiasme bij medewerkers. Zo groeit het werkplezier. Coaching bij problemen maar coaching kan ook ingezet worden om meer ideeën te genereren, een andere aanpak te ontwikkelen, mensen te doen groeien waarin ze reeds goed zijn. Coaching is leerbaar 4

5 1.2 Inspirerend coachen Er bestaan talrijke visies op coaching. In deze opleiding Professionele coach kiezen we voor één basismodel, namelijk het model van Inspirerend Coachen, ontwikkeld door Jef Clement. Zowel onze eigen ervaringen als de vele enthousiaste reacties van deelnemers uit zijn trainingen die we ontmoetten maakten ons duidelijk dat dit een manier van professioneel coachen is die werkt bij mensen. De consequenties van deze keuze lees je in de volgende uitgangspunten. 1.3 Uitgangspunten De opleiding Professionele coach is een opleiding voor iedereen die het coachen wil integreren in zijn manier van werken met anderen: als leidinggevende, collega, hulpverlener, vormingswerker, leraar, HR-medewerker of als zelfstandige beroepscoach... De opleiding biedt je de mogelijkheid om je coachingsvaardigheden systematisch te ontwikkelen en meer en meer eigen te maken. We leggen het accent niet enkel op goed coachen (d.w.z. vaardig en gericht op resultaten). We gaan systematisch in op wat het verschil maakt tussen een goede coach en een coach die inspireert, een coach die gericht is op het ontwikkelen van drive en enthousiasme bij mensen. Aandacht gaat naar het leren coachen op een eenvoudige manier, zonder ingewikkelde hulpmiddelen, direct en vanuit jezelf. Sleutels daartoe zijn ondermeer: een authentieke coachingsrelatie opbouwen en je eigen mogelijkheden ten volle durven inzetten. Coachen leer je al doende: aan deze opleiding deelnemen betekent meteen in het bad springen. We bieden een ervaringsgerichte opleiding aan, waar je vanaf dag één de coachingsvaardigheden oefent in kleine groepen én met reële vragen. Er is veel kans tot feedback. De trainingen bieden naast het oefenen ook de nodige achtergrond en theoretische kaders die ons als coaches kunnen inspireren. Zo ontwikkel je je eigen coachende stijl en houding. Met de nodige zorg voor de mensen die zichzelf inzetten. 1.4 Opleidingsgids Deze opleidingsgids is een concretisering van het studiecontract postgraduaten Dit document gidst je doorheen de inhoud en de organisatie van het postgraduaat Professionele coach. We bieden eerst een globaal overzicht van de opleiding zowel op praktisch als inhoudelijk vlak. Daarna volgt de concrete informatie per module: beoogde competenties, taken, methodieken en beoordelingsvorm. Tenslotte vind je nog de praktische regelingen in verband met de campus Brusselsepoortstraat. 5

6 2 Competenties 2.1 Algemene competenties van een Professionele coach 1. De Professionele coach kan de gespreksstructuur hanteren. Hij exploreert het doel zodat het levendig wordt. Hij exploreert het probleem en de context op een verhelderende wijze. Hij heeft aandacht voor open en verborgen krachtbronnen en daagt de coachee uit tot meerdere opties om tot actie over te gaan. Hij stimuleert tot engagement en actie. 2. De Professionele coach kan zich gedurende een coachingsgesprek soepel en speels in het kapstokmodel GRROW bewegen. Hij gebruikt vaardigheden van de coach voldoende op het niveau van het doel, de realiteit van de coachee, de hulpbronnen, de opties en eveneens bij wat de coachee effectief wil gaan doen. Hij reageert flexibel op de inbreng van de coachee en probeert verschillende sporen uit. Hij hanteert zowel verbaal als non-verbaal een dynamische stijl waarbij hij risico neemt en de effecten daarvan soepel weet op te vangen. 3. De Professionele coach toont betrokkenheid. Hij laat belangstelling blijken voor wat de coachee echt bezighoudt en ondersteunt de coachee. Hij luistert aandachtig en laat begrip blijken. 4. De Professionele coach kan exploreren. Hij stelt explorerende vragen die verkenning en inzicht uitlokken. Hij vat samen en herformuleert en moedigt de coachee aan tot precieze exploratie. Hij exploreert naast feiten en gebeurtenissen ook beleving en ervaring en hij stimuleert de coachee tot het verkennen van onderliggende overtuigingen. 5. De Professionele coach kan waarderen. Hij waardeert en bekrachtigt veelvuldig, benoemt en waardeert expliciet sterktes en krachtbronnen en helpt de coachee om waardering werkelijk te ontvangen. 6. De Professionele coach kan betrokken confronteren. Hij geeft duidelijke bijsturende feedback. Hij confronteert op een niet veroordelende wijze. De coach geeft feedback op het hier-en-nu gedrag van de coachee, hij hanteert metacommunicatie als leerinstrument. 7. De Professionele coach kan uitdagen en stimuleert de coach om zijn grenzen te verleggen. Hij daagt de coachee uit op vooronderstellingen en overtuigingen. Hij stimuleert tot het uitbreiden van het verantwoordelijksgebied van de coachee. 8. De Professionele coach kan inspireren. Hij neemt de ideeën van de coachee niet zomaar aan en biedt tegenwind, hij nodigt uit om onverwachte invalshoeken en gezichtspunten te verkennen en stimuleert tot creativiteit. Hij inspireert tot het innemen van een breder perspectief. 9. De Professionele coach kan een ontspannen klimaat creëren. Hij hanteert een directe en open spreekstijl, gebruikt humor en gebruikt de eigen ademhaling als instrument voor het creëren van ontspanning en ruimte. Hij helpt om te de-dramatiseren zonder te bagatelliseren. 10. De Professionele coach kan toelaten wat zich aandient. Hij geeft ruimte aan moeilijke ervaringen en gevoelens. Hij verkent bezorgdheid, onzekerheid en angst evenals kwaadheid, weerstand en kracht. Hij stimuleert tot constructief conflict. 6

7 2.2 Internationale Certificering door ICF Bij de opbouw van het postgraduaat Professionele coach wordt er rekening gehouden met de 11 kerncompetenties die door de Internationale Coach Federatie zijn gedefinieerd. De opleiding is daarom een goede opstap om je als coach verder te laten certificiëren door de ICF 1. 3 Opleidingsprogramma Het postgraduaat Professionele coach loopt over anderhalf academiejaar en omvat drie opleidingsonderdelen: Basismodule 6 studiepunten Verdiepingsmodule 10 studiepunten Verrijkingsmodule 4 studiepunten Je start in oktober OF in februari met de basismodule. De opleiding eindigt in het daaropvolgende academiejaar. Wie start in oktober 2014 met de basismodule kan zich eind januari 2015 reeds bijkomend inschrijven voor de verrijkingsmodule. De opleiding telt 20 studiepunten en ongeveer 140 contacturen. Daarnaast reserveer je best ook tijd voor zelfstandig werk (individueel en in groep). In de ECTS-fiches vind je de gedetailleerde tijdsbegroting en verdere informatie. Ga naar en kies de opleiding postgraduaat Professionele coach (PGRPRC) *SP = studiepunten Academiejaar 1 Opleidingsonderdeel SP* semester 1 OF semester 2 Basismodule 6 x x Verrijkingsmodule x Academiejaar 2 Opleidingsonderdeel SP* semester 3 EN semester 4 Verdiepingsmodule 10 x x Verrijkingsmodule 4 - x 1 Voor meer informatie en voorwaarden: en 2 Enkel voor wie de basismodule heeft afgewerkt in semester 1 7

8 4 Doelgroep en toelatingsvoorwaarden In het postgraduaat Professionele coach richten we ons naar alle personen die zich willen bekwamen in hun coachingsvaardigheden. Je hebt een bachelor of masterdiploma. Als je niet voldoet aan deze voorwaarde maar je wilt toch in je leidinggevende functie je coachingsvaardigheden verder ontwikkelen neem dan vooraf contact op met de opleidingscoördinator om de mogelijkheden te bespreken. Je hebt voldoende mogelijkheden en tijd naast de opleiding om de geleerde inzichten en vaardigheden in reële context te oefenen, bij voorkeur in je werkomgeving. Met alle kandidaten voeren we vooraf een intakegesprek. We bespreken samen de wederzijdse verwachtingen en de aansluiting van de opleiding bij je werksituatie. Voor een afspraak mail je naar 5 Evaluatie en getuigschrift Het getuigschrift van het postgraduaat Professionele coach wordt toegekend aan de deelnemers die voldoen aan de inschrijvingsvoorwaarden en het volledige programma (20 studiepunten) met succes gevolgd hebben. Aanwezigheid is steeds vereist. Mocht je omwille van ziekte of overmacht sessies niet kan bijwonen, neem dan contact op met de opleidingscoördinator om verdere mogelijkheden te bespreken. De specifieke criteria voor evaluatie van de verschillende opleidingsonderdelen kan je vinden bij de beschrijving van elke module. Een creditbewijs wordt toegekend voor opleidingsonderdelen aan kandidaten met een diploma van hoger onderwijs die slagen voor het desbetreffende opleidingsonderdeel. Deelnemers zonder diploma Hoger Onderwijs die slagen voor de opleidingsonderdelen krijgen een certificaat van bijscholing. Tussen trainers en de opleidingscoördinator is er wel discretieplicht maar geen beroepsgeheim. Dat betekent dat trainers informatie die te maken heeft met de competenties van de deelnemers doorgeven aan de coördinator in functie van evaluatie en beoordeling. 6 Inschrijven en betalen 6.1 Aanmelden voor de basismodule Aanmelden voor een volgende basismodule kan je op elk moment tijdens het jaar of op de infodagen: 7 maart, 25 april, 27 juni en 29 augustus Je neemt deel aan een intakegesprek (afspraak via pgrprpc@rteveldehs.be) Je registreert je als student via de website van de hogeschool: Finaliseer de volledige procedure. 8

9 6.2 Inschrijven voor de basismodule Na de aanmelding maken wij een inschrijving aan. De inschrijving is pas definitief nadat je de gevraagde documenten hebt toegestuurd (kopie van je diploma hoger onderwijs en kopie van identiteitskaart, voor- en achterzijde). Je ontvangt dan een studiecontract dat je ondertekend terugstuurt. Tenslotte ontvang je een factuur die je betaalt voor aanvang van de basismodule. Deelnemers die vóór de start van de basismodule annuleren, krijgen hun geld teruggestort. Aan de basismodule nemen maximum 18 personen deel. Indien de basismodule volzet is, kom je op een wachtlijst en word je op de hoogte gebracht. 6.3 Inschrijven voor de verdiepingsmodule en verrijkingsmodule Je rondde de basismodule volledig af en je wil graag deelnemen aan de verdiepingsmodule en verrijkingsmodule in Laat dit ons tijdig weten via mail naar en dit ten laatste op 15 september Wij schrijven je in voor beide modules. Je ontvangt opnieuw een contract dat je ondertekend terugstuurt. De factuur volgt. Deelnemers die vóór de start van de verdiepings- of verrijkingsmodule annuleren, krijgen hun geld teruggestort. Aan de verdiepingsmodule nemen maximum 18 personen deel. 6.4 Een aangepast traject Stel je vraag via indien je je in een van volgende situaties bevindt: Je kiest er voor om je in te schrijven voor een deel van het traject Je kiest voor een grotere spreiding van het traject Je denkt in aanmerking te komen voor een vrijstelling voor een deel van de opleiding. 6.5 Kostprijs postgraduaat ( ) Kostprijs van de basismodule (6 studiepunten): 900 euro Kostprijs van de verdiepingsmodule (10 studiepunten): 2100 euro Kostprijs van de verrijkingsmodule (4 studiepunten): 180 euro Totale kostprijs postgraduaat: 3180 euro Deze bedragen omvatten de trainingen, het boek Inspirerend coachen en de syllabus bij de verdiepingsmodule. Ook de dranken tijdens de pauzes zijn inbegrepen. Betaling gebeurt na facturatie door de Arteveldehogeschool bij aanvang van elk academiejaar. Je bent pas definitief ingeschreven nadat alle inschrijvingsvereisten in orde zijn en na betaling. Bij uitschrijving worden er geen kosten aangerekend als er nog niet gefactureerd werd. Indien wel gefactureerd, wordt een creditnota gemaakt voor het volledige bedrag voor zover de opleiding nog niet van start gegaan is. Eenmaal de opleiding van start gegaan is, wordt er geen terugbetaling gedaan, ongeacht of bepaalde opleidingsonderdelen in het eerste of tweede semester worden aangeboden. 9

10 6.6 Financiële tegemoetkomingen De Arteveldehogeschool is als opleidingsverstrekker erkend: Als werknemer kan je het studiegeld van deze opleiding gedeeltelijk betalen met opleidingscheques van de Vlaamse overheid. Meer informatie en voorwaarden zie Als werkgever van een kleine of middelgrote onderneming en als zelfstandige kan je een deel van de opleidingskosten van je werknemers en van jezelf betalen via de KMO-portefeuille van de Vlaamse overheid. Meer info en voorwaarden De aanvraag van educatief verlof voor het academiejaar is op dit moment nog in behandeling. We hebben reeds een goedkeuring ontvangen voor paritair comité Aantal deelnemers Om de kwaliteit van de opleiding te waarborgen werken we met maximum 18 deelnemers per groep en meerdere trainers. Zo kunnen we voldoende feedback geven aan elke deelnemer. Dit geldt zowel voor de basis- als voor de verdiepingsmodule. Indien de groep volzet is kom je op een wachtlijst en word je op de hoogte gebracht. Voor de basismodule kan je nog aansluiten bij reeks 2 of 3 indien deze nog niet volzet zijn. 10

11 7 Het opleidingsteam Naam en functie en telefoon Campus en lokaal Hilde Van Lysebettens Opleidingscoördinator en trainer Anne Breda Trainer Jan Labbe Trainer Nel Van Maele Trainer Anita Clauwaert Secretariaatsmedewerker Mark Pâquet Opleidingsdirecteur Brusselsepoortstraat A05.06 Brusselsepoortstraat A05.01 of A05.03 Sint-Annaplein Algemeen adres: (deze mails komen terecht bij Anita en Hilde) De trainers zijn gecertificeerde coaches en trainers in het Inspirerend Coachen. Zij volgden de volledige coachings- en trainersopleiding Inspirerend Coachen bij Jef Clement en hebben een ruime ervaring met coachingswerk in verschillende domeinen. 11

12 ACADEMIEJAAR Opleidingsonderdeel 1: basismodule De kunst van coachen zit niet in het stellen van goede vragen maar in het tonen van je belangstelling 8.1 Beschrijving In de basismodule Professionele coach bieden we je handvaten aan om het enthousiasme en het leerproces van de coachee te stimuleren en te ondersteunen. De basismodule bestaat uit 5 trainingsdagen en 1 evaluatiedag. Je staat stil bij de structuur van een coachingsgesprek. We gebruiken hiervoor het GRROW-model. Met deze leidraad voor het gesprek oefen je de vaardigheden van de coach. Centraal in het coachingsgesprek is het begeleiden en ondersteunen van het leerproces van de coachee. Je legt je toe op het bekrachtigend leren van de coachee door te verkennen of te exploreren vanuit belangstelling voor wie voor je zit. Naast waarderen leer je ook betrokken confronteren. Beide vaardigheden zijn aspecten van feedback geven. Deze basisvaardigheden oefen je in echte coachingsgesprekken met elkaar. Je krijgt geregeld feedback op jouw kwaliteiten en leerpunten als coach. Je leert verder het coachingsgesprek een kruidig tintje mee te geven door op zoek te gaan naar hoe je de coachee kan uitdagen en aanspreken op zijn enthousiasme. Daarnaast leer je het coachingsgesprek een inspirerende toon te geven door samen met de coachee nieuwe perspectieven te verkennen. We gaan kort in op het toelaten van gevoelens en hoe je hierdoor (mentale)ruimte creëert. Al deze vaardigheden krijgen tenslotte lucht en lichtheid in een ontspannen leerklimaat. Achtergrondinformatie wisselen we af met oefenen. Je springt van bij de start in het coachingsbad waarbij je samen met de andere deelnemers vaak en kort kan oefenen. De trainers geven permanent feedback. 8.2 Plaats en uren Alle opleidingsdagen starten om 9u en eindigen om 17u en gaan door in de lokalen van Campus Brusselsepoortstraat van de Arteveldehogeschool 3. Er worden 5 opleidingsdagen en 1 evaluatiedag voorzien binnen deze module. Je kunt kiezen om de basismodule te volgen in het najaarssemester 2014 (reeks 1) of in het voorjaarssemester 2015 (reeks 2 of 3). 3 Bereikbaarheid van de campus Brusselsepoortstraat: zie praktische richtlijnen 12

13 8.3 Data Reeks 1 maandag 13 en dinsdag 14 oktober 2014, donderdag 13 en vrijdag 14 november 2014, vrijdag 12 december 2014, maandag 12 januari 2015 (evaluatiedag) Reeks 2 op zaterdagen: 31 januari, 28 februari, 28 maart, 25 april, 9 mei, 6 juni 2015(evaluatiedag) Reeks 3 donderdag 19 en vrijdag 20 maart, maandag 20 en dinsdag 21 april, maandag 18 mei en vrijdag 12 juni 2015 (evaluatiedag) 8.4 Taken Na elke trainingsdag krijg je kleine oefeningen mee die je tussenin probeert; Je komt tussenin samen in een oefengroep naar keuze. Een oefengroep bestaat uit 2 tot 3 deelnemers uit de cursus die coachingsgesprekken oefenen en de theorie doornemen; Je maakt teminste 3 reflectieverslagen van eigen coachingsgesprekken waarvan 1 tijdens de evaluatiedag (max. 2 A4 per verslag, zie bijlage 1); Je stelt een persoonlijk ontwikkelingsverslag op met integratie van inzichten en vaardigheden in de eigen werkomgeving (max 2 A4, zie bijlage 2); Je leest het boek Inspirerend coachen. 8.5 Evaluatie BEOORDELINGSCRITERIA BASISMODULE 1.De Professionele coach heeft inzicht in de gespreksstructuur. kan de onderdelen van GRROW aanduiden. 2. De Professionele coach kan de gespreksstructuur hanteren. exploreert het doel zodat het levendig wordt. exploreert het probleem en de context op een verhelderende wijze. heeft aandacht voor open en verborgen krachtbronnen. daagt de coachee uit tot meerdere opties om tot actie over te gaan. stimuleert tot engagement en actie. 3. De Professionele coach toont betrokkenheid. laat belangstelling blijken voor wat de coachee echt bezighoudt. ondersteunt de coachee. luistert aandachtig en laat begrip blijken. 13

14 4. De Professionele coach kan exploreren. stelt explorerende vragen die verkenning en inzicht uitlokken. vat samen en herformuleert. moedigt de coachee aan tot precieze exploratie. exploreert naast feiten en gebeurtenissen ook beleving en ervaring. 5. De Professionele coach kan waarderen. waardeert en bekrachtigt veelvuldig. benoemt en waardeert expliciet sterktes en krachtbronnen. helpt de coachee om waardering werkelijk te ontvangen. 6. De Professionele coach kan betrokken confronteren. geeft duidelijke bijsturende feedback. confronteert op een niet veroordelende wijze. helpt de coachee om confronterende boodschappen te ontvangen. geeft feedback op het hier-en-nu gedrag van de coachee. hanteert metacommunicatie als leerinstrument. 14

15 BEOORDELINGSVORM Je neemt deel aan een schriftelijk examen. Je bekijkt een video-opname van een coachingsgesprek en analyseert dit. We peilen naar inzicht in theoretische aspecten van coaching. Je dient minstens drie schriftelijke reflecties van drie coachingsgesprekken in waarvan 1 tijdens de evaluatiedag. We peilen naar inzicht in het eigen functioneren als coach na feedback van observatoren (zie bijlage 1). Je stelt een persoonlijk ontwikkelingsverslag op. We peilen naar je inzicht in je eigen functioneren als coach binnen de eigen werkomgeving, rekening houdende met de beoordelingscriteria van de basismodule (zie bijlage 2). o o o o Waar stond ik aan het begin van de opleiding met mijn coachingscompetenties? Hoever sta ik op het einde van de opleiding met mijn coachingscompetenties? Wat heeft het verschil gemaakt tussen toen en nu? Wat heb ik gedaan om deze ontwikkeling te realiseren? Beschrijf dat concreet en illustreer met voorbeelden. Hoe wil ik verder ontwikkelen als coach? Wat ligt voor mijn deur als uitdaging? Hoe ga ik dit aanpakken? INDIENDATA REFLECTIEVERSLAGEN EN PERSOONLIJK ONTWIKKELINGSVERSLAG via mail aan pgrprc@arteveldehs.be in één document gebundeld. Reeks 1: woensdag 14 januari 2015 reeks 2: maandag 8 juni 2015 reeks 3: maandag 15 juni Feedback Na het indienen van je schriftelijk werk volgt een feedbackgesprek bij een van de trainers. We nemen samen je examen en taken door. De concrete planning van de gesprekken gebeurt aan het einde van de module. De voorziene dagen vind je terug in de jaarkalender (bijlage 6) 15

16 ACADEMIEJAAR Opleidingsonderdeel 2: verdiepingsmodule 9.1 Beschrijving Coachen is minder doen en meer zijn In deze verdiepingsmodule Professionele coach bouw je verder op de GRROW als kapstok van een coachingsgesprek en op de 7 vaardigheden van de coach. De aanpak krijgt meer verdieping en differentiatie. Je leert een bredere waaier aan empatische en confronterende tussenkomsten ontwikkelen en inzetten. Je werkt door op de vaardigheden uitdagen en inspireren. Meer en meer krijg je inzicht in leren en leerprocessen. Je werkt naar concrete afspraken toe met de coachee, ook in een langer lopend coachingstraject. Je leert verschillende gevoelens toe te laten, ook deze die je liever niet voelt. Een ontspannen klimaat creëert ruimte en mogelijkheden die nodig zijn om te groeien. Je staat stil bij het belang van lichtheid, luchtigheid en ademen. Je leert coachen op de verschillende gebieden: gedrag, vaardigheden en overtuigingen. In het bijzonder leer je een competentiegerichte aanpak bij coachen. Hoe zet je een leerproces op voor het verwerven van specifieke competenties? Je leert een aantal werkvormen hanteren als bijkomend instrument in het coachingsproces. Het is een kennismaking met werkvormen die als meerwaarde kunnen geïntegreerd worden. Je staat stil bij jouw eigen leertraject. Je bouwt je eigen manier van werken en je eigen stijl als coach verder uit. Hierbij leer je de vaardigheden flexibel in te zetten. Ondertussen krijgt je eigen visie over coaching meer en meer vorm en kleur. Je leert dit duidelijk te krijgen en helder te verwoorden door middel van uitwisseling. 9.2 Plaats en uren Alle opleidingsdagen starten om 9u en eindigen om 17u en gaan door in de lokalen van Campus Brusselsepoortstraat van de Arteveldehogeschool. Er zijn 12 opleidingsdagen van 7 uren verspreid over het academiejaar en 1 presentatiedag ter afronding van de volledige opleiding. 9.3 Data Maandag 22 en dinsdag 23 september 2014, maandag 20 en dinsdag 21 oktober 2014, maandag 17 en dinsdag 18 november 2014, maandag 15 en dinsdag 16 december Maandag 19 en dinsdag 20 januari 2015, maandag 23 en dinsdag 24 februari 2015, vrijdag 29 mei

17 9.4 Overzicht van de inhouden Blok 1 22 en 23 september 2014 Uitdagen Provocatief coachen Coachen van externe evaluatiegegevens Blok 2 20 en 21 oktober 2014 Soorten coachingsvragen Coachen op overtuigingen Blok 3 17 en 18 november 2014 Coachingscompetenties Coachingsgesprekken in grote groep met feedback Coachen op competenties Blok 4 15 en 16 december 2014 Ruimte geven en toelaten van gevoelens Coachen op gevoelens Toelaten van conflicten Blok 5 19 en 20 januari 2015 Andere werkvormen in coaching (rollenspel, voice dialogue, opstellingenwerk ) Oefenen Blok 6 23 en 24 februari 2015 Oefenen Coachen van teams en organisaties Je rol als groepscoach Presentatiedag 29 mei

18 9.5 Taken Na elke trainingsdag krijg je kleine oefeningen mee die je tussenin probeert; Je komt samen in een oefengroep naar keuze. Een oefengroep bestaat uit 2 tot 3 deelnemers. Je oefent verder met elkaar coachingsgesprekken. Je maakt een portfolio met volgende onderdelen: o o o o Minstens 3 reflectieverslagen van eigen coachingsgesprekken waarvan 2 tijdens het assessment (zie bijlage 3); Verslag van je eigen competentieontwikkeling als coach doorheen het volledige traject. Je schrijft over alle coachingscompetenties (zie bijlage 4); Twee boeken over coaching lezen en schriftelijk bespreken. Een van de besprekingen stel je kort voor aan de groep; 3 reflectieverslagen van coachingsgesprekken in een traject met één coachee. Je stelt je visie op coaching en op jezelf als coach voor aan elkaar tijdens de afrondende presentatiedag. 9.6 Evaluatie BEOORDELINGSCRITERIA VERDIEPINGSMODULE 1. De Professionele coach kan de gespreksstructuur hanteren. exploreert het doel zodat het levendig wordt. exploreert het probleem en de context op een verhelderende wijze. heeft aandacht voor open en verborgen krachtbronnen. daagt de coachee uit tot meerdere opties om tot actie over te gaan. stimuleert tot engagement en actie. 2. De Professionele coach kan zich gedurende een coachingsgesprek soepel en speels in het kapstokmodel GRROW bewegen. gebruikt vaardigheden van de coach voldoende op het niveau van het doel, de realiteit van de coachee, de hulpbronnen, de opties en eveneens bij wat de coachee effectief wil gaan doen. reageert flexibel op de inbreng van de coachee en probeert verschillende sporen uit. hanteert zowel verbaal als non-verbaal een dynamische stijl waarbij hij risico neemt en de effecten daarvan soepel weet op te vangen. 18

19 3. De Professionele coach toont betrokkenheid. laat belangstelling blijken voor wat de coachee echt bezighoudt. ondersteunt de coachee. luistert aandachtig en laat begrip blijken. 4. De Professionele coach kan exploreren. stelt explorerende vragen die verkenning en inzicht uitlokken. vat samen en herformuleert. moedigt de coachee aan tot precieze exploratie. exploreert naast feiten en gebeurtenissen ook beleving en ervaring. 5. De Professionele coach kan waarderen. waardeert en bekrachtigt veelvuldig. benoemt en waardeert expliciet sterktes en krachtbronnen. helpt de coachee om waardering werkelijk te ontvangen. 6. De Professionele coach kan betrokken confronteren. geeft duidelijke bijsturende feedback. confronteert op een niet veroordelende wijze. helpt de coachee om confronterende boodschappen te ontvangen. geeft feedback op het hier-en-nu gedrag van de coachee. hanteert metacommunicatie als leerinstrument. 7.De Professionele coach kan uitdagen. stimuleert de coach om zijn grenzen te verleggen. daagt de coachee uit op vooronderstellingen en overtuigingen. 8.De Professionele coach kan inspireren. neemt de ideeën van de coachee niet zomaar aan en biedt tegenwind. nodigt uit om onverwachte invalshoeken en gezichtspunten te verkennen. stimuleert tot creativiteit. inspireert tot het innemen van een breder perspectief. stimuleert tot het uitbreiden van het verantwoordelijksgebied van de coachee. 9.De Professionele coach kan een ontspannen klimaat creëren. hanteert een directe en open spreekstijl. gebruikt humor. gebruikt de eigen ademhaling als instrument voor het creëren van ontspanning en ruimte. 19

20 helpt om te de-dramatiseren zonder te bagatelliseren. 10.De Professionele coach kan toelaten wat zich aandient. geeft ruimte aan moeilijke ervaringen en gevoelens. verkent bezorgdheid, onzekerheid en angst. verkent kwaadheid, weerstand en kracht. stimuleert tot constructief conflict. BEOORDELINGSVORM Een assessment waarbij je twee coachingsgesprekken voert met de trainers. Het moment van assessment wordt individueel afgesproken met elke deelnemer. We voorzien data in de jaarkalender. In de beoordelingscriteria vind je de verwachte coachingscompetenties. Je dient een portfolio in met daarin volgende onderdelen o o o Minstens drie schriftelijke reflecties van drie coachingsgesprekken waarvan 2 tijdens het assessment. We peilen naar inzicht in het eigen functioneren als coach (zie bijlage 3). 3 reflectieverslagen van coachingsgesprekken in een traject met één coachee. het verslag van je eigen competentieontwikkeling als coach doorheen het volledige traject. We peilen naar je inzicht in je eigen functioneren als coach binnen de eigen werkomgeving, rekening houdende met de beoordelingscriteria van de verdiepingsmodule (zie bijlage 4) Waar stond ik aan het begin van de opleiding met mijn coachingscompetenties? Hoever sta ik op het einde van de opleiding met mijn coachingscompetenties? Wat heeft het verschil gemaakt tussen toen en nu? Wat heb ik gedaan om deze ontwikkeling te realiseren? Beschrijf dat concreet en illustreer met voorbeelden. Hoe wil ik verder ontwikkelen als coach? Wat ligt voor mijn deur als uitdaging? Hoe ga ik dit aanpakken? o De schriftelijke reflectie bij twee boeken die je las over coaching. We verwachten geen boekbesprekingen, wel een beschrijving van enkele ideeën uit deze boeken die je geraakt hebben, die je verder hebben geholpen, of die je juist hebben doen beseffen dat je echt anders wil werken dan wat je daar las. Wat ben jij er mee? Hoe kan jij het gebruiken als coach? Maak concreet. Niet de lengte van wat je schrijft is van belang, maar de kwaliteit van je ideeën en de praktische toepasbaarheid. 20

21 INDIENDATUM PORTFOLIO via mail aan in één document gebundeld: 9.7 Feedback 20 april 2015 Na het indienen van je schriftelijk werk en het assessment volgt een feedbackgesprek bij een van de trainers. We nemen samen je taken en je assessment door. De concrete planning van de gesprekken gebeurt aan het einde van de module. De voorziene dagen vind je terug in de jaarkalender (bijlage 6) 21

22 ACADEMIEJAAR Opleidingsonderdeel 3: verrijkingsmodule 10.1 Beschrijving In deze verrijkingsmodule verken je het brede veld van coaching. Andere coachingsmodellen of visies worden toegelicht door gastsprekers die expert zijn in hun vak. Je selecteert wat je boeit of aantrekt, je leest verder en luistert naar andere of bijkomende ideeën, je vergelijkt en situeert en je krijgt de ruimte om dit uit te wisselen in de groep. Volgende coachingsmodellen worden in het komende academiejaar gepresenteerd: 1. Mindfull coachen door Björn Prins 2. Talentgericht coachen door Maaike Verstraete 3. Oplossingsgericht coachen door Louis Cauffman 4. Inspirerend coachen door Jef Clement Meer informatie over de inhouden en de sprekers vind je verder terug bij Quatre Quarts op onze webpagina Plaats en uren De verrijkingsmodule wordt georganiseerd in 4 avonden vanaf februari Alle avonden starten met een onthaal om en de lezing om We eindigen om 21.30u. Ze gaan door in de lokalen van Campus Brusselsepoortstraat van de Arteveldehogeschool. De vier avonden zijn open studieavonden. Ze zijn toegankelijk voor een ruimer publiek als korte bijscholing Quatre Quarts 10.3 Data Dinsdag 3 februari, dinsdag 24 februari, dinsdag 3 maart en dinsdag 31 maart Taak Schriftelijke verwerkingsopdracht bij de lezingen van de gastsprekers (max 5 A4) 22

23 10.5 Evaluatie BEOORDELINGSCRITERIA VERRIJKINGSMODULE De Professionele coach heeft inzicht in verschillende coachingsmodellen of andere visies op coaching. geeft verschillen en gelijkenissen aan met het basismodel van inspirerend coachen. situeert verworven inzichten uit andere coachingsmodellen in een eigen visie op coaching en/of in het eigen coachingswerk. BEOORDELINGSVORM Schriftelijke verwerkingsopdracht bij de lezingen van de gastsprekers o Vergelijk grondig de drie visies met de visie van inspirerend coachen. Illustreer telkens met concrete voorbeelden. Welke raakvlakken zie je? Welke verschillen zie je? o o Wat heb je geleerd? Formuleer besluiten in functie van je eigen coachingsvisie en praktijk INDIENDATUM TAAK via mail aan pgrprc@arteveldehs.be in één document gebundeld 20 april Feedback Na het indienen van je schriftelijk werk volgt een feedbackgesprek bij een van de trainers. We nemen samen je taak door. De concrete planning van de gesprekken gebeurt na de module volgens afspraak. 23

24 11 Praktische regelingen 11.1 Ligging en bereikbaarheid van campus Brusselsepoortstraat De trainingsdagen gaan door in de gebouwen van Arteveldehogeschool Campus Brusselsepoortstraat Brusselsepoortstraat 93, 9000 Gent Telefoon onthaal: Bereikbaarheid Campus Brusselsepoortstraat ligt vlakbij de stadsring en op wandelafstand van openbaarvervoerknooppunt het Zuid. De campus beschikt over een overdekte fietsenstalling. Je kan de campus vlot bereiken met het openbaar vervoer. Vanuit de stations Gent Sint- Pieters en Gent Dampoort is de totale reistijd ongeveer een kwartier. Uit beide stations kan je een van deze bussen nemen (vertrek om de 5 à 10 minuten): lijnen 70, 71, 72, 73, 77, 78 (halte Vijfwindgatenstraat) of lijnen 34, 35, 36 (halte Keizerpoort). Vertrek je aan de Park&Ride in Gentbrugge? Via tramlijnen 1 en 2 sta je op 10 minuten op de campus. Actuele info op en Beschikbare faciliteiten voor studenten Mediatheken De deelnemers kunnen als student gebruik maken van de mediatheken van Arteveldehogeschool. Er is een ruim aanbod van boeken over coaching. Via deze link krijg je alle info over openingsuren, reglementen en dienstverlening van alle mediatheken terug. Gebruik van de lokalen en binnenruimtes Lokalenplanning De lokalenplanning voor onze opleiding gebeurt door onze secretariaatsmedewerker Anita Clauwaert. Het lokaal wordt tijdig aan de deelnemers bekend gemaakt via mail. Deelnemers kunnen ook via het onthaal steeds het lokaal navragen. Naast de deur van elk lokaal bevindt zich een bordje met de aanduiding van het nummer. Indien je als student een lokaal wenst te reserveren, kan je dit doen bij het opleidingssecretariaat (Anita.clauwaert@arteveldehs.be). We rekenen er op dat je het lokaal tijdig annuleert bij het wegvallen van je activiteit. Fietsenstalling en parkeermogelijkheden Fietsenstalling is aanwezig op de campus. Je kan je auto parkeren in de straat voor de campus Brusselsepoortstraat of in de omgeving. Let wel: dit is betalend parkeren. Dichtstbijzijnde openbare parking is parking Zuid. Zie ook bereikbaarheid van de campus met het openbaar vervoer. Voordelen voor studenten Fietsverhuur is voor studenten mogelijk te Kattenberg 2 (Glazen Watertoren). Voor een studentikoos 24

25 tarief kunnen studenten voor een periode van 1 maand tot 1 jaar een fiets huren. Meer informatie vind je op Internet, aankoop laptop, goedkopere hard- en software? Heb je zin in een culturele activiteit of wil je de sportieve toer op aan studentvriendelijke prijzen? Surf naar de dienst studentenvoorzieningen van Arteveldehogeschool. Op deze webpagina vind je alle informatie verzameld. Je kan ook even langslopen bij Tine Vanveerdeghem campusmedewerker studentenvoorzieningen op campus Brusselsepoortstraat, 5 de verdieping, A Communicatie Je kan telefonisch of via met heel wat vragen terecht bij de secretariaatsmedewerker, Anita Clauwaert. Indien nodig verwijst ze door naar het opleidingsteam. Communicatie met de trainers gebeurt rechtstreeks tijdens en/of na hun sessies of via . Je kan telefonisch of via eveneens terecht bij de opleidingscoördinator. Tijdig een afspraak maken op voorhand is aan te raden. Elke deelnemer ontvangt van de Arteveldehogeschool een persoonlijk mailadres. In elke vorm van communicatie tussen het opleidingsteam en de deelnemers gebruiken we enkel dit mailadres. Tijdens de eerste opleidingsdag voorzien we een korte intro over persoonlijk mailadres Verzekering Ongevallenverzekering Iedere deelnemer is verzekerd tegen lichamelijke ongevallen in de hogeschool, op de normale weg van en naar de hogeschool evenals op de normale weg van en naar de stageplaats. Elk ongeval moet zo vlug mogelijk worden meegedeeld aan de contactpersoon verzekeringen van het postgraduaat, Anita Clauwaert (anita.clauwaert@arteveldehs.be ). Burgerlijke aansprakelijkheid Alle deelnemers kunnen voor de duur van het academiejaar beroep doen op de burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering in het kader van de onderwijsactiviteiten van de hogeschool. Deze verzekering is van toepassing indien de schade aan derden zich voordoet tijdens de deelname aan onderwijsactiviteiten. De aangifte van een BA-schadegeval dient zo vlug mogelijk te worden gemeld aan de contactpersoon verzekeringen postgraduaten cf. supra. Je bezorgt een schriftelijke verklaring van het ongeval, voorzien van jouw handtekening, met vermelding van datum, plaats, uur, omstandigheden, aanleiding. Verlies of diefstal De hogeschool is niet verantwoordelijk voor het verlies of de ontvreemding van persoonlijke bezittingen van de cursisten. 25

26 12 Evacuatierichtlijnen bij brand 12.1 Wat te doen bij rook of brand? Blijf ten allen tijde kalm! Waarschuw onmiddellijk: o Druk een alarmknop in o Contacteer het onthaal : telefoneer of loop erheen. Meld plaats, blok en lokaal van onheil. Onderneem indien mogelijk één bluspoging met een haspel of een brandblusser Wat te doen bij het horen van het alarmsignaal? Je hoort een onderbroken alarmsirene: (d.w.z. een alarmknop werd ingedrukt of een rookdetector geactiveerd) Blijf kalm en wees op je hoede. Evacueer het lokaal niet. Het onderbroken alarmsignaal zal: Ofwel uitgeschakeld worden (vals alarm). Ofwel overgaan naar een ononderbroken sirene. Bij het horen van een ononderbroken alarmsignaal: Blijf kalm! Laat alles liggen. Kijk wie links en rechts van u zit in het lokaal. Sluit ramen en deuren. Verlaat het lokaal en evacueer het gebouw. Volg de normale uitgang Indien de normale uitgang niet bruikbaar is volg dan een nooduitgang Gebruik in geen enkel geval de lift! 26

27 Ga steeds naar de verzamelplaats: Kijk op de verzamelplaats of iedereen van de groep er is. Zijn de personen die in het lokaal links en rechts van jou zaten aanwezig op de verzamelplaats? Meld eventueel ontbrekende personen onmiddellijk aan de evacuatieverantwoordelijke. De evacuatieverantwoordelijke is herkenbaar aan het fluovestje dat hij/zij zal dragen. De evacuatieverantwoordelijke communiceert met de hulpdiensten. Keer nooit terug naar het lokaal of het gebouw. Verlaat de verzamelplaats pas na toestemming van de hulpdiensten of de evacuatieverantwoordelijke. 27

28 13 Verdere Inlichtingen Voor inhoudelijke vragen en afspraak intakegesprek Coördinator Postgraduaat Professionele coach Hilde Van Lysebettens Campus Brusselsepoortstraat, lokaal A05.06 Brusselsepoortstraat 93, 9000 Gent Voor administratieve vragen en afspraak intakegesprek Secretariaatsmedewerker Anita Clauwaert Campus Brusselsepoortstraat, 5 de verdieping Brusselsepoortstraat 93, 9000 Gent anita.clauwaert@arteveldehs.be Algemeen adres voor het postgraduaat: pgrprc@arteveldehs.be 28

29 14 Bijlagen 29

30 BIJLAGE 1 Reflectieverslag coachingsgesprek basismodule Naam coach: Datum: Wat was de coachingsvraag of het coachingsthema voor dit gesprek? Welk coachingsdoel werd er in de loop van het gesprek geformuleerd? Verloop van het gesprek (duid aan in de tabel met enkele typerende trefwoorden) -Welke fasen kwamen aan bod? -Welke vaardigheden heb ik binnen die fasen vooral ingezet? - Welke vaardigheden had ik meer kunnen inzetten? Het is niet nodig om alle vakken in te vullen. Bedoeling van de tabel is om zicht te krijgen op de gehanteerde denksporen tijdens het gesprek en mogelijke alternatieven. Verkennen Waarderen Betrokken Uitdagen Inspireren Ruimte geven Ontspannen Exploreren Bekrachtigen confronteren Toelaten Goal Reality Resources Options Will 30

31 Licht enkele cruciale interventies en hun effect kort toe. Wat maakte de interventies zo effectief? Over welke interventie ben ik niet tevreden? Hoe had ik het anders kunnen aanpakken? Gemaakte afspraken Welke aandachtspunten neem ik mee voor een volgend gesprek? 31

32 BIJLAGE 2 Persoonlijk ontwikkelingsverslag basismodule Beschrijf je leren en ontwikkeling als coach toegespitst op je werksituatie. Je kan dit in volgende vorm toelichten: Hoever sta ik vandaag met mijn coachingscompetenties? Waar stond ik aan het begin van de opleiding met mijn coachingscompetenties? Wat heeft het verschil gemaakt tussen toen en nu? Wat heb ik gedaan om deze ontwikkeling te realiseren? Beschrijf dat concreet en illustreer met voorbeelden. Hoe wil ik verder ontwikkelen als coach? Wat ligt voor mijn deur als uitdaging? Hoe ga ik dit aanpakken? 32

33 BIJLAGE 3 Reflectieverslag coachingsgesprek verdiepingsmodule Naam coach: Naam coachee: Datum: Aanleiding tot het gesprek: Aanknoping bij het vorige gesprek (verwerking van huiswerk?) De coachingsvraag voor dit gesprek zoals gesteld door de coachee. Of - Het coachingsthema van dit gesprek zoals gesteld door de coach. Eventuele herformulering van het coachingsdoel in de loop van het gesprek of bij aanleiding tot het gesprek 33

34 Verloop van het gesprek: Welke fasen kwamen aan bod? Welke coachingsvaardigheden heb ik binnen die fasen vooral ingezet? Duid aan in de tabel met enkele typerende trefwoorden. Welke coachingsvaardigheden had ik meer kunnen inzetten? Duid aan in de tabel. Goal Exploreren Waarderen Bekrachtigen Betrokken Confronteren Uitdagen Inspireren Ruimte Geven Toelaten Ontspannen Reality Resources Options Will 34

35 Licht enkele cruciale interventies en hun effect kort toe. Wat maakte de interventies zo effectief? Wat wil ik in de toekomst zeker terug doen? Over welke interventie ben ik niet tevreden? Hoe had ik het anders kunnen aanpakken? Wat heeft me verrast? Gemaakte afspraken: Feedback die ik nog niet heb gegeven en die achteraf gezien toch belangrijk is. Eventueel: andere aandachtspunten voor een volgend gesprek. Postgraduaat Professionele coach opleidingsgids

36 BIJLAGE 4 Verslag van competentieontwikkeling Beschrijf je leren en ontwikkeling als coach doorheen het volledige traject van de opleiding. Je kan dit in volgende vorm toelichten: Hoever sta ik vandaag met mijn coachingscompetenties? Waar stond ik aan het begin van de opleiding met mijn coachingscompetenties? Wat heeft het verschil gemaakt tussen toen en nu? Wat heb ik gedaan om deze ontwikkeling te realiseren? Beschrijf dat concreet en illustreer met voorbeelden. Hoe wil ik verder ontwikkelen als coach? Wat ligt voor mijn deur als uitdaging? Hoe ga ik dit aanpakken? Postgraduaat Professionele coach opleidingsgids

37 BIJLAGE 5 Verwerkingsopdracht verrijkingsmodule Vergelijk de drie visies elk met de visie van inspirerend coachen. Illustreer telkens met concrete voorbeelden. o o Welke raakvlakken zie je? Welke verschillen zie je? Wat heb je geleerd? Formuleer besluiten in functie van je eigen coachingsvisie en praktijk Indienen via mail aan pgrprc@arteveldehs.be in één document gebundeld 20 april 2015 Postgraduaat Professionele coach opleidingsgids

38 BIJLAGE 6 Postgraduaat Professionele coach opleidingsgids