kosten- en waardebewust investeren met LCC Olga van Kampen, 12 mei 2017
|
|
- Edith Peters
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 LIFE CYCLE COSTING DE MINI-WORKSHOP kosten- en waardebewust investeren met LCC Olga van Kampen, 12 mei 2017
2 WELKOM! DANK VOOR UW KOMST Het wordt een intensieve sessie
3 EEN INTENSIEVE SESSIE DUS Telefoons op stil. Bellen tijdens pauze Vragen stellen tussendoor mag altijd. Ik stel prijs op tutoyeren. Iedereen mee eens???
4 ONZE VOLLE AGENDA VOOR VANMIDDAG Kort voorstellen Doel en opzet mini-workshop Wat is LCC en wat levert het sowieso op? Wat voor soort vragen en hoe los je die nu op? Een korte quiz! De basisprincipes van LCC/TCO PAUZE Uitwerking cases in LCC-software Hoe kom je aan bruikbare data? Extra onderwerpen als daar tijd voor is: inflatie, cycliciteit en/of geschiedenis LCC Afsluiting: vragenronde, afspraken en nazorg
5 DOEL VAN DE MINI- WORKSHOP Uitgebreid kennismaken met LCC/TCO Hoe kan LCC werken voor jou? Mogelijkheden tot verdere verdieping. Het verschil met TCO (assets vs. goederen/diensten)
6 FILMPJE TOONT HET BELANG VAN DE LCC-BENADERING
7 3 kernelementen in LCC 1. Kosten 2. Levensduur 3. Rente of rendement
8 LIFE CYCLE COSTING STIMULEERT Communicatie Design 2 Cost BESPAREN MET KWALITEITS- BEHOUD
9 DIT SOORT VRAGEN! Hoe bepaal je op basis van kostengegevens over de levenscyclus: Wat de kostprijs van een investering over de levenscyclus is? Welke investeringsoptie optimaal is? Of je een bedrijfsmiddel moet renoveren of vervangen? Hoe snel een meerinvestering zich terugverdient?
10 BASISTHEORIE: DE LIFE CYCLE VAN FUNCTIONALITEIT Ontwerpen Slopen of renoveren Investeren Onderhouden Bouwen of in bedrijf stellen
11 BASISTHEORIE: DE LIFE CYCLE Plan Concept Ontwerp Realisatie Productieverlies Onderhoud / instandhouding Nut / productie / opbrengst Ontmantelen Slopen Vervangen Vernieuwen Tijdsverhouding die je vaak ziet (maar niet altijd)
12 BASISTHEORIE: DE LIFE CYCLE VAN ASSETS Veel voorkomende kostenverhouding tussen de levensduurelementen
13 VRAAG- EN ANTWOORDSPEL Hoe los je LCCvraagstukken nu op?
14 CASUS 1: DUURZAAM OF VOOR DE KORTE TERMIJN INVESTEREN We hebben we natuurlijk de taak om duurzaamheid te promoten, maar uiteraard zijn kosten óók belangrijk. We hebben twee opties om een nieuwe installatie te bouwen voor de komende 30 jaar Optie 1: nu investeren, hiermee kunnen we de volle 30 jaar vooruit Optie 2: nu investeren, maar dan moeten we om de 10 jaar vervangen. Het discontopercentage waarmee we werken is 5%. de instandhoudingskosten zijn voor beide opties nagenoeg gelijk. Welke optie moeten we nemen als we púúr naar de kosten kijken? Optie 1 Optie 2
15 CASUS 2: MÉÉR INVESTEREN, MÉÉR BESPAREN? Om voor onze klant energie te besparen, kunnen we tegen een meerinvestering van per jaar m3 gas besparen. De prijs van gas bedraagt 0,65 per m3. De jaarlijkse prijsstijging komt neer op 3% progressief per jaar. Is deze meerinvestering de moeite waard voor de klant? JA! NEE!
16 CASUS 3: GEBOUWVERLICHTING! Optie 1: traditionele tl5, longlife Investering 2,2 mio, 25 jaar technische levensduur, vervangingsonderhoud elke 12,5 jaar 0,5 mio), energieverbruik per jaar Optie 2: led investering 3 mio, technische levensduur 25 jaar, géén vervangingsonderhoud, energieverbruik per jaar Afschrijving beide opties: 10 jaar Energiekosten stijgen naar verwachting 1,5% per jaar (excl. Inflatie) Rente: 6% Welke optie is in economische zin voordeliger? Traditioneel Innovatief
17 CASUS 4: VERVANGEN OF RENOVEREN Een waterzuiveringsinstallatie is hoognodig aan een opknapbeurt toe om vervanging uit te stellen. Of is vervangen economisch aantrekkelijker? Renoveren: verlengen van de levensduur met 10 jaar, renovatiekosten , onderhoud per jaar, jaarlijks stijgend met 2% Vernieuwen voor een periode van 30 jaar, investering , onderhoud jaarlijks 4.500, een noemenswaardige kostenstijging wordt niet verwacht. Bij de keuze voor renovatie moet voor extra inspecties en onderhoud in verband met wettelijke eisen 1 fte onderhoudsspecialist extra worden ingezet. Het bruto uurloon is 17,25. Een fte bevat uren. Vervangen? Renoveren?
18 BASISPRINCIPES LCC/TCO Rente in de tijd kostprijs egalisatie complementair rekenen vanaf nu
19 DEFINITIE EN BASISPRINCIPES LCC Definitie Principe 1: kostprijs en BEV Principe 2: Complementair kijken Principe 3: Egalisatierente
20 BASISTHEORIE, DEFINITIE MET 3 KERNWOORDEN! Life Cycle Costing: Kostprijscalculatie, waarbij we alle KOSTEN inclusief RENTE (RENDEMENT) Over de LEVENSCYCLUS meenemen
21 ALLE KOSTEN IN BEELD! , ,00 Voorbeeld Machine Totale kosten details Resultaat Egalisatierente Boekwaarderente Sloopkosten Nieuwe afschr. Adaptief onderh. Correctief onderh. Overige kosten , , , , ,00 -,-- Jaarlijks gemiddelde: (BEVM Vaste prod )
22 DE 3 PRINCIPES VAN LCC Kostprijs Scope Complementair Integraal Kosten egaliseren Moment van uitgave Afschrijving en levensduur
23 PRINCIPE 1: KOSTPRIJS EN BEDRIJFSECONOMISCH VERVANGINGSMOMENT Rente 0% Jaarlijkse uitgaven als in tabel Stoppen en opnieuw beginnen jaarlijks mogelijk 1 jaar = 1 productie-eenheid Jaar Jaar 2 20 Jaar 3 35 Jaar 4 50 Jaar 5 60
24 PRINCIPE 1: KOSTPRIJS EN BEDRIJFSECONOMISCH VERVANGINGSMOMENT Kosten Productie Kosten, cumulatief Productie, cumulatief kosten per eenheid Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Bedrijfseconomische levensduur Kostprijs
25 BIOSCOOP OPERA of Bioscoop en opera allebei even leuk (productief, functioneel, waardevol)
26
27 Dus: vergelijken integrale kosten nieuw met complementaire (toekomstige, beheersbare kosten) oud
28 PRINCIPE 3: EGALISATIERENTE
29 PRINCIPE 3: EGALISATIERENTE De kleine transportonderneming... Investering: 1 transport truck Aanschafwaarde truck: % financiering, aflossing in 2 jaar, rente 7% Truck gaat 3 jaar mee, geen restwaarde Andere kosten niet meegenomen
30 Alleen rente over boekwaarde
31 Rente over de cash flow
32 Grove naberekening (jaar i.p.v. maandniveau en over gemiddeld geinvesteerd vermogen) Egalisatierente Truck Investering en boekwaarde Boekwaarde rente 7% 7% over rekening courant boekwaarde rente Inkomsten Rekening courant Investering Aflossing jaar Gemiddeld jaar Gemiddeld jaar Gemiddeld jaar
33 Rekenen zonder egalisatierente over langere periode (over gemiddeld geïnvesteerd vermogen, inclusief levensduurkosten) long lifespan asset Totaal kosten Boekwaarderente Afschrijvingen Onderhoudskosten Overige kosten , , , , , , , , , , ,00 -,-- Jaarlijks gemiddelde:
34 Rekenen zonder egalisatierente over langere periode (het tijdsaspect van de uitgaven is meegenomen) long lifespan asset Totaal kosten Egalisatierente Boekwaarderente Afschrijvingen Onderhoudskosten Overige kosten , , , , , , , , , , ,00 -,-- Jaarlijks gemiddelde:
35 Tariefsverschil =
36 IEDER ZIJN/HAAR EIGEN CASUS Bekijk het even rustig. We gaan de casus zo meteen samen uitwerken. Vorm een idee over de juiste optie.
37 Discussie: data voor LCC-analyses Is er een centraal discontopercentage? Wat wordt intern vastgelegd en waar (investeringen, onderhoud, storingen, verbruikskosten, contractgegevens)? Wie beschikt over de kennis uit het verleden? Hoe gebeurt de uitvraag bij leveranciers?
38 Geschiedenis in het kort, levensduren, LCC op concernniveau, Inflatie en lcc. BONUSMATERIAAL
39 GESCHIEDENIS Korte toelichting voor een dieper kader
40 Eerste 2 decennia 20ste eeuw Bedrijfseconomisch begrip kostprijs ontstaat naar aanleiding van industrialisatie Kostprijzen zijn geheime, interne aangelegenheden en nauwelijks gerelateerd aan verkoopprijzen.
41 1930 TOT 1980 Industriële expansie en ontstaan consumentisme. Ontstaan concurrentie en hiermee wordt kostprijs onlosmakelijk verbonden aan verkoopprijs. Maatschappelijke gevolgen industrialisatie komen in beeld: milieugevolgen, toename welvaart in het westen. Cycliciteit nog niet in het vizier: grote investeringen vaak nog te nieuw om te vervangen.
42 LAATSTE 2 DECENNIA 20STE EEUW Crisis in jaren 80 leidt tot noodzaak betere kostenafwegingen. Focus verschuift van techniek naar financiën. Begrip Life Cycle Costing wordt geïntroduceerd. Hulpmiddelen beperken zich nog grotendeels tot NCW-spreadsheets. Langzamerhand betere registratie onderhoudsactiviteiten en gedrag assets worden langzamerhand beter geregistreerd. In jaren 90 ontstaat Asset Management als beleidsvorm. S&G bouwt speciale LCC-software, strategisch asset management gebaseerd op kwantiteiten
43 JAREN 00 EN 10 21STE EEUW Nieuwe contractvormen ontstaan, waardoor relevantie LCC toeneemt (samenwerking tussen zelfstandige partijen, DBFMO). Ecologie en duurzaamheid worden belangrijkere maatstaven, economische waarde van duurzaam gebruik van grondstoffen aantonen. Economische omstandigheden nopen ook weer tot kostenbewust zaken doen. Einde levenscyclus van veel investeringen in basisnetwerken in zicht (water, elektriciteit, gas, riolering) Life Cycle Costing en effectief Asset Management actueler dan ooit.
44 LCC als hulpmiddel om innovaties van de grond te krijgen door economische haalbaarheid over de levensduur aan te tonen LCC-analyses rechtstreeks koppelen aan asset- en onderhoudsregistraties Onderhoudsanalyses eerst kwantitatief en daarna kwalitatief uitvoeren, waardoor processen en kosten succesvoller geoptimaliseerd worden
45 LCC EN LEVENSDUREN Stap 1: bedrijfsmiddel heeft een technische levensduur: hoe lang kun je het maximaal gebruiken? Als dit afhangt van het onderhoudsscenario dat je toepast of je weet het niet zeker, dan kun je werken met een minimale en een maximale levensduur (investering, geavanceerd). Deze levensduur staat los van de afschrijftermijn van de investering, tenzij deze de levensduur correct weerspiegelt (wat vaak niet het geval is). Stap 2: als er sprake is van stijgende kosten over de levensduur bijvoorbeeld toenemend onderhoud - kun je uitrekenen wat de bedrijfseconomische levensduur is. In andere gevallen kun je doorgaan tot het einde van de technische levensduur en is deze gelijk aan de bedrijfseconomische levensduur.
46 LCC EN LEVENSDUREN Opmerking 1: als je een vergelijking maakt tussen bestaande bedrijfsmiddelen en nieuwe investeringen geldt: voor de bestaande bedrijfsmiddelen, reken je complementair over de resterende levensduur en voor de nieuwe investering integraal over de bedrijfseconomische of technische levensduur. Opmerking 2: je kunt verschillende periodes met elkaar vergelijken, aangezien de gemiddelde kosten of de kostprijs teruggebracht worden naar een jaarbedrag. Als één van de te vergelijken periodes korter is, maar wel goedkoper, dan heb je de eerste jaren lagere gemiddelde kosten. Opmerking 3: als externe factoren als energiekosten een belangrijke rol spelen en je verwacht dat deze zullen stijgen, is het aan te raden de te vergelijken levensduren gelijk te trekken.
47 CYCLICITEIT
48 Het principe van cycliciteit Kosten zijn cyclisch In dit voorbeeld alleen maar kapitaalkosten Afschrijvingsperiode 10 jaar, rente 7% Totaal investeringen: Opbrengsten Operationele kosten: per jaar.
49 Kosten zijn cyclisch: Investeringsbeeld chemisch bedrijf Investeringen onderverdeeld Bedrag Levensduur 10 jaar Levensduur 25 jaar Levensduur 40 jaar
50 Investeringen over de levensduur Vervangingsinvesteringen levensduur 25 jaar Vervangingsinvesteringen levensduur 10 jaar
51 Gemiddelde kosten: periode Opbrengsten: 18 Kosten: 15 Fiscale winst: 3
52 Kosten over de levensduur
53 Kosten over de resterende levensduur
54 WAARDE EN TIJD LCC en inflatie Op micro-economisch niveau zijn inflatie-effecten nog nauwelijks onderzocht, maar het verschijnsel maakt uiteraard deel uit van LCC/TCO. Je gaat ermee om als volgt!
55 Inflatie als verschijnsel Nominaal Waarde nu
56 OMGAAN MET INFLATIE IN LCC Verleden: bedragen omrekenen naar waarde nu Heden: nominale bedragen zijn gelijk aan de waarde nu Toekomst: uitgaan van de waarde nu (je kunt niet anders) en tarieven laten meestijgen met het inflatiepercentage in de tijd Kostenstijgingen: reële stijging exclusief inflatie!
57 AFSLUITING Vragenronde, afspraken proeflicenties, nazending werkboek, handleiding LCC, uitleg egalisatierente en evaluatie training
58 Heb je nog vragen?
59 DANK VOOR JE TIJD EN ACTIEVE DEELNAME!
Life Cycle Costing Transparantie in de tijd De basis 13 maart 2015
Life Cycle Costing Transparantie in de tijd De basis 13 maart 2015 Olga van Kampen LCC/TCO-specialist Van 1999 tot maart 2015 via S&G Asset Management Vanaf maart 2015 werk ik op free lance basis samen
Nadere informatieAvondsessie Life Cycle Costing. Donderdag 20 maart 2014 KIVI. De geïntegreerde en strategische oplossing
De geïntegreerde en strategische oplossing Avondsessie Life Cycle Costing KIVI Donderdag 20 maart 2014 Een avondprogramma in 7 stappen 1. Introductie 3. Theorie 5. Uitwerking vragen 7. Life Cycle Costing
Nadere informatieDe geïntegreerde en. Donderdag 14 maart 2013. Avondsessie Life Cycle Costing. Kivi Niria
De geïntegreerde en strategische Avondsessie oplossing Life Cycle Costing Kivi Niria Donderdag 14 maart 2013 Een avondprogramma in 7 stappen 1. Introductie 7. Life Cycle Costing en verder 2. Werksessie
Nadere informatieLCC en onderhoudsgegevens HOE MAAK JE EEN VALIDE INSCHATTING VAN ONDERHOUD OVER DE LEVENSDUUR VOOR WAARDEVOLLE LCC-ANALYSES?
LCC en onderhoudsgegevens HOE MAAK JE EEN VALIDE INSCHATTING VAN ONDERHOUD OVER DE LEVENSDUUR VOOR WAARDEVOLLE LCC-ANALYSES? INHOUD 1. Inleiding... 3 2. Nauwkeurigheid... 4 3. Waarom onderhoud?... 5 4.
Nadere informatieKosten-baten analyses met Life Cycle Costing
Training Kosten-baten analyses met Life Cycle Costing Met LCC-Lite PLUS Versie maart 2014 Inhoud 1 WOORD VOORAF... 4 2 LCC-LITE SOFTWARE... 5 2.1 LCC-LITE, GESCHIEDENIS, FUNCTIONALITEIT EN ONTWIKKELING...
Nadere informatieHET BOUWDEEL TUSSEN LEVENSDUUR EN KOSTEN VAN STICHTINGSKOSTEN NAAR EXPLOITATIEKOSTEN
HET BOUWDEEL TUSSEN LEVENSDUUR EN KOSTEN VAN STICHTINGSKOSTEN NAAR EXPLOITATIEKOSTEN Janssen REM Consulting INTRODUCTIE EN KENNISMAKING ONS AANBOD Uitvoeren van Levensduur analyses Het bieden van softwareoplossingen
Nadere informatieBepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015
Bepaal je bestemming vóórdat je vertrekt! Kennisdag Grip op Kwaliteit, 10 november 2015 Introductie Bernd Karstenberg, LCC adviseur André van den Hoek, Projectmanager onderwijshuisvesting (o.a. voor Lucas
Nadere informatieStrategisch asset management en life cycle costing op lange termijn versterkt door operatie storm
Strategisch asset management en life cycle costing op lange termijn versterkt door operatie storm Het proactieve bezuinigingsplan Operatie Storm versterkt de tendens dat waterschappen en uitvoeringsbedrijven
Nadere informatieperspectivisch calculeren
perspectivisch calculeren waar is dat voor nodig? Waar is dat voor nodig? dia 1 problematiek voor de calculatie enkelstuks, kleinserie en projectmatige productie: slechts een globale specificatie offertecalculatie
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 8
UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 8 Opgave 1 De zoon van Jansen schaft een duurzaam productiemiddel aan voor 544.500 inclusief btw. Naast de aanschafprijs moet de zoon van Jansen nog meer uitgaven doen om
Nadere informatieHet nieuwe assetmanagement Beeld plaatsen ter grootte van dit kader
Het nieuwe assetmanagement Beeld plaatsen ter grootte van dit kader een bijdrage aan een toekomstbestendige infrastructuur 26 mei 2016 Marc van den Elzen Bas Govers 2 Voorstelrondje Naam Functie Wat is
Nadere informatieFellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013 Toekomstgericht renoveren op basis van scenario s
Fellow Symposium Building Physics and Services 20-03-2013 Toekomstgericht renoveren op basis van scenario s Wim Maassen Fellow Life Cycle Performance Design CV Wim Maassen Fellow Technische Universiteit
Nadere informatieWat kan Value Engineering & LCC voor onze markt betekenen?
Wat kan Value Engineering & LCC voor onze markt betekenen? procesinnovatie bij ontwerp en beheer. Gerard Filé Introductie adviseur kosten & risicomanagement Overheid, industrie en inmiddels 23 jaar bij
Nadere informatieGrip op Rendement. 9 oktober 2018
Grip op Rendement 9 oktober 2018 Even voorstellen: Op de agenda: Maarten Berends Adviseur Strategie & Financiën Inzicht in het verdienmodel Kansen voor verbetering Bedrijfsfase en ondernemersrollen 4 de
Nadere informatieCumulatieve. De economische gebruiksduur van het verbeterde type bestelwagen is 4 jaar.
PDB Kostencalculatie Uitwerkingen hoofdstuk 3 Opgave 3.1 a. Jaar Afschrijving interest complementaire totale Cumulatief aantal kilometers Kosten per kilometer 1 73.000 1.000 6.000 80.000 50.000 1,60 2
Nadere informatieANTWOORDEN OPGAVEN HOOFDSTUK 8
ANTWOORDEN OPGAVEN HOOFDSTUK 8 Opgave 1 De zoon van Jansen schaft een duurzaam productiemiddel aan voor 544.500 inclusief btw. Naast de aanschafprijs moet de zoon van Jansen nog meer uitgaven doen om het
Nadere informatieDirect costing en break even analyse
6 hoofdstuk Direct costing en breakevenanalyse 6.1 D 6.2 B 6.3 A 6.4 D 6.5 D 6.6 C 6.7 B 6.8 A 6.9 C 6.10 B 6.11 B 1.440.000 / 4.800 = 300 6.12 A 4.800 700 1.440.000 1.000.000 = 920.000 6.13 C 1.000.000
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 9
12.000 18.000 26.000 25.000 UITWERKINGEN OPGAVEN HOOFDSTUK 9 Opgave 1 a. Wat zijn de grote verschillen tussen financial- en operational leasing? Financial leasing Langlopende overeenkomst Leasetermijn
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel COST & MANAGEMENTACCOUNTING DINSDAG 8 MAART UUR
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel COST & MANAGEMENTACCOUNTING DINSDAG 8 MAART 2016 12.00-14.00 UUR Indien een kandidaat tot eenzelfde antwoord komt als opgenomen in dit correctiemodel maar waarbij
Nadere informatieMaarssen, versie 2009
Maarssen, versie 2009 Vincent Weinschenk Uitbesteding heftruckvloot leidt tot verlaging TCO Contactbijeenkomst DACE (Soest 12 maart 2009) Vincent Weinschenk (Districon) Inhoud 1. Situatie en aanleiding
Nadere informatieWerkkapitaal, Equity cashflow, Entity cashflow en Discretionary Cashflow
Werkkapitaal, Equity cashflow, Entity cashflow en Discretionary Cashflow Er is al heel wat gezegd en geschreven over het onderwerp Cash Flows. Wat ons blijft verbazen is hoe onvolledig deze publicaties
Nadere informatieDaarna komen de economische levensduur en het afschrijvingsplan nog aan de orde.
1 Kosten van duurzame productiemiddelen 1.1 Inleiding Een onderneming maakt kosten om omzet te kunnen behalen. De kosten vormen de basis voor de totstandkoming van de verkoopprijs. Een belangrijk onderdeel
Nadere informatieBUSINESS VALUATION UITWERKING TOPAAS B.V.
BUSINESS VALUATION UITWERKING TOPAAS B.V. VERONDERSTELLINGEN Vraagprijs 2.500.000 (pand en inventaris). Inkomsten: In totaal 40 kamers; Bezetting kamers: T1 45%, T2 52%, T3 63%, vanaf T4 en verder 68%;
Nadere informatieZonne-energie voor ondernemers
Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Johannes Zijlstra 20-03-2013 LTO Noord Advies Zonne energie; drijvende kracht!? 1 Zonuren Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling
Nadere informatieSIG HCB. Hoe functioneel specificeren, samenwerking en life cycle costing bijdragen aan succesvolle ontwikkeling van complexe gebouwen
SIG HCB Hoe functioneel specificeren, samenwerking en life cycle costing bijdragen aan succesvolle ontwikkeling van complexe gebouwen LCC zoeken naar overeenkomsten LCC Doel zoeken naar overeenkomsten.
Nadere informatieAntwoorden hoofdstuk 11
Antwoorden hoofdstuk 11 Opgave 11.1 a. Bruto % Afval 15 % Netto 21,25 kg = 85 % Bruto moet x 21,25 kg = 25 kg worden aangewend. 85 b. In de kostprijs wordt opgenomen 25 x 3,60 = 90 Opgave 11.2 Bruto %
Nadere informatieResultaatgericht samenwerken bij investeren en Onderhoud
Resultaatgericht samenwerken bij investeren en Onderhoud BouwLokalen 1 oktober 2015 Klantgericht bouwen door gericht vakmanschap Thomas Chaulet Introductie Missie Smits Vastgoedzorg richt zich op het voorspelbaar
Nadere informatieESCO. Ronny Thevis. Antwerpen, 26 oktober 2011
ESCO Ronny Thevis Antwerpen, 26 oktober 2011 Inhoud ESCO - aanbod ESCO - een succes? ESCO - voorbeeldproject ESCO aanbod ESCO = Energy Services Company Globale aanpak: HVAC Relighting Gebouwschil Hernieuwbare
Nadere informatieOpmerkingen vooraf aan het examen: Tenzij anders gemeld, hoeft u geen rekening te houden met btw.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave EXAMEN COST- EN MANAGEMENT ACCOUNTING DINSDAG 3 MAART 2015 11.45 UUR 13:45 UUR Belangrijke informatie Dit examen bestaat uit de volgende documenten: examenopgaven;
Nadere informatieMODEL SWOT ANALYSUS REAL ESTATE SWOT-ANALYSUS REAL ESTATE TOELICHTING EN HANDLEIDING
MODEL SWOT ANALYSUS REAL ESTATE SWOT-ANALYSUS REAL ESTATE TOELICHTING EN HANDLEIDING PORTEFEUILLEMANAGEMENT EN SWOT ANALYSE Portefeuillemanagement is een dynamisch proces waarbij telkens opnieuw geanalyseerd,
Nadere informatieEconomische analyse. Ward Denckens. Energiebesparing door variabel debiet. www.en-do.be. KdG - Energie & Duurzame Ontwikkeling
Energiebesparing door variabel debiet . Doel: Haalbaarheid variabel debiet Aantonen invloed keuze distributieschakelingen . Doel: Haalbaarheid variabel debiet Aantonen invloed keuze distributieschakelingen
Nadere informatieEEN ANDERE KIJK OP INVESTERINGSPROJECTEN
EEN ANDERE KIJK OP INVESTERINGSPROJECTEN Themadag van het stoomplatform Efficiency in stoomsystemen Duiven, 13 mei 2009 Franka Morssink PROGRAMMA Introductie Dynamiek Begrippen Investeringsvoorbeeld Gegevens
Nadere informatieWaarom gaan we investeren We verwachten winst te maken! Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven.
www.jooplengkeek.nl Investeringsselectie Waarom gaan we investeren We verwachten winst te maken! Alleen rekening houden met toekomstige ontvangsten en uitgaven. belangrijk Calculaties voor beslissingen
Nadere informatieASSET MANAGEMENT KEN DE RISICO S, DAN IS ALLES BEHEERSBAAR
ASSET MANAGEMENT KEN DE RISICO S, DAN IS ALLES BEHEERSBAAR Jan A. Kamphuis Voorzitter NVDO Sectie Food, Beverages & Farma / Partner Traduco B.V. Food Event 2015 De Verkadefabriek, Den Bosch 03 december
Nadere informatieDeze examenopgave bestaat uit 7 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave COST & MANAGEMENTACCOUNTING DINSDAG 8 MAART 2016 12.00 14.00 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 7 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer
Nadere informatieGunningscriteria en levenscyclus
Gunningscriteria en levenscyclus Beheersen van Life Cycle Costs tijdens de aanbestedingsfase Joost Bouten ( GPO) LCC in de gewijzigde aanbestedingswet Wijziging: Nieuw gunningscriterium laagste kosten
Nadere informatieEindexamen m&o vwo 2010 - I
Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 6 tot en met 9. Peter Steenbergen en Erik Koolwijk zijn de twee directeur-grootaandeelhouders van glastuinbouwbedrijf Rijkgroen bv. Het bedrijf heeft
Nadere informatieDe investeringsanalyse
Het programma van vandaag: het investeringsproject de cashflow het gemiddelde rendement de terugverdientijd de netto contante waarde Adele 1 Investeringsbeslissingen Waarom investeren? We verwachten winst
Nadere informatieUITWERKINGEN OPGAVEN OEFENEXAMEN 1 ASSOCIATIE MBA-KC
UITWERKINGEN OPGAVEN OEFENEXAMEN 1 ASSOCIATIE MBA-KC Opgave 1 Antwoord A Economische voorraad is: Voorinkopen + aanwezige voorraad voorverkopen Antwoord A = Economische voorraad plus voorverkopen voorinkopen
Nadere informatieEindexamen m&o vwo 2005-I
4 Beoordelingsmodel Opgave 1 1 volgens grafiek: 10% voor computers en 5% voor software 0,15 54 = 8,1 miljard 2 aan de verzadigingsfase gaat de volwassenfase (rijpheidsfase) vooraf, de neergangsfase (eindfase)
Nadere informatieGezamenlijk aan de slag met Zonne-energie
Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie Advies op Maat Johannes Zijlstra 09-12-2013 LTO Noord Advies Onderwerpen Rendement zonnepanelen Wat bepaalt de terugverdientijd Rendementsberekening Voor wie is
Nadere informatieDBFMO M A N A G E M E N T
DBFMO M A N A G E M E N T Van ontwerp naar exploitatie of van exploitatie naar ontwerp? P. Wijntjes 26-9-2013 Post HBO opleiding DBFMO is een noodzakelijke voorwaarde voor duurzame utiliteitsbouw ~ Rabobank
Nadere informatieFinanciën op een rij
Financiën op een rij Leergang ondernemersvaardigheden Kamer van Koophandel en Greenport Arnhem Nijmegen 17 februari 2009 Fred Boersma (Tuinbouw Advies) en Bert de Vries (Rabobank Oost Betuwe) Programma
Nadere informatieAsset management en Duurzaam GWW
Asset management en Duurzaam GWW Alex Roovers Consultant Asset Management CMS Introductie Aanleiding Doelstelling Werkvorm Werkvorm en afspraken Dialoog en discussie op basis van stellingen Van mening
Nadere informatieLCC. Toepassing binnen RWS
LCC Toepassing binnen RWS Programma Introductie Kader LCC Normkosten Modellen met levensduurkosten Wat is LCC? LCC = Life Cycle Cost Onder Life Cycle Cost verstaan we de kosten die optreden gedurende de
Nadere informatieRonald van Nattem Hoofd Beheer en Onderhoud Dienst Huisvesting. TU/e sciencepark 2014
Ronald van Nattem Hoofd Beheer en Onderhoud Dienst Huisvesting TU/e sciencepark 2014 Technische Universiteit Eindhoven Organisatie Students: 8,500 Research staff: 1,902 Full professors: 130 PhD students:
Nadere informatieHow to build a Business Case for Capital Investments. Presentatie 8e Asset Management Control Seminar 28 en 29 oktober 2009
How to build a Business Case for Capital Investments Presentatie 8e Asset Management Control Seminar 28 en 29 oktober 2009 Drs.S.A.G.Burgers OAM Consultancy BV 1. Inleiding 2. Business Plan 3. Business
Nadere informatieStoringscontract. HVL Service, Onderhoud en Beheer
Uw samenwerking met HVL Service, Onderhoud en Beheer kan in verschillende contractvormen worden vastgelegd. Samen stellen wij een gedetailleerd onderhoudsplan op en formuleren wij een overeenkomst op maat,
Nadere informatieProfessionalisering van Levensduurverlenging
Professionalisering van Levensduurverlenging De toegevoegde waarde van VITALE Rob van Dongen 9 februari 2012 Agenda 1 2 3 4 Levensduurverlenging volgens VITALE Het referentiemodel Toepasbaarheid VITALE
Nadere informatieAls de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.
Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2003-II
4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juist antwoord
Nadere informatieCirculair geld verdienen
Circulair geld verdienen Strategische aanpak en bedrijfseconomisch verdienmodel voor met name producenten MiddagSymposium Circulaire Economie vraagt procesveranderingen 19 februari 2014 Advies Programma-
Nadere informatie22-1-2014. Cursus Bedrijfseconomie 2 IBK2BEC20. Tentamentraining
Cursus Bedrijfseconomie 2 IBK2BEC20 1 Tentamentraining 2 1 Kostprijs Normale productie : 40.000 stuks Verwachte werkelijke productie : 44.000 stuks Variabele kosten : 176.000 Constante kosten : 360.000
Nadere informatieDe JetStar bestaat uit een reeks onderdelen die in de onderneming JetFun bvba worden geproduceerd.
De onderneming JetFun bvba produceert één type jetski, de JetStar. De JetStar bestaat uit een motor die de jetski aandrijft. De motor is een Kawasaki 23 pk die wordt aangekocht. De JetStar bestaat uit
Nadere informatieSPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel COST & MANAGEMENTACCOUNTING DINSDAG 6 OKTOBER UUR
SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel COST & MANAGEMENTACCOUNTING DINSDAG 6 OKTOBER 2015 11.45-13.45 UUR Indien een kandidaat tot eenzelfde antwoord komt als opgenomen in dit correctiemodel maar waarbij
Nadere informatieLevenscyclusbenadering in de bouw. Winket voor de bouw Tim de Jonge - nov./dec. 2008
Levenscyclusbenadering in de bouw Levenscyclusbenadering in de bouw Levenscyclusbenadering in de bouw Nieuwbouw Renovatie LCC / woonlasten Energie Milieu winket.nl Bouwkosten sturing ontwerp budget projectdefinitie
Nadere informatieHans de Jonge 29 oktober2009
Hans de Jonge 29 oktober2009 Strategische doelen Rendement Risico s Monitoring en verantwoording Risico- en lifecycle management Veroudering & lifecycle Besluitvorming en prioritering Operationele werkzaamheden
Nadere informatieDeze examenopgaven bestaan uit 7 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgaven COST & MANAGEMENT ACCOUNTING MAANDAG 6 OKTOBER 2014 12.00 UUR 14.00 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgaven bestaan uit 7 pagina s, inclusief het voorblad.
Nadere informatie18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten. Yoko Dams - VITO
18/12/2012 Financiële steun nodig om de technieken rendabel in te zetten Yoko Dams - VITO Inhoud» Historiek» Rekenmethode: onrendabele toppen» Aannames» Steun» Resultaten per techniek» Steun per datacenter»
Nadere informatieHoofdstuk 6: Investeringsbeslissingregels
Hoofdstuk 6: Investeringsbeslissingregels Een bedrijf moet alleen tot acquisitie overgaan als het een positieve netto contante waarde heeft. Hoewel de NCW investeringsregel de waarde van het bedrijf maximaliseert,
Nadere informatieMogelijke onderwerpen voor het netwerk Vastgoedeconomen, fiscalisten en planeconomen
Mogelijke onderwerpen voor het netwerk Vastgoedeconomen, fiscalisten en planeconomen BBV en afschrijvingen Het BBV kent verschillende onderwerpen. Eén van de onderwerpen heeft betrekking op de waardering
Nadere informatieDe Vries automatisering BV De heer K.J. de Vries Drievliet 45 2321 BS AMSTERDAM
De Vries automatisering BV De heer K.J. de Vries Drievliet 45 2321 BS AMSTERDAM Noordwijk, maandag 24 december 2012 Geachte heer de Vries, beste Klaas, Met genoegen doen we u hierbij een voorstel om geld
Nadere informatieLochemEnergie vrijdag 27 januari 2012
stoeien met het rekenmodel Lokale Frisse Wind LochemEnergie vrijdag 27 januari 2012 waarom dit stoeien? om inzicht in de financiën te krijgen en om gevoel te krijgen voor de speelruimte bij het verdelen
Nadere informatieFinanciën en risicomanagement
Financiën en risicomanagement Leergang Bedrijfskunde voor de Agribusiness Miranda Meuwissen, Alfons Oude Lansink Bedrijfseconomie, Wageningen Universiteit Inhoud Risico-identificatie & stress test (Miranda)
Nadere informatieZorgorganisatie en corporatie of belegger werken samen 5 processtappen naar een haalbare businesscase
Zorgorganisatie en corporatie of belegger werken samen 5 processtappen naar een haalbare businesscase Congres Zorgvisie 18 September 2012 Een Babylonische spraakverwarring Sjans! Verblijf Tegelijkertijd
Nadere informatie2015 Dukers & Baelemans
Adviesproces Inventarisatiefase Analysefase Adviesfase Begeleiden Nazorg Wensen en doelstellingen Wat zijn je wensen? a) Stoppen met werken voor 70 jaar b) Studie voor je kinderen betalen c) Wereldreis,
Nadere informatieM&O VWO 2011/2012. www.lyceo.nl
Hoofdstuk 4: Balans M&O VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Overzicht H4: Balans Management & Organisatie Centraal Examen (CE) 1. Rechtsvormen 2. Prijsberekening 3. Resultaten 4. Balans 5. Liquiditeitsbegroting
Nadere informatieDeze examenopgave bestaat uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.
SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave COST & MANAGEMENTACCOUNTING DINSDAG 6 OKTOBER 2015 11.45 13.45 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit 8 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer
Nadere informatieWelkom. Pricing Power voor winstgevende groei. Collegetour Bedrijfswaarde. 12 maart 2015
Welkom Collegetour Bedrijfswaarde Pricing Power voor winstgevende groei 12 maart 2015 Hogere prijzen, hogere waarde? Jacques Jetten M&A Debt Advisory Business Valuation Value Management 3 Over Aeternus:
Nadere informatieOPGAVEN HOOFDSTUK 9 ANTWOORDEN
HOOFDSTUK 9 ANTWOORDEN Opgave 1 a. Wat zijn de grote verschillen tussen financial- en operational leasing? Financial leasing Langlopende overeenkomst Leasetermijn gelijk aan de economische levensduur Contract
Nadere informatieINTEGRALE PLANVORMING VOOR GEZOND, DUURZAAM EN TOEKOMSTBESTENDIG ONDERWIJS
Kerngedachte van de business case Uitgangspunt is gezamenlijke belangen onderwijs behoeften / wensen (leerlingen/leraren), gemeenten én private consortium partijen. Samenwerking model voor lange termijn
Nadere informatieCO 2. -Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels
-Ketenanalyse Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Een slimmer concept door inzicht in de keten Met PlusWonen streeft VolkerWessels naar het minimaliseren
Nadere informatieFinancieel Administratief Praktijkdiploma Boekhouden (PDB) Kostprijscalculatie (KP) Bestuur Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens
Eamenlijn Diploma Module Niveau MBO 4 Positionering Versie 1.2 Financieel Administratief Praktijkdiploma Boekhouden (PDB) Kostprijscalculatie (KP) Geldig vanaf 01-01-2013 Vastgesteld op 13 juli 2011 Vastgesteld
Nadere informatieWelkom op de Bouwcampus. Pieter van der Zwet
Welkom op de Bouwcampus Pieter van der Zwet Co-creatie omtrent te vraag: Hoe kan standaardisatie helpen bij de vervanging van 52 sluizen? Terugblik Programma: 15.30 uur Inloop en ontvangst 16.00 uur Welkom,
Nadere informatieSignificante groei en sterk vertrouwen
Significante groei en sterk vertrouwen Administratie- en accountantskantoren, aangesloten bij NOAB en Fiscount, laten significante groei in omzet en resultaat zien. Tevens groei in personeel. Kortom er
Nadere informatieDuurzame accommodaties. Jaap Veld
Duurzame accommodaties Jaap Veld Zelziuz Zelziuz Advies Zon Thuis Zon Bedrijf Zon Agri Zon Thuis voor huurders Zonnestroom van Wp naar kwh Vermogen zonnestroominstallatie gespecificeerd in Watt peak (Wp)
Nadere informatieErvaringen Inkoopadministratie. Vastlegging van middagbijeenkomst op Kasteel Woerden 19 september 2013
Ervaringen Inkoopadministratie Vastlegging van middagbijeenkomst op Kasteel Woerden 19 september 2013 1 Agenda 14.00 14.15 Introductie 14.15 14.30 Jullie doelstelling voor vanmiddag? 14.30 14.45 Presentatie
Nadere informatieDe normale afzet van Verhoeven, uitgedrukt in ton/km per jaar, is als volgt verdeeld:
MA1 Oefententamen 3 Opgave 1 Verhoeven bv is een middelgrote transportonderneming die vrachten vervoert binnen Nederland voor diverse klanten. De onderneming heeft plannen om haar vrachtwagens te vervangen
Nadere informatieTotal Life Cycle Management. Risicobeheersend en strategisch asset management
Total Life Cycle Management Risicobeheersend en strategisch asset management Imtech Automation Solutions Alex Elandt (Business Consultant) Pag 1/15 Total Life Cycle Management v 1.2 03 maart 2010 Inleiding
Nadere informatieDutch Hall. Kansen voor een nieuwe standaard in duurzame hallenbouw
Dutch Hall Kansen voor een nieuwe standaard in duurzame hallenbouw Waarde Prijs Kostprijs-plus denken Winst/risico Aannemer Lifecycle-denken Restwaarde Exploitatiekosten Bouwkosten Initiële investering
Nadere informatieWelke BTW tarieven zijn er? 21% luxe goederen 6% primaire levensbehoefte 0% vrijgesteld (export, overheidsdiensten)
www.jooplengkeek.nl Belasting Toegevoegde Waarde (BTW) Omzet belasting (BTW) Toegevoegde waarde: de waarde die het bedrijf toevoegt aan een al bestaande waarde. Welke BTW tarieven zijn er? 21% luxe goederen
Nadere informatieRente. Een lening is soms nodig om een grote uitgave te kunnen doen. De lening moet terugbetaald worden, maar ook de rente. Hoe hoog is de rente?
Rente Een lening is soms nodig om een grote uitgave te kunnen doen. De lening moet terugbetaald worden, maar ook de rente. Hoe hoog is de rente? Als een bedrijf een nieuwe machine wil kopen, is daar niet
Nadere informatieOlde Bijvank Advies Organisatieontwikkeling & Managementcontrol. Datum: dd-mm-jj
BUSINESS CASE: Versie Naam opdrachtgever Naam opsteller Datum: dd-mm-jj Voor akkoord: Datum: LET OP: De bedragen in deze business case zijn schattingen op grond van de nu beschikbare kennis en feiten.
Nadere informatieAlgemene vergadering van aandeelhouders AMSTERDAM, 13 MEI 2009
Algemene vergadering van aandeelhouders AMSTERDAM, 13 MEI 2009 Agenda Algemene Vergadering van Aandeelhouders 1. Opening 2. Toelichting op jaarverslag 2008 door de Directie 3. Jaarrekening 2008: vaststelling
Nadere informatieEindexamen havo economie oud programma I
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat mensen met een hoog
Nadere informatieDe investeringsanalyse
Het programma van vandaag: het investeringsproject de cashflow het gemiddelde rendement de terugverdientijd de netto contante waarde 1 Investeringsbeslissingen Waarom investeren? We verwachten winst te
Nadere informatie1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten.
Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 25 oktober 2011 Registratienummer: 2011/66 Agendapunt nummer: 7 Onderwerp Besparing met zonne-energie Inleiding/aanleiding
Nadere informatie2 Constante en variabele kosten
2 Constante en variabele kosten 2.1 Inleiding Bij het starten van een nieuw bedrijf zal de ondernemer zich onder andere de vraag stellen welke capaciteit zijn bedrijf moet hebben. Zal hij een productie/omzet
Nadere informatieEnergy Services heeft nieuws voor u!
Energy Services heeft nieuws voor u! Mobiele App voor uw Energiezaken Energiebesparende technieken en duurzame energie Nieuwe website, met nog meer informatie Energiebesparing in kantoren, bedrijfshallen
Nadere informatieWorkshop Community Service Logistiek
Workshop Community Service Logistiek vlm Voorjaarscongres Houten, 28 april 2010 Organisatie community Service Logistiek: Maarten Pruijmboom Jürgen Donders Programma Inleiding 13.00 13.10 Trends in service-
Nadere informatieAsset management Business case: Ipse de Bruggen Roeland Brouns Ipse de Bruggen Bastiaan Roon - Fakton. 22 maart 2012
Asset management Business case: Ipse de Bruggen Roeland Brouns Ipse de Bruggen Bastiaan Roon - Fakton 22 maart 2012 Inhoud Inleiding Ipse de Bruggen en Fakton De noodzaak van professioneel assetmanagement
Nadere informatieOnderbenutte optimalisatiegebieden (incl. voorbeelden):
Hoe vinden en benutten we meer met minder mogelijkheden binnen A Asset M Management?? Seminar AMC 28 oktober 2010 Amsterdam Gigi van Rhee, Rhee Stratelligence Inhoud Asset Management scope en huidige focus
Nadere informatieHoofdstuk 5: De rentevoet
Hoofdstuk 5: De rentevoet Tot nu toe hebben we gekeken naar de technieken voor het berekenen van de contante waarde en de toekomstige waarde, gegeven een markt rentevoet. Maar hoe wordt de rentevoet eigenlijk
Nadere informatieCO 2. Ketenanalyse. Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen. Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels
Ketenanalyse Duurzaamheidsprestaties in de waardeketen gehele waardeketen: upstream en downstream De waardeketen is onderverdeeld in twee stromen: de upstream en de downstream. In de upstream bevinden
Nadere informatieEindexamen vwo economie I
Opgave 1 1 maximumscore 1 Uit het antwoord moet blijken dat de hoogte van de arbeidsinkomensquote 0,7 / 70% is. 2 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat als b 1 daalt, het inkomen na belastingheffing
Nadere informatie5 Het Assetmanagement Landschap [Bron: Aangepast - door 2Coach - naar Global Forum on Maintenance and Assetmanagement, 12/11/2014]
5 Het Assetmanagement Landschap [Bron: Aangepast - door 2Coach - naar Global Forum on Maintenance and Assetmanagement, 12/11/2014] Het onderstaande diagram illustreert 3 (drie) gebieden: In het centrum
Nadere informatieINHOUD. Ten geleide 13
INHOUD Ten geleide 13 Hoofdstuk 1 Inleiding 15 1.1 Beleid en ondernemerschap 15 1.2 Duurzame ontwikkeling en duurzaam ondernemen 17 1.3 Maatschappelijke context en finaliteit van de onderneming 18 1.4
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK
TEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK Woningbouwcoöperatie Elkien heeft voornemens om in de wijk t Eiland in Sneek 300 woningen voor een deel te slopen en voor een deel te renoveren. Daarbij is de opgave
Nadere informatieSales versnellen met Volgroen Financieringsoplossingen voor energiebesparing in het MKB
Sales versnellen met Volgroen Financieringsoplossingen voor energiebesparing in het MKB Energie 2015 Emiel van Sambeek Sales versnellen door financiering Welke impact heeft het op uw LED propositie als
Nadere informatieMaatschappelijke Kosten-Baten Analyse bij meerjarige investeringsprojecten in de gemeente Leudal
Rekenkamerbrief Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse bij meerjarige investeringsprojecten in de gemeente Leudal 1. Inleiding In haar rekenkamerbrief De Vastgoedloze Gemeente heeft de Rekenkamer Leudal
Nadere informatie