Een overlijden... Wat nu?

Transcriptie

1 Versie februari objectid vzw Jessa Ziekenhuis Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt,

2 Vlaams PatiëntenPlatform vzw Groenveldstraat Heverlee Tel: Mortuarium De overledene wordt, in overleg met de familie, opgebaard in het mortuarium van het ziekenhuis. Daar kan u nog een laatste groet brengen of een gebed uitspreken. Campus Virga Jesse Openingsuren van maandag tot en met vrijdag van 13u00 tot 14u00 van 18u00 19u00 Openingsuren op zaterdag van 14u00 15u00 Welkom Afscheid nemen van een familielid, een goede vriend, Het doet pijn. In deze emotionele periode wordt u met heel wat administratieve en juridische beslommeringen geconfronteerd. De begrafenisondernemer helpt u met heel wat zaken. Er blijven een aantal zaken over die door de nabestaanden zelf dienen geregeld te worden. In deze brochure proberen we hiervan een overzicht te geven. Campus Salvator Openingsuren van maandag tot en met vrijdag van 18u30 19u30 Openingsuren op zaterdag van 10u30 tot 11u

3 Om de banktegoeden en/of de kluis van de overledene te deblokkeren heeft u een attest of akte van erfopvolging nodig. Dit bevat enkele essentiële gegevens, zoals de namen van de bekende erfgenamen en het al dan niet bestaan van een testament. Inlichtingen in verband met de erfenisregeling kan u naast de notaris ook bekomen bij: De Koninklijke Federatie van Belgische Notarissen, Bergstraat 30-32, 1000 Brussel (tel: , website: 4. Contactgegevens De sociale dienst van gemeente, mutualiteit en OCMW De sociale dienst van gemeente, ziekenfonds of OCMW van uw woonplaats kan u helpen met uw vragen tijdens de moeilijke periode kort na het overlijden. De sociale dienst van het ziekenhuis Ook op de sociale dienst van het ziekenhuis kan u tijdens deze periode een beroep doen. Permanentie Sociale Dienst Tel (niet op vrijdagnamiddag) Zelfhulpgroepen Indien u interesse heeft voor een zelfhulpgroep, kan u terecht bij: Trefpunt Zelfhulp E. Van Evenstraat 2c 3000 leuven Tel: trefpunt.zelfhulp@soc.kuleuven.be Website:

4 Arbeidsongeval Bij een arbeidsongeval moet de werkgever aangifte doen aan zijn verzekeringsmaatschappij, die verplicht is de vergoeding uit te betalen. Zelfstandigen hebben vaak een persoonlijke verzekering die bepaalde sommen waarborgt ingeval van dood bij ongeval. Als het een dodelijk arbeidsongeval van het gezinshoofd betreft, kan voor weduwen en wezen via het gemeentebestuur een tussenkomst aangevraagd worden bij het provinciebestuur. Het betreft een éénmalige som van het fonds Limburg helpt Beroepsziekte Als de overledene een uitkering voor beroepsziekte ontving, dan hebben de nabestaanden er alle belang bij contact op te nemen met het fonds voor beroepsziekten, eventueel via de sociale dienst. Verkeersongeval Als het overlijden het gevolg is van een verkeersongeval, verwittig dan de verzekering van alle betrokkenen van dit ongeval. De naam van de tegenpartijen, verzekeringen en polisnummers en PV-nummers kan u bekomen bij de politie die op de plaats van het ongeval aanwezig was. Inhoud 1. Vaststellen van het overlijden p Aangifte van het overlijden p Te verwittigen instanties p Contactgegevens p. 10 Nalatenschap De notaris kan u uitleg geven over nalatenschap. U heeft hem ook nodig voor een aantal authentieke documenten voor de bank. Als de overledene een eigenhandig geschreven testament nalaat, moet u dat bij een notaris aanbieden om het te laten uitvoeren. Maar ook als dat niet het geval is, is het nuttig de notaris te raadplegen. Hij kan u alles vertellen over erfrecht en erfopvolging. De notaris kan u helpen bij de verdeling van de erfenis. 10 3

5 1. Vaststellen van het overlijden Een overlijden moet officieel worden vastgesteld. Indien uw familielid overlijdt in het ziekenhuis of op weg er naartoe zal de arts van het ziekenhuis het overlijden vaststellen en een overlijdensakte opmaken. Indien uw familielid thuis of elders overlijdt, dient u een arts (huisarts) te waarschuwen die het overlijden zal komen vaststellen en de overlijdensakte opmaakt. Indien de overledene beslist heeft zijn lichaam aan de wetenschap te schenken, moet u de betrokken universiteit zo vlug mogelijk op de hoogte brengen. 2. Aangifte van het overlijden De aangifte van overlijden gebeurt best zo snel mogelijk bij de burgerlijke stand van de gemeente/stad waar de persoon is overleden. In de praktijk is het meestal de begrafenisondernemer die alle formaliteiten voor de aangifte van overlijden vervult. De begrafenisondernemer helpt u ook met heel wat praktische zaken zoals het opstellen van een overlijdensbericht, contacten met de drukker, verzorgen van een begrafenisdienst, Indien uw familielid een uitvaartverzekering heeft afgesloten, verwittigt u best eerst deze verzekering. Zij zullen dan in overleg met de familie de nodige stappen ondernemen om een begrafenis te regelen zoals bepaald in de polis. Kinderbijslag Als één van de ouders overleden is, bestaat er recht op wezenbijslag voor elk kind dat gerechtigd is op kinderbijslag. In principe dient deze wezenbijslag aangevraagd te worden bij het Kinderbijslagfonds waarbij men aangesloten is. Deze instelling heeft een uittreksel nodig uit de overlijdensakte en de geboorteakte van elk rechtgevend kind. Verhuurder Het huurcontract kan niet beëindigd worden door het overlijden van de huurder of verhuurder. Het overlijden van één van beide partijen is dus geen reden van opzegging. Als de huurder overlijdt, worden zijn rechten en verplichtingen overgedragen op zijn erfgenamen. Deze erfgenamen kunnen de overeenkomst dan slechts beëindigen door de naleving van de gewone opzeggingsmodaliteiten. Leveranciers Denk ook aan de leveranciers van water, gas, elektriciteit, telefoon. Al deze leveranciers dienen op de hoogte worden gebracht van naamwijzigingen of opzeg van het contract. Abonnementen Als de overledene geabonneerd was op één of meerdere tijdschriften, verwittigt u best zo snel mogelijk deze firma s indien u deze tijdschriften zelf niet meer wenst te ontvangen. Arbeidsongeval, beroepsziekte of verkeersongeval Is het overlijden van uw familielid het gevolg van een erkende beroepsziekte of van een arbeidsongeval, dan is er recht op vergoeding.. 4 9

6 Andere financiële uitkeringen en sociale voordelen Het is mogelijk dat de overledene een of andere rente, tegemoetkoming, vergoeding, sociaal voordeel of toelage genoot. Voorbeelden daarvan zijn: een ouderdomsrente, krijgsgevangenschaprente, tegemoetkoming van de Nationale Kas voor Oorlogspensioenen, een rente van beroepsziekte, een tegemoetkoming als mindervalide, zorgverzekering, Deze diensten moeten verwittigd worden door het toezenden van een uittreksel uit de overlijdensakte. Auto en autoverzekering U wenst de auto te behouden: U verwittigt via uw verzekeringsmaatschappij de dienst van het wegverkeer. U wenst de auto niet te behouden: De nummerplaat van de auto dient uiterlijk binnen de vier maanden na stopzetting van het gebruik van het voertuig aangetekend teruggezonden te worden naar: Dienst voor het wegverkeer, Wetstraat 155, 1040 Brussel. Verwittig eveneens uw verzekeringsmaatschappij. Zij betaalt u het saldo van de autoverzekeringspremie terug voor de periode die nog door de verzekering gedekt is. De verzekering vervalt omwille van de stopzetting ervan. Het rijbewijs van de overledene moet men indienen bij de burgerlijke stand van de stad/gemeente waar de overledene gedomicilieerd was. De parkeerkaart voor minder-validen moet binnen een termijn van 30 dagen volgend op het overlijden terugbezorgd worden via het gemeentebestuur van de woonplaats van de overledene. Voor de aangifte moet u de volgende documenten meenemen: overlijdensattest dat door de arts is ingevuld een crematieattest van de arts, indien de overledene wordt gecremeerd (zie verder) identiteitskaart van de overledene trouwboekje van overledene attest van de bevolkingsdienst i.v.m. de laatste wilsbeschikking (dit attest wordt afgeleverd door het gemeentebestuur waar de overledene was gedomicilieerd) aanvraag tot crematie Iedereen kan bij de dienst burgerlijke stand of bevolking een formulier mijn wilsbeschikking invullen met daarin zijn of haar wensen betreffende begraving, crematie, orgaandonatie, Het bestaan van dergelijke wilsbeschikking wordt in het rijksregister vermeld en wordt bij elke aangifte van een overlijden nagekeken. Indien er geen specifieke wensen van de overledene bekend zijn, beslissen de nabestaanden. Bij een verdacht of gewelddadig overlijden moet u de volgende bijkomende documenten meenemen: een proces-verbaal van de politie de toelating tot begraven of crematie van de procureur des Konings de vrijgave van het lichaam Bij een crematie moet u bij de aangifte van het overlijden de ambtenaar van de burgerlijke stand inlichten over de eventuele wens tot crematie. U moet een attest bezitten van de behandelende arts, of de arts die het overlijden heeft vastgesteld waarin verklaard wordt dat er geen aanwijzingen zijn van een gewelddadige of verdachte dood, noch van aanwezigheid van een pacemaker of andere prothese. Bovendien zal de gemeente/stad waar de persoon overleden is een bijkomende arts (wetsdokter) aanstellen die een attest voor crematie zal opstellen. Dit attest en de aanvraag tot crematie dient u mee te nemen bij de aangifte van overlijden. 8 5

7 Bij aangifte van overlijden maakt de ambtenaar van burgerlijke stand een overlijdensakte en een attest van kort verlet op. U kan een aantal uittreksels bekomen in de gemeente van overlijden en in de eigen woongemeente. Deze uittreksels heeft u nodig om een aantal instanties op de hoogte te brengen, bv. werkgever, mutualiteit, Deze overlijdensakte kan ten vroegste 24 uur na het overlijden uitgereikt worden. Vervoer naar het buitenland Voor vervoer naar het buitenland heeft u een overlijdensakte nodig, uitgereikt door de burgerlijke stand. Deze overlijdensakte kan ten vroegste 24 uur na het overlijden uitgereikt worden. De arts die het overlijden vaststelt, dient ook een attest voor vervoer van overledenen naar het buitenland in te vullen. Dit attest zal de mortuariumbediende aan de arts bezorgen indien u aangeeft dat de overledene in het buitenland zal worden begraven. De begrafenisondernemer kan uw familielid in het mortuarium ophalen op weekdagen en zaterdag tussen 09u00 en 16u00. Op zondag is het mortuarium gesloten en kan er niemand opgehaald worden. 3. Te verwittigen instanties Werkgever van de overledene De werkgever heeft een uittreksel uit de overlijdensakte nodig. Hij zal er voor zorgen dat alle nog uit te betalen lonen of wedden, vergoedingen, premies,... worden uitbetaald. Was de overledene bediende, dan zal de werkgever het vakantiegeld rechtstreeks aan de erfgenamen uitbetalen. Was de overledene een arbeider of arbeidster, dan moet u de uitkering van het vakantiegeld aanvragen bij het vakantiefonds waarbij de overledene was aangesloten. Ambtenaren en gepensioneerde ambtenaren hebben recht op een begrafenisvergoeding van de overheid waar zij tewerkgesteld waren. Bank Neem zo snel mogelijk contact op met uw bank of spaarkas. Na het overlijden worden, ongeacht het huwelijksstelsel, de gelden op naam van de overledene en diens overlevende echtgeno(o)t(e) geblokkeerd. Betalingen van rekeningen of facturen die verband houden met het overlijden kunnen normaal gezien zonder problemen gebeuren. De medewerkers van de bank zullen u alle nodige informatie geven over de te nemen maatregelen. Verzekeringsmaatschappijen Breng uw verzekeringsagent op de hoogte van het overlijden van de verzekeringsnemer. Gaat het om verzekeringen die verband houden met het overlijden (levensverzekering, schuldsaldoverzekering, ) dan zal de maatschappij de procedure van vergoeding van de begunstigden in gang zetten. Daarvoor heeft men zeker een uittreksel uit de overlijdensakte nodig. Pensioenen Er zijn meerdere pensioenstelsels en de formaliteiten kunnen verschillen. Alle uitleg geven hierover is onmogelijk. Daarom beperken we ons tot de grote lijnen. De overledene was reeds gepensioneerd: Indien dit pensioen werd uitbetaald door de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP) zal de gemeente het nodige doen om de RVP te verwittigen. Indien er een andere pensioenkas is, dient deze instelling verwittigd te worden. U stuurt een uittreksel uit de overlijdensakte op. De overledene was niet gepensioneerd: Indien de overledene in de privé-sector (als werknemer of zelfstandige) tewerkgesteld was, dient u binnen het jaar na het overlijden het overlevingspensioen aan te vragen bij de pensioendienst van de gemeente. Indien de overledene werkzaam was in de openbare sector, dient u uw aanvraag voor een overlevingspensioen te richten aan de dienst waar de overledene als ambtenaar was tewerkgesteld. 6 7