44. De trapkogelbaan (AL)
|
|
- Anneleen Boender
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 44. De trapkogelbaan (AL) Activiteit In deze activiteit onderzoekt het kind de werking van de trapkogelbaan. Dit is een type knikkerbaan waar de knikkers, door te draaien aan een hendeltje, naar boven getild worden op een soort trap alvorens ze naar beneden rollen langs een glijbaantje. De treden lopen op in lengte en worden op en neer bewogen door een (kruk)as met daarop excentrisch geplaatste schijven. Door een lichte helling van de treden naar beneden komt de knikker steeds op de volgende trede terecht. De weg die de knikkers afleggen is een gesloten circuit. De activiteit bestaat uit twee delen. Eerst wordt het kind aan de hand van een aantal vragen gestimuleerd om te verklaren hoe de trapkogelbaan werkt. Het kind moet daarvoor goed kijken hoe de verschillende onderdelen met elkaar in verbinding staan. Vervolgens haalt de onderzoeker de treden eruit en vraagt aan het kind om de trapkogelbaan weer in elkaar te zetten. Materiaal De trapkogelbaan is verkrijgbaar via: website. Voor het onderzoek is de trapkogelbaan zodanig aangepast dat de treden er uit kunnen worden gehaald. Systemen Techniek systemen: - Inzicht in aandrijving en overbrenging - Ontwerpen en construeren Natuurkundige systemen: - Zwaartekracht - Kracht en beweging Mathematische systemen: - Ruimtelijk redeneren Verwante activiteiten - de knikkerbaan - de knikkerbaan quadrilla - de knikkerbaan cuboro - de knikkerbaan haba - de knikkerbaan marktplaats - de knikkerbaan xyloba - de jodelbaan - de hamers
2 Interventies van onderzoeker De trapkogelbaan staat op tafel. Heb je zoiets weleens gezien? Bekijk het maar eens goed. De onderzoeker laat de knikker zien en legt hem in het gootje. Dit hoort er ook bij. Wat denk je dat er met de knikker gebeurt als je aan het hendeltje draait? Wanneer het kind aan het hendeltje draait, vraagt de onderzoeker: Hoe komt het dat de knikker omhoog gaat? Wat zou er gebeuren als je de andere kant op draait? Wat zou er gebeuren als je vijf knikkers in het gootje legt? Gaan ze alle vijf meteen de volgende trede op? Reacties van kinderen De meeste kinderen hebben nog nooit een trapkogelbaan gezien. Veel kinderen zien het slingertje waar je aan kunt draaien en sommigen krijgen enig inzicht in de werking. Enkele kinderen kunnen de hele werking, zonder dat er aan de slinger gedraaid is, voorspellen. Veel kinderen denken dat de knikker omhoog gaat en willen dat ook meteen uitproberen. De onderzoeker stimuleert hen om eerst te vertellen wat er zal gaan gebeuren en om dat ook te verklaren. Sommige kinderen wijzen op de draaiende schijven en leggen uit dat de draaiende schijven de treden op en neer bewegen. Ze zien dat het draaien aan het hendeltje ervoor zorgt dat het asje ronddraait. De schijven die excentrisch vastzitten aan het asje draaien daardoor ook rond en tillen de staafjes om en om omhoog. Andere kinderen zeggen dat het komt doordat ze draaien aan het hendeltje, maar kunnen geen precieze verklaring geven. Sommige kinderen vermoeden dat de knikker dan via de trap naar beneden zal gaan. Andere kinderen vermoeden of zijn er zeker van dat de knikker dan ook omhoog gaat. Dat is lastig te voorspellen. Als je heel duidelijk op het op en neer gaan van de treden let, dan zie je dat de staafjes om en om omhoog en omlaag gaan. Daardoor kan de tweede knikker pas door het eerste staafje worden opgetild als de eerste knikker overgaat van het tweede naar het derde staafje. Hierdoor ontstaat de situatie dat er na elk staafje dat een knikker bevat een leeg staafje komt. Veel jonge kinderen hebben hier geen aandacht voor.
3 De onderzoeker keert het apparaat om waardoor alle staafjes eruit vallen. Kun jij het apparaat weer in elkaar zetten? Waar let je op als je de staafjes er weer indoet? Denk je dat hij het weer doet? Waar let je op? Hoe zou je het apparaat noemen? Hierbij is het belangrijk dat het kind goed gekeken heeft. De staafjes zijn opklimmend in lengte en ook de richting van het gootje in de staafjes is van belang. Sommige kinderen letten alleen op de lengte en helemaal niet op de richting van de gootjes waardoor het apparaat niet of maar voor een deel werkt. De onderzoeker moet misschien een beetje helpen bij het in elkaar zetten door de staafjes tegen te houden om te voorkomen dat ze steeds omvallen. Als het kind wil, mag het doorgaan met proberen om de trapkogelbaan weer helemaal goed te maken, maar het moet geen frustratie worden. Wanneer kinderen nog niet op de richting van de gootjes hadden gelet, zien ze soms bij het uitproberen dat dit een rol speelt. Dit leidt bij sommige kinderen tot een nieuw inzicht dat hen helpt om de trapkogelbaan te herstellen. Kinderen hebben veel originele namen bedacht, zoals knikkerorgel, knikkertrap, ballenroller, enzovoort.
4 Daan (3;1) en de trapkogelbaan Filmpje op website van TalentenKracht. Daan weet niet wat de trapkogelbaan voor een ding is en zegt tegen de onderzoeker: Jij doen, omdat hij nog niet goed weet wat hij ermee aan moet. Als de onderzoeker een knikker laat zien, lijkt hij de bedoeling te begrijpen. Hij helpt met zijn handen de knikker een paar treden omhoog en zegt dan, als hij de schijven ziet, op vragende toon: Draaien? De onderzoeker wijst hem op het slingertje en daar gaat de knikker naar boven. Als Daan gevraagd wordt wat er zal gebeuren als je de slinger de andere kant op draait, zegt hij wel naar boven, maar het is de vraag of hij dat helemaal begrepen heeft. Als alle vijf de knikkers in de baan komen, helpt hij de knikkers aanvankelijk met zijn handen. Hij legt alle treden vol. Maar als je gaat draaien, gaat de helft van de treden omhoog en de helft van de treden omlaag. De knikkers gaan dan om de beurt naar boven. De onderzoeker vraagt herhaaldelijk hoe dat allemaal komt. Daan blijft bij: Eerst naar boven en dan weer naar beneden. Als de onderzoeker vraagt hoe hij het doet, zegt hij: Draaien. Vervolgens legt hij uit hoe de wielen de treden op en neer bewegen. Als Daan de trapkogelbaan weer in elkaar moet zetten, denkt hij aan een trap. Hij is teleurgesteld over de positie van een van de middelste treden. Hij ziet dat er iets niet klopt, maar ziet geen kans om het allemaal weer in orde te brengen. Hier is ie pappot!, is zijn laatste commentaar.
5 Kim (7;0) en de trapkogelbaan Filmpje op website van TalentenKracht. Wat is dit voor iets?, vraagt de onderzoeker. Kim heeft geen idee. Wel ziet ze het draaiding zitten. Maar de onderzoeker houdt zijn hand ervoor en vraagt Kim wat er zou gebeuren als je eraan draait. De balletjes worden opgetild en dan gaan ze zo van wieee... hup... Maar hoe kun je nou balletjes optillen?, vraagt de onderzoeker. Dat komt door de houten blokjes die om de beurt op en neer bewogen worden door de ballen (schijven), legt Kim uit. Ook kan ze verklaren waarom de blokjes niet tegelijk naar boven en beneden gaan, namelijk omdat de schijven verschillende hoogtepunten hebben. Kim wijst precies aan welke blokjes bij elkaar horen. Om en om gaan de blokjes omhoog en omlaag. Dan mag Kim eindelijk draaien en er gebeurt precies wat ze voorspeld heeft. Ze heeft ook wel een naam voor het ding: Draaiorgel, nee knikkerorgel. Wat zou er gebeuren als je de andere kant op draait?, vraagt de onderzoeker. Nog steeds hetzelfde, want het gaat om de beurt, licht Kim toe. Als de onderzoeker vraagt of ze het knikkerorgel weer in elkaar kan zetten, denkt ze van wel. Ze let aanvankelijk wel op de lengte van de blokjes maar nog niet op ligging van de gootjes bovenin de blokjes.
6 Variaties Een variant op deze activiteit is: 45. De grote trapkogelbaan De grote trapkogelbaan (te bestellen via dezelfde website) werkt op een soortgelijke manier als de kleine, behalve dat de knikker bij deze trapkogelbaan eerst via treden naar beneden gaat alvorens hij een goot inrolt. Doordat het laatste blokje steeds een andere kant opklapt, gaat de knikker afwisselend de linker- of rechtergoot in. Dit biedt extra aanleiding voor gesprekken met kinderen. De grote trapkogelbaan kan in principe niet uit elkaar worden gehaald en leent zich dus alleen voor het eerste deel van de hierboven beschreven activiteit. Sarah (4;11) en de grote trapkogelbaan Sarah zegt dat ze zoiets nog nooit gezien heeft. Maar ik weet wel dat je dan zo doet, zegt ze terwijl ze de houten staven pakt en die omhoog beweegt. Dan vindt ze ook uit dat door te draaien aan de wieltjes, de staven omhoog gaan. De onderzoeker wijst Sarah erop dat er ook een draaiding aan de trapkogelbaan zit. Wat zou er nou gebeuren als je daar aan draait? Dan gaan de wieltjes draaien, legt Sarah uit. Ze voorspelt dat de knikker die op de staaf ligt dan van de baan af zal vallen. Wanneer ze gaat draaien en ontdekt dat de knikker omhoog gaat, is ze aangenaam verrast: Heej! Maar nadat ze een paar keer heeft gedraaid, heeft ze het door: Deze dingen (staven) gaan omhoog omdat ik draai, dan komen ze uiteindelijk hier en glijden ze er zo af.
Dan komt Pat op het bed terecht. Maar het gaat niet helemaal goed. Ho, buur, roept Pat, dit gaat mis!
Mat slingert het touw omhoog en het komt precies om de lamp terecht. Mat pakt een touw en begint ermee te slingeren. Wat ga je doen, buur? vraagt Pat. Wacht maar af, zegt Mat. Mat trekt het touw strak.
Nadere informatieJe kent natuurlijk Mondriaan wel. Teken eerst eens een mooie Mondriaan.
Met programmeren kun je alles maken, ook. een schilderij! Je kent natuurlijk Mondriaan wel. Teken eerst eens een mooie Mondriaan. Als je klaar bent, vergelijk de tekening dan maar eens met die van je buurman
Nadere informatie71. De smileys (AL) Verwante activiteiten - het dierenboek. Mathematische systemen: - Hoeveelheid - Logisch redeneren
71. De smileys (AL) Activiteit In deze activiteit staat de vraag naar het aantal mogelijke combinaties centraal. De onderzoeker laat een smiley zien en vraagt of het kind nog meer smileys kan maken die
Nadere informatiejuni 2014 vanaf 4 jaar De wieken van de molen tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof
juni 2014 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Refrein: gaan rond en rond. Een grote boog naar boven, dan weer naar de grond. Kijk eens hoe ze draaien, al-le vier. Het lijkt alsof ze
Nadere informatieWe gaan een auto bouwen waar ook wedstrijden mee gehouden worden! Wil jij weten hoe? Kijk maar snel!
We gaan een auto bouwen waar ook wedstrijden mee gehouden worden! Wil jij weten hoe? Kijk maar snel! We gaan de auto maken met een muizenval als aandrijving! Zo ziet die van mij eruit: Als we zelf zo n
Nadere informatieUSERTESTING. Testplan Werking en interesse. Product. Testdoelen. Methodes
USERTESTING Testplan Werking en interesse Product Op de basisschool worden vooral vakken gegeven waarop de inspectie controleert. Veel vakken die ook belangrijk zijn worden hierdoor niet gegeven. Ons doel
Nadere informatieUitspanning Het Klaverblad Holstweg 44a Olst. Binnenspelen
Binnenspelen MANNETJES SPEL Materiaal: stok met daaraan een bal aan touw, deze moet aan het spel bevestigd worden. De speler moet de kegels omgooien met de bal aan het koord. De kegel die omvalt, en blijft
Nadere informatieEen tandje bijsteken
Achtergrondinformatie voor de leerkracht Te gebruiken begrippen tijdens de les. Een tandje bijsteken Krachten overbrengen Vaak is iets te zwaar om het zo te kunnen tillen. Je kan bijvoorbeeld nooit in
Nadere informatieDE NAAM JON FOSSE. NAMNET (1995) Een toneelstuk. Vertaling Tom Kleijn ********** PERSONEN. Meisje Jongen Zus Moeder Vader Bjarne ***********
jon fosse - de naam JON FOSSE DE NAAM NAMNET (1995) Een toneelstuk Vertaling Tom Kleijn ********** PERSONEN Meisje Jongen Zus Moeder Vader Bjarne *********** Copyright : Jon Fosse 1995, Colombine Teaterförlag
Nadere informatieKern 3: doos-poes-koek-ijs
Kern 3: doos-poes-koek-ijs In deze kern leert uw kind: Letters: d - oe - k - ij z Woorden: doos, poes, koek, ijs, zeep Herhaling van de letters van kern 1 en 2 Deze nieuwe woorden en letters worden aangeboden
Nadere informatiePUZZLES & RIDDLES. Puzzels. Charles Mathy en Paul Friedel
Charles Mathy en Paul Friedel PUZZLES & RIDDLES iks, nada, noppes. iemand heeft de puzzels vorige keer ingeleverd. Jammer, een leeg velletje (zelfs email) was 7,50 waard geweest. We zijn trouwens van het
Nadere informatieVervangen van de (linker) aandrijfas.
Vervangen van de (linker) aandrijfas. De symptomen van een niet optimaal werkende aandrijfas zijn vooral een kloppend of tikkend geluid bij het sturen door een bocht. Bij mij was het een hees geluid van
Nadere informatieHet been van Heleen Over je been in het gips
Heleen en Tim springen op het schoolplein van de ene bank naar de andere. Als Heleen uitglijdt komt ze heel ongelukkig terecht. Au, au, mijn been! huilt ze met grote snikken. Tim staat er geschrokken bij.
Nadere informatieWerkbladen In NEMO. Fenomena. Naam. groep 7-8 School. Klas
Werkbladen In NEMO Fenomena Naam groep 7-8 School Klas Fenomena Welkom bij Fenomena! Deze hele eerste verdieping staat in het teken van wetenschap. De werkbladen zijn opgedeeld in twee delen: Deel A, Wetenschap
Nadere informatieOverzicht en foto s oud Hollands spelen
Overzicht en foto s oud Hollands spelen *Laag tarief: voor organisaties en particulieren uit Weert Hoog tarief: voor overige en bedrijven BINGOMOLEN 1 Bingomolen 1 Ballenbord 75 Ballen Bingoloten Spelregels:
Nadere informatieinhoud blz. 1. Wielen 2. Draaien maar! 3. De boomstam 4. Rollen maar! 5. Van rollen naar rijden 6. Lichter, beter, sterker 7.
Wielen inhoud blz. 1. Wielen 3 2. Draaien maar! 4 3. De boomstam 5 4. Rollen maar! 6 5. Van rollen naar rijden 7 6. Lichter, beter, sterker 8 7. Hobbel de bobbel 9 8. Overal wielen 10 9. Filmpjes 15 Pluskaarten
Nadere informatieKeetje zucht. Wat duurt het lang! Maar wacht... Daar komt een auto de straat in rijden. Hij stopt achter de verhuiswagen en er stappen twee mensen
De verhuiswagen Mama! Keetje staat voor het raam. Ze wijst naar buiten. Er staat een grote auto voor het huis! Mama komt naast Keetje staan. Dat is een verhuiswagen. We krijgen vandaag nieuwe onderburen.
Nadere informatieHANDLEIDING LEGO WEDO
HANDLEIDING LEGO WEDO 1 Op voorhand 1.1 Materiaal klaarzetten o Lego WeDo dozen klaarzetten (standaard 1 doos per 2 kinderen, in Houthalen hebben we de dozen gesorteert per kleur en soort, om het zoeken
Nadere informatieFenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1
Fenomena Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1 Fenomena Welkom bij Fenomena! Deze hele
Nadere informatiemolenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar?
Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Rik is 16 jaar en woont in een van de molens van Kinderdijk.
Nadere informatieSpeel-o-theek denkspelletjes voor uw hond:
Speel-o-theek denkspelletjes voor uw hond: Deze denkspelletjes houden uw hond actief en mentaal fit. U traint het denkvermogen van uw hond. Het maken van lange wandelingen alleen is niet altijd voldoende.
Nadere informatiemarathon 1 Aangepast spelenset voor bejaarden Caritas West-Vlaanderen vzw Bosdreef 5 8820 Torhout 050 74 56 22 kb@caritaswest.be
marathon 1 Aangepast spelenset voor bejaarden Caritas West-Vlaanderen vzw Bosdreef 5 8820 Torhout 050 74 56 22 kb@caritaswest.be Spelwijzer Marathon 1 De zes spelen uit de marathon kunnen afzonderlijk
Nadere informatieJulian krijgt een bril
Julian krijgt een bril II Inleiding: Julian heeft veel last van hoofdpijn, daarom neemt zijn moeder hem mee naar de dokter. Het is al heel lang geleden dat Julian naar de dokter is geweest, daarom moet
Nadere informatieSpinners. Veel plezier! Juf Els en juf Anke
Spinners Een nieuwe rage: spinners! Heb jij ze al gespot in jouw klas? Vervelend, al dat speelgoed op school, of handig! spinners in de klas, daar kun je leuke, leerzame activiteiten mee doen! Wij bedachten
Nadere informatieThema 4 Techniek om je heen
Naut samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 4 Techniek om je heen Samenvatting Achtbanen Een achtbaan is een constructie: een bouwwerk waarbij de verschillende onderdelen een geheel vormen. Ook de manier
Nadere informatieEerste hulp bij kiezen!
Eerste hulp bij kiezen! Hoe maak jij je keuzes? Sta je in je eentje in het pashokje te twijfelen tussen twee truien? Of vraag je je moeder, een verkoopster of een vriend(in) om hulp? In deze lesbrief doe
Nadere informatieVoor 3 mannen (hiervan bestaat ook een script voor 3 vrouwen) Door Peter van den Bijllaardt
Hier de informatie van het aantal spelers dat er voor deze sketch nodig is, hun karakterbeschrijvingen en hoe het eenvoudige decor er uit dient te zien. En nog enkele eventuele andere bijzonderheden. Tevens
Nadere informatieOntdekZelf - magnetisme
Werkwijze Alle OntdekZelf experimenten zijn bedoeld voor de leerling om zelf te ontdekken. Laat de leerling vanaf het begin werken met zijn materialen en ontdekken hoe hij tot een antwoord of een werkende
Nadere informatieVingertwister. Spelvariant met twee vingers
Vingertwister Spelvariant met twee vingers Materiaal Speelbord Tien kaartjes en zestien opdrachtkaartjes Tien fiches (u kunt hiervoor ook pasta, bonen of blokjes gebruiken ) Video Vingertwister met twee
Nadere informatieClicker Training. Train uw pup met de clicker training. Uw pup leren wat zijn naam is:
HIL02347 P&K Puppy Clicker NL 19/10/07 14:34 Page 1 Clicker Training Train uw pup met de clicker training Clicker training is in de jaren veertig ontwikkeld door trainers van zeezoogdieren. Zij ontdekten
Nadere informatieScouts instructie: hakken Hoe je veilig je houtvoorraad aan kan leggen
Scouts instructie: hakken Hoe je veilig je houtvoorraad aan kan leggen Als je een kampvuur of een kookvuur gaat maken, zal het je zelden gebeuren dat al je hout precies de goede afmetingen heeft. Je hebt
Nadere informatie6Helpen bij het gebruik van
Thema 6Helpen bij het gebruik van hulpmiddelen bij verplaatsen 6.1 Inleiding Als zorghulp zul je te maken krijgen met cliënten die lopen met een kruk of twee krukken, een looprek of een rollater. Die hulpmiddelen
Nadere informatieEr zijn 3 soorten hefbomen. Alles hangt af van de positie van het steunpunt, de last en de inspanning ten opzichte van elkaar.
Lesbrief 1 Hefbomen Theorie even denken Intro Overal om ons heen zijn hefbomen. Meer dan je beseft. Met een hefboom kan je eenvoudig krachten vermenigvuldigen. Hefbomen worden gebruikt om iets in beweging
Nadere informatieKrachtpatsers. Primair Onderwijs. Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 0900 91 91 200 ( 0,10 p/min.) info www.e-nemo.nl e-mail info@e-nemo.
Krachtpatsers Primair Onderwijs ontdekkingsreis tussen fantasie en werkelijkheid Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam tel 0900 91 91 200 ( 0,10 p/min.) info www.e-nemo.nl e-mail info@e-nemo.nl LESMATERIAAL KRACHTPATSERS
Nadere informatieIk ben Stephanie. Ik ben Stephanie
Ik ben Stephanie Sperzieboon. Ik ben lang en dun. Zoek in de klas eens naar allerlei voorwerpen die lang en dun zijn en leg deze in het midden van de kring. Wat hebben we allemaal gevonden? Ik ben Stephanie
Nadere informatieFreewheelen. Notities voor de leerkracht
Notities voor de leerkracht Freewheelen Wetenschap Afstanden meten Aflezen en kalibreren van schaalschijven Krachten Bewegingsenergie Energie van positie (potentiële energie) Wrijving en luchtweerstand
Nadere informatieOefeningen voor longpatiënten. Afdeling Fysiotherapie
00 Oefeningen voor longpatiënten Afdeling Fysiotherapie 1 Huiswerkprogramma In de warming-up zwaait en/of draait u uw armen los gedurende 2 minuten. Ook kunt u uw schouders losdraaien. Het is de bedoeling
Nadere informatieHuppel de pup. Zaag 40 cm rondhout af. Gebruik een verstekbak en een toffelzaag.
Dit heb je nodig: rondhout 6mm, handboor + 6mm boortje, plankje 10x10 cm, ijzerdraad 1,2 mm, houtlijm, kniptang, kurk, chenilledraad, push-pins, stiften, materialen om de kruk te versieren Beweging/Mechanica
Nadere informatieWindmolen. Notities voor de leerkracht
Notities voor de leerkracht Windmolen Wetenschap Krachten en beweging Duurzame energie Gewicht meten Tijd meten Kracht Oppervlakte Eerlijk testen Invangen, opslaan en gebruiken van energie Wetenschappelijk
Nadere informatie3.3 Les 3: Het opstellen van een hypothese
3.3 Les 3: Het opstellen van een hypothese Doel: Lesinhoud De leerlingen formuleren hypotheses die beginnen met ik denk dat. De leerlingen weten dat ze bij een onderzoek ook het tegenovergestelde onderzoeken
Nadere informatieScratch les 3: Quiz! Je eigen spelshow
Scratch les 3: Quiz! Je eigen spelshow Hoeveel weten jouw vriendjes en vriendinnetjes over jouw favoriete onderwerp? Test het met je zelfgemaakte quiz! Ga naar https://scratch.mit.edu/projects/112774047/.
Nadere informatieTanz der Hornochsen! Amigo, 2004 KRAMER Wolfgang 2-8 spelers vanaf 8 jaar ± 45 minuten
Tanz der Hornochsen! Amigo, 2004 KRAMER Wolfgang 2-8 spelers vanaf 8 jaar ± 45 minuten Inleiding In dit kleurrijke bordspel moet u zo handig mogelijk de getallenkaartjes in de correcte rij afleggen. Daarbij
Nadere informatieDe draaikubus van Rubik Joost Hulshof
De draaikubus van Rubik Joost Hulshof 20-4-2007 Er zijn vele variaties van de draaikubus van Rubik, maar de eerste blijft de mooiste. De 3x3x3 kubus kwam op de markt toen ik derdejaarsstudent was in Leiden.
Nadere informatieSchroeven in het donker
Schroeven in het donker Tasja woont in het huis naast Daan. Ze spelen vaak op Daans kamer, of in Tasja s tuin. Dan maken ze allerlei dingen. Een nieuw dropdrankje. Een halsketting van paperclips a 1 P.
Nadere informatieNaut. Natuur en techniek WERKBOEK
7 Naut Natuur en techniek WERKBOEK 7 Naut Natuur en techniek THEMA 4 WERKBOEK Leerlijnen: Ruud Emous Auteurs: Rianne van Boxtel, Erik Horn Eindredacteur: Marijke van Ooijen Verhalen: Sjoerd en Margje
Nadere informatieLES 7. GROEP: 3 t/m 8 Zwaaien, tikspelen, springen.
LES 7. GROEP: 3 t/m 8 DOELSTELLINGEN: Groep 3/4 Touwzwaaien: - De leerling zwaait heen en weer en landt op de bank. Brandweerspel: - Als brandweer handelt de leerling snel als zijn of haar brand geblust
Nadere informatieMagische Wetenschap. Klimmend aapje Een voorwerp in de vorm van een aapje kan bewegen tussen twee touwen. Hoe kan je het aapje laten klimmen?
Magische Wetenschap 1. Beweging Brachistochrone Twee knikkers rollen van punt A naar een lager gelegen punt B. Een eerste knikker volgt een rechte baan terwijl de tweede een gekromde baan volgt. Welke
Nadere informatieMaya s moeder kijkt verbaasd naar de dichte deur. Ze hoort haar dochter snikken. Nou, zo erg is het toch niet, denkt ze.
Een dichte deur Maya! De stem van Maya s moeder klinkt nu heel hard en een beetje boos. Als ik je nog eenmaal moet roepen, kom ik je kamer in!, dreigt haar moeder. Maya doet de deur van haar kamer gauw
Nadere informatiejanuari 2015 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Ik huppel - BVP Hint Music 2015
januari 2015 vanaf 4 jaar Ik huppel tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof - Ik huppel 1 Ik huppel, ik huppel, ik huppel vandaag. Ik huppel naar boven, en ook weer omlaag. Mijn benen die willen niet
Nadere informatieFabsheet: Vinylsnijder
Fabsheet: Vinylsnijder Met de vinylsnijder kun je stickers en papier snijden. Het FabLab heeft zelfklevend vinyl op voorraad in diverse kleuren. Zelf folie meenemen kan natuurlijk ook, houd er wel rekening
Nadere informatieBurny Bos. Knofje. Alle verhalen. Met illustraties van Harmen van Straaten. Leopold / Amsterdam
Burny Bos Knofje Alle verhalen Met illustraties van Harmen van Straaten Leopold / Amsterdam Knofje_bundel_pr2 06-05-09 15:45 Pagina 4 Een geheime hut Kijk. Daar loopt Knofje. Dat meisje met dat staartje.
Nadere informatieDraaispel draai-ze-eruit
Draaispel draai-ze-eruit 5 allen zijn bij het begin van het spel in de trechter Wie van jullie kan multi-dimensionaal denken? Het model kan je op zich vrij gemakkelijk vervaardigen. Het tweede deel is
Nadere informatieSportprogramma voor stomadragers
Sportprogramma voor stomadragers Chirurgie Sporten om te herstellen en fit te blijven. U bent geopereerd en er is bij u een stoma aangelegd. Wij begrijpen dat dit een hele verandering voor u is. Gedurende
Nadere informatieSportprogramma voor stomadragers
Patiënteninformatie Sportprogramma voor stomadragers Sporten om te herstellen en fit te blijven U bent geopereerd en er is bij u een stoma aangelegd. Wij begrijpen dat dit een hele verandering voor u is.
Nadere informatieRollend meetwiel. Notities voor de leerkracht. Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek
Notities voor de leerkracht Rollend meetwiel Wetenschap Afstanden meten Schaalverdelingen kalibreren Wetenschappelijk onderzoek Design en technologie Mechanismen gebruiken overbrengingsverhouding, vertragende
Nadere informatieTopscorer. Marian Hoefnagel. Daar kun je. 2 op rekenen! BOEKEN BOEIEN
Topscorer Marian Hoefnagel Daar kun je BOEKEN BOEIEN 2 op rekenen! Scoren Kijk, daar! Die jongen met dat blonde haar! Daan wijst naar een jongen die net de tram inkomt. Hij heeft een grote sporttas bij
Nadere informatieGreep op grafieken. Inleiding. Grafieken maken
Greep op grafieken Carolien Duijzer, Marja van den Heuvel-Panhuizen, Michiel Veldhuis & Michiel Doorman, Universiteit Utrecht: Freudenthal Group, Faculteit Sociale Wetenschappen & Freudenthal Instituut,
Nadere informatieHoe? Taal 1. Waar? Tijd? Extra? SPEL DENK
TRICKY TOWER Taal 1 2 Eén leerling heeft het opgavenboekje, één leerling de blokjes. De leerling met het boekje legt zonder iets aan te wijzen uit welke blokjes er nodig zijn voor de opgave. Daarna legt
Nadere informatieGeen troep op de stoep In de vuilniswagen
Geen troep op de stoep In de vuilniswagen U kunt het prentenboek ook op een meer interactieve manier aanbieden. Klik op de knop, zodat het digitale prentenboek opent. Onderin ziet u vijf knoppen. Dit zijn
Nadere informatieBeverbadges Steven Stroom
Beverbadges Steven Stroom Het favoriete activiteitengebied van Steven Stroom is Uitdagende Scoutingtechnieken. Steven is misschien soms wel wat bang in het donker, maar hij verdwaalt nooit! Hij weet namelijk
Nadere informatieDaarom hebben we een stappenplan opgesteld, zodat u de meest voorkomende eenvoudige problemen zelf kunt oplossen.
Matri zal er natuurlijk alles aan doen om eventuele problemen tijdens de garantieperiode professioneel op te lossen... maar heel vaak blijkt dat het niet nodig is om de naai-, borduur- of lockmachine te
Nadere informatiemet tekeningen van ivan & ilia
met tekeningen van ivan & ilia Uitgeverij Ploegsma Amsterdam Dit vriendenboekje is van: Lieke... Eva rood en roze konijn word ik juf mijn zelfdat er geen gemaakte armbandjes arme mensen meer zijn Ik speel
Nadere informatieAdviezen voor leerkrachten bij het geven van wetenschap- en technologielessen aan normaalbegaafde en excellente leerlingen
Adviezen voor leerkrachten bij het geven van wetenschap- en technologielessen aan normaalbegaafde en excellente leerlingen Wat willen leerlingen leren? Tijdens wetenschap- en technologielessen 1 in het
Nadere informatieZwarte Piet heeft zich vergist
november 2013 vanaf 4 jaar Zwarte Piet heeft zich vergist tekst: Judith Nieken muziek: Ton Kerkhof - Zwarte Piet heft zich vergist 1 Zwarte Piet heeft zich vergist met z n bootje, met z n bootje, Zwarte
Nadere informatietitel/kopje/plaatje Ik denk aan: Dit weet ik er al over:
Lees de uitleg. Voorspellen en tekst lezen Voor je een tekst gaat lezen, voorspel je waarover hij gaat. Kijk eerst goed hoe de tekst eruitziet. Want je kunt aan de buitenkant van de tekst soms al zien
Nadere informatieGebruikershandleiding
Gebruikershandleiding LT-2006.01 POPCORNMACHINE Lees voor het opzetten en gebruiken van het toestel de gebruikershandleiding zorgvuldig door. Bewaar deze gebruikershandleiding bij het toestel. Handel altijd
Nadere informatieZonder hulp: Zinnen maken en tekst lezen
Zonder hulp: Zinnen maken en tekst lezen 1. Je gaat straks een tekst lezen met de titel Geluk is heel gewoon in Nederland. Voordat je de tekst leest, bedenk je vijf zinnen met de belangrijkste woorden
Nadere informatie小洪拳 XiaoHongQuan - kleine golvende vuistvorm
小洪拳 XiaoHongQuan - kleine golvende vuistvorm De beschrijving hieronder is algemeen en kan afwijken van de manier waarop die in de verschillende scholen geleerd wordt. Opening Je staat recht de voeten zijn
Nadere informatieNAAM: DATUM: KLASNUMMER:
NAAM: DATUM: KLASNUMMER: TANDWIELEN Om een voorwerp te laten bewegen hebben we een energiebron nodig. Deze bron levert dus energie waardoor er een beweging ontstaat. De energiebron kan vanalles zijn zoals
Nadere informatieOpdracht Fietsband plakken
Opdracht Fietsband plakken Stel, je gaat naar een schoolkamp. Je pakt je fiets en je band is lek! Je hebt nog een half uur. De fietsenmaker is dicht. Nu moet je wel zelf aan de slag. Opdracht Je gaat een
Nadere informatieVoorbereiding post 1. Mens en eik Groep 4
Voorbereiding post 1 Mens en eik Groep 4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: Mens en eik, voor groep 4. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkblad Opruimen Algemeen
Nadere informatieProef 1 krachtversterking voelen (1)
Hefbomen. =- ~j ~ 0-:.. ~. Je hebt vast wel eens gezien hoe iemand een blik waarin verf zit open maakte; misschien heb je dat zelf ook weleens gedaan. Je neemt het blik, zet een schroevedraaier onder de
Nadere informatieSpellen bij kern 3 Spel 1: Schrijven op je rug Spel 2: Winkeltje spelen Spel 3: Lezen voor het slapen gaan Spel 4: Blijven voorlezen
Spellen bij kern 3 Spel 1: Schrijven op je rug Kinderen hebben in kern 1, 2 en 3 al veel woorden geleerd. Het is een leuk spel om de letters van die woorden op de rug van uw kind te schrijven en het kind
Nadere informatieLeerlingen leren hoe ze zelf (zonder hulp van de leerkracht) conflicten constructief kunnen oplossen.
Les 12 Drie petjes Doel blok 2: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren hoe ze zelf (zonder hulp van de leerkracht) conflicten constructief kunnen oplossen. Met behulp van Aap en Tijger maken
Nadere informatiePannenkoeken met stroop
Pannenkoeken met stroop Al een maand lang zegt Yvonne alleen maar nee. Heb je je best gedaan op school? Nee. Was het leuk? Nee. Heb je nog met iemand gespeeld? Nee. Heb je lekker gegeten? Nee. Heb je goed
Nadere informatieZwijsen. jaargroep 4. naam: reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs. rekentrainer. jij. Bezoek alle leuke dingen. Teken de weg.
Zwijsen jaargroep naam: reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs! jij rekentrainer Bezoek alle leuke dingen. Teken de weg. Groep blad 1 Hoe komt de hond bij het bot? Teken. Kleur de tegels. Kleur
Nadere informatieLES: Getallenmuurtje. BENODIGDHEDEN Per leerling werkblad Kies twee blokjes (zie p. 5) potlood en gum AFBEELDING SPELLETJE
LES: Getallenmuurtje DOEL oefenen van keersommen; kennismaken met keersommen met meer dan twee getallen; leren welke keersommen bij eenzelfde uitkomst horen; bewust worden dat de volgorde van de getallen
Nadere informatieVogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:...
Vogelgriep Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat Boekverslag van:... Klas:... 2 Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die
Nadere informatie1001 schildpadden nacht
1001 schildpadden nacht Kraak de schildpaddenpuzzel! Joost Langeveld Vierkant voor Wiskunde Wiskundeclubs Het verhaal van Sherezade HEREZADE was een legendarische Arabische vrouw die door de Sultan ter
Nadere informatieWeer n liedje. Muzido ANNIE LANGELAAR FONDS
Weer n liedje Muzido ANNIE LANGELAAR FONDS Weer n liedje: het lied... 3 De muziekopname... 4 Activiteiten per leeftijd: Baby s... 4 Massage... 4 Dansen in de ruimte... 4 Dreumesen... 4 Massage... 4 Dansen...
Nadere informatieBanger voor spinnen dan voor terreur.
Opdracht 1 (tweetal): Voorspellen wat je gaat lezen 1. Lees de uitleg in het blokje hieronder. Uitleg Tijdens het lezen van een tekst zijn je hersenen hard aan het werk! Ze proberen de informatie uit de
Nadere informatieZelf aan de slag. Lesbrief Wetenschap & Techniek-lessen voor kinderen in groep 1 t/m 3 van het basisonderwijs
Zelf aan de slag Lesbrief Wetenschap & Techniek-lessen voor kinderen in groep 1 t/m 3 van het basisonderwijs kennismaking met Wetenschap & Techniek. Inleiding In deze lesbrief staan suggesties voor een
Nadere informatieFase Ontdek en onderzoek
Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI de dwalende robot Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Groep 1: Robomind Je werkt in een groepje van vier leerlingen.
Nadere informatieScratch les 2: Vissen vangen!
Scratch les 2: Vissen vangen! Diep in de zee Gerrie de diepzeevis heeft honger! Hij lust graag andere visjes, maar zorg dat hij zich niet verslikt in giftige vissen! Dit materiaal is gemaakt door Felienne.
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieLes 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"
Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...
Nadere informatieDE NACHT ZINGT ZIJN EIGEN ZANG
jon fosse - de nacht zingt zijn eigen zang Jon Fosse DE NACHT ZINGT ZIJN EIGEN ZANG NATTA SYNG SINE SONGAR(1997) Een toneelstuk Vertaling Tom Kleijn *********** PERSONEN Jonge Vrouw Jonge Man Vader Moeder
Nadere informatieBillie de Beer en de Tuinstedebrigade (2): Verkennen de straat Juni 2014
Billie de Beer en de Tuinstedebrigade (2): Verkennen de straat Juni 2014 Billie de Beer is heel blij dat hij nu bij de hamsters in Tuinstede mag wonen. Ze leven met z n allen tussen de mensen en helpen
Nadere informatieSTI B AT. onderbouw 2008/2009. Docentenkaart 1 (1 van 2)
STI B AT Docentenkaart 1 (1 van 2) Voorbereiding Print werkblad 1A en 1B dubbelzijdig, dat wil zeggen: op de ene kant van één vel A4 staat werkblad 1A, op de ommezijde werkblad 1B. Kunt u niet dubbelzijdig
Nadere informatieRuimtelied. œnœ# œ œ œ œbœnœ. œ œnœ# œ œ œbœnœ & # # œ œ œ. œ œ nœ. nœœ œ# œœ J œbj œ nœ œ œ œ œ œ bœ & # A7. œ œ œ Œ Ó œ Œ œ œ œ Œ Œ œ
september 2010 vanaf 4 jaar Ruimtelied tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Intro/tussenspel A A 5 œ œnœ# œ œ œbœnœ œnœ# œ œ œ œbœnœ œ œ œ œ œ bœ œ œ nœ œ œ œ zit de knop. Stap Couplet & # A # nœœœœœœœœ
Nadere informatieOverzicht en foto s oud Hollands spelen 2014
Overzicht en foto s oud Hollands spelen 2014 *Laag tarief: voor organisaties en particulieren uit Weert Hoog tarief: voor overige en bedrijven BINGOMOLEN 1 Bingomolen 1 Ballenbord 75 Ballen Bingoloten
Nadere informatieWerkblad 2 Kracht is een vector -Thema 14 (NIVEAU BETA)
Werkblad 2 Kracht is een vector -Thema 14 (NIVEAU BETA) Practicum Bij een gedeelte van het practicum zijn minimaal 3 deelnemers nodig. Leerlingen die op niveau gevorderd, of basis werken kunnen je helpen
Nadere informatieVoor jou. Verhalen van mantelzorgers. Anne-Rose Hermer
Voor jou Verhalen van mantelzorgers Anne-Rose Hermer 6 Inleiding In dit boek maak je kennis met Martine, Koos en Sara. Ze zijn alledrie in een andere fase van hun leven. Maar één ding is hetzelfde voor
Nadere informatieFietsparadox Fietsen is een alledaagse activiteit. Desalniettemin zijn er redenen genoeg om het bewegen van een fiets nader te onderzoeken.
Charles Mathy Fietsen is een alledaagse activiteit. Desalniettemin zijn er redenen genoeg om het bewegen van een fiets nader te onderzoeken. Natuurkunde is uit, het aantal studenten neemt af. En natuurkunde
Nadere informatieIn de ene hand draagt hij een koffer, in de andere een kistje. Bok is de nieuwe buurman van Kip. Hij is een professor, zegt Kat. Iemand die heel veel
Inhoud Nieuwe buurman 7 Kip schrikt 13 Ekster heeft pech 17 Kattenkruid 22 Ruzie 27 Een reuze idee 32 Bloemen voor kip 37 Waar was het nu? 40 Dom geweest 46 Goed zo, Kat! 51 Feest 55 5 Nieuwe buurman Het
Nadere informatieOPDRACHTKAART. Thema: Drukken. Offsetdrukken 3 Printmaster. Papier in-, door- en uitvoer DR-05-03-01
OPDRACHTKAART DR-05-03-01 Papier in-, door- en uitvoer De Printmaster moet eerst op het papier worden afgesteld. Pas dan kun je gaan drukken. Om de vellen papier goed in te kunnen voeren moet je de inleg
Nadere informatieScratch. Gemaakt door: Déjan van Noordt en Leroy van den Driesche Leerlingen HAVO 5 SG Spieringshoek Als onderdeel voor het vak Informatica
Scratch sdas Gemaakt door: Déjan van Noordt en Leroy van den Driesche Leerlingen HAVO 5 SG Spieringshoek Als onderdeel voor het vak Informatica Inhoud Wat is scratch?... 2 Deel 1: Account aanmaken... 2
Nadere informatieRob Bervoets - 3 Balo a 0. Het verhaal achter het spel
0. Het verhaal achter het spel Ik heb de inspiratie voor dit spel gevonden bij een bestaand "vloerspel" waarbij de kinderen in de huid van Aladin kruipen en samen met Yasmine op zoek gaan naar de grot
Nadere informatieOver een tijd ga je van school af. Wat ga je dan doen? Werken, verder leren of iets anders? Een moeilijke keus, want er is zo veel!
JOUW LOGBOEK Over een tijd ga je van school af. Wat ga je dan doen? Werken, verder leren of iets anders? Een moeilijke keus, want er is zo veel! Om je te helpen met je keuzes ga je eigenlijk op een soort
Nadere informatie