Competentiekaarten Praktijkleren. Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer. Aequor

Transcriptie

1 Competentiekaarten Praktijkleren Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer Aequor Ede, december 2008

2

3 Inleiding Als u zich wel eens hebt afgevraagd hoe u een deelnemer binnen het bedrijf beter kunt begeleiden bij het leerproces, dan bieden deze Competentiekaarten Praktijkleren mogelijk uitkomst. Het is een hulpmiddel om tijdens het leren in de praktijk te gebruiken. Dit document bevat de competentiekaarten voor de Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer. De deelnemer voert niet alleen (beroeps)taken uit, maar dient zich ook correct te gedragen naar de klant en de collega s. Dit alles in de dagelijkse beroepssituatie. Welke handelingen en gedragingen belangrijk zijn, hebben wij op een rij gezet. Daarbij kijkt u vooral naar de ontwikkeling van de zogenoemde competenties. U kunt daarvoor de competentiekaarten gebruiken en hierop aantekeningen maken. Deze competentiekaarten zijn gebaseerd op de nieuwe competentiegerichte kwalificatiestructuur, die binnen het scholenveld wordt gebruikt. Binnen deze kwalificatiestructuur zijn kwalificatiedossiers ontwikkeld die de diplomavereisten voor alle reguliere MBO-opleidingen beschrijven. In het stappenplan leest u hoe de kaarten gebruikt kunnen worden. Hou er wel rekening mee dat in de kaarten beschreven wordt wat het gewenste gedrag is aan het einde van de opleiding! Heeft u een extra exemplaar nodig voor een volgende deelnemer dan kunt u deze via onze website printen (klik bij het gedeelte bedrijven op downloads. Vervolgens kunt u de gewenste set competentiekaarten kiezen). Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 3

4 Stappenplan voor de begeleiding van deelnemers 1. start met de leerdoelen Bespreek bij het begin van de stageperiode met de deelnemer wat zijn leerdoelen zijn en hoe hij die denkt waar te maken. Motiveer de deelnemer om zijn ambities waar te maken maar wees wel realistisch. Laat de deelnemer zijn leerdoelen benoemen in uitwerking deel 1: leerdoelen. Geef de deelnemer een exemplaar en houd er ook een voor uzelf. 2. competenties ontwikkelen Begeleid stap voor stap. Leg de lat na iedere stap wat hoger om een volgend doel te halen. De competentiekaarten in uitwerking deel 2 kunnen u daarbij helpen: ze geven de essentie weer van het hele beroep. Ze gaan uit van kerntaken, onderverdeeld in werkprocessen. Een overzicht van deze kerntaken en werkprocessen vindt u op bladzijde 3. Deze werkprocessen bestaan uit (beschrijvingen van) competenties. Bespreek met de deelnemer en eventueel de begeleider van school aan welk(e) werkproces(sen) (of welke competenties daarbij) hij in een bepaalde periode gaat werken. Geef de deelnemer meerdere malen feedback (minimaal 3 beoordelingsmomenten) bij de diverse werkprocessen. U kunt uw beoordeling kwijt op de competentiekaarten zelf. Moedig de deelnemer aan, help/ondersteun hem indien nodig en geef hem voldoende complimenten als blijk van waardering (al gaat iets nog niet helemaal zoals het moet). Ook verbeterpunten zijn belangrijk om te noemen, maar wees niet te kritisch. Als de deelnemer een werkproces nog onvoldoende beheerst bij een beoordelingsmoment, blijft het een doelstelling voor de volgende periode. Bedenk dat een startende deelnemer nu nog niet op het gewenste niveau is en de ervaring heeft die later verwacht kan worden. De competentiekaarten geven u een algemeen en schematisch beeld van het beroep. De beroepsbeschrijving vindt u op bladzijde 4. Uw eigen bedrijfssituatie kan daar van afwijken. U kunt zonodig onderwerpen toevoegen of andere accenten leggen. Besteed regelmatig tijd aan de persoonlijke leerdoelen van de deelnemer, zoals vermeld in uitwerking deel beeld over het totaal Kijk steeds na afloop van een periode naar het totale beeld: Hoe ver is de deelnemer? Wat is zijn ontwikkelproces? Voer hierbij een voortgangsgesprek met de deelnemer om uw bevindingen aan de deelnemer duidelijk te maken, almede om de deelnemer zijn ervaringen te laten vertellen. U kunt uw totaalbeeld weergeven in uitwerking deel 3: beeld over het totaal. Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 4

5 Overzicht kerntaken en werkprocessen Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer * Kerntaak Werkproces 1. Voert aanlegwerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving 2. Voert onderhoudswerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving 3. Voert beheerswerkzaamheden uit in bos, natuur en landelijk gebied 4. Draagt zorg voor publiek en omstanders 5. Organiseert en begeleidt werkzaamheden 1.1 Maakt het terrein klaar voor aanlegwerkzaamheden 1.2 Plaatst bouwkundige elementen 1.3 Legt groen aan 2.1 Onderhoudt verhardingen 2.2 Onderhoudt bouwkundige elementen 2.3 Laat de werkomgeving verzorgd achter 3.1 Voert inventarisaties uit 3.2 Voert bosexploitatie uit 3.3 Voert flora- en faunabeheer uit 3.4 Voert bodembeheer uit 3.5 Voert waterbeheer uit 4.1 Signaleert en handelt klachten af 4.2 Onderhoudt contacten met omstanders en publiek 4.3 Staat publiek te woord 5.1 Plant en verdeelt de werkzaamheden 5.2 Geeft begeleiding op vaktechnisch gebied 5.3 Organiseert materiaal en materieel * voor een beschrijving van de gehele beroepengroep zie bijlage Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 5

6 Beroepsbeschrijving De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer is werkzaam bij arbeidsorganisaties die eigenaar/beheerder zijn van bos en/of natuurgebied of bij bosaannemingsbedrijven. Als eigenaren en beheerders treden onder meer op bedrijven of organisaties zoals Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Provinciale Landschapsstichtingen, provinciale landschapsbeheerorganisaties, particuliere eigenaren van bos, natuur en landgoederen en lagere overheden zoals gemeenten. De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer dient te beschikken over verantwoordelijkheidsgevoel waarbinnen aandacht voor en rekening houden met de kwetsbaarheid van natuur en milieu vanzelfsprekend zijn. Het is de taak van de vakbekwaam medewerker te kiezen voor optimale kwaliteit zonder dat de voortgang van zijn werkzaamheden in gevaar komt en de overlast voor publiek beperkt blijft. Hij werkt publieks- en resultaatgericht. Hij moet initiatief tonen en kunnen werken in teamverband. Hij dient communicatief vaardig te zijn en hij is initiatiefrijk binnen zijn eigen verantwoordelijkheidsgebied, waarbij maatschappelijk verantwoord ondernemen randvoorwaarde is. Om goed te kunnen werken met een team dient hij sociaal vaardig te zijn. Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 6

7 Uitwerking Deel 1. Persoonlijke leerdoelen Deel 2. Competentiekaarten Deel 3. Beeld over het totaal Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 7

8 Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 8

9 Deel 1. Persoonlijke leerdoelen Op deze pagina kunt u samen met de deelnemer opschrijven wat de deelnemer op uw bedrijf goed wil oefenen en leren beheersen. Het kan gaan om onderwerpen waarmee de deelnemer nog wat moeite heeft of onderwerpen die heel belangrijk zijn. Het is goed voor uzelf en voor de deelnemer om te weten waar de deelnemer aan wil werken en waar zijn interesse ligt. Iedere keer als u met de deelnemer een leerdoel hebt besproken kunt u uw paraaf zetten. Leerdoelen van: Datum 1 Datum 2 Datum 3 Ik wil tijdens deze praktijkperiode werken aan. Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 9

10 Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 10

11 Deel 2. Competentiekaarten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 11

12 Kerntaak 1 Voert aanlegwerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving Werkproces 1.1 Maakt het terrein klaar voor aanlegwerkzaamheden De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer maakt het terrein klaar voor aanlegwerkzaamheden. Hij maakt het terrein toegankelijk en schoont het terrein op waarbij hij rekening houdt met flora en fauna. Hij meet en zet uit en zorgt ervoor dat de benodigde materialen en materieel tijdig beschikbaar zijn. Hij voert grondbewerking of grondverbetering uit. Hij werkt volgens bestek en/of opdracht. Hij volgt procedures bij het klaarmaken van het terrein en past de veiligheidsvoorschriften toe. Hij gebruikt materiaal en materieel bij het voorbereiden van het terrein op een effectieve wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij stelt zich zo op, dat de samenwerking met collega s tijdens het voorbereiden van het terrein soepel verloopt en overlegt tijdig en regelmatig met andere betrokkenen. Hij meldt onvoorziene zaken, beschadigingen en afwijkingen aan materiaal en materieel. Hij maakt op basis van vaktechnisch inzicht het materieel gebruiksklaar en voert volgens bestek en/of de wensen van de opdrachtgever de voorkomende werkzaamheden uit. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 12

13 Kerntaak 1 Voert aanlegwerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving Werkproces 1.2 Plaatst bouwkundige elementen De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer maakt en plaatst bouwkundige elementen op basis van tekeningen. Hij geeft hoogte, diepte en maatvoeringen aan. Hij verwerkt materialen. Hij werkt zorgvuldig de constructie af en zorgt dat het er verzorgd uitziet. Hij controleert of de constructie aan de gestelde (veiligheids)eisen voldoet. Hij volgt procedures bij het plaatsen van bouwkundige elementen en past de veiligheidsvoorschriften toe. Hij gebruikt materialen en materieel bij het plaatsen van bouwkundige elementen op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij stelt zich zo op, dat de samenwerking met collega s tijdens het plaatsen van bouwkundige elementen soepel verloopt en overlegt tijdig en regelmatig met andere betrokkenen. Hij meldt onvoorziene zaken en beschadigingen en afwijkingen aan materiaal en materieel. Hij verwerkt op basis van vaktechnisch inzicht vakkundig het materiaal, maakt eenvoudige constructies en plaatst de bouwkundige elementen. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 13

14 Kerntaak 1 Voert aanlegwerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving Werkproces 1.3 Legt groen aan De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer legt bos en natuurterrein aan. Aan de hand van het beplantingsplan meet en zet hij uit. Hij plant handmatig of machinaal. Vervolgens verzorgt hij de afwerking. Hij werkt zorgvuldig en houdt rekening met de eigenschappen van planten, struiken en bomen. Hij volgt procedures bij het aanleggen van bos en natuurterrein en past de veiligheidsvoorschriften toe. Hij gebruikt materialen en materieel bij het aanleggen van bos en natuurterrein op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij stelt zich zo op, dat de samenwerking met collega s tijdens het aanleggen van bos en natuurterrein soepel verloopt en overlegt tijdig en regelmatig met andere betrokkenen. Hij meldt onvoorziene zaken en beschadigingen en afwijkingen aan materiaal en materieel. Hij plant en zaait op basis van vaktechnisch inzicht volgens de bestekeisen en/of de wensen van de opdrachtgever, waarbij hij rekening houdt met de eigenschappen van de bodem, grond en (plant)materiaal. Hij verricht op arbotechnisch verantwoorde wijze fysieke inspanning. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 14

15 Kerntaak 2 Voert onderhoudswerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving Werkproces 2.1 Onderhoudt verhardingen De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer onderhoudt (half)verhardingen. Hij voert regulier onderhoud en herstelwerk uit. Hij houdt de verharding schoon. Hij volgt procedures bij onderhoud aan (half)verhardingen en past de veiligheidsvoorschriften toe. Hij gebruikt materiaal en materieel bij het onderhouden van (half)verhardingen op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij stelt zich zo op, dat de samenwerking met collega s tijdens het onderhoud van (half)verhardingen soepel verloopt en overlegt tijdig en regelmatig met andere betrokkenen. Hij meldt onvoorziene zaken en beschadigingen en afwijkingen aan materiaal en materieel. Hij maakt, op basis van vaktechnisch inzicht, het materieel gebruiksklaar en voert het onderhoud snel en accuraat uit. Hij verricht op arbotechnisch verantwoorde wijze fysieke inspanning. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 15

16 Kerntaak 2 Voert onderhoudswerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving Werkproces 2.2 Onderhoudt bouwkundige elementen De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer onderhoudt bouwkundige elementen. Hij voert inspecties uit (kwaliteit, veiligheid). Hij verricht onderhoud en reparaties. De vakbekwaam medewerker maakt de bouwkundige elementen schoon. Hij volgt procedures bij het onderhouden van bouwkundige elementen en past de veiligheidsvoorschriften toe. Hij gebruikt materiaal en materieel bij het onderhouden van bouwkundige elementen op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij stelt zich zo op, dat de samenwerking met collega s tijdens het onderhoud van bouwkundige elementen soepel verloopt en overlegt tijdig en regelmatig met andere betrokkenen. Hij meldt onvoorziene zaken, beschadigingen en afwijkingen aan materiaal en materieel. Hij maakt, op basis van vaktechnisch inzicht, het materieel gebruiksklaar en voert volgens bestek de voorkomende werkzaamheden uit. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 16

17 Kerntaak 2 Voert onderhoudswerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving Werkproces 2.3 Laat de werkomgeving verzorgd achter De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer laat het terrein verzorgd achter. Hij verwijdert vrijkomend materiaal. Hij verzamelt het materiaal, scheidt het en voert het af. Hij slaat de vrijgekomen afvalstoffen op. Hij controleert de omgeving. Hij registreert gevraagde gegevens. De vakbekwaam medewerker laat na gebruik machines, werktuigen, gereedschappen en apparatuur gebruiksklaar achter. Hij vult registratieformulieren leesbaar, correct en zorgvuldig in. Hij volgt procedures bij het afronden van de werkzaamheden op het terrein en past de veiligheidsvoorschriften toe. Hij verwerkt afval van het terrein, voert restmateriaal af en laat machines, werktuigen, gereedschappen en apparatuur gebruiksklaar achter. Hij stelt zich zo op, dat de samenwerking met collega s tijdens het opruimen van het terrein soepel verloopt en overlegt tijdig en regelmatig met andere betrokkenen. Hij meldt onvoorziene zaken, beschadigingen en afwijkingen aan materiaal en materieel. Hij controleert de werkzaamheden en het terrein en verwerkt op basis van vaktechnisch inzicht het restmateriaal en voert dit af. verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 17

18 Kerntaak 3 Voert beheerswerkzaamheden uit in bos, natuur en landelijk gebied Werkproces 3.1 Voert inventarisaties uit De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer voert inventarisaties uit in bos en natuur. Hij neemt terreingegevens op en verwerkt deze gegevens. Hij vraagt zonodig gegevens op. Hij inventariseert terreingegevens en legt relaties tussen gegevens en mogelijke oorzaken en effecten. Hij neemt terreingegevens op en rapporteert erover. Hij overlegt tijdig en regelmatig bij het inventariseren en meldt opmerkelijke waarnemingen tijdens de werkzaamheden aan collega s en leidinggevende. Hij verwerkt de gegevens van de inventarisatie op basis van zijn vaktechnisch inzicht. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 18

19 Kerntaak 3 Voert beheerswerkzaamheden uit in bos, natuur en landelijk gebied Werkproces 3.2 Voert bosexploitatie uit De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer voert bosexploitatie uit. Hij voert werkzaamheden uit ten behoeve van bosontwikkeling, houtproductie, recreatie en natuurontwikkeling. Hij blest bomen ten behoeve van dunningen en bepaalt toekomstbomen. Hij oogst hout. Hij bedient complexe machines, rekening houdend met de veiligheid van zichzelf en de omgeving. Hij meet staand en liggend hout, bepaalt sortiment en beoordeelt de houtkwaliteit. Hij maakt houtkavels verkoopklaar. Hij volgt procedures bij de bosexploitatie en past veiligheidsvoorschriften toe. Hij voert bosexploitatie uit op een manier die voldoet een kwaliteits- en productiviteitsnormen. Hij maakt gereedschappen en machines voor bosexploitatie gebruiksklaar, gebruikt ze op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij overlegt tijdig en regelmatig bij het uitvoeren van werkzaamheden ten behoeve van bosexploitatie en meldt opmerkelijke waarnemingen tijdens de werkzaamheden aan collega s en leidinggevende. Hij voert op basis van vaktechnisch inzicht werkzaamheden voor bosexploitatie vakkundig uit. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 19

20 Kerntaak 3 Voert beheerswerkzaamheden uit in bos, natuur en landelijk gebied Werkproces 3.3 Voert flora- en faunabeheer uit De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer neemt maatregelen die van belang zijn voor de ontwikkeling en instandhouding van verschillende leefgemeenschappen, rekening houdend met de veiligheid voor zichzelf en de omgeving. Hij signaleert eventuele aantastingen en ziekten aan flora en fauna. Hij rapporteert bijzondere gebeurtenissen en ontwikkelingen in het veld. Hij beheert flora en fauna en houdt rekening met de effecten van zijn werkzaamheden op de omgeving. Hij rapporteert bijzondere gebeurtenissen en ontwikkelingen in het veld. Hij volgt procedures bij de beheerswerkzaamheden aan flora en fauna en past veiligheidsvoorschriften toe. Hij voert flora- en faunabeheer uit op een manier die voldoet een kwaliteits- en productiviteitseisen. Hij maakt materiaal en materieel voor de beheerwerkzaamheden aan flora en fauna gebruiksklaar, gebruikt het op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij overlegt tijdig en regelmatig bij het uitvoeren van werkzaamheden voor flora- en faunabeheer en meldt opmerkelijke waarnemingen tijdens de werkzaamheden aan collega s en leidinggevende Hij voert beheerswerkzaamheden op basis van vaktechnisch inzicht vakkundig en accuraat uit. Bij het maken van afwegingen houdt hij rekening met het effect van zijn keuze op de lange termijn. verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 20

21 Kerntaak 3 Voert beheerswerkzaamheden uit in bos, natuur en landelijk gebied Werkproces 3.4 Voert bodembeheer uit De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer voert bodembeheer uit. Hij neemt maatregelen om de bodemkwaliteit in stand te houden of te verbeteren. Hij rapporteert bijzondere gebeurtenissen en ontwikkelingen in het veld. Hij houdt bij het uitvoeren van werkzaamheden voor bodembeheer rekening met de effecten van zijn werkzaamheden op de omgeving. Hij rapporteert bijzondere gebeurtenissen en ontwikkelingen in het veld. Hij volgt procedures bij de beheerswerkzaamheden aan de bodem en past veiligheidsvoorschriften toe. Hij maakt materiaal en materieel voor de beheerswerkzaamheden aan de bodem gebruiksklaar, gebruikt het op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij overlegt tijdig en regelmatig bij het uitvoeren van werkzaamheden voor bodembeheer en meldt opmerkelijke waarnemingen tijdens de werkzaamheden aan collega s en leidinggevende. Hij voert beheerwerkzaamheden aan de bodem op basis van vaktechnisch inzicht vakkundig en accuraat uit. Bij het maken van afwegingen houdt hij rekening met het effect van zijn keuze op de lange termijn. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 21

22 Kerntaak 3 Voert beheerswerkzaamheden uit in bos, natuur en landelijk gebied Werkproces 3.5 Voert waterbeheer uit De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer voert waterbeheer uit. Hij neemt maatregelen om de waterstand, -kwaliteit en -afvoer in stand te houden of te verbeteren. Hij rapporteert bijzondere gebeurtenissen en ontwikkelingen in het veld. Hij voert onderhoudsmaatregelen uit. Hij beheert het water en houdt rekening met de effecten van zijn werkzaamheden op de omgeving. Hij rapporteert bijzondere gebeurtenissen en ontwikkelingen in het veld. Hij volgt procedures bij de beheerwerkzaamheden aan het water en past veiligheidsvoorschriften toe. Hij maakt materiaal en materieel voor de beheerwerkzaamheden aan het water gebruiksklaar, gebruikt het op een effectieve en efficiënte wijze en gaat er zorgvuldig en netjes mee om. Hij overlegt tijdig en regelmatig bij het uitvoeren van beheerwerkzaamheden aan het water en meldt opmerkelijke waarnemingen tijdens de werkzaamheden aan collega s en leidinggevende. Hij voert beheerswerkzaamheden op basis van vaktechnisch inzicht vakkundig en accuraat uit. Bij het maken van afwegingen houdt hij rekening met het effect van zijn keuze op de lange termijn. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 22

23 Kerntaak 4 Draagt zorg voor publiek en omstanders Werkproces 4.1 Signaleert en handelt klachten af De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer signaleert klachten tijdens contacten met klanten. Daarnaast ontvangt hij specifieke klachten van klanten. Hij schat de ernst in van de klachten en onderzoekt de oorzaak van de klacht. Hij gaat na met welke oplossingen de klachten kunnen worden opgelost, en bepaalt op welke wijze de klacht wordt afgehandeld. Hij registreert alle benodigde klachtengegevens accuraat en administreert deze nauwkeurig in het systeem. Hij hanteert de voorgeschreven klachtenprocedures voor een eenduidige afhandeling van klachten. Hij zoekt naar de oorzaak van de klacht zodat de klacht opgelost kan worden. Hij neemt klachten van klanten serieus en onderneemt actie volgens de klachtenprocedure. Hij streeft naar een win-win situatie bij het oplossen van de klacht zodat de klacht naar tevredenheid van de klant en de onderneming opgelost kan worden. Hij roept tijdig hulp in van collega s, maakt melding van klachten en zorgt bij het overdragen van klachten dat collega s goed geïnformeerd zijn. Hij signaleert klachten en schat de ernst in van de klachten. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 23

24 Kerntaak 4 Draagt zorg voor publiek en omstanders Werkproces 4.2 Onderhoudt contacten met publiek en omstanders De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer onderhoudt contacten met belanghebbenden. Hij raadpleegt contacten om informatie te verkrijgen die van belang is voor het uitvoeren van zijn werkzaamheden en profileert zich positief binnen zijn netwerk. Hij profileert zich positief binnen zijn netwerk zodat hij een goede indruk maakt op mensen uit het netwerk. Hij houdt zijn netwerk actueel, hij legt actief contact met mensen die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de organisatie, investeert in het opbouwen van een goede werkrelatie en gebruikt het netwerk om de werkgelateerde doelen te bereiken en ervoor te zorgen dat er op de vakgebieden die relevant zijn voor de onderneming, expertise beschikbaar is. Hij raadpleegt zonodig zijn netwerk zodat hij informatie verkrijgt die van belang is voor het uitvoeren van zijn werkzaamheden. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 24

25 Kerntaak 4 Draagt zorg voor publiek en omstanders Werkproces 4.3 Staat publiek te woord De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer staat publiek te woord. Hij geeft antwoord op en uitleg bij kritische vragen ten aanzien van werkzaamheden in bos en natuurterrein. Hij toont bij vragen over de werkzaamheden begrip voor standpunten van anderen. Hij onderbouwt zijn reactie op vragen van het publiek met argumenten. Hij presenteert zichzelf aan het publiek als ter zake kundig, legt zaken duidelijk uit en gebruikt begrijpelijke taal. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 25

26 Kerntaak 5 Organiseert en begeleidt werkzaamheden Werkproces 5.1 Plant en verdeelt de werkzaamheden De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer maakt een planning voor de inzet van materieel, zichzelf en medewerkers. Hiertoe overlegt hij met de voorman/ondernemer. Hij verdeelt de dagelijkse werkzaamheden. Hij houdt hierbij rekening met de kwaliteiten van medewerkers, de beschikbare middelen en actuele ontwikkelingen met betrekking tot de dagelijkse werkzaamheden. Hij past deze planning indien nodig aan. De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer doet dit in overleg met zijn leidinggevende en binnen zijn verantwoordelijkheid. Hij maakt een planning voor de inzet van materieel en personeel en houdt bij het plannen rekening met kwaliteiten en (ontplooiings)wensen van medewerkers, de beschikbare middelen en actuele ontwikkelingen met betrekking tot de werkzaamheden en past indien nodig de gemaakte planning aan. Hij overlegt tijdig over de op te stellen planning en een eventuele aanpassing van de planning. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 26

27 Kerntaak 5 Organiseert en begeleidt werkzaamheden Werkproces 5.2 Geeft begeleiding op vaktechnisch gebied De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer begeleidt de medewerkers bij het uitvoeren van de dagelijkse vaktechnische werkzaamheden en werkt zelf mee. Waar nodig geeft hij instructie en uitleg en lost hij problemen in de directe werkuitvoering op. Hij beantwoordt vragen en ziet erop toe dat de medewerkers de dagelijkse werkzaamheden uitvoeren conform de gemaakte afspraken, bedrijfsprocedures en de eisen met betrekking tot arbo, veiligheid en milieu. Hij motiveert en stimuleert medewerkers. De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer doet dit in overleg met zijn leidinggevende en binnen zijn verantwoordelijkheid. Hij geeft duidelijke instructies en aanwijzingen over hoe taken uitgevoerd dienen te worden. Daarnaast houdt hij in de gaten of de medewerkers functioneren volgens de gemaakte afspraken, procedures en richtlijnen en corrigeert de medewerkers indien nodig. Hij lost problemen in de directe werkomgeving op, motiveert de medewerkers en zorgt ervoor dat ze met enthousiasme en een positieve instelling werken. Hij overlegt over de te nemen maatregelen met zijn leidinggevende. Hij draagt kennis en expertise op begrijpelijke wijze aan anderen over, toont in de praktijk hoe dingen aangepakt worden en beantwoordt vragen over het vakspecialisme adequaat. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 27

28 Kerntaak 5 Organiseert en begeleidt werkzaamheden Werkproces 5.3 Organiseert materiaal en materieel De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer organiseert de tijdige beschikbaarheid van materiaal en materieel. Hij bestelt, reserveert/roept af machines, materieel, plantmateriaal en overige materialen en zorgt voor een tijdige levering op het werk. Hij volgt procedures bij het reserveren en bestellen van materieel en materiaal. Hij bepaalt welk materieel en materiaal benodigd is om de werkzaamheden uit te kunnen voeren en zorgt dat ze gebruiksklaar zijn en onderhouden worden. Hij stelt vast welk materieel en materiaal op welk moment nodig is om het werk uit te voeren en regelt het. Hij toont inzicht in het verloop van de werkzaamheden. Verbeterpunten Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 28

29 Deel 3. Beeld over het totaal Wat is uw algemene indruk van de deelnemer t.a.v. het uitoefenen van het (gehele) beroep? Naast uw indruk m.b.t. het beheersen van (een aantal) van de zojuist geschetste werkprocessen die het beroep kenmerken, kunt u in uw oordeel meenemen in hoeverre een deelnemer met de voor het vak geldende beroepsdilemma s om kan gaan. - Milieu versus bedrijfsresultaat - Veiligheid versus bedrijfsresultaat - Afstemmen van taken en verantwoordelijkheden - Planning versus uitvoeringspraktijk - Communicatie versus economische uitvoering Datum 1: Datum 2: Datum 3: Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 29

30 Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 30

31 Bijlage Beschrijving van de beroepengroep Kwalificaties De kwalificatie Assistent medewerker voedsel en leefomgeving is bruikbaar voor medewerkers op assistentenniveau in de sector voedsel en leefomgeving. De uitstroom assistent natuur en groen is specifiek op de sector natuur en leefomgeving gericht. Binnen de sector natuur en leefomgeving bestaan er 3 kwalificaties (beschrijving van een beroepengroep), die elk weer uitstromen hebben (herkenbare functies binnen die beroepengroep en de vereisten). Op het diploma van een deelnemer komt de naam van de kwalificatie én de uitstroom. Kwalificatie Assistent medewerker voedsel en leefomgeving Uitstroom Assistent natuur en groen (niveau 1) Natuur en groene ruimte 2 Medewerker buitenruimte (niveau 2) Medewerker recreatiebedrijf (niveau 2) Natuur en groene ruimte 3 Vakbekwaam hovenier (niveau 3) Vakbekwaam medewerker groenvoorziening (niveau 3) Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer (niveau 3) Vakbekwaam medewerker land, water en milieu (niveau 3) Vakbekwaam medewerker recreatiebedrijf (niveau 3) Natuur en groene ruimte 4 Manager natuur en recreatie (niveau 4) Voor meer informatie over de kwalificaties, zie Klik op kwalificatiedossiers en vervolgens op bekijk dossier. Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 31

32 Omschrijvingen van de uitstromen binnen het bos en natuurbeheer Assistent natuur en groen De assistent natuur en groen functioneert op niveau 1. Hij heeft een assisterende en uitvoerende rol met beperkte uitvoeringsverantwoordelijkheid: hij is verantwoordelijk voor eigen werk, voor het correct gebruik van voorgeschreven materialen en middelen, voor de eigen veiligheid en voor de veiligheid van omstanders. Hij werkt onder toezicht of directe begeleiding en op basis van instructies en veiligheidsvoorschriften. De assistent natuur en groen voert routinematige werkzaamheden uit. Hij heeft algemene basiskennis en bezit basisvaardigheden om eenvoudige werkzaamheden uit te voeren. Kerntaken: - Voert werkzaamheden uit binnen de sector voedsel en leefomgeving Medewerker buitenruimte De medewerker buitenruimte en recreatiebedrijf functioneren op niveau 2. Zij werken uitvoerend, veelal in teamverband en op aanwijzing en begeleiding van de vakbekwaam medewerker, opzichter/uitvoerder of ondernemer. Ten opzichte van de klant/opdrachtgever hebben zij een informerende rol. Bij twijfel over te verschaffen informatie verwijzen zij door naar een meer ervaren collega of leidinggevende. De medewerkers zijn verantwoordelijk voor zijn eigen werk met betrekking tot het correct aanleggen en onderhouden van de leefomgeving, waarbij zij rekening houden met zijn eigen veiligheid en de veiligheid van de omgeving. Ze zijn medeverantwoordelijk voor de veiligheid van de te plaatsen constructies en technische voorzieningen, de manier waarop de werkzaamheden worden uitgevoerd, voor hun eigen gedrag en voor een correcte communicatie. Kerntaken: - Legt natuur en leefomgeving aan - Onderhoudt natuur en leefomgeving Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer De vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer functioneert op niveau 3. Afhankelijk van de omvang van het bedrijf werkt de vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer in teamverband en/of op aanwijzing van de opzichter/uitvoerder, eigenaar of ondernemer. Hij heeft een uitvoerende en aansturende rol en is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen werk en dat van de medewerkers in zijn ploeg, de gereedschappen en materialen, het toepassen van persoonlijke beschermingsmiddelen en de veiligheid op de werkplek en van de omgeving. Hij is tevens medeverantwoordelijk voor de planning en coördinatie van de werkzaamheden. Hij is in het veld het eerste aanspreekpunt voor publiek. De complexiteit van het beroep wordt met name bepaald door de volgende factoren: - grote diversiteit aan werkzaamheden; - specialistische kennis van uitoefening van het beroep; - het werken met zeer risicovolle machines en gereedschappen; - aanwezigheid van derden bij de uitvoering; - wisselende weersomstandigheden en invloed van seizoenen; - werken met vrijwilligers; - mechanisering van werkzaamheden; - de sterke verschillen in werkomstandigheden per project; - toepassen van de flora en faunawet; - communicatie met opdrachtgever/publiek/derden. Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 32

33 Kerntaken: - Voert aanlegwerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving - Voert onderhoudswerkzaamheden uit in natuur en leefomgeving - Voert beheerswerkzaamheden uit in bos, natuur en landelijk gebied - Draagt zorg voor publiek en omstanders - Organiseert en begeleidt werkzaamheden Manager natuur en recreatie De manager natuur en recreatie functioneert op niveau 4. Hij heeft een organisatorische, coördinerende, controlerende en aansturende rol. Afhankelijk van de omvang en het soort bedrijf zal de functie meer of minder gericht zijn op werkvoorbereiding of uitvoering dan wel een combinatie van beide. De manager natuur en recreatie werkt zelfstandig zonder tussentijds verantwoording af te leggen aan zijn leidinggevende. Zijn leidinggevende heeft wel de eindverantwoordelijkheid. De manager natuur en recreatie is in het algemeen verantwoordelijk voor de organisatie en de kwaliteit van het werk volgens opdrachtspecificaties. Hij is verantwoordelijk voor zowel de kwaliteit als de snelheid waarin de werkzaamheden worden uitgevoerd. Hij kiest wat prioriteit heeft. Hij is verantwoordelijk voor de verdeling van werkzaamheden in overleg met medewerkers en zijn leidinggevende. Hij is er verantwoordelijk voor dat de werkzaamheden voldoen aan de gestelde wet- en regelgeving en voor het naleven van procedures en (veiligheids)voorschriften door werknemers. Verder draagt hij budgetverantwoordelijkheid voor bepaalde bestedingen. Hier geldt dat per situatie of per project een grensbedrag is vastgesteld, cq. een begroting is opgesteld. Hij legt hiervoor verantwoording af aan zijn leidinggevende. De manager natuur en recreatie voert overleg met opdrachtgevers, onderaannemers en bespreekt de voortgang van het werk met de medewerkers. Hij rapporteert over de voortgang van het werk aan zijn leidinggevende. Indien de manager natuur en recreatie meewerkt in de uitvoering, is hij ook verantwoordelijk voor zijn eigen werk. Kerntaken: - Ontwikkelt inrichtings-, onderhouds- en/of beheersplan - Draagt zorg voor de uitvoering van het werk in natuur en leefomgeving Vakbekwaam medewerker bos en natuurbeheer, december 2008 Pagina 33