coverstory VluchtelingenWerk Limburg/Emplooi Een win-win situatie Nationaal Rob de Wijk Het is 5 over 12 Forum ICT De gebruiker is de zwakste schakel

Transcriptie

1 Dit document wordt u aangeboden door: XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX klik hier voor meer artikelen noord-limburg regionaal zakenmagazine Jaargang 7 nummer 3 juli 2012 coverstory VluchtelingenWerk Limburg/Emplooi Een win-win situatie Nationaal Rob de Wijk Het is 5 over 12 Forum ICT De gebruiker is de zwakste schakel Green & Fun Testdag Renault Twizy gebroederlijk langs Jaguar XK

2

3 voorwoord Bewustwording In elke editie leest u een verslag van een tafeldiscussie. Ditmaal was het onderwerp ICT, iets waar ik zelf totaal geen kaas van heb gegeten. Onderwerpen zoals het feit dat veel ondernemers de beveiliging van hun netwerk niet helemaal goed op orde hebben, Apple wel degelijk last van virussen heeft, en dat ook mobiele devices zoals ipads kunnen en moeten worden beveiligd, waren voor de meeste deelnemers vanzelfsprekend. Om heel eerlijk te zeggen waren dit onderwerpen waar mijn collega s en ik nooit zo goed bij stil hadden gestaan. Een mooi moment van bewustwording dus. Zelf hebben we ook een poging tot bewustwording gedaan tijdens onze autotestdag. Normaalgesproken komen in editie 3 de cabrio s aan bod, maar dit jaar besloten we om het scala aan wagens eens wat breder te trekken. Dus naast de open wagens waren er dit jaar ook zuinige auto s en wagens met een hoge funfactor. Ook al moesten de testrijders na een rit in de Jaguar XK Convertible even omschakelen voor een rit in de Renault Twizy, we hebben hen wel de kans gegeven om eens bewust in die Peugeot Ion en Toyota Prius Wagon te rijden om die hardnekkige vooroordelen weg te nemen. Dat bleek wel uit de testverslagen, waarin de testrijders schreven dat ze niet hadden verwacht dat de elektrische wagens eigenlijk als een gewone auto reden! Voor nu is het tijd voor vakantie. Veel leesplezier en een mooie zomer! Met zonnige groet, Sofie Fest Hoofdredacteur Noord-Limburg Business Sofie@vanmunstermedia.nl

4 van munster m e d i a g r o e p van munster m e d i a g r o e p 6 Coverstory: VluchtelingenWerk Limburg: een win-win situatie 9 Business Flitsen Zakenmagazine voor de regio Noord-Limburg JAARGANG 7 juli 2012, editie 3 REDACTIE-ADRES Postbus 6684, 6503 GD Nijmegen Kerkenbos 12-26C, 6546 BE Nijmegen Tel. (024) Fax (024) info@vanmunstermedia.nl UITGEVER Michael van Munster Hoofdredactie Sofie Fest REDACTIEBIJDRAGEN Hans Hooft, Lei Spreeuwenberg, Eelco Nauta VORMGEVING / opmaak Joost Franken, Jan-Willem Bouwman FOTOGRAAF Autotestdag Joost Franken DRUK Boumans en Verhagen ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Van Munster Media B.V. Aysun Mahubessy-Saruhan t: ABONNEMENTEN Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Alle abonnementen hebben een looptijd van één jaar en worden automatisch verlengd. Opzeggingen kunnen uitsluitend schriftelijk worden doorgegeven en dienen uiterlijk twee maanden voor de vervaldatum in ons bezit te zijn. Copyrights Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens Overname van artikelen is slechts mogelijk na verkregen schriftelijke toestemming van de uitgever BUSINESS Nationaal Landelijk katern van de regionale zakenmagazines Postbus 14101, 3508 SE Utrecht T E ub@wxs.nl I EINDREDACTIE: Hans Hajée REDACTIEMEDEWERKERS: William ten Brink, Arie Craanen, Paul de Gram, Cees Louwers, Mart Rienstra, Tony Vos ADVERTENTIE-EXPLOITATIE T E ub@wxs.nl VORMGEVING bpmedia + Design Thema ICT 10 Forum ICT: De gebruiker is de zwakste schakel 14 Profiteer samen van social media 16 Gapps: Over naar de cloud 17 Kremer Telematica: Telefonie-oplossingen op maat 18 Digitale criminaliteit 21 Systemec: veilig, makkelijk en beheersbaar 22 Business Flitsen 23 Online training snellezen: Twee keer zo snel leren, drie keer zo snel lezen 24 TopProfile Executive Search groeit tegen de stroom in 26 Floriade: Beste dagje uit van Limburg 27 Rühl Haegens Molenaar: Betalen voor woon-werk-verkeer? 29 Graphic & Mail: Voor alles een passende oplossing 30 Business Flitsen 31 Welkom bij Bilderberg Chateau Holtmühle 31 De Agenda 34 Vakbeurs CHINA in Venray nationaal I Roger van Boxtel waarschuwt voor betaalbaarheid zorg Ik wil mensen blij maken VI Vrouwen aan de top winnen langzaam maar zeker terrein Glazen plafond aan erosie onderhevig XIII Dynamische economie vereist flexibele arbeidsmarkt Naar een nieuw evenwicht 35 Business Flitsen 36 Ondernemer in beeld: Paul Smits 40 Facility Support: Eén adres voor alle facilitaire diensten Green & Fun Testdag 42 Algemene impressie 44 Reacties van testrijders 46 Testverslagen 66 Business Flitsen

5 10 Het grootste gevaar zit echter bij de bedrijven binnen. 14 Met duidelijke afspraken kan veel schade voorkomen worden 18 Een eerste zwakke plek is de internetverbinding 36 Het voelt als thuiskomen, maar ik ben me wel bewust van de valkuilen 26 Sinds het eerste juniweekend is een frietje mét verkrijgbaar 44 Het motorische geweld was volledig in evenwicht met culinaire verwennerij. 42 De Renault Twizy en de Toyota Yaris stonden gebroederlijk naast de BMW X6 en Jaguar XK.

6 coverstory Emplooi helpt werkgevers bij maatschappelijk verantwoord ondernemen Een win-win situatie Tekst Mieke Kirkels (Emplooi-adviseur Maastricht) Steeds meer bedrijven hebben in hun beleidsplan opgenomen dat ze maatschappelijk verantwoord ondernemen. De stichting Emplooi, onderdeel van Vluchtelingenwerk Nederland, is een organisatie die werkgevers graag wil helpen deze doelstelling te realiseren: een win-win situatie. Emplooi helpt vluchtelingen met een verblijfsvergunning -zodat ze eindelijk aan het werk mogen- met het begeleiden naar een baan. In de afgelopen jaren zijn door Emplooi ruim vluchtelingen geholpen aan een plaats op de Nederlandse arbeidsmarkt. In het hele land Adviseurs van Emplooi Limburg zijn o.a.: - Frans Benders, vm P&O Functionaris Atrium Ziekenhuis - Roel Titulaer, webengineer Internet Unlimited, - Mieke Kirkels, vm arbeidsconsulent, communicatie-adviseur - Inie van Egdom, ruim 25 jaar vrijwilliger bij VluchtelingenWerk Venlo, laatste 3 jaar als Emplooi-adviseur werken 100 Emplooi-adviseurs. In Limburg heeft Emplooi 15 adviseurs in Heerlen, Sittard-Geleen, Maastricht en Venlo. De adviseurs zijn vrijwilliger en verrichten hun activiteiten dus onbetaald. Qua profiel is de adviseur een zakelijk idealist en bij uitstek een netwerker en communicator. Dankzij hun inzet, commitment, levenservaring en expertise weten adviseurs de capaciteiten en De Somalische Hassan Mohamed Youssouf woont 4 jaar in Nederland. Hij heeft vrijwilligerswerk gedaan bij Resto van Harte in Blerick (een restaurant, waar de bediening in handen is van mensen met een beperking). Door bemiddeling van Emplooi adviseur Inie van Egdom kan hij binnenkort beginnen bij de Stichting Emmaus-Feniks. Hij gaat daar als bijrijder op de vrachtwagen werken om goederen bij particulieren op te halen, die verkocht worden in de kringloopwinkel en waarvan de opbrengst besteed wordt aan de opvang van thuis- en daklozen. 6

7 VluchtelingenWerk Limburg/Emplooi is een vrijwilligersorganisatie die voor een groot deel afhankelijk is van donaties en giften. U kunt uw bijdrage leveren door vacatures of stageplekken beschikbaar te stellen. Daarnaast heeft u als ondernemer ook de mogelijkheid het werk van VluchtelingenWerk Limburg/Emplooi financieel te ondersteunen. Doordat VluchtelingenWerk Limburg de ANBI-status heeft, is uw gift aftrekbaar. Heeft u een paar uur per week over om cliënten te coachen bij het vinden van een baan? Ook dat kan; u bent van harte welkom. Hoe u ook uw bijdrage levert; deze is voor ons en onze cliënten van harte welkom en voor u een manier om uw steentje bij te dragen: een WIN-WIN situatie! positieve eigenschappen van vluchtelingen te matchen met vacatures. Ze zijn goed op de hoogte met de arbeidsmarktsituatie en de segmenten daarbinnen in hun regio, opleidingsmogelijkheden en werving- en selectiebeleid. Ze zijn daarbij zeer geïnteresseerd in uw vacatures. Zeker nu de bezuinigingen bij de overheid tot gevolg hebben dat vluchtelingen steeds minder door gemeenten worden begeleid, is het werk van Emplooi broodnodig. Emplooi op zijn beurt heeft goede werkgevers nodig. Gemotiveerde werknemers hebben we al. Denk daarom eens aan Emplooi als u mensen zoekt voor een vacature in uw organisatie. Maatwerk en de juiste intentie Het rondmaken van een geslaagde match is maatwerk en vergt derhalve flexibiliteit en creativiteit, zowel van werkgever, sollicitant als van de Emplooi-adviseur. De ervaring leert dat wanneer de juiste intentie er is, een plaatsing een goede kans van slagen heeft. Het kan leiden tot een perfecte win-win situatie. U krijgt een zeer gemotiveerde werknemer in dienst, de cliënt/vluchteling krijgt de kans die hij/zij nodig heeft om een zelfstandig bestaan in Nederland op te bouwen. Natuurlijk zal er in sommige gevallen bekeken moeten worden op welke wijze capaciteiten en ervaringen van een vluchteling aan sluiten bij een vacature. De Emplooi-adviseur helpt u daarbij tot na de inwerkperiode. In de praktijk blijkt er veel meer mogelijk dan gedacht wordt. Veel vluchtelingen hebben al een lang traject doorlopen voor zij aan het werk kunnen. Wensen, competenties en mogelijkheden van de vluchteling zijn dan al uitgebreid in kaart gebracht, meestal gevolgd door een vorm van scholing, al dan niet gecombineerd met stages of leerwerkplaatsen. Voorbereiden op de Nederlandse arbeidscultuur, het leren solliciteren en geven van praktische adviezen is van groot belang. De sollicitant die u als werkgever tegenover u krijgt, is klaar voor de arbeidsmarkt. Pleitbezorger Het is bekend dat er vacatures zijn in Limburg waar in de regio geen passend aanbod voor lijkt te zijn. Een vrijblijvend gesprek met een Emplooi-adviseur kan dan wel eens verrassend uitpakken. Bespreek welke vraag er aan uw zijde is en onderzoek de mogelijkheden die er zijn om - indien nodig- met extra opleiding, training on the job en eventueel een loonsuppletieregeling een vluchteling aan te nemen. De vluchtelingen willen niets liever dan in Nederland een zelfstandig bestaan opbouwen en deelnemen aan de samenleving. Als pleitbezorger voor de werkzoekende vluchteling, vraagbaak voor de werkgever en insider met betrekking tot de Nederlandse arbeidsmarkt, maakt de adviseur de concrete vertaalslag waar een succesvolle match naar werk vanaf hangt nellie.engelen-prika@vwlimburg.nl roger.kempinksi@vwlimburg.nl Donaties? Banknummer: t.n.v. VluchtelingenWerk Limburg, o.v.v. donatie Emplooi Voorbeelden van succesvolle plaatsingen Een Angolese man, 47 jaar, had in het land van herkomst ongeschoold werk verricht. Na het behalen van het inburgeringsexamen bleef het lastig om soortgelijk werk in Nederland te vinden. Dankzij bemiddeling vanuit Emplooi was het mogelijk dat hij een heftruckopleiding kon gaan volgen. Hij zakte voor het examen vanwege zijn taalniveau. Met behulp van een vrijwilliger van VluchtelingenWerk werd hij bijgespijkerd in de (technische) taal, waarna hij toch het examen haalde en uiteindelijk door bemiddeling van een Emplooi-adviseur betaald werk vond als heftruckchauffeur. Een uitgenodigde vluchteling uit Congo; een man die sterk gemotiveerd was om onafhankelijk te zijn en te werken aan zijn toekomst. Na het behalen van de inburgering vond hij werk als schoonmaker. Hij was echter ook bezig met gezinshereniging. Een van de voorwaarden hiervoor was dat hij een fulltime betaalde baan had met minstens een jaarcontract. Dankzij hulp van de Emplooi-adviseur is dit gerealiseerd en heeft de werkgever er een supergemotiveerde werknemer bij. Een Irakese kunstenaar, die reeds diverse prijzen heeft gewonnen op gebied van illustratie en decoratie, is in eerste instantie aan een stageplek geholpen in het kader van zijn inburgering. Daarna heeft hij creatieve workshops gegeven aan dementerende ouderen. Hij is aangemeld voor het project Kansen voor kunstaars (Kunstenaars als maatschappelijk ondernemers). Deze kans wordt hem geboden door een samenwerking van onder andere het UAF en VluchtelingenWerk. In september start hij als docent aan de Volksuniversiteit en daarnaast probeert men samen met hem opdrachten te genereren. In Irak had hij een groot netwerk, wat hij hier in Nederland niet heeft. Door bemiddeling van Emplooi kan hij hier nu aan de slag en een nieuw netwerk opbouwen en vergroten. 7

8 Dé vakbeurs met actuele thema s uit de ICT-branche E-commerce Cloud computing Document management B 9, 10 en 11 oktober Experience uw partner voor detachering, werving en selectie op het gebied van IT, HRM, Finance, Legal en uw implementatiespecialist voor Google Apps. Noorderpoort PJ Venlo Tel: Fax:

9 USINESS FLITSEN Strenge eisen aan incassobeleid Op 1 juli 2012 trad de wettelijke regeling buitengerechtelijke incassokosten in werking. Deze regels hebben substantiële gevolgen voor het incassobeleid van ondernemers. Er worden namelijk nieuwe eisen gesteld aan de aanmaningsbrief. Als deze niet aan de nieuwe eisen voldoet, mogen geen incassokosten worden berekend. Voortaan moeten particuliere debiteuren in aanmaningsbrieven gewaarschuwd worden welke incassokosten exact in rekening zullen worden gebracht als de schuld onbetaald blijft. Daarnaast dient een wettelijke betalingstermijn van 14 dagen na aanmaning in acht te worden genomen. Ondernemers doen er verstandig aan de inhoud van hun standaard aanmaningsbrieven tijdig aan te passen, volgens Antonie Kerstholt. Zijn juridische website Overeenkomst.nl probeert mkb ers te helpen om optimaal om te gaan met deze nieuwe regels. Overeenkomst.nl heeft namelijk een speciale incasso-toolkit samengesteld. Hierin zitten alle juridische documenten die een juridisch verantwoord incassotraject voor ondernemers volgens de nieuwe wetgeving borgen. Volgens Overeenkomst.nl hebben ondernemers, particuliere debiteuren en de rechtspraktijk absoluut baat bij de nieuwe regelgeving. Door de nieuwe wettelijke regels is de hoogte van de in rekening te brengen incassokosten namelijk eindelijk gemaximeerd. De kosten zijn volgens de website nu makkelijker te berekenen en te toetsen aan duidelijke criteria. Verbetering spoorverbinding De nieuwe deelstaatregering van Nordrhein-Westfalen wil prioriteit geven aan de verbetering van de spoorverbinding tussen Venlo en Mönchengladbach. Dat staat vermeld in het coalitieakkoord dat de sociaal democratische SPD en de Groenen eind juni hebben gesloten. Daarmee zal ook een verdubbeling van twaalf kilometer spoor tussen Kaldenkirchen en Dülken, onderdeel van deze verbinding, nu voorrang krijgen. Eindhoven en Venlo willen met hun Brainport en Greenport aansluiten op de Europese hogesnelheidslijn. De huidige treinverbinding is zeer mager; lage frequentie, lange overstaptijd in Venlo en diverse tickets. Daarnaast groeit het goederenvervoer van en naar Venlo sterk, doordat in Rotterdam de 2e Maasvlakte wordt gebouwd. Een groot deel van dit extra vervoer moet per spoor plaatsvinden. Venlo wil als logistieke hotspot graag een rol spelen bij het afhandelen van dit extra spoorvervoer. Verdubbeling van het spoor tussen Kaldenkirchen en Dülken is daarvoor cruciaal. Venrayse Ondernemersprijzen 2013 Op maandag 25 juni jl. presenteerde Det Verhoeven, voorzitter van het organisatiecomité van de Venrayse Ondernemersprijzen, het nieuwe thema VENRAY INTERNATIONAL aan de voorzitters van de regionale ondernemersverenigingen. Met dit thema in gedachten gaan zij op zoek naar geschikte kandidaten voor de felbegeerde Venrayse Ondernemersprijzen van Internationaal bezig zijn vraagt om goed ondernemerschap, kansen zien en grensoverschrijdend denken. Een uitdaging voor de voorzitters van de Venrayse Ondernemersverenigingen om onder hun leden de perfecte kandidaat te kiezen die aansluit bij dit thema. Dit kan variëren van een ondernemer die net over de grens gaat kijken tot een bedrijf dat al wereldwijd gevestigd is. Wat heeft hen getriggerd om zo n grote stap te maken en hoe gaan zij met al die verschillen om? In september worden deze kandidaten officieel voorgesteld en gaat het intensieve traject beginnen voor de genomineerden. Zij zullen hun bedrijf allereerst presenteren aan een deskundige jury die de winnaar van de Loek Nelissenprijs bepaalt. De kandidaten worden in het hele proces volop begeleid door de organisatie van het evenement. Op donderdag 3 januari 2013 vindt tenslotte de grote presentatie aan het Venrayse publiek plaats in de Schouwburg van Venray tijdens het jaarlijkse Nieuwjaarsevenement van ondernemend Venray. 9

10 forum ICT De gebruiker is de zwakke schakel De gemiddelde MKB-ondernemer is niet goed op de hoogte van de mogelijkheden en risico s op het gebied van ICT. Noord-Limburg Business nodigde een aantal specialisten uit om over dit onderwerp te praten in Bilderberg Chateau Holtmühle in Tegelen. De eerste stelling gaat over de risico s binnen ICT. Eén lek in een firewall geeft een hacker al de kans om een compleet computersysteem plat te leggen. Tegenwoordig kunnen bedrijven zich echter verzekeren tegen dit soort praktijken. Zien de aanwezigen hier heil in? Feit is dat bedrijven de gevaren van cybercrime volledig onderschatten, zegt Taco Tjalkens. Sommige mensen denken bijvoorbeeld dat een router een complete firewall is. Ik kom ook bij bedrijven waar virusscanners niet actief zijn. De systeembeheerders zijn vaak druk bezig met brandjes blussen en veel minder met updates installeren. De risico s zijn waanzinnig groot. Michael Dorssers ziet het nut van een verzekering wel in: Wij werken veel met patiëntendossiers. Op het moment dat zo n dossier in verkeerde handen valt, kan een patiënt komen te overlijden. De vervolgschade is dan gigantisch. Het probleem met verzekeraars is dat ze van de verzekerden goed huisvaderschap eisen, werpt Jos Derkx tegen. Op het moment dat de verzekeraar kan aantonen dat je bepaalde dingen hebt nagelaten, wordt er niets uitgekeerd. Je moet eerst naar je eigen organisatie kijken. Heb je je zaken goed beveiligd, zijn er kopieën gemaakt? Iedereen heeft vaak vrij toegang tot pc s en kan met usb-sticks informatie opslaan en van computers halen. Dan vraag je om problemen. Mart Engels knikt: Bij cybercrime denken we vaak aan jongens in Rusland die inbreken op servers en willen laten zien dat het kan. Het grootste gevaar zit echter bij de bedrijven binnen. Medewerkers hebben dagelijks toegang tot data en kunnen die gewoon kopiëren. De gebruiker is en blijft de zwakke schakel. Dat kan je voorkomen door ervoor te zorgen dat mensen alleen toegang tot die informatie hebben die nodig is voor hun functie, merkt Paul Engelen op. Een wachtwoord op de server heeft daarbij geen nut, want als ze dat eenmaal hebben kunnen ze alsnog overal bij. Engels twijfelt: Je kunt een directory opzetten voor bijvoorbeeld de afdeling personeelszaken waar alleen de bevoegde personen bij kunnen. Maar zodra iemand van die afdeling een dossier doorstuurt naar een manager zonder de regels te handhaven, ligt alles alsnog op straat. Een oplossing is alles dichttimmeren, maar dan kan je ook niet meer werken. Elke vorm van beveiliging kan uiteindelijk worden gekraakt, zegt Engelen. Het is een feit dat hoe zwaarder je je data beveiligt hoe lastiger het werken is. Je moet er dan als bedrijf ook voor kiezen om de mate van beveiliging af te stemmen op de gevoeligheid van je data. De ondernemer kan zich hierin door een goed ICT-bedrijf op maat laten adviseren. Mobiele devices Volgens de aanwezigen zijn de medewerkers dus een zwakke plek, maar het gaat De deelnemers - Mart Engels, Gapps - Taco Tjalkens, Kremer Telematica - Paul de Vlieger, Com-Connect Digitale Opsporing - Jos Derkx, Systemec - Michael Dorssers, I-Fourc - Geert Rongen, ISL Automatisering - Paul Engelen, Qwezz ICT - Luc van Hartingsveldt, Luc-IT daarbij niet alleen om de computers op de werkvloer. Geert Rongen: Onlangs las ik in de krant dat bepaalde apps voor apparaten zoals ipads ervoor kunnen zorgen dat die apparatuur op afstand kan worden gebruikt en bediend. Aan dat soort gevaren denken we niet eens. Bovendien weet de ICT-afdeling vaak niet dat en hoe die mobiele apparaten te beveiligen zijn. En dat terwijl veel bedrijven hun accountmanagers tegenwoordig met een ipad op pad sturen, vult Paul de Vlieger aan. Onlangs vroeg een ondernemer aan mij hoe hij deze devices het beste kon beveiligen. Daar had hij dus over na moeten denken voordat hij die apparaten uitdeelde. Op die ipads kan hele gevoelige informatie staan. Om die reden is het ook zeker nuttig om bepaalde gedragsregels af te spreken, zegt Rongen. Zo hebben wij een tool ontwikkeld voor het gebruik van mobiele devices. Wanneer deze door medewerkers worden gebruikt, moeten de wachtwoorden en de te installeren apps voldoen aan de critica die zijn opgesteld. Het gaat dus naast het beheersen van de techniek ook om afspraken. Wij als ICT-ondernemer moe- 10

11 Vlnr: Mart Engels, Paul Engelen, Michael Dorssers, Paul de Vlieger, Taco Tjalkens, Luc van Hartingsveldt, Geert Rongen, Jos Derkx ten de MKB-ondernemer daarvan bewust maken dat je voldoende voorzorgsmaatregelen moet treffen. Daar begint het allemaal mee, aldus Luc van Hartingsveldt. Openbare verbindingen Een ander gevaar dat op de loer ligt, zijn de diverse openbare locaties waar een internetverbinding gratis voor handen is. Derkx: Je hoeft maar 100 meter met de auto te rijden en je kunt met je laptop al een WiFi-netwerk opsporen. In veel gevallen gaat het echter niet om een aparte, beveiligde lijn. Van Hartingsveldt knikt: Wanneer ik in een restaurant mijn open WiFi-verbinding gebruik, kan iedereen samen met mij het internet op. Als mensen echter via mijn lijn illegale content downloaden en ik zorg er niet voor dat dit gescheiden blijft van mijn netwerk, heb ik een probleem. Veel bedrijven beseffen zich inderdaad niet altijd wat er gebeurt binnen het netwerk dat zij ter beschikking stellen, vertelt De Vlieger. Via een anonimiseringsdienst kan ik zo inloggen en van alles doen zonder dat iemand mijn identiteit kan achterhalen. Internet is een gewone wereld, daar lopen ook mensen rond die niet deugen. Daar moet je je ogen niet voor sluiten, aldus Engels. IT-audit Ook de tweede stelling gaat over voorzorgmaatregelen, en wel de noodzaak van een IT-audit. Derkx dat het zeker zinnig is om minimaal één keer per jaar door iemand van buitenaf een check-up te laten doen. Zeker vanwege de snelle ontwikkelingen binnen de ICT. Maar ik denk dat nog geen 5% van de bedrijven een IT-audit laat uitvoeren. Het is jammer dat er veel wordt bespaard op ICT, zegt Engels. Sommige bedrijven doen elk jaar een controle, andere doen het één keer en daarna niet meer. Vervolgens ontstaan er drie jaar later calamiteiten en is het te laat. Dan weten 11

12 forum ICT ze niet hoe ze de server opnieuw op moeten bouwen en wat er precies opstond. Om die reden sturen wij één keer per jaar een adviseur naar onze klanten om te kijken naar hun wensen, maar zeker ook hun toekomstverwachtingen. Daarop moet hun technologie steeds worden aangepast, zegt Tjalkens. Wij zijn recentelijk zelf door een bedrijf gebeld met de vraag of we konden komen controleren of alles goed geregeld was op ICT-gebied, vertelt Van Hartingsveldt. We hebben een inventarisatie gedaan en aangegeven wat de zwakke punten waren. Een open en transparante communicatie kan de klant zeker waarderen. Volgens Engels zit er echter wel een pijnpunt in de communicatie tussen de IT-afdeling van het bedrijf en managementafdeling. Deze is vaak heel beperkt omdat de IT-manager opereert binnen een vakgebied waar de andere leidinggevenden weinig kaas van gegeten hebben. Daarom is het zo belangrijk om één keer per jaar heel kritisch naar je ICT-netwerk te laten kijken. Immers, elke uitgang naar buiten is een ingang naar binnen. De Vlieger knikt: De communicatie tussen management en IT gaat vaak mis. Toen de VoIPtelefooncentrale van een bedrijf hier in de regio werd gekraakt, zijn wij in gesprek gegaan met de systeembeheerders en het management. Een management lid liep echter gelijk na aanvang van het gesprek weg omdat deze het gesprek niet kon volgen, terwijl de systeembeheerders ons in het begin zagen als een partij die hun werk kwam controleren. Overbodig? Met de huidige mogelijkheden die cloud computing biedt en het fenomeen Het Nieuwe Werken, lijkt het alsof IT-beheer uiteindelijk overbodig gaat worden. Hoe denken de aanwezigen hierover? Engelen denkt niet dat dit het geval is: Medewerkers van een bedrijf blijven gebruikers die ondersteuning nodig hebben. Daarnaast merken wij in de praktijk dat een bedrijf dat kiest voor het nieuwe werken, door ons geadviseerd wil worden. Het gaat om een verandering, zegt Rongen. De MKB-servers zullen uiteindelijk naar de cloud gaan. Daardoor ontstaat er uiteindelijk meer behoefte aan ondersteuning van de gebruikers van laptops, tablets en smartphones. Het IT-beheer verschuift van het onderhouden van servers naar het ondersteunen van de gebruikers en het beheren van deze devices. De functie van de eigen systeembeheerder wordt die van applicatiebeheerder. 12

13 Derkx: In feite verschuift de hoeveelheid arbeid van de ene naar de andere plek. Maar dat neemt niet weg dan er nog steeds goed moet worden nagedacht over opzet van het netwerk en de omgeving waarin de IT-beheerder moet werken. Als er van tevoren niet goed wordt nagedacht over een goed totaalconcept, blijft de beheerder bezig met brandjes blussen. Outsourcing Een laatste onderwerp dat aan bod komt is de outsourcing van ICT-diensten. Veel kennis en kunde is in te huren, zegt Rongen. Wij worden steeds meer de aannemer. Je moet ook niet alles zelf willen kunnen. Bovendien gaat samenwerken steeds makkelijker, daar zijn ook technieken voor. Veel diensten worden tegenwoordig ook uitbesteed aan het buitenland, zoals het bouwen van systemen, zegt Dorssers. De Vlieger merkt echter dat deze tendens echter stagneert. Ik hoor ook veel geluiden dat het outsourcen wordt teruggedraaid. Het is namelijk weliswaar goedkoper om je software te laten programmeren in India, maar het is niet altijd even efficiënt. Bovendien moet je ook maar alle losse, uitbestede stukjes software zien te combineren tot een geheel werkend systeem, voegt Tjalkens toe. Je moet heel goed blijven kijken naar wat voor type klant je voor je hebt zitten. Wij komen zelf voornamelijk bij wat kleinere bedrijven die juist partijen zoeken die dichtbij zitten, waar een gezicht bij zit. Daar kan je je in onderscheiden, aldus Van Hartingsveldt. Tips & Tricks - Zorg voor een goede vertaalslag tussen de werkvloer en de directie. Als directie niet weet wat er allemaal mogelijk is, dan kan je dat nooit goed in je organisatie doorvoeren; - elke ICT-afdeling moet zich terdege voorbereiden op het fenomeen Bring your own device en een goede strategie ontwikkelen voor bijvoorbeeld het gebruik van Facebook en LinkedIn; - zorg dat ook devices zoals ipads goed worden beveiligd; - de komende jaren zal de ICT-afdeling zich meer gaan moeten richten op applicatiebeheer, terwijl het systeembeheer steeds meer zal worden uitbesteed. Door applicaties zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij het bedrijfsproces wordt er optimaal rendement gegenereerd; - zorg voor een goed back upplan. Trek bij wijze van test eens een stekker uit en kijk wat er gebeurt; - laat de IT-afdeling in samenspraak met HR, personeelszaken en het management een protocol opstellen met richtlijnen voor het gebruik van internet, en social media. Dat protocol moet echter ook voldoen aan de eisen van de medewerkers; - schrijf als directeur de tien belangrijkste verwachtingen van IT op en kijk of je huidige organisatie eraan voldoet. Ga vanuit die uitgangspunten op zoek naar oplossingen; - ICT moet voor mensen werken en niet andersom. Houd rekening met het feit dat het mensen zijn die met ICT omgaan en dat daar de grootste noodzaak van beveiliging ligt; - Cloud Computing is een tendens waar je in de toekomst niet meer omheen kunt. Zorg dat je meegaat met deze ontwikkeling. 13

14 ict: social media Profiteer samen van social media Social media, waaronder weblogs, social networking sites en You- Tube zijn niet meer weg te denken uit onze huidige maatschappij. Toch zijn niet alle ondernemers onverdeeld gelukkig met de intensieve sociale media-activiteiten van hun medewerkers. Sommigen zien deze - deels privé - activiteiten zelfs als een bedreiging. De vrees voor verlaging van de arbeidsproductiviteit, het uitlekken van vertrouwelijke bedrijfsinformatie en imagoschade wegen volgens hen niet op tegen de voordelen en het liefst zouden zij hun medewerkers een algeheel verbod op het gebruik van social media opleggen. Met duidelijke afspraken en een onderscheid tussen zakelijk en privé-gebruik kan echter veel schade voorkomen worden en kan een ondernemer toch profiteren van deze communicatiemiddelen. Reeds in 1992 oordeelde het Europese Hof voor de Rechten van de Mens dat werknemers een gerechtvaardigd belang hebben om gedurende het uitvoeren van hun werk contacten met andere mensen te kunnen aangaan. Met de sindsdien alleen maar verder vervaagde grens tussen werk en privé (HNW), is een verbod op het gebruik van sociale media tijdens werk ondenkbaar. 14

15 Recentelijk maakte de kantonrechter in Arnhem echter korte metten met het verweer van de medewerker die zich beriep op vrijheid van meningsuiting in privétijd, nadat hij zijn werkgever Blokker grovelijk had beledigd op Facebook. De rechter overwoog dat het privékarakter van Facebook betrekkelijk is en dat de werknemer had miskend dat het plaatsen van een bericht op Facebook het risico met zich meebrengt dat ook niet vrienden kennis kunnen nemen van het bericht. De arbeidsovereenkomst met de werknemer werd door de rechter ontbonden op grond van een dringende reden. Een werkgever die een werknemer wilde ontslaan vanwege diens racistische uitlatingen op Facebook ving echter weer bot. De rechter was van mening dat de werkgever te snel was met zijn ontbindingsverzoek: de werknemer had eerst gewaarschuwd moeten worden. Afspraken vastleggen Een oplossing dat het gebruik van social media niet aan banden legt maar voor de werkgever wel beheersbaar maakt, is het vastleggen van afspraken over social media in een protocol. Door de medewerkers duidelijk te maken wat de kernwaarden zijn van de onderneming, waar en wanneer het gebruik van social media is toegestaan en wat er verstaan wordt onder bedrijfsgevoelige informatie, worden eventuele schadelijke gevolgen van onhandig social media gebruik tot een minimum beperkt. Een protocol met richtlijnen voor het gebruik van social media geven zowel werknemer als werkgever handvatten en scheppen duidelijkheid over wat wel en niet kan als het gaat om berichten die worden gedeeld via sociale kanalen. Bovendien is dit makkelijk te integreren; is er al een /internetprotocol, dan kan dit worden aangevuld met voorschriften ten aanzien van social media-gebruik. Praktische tips Omdat uw organisatie wellicht nog niet beschikt over een duidelijk beleid of social mediarichtlijnen, hieronder een aantal praktische tips over hoe u een dergelijk beleid in kunt richten: Geef aan hoe u denkt over het gebruik van social media tijdens kantooruren. Wilt u niet dat uw werknemers zich tijdens werktijd op social media bevinden, maak dat dan duidelijk. Stel een social media manager aan die verantwoordelijk is voor de inrichting en het dagelijks gebruik van de corporate social mediakanalen. Deze persoon draagt zorg voor de content en is tevens vraagbaak voor alle social mediakwesties die er binnen de organisatie spelen. Geef zelf het goede voorbeeld. Gebruik de verschillende sociale kanalen zoals u wilt dat uw werknemers dat doen. Duidelijke scheiding Naast het (te) eenvoudig kenbaar maken van een mening via social media, is ook de grens tussen privé en zakelijk met het gebruik van deze communicatiemiddelen steeds vager geworden. Waar LinkedIn wordt gezien als een typisch zakelijk netwerk, is dat bijvoorbeeld bij Twitter (voor veel mensen toch vooral voor privéboodschappen bedoeld) al een stuk moeilijker aan te geven. Een mogelijkheid om een duidelijke scheiding tussen een corporate en privé-account aan te geven, ligt bijvoorbeeld bij de keuze voor een accountnaam en het invullen van het profiel. Veronderstel dat de Blokker-medewerker Karel Fransen heet, dan doet een Twitternaam als Fransie_69 vermoeden dat hij op privétitel twittert, terwijl KarelFransen_Blokker aangeeft dat hij zijn account eerder zakelijk gebruikt. Als Karel in zijn Twitter-profiel aangeeft dat hij bij Blokker werkt, dan zullen zijn volgers zijn uitspraken in verband brengen met de leverancier van huishoudelijke artikelen. Het is daarom verstandig dit in overweging te nemen bij het aanmaken van een profiel. Voor ondernemers zijn er met de komst van social media nieuwe marketing- en salesmogelijkheden ontstaan. Door interactie en dialoog blijft u als ondernemer op de hoogte van de wensen (en klachten) van uw klanten. Het is met de komst van de diverse sociale kanalen zoals Twitter, Facebook en LinkedIn echter ook eenvoudiger dan ooit om een mening kenbaar te maken en die te verspreiden via verschillende kanalen. Met duidelijke richtlijnen voor uw medewerkers voorkomt u eventuele schade en plukken u en uw medewerkers toch de vruchten van social media. Want zeg nou zelf: wie kunnen uw producten of diensten beter promoten dan uw eigen medewerkers? Bron: Brisk Magazine 15

16 ICT: cloud computing Over naar de cloud VluchtelingenWerk Limburg zet zich al meer dan 30 jaar in voor de belangen van vluchtelingen. Op het gebied van ICT kon deze stichting zelf ook wel wat hulp gebruiken. Die kwam van het Venlose bedrijf Gapps, dat het verouderde ICT-netwerk van VluchtelingenWerk Limburg verving door Google Apps for Business. VluchtelingenWerk Limburg maakt onderdeel uit van Vluchtelingenwerk Nederland, legt directeur Chris Baltussen uit. Als onafhankelijke organisatie zetten wij ons in voor de rechten en plichten van vluchtelingen. Zodra vluchtelingen een tijdelijke verblijfsvergunning hebben, helpen wij hen met het vele papierwerk en wat nog meer op je afkomt als je de taal niet spreekt. Dat is erg lastig. Ook zorgen we ervoor dat ze contact leggen met de buren, participeren in de maatschappij en de taal leren. Toeleiding naar betaald werk via ons uitzendbureau Emplooi (zie coverstory), hoort daarbij. Verouderde voorzieningen De activiteiten van VluchtelingenWerk Limburg worden gecoördineerd vanuit 20 locaties waar 30 betaalde medewerkers en 430 vrijwilligers actief zijn. Zij maakten tot voorheen allen gebruik van verschillende, vaak verouderde ICT-voorzieningen. Limburg breed was er wel een vast systeem met mailadressen, maar dat was erg gebruikersonvriendelijk, vertelt managementassistente Monique Stoffels. Mensen gebruikten vaak privé- adressen om te kunnen communiceren en documenten te delen. Baltussen knikt: We waren op zoek naar een betaalbaar, flexibel en eenvoudig systeem met zo min mogelijk onderhoud. Uiteindelijk kwam VluchtelingenWerk Limburg bij Gapps uit. In 2010 is Gapps als één van de eerste bedrijven begonnen met implementatietrajecten van Google, vertelt Gapps-directeur Mart Engels. Dit houdt in dat we klanten overzetten van hun huidige omgeving naar een Google Apps voor Business-omgeving. Google Apps for Business is een volledige kantoorautomatiseringsomgeving en omvat mail, agenda, documenten, sites, talk & video. De applicaties zijn eenvoudig via het internet te benaderen en te gebruiken. Je werkt veilig via een https-verbinding en je wordt afgeschermd voor spam of reclame. Bovendien garandeert Google een up-time van meer dan 99,9 %. Ook bespaar je flink doordat servers en dure hardware overbodig zijn. Soepele overgang Deze ICT-oplossing bleek perfect aan te sluiten bij de behoeften van VluchtelingenWerk Limburg. Na een voorlichtingsbijeenkomst voor alle medewerkers en een inventarisatie van het materiaal, vond de daadwerkelijk overgang naar het nieuwe systeem plaats. In een weekend kon alles worden overgezet, vertelt Engels. Daarnaast hebben we zes key users opgeleid. Met hen zijn we dieper op Google ingegaan en hebben we de mogelijkheden besproken. Zij vormen nu het aanspreekpunt binnen de regio. Ook voor VluchtelingenWerk Limburg is de overgang soepel verlopen. In het begin moesten we de nodige gegevens overzetten, maar nu zijn we drie maanden verder en maken we optimaal gebruik van de verschillende mogelijkheden. Waar we bijvoorbeeld voorheen verschillende versies van een document hadden, werken we nu samen in één document. Dat maakt het een stuk overzichtelijker. Zowel de mensen op de verschillende locaties als de vrijwilligers die vanuit huis werken, hoeven nu alleen maar hun laptop aan te zetten om aan de slag te kunnen. Dat is precies de flexibiliteit en gebruiksvriendelijkheid waar we naar zochten, aldus Stoffels. Mart Engels, Chris Baltussen en Monique Stoffels in overleg

17 ict: TELEMATICA Telefonie-oplossingen op maat De Kremer Groep is al 45 jaar een begrip op het gebied van installatietechniek, industriële automatisering en telematica. Klanten van de Kremer Groep zitten regionaal en landelijk, van de lokale bibliotheek tot onze nationale luchthaven. Binnen het MKB biedt de Kremer Groep ondernemers totaaloplossingen op maat. Kremer Telematica, dat in de regio Noord-Limburg door Twan Haenen (adviseur telecommunicatie en ICT) vanuit de vestiging in Venlo wordt bediend, levert telefonie- en telematicaoplossingen, volledig toegespitst op de behoefte van de klant. Het aanbod van telefonieservices van Kremer Telematica is zeer uitgebreid te noemen. Alle uitdagingen met betrekking tot telefonie kunnen door ons worden verzorgd. Denk hierbij aan gsmtoestellen en abonnementen tot en met de installatie en onderhoud van telefooncentrales, legt Haenen uit. Samen met de klant kijken we wat de specifieke wensen en eisen zijn. Daarnaast verdiepen we ons ook in de bijbehorende bedrijfsprocessen. Wij informeren relaties over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van telefonie en implementeren deze ontwikkelingen als maatwerk. Datacommunicatie, waarbij meerdere communicatiestromen worden geïntegreerd tot één geheel, is tegenwoordig bijna onmisbaar. Je ziet dat bij veel ondernemers terug, zij hebben vaak een mobiel toestel met onder ander agenda- en functies. Kremer Telematica kan ondernemers helpen een stap verder te gaan door de vaste en mobiele telefonie (inclusief smartphones en ipad s) in het telefonienetwerk te integreren tot één geheel. Door middel van één toestel en één nummer ben je dan bereikbaar voor alle geïntegreerde communicatiestromen. Alle gegevens worden ook opgeslagen, zodat je op het moment dat er iets met het toestel aan de hand is, heel eenvoudig je gegevens van de server kan halen en opnieuw op een toestel kan zetten. Bovendien ben je niet meer gebonden aan kantoortijden en een vaste werkplek. Kortom, je bent voorbereid op het nieuwe werken. Persoonlijk advies De Kremer-bedrijfsslogan Passie voor Techniek staat voor Proactief, Aandacht, Samen, Solide, Innovatief en Eerlijk. Daaraan kunnen relaties het bedrijf herkennen. Naast de installatie en het onderhouden van apparatuur en het verzorgen/beheren van abonnementen, denkt Kremer Telematica ook actief met de klant mee. Haenen: Elk half jaar benaderen we onze klanten om hen te voorzien van onafhankelijk telecom-advies. We geven dan een Twan Haenen persoonlijk advies gebaseerd op veranderd belgedrag en gewijzigde abonnementsprijzen. Door abonnementen aan te passen of andere oplossingen te kiezen, ontstaat in de meeste gevallen een flinke besparing op de telefoniekosten. De nadruk van het dienstenpakket in Venlo ligt op telefonie en telematica, maar daarnaast biedt Kremer Telematica ook andere diensten en producten aan. Denk hierbij aan ICT-oplossingen, inbraak- en brandbeveiliging, netwerkbekabeling of audiovisuele hulpmiddelen. Service, support en kennis staan daarbij voorop. Wij merken uit ervaring dat onze klanten niet zitten te wachten op vakjargon. Bij Kremer Telematica is de klant verzekerd van klantgerichte maatwerkoplossingen of duidelijke afspraken. Bovendien heeft de klant één aanspreekpunt voor alle communicatievraagstukken in de breedste zin van het woord. Of de klant nu één of meerdere diensten afneemt, we blijven betrokken en houden de lijnen kort, aldus Haenen. 17

18 ICT: digitale criminaliteit Digitale criminaliteit ICT en andere digitale processen zijn tegenwoordig onlosmakelijk verbonden met bedrijven. Het toenemende gebruik van netwerken met een open internetverbinding, maar ook de anonimiteit en brede bereik van het internet, biedt echter uitgelezen kansen voor high-tech crime; criminaliteit waarbij ICT als middel wordt ingezet. Reden des te meer om uzelf als ondernemer maar ook uw medewerkers op de hoogte te houden van de ontwikkelingen. Cybercriminaliteit Onder high-tech crime vallen verschillende soorten van criminaliteit. Deze activiteiten zijn ruwweg in twee verschillende categorieën te verdelen: cybercriminaliteit en computercriminaliteit. Criminele activiteiten die gericht zijn tegen personen, eigendommen en organisaties (waarbij ICT dus als middel wordt ingezet) zijn bekend onder de noemer cybercriminaliteit. Deze traditionele delicten kunnen ook zonder tussenkomst van ICT gepleegd worden, maar hebben door het gebruik van ICT een nieuwe (efficiëntere) uitvoering gekregen. Door het gebruik van innovatieve technieken kan ICT bijvoorbeeld als communicatiemiddel worden ingezet, waarbij de communicatie zelf kan worden afgeschermd voor onbevoegden (waaronder de opsporing). Deze technieken variëren van slimme vindingen (zoals het voortdurend wisselen van niet-geregistreerde mobiele telefoons of het gebruik van dead letter boxes waarbij concept- berichten door meerdere gebruikers kunnen worden ingezien en aangepast, zonder dat berichten daadwerkelijk worden verzonden) tot geavanceerde technieken als encryptie (waarbij de inhoud van berichten wordt versleuteld met codes) en steganografie (waarbij het hele bestaan van een bericht wordt verhuld door deze bijvoorbeeld in een afbeelding of digitale clip te verwerken). Naast communicatie wordt ICT ook als handelskanaal ingezet voor illegale goederen en diensten. Bekend zijn de spam-berichten met geneesmiddelen en merkvervalste producten, maar ook wapens, drugs, kinderporno en mensenhandel worden via internet aangeboden. Internetfraude Naast communicatie en handel richt cybercriminaliteit zich ook op financieeleconomische criminaliteit, waaronder fraude, oplichting en bedrog. Ook het op een slinkse wijze vertrouwelijke informatie verkrijgen (identiteitsfraude) waarmee vervolgens bank- en creditcardfraude kan worden gepleegd, komt veel voor. Internetfraude kent een diversiteit aan werkwijzen en technieken zoals phishing (verkrijgen van informatie via een vervalste website), spamming, malware en pharming (verkrijgen van informatie via een doorlink naar een andere server). Naast fraude kan ICT ook worden gebruikt om boodschappen van illegale inhoud te verspreiden Afpersing en chantage is vaak gerelateerd aan het hacken van systemen en het dreigen met (distributed) Denial of Service of (d)dos-aanvallen (het bewust verzenden van massale hoeveelheden gegevens naar systemen waardoor deze overbelast raken en onbereikbaar worden). Naast fraude kan ICT ook worden gebruikt om boodschappen van illegale inhoud te verspreiden. De publieke moraal of de persoonlijke levenssfeer van slachtoffers worden met deze activiteiten aangetast. Voorbeelden hiervan zijn haat zaaien via discussiefora en chatboxen. Van illegale communicatie is ook sprake wanneer zonder toestemming computeren telefoongegevens van derden ongemerkt worden onderschept (spionage). Daarvoor worden methoden en middelen ingezet als hacking, spyware (ongemerkt op de computer geïnstalleerde software die gegevens verzamelt en doorstuurt naar een derde partij) en malware. Ook keyloggers (waarbij toetsaanslagen en muisklikken worden doorgestuurd naar een derde partij) kunnen voor deze illegale doeleinden worden ingezet. Computercriminaliteit Activiteiten gericht op elektronische communicatienetwerken en informatiesystemen (waarbij ICT zowel middel als doelwit is) behoren tot de groep computercriminaliteit. Deze vorm van criminaliteit kan dus niet bestaan zonder ICT. In de meeste gevallen gaat het om het inbreken, verstoren, manipuleren of wijzigen van systemen, dan wel om het ontwikkelen en voorzien van instrumentele middelen die hierbij helpen. Een van de meest bekende voorbeelden is het ongeautoriseerd toegang verschaffen tot ICT, wat door de zogenaamde hackers wordt gedaan. Zij beschikken over een grote mate van expertise en technische kennis en kunnen hiermee inbreken in (beveiligde) systemen en instrumenten ontwikke- 18

19 len om ICT-storingen mee te veroorzaken. Eén van de belangrijkste criminele instrumenten die door hackers kunnen worden opgezet zijn botnets. Dit zijn verzamelingen van op afstand bestuurbare computers die instrumenteel zijn voor het plegen van diverse varianten van high-tech crime, vooral spamming, phishing en (afpersing met behulp van) (d)dos-aanvallen. Naast in inbreken op systemen kan ook de werking van de systemen (bijvoorbeeld websites, diensten of computernetwerken) op verschillende manieren worden verstoord. Twee belangrijke varianten die wereldwijd enorm zijn toegenomen, zijn (d)dos-aanvallen en spamming. Bij spamming kunnen ook storingen worden veroorzaakt door het versturen van massale s, maar dit is eerder een neveneffect van digitale marketing en reclame dan een concreet doel. Storingen kunnen ook direct worden veroorzaakt door het daadwerkelijk manipuleren (beschadigen, verwijderen, wijzigen of vernietigen) van gegevens en systemen. Malware is het bulkbegrip voor dubieuze computerprogramma s die zonder toestemming van de eigenaar of beheerder draaien op een computer en het systeem iets laten doen naar de wens van een buitenstaander. Dergelijke programma s worden door specialisten op maat gemaakt en kunnen ongemerkt vertrouwelijke informatie van gebruikers verzamelen, data en systemen beschadigen (de bekende virussen), of externe toegang verlenen op computers (via de moderne virussen, zogenoemde Trojaanse paarden). Ook complete websites kunnen worden geblokkeerd of gewijzigd (defacing), onder meer als instrument om mensen mee op te lichten (bijvoorbeeld internetfraude door middel van nepwebsites), af te persen, of om uiting te geven aan protest (hacktivisme). Zoek de zwakke plekken High-tech crime is enkel en alleen mogelijk wanneer derden met criminele intenties toegang krijgen tot uw computernetwerk. Door zwakke plekken binnen de 19

20 ICT: digitale criminaliteit ICT-infrastructuur te analyseren en aan te pakken kunt u het de daders in ieder geval moeilijker maken. Een eerste zwakke plek is de internetverbinding. In Nederland is een hoge ADSL-dichtheid aanwezig, waarbij computers vrijwel permanent in verbinding staan met het internet. Dit maakt ons land een zeer aantrekkelijk werkterrein voor onder andere phishers. Toegang tot computers via uw netwerk kan worden bemoeilijkt door goede antivirus software zoals een virusscanner en firewalls te installeren en deze regelmatig te controleren op werking, updates en eventuele lekken. Het instellen en regelmatig veranderen van wachtwoorden maakt de toegang voor partijen en slechte bedoelingen eveneens moeilijker. Denk daarbij ook aan het gebruik van laptops, tablets en smartphones. En natuurlijk moeten de medewerkers die regelmatig thuis werken ook voorzien zijn van goed beveiligde apparatuur. Een tweede risicofactor zijn de medewerkers van een bedrijf. Wanneer zij onzorgvuldig met veiligheidsmaatregelen omgaan, loopt het ICT-netwerk een groter risico. Het onzorgvuldig omgaan met veiligheidsmaatregelen en bedrijfsgeheimen kan door middel van voorlichting en beveiliging van bedrijfssystemen worden tegengegaan. Een medewerker kan het netwerk ook doelbewust blokkeren of ontregelen. Het doelbewust saboteren van de digitale infrastructuur kan vanwege corruptie, maar ook uit wraak (bijvoorbeeld van een exwerknemer) worden gedaan. Daarnaast huren bedrijven ook steeds vaker IT-consultants extern in om systemen of software te bouwen. Wanneer dit mensen zijn met criminele bedoelingen of wanneer criminelen als zelfstandige ondernemers ICT-diensten op de markt aanbieden, kan er sprake van een aanmerkelijk veiligheidsrisico. Een goede screening van personeel en derden, oplettendheid bij afwijkend gedrag van medewerkers en het opleiden en behouden van eigen IT-personeel kan interne oorzaken van ICT-leed voorkomen. Deel kennis High-tech crime is een fenomeen waar uw onderneming lastig tegen te wapenen is. Preventie en een pro-actief beleid kan echter veel schade voorkomen. Een belangrijke stap daarin is dat uw ICT-beheerder op de hoogte blijft van de ontwikkelingen op het gebied van ICT en de daarmee gepaard gaande mogelijkheden voor criminelen. Door deze ontwikkelingen om te zetten in een preventiebeleid met duidelijke voorzorgsmaatregelen voor de rest van uw medewerkers, betrekt u hen actief bij het proces en houdt u hen ook op de hoogte. Bron: High Tech Crime, soorten criminaliteit en hun daders. Literatuurinventarisatie van het WODC 20