nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Diabetes mellitus type 2
|
|
- Leopold van der Heijden
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Diabetes mellitus type 2
2
3 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Hoe ontstaat diabetes? 4 3. Wat is type 2 diabetes? 5 4. Opvolging van diabetes 6 5. Andere aandachtspunten 6 6. Wat is hypoglycemie? 7 7. Wat is hyperglycemie? 9 8. Behandeling van diabetes mellitus type Samenstelling van het diabetesteam Contactgegevens bij vragen Persoonlijke notities 17 3
4 1. Inleiding Voldoende informatie krijgen over diabetes mellitus type 2 is belangrijk. Wij raden u dan ook ten zeerste aan deze folder grondig door te nemen. Heeft u nog bijkomende vragen, aarzel dan niet om uw behandelende arts aan te spreken of neem contact op met de desbetreffende dienst (zie contactgegevens verder in deze folder). Diabetes mellitus is een chronische ziekte die wereldwijd veel voorkomt. Het aantal mensen met type 2 diabetes neemt jaarlijks toe. In België heeft ongeveer 8 % van de mensen diabetes. Het risico op type 2 diabetes is hoger wanneer u familieleden hebt met type 2 diabetes, wanneer u zwangerschapsdiabetes hebt gehad, wanneer u overgewicht hebt of weinig lichaamsbeweging, en het stijgt met toenemende leeftijd. 2. Hoe ontstaat diabetes? Ons lichaam verbruikt energie die we halen uit de voeding; onze voornaamste energiebronnen zijn suikers (koolhydraten), vetten (lipiden) en eiwitten (proteïnen). Suiker wordt afgebroken tot glucose, dat in de lichaamscellen wordt opgenomen met behulp van het hormoon insuline. Insuline wordt gemaakt in het pancreas of alvleesklier. Je kan insuline vergelijken met een sleutel, die nodig is om de deur van de lichaamscel te openen en glucose binnen te laten. 4
5 Wanneer er in het lichaam onvoldoende insuline wordt gemaakt of wanneer de lichaamscellen ongevoelig worden voor insuline, kan de glucose niet worden opgenomen in de cellen en stapelt deze zich op in de bloedbaan. Dit leidt tot hoge suikerspiegels in het bloed. Hoge suikerspiegels leiden tot dorst, overmatig urineren en vermoeidheid. 3. Wat is type 2 diabetes? Bij type 2 diabetes is er een verminderde gevoeligheid van de lichaamscellen voor insuline, waardoor de insuline niet optimaal kan werken. Bij de meeste personen met type 2 diabetes is er ook een verminderde aanmaak van insuline. Het betreft dus een gecombineerd probleem van lagere gevoeligheid voor insuline (ook insulineresistentie genoemd) en verminderde aanmaak van insuline. De ziekte heeft meestal een geleidelijk verloop en kan al lang aanwezig zijn alvorens de typische klachten van hyperglycemie optreden. 5
6 4. Opvolging van diabetes Voor de opvolging van diabetes volgen we de bloedsuikerspiegel. Het HbA1C is een maat voor de gemiddelde bloedsuikerspiegel van de voorbije drie maanden. Hoe hoger het glucosegehalte in het bloed, hoe hoger de waarde van het HbA1C is. Bij diabetes mellitus bedraagt de ideale streefwaarde voor het HbA1C < % (48-53 mmol/mol). Sommige personen met diabetes type 2 zullen zelf hun bloedsuikerspiegel opvolgen; vooral bij personen die worden behandeld met inspuitingen wordt dit aanbevolen. In het algemeen worden volgende bloedsuikerspiegels nagestreefd: Voor de maaltijd: mg/dl Twee uur na de maaltijd: < 180 mg/dl Een te lage bloedsuikerspiegel (< 70 mg/dl) noemen we hypoglycemie. Een te hoge bloedsuikerspiegel noemen we hyperglycemie. 5. Andere aandachtspunten De meeste personen met type 2 diabetes hebben niet enkel problemen met een verhoogde bloedsuikerspiegel, maar ook andere afwijkingen in de stofwisseling. Zo zien we vaak ook een hoge bloeddruk (hypertensie) en een hoog vetgehalte in het bloed. 6
7 6. Wat is hypoglycemie? Een te lage bloedsuikerspiegel (<70 mg/dl) noemen we hypoglycemie. Dit kan verschillende klachten geven: Mogelijke oorzaken zijn: te laat eten of maaltijden overslaan; onvoldoende suikers of koolhydraten in de voeding; te veel insuline spuiten of te hoge dosis tabletten nemen; extra inspanningen doen of sporten; alcohol; 7
8 Behandeling van hypoglycemie Een hypoglycemie vangt u op door snelle suikers in te nemen: een klein glas suikerhoudende frisdrank of vier tabletten druivensuiker. Het is best om na tien à vijftien minuten ook wat trage suikers in te nemen, bv. een droge koek. Indien de hypoglycemie vlak voor de maaltijd optreedt, kan u na het innemen van snelle suiker gewoon aan tafel gaan en uw maaltijd gebruiken. Wanneer u door een hypoglycemie buiten bewustzijn geraakt, hebt u hulp van anderen nodig. Een bewusteloze diabetespatiënt geeft men best een gesuikerde drank omwille van het risico dat hij/zij zich zou verslikken. In dat geval dient Glucagen Hypokit te worden ingespoten. Glucagen is een hormoon dat ervoor zorgt dat er suiker wordt vrijgezet uit de lever, waardoor de suikerspiegel in het bloed stijgt. 8
9 7. Wat is hyperglycemie? Hyperglycemie betekent een te hoge bloedsuikerspiegel en kan allerlei klachten veroorzaken. Door het teveel aan suiker in het bloed, komt er meer suiker in de nieren terecht. Dat geeft aanleiding tot overmatig plassen en dorst. Wanneer de bloedsuikerspiegel lang te hoog is, zal de energie onder vorm van suiker niet meer in de organen kunnen worden opgenomen en zal het lichaam vetten verbranden. Daardoor treedt vermagering op. Vetverbranding leidt tot aanmaak van afvalstoffen (ketonen), die u erg ziek kunnen maken. Dit laatste komt bij type 2 diabetes gelukkig maar heel zelden voor. 9
10 Mogelijke oorzaken zijn: te veel eten; onvoldoende medicatie nemen of niet stipt uw medicatie nemen; te weinig lichaamsbeweging; stress; ziekte; bepaalde medicamenten. 8. Behandeling van diabetes mellitus type 2 De behandeling van type 2 diabetes bestaat uit een combinatie van maatregelen. In de eerste plaats wordt een gezonde, actieve levensstijl aanbevolen met poging tot vermagering indien er sprake is van overgewicht. Voeding Een diëtiste kan u helpen om de juiste voedingskeuze te maken. 10
11 Beweging Regelmatige lichaamsbeweging is erg belangrijk voor uw gezondheid, zowel op lichamelijk als op geestelijk vlak. Het helpt om overgewicht onder controle te brengen en heeft ook een gunstige invloed op de bloedsuikerspiegel, de bloeddruk en vermindert het risico op hart- en vaatziekten. Kies vooral voor een activiteit waar u plezier aan beleeft en die als een ontspanning aanvoelt. Het is beter om op meerdere dagen van de week een kortere inspanning in te lassen dan eenmaal per week een hevige inspanning. Algemeen beveelt men aan om minstens vijf dagen per week gedurende 30 minuten actief te zijn. De meeste mensen met type 2 diabetes hebben ook medicatie nodig: vaak wordt gestart met tabletten. Als dit niet voldoende is, zal een behandeling met inspuitingen worden voorgesteld. Medicatie Tabletten Er zijn verschillende klassen van medicatie om diabetes te behandelen. De belangrijkste worden hieronder vermeld. Metformin: meestal eerste keuze; verhoogt de gevoeligheid van het lichaam voor insuline; geeft geen hypoglycemie; nevenwerking: soms (meestal tijdelijke) maag-darmklachten. Sulfonylurea en gliniden: verlaging van de bloedsuikerspiegel door vrijzetting van insuline uit het pancreas; kan hypoglycemie veroorzaken. Thiazolidinediones: verhogen de gevoeligheid van het lichaam voor insuline; nevenwerkingen: gewichtstoename, vochtopstapeling. 11
12 DPP4-inhibitoren: verhoogt de insulinevrijzetting na een maaltijd; geeft geen hypoglycemie. SGLT2-remmers: veroorzaakt verlies van suiker via de nieren, waardoor de bloedsuikerspiegel daalt; nevenwerkingen: risico op urineweginfecties. Inspuitingen GLP-1 analogen: analoog werkingsprincipe als DPP4-inhibitoren, maar krachtiger. Het verhoogt de vrijzetting van insuline na een maaltijd. Maaglediging wordt vertraagd en er treedt sneller een verzadigingsgevoel op. geeft vermagering; nevenwerkingen: maagdarmklachten. Insuline: Wanneer het pancreas zelf onvoldoende insuline kan aanmaken, moet insuline worden toegediend. Dit gebeurt door een onderhuidse (subcutane) injectie. Er bestaan verschillende soorten insuline: snelwerkende, traagwerkende en mengvormen. De keuze van het type insuline en insulineschema wordt gemaakt in samenspraak met uw behandelend arts. Van zodra er sprake is van inspuitingen voor de behandeling van de diabetes, komt u in aanmerking voor bijkomende ondersteuning. Voor mensen die twee of minder injecties per dag nodig hebben, is er de mogelijkheid om in te stappen in het zorgtraject diabetes. Meer informatie hierover kan u vragen aan uw huisarts of vindt u terug op de website van de overheid: Van zodra er sprake is van drie of meer insuline-inspuitingen per dag, komt u in aanmerking voor de diabetesconventie. Dat is een overeenkomst die het ziekenhuis heeft afgesloten met het R.I.Z.I.V. 12
13 Vermits diabetes mellitus een chronische ziekte is, is het belangrijk om u regelmatig te laten opvolgen door uw huisarts en uw behandelend diabetesteam. De frequentie van de opvolging wordt bepaald in samenspraak met uw arts. 9. Samenstelling van het diabetesteam Artsen Dr. Daan Detroyer, nefroloog Dr. Sabien Driessens, endocrinoloog (diensthoofd AZ Klina) Dr. Alison Lee, nefroloog Dr. Liesbeth Leuridan, endocrinoloog Dr. Jan Monballyu, nefroloog diabetoloog Dr. Sanne Vellinga, nefroloog Dr. Annemie Woestenburg, nefroloog (diensthoofd AZ Sint Jozef Malle) Diabetesteam AZ Sint-Jozef Malle Verpleegkundige educatoren Mevr. Veerle Baelus Mevr. Hilde Verstraelen Mevr. An Waelkens Diëtiste educatoren Mevr. Chantal De Deckker Mevr. Tine Nuyts Mevr. Ilse Segers Mevr. Tine Theuns Sociale assistente Mevr. An Van Ostaeyen Podoloog Mevr. Veerle Palmers Psychologe Mevr. Mieke Cox 13
14 Diabetesteam AZ Klina Verpleegkundige educatoren Mevr. Christel Jacobs Mevr. Kelly Kets Mevr. Els Vergauwen Diëtiste educatoren Mevr. Freya Lefèvre Mevr. Dominique Volckaert Mevr. Sara Van Branteghem Mevr. Sara Vermeiren Secretariaat Mevr. Nancy Coomans Mevr. Chris Parmentier Mevr. Monique Van Wesenbeeck Sociale assistente Mevr. Anne Van Caeneghem Podoloog Mevr. Sophie Warrant Psychologe Mevr. Joni Van Bouwel 14
15 10. Contactgegevens bij vragen Heeft u bij het doorlezen van de folder toch nog bijkomende vragen? Stel ze dan gerust! U kan contact opnemen via onderstaande contactgegevens: AZ Sint-Jozef Malle Oude Liersebaan Malle Afsprakensecretariaat Vragen aan diabeteseducatoren Bij voorkeur op maandag - woensdag - vrijdag tussen 13 en 14 uur. Bij noodgevallen en in weekend of s nachts via spoedgevallen AZ Sint-Jozef Malle (diabetoloog van wacht) Diabetesteam diabetes.azstjozef@emmaus.be Steeds vermelden in naam en geboortedatum; behandelend arts; naam insuline en aantal eenheden; uw contactgegevens (telefoonnummer). Neem ook zeker een kijkje op onze website U vindt er o.a. meer praktische informatie terug. Ook voor financiële informatie kan u hier terecht. 15
16 AZ Klina Augustijnslei Brasschaat Afdeling endocrinologie nefrologie Afdeling inwendige 5 Hoofdverpleegkundige: mevr. Katelijn Francken Diabetesteam secretariaat Afspraak maken op werkdagen tussen 9 en 17 uur (liefst niet tussen 13 en 14 uur) Vragen aan diabeteseducatoren Bij voorkeur op maandag woensdag vrijdag tussen 13 en 14 uur Bij noodgevallen en in weekend of s nachts via spoedgevallen AZ Klina (diabetoloog van wacht) Diabetesteam suikerwaarden@klina.be Steeds vermelden in naam en geboortedatum; behandelend arts; naam insuline en aantal eenheden; uw contactgegevens (telefoonnummer). 16
17 11. Persoonlijke notities 17
18 18
19 19
20 Opdrachtgever: Dr. Sabien Driessens - nefrologie - endocrinologie VU: Koen Vancraeynest - algemeen directeur Versiedatum: 5 april 2017
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Diabetes mellitus type 2
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Diabetes mellitus type 2 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Hoe ontstaat diabetes? 4 3. Wat is type 2 diabetes? 5 4. Opvolging van diabetes 6
Nadere informatienefrologie - endocrinologie informatiebrochure Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum)
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Diagnosestelling 5 3. Gevolgen van on(voldoende) behandelde zwangerschapsdiabetes
Nadere informatienefrologie - endocrinologie informatiebrochure Ketonen en ketoacidose
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Ketonen en ketoacidose Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wanneer maakt het lichaam ketonen aan? 4 3. Diabetische ketoacidose 4 4. Preventieschema ketoacidose
Nadere informatienefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum)
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Diagnosestelling 5 3. Gevolgen van on(voldoende) behandelde zwangerschapsdiabetes
Nadere informatienefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Diabetes mellitus type 1
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Diabetes mellitus type 1 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Hoe ontstaat diabetes? 4 3. Wat is type 1 diabetes? 5 4. Opvolging van diabetes type
Nadere informatienefrologie - endocrinologie informatiebrochure Diabetesconventie
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Diabetesconventie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is de diabetesconventie? 5 3. Wie komt er in aanmerking voor de diabetesconventie? 5 4. Wat kan ik van
Nadere informatienefrologie - endocrinologie informatiebrochure Nieuwe meettechnologie Flash Glucose Monitoring
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Nieuwe meettechnologie Flash Glucose Monitoring Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Sensormeting 4 3. Materiaal 5 4. Voorwaarden om in aanmerking te komen 5 5.
Nadere informatieNefrologie Endocrinologie: Diabetesconventie. Informatiebrochure
Nefrologie Endocrinologie: Diabetesconventie Informatiebrochure Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wat is de diabetesconventie? 4 3 Wie komt er in aanmerking voor de diabetesconventie? 5 4 Wat kan ik van het diabetesconventiecentrum
Nadere informatieNieuwe meettechnologie: Flash glucose monitoring. Informatiebrochure Nefrologie-Endocrinologie
Nieuwe meettechnologie: Flash glucose monitoring Informatiebrochure Nefrologie-Endocrinologie Inhoud 1 Inleiding 3 2 Sensormeting 3 3 Materiaal 4 4 Voorwaarden om in aanmerking te komen 5 5 Veel gestelde
Nadere informatienefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie Inhoudstafel 1. Persoonlijke gegevens 4 2. Inleiding 5 3. Medicatielijst 8 4. Vaccinaties
Nadere informatienefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Diabetesconventie
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Diabetesconventie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is de diabetesconventie? 5 3. Wie komt er in aanmerking voor de diabetesconventie? 5
Nadere informatienefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Nierbiopsie
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Nierbiopsie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Dag van het onderzoek 5 4. Onderzoek 5 5. Na het onderzoek 6 6. Complicaties
Nadere informatieDiabetes en ziekenhuisopname
Diabetes en ziekenhuisopname 1. Wat bij een hospitalisatie? Voor een diabetespatiënt kan een hospitalisatie behoorlijk vervelend zijn, zeker wanneer je gewoon bent om je behandeling zelf te regelen. Plots
Nadere informatieNefrologie-endocrinologie informatiebrochure Behandeling met insulinepomp
Nefrologie-endocrinologie informatiebrochure Behandeling met insulinepomp Inhoudstafel 1. Wat is een insulinepomp? 4 Achtergrondinformatie Intensieve subcutane (SC) insuline-injectietherapie Insulinepomptherapie
Nadere informatienefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Predialyse
nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Predialyse Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorwoord 4 3. Wat is predialyse? 4 4. Wat doet het predialyseteam? 5 5. Waar moet u op letten?
Nadere informatiePatiënteninformatie nefrologieendocrinologie
Patiënteninformatie nefrologieendocrinologie Revalidatieovereenkomst voor zelfregulatie door diabetespatiënten Algemeen ziekenhuis Sint-Jozef Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel. 03 380 20 11 - fax 03 380
Nadere informatienefrologie - endocrinologie informatiebrochure Predialyse
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Predialyse Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorwoord 4 3. Wat is predialyse? 4 4. Wat doet het predialyseteam? 5 5. Waar moet u op letten? 7 6. Contactgegevens
Nadere informatieDagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie Inhoudstafel 1. Persoonlijke gegevens 4 2. Inleiding 6 3. Medicatielijst 9 4. Vaccinaties 10 5.
Nadere informatieDienst endocrinologie Diabetes mellitus. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst endocrinologie Diabetes mellitus Informatiebrochure voor de patiënt en de familie 2017 copyright AZ SINT-ELISABETH ZOTTEGEM www.sezz.be ref. BRO/555//v1.0 WAT IS DIABETES MELLITUS? Tijdens je hospitalisatie
Nadere informatieEEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN
EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde
Nadere informatieBeweegwijzer. Samen op weg naar een actiever leven! (2) Het beweegwijzerteam bestaat uit:
Beweegwijzer Samen op weg naar een actiever leven! (2) Het beweegwijzerteam bestaat uit: s Herenbaan 172 2840 Rumst tel.: 03/880.90.11 (algemeen) tel: 03/880.96.91 (diabetes) e-mail: diabeteszorg@hfr.be
Nadere informatieDagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie. informatiebrochure
Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie informatiebrochure Inhoud Persoonlijke gegevens 3 Inleiding 5 Medicatielijst 9 Vaccinaties 10 Parameters 11 AZ Klina 2 Persoonlijke gegevens Patiënt
Nadere informatieDiabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis
Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Wat is diabetes type 2? Diabetes type 2 komt veel bij ouderen voor. Vroeger werd deze vorm daarom ook wel ouderdomssuiker genoemd.
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Algemeen CT-onderzoek
medische beeldvorming informatiebrochure Algemeen CT-onderzoek Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding van het onderzoek 4 3. Voorbereiding 5 4. Over het onderzoek zelf 5 5. Goed om weten 5 6. Na
Nadere informatiegeriatrie informatiebrochure Geriatrisch dagziekenhuis
geriatrie informatiebrochure Geriatrisch dagziekenhuis Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Doelstelling 4 3. Afspraken 4 4. Doelgroep 5 5. Verblijf 5 6. Ontslag 5 7. Wat brengt u mee naar het geriatrisch dagziekenhuis?
Nadere informatieChronische nierinsufficiëntie
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Chronische nierinsufficiëntie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is chronische nierinsufficiëntie? 4 3. Wat zijn de functies van de nieren? 6 4. Wat is de
Nadere informatieDiabetes en ziekenhuisopname. Informatiebrochure
Diabetes en ziekenhuisopname Informatiebrochure Inhoud 1 Wat bij een hospitalisatie? 4 2 Bloedsuikerwaarden in het ziekenhuis 5 3 Hoe streven naar goede bloedsuikerwaarden in het ziekenhuis? 6 4 Wat met
Nadere informatieDiabetes of suikerziekte
Diabetes of suikerziekte (bron: Weet je voldoende over diabetes - Vlaamse Diabetes Vereniging) SUIKER EN HET MENSELIJK LICHAAM In onze dagelijke voeding zijn tal van koolhydraten (=suikers) aanwezig. Deze
Nadere informatieZoledronaat-infuus (Aclasta ) bij osteoporose
geriatrisch dagziekenhuis informatiebrochure Zoledronaat-infuus (Aclasta ) bij osteoporose Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is osteoporose? 4 3. Hoe wordt de diagnose gesteld? 4 4. De werking van zoledronaat
Nadere informatieheelkunde 2 informatiebrochure Acute verwardheid of delier
heelkunde 2 informatiebrochure Acute verwardheid of delier Inhoudstafel 1. Wat is acuut optredende verwardheid? 4 2. Hoe ontstaat een delier? 4 3. Verschijnselen 5 4. Behandeling 5 5. Helpende hand 6
Nadere informatiePatiënteninformatie. Diabetische ketoacidose
Patiënteninformatie Diabetische ketoacidose Inhoud Inleiding... 3 Informatie over ziektebeeld diabetische ketoacidose... 3 Leer meer over DKA en bloedketonencontrole... 3 Symptomen... 4 Wie riskeert de
Nadere informatienefrologie informatiebrochure Nierbiopsie
nefrologie informatiebrochure Nierbiopsie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Dag van het onderzoek 5 4. Onderzoek 5 5. Na het onderzoek 6 6. Complicaties 6 7. Uitslag 7 8. Tenslotte 7 9.
Nadere informatieNefrologie Endocrinologie: Diabetesconventie. Informatiebrochure
Nefrologie Endocrinologie: Diabetesconventie Informatiebrochure Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wat is de diabetesconventie? 4 3 Wie komt er in aanmerking voor de diabetesconventie? 5 4 Wat kan ik van het diabetesconventiecentrum
Nadere informatieCentrum overgewicht Malle
Centrum overgewicht Malle informatiebrochure Centrum Over Gewicht Inhoudstafel 1. Centrum Over Gewicht 4 2. Wat is overgewicht? Wat is obesitas? 4 3. BMI en middelomtrek 5 4. Over ons 5 5. Centrum Over
Nadere informatiedaghospitaal volwassenen informatiebrochure Cervicale epidurale infiltratie
daghospitaal volwassenen informatiebrochure Cervicale epidurale infiltratie 1 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is een cervicale epidurale infiltratie? 4 3. Voorbereiding 5 4. Behandeling 5 5. Nazorg
Nadere informatieMet diabetes naar school
Geconventioneerd Centrum voor Kinderen en Adolescenten met Diabetes Mellitus RIZIV-identificatienummer Centrum: 7.86.712.55 Campus Virga Jesse Stadsomvaart 11, 3500 Hasselt Tel. afspraken: 011 30 98 90
Nadere informatienucleaire geneeskunde informatiebrochure Datscan
nucleaire geneeskunde informatiebrochure Datscan Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Doel van het onderzoek 4 3. Voorbereidend gesprek 4 4. Het onderzoek 5 5. Contactgegevens bij vragen 6 6. Persoonlijke notities
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Werking van de raadpleging kinderartsen
kindergeneeskunde informatiebrochure Werking van de raadpleging kinderartsen Inhoudstafel 1. De kinderartsen 4 2. Hoe een afspraak maken? 4 3. Opvragen van laboratoriumresultaten 5 4. Inschrijven 6 5.
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Diabetes
kindergeneeskunde informatiebrochure Diabetes Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Diabetes, wat is dat eigenlijk? 5 3. Het diabetesteam 9 4. Diabetescontrole 10 5. Streefwaarden voor een goede bloedsuiker
Nadere informatieBehandeling van diabetes type 2
Behandeling van diabetes type 2 Diabetes type 2 is de meest voorkomende vorm van diabetes: ongeveer negentig procent van de mensen heeft diabetes type 2. Hierbij is vaak sprake van een combinatie van factoren.
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap DIABETES EN ZWANGERSCHAP Bij diabetes mellitus is er te veel glucose in uw bloed: de bloedglucosewaarde is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, er is dan sprake
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis
Zwangerschapsdiabetes Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Zwangerschapsdiabetes ontstaat tijdens de zwangerschap; meestal rondom de 30 e week. Wat is zwangerschapsdiabetes? Bij diabetes is het glucosegehalte
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes EEN BEKNOPT OVERZICHT VOOR PATIËNTEN
Zwangerschapsdiabetes EEN BEKNOPT OVERZICHT VOOR PATIËNTEN INHOUD Ontstaan zwangerschapsdiabetes pg 4 Diagnose pg 4 Behandeling pg 5 Glucosemeting pg 6 Zelfcontrole pg 6 Streefwaarden pg 7 Hypoglycemie
Nadere informatieBehandeling met insulinepomp. Informatiebrochure
Behandeling met insulinepomp Informatiebrochure Inhoud 1 Wat is een insulinepomp? 4 1.1 Achtergrondinformatie 4 1.2 Intensieve subcutane insuline-injectietherapie 4 1.3 Insulinepomptherapie of continue
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Arthrografie - CT
medische beeldvorming informatiebrochure Arthrografie - CT Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 4 4. Over de arthrografie van het gewricht zelf 5 5. CT-onderzoek
Nadere informatiedaghospitaal volwassenen informatiebrochure Cervicale epidurale infiltratie
daghospitaal volwassenen informatiebrochure Cervicale epidurale infiltratie 1 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is een cervicale epidurale infiltratie? 4 3. Voorbereiding 5 4. Behandeling 5 5. Nazorg
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Algemeen CT-onderzoek
medische beeldvorming informatiebrochure Algemeen CT-onderzoek Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 5 4. Over het CT-onderzoek zelf 5 5. Goed om weten 5 6. Na
Nadere informatiedaghospitaal volwassenen informatiebrochure Lumbale epidurale infiltratie
daghospitaal volwassenen informatiebrochure Lumbale epidurale infiltratie 1 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is een lumbale epidurale infiltratie? 4 3. Voorbereiding 5 4. Behandeling 5 5. Nazorg 6 6.
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Algemeen MRI-onderzoek
medische beeldvorming informatiebrochure Algemeen MRI-onderzoek Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding van het onderzoek 4 3. Voorbereiding 5 4. Over het onderzoek zelf 5 5. Goed om weten 5 6. Na
Nadere informatiedaghospitaal informatiebrochure Xolair
daghospitaal informatiebrochure Xolair Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van de toediening 5 4. Mogelijke bijwerkingen 5 5. Nazorg/ontslag 6 6. Contactgegevens bij vragen 6 7.
Nadere informatieBeter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2
Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 De flip-over Beter Leven met
Nadere informatiedaghospitaal volwassenen informatiebrochure Prostaatbiopsie via het daghospitaal
daghospitaal volwassenen informatiebrochure Prostaatbiopsie via het daghospitaal 1 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Doel van het onderzoek 4 3. Voorbereiding 4 4. Het onderzoek zelf 5 5. Na het onderzoek
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Opstart INSULINE
PATIËNTEN INFORMATIE Opstart INSULINE Beste mevrouw, mijnheer Er werd recent diabetes vastgesteld of heb je dit al een tijdje en start je nu met insuline? In deze brochure krijg je alle informatie die
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Algemeen MRI-onderzoek
medische beeldvorming informatiebrochure Algemeen MRI-onderzoek Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 5 4. Over het onderzoek zelf 5 5. Goed om weten 5 6. Na het
Nadere informatiedaghospitaal informatiebrochure Echo-endoscopie via de mond
daghospitaal informatiebrochure Echo-endoscopie via de mond Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van de opname 5 4. Nazorg 5 5. Contactgegevens bij vragen 7 6. Persoonlijke notities
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Cardiaal CT-onderzoek
medische beeldvorming informatiebrochure Cardiaal CT-onderzoek Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 5 4. Over het CT-onderzoek zelf 5 5. Na het onderzoek 6 6.
Nadere informatieEchografie van de bovenbuik (galblaas, alvleesklier, lever, milt)
medische beeldvorming informatiebrochure Echografie van de bovenbuik (galblaas, alvleesklier, lever, milt) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 4 4. Over het onderzoek
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Haarlem Bij diabetes mellitus is er te veel glucose in uw bloed: de bloedglucosewaarde is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, er is dan sprake van diabetes
Nadere informatieDiabetesvoorlichting FLEXIBELE INSULINETHERAPIE
Diabetesvoorlichting FLEXIBELE INSULINETHERAPIE WAT IS FLEXIBELE INSULINETHERAPIE? Bij flexibele insulinetherapie spuit u vier keer per dag insuline. Een keer langwerkende insuline en drie keer snelwerkende
Nadere informatieFoodSteps - diabetes in beweging 28/10/2013
FoodSteps - diabetes in beweging Wat is diabetes Symptomen Gevolgen Behandeling 5% van de bevolking heeft diabetes (= 1 op 20) Zuid West-Vlaanderen: 15 000 Verwachting komende jaar: x 2 (= 1 op 10) Pancreas
Nadere informatiediabetes en zwangerschap
diabetes en zwangerschap Inhoud Inleiding 3 1 Wat is diabetes? 3 2 Vormen van diabetes 3 3 Onderzoek 4 4 Behandeling 5 5 Zwangerschap 5 6 Wat betekent diabetes voor uw baby? 6 7 De bevalling 7 8 Na de
Nadere informatieNeurologie-nefrologie. informatiebrochure
Neurologie-nefrologie informatiebrochure 1 Inhoudstafel 1. Inleiding en verwelkoming 2. Voorstelling afdeling 3. Dagindeling en bezoekuren 4. Verpleegkundige verzorging 5. Medische opvolging 6. Meebrengen
Nadere informatiedaghospitaal volwassenen informatiebrochure Lumbale punctie
daghospitaal volwassenen informatiebrochure Lumbale punctie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van het onderzoek 5 4. Nazorg 5 5. Contactgegevens bij vragen 7 6. Persoonlijke notities
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Arthrografie - MRI
medische beeldvorming informatiebrochure Arthrografie - MRI Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 5 4. Over de arthrografie van het gewricht zelf 5 5. Over het
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Verloskunde/Gynaecologie Diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,
Nadere informatieRevalidatie-overeenkomst voor zelfregulatie door diabetes mellitus-patiënten - huisartseninformatie
Revalidatie-overeenkomst voor zelfregulatie door diabetes mellitus-patiënten - huisartseninformatie Inhoud 1. Onze krachtlijnen 2. Wat kan de patiënt van ons verwachten 3. Wat is de rol van de huisarts
Nadere informatiegastro-enterologie informatiebrochure Starten met biologische therapie - ziekte van Crohn
gastro-enterologie informatiebrochure Starten met biologische therapie - ziekte van Crohn Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is biologische therapie? 4 3. Overzicht biologische therapieën 4 4. Samenvatting
Nadere informatieInformatiefolder. Diabetesconventie OLV Ziekenhuis. Hier komt titel van persbericht. Pagina 1
Informatiefolder Diabetesconventie OLV Ziekenhuis Hier komt titel van persbericht Pagina 1 Wat is de diabetesconventie? De diabetesconventie is een overeenkomst tussen de persoon met diabetes, het ziekenhuis
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Medische vakantietips voor kinderen
kindergeneeskunde informatiebrochure Medische vakantietips voor kinderen Inhoudstafel 1. Zon 4 2. Koorts 4 3. Braken 5 4. Diarree 5 5. Contactgegevens bij vragen 6 6. Persoonlijke notities 6 3 1. Zon
Nadere informatietabakologie informatiebrochure Rookstopbegeleiding
tabakologie informatiebrochure Rookstopbegeleiding Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voordelen van stoppen met roken 4 3. De tabakoloog in AZ Sint-Jozef Malle 5 4. Praktisch 5 5. Contactgegevens bij vragen
Nadere informatiedaghospitaal informatiebrochure Aclasta infuus
daghospitaal informatiebrochure Aclasta infuus 1 Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van de toediening 5 4. Nazorg 6 5. Mogelijke complicaties/neveneffecten 6 6. Contact 6 7. Persoonlijke
Nadere informatieOvermatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de. hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het
SUIKERZIEKTE Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het lichaam. U kunt hierbij denken aan slecht functionerende
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Lactoseblaastest
kindergeneeskunde informatiebrochure Lactoseblaastest Inhoudstafel 1. Wat is een lactoseblaastest? 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop 5 4. Contactgegevens bij vragen 5 5. Persoonlijke notities 6 3 1. Wat
Nadere informatiedaghospitaal informatiebrochure Zometa infuus
daghospitaal informatiebrochure Zometa infuus Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van de toediening 5 4. Nazorg 5 5. Mogelijke complicaties/neveneffecten 6 6. Contactgegevens bij
Nadere informatieheelkunde 2 informatiebrochure Sacro-coccygeale fistel
heelkunde 2 informatiebrochure Sacro-coccygeale fistel Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is een sacro-coccygeale fistel? 4 3. Voorbereiding 5 4. De operatie 5 5. Mogelijke verwikkelingen 6 6. Na de operatie
Nadere informatiedaghospitaal informatiebrochure Bloedpatch
daghospitaal informatiebrochure Bloedpatch Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van de opname 5 4. Nazorg 5 5. Alternatieven 5 6. Contactgegevens bij vragen 6 7. Persoonlijke notities
Nadere informatiekindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen
kindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat zijn koortsstuipen of koortsconvulsies? 4 3. Gevolgen 5 4. Adviezen bij een koortsstuip 5 5. Contactgegevens bij vragen
Nadere informatie1. Wat is diabetes mellitus? 2. Insulinewerking bij mensen zonder diabetes. 3. Types diabetes
Diabetes 1 1. Wat is diabetes mellitus? Diabetes is een chronische aandoening die wordt gekenmerkt door relatief onvoldoende of afwezige productie van insuline. Door dit tekort aan insuline kan de suiker
Nadere informatieU.Z. Leuven Interne Geneeskunde Afdeling Endocrinologie. Diabetesteam
U.Z. Leuven Interne Geneeskunde Afdeling Endocrinologie Diabetesteam Inleiding Diabetes mellitus of suikerziekte is een chronische aandoening die in België naar schatting 250 000 mensen treft. Men verwacht
Nadere informatieDiabetes mellitus. Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis
Diabetes mellitus Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis U hebt te horen gekregen dat u diabetes heeft. Uw internist en diabetesverpleegkundige zullen u veel informatie geven over deze aandoening
Nadere informatieRICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN. Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed
RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed Versie 1: Mei 2014 INHOUD 1. Algemeen 3 2. Onderscheid zorgtraject/conventie
Nadere informatieheelkunde 2 informatiebrochure Altemeier
heelkunde 2 informatiebrochure Altemeier Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is een rectale prolaps? 4 3. Voorbereiding 5 4. De operatie 5 5. Mogelijke verwikkelingen 6 6. Na de operatie 6 7. Ontslag 7
Nadere informatienefrologie - endocrinologie informatiebrochure Rekenen met koolhydraten
nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Rekenen met koolhydraten Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Brood en broodvervangers 4 3. Zoet broodbeleg 6 4. Aardappelen en - bereidingen 7 5. Deegwaren, rijst,
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Cystografie kind (tot en met 16 jaar)
medische beeldvorming informatiebrochure Cystografie kind (tot en met 16 jaar) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Over het onderzoek zelf 4 4. Goed om te weten 5 5. Na het onderzoek 5 6.
Nadere informatieINFORMATIE OVER DIABETES
INFORMATIE OVER DIABETES 1126 DIABETES MELLITUS In Nederland lijden naar schatting ongeveer 650.000 mensen aan diabetes mellitus (suikerziekte). Van de Nederlandse bevolking heeft 3,9 procent nu of binnenkort
Nadere informatiegeriatrisch daghospitaal informatiebrochure Injectafer
geriatrisch daghospitaal informatiebrochure Injectafer Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van de toediening 5 4. Nazorg 5 5. Mogelijke bijwerkingen 5 6. Alternatief 6 7. Contactgegevens
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zelfregulatie bij intensieve therapie
Zelfregulatie bij intensieve therapie ZELFREGULATIE BIJ INTENSIEVE THERAPIE INLEIDING Deze folder geeft u algemene richtlijnen over zelfregulatie bij intensieve insulinetherapie. Zelfregulatie is het zelfstandig
Nadere informatieheelkunde 2 informatiebrochure AV fistel
heelkunde 2 informatiebrochure AV fistel Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorstelling van de dienst 4 3. Ingreep: AV fistel 5 4. Preoperatieve onderzoeken 5 5. Voorbereiding op de operatie 5 6. De operatie
Nadere informatieHoe verloopt een slaaponderzoek of polysomnografie?
neurologie informatiebrochure Hoe verloopt een slaaponderzoek of polysomnografie? Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Doel van het onderzoek 4 3. Inlichtingen omtrent het slaaponderzoek 4 4. Praktische organisatie
Nadere informatiedaghospitaal informatiebrochure Echo-endoscopie via de endeldarm
daghospitaal informatiebrochure Echo-endoscopie via de endeldarm Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voorbereiding 4 3. Verloop van de opname 5 4. Nazorg 5 5. Contactgegevens bij vragen 6 6. Persoonlijke notities
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Hysterosalpingografie
medische beeldvorming informatiebrochure Hysterosalpingografie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 4 4. Over het onderzoek zelf 5 5. Goed om weten 5 6. Na het
Nadere informatieDiabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus
Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet
Nadere informatieMucoviscidose en diabetes. informatie voor patiënten
Mucoviscidose en diabetes informatie voor patiënten Mucoviscidose en diabetes 2 Mucoviscidose en diabetes 3 Inleiding 5 Diabetes en mucoviscidose-gerelateerde diabetes 6 Mogelijke klachten bij mucoviscidose
Nadere informatiemedische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie
medische beeldvorming informatiebrochure Contrastnefropathie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 5 3. Als uw nieren niet goed werken 5 4. Voorbereiding 6 5. Over het CT-onderzoek
Nadere informatiediabetes en zwangerschap
OLVG, locatie Oost diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, diabetes
Nadere informatienucleaire geneeskunde informatiebrochure Onderzoeken
nucleaire geneeskunde informatiebrochure Onderzoeken Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Uw veiligheid is belangrijk 4 3. Voorbereiding 5 4. Het onderzoek 5 5. Na het onderzoek 6 6. Contactgegevens bij vragen
Nadere informatiekinesitherapie & revalidatie informatiebrochure Rugrevalidatie
kinesitherapie & revalidatie informatiebrochure Rugrevalidatie Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Voor wie? 4 3. Wat houdt rugrevalidatie in? 4 4. Praktisch 6 5. Contactgegevens bij vragen 6 6. Persoonlijke
Nadere informatie