Vaccinatie hepatitis B Geneeskundestudenten

Transcriptie

1 Vaccinatie hepatitis B Geneeskundestudenten

2 Vaccinatie hepatitis B De Nederlandse Arbo-wetgeving eist dat ziekenhuizen en andere instellingen verantwoorde zorg aan hun patiënten bieden. Patiënten mogen niet blootgesteld worden aan het risico van besmetting met bijvoorbeeld hepatitis B, o.a. door medewerkers in de gezondheidszorg. Medewerkers in functies met risico op besmet ting, bijvoorbeeld artsen, verpleegkundi gen en co-assistenten moeten dus, ook voor hun eigen veiligheid, gevaccineerd zijn. VUmc raadt je sterk aan om je te laten vaccineren. Je maakt dan zelf antistoffen tegen het hepatitis B-virus aan. Als je effectief gevaccineerd bent, ben je beschermd tegen dit virus en kun je anderen niet besmetten. Indien jij je niet laat vaccineren ben je verplicht je periodiek te laten screenen op dragerschap, dat is de aanwezigheid van hepatitis B-virus in je bloed. Hepatitis B Hepatitis B is een leverziekte die wordt veroorzaakt door besmetting met het hepatitis B-virus. Deze besmetting kun je o.a. oplopen door bloedbloed contact of bloed-slijmvlies contact met een persoon die drager is van dit virus. Tijdens je studie en later in je beroep als arts krijg je te maken met medische handelingen (bloedprikken, hechten, etc.), waarbij de kans op besmetting aanwezig is. In de meeste gevallen verloopt de besmetting onopgemerkt, maar je kunt ook direct na besmetting een acute ziekte met verschijnselen van leverontsteking (geelzucht en extreme vermoeidheid) krijgen. Meestal treedt volledige genezing op. In een deel van de gevallen wordt de ziekte chronisch of verloopt de ziekte zelfs dodelijk. Bij een besmetting is er een kleine kans dat het virus aanwezig blijft in het bloed (hepatitis B-dragerschap). Dragers kunnen op langere termijn leververlittekening (cirrose) en levercelkanker ontwikkelen. Als je effectief gevaccineerd bent, ben je beschermd tegen dit virus en kun je anderen niet besmetten Dragerschap betekent ook dat je een potentieel gevaar bent voor anderen. Dragers en acuut zieken kunnen anderen besmetten. Risico tijdens de studie Bij het uitvoeren van een aantal vaardigheden tijdens practica, stages en co-assistentschappen kun je in aanraking komen met bloed van medestudenten en patiënten. Je hebt dan kans op het oplopen van hepatitis B (vooral door incidenten met door bloed besmette instrumenten, zoals naalden, scalpels en glaswerk). Omgekeerd ben je als drager een risico voor medestudenten en patiënten bij bloed-bloed contact en bloedslijmvlies contact. Preventie Preventie is het belangrijkste middel bij de bestrijding van dit risico voor jezelf, medestudenten en patiënten. VUmc heeft richtlijnen voor preventie vastgesteld, die voor iedere student geneeskunde verplicht zijn te volgen. Omdat het vaccinatieprogramma zeven maanden in beslag neemt en het mogelijk is dat je niet reageert op de vaccinatie, is het belangrijk dat je op tijd deelneemt aan het vaccinatieprogramma. Aan het einde van het eerste studiejaar heb je een zorgstage. Voor aanvang van deze stage moet je vaccinatieschema

3 Vaccinatieschema afgerond en je hepatitis B-vaccinatiestatus bekend zijn. De eerste vaccinatieronde van het vaccinatieprogramma staat gepland voor week (zie verder). Weiger je de hepatitis B vaccinatie, dan moet je in week 37 een screening laten uitvoeren op de aanwezigheid van het hepatitis B-virus (dragerschap). Daarnaast wordt van je verwacht dat je bij het uitvoeren van risicovormende handelingen je houdt aan de daartoe gestelde richtlijnen. Risicovormende handelingen zijn handelingen waarbij door verwonding van de student gedurende de handeling een patiënt of medestudent kans loopt op besmetting met het hepatitis B-virus. Wellicht ten overvloede: je loopt zelf het risico besmet te raken met het hepatitis B-virus bij risicolopende handelingen als je niet gevaccineerd bent. Een risicolopende handeling is een handeling waarbij een student die niet gevaccineerd is (of die geen antistoffen heeft aangemaakt, zie onder Consequenties hoogte antistoffen ) tijdens de handeling risico loopt op besmetting met hepatitis B door een patiënt of medestudent. Voor uitgebreide informatie zie document Hepatitis B-beleid op Bij de dienst Arbo en Milieu kun je je laten vaccineren. Het vaccinatieschema ziet er als volgt uit: 1 e vaccinatie: week 37: 9 september t/m 13 september e vaccinatie: week 41: 7 oktober t/m 11 oktober e vaccinatie: week 11: 10 maart t/m 14 maart 2014 Bloedonderzoek zal plaatsvinden vanaf week 16. Hiervoor krijg je een persoonlijke afspraak Met dit schema kun je er zeker van zijn dat je op tijd klaar bent voor de zorgstage aan het einde van het eerste studiejaar. Meer informatie vind je op Vaccinatie tegen hepatitis B Het vaccin (Engerix-B ) is veilig en effectief. Er worden door het kunstmatig bereide vaccin geen andere infecties overgebracht en de kans op bijwerkingen is miniem. Het vaccin wordt toegediend door middel van drie injecties in de bovenarm. Bijna alle gevaccineerden ontwikkelen volledige, levenslange immuniteit. Aan het einde van het eerste studiejaar loop je een zorgstage. Het is noodzakelijk dat je hepatitis B-vaccinatiestatus vóór deze stage bekend is.

4 Consequenties hoogte antistoffen Vijf weken na vaccinatie 3 wordt er gecontroleerd of er voldoende antistoffen in je bloed aanwezig zijn. Als je na vaccinatie voldoende antistoffen hebt aangemaakt, ben je beschermd tegen hepatitis B en kun je anderen niet besmetten. Je kunt deelnemen aan al het onderwijs, inclusief onderwijs waarbij risicovormende handelingen plaatsvinden. Als je na vaccinatie te lage antistoffen hebt (hypo-responder), moet je aantonen dat je geen hepatitis B-infectie hebt (dragerschap). Is dragerschap uitgesloten, dan kun je voor een periode van vijf jaar deelnemen aan al het onderwijs, inclusief onderwijs waarbij risicovormende handelingen plaatsvinden. Als je na vaccinatie geen antistoffen hebt aangemaakt (non-responder) of als je vaccinatie weigert, moet je aantonen dat je geen hepatitis B-infectie hebt (dragerschap). Je mag alleen risicovormende handelingen verrichten als jij je elke drie maanden laat controleren op een eventuele besmetting met hepatitis B. Een beroepskeuze met risicovormende handelingen wordt je ontraden. Praktische zaken De eerste vaccinatie is in week Je dient zelf contact op te nemen met de AMD om een afspraak te maken voor je vaccinatieschema. Dit geldt ook voor studenten die op een ander moment dan bachelorjaar 1 instromen en die nog niet gevaccineerd zijn. Als je elders je vaccinaties haalt of als je al gevaccineerd bent is registratie hiervan bij de AMD noodzakelijk, maak hiervoor een afspraak in week 37. Het telefoonnummer van de AMD is (020) Na afloop van de vaccinatiereeks krijg je een vaccinatiebewijs, waarin staat of je voldoende antistoffen aangemaakt hebt, te lage antistoffen hebt (hypo-responder), geen antistoffen aangemaakt hebt (non-responder) of virusdrager bent. Als je weigert je te laten vaccineren zijn de kosten van de verplichte driemaandelijkse controle voor jezelf. Bij toegang tot een practicum waar risicovormende handelingen plaatsvinden én voor aanvang van elke stage (bachelor én master) ben je verplicht het vaccinatiebewijs te overleggen. Als je hepatitis B-virusdrager bent, moet je iedere zes maanden je bloed laten controleren op de viral load. Afhankelijk van de viral load mogen wel of geen risico vormende handelingen verricht worden. Een beroepskeuze met risicovormende handelingen wordt je ontraden. Hepatitis B-virusdragers, non-responders en weigeraars kunnen niet onder verantwoordelijkheid van VUmc co-assistentschappen of (wetenschappelijke) stages met risicovormende handelingen volgen in het buitenland. Als je het vaccinatiebewijs niet kunt laten zien, kun je niet starten met het practicum of de betreffende stage. De vaccinatie beschermt alleen tegen hepatitis B. Andere infectieziekten (zoals hepatitis C en HIV) die door bloed kunnen worden overgebracht, worden daarmee niet voorkomen. Het is belangrijk dat je werkt volgens de richtlijnen voor de omgang met bloed en ander menselijk materiaal.

5 Medewerkers in functies met risico op besmet ting moeten gevaccineerd zijn

6 Vormgeving designyard Druk DeltaHage opleiding geneeskunde Eindredactie Anke Millenaar Fotografie DigiDaan Tekst Werkgroep infectiepreventie Uitgave juli 2013 VUmc School of Medical Sciences VUmc Van der Boechorststraat 7 Postbus BT Amsterdam 1007 MB Amsterdam Heb je nog vragen? Dienst Arbo en Milieu (AMD) telefoon (020)