Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut
|
|
- Mark de Meyer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Informatie voor nabestaanden Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut
2 Inhoud Gerechtelijke sectie 4 Beslissing tot sectie 4 Het onderzoek bij een sectie 5 Resultaten van een sectie 6 Sectie bij kinderen 6 Meer informatie 7 U heeft deze brochure gekregen omdat een familielid of een andere bekende van u is overleden. In opdracht van de officier van justitie wordt er een sectie op de overledene verricht. Dit roept vaak vragen op, zoals: Waarom moet er een sectie plaatsvinden? en Wat is een sectie eigenlijk? Wat gebeurt er dan precies? De omstandigheden waarin verdriet of andere emoties overheersen, maken het soms moeilijk om zulke vragen te stellen, terwijl ze toch belangrijk zijn. Deze brochure kan antwoord op deze vragen geven. 2 Informatie over gerechtelijke sectie Informatie over gerechtelijke sectie 3
3 1 Gerechtelijke sectie 3 Het onderzoek Een sectie is bedoeld om een verklaring te vinden voor het overlijden: wat is er gebeurd, en kan deze gebeurtenis de oorzaak zijn van het overlijden? Een gerechtelijke of forensische sectie is zowel een uitwendig als inwendig onderzoek op een overleden persoon. Dit vindt plaats na opdracht van een gerechtelijke autoriteit, zoals een officier van justitie, in verband met een strafrechtelijk onderzoek. Het onderzoek duurt ongeveer vier uur en wordt verricht door een forensisch patholoog, van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) in samenwerking met een forensisch fotograaf en één of twee technisch assistenten. Bij een sectie zijn ook politiefunctionarissen aanwezig die de overledene formeel overdragen aan de patholoog voor sectie. Uitwendig onderzoek Voordat de patholoog aan de sectie begint, onderzoekt hij of zij het lichaam eerst uitgebreid van buiten: het uitwendig onderzoek. Hierbij wordt onder andere gelet op letsels, littekens en andere uiterlijke kenmerken. Het uitwendig onderzoek wordt niet alleen schriftelijk, maar ook fotografisch vastgelegd. Ook worden monsters afgenomen voor verdere onderzoeken zoals toxicologisch en microbiologisch onderzoek. Na het afronden van het uitwendig onderzoek kan het inwendig onderzoek beginnen. Forensisch patholoog Bij misdrijven gebeurt het uitwendig onderzoek soms in samenwerking met andere NFI-deskundigen zoals een forensisch arts, een schotrestendeskundige of een sporendeskundige. De gerechtelijke sectie wordt altijd verricht door een forensisch patholoog. Een patholoog is een arts die na de studie geneeskunde een vijfjarige opleiding tot klinisch patholoog heeft gevolgd. De patholoog wordt vervolgens door het NFI intern opgeleid tot forensisch patholoog. Een patholoog is deskundig op het gebied van afwijkingen in vorm en functie van organen, weefsels en cellen, die een ziekte kunnen kenmerken. Daarnaast is een forensisch patholoog gespecialiseerd in het herkennen en interpreteren van bijvoorbeeld sporen van geweld. Inwendig onderzoek Het inwendig onderzoek is een omvangrijk onderzoek, waarbij alle organen van het slachtoffer onderzocht worden. De technisch assistenten halen alle organen uit het lichaam, waarna de patholoog deze nauw-keurig inspecteert en onderzoekt op ziekelijke afwijkingen en letsels. Ook van het inwendig onderzoek wordt een verslag gemaakt en worden bij afwijkingen foto s genomen. 2 Beslissing tot sectie Van vrijwel alle organen worden kleine stukjes ingesloten in cassettes, voor nader microscopisch onderzoek door de patholoog. Dat is belangrijk omdat niet alle afwijkingen met het blote oog herkenbaar zijn. Er zijn verschillende situaties waarin een gerechtelijke sectie uitgevoerd wordt. Soms is er sprake van onverklaard overlijden, waarbij de gemeentelijke lijkschouwer geen verklaring van natuurlijke dood afgeeft en adviseert tot gerechtelijke sectie. Soms is van tevoren al duidelijk dat er sprake is van niet-natuurlijk overlijden en wordt meteen overgegaan tot gerechtelijke sectie. Een onderzoek heeft tot doel om - bij de huidige stand van de wetenschap - zoveel mogelijk informatie beschikbaar te krijgen om conclusies te trekken. Dit is ook van belang voor de rechter als er bij een eventuele rechtszaak een uitspraak moet worden gedaan ( op basis van wettig en overtuigend bewijs ). Ook worden er monsters van lichaamsvloeistoffen (zoals bloed en urine) en weefsels (zoals leverweefsel en hersenweefsel) bewaard voor eventueel toxicologisch onderzoek. Van alle overledenen wordt materiaal bewaard voor eventueel (vergelijkend) DNA-onderzoek: meestal bloed, hoofd- en schaamhaar. Indien nodig worden extra monsters veiliggesteld, zoals hersenvocht voor microbiologisch onderzoek. Na het inwendig onderzoek worden alle organen teruggeplaatst in het lichaam. Het lichaam wordt gesloten om vervolgens weer te worden overgedragen aan de politiefunctionarissen. De officier van justitie besluit daarna meestal dat het lichaam kan worden overgedragen aan de familie. Op basis van de bevindingen van de forensisch arts en/of de politie besluit de officier van justitie wel of niet tot een sectie. In tegenstelling tot een klinische sectie in het ziekenhuis is hiervoor geen toestemming van de familie vereist. Evenmin kunnen nabestaanden voorwaarden stellen, zoals bepalen wat precies onderzocht gaat worden. De Wet op de Lijkbezorging beschrijft uitvoerig wanneer een sectie uitgevoerd moet worden. Daarin staat ook dat het lichaam binnen vijf dagen begraven of gecremeerd moet zijn. Zo snel mogelijk Bewaren van weefsel en organen Er zijn omstandigheden waarbij één of meer organen - of delen ervan - langer worden bewaard voor nader onderzoek. Deze organen of orgaandelen worden na de sectie niet in het lichaam teruggeplaatst. Meestal gaat het om de hersenen, wanneer daaraan afwijkingen worden gezien of worden vermoed. Ze worden onderzocht door een neuro-patholoog, een patholoog gespecialiseerd in hersenonderzoek. Soms wordt er bij een kind een aangeboren hartafwijking vermoed; dan wordt het hart achtergehouden voor verder onderzoek. Als de officier van justitie besluit over te gaan tot sectie, wordt het lichaam in beslag genomen. Nadat het NFI de opdracht tot sectie ontvangt, wordt de sectie zo snel mogelijk verricht, ook in het weekend. Hoe korter de inbeslagname duurt, des te minder het proces van het afscheid nemen en de begrafenis of crematie verstoord wordt. Een begrafenisondernemer vervoert het lichaam naar het NFI of een andere afgesproken plaats. De sectie vindt plaats in een sectiekamer van het NFI of soms in een ziekenhuis. Als er DNA-onderzoek is verricht en het DNA-profiel van de overledene is in de DNA-databank opgenomen omdat de zaak nog niet is opgelost, worden het DNA-profiel en het celmateriaal waaruit het DNA-profiel is verkregen, een aantal jaren bewaard. Hoe lang die worden bewaard, is afhankelijk van het misdrijf. Ook voor ander lichaamsmateriaal geldt dat de bewaartermijn afhankelijk is van de verjaringstermijn van het misdrijf. De officier van justitie kan de bewaartermijn verlengen als bijvoorbeeld contra-expertise nodig is. Microscopiepreparaten blijven altijd bewaard. Het lichaamsmateriaal dat voor onderzoek is uitgenomen en bewaard, kan - als de nabestaanden dat willen - worden teruggegeven aan de nabestaanden om het te begraven of cremeren. De nabestaanden dienen dit schriftelijk te verzoeken aan de teamleider van de Front Desk van het NFI (postbus 24044, 2490 AA Den Haag). 4 Informatie over gerechtelijke sectie Informatie over gerechtelijke sectie 5
4 Voor een correcte verwerking moeten in dit verzoek de naam, geboortedatum en overlijdensdatum van de overledene worden vermeld. Het NFI vraagt aan de officier van justitie toestemming voor de overdracht van het materiaal. Nadat de toestemming is ontvangen, zal een vervoerder contact opnemen met de nabestaanden voor afspraken over de datum van de begrafenis of crematie. De vervoerder regelt daarna de overdracht met het NFI. De kosten voor de overdracht en het vervoer naar de begraafplaats of het crematorium worden tot een maximumbedrag door het NFI vergoed. De kosten voor de begrafenis of crematie komen voor rekening van de nabestaanden. Als het lichaamsmateriaal niet voor het verstrijken van de bewaartermijn door de nabestaanden wordt teruggevraagd, worden deze weefsels en organen na het verstrijken van de bewaartermijn volgens protocol gecremeerd in een regionaal crematorium. Respectvol Het onderzoek wordt op een respectvolle wijze verricht en op zo n manier dat er achteraf zo min mogelijk van te zien is. Bij een aangeklede opgebaarde overledene is van de sectie in principe bijna niets meer te zien. Na een sectie kan het lichaam op de eigen manier ritueel gewassen worden. Voorafgaand aan de sectie moet röntgenonderzoek uitwijzen of er botbreuken zijn. In sommige gevallen van kindermishandeling treden botbreuken op die vastgesteld worden op gewone röntgenfoto s of CT-beelden. Om uit te sluiten dat een kind aan meningitis of een andere infectieziekte gestorven is, wordt in het laboratorium van een ziekenhuisonderzoek gedaan naar virussen en bacteriën. Dit kan enkele weken duren. Plotseling en onverwacht overlijden van een kind kan veroorzaakt worden door een (erfelijke) stofwisselingsziekte. Om dit te onderzoeken is biochemisch onderzoek nodig, een erg ingewikkeld en bijzonder onderzoek. Het wordt in een gespecialiseerd laboratorium verricht en de resultaten kunnen enkele maanden op zich laten wachten. Toch is het van groot belang om dit onderzoek te doen, omdat hierdoor juist het verschil kan worden gemaakt tussen een natuurlijk overlijden en onverklaard overlijden. Bij kleine kinderen, waaronder baby s, zal er onderzoek naar netvliesbloedingen worden gedaan als er sprake is van bloeduitstorting onder het harde hersenvlies van de hersenen. Netvliesbloedingen kunnen bijvoorbeeld optreden bij zeer heftig schudden van een baby of een jonge peuter. Bij de onderzoeken worden dan de oogbollen verwijderd en door een oogpatholoog onderzocht. De oogkassen worden met prothesen opgevuld, zodat het nauwelijks merkbaar is voor nabestaanden. Alle resultaten van de verschillende onderzoeken worden in het definitieve sectieverslag verwerkt. Als er bij het onderzoek naar de doodsoorzaak van een baby of kind een ziekte of ziekelijke afwijking wordt gevonden, dan zal de patholoog dit aan de betrokken ouders laten weten. Dit gebeurt meestal door tussenkomst van de huisarts of kinderarts. 4 Resultaten van een sectie 6 Wilt u meer weten? Soms is na de sectie volstrekt duidelijk wat er gebeurd is en wat niet. In sommige gevallen wordt alsnog een volstrekt natuurlijke doodsoorzaak gevonden. Dan pleiten de sectiebevindingen dus eventuele verdachten vrij. Het kan ook zijn dat het NFI geen enkele verklaring kan vinden voor het overlijden. Stel dat iemand die normaal functioneerde en gezond was, plotseling dood aangetroffen wordt. Als de forensisch patholoog in zo n situatie geen oorzaak vindt, dan is er ook na sectie sprake van onverklaard overlijden. U kunt de officier van justitie om een afschrift van het sectierapport vragen. Omdat een sectierapport een medisch rapport is en soms confronterende gegevens kan bevatten, is het raadzaam uw huisarts hiervoor schriftelijk te machtigen. U kunt het sectierapport dan samen met uw huisarts bespreken. Vragen over wat er met kleding of sieraden is gebeurd, kunt u voorleggen aan de politie en/of de officier van justitie. Mocht u na het lezen van deze brochure nog bijzondere vragen hebben over het sectierapport, dan kunt u die via de officier van justitie stellen aan het Nederlands Forensisch Instituut. 5 Voorlopig en definitief sectierapport Na afloop van de sectie maakt de patholoog direct een voorlopig sectierapport op. Dat wordt via de politiefunctionaris aan de opdrachtgever (officier van justitie of rechter-commissaris) overhandigd. Voor het schrijven van de definitieve sectiebevindingen zijn meestal resultaten van aanvullende onderzoeken nodig, zoals microscopisch en toxicologisch onderzoek. Dat aanvullend onderzoek kan enige tijd duren. Zodra de resultaten daarvan bekend zijn, stuurt de patholoog het definitieve sectierapport naar de officier van justitie of rechter-commissaris. Sectie bij kinderen Voor meer informatie over gerechtelijke secties bij kinderen kunt u terecht bij onderstaande verenigingen: Vereniging Samenwerkende Ouder- en Patiëntenorganisaties (VSOP), voorlichtingsbrochure Obductie; informatie voor ouders en hulpverleners over onderzoek na overlijden bij kinderen, telefoon of vsop@vsop.nl. Vereniging van Ouders van een Vermoord Kind, telefoon Vereniging Ouders van een Overleden Kind, telefoon of internet Kijk voor meer informatie op de website van het Nederlands Forensisch Instituut In grote lijnen is de procedure bij kinderen dezelfde als bij volwassenen. Bij baby s en kinderen is het noodzakelijk om kindermishandeling, aangeboren misvormingen, stofwisselingsziekten en aanlegstoornissen te onderzoeken en de groei in kaart te brengen. Daarom worden bij een kind vaak meer onderzoeken gedaan dan bij een volwassene: röntgenonderzoek naar botbreuken onderzoek naar infectieziekten biochemisch onderzoek naar stofwisselingsziekten oogonderzoek op netvliesbloedingen onderzoek van hersenen en ruggenmerg 6 Informatie over gerechtelijke sectie Informatie over gerechtelijke sectie 7
5 Dit is een uitgave van: Nederlands Forensisch Instituut Ministerie van Veiligheid en Justitie Postbus AA Den Haag T (070) F (070) Internet: Rijksoverheid Januari 2012
Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut
Informatie voor nabestaanden Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut Inhoud Gerechtelijke sectie 4 Beslissing tot sectie 4 Het onderzoek bij een sectie 5 Resultaten van een sectie
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut
Informatie voor nabestaanden Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut U heeft deze brochure gekregen omdat een familielid of een andere dierbare van u is overleden en in opdracht van
Nadere informatieObductie. Laboratorium voor pathologie. Wat is een obductie? Waarom obductie?
Obductie Laboratorium voor pathologie U krijgt deze informatie, omdat iemand die u lief heeft overleden is. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze vraag roept vaak andere
Nadere informatieObductie. Informatie voor nabestaanden
Obductie Informatie voor nabestaanden 2 U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie (ook wel autopsie, lijkschouwing
Nadere informatieObductie Informatie voor nabestaanden
00 Obductie Informatie voor nabestaanden 1 Inleiding U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie gedaan mag worden.
Nadere informatieInformatie over obductie voor nabestaanden
Informatie over obductie voor nabestaanden Informatie voor patiënten F0244-3415 juli 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK
Nadere informatieInformatie over obductie voor nabestaanden
Obductie Informatie over obductie voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft, is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze vraag
Nadere informatieObductie. Informatie over obductie voor nabestaanden. Obductie
Obductie Informatie over obductie voor nabestaanden Obductie Inleiding 3 Wat is een obductie of autopsie? 3 Waarom obductie? 4 Wat gebeurt er bij een obductie? 4 Het bewaren van weefsel en organen 5 Hoe
Nadere informatieVoorlichtingsfolder autopsie (obductie), gericht aan de nabestaanden
Voorlichtingsfolder autopsie (obductie), gericht aan de nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie
Nadere informatieAlgemeen. Patiënteninformatie. Obductie. Slingeland Ziekenhuis
Algemeen Obductie i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U heeft deze folder gekregen omdat één van uw naasten is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag
Nadere informatieObductie. Informatie voor nabestaanden. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Obductie Informatie voor nabestaanden Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U hebt deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft is overleden. De behandelend
Nadere informatieobductie informatie voor nabestaanden patiënteninformatie
patiënteninformatie obductie informatie voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht
Nadere informatieToestemming voor obductie bij kinderen. Informatie voor nabestaanden
Toestemming voor obductie bij kinderen Informatie voor nabestaanden Universitair Medisch Centrum Groningen Inleiding Een arts heeft met u gesproken om uw overleden zoon of dochter te laten onderzoeken.
Nadere informatieObductie. Patiënteninformatie. Informatie voor nabestaanden. U kunt uw toestemming toespitsen op specifieke onderdelen (zie: 5. Hoe is de procedure?).
Patiënteninformatie Obductie Informatie voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze
Nadere informatieNeemt u de tijd om deze informatie goed te lezen en spreekt u met de arts het tijdstip af waarop u uitsluitsel geeft over uw beslissing.
Pathologie Patiënteninformatie Autopsie (obductie) U ontvangt deze informatie, omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of een obductie (ook wel autopsie
Nadere informatieObductie. Patiënteninformatie. Informatie voor nabestaanden
Obductie Informatie voor nabestaanden U krijgt dit patiënten- informatieblad omdat iemand bijvoorbeeld uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie
Nadere informatiePATHOLOGIE. Obductie Informatie voor nabestaanden
PATHOLOGIE Obductie Informatie voor nabestaanden Obductie U hebt deze folder gekregen omdat iemand die u dierbaar is, is overleden. De behandelend arts heeft u toestemming gevraagd voor obductie. De omstandigheden
Nadere informatieObductie. gemini-ziekenhuis.nl
Obductie gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Obductie 3 Wat is obductie? 3 Waarom is obductie soms wenselijk of nodig? 3 De gang van zaken rond obductie 3 Hoe wordt een obductie uitgevoerd? 4 Uitslag van
Nadere informatieObductie. Info voor nabestaanden
Obductie Info voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze vraag roept vaak andere
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Toestemming voor obductie bij kinderen. Informatie voor nabestaanden
Toestemming voor obductie bij kinderen Informatie voor nabestaanden TOESTEMMING VOOR OBDUCTIE BIJ KINDEREN INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN INLEIDING Een arts heeft met u gesproken om uw overleden zoon of
Nadere informatieAllereerst betuigen wij u ons medeleven met het overlijden van iemand uit uw naaste omgeving. Wij wensen u sterkte in deze moeilijke tijd.
OBDUCTIE Allereerst betuigen wij u ons medeleven met het overlijden van iemand uit uw naaste omgeving. Wij wensen u sterkte in deze moeilijke tijd. U ontvangt deze folder omdat iemand uit uw familie- of
Nadere informatieObductie, informatie voor nabestaanden
Uw naaste komt binnenkort te overlijden of is overleden. U zult misschien de vraag krijgen, of hebben gekregen, of er obductie verricht mag worden. Deze brochure is bedoeld om duidelijke antwoorden te
Nadere informatieVoorlichtingsfolder obductie, gericht aan de nabestaanden
Voorlichtingsfolder obductie, gericht aan de nabestaanden U krijgt deze folder omdat uw partner, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of wij obductie mogen doen. Obductie
Nadere informatieToestemming voor obductie. Informatie voor nabestaanden 1
Toestemming voor obductie Informatie voor nabestaanden 1 1 Voor de nabestaanden van overleden kinderen bestaat een aparte informatiefolder Universitair Medisch Centrum Groningen Inleiding Een arts heeft
Nadere informatieObductie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Obductie U heeft deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft, is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze vraag roept vaak andere vragen op zoals: Wat
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Informatie over. obductie
PATIËNTEN INFORMATIE Informatie over obductie Inleiding U heeft deze folder gekregen, omdat één van uw naasten is overleden. Een arts heeft u gevraagd of obductie (onderzoek) verricht mag worden. De omstandigheden
Nadere informatieObductie na het overlijden
Obductie na het overlijden Samenvatting Een obductie is een uitgebreid uit- en inwendig onderzoek na het overlijden van een patiënt. Alle organen worden uit het lichaam genomen en na onderzoek teruggeplaatst,
Nadere informatieObductie onderzoek van een overledene
Obductie onderzoek van een overledene Stichting Laboratoria voor Pathologische Anatomie en Medische Microbiologie (PAMM) Naar aanleiding van het overlijden van één van uw dierbare naasten heeft de behandelend
Nadere informatieAlgemeen. Obductie.
Algemeen Obductie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG038 / Obductie / 14-08-2013 2 Obductie Naar aanleiding van het overlijden van één van
Nadere informatieInformatie voor. nabestaanden. bij niet natuurlijk overlijden
Informatie voor nabestaanden bij niet natuurlijk overlijden 1 Deze informatiebrochure is aan u overhandigd omdat een familielid of naaste van u plotseling en/of ten gevolge van een niet natuurlijke oorzaak
Nadere informatieObductie Radboud universitair medisch centrum
Obductie Kort na het overlijden van een familielid of verwante kan het gebeuren dat de arts vraagt of u instemt met het verrichten van obductie. Obductie, ook wel sectie of postmortaal-onderzoek genoemd,
Nadere informatieAUTOPSIE in de Universitaire Ziekenhuizen Leuven
U N I V E R S I T A I R E Z I E K E N H U I Z E N L E U V E N AUTOPSIE in de Universitaire Ziekenhuizen Leuven Informatie over het onderzoek van het gerecht bij een onverwacht overlijden maart 1999 1 VOORWOORD
Nadere informatieOnderzoek bij de overleden pasgeborene
Onderzoek bij de overleden pasgeborene Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming van JijWij is
Nadere informatieNa het overlijden praktische informatie voor nabestaanden
Na het overlijden praktische informatie voor nabestaanden Inhoud Na het overlijden De zorg voor de overledene Verblijf in het mortuarium De uitvaartonderneming Persoonlijke bezittingen Persoonlijke wensen
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden bij een overlijden
Informatie voor nabestaanden bij een overlijden Deze folder kan u van pas komen bij het treffen van noodzakelijke maatregelen na het overlijden van uw naaste. De verzorging van de uitvaart Wanneer u de
Nadere informatieZorg na overlijden. Informatie voor nabestaanden
Zorg na overlijden Informatie voor nabestaanden Nabestaanden informatieboekje Als een naaste uit uw familie- of vriendenkring is overleden, begint een periode van afscheid nemen. En juist nu moet er ook
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden
Algemeen Informatie voor nabestaanden Het overlijden van een familielid of naaste is heel verdrietig. Het moeilijke is, dat u juist in die heel emotionele tijd, kort na het overlijden, al een aantal praktische
Nadere informatieZorg na overlijden. Informatie voor nabestaanden over de verzorging van de overledene in CWZ
Zorg na overlijden Informatie voor nabestaanden over de verzorging van de overledene in CWZ Omdat een naaste uit uw familie- of kennissenkring is overleden en het u moeilijk zal vallen nu uw aandacht te
Nadere informatieZorg na overlijden. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Zorg na overlijden Informatie voor patiënten F0245-3415 december 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357
Nadere informatieFORMALITEITEN BIJ OVERLIJDEN INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN
FORMALITEITEN BIJ OVERLIJDEN INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN Inleiding Een naaste uit uw familie- of vriendenkring is overleden. In deze folder leest u meer over noodzakelijke maatregelen die getroffen moeten
Nadere informatieObductie. Onderzoek na overlijden
Obductie Onderzoek na overlijden Inleiding Als iemand overlijdt kunnen artsen niet altijd verklaren wat er precies met hem of haar aan de hand was. Onderzoek van de overledene kan helpen om beter te begrijpen
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden
Informatie voor nabestaanden Haarlem U heeft zojuist een begin moeten maken met het afscheid van uw naaste. De komende tijd zal niet makkelijk zijn voor u. U krijgt veel informatie. En er moeten praktische
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Informatie over. obductie
PATIËNTEN INFORMATIE Informatie over obductie Inleiding U heeft deze folder gekregen, omdat één van uw naasten is overleden. Een arts heeft u gevraagd of obductie (onderzoek) verricht mag worden. De omstandigheden
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Aanwijzing orgaandonatie bij niet-natuurlijke dood
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 4646 26 maart 2010 Aanwijzing orgaandonatie bij niet-natuurlijke dood Categorie: Opsporing Rechtskarakter: Aanwijzing
Nadere informatieHersendonatie aan 100-plus onderzoek
Hersendonatie aan 100-plus onderzoek Het 100-plus onderzoek van het VUmc Alzheimercentrum stelt zich tot doel te achterhalen hoe het komt dat sommige mensen een hoge leeftijd bereiken en geen last krijgen
Nadere informatieZorg na overlijden. Informatie voor nabestaanden. Beter voor elkaar
Zorg na overlijden Informatie voor nabestaanden Beter voor elkaar Nabestaanden informatieboekje Als een naaste uit uw familie- of vriendenkring is overleden, begint een periode van afscheid nemen. En juist
Nadere informatieZorg na overlijden. Informatie voor nabestaanden over de verzorging van de overledene in CWZ
Zorg na overlijden Informatie voor nabestaanden over de verzorging van de overledene in CWZ Inhoudsopgave Formaliteiten... 3 Verzorging van de overledene... 3 Stervensrituelen... 3 Mortuarium... 4 Contact
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden
Informatie voor nabestaanden Haarlem U heeft zojuist een begin moeten maken met het afscheid van uw naaste. De komende tijd zal niet makkelijk zijn voor u. U krijgt veel informatie. En er moeten praktische
Nadere informatieZorg na overlijden. Albert Schweitzer ziekenhuis juli 2014 pavo 0554
Zorg na overlijden Albert Schweitzer ziekenhuis juli 2014 pavo 0554 Informatie voor nabestaanden Inleiding Als een familielid of naaste overleden is, begint een periode van afscheid nemen. Juist in deze
Nadere informatieVaststellen van de identiteit van een Nomen Nescio
Vaststellen van de identiteit van een Nomen Nescio Laatste kans op identificatie Als het graf van een onbekende (Nomen Nescio, of NN er) wordt geruimd, dan is dit de laatste kans om de identiteit vast
Nadere informatieZorg na overlijden. Informatie voor nabestaanden. Na het overlijden
Zorg na overlijden Informatie voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat iemand die u lief heeft is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze vraag
Nadere informatieOverlijden van een dierbare
Overlijden van een dierbare Informatie voor de nabestaanden Een dierbare van u is overleden. Omdat het u nu moeilijk zal vallen uw aandacht te richten op formaliteiten, ontvangt u deze brochure. Hierin
Nadere informatieWeefseldonatie (Informatie voor nabestaanden)
Algemeen Weefseldonatie (Informatie voor nabestaanden) www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG034 / Weefseldonatie (Informatie voor nabestaanden)
Nadere informatieFormaliteiten bij overlijden
Formaliteiten bij overlijden Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Overlijden in een ziekenhuis... 1 Verzorging van de overledene... 1 Persoonlijke wensen... 2 Persoonlijke bezittingen... 2 Rituele bewassing...
Nadere informatieNa het overlijden Mortuarium
Zorg na overlijden Een naaste in uw familie- of vriendenkring is in ons ziekenhuis overleden. Wij willen u en uw naasten onze deelneming betuigen. Er begint nu een periode van afscheid nemen. Juist in
Nadere informatieDe laatste zorg Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden. IJsselland Ziekenhuis
De laatste zorg Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden IJsselland Ziekenhuis Inleiding U heeft deze folder gekregen omdat een naaste uit uw familie of vriendenkring is overleden in het
Nadere informatieFORMALITEITEN BIJ OVERLIJDEN INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN FRANCISCUS GASTHUIS
FORMALITEITEN BIJ OVERLIJDEN INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Een naaste uit uw familie- of vriendenkring is overleden. Het zal u daarom moeilijk vallen uw aandacht te richten
Nadere informatieWat is weefsel donatie?
Algemeen Wat is weefsel donatie? www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG034 / Wat is weefsel donatie? / 01-03-2013 2 Wat is weefsel donatie?
Nadere informatieFormaliteiten na overlijden
Formaliteiten na overlijden Formaliteiten na overlijden Een naaste uit uw familie- of kennissenkring is overleden. Graag willen wij onze deelneming betuigen met dit overlijden. Het zal u moeilijk vallen
Nadere informatieZorg rondom overlijden
Algemene informatie Zorg rondom overlijden Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Overlijden in een ziekenhuis Het verzorgen
Nadere informatieBijlage 1: Checklist/Stroomdiagram
Inleiding Op 1 januari 2010 zal de gewijzigde Wet op de Lijkbezorging, op een enkel artikel na, in werking treden. Vanaf dat moment dient een ieder zich dan ook aan deze wet te houden. De in de nieuwe
Nadere informatieHet lichaam ter beschikking van de wetenschap stellen
Het lichaam ter beschikking van de wetenschap stellen Jaarlijks worden vele studenten opgeleid in de geneeskunde, tandheelkunde, mondzorgkunde, bewegingswetenschappen en aanverwante studierichtingen. Verder
Nadere informatieFormaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden
Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden Formaliteiten bij overlijden versie VMG / 15-2-2016 1 Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Zorg voor de overledene en de hiervoor geldende tarieven...
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden
Informatie voor nabestaanden 0 Inleiding Het (aanstaand) overlijden van een dierbare is een aangrijpende gebeurtenis. In zo'n situatie is het moeilijk de aandacht te richten op de noodzakelijke formaliteiten
Nadere informatieRichtlijn Forensische Geneeskunde Lijkschouw
Richtlijn Forensische Geneeskunde Lijkschouw Inhoudsopgave 1. Onderwerp en reikwijdte 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 3 4. Uitgangspunt 3 5. Toestemming 3 6. Werkwijze 3 6.1 Algemeen 3 6.2 Het
Nadere informatieInformatie. Formaliteiten na overlijden
Informatie Formaliteiten na overlijden Formaliteiten na overlijden Een naaste uit uw familie- of kennissenkring is overleden. Graag willen wij onze deelneming betuigen met dit overlijden. Het zal u moeilijk
Nadere informatieFormaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden
Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden Formaliteiten bij overlijden versie VMG / 9 1 2017 1 Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Zorg voor de overledene en de hiervoor geldende tarieven...
Nadere informatieFormaliteiten na overlijden. Informatie voor nabestaanden
Formaliteiten na overlijden Informatie voor nabestaanden Graag willen wij onze deelneming betuigen met het overlijden van uw naaste. Het zal moeilijk zijn om uw aandacht te richten op de formaliteiten
Nadere informatieDNA-onderzoek bij veroordeelden
Regelingen en voorzieningen CODE 6.5.2.3 DNA-onderzoek bij veroordeelden algemene informatie bronnen ministerie van Veiligheid en Justitie: www.rijksoverheid.nl, januari 2011 brochure de wet DNA-onderzoek
Nadere informatieWijziging van de Wet op de lijkbezorging. Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.
30 696 Wijziging van de Wet op de lijkbezorging Nr. 2 VOORSTEL VAN WET Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz. Allen, die deze zullen zien of
Nadere informatieAls u naar aanleiding van deze informatie nog vragen heeft, kunt u deze altijd met uw arts of dokter de Vries bespreken.
Patiënten informatie en toestemmingsformulier voor hersenobductie en wetenschappelijk onderzoek bij SpinoCerebellaire Ataxie (SCA) en de ziekte van Huntington. 1 Achtergrond Spinocerebellaire ataxie (spino=
Nadere informatieINFORMATIE VOOR NABESTAANDEN
INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN Een naaste in uw familie- of vriendenkring is in het Ruwaard van Putten Ziekenhuis overleden. In de eerste plaats gaat onze deelneming uit naar u en de overige nabestaanden.
Nadere informatieOnderzoek. na het overlijden van je baby
Onderzoek na het overlijden van je baby Wij wilden haar zo snel mogelijk thuis hebben. De kinderarts liet ons zelf beslissen en zei: dan neem je haar direct mee naar huis en doen we geen obductie. Eigenlijk
Nadere informatieINFORMATIE VOOR NABESTAANDEN
PATIËNTENINFORMATIE SPIJKENISSE Medisch Centrum INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN Een naaste in uw familie- of vriendenkring is in het Spijkenisse Medisch Centrum overleden. In de eerste plaats gaat onze deelneming
Nadere informatieInformatie na overlijden. Wat u moet weten en doen als een familielid of directe naaste in het Waterlandziekenhuis is overleden
Informatie na overlijden Wat u moet weten en doen als een familielid of directe naaste in het Waterlandziekenhuis is overleden Inhoud Inleiding 4 Eigen keuze 4 Verblijf in het mortuarium 4 Verzorging en
Nadere informatieStrafrecht in de zorg / Preventie
Strafrecht in de zorg / Preventie 7 oktober 2013 Mr. Marcel Smit en mr. Tina Sandrk Onderwerpen Inleiding Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) Openbaar Ministerie (OM) Gegevensuitwisseling IGZ en OM
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 564 Voorstel van wet van het lid Arib houdende wijziging van de Wet op de lijkbezorging Nr. 4 ADVIES RAAD VAN STATE EN REACTIE VAN DE INDIENER
Nadere informatieVOORLICHTING OBDUCTIE
VOORLICHTING OBDUCTIE T.B.V. AANVRAGENDE ARTSEN Geachte collega, Met deze folder vragen wij aandacht voor de informatievoorziening rond een aanvraag voor obductie. Een probleem hierbij is dat de informatie
Nadere informatieVUMC PROTOCOL HERSENOBDUCTIE PONSGLIOMEN BIJ KINDEREN INFORMATIE OUDERS
VUMC PROTOCOL HERSENOBDUCTIE PONSGLIOMEN BIJ KINDEREN INFORMATIE OUDERS Prof. dr. G.J.L. Kaspers, kinderarts, oncoloog/ hematoloog Prof. dr. P. van der Valk, patholoog Drs. D.G. van Vuurden, kinderarts,
Nadere informatieWilsbeschikking en -verklaring
Wilsbeschikking en -verklaring Inleiding Iedereen kan in een situatie terechtkomen waarin ingrijpende beslissingen genomen moeten worden. Dan is het goed alvast een mening te hebben gevormd over onderwerpen
Nadere informatieOBDUCTIE AANVRAAG DOOR DE HUISARTS
OBDUCTIE AANVRAAG DOOR DE HUISARTS werkschema onverwacht overlijden al of niet in behandeltraject of bij onbegrepen ziekteverloop twijfel aan natuurlijke doodsoorzaak GGD-arts: schouwing natuurlijk overlijden
Nadere informatieNabestaanden informatie
Nabestaanden informatie 2 Inleiding In deze folder vindt u informatie die van belang is, als iemand uit uw gezin of familie in het ziekenhuis is overleden. Als u iemand verliest die u dierbaar is, brengt
Nadere informatieGang van zaken in het ziekenhuis
Na een overlijden Een familielid, vriend, vriendin of bekende van u is in ons ziekenhuis overleden. Wij willen u en uw naasten onze deelneming betuigen. Er begint nu een periode van afscheid nemen. Juist
Nadere informatieInformatie. Nabestaanden. voor. 4. Adressen & telefoonnummers. CMO Mortuariumbeheer bv Geldermalsen 0345 580770 www.zdg.nl/cmo
4. Adressen & telefoonnummers CMO Mortuariumbeheer bv Geldermalsen 0345 580770 www.zdg.nl/cmo Dienst Burgerzaken Amstelveen Laan Nieuwer Amstel 1 1182 JR Amstelveen 020 5404911 www.amstelveen.nl Stichting
Nadere informatieI N F O R M A T I E. v o o r nabestaanden
I N F O R M A T I E v o o r nabestaanden Inleiding In deze folder vindt u informatie die van belang is, als iemand uit uw gezin of familie in het ziekenhuis is overleden. Als u iemand verliest die u dierbaar
Nadere informatieWeefseldonatie. Informatie voor nabestaanden
Weefseldonatie Informatie voor nabestaanden 2 - Weefseldonatie Waarom u deze brochure krijgt Iemand in uw naaste omgeving is overleden en kan weefsels doneren. De kans is groot dat u nu voor het eerst
Nadere informatieInformatie na overlijden
Informatie na overlijden Wat u moet weten en doen als een familielid of directe naaste in het BovenIJ ziekenhuis, is overleden. Het BovenIJ ziekenhuis heeft beperkte ruimte voor opvang en afscheid nemen
Nadere informatieWEEFSELDONATIE IN HET ZIEKENHUIS FRANCISCUS VLIETLAND
WEEFSELDONATIE IN HET ZIEKENHUIS FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Het is mogelijk dat u in het Franciscus Vlietland na het overlijden van uw naaste de vraag krijgt of uw naaste zijn organen en weefsels wilt
Nadere informatieOp de voordracht van Onze Minister van Veiligheid en Justitie van 2015, directie Wetgeving en Juridische Zaken, nr. ;
-` Besluit van houdende wijziging van het Besluit DNA-onderzoek in strafzaken Op de voordracht van Onze Minister van Veiligheid en Justitie van 2015, directie Wetgeving en Juridische Zaken, nr. ; Gelet
Nadere informatieInformatie na overlijden
Informatie na overlijden Wat u moet weten en doen als een familielid of directe naaste in het BovenIJ ziekenhuis, is overleden. Inhoud Het BovenIJ ziekenhuis heeft beperkte ruimte voor opvang en afscheid
Nadere informatieInformatie voor nabestaanden
Informatie voor nabestaanden 0 1 Inleiding Het (aanstaand) overlijden van een dierbare is een aangrijpende gebeurtenis. In zo'n situatie is het moeilijk de aandacht te richten op de noodzakelijke formaliteiten
Nadere informatieRichtlijn Forensische Geneeskunde Lijkschouw
Richtlijn Forensische Geneeskunde Lijkschouw Inhoudsopgave 1. Onderwerp en reikwijdte 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 2 4. Uitgangspunt 2 5. Bevoegdheid 3 6. Werkwijze 3 6.1 Algemeen 6.2 Het vaststellen
Nadere informatieObductie. Informatie voor de aanvragende arts. Natuurlijke en niet-natuurlijke dood
Obductie Informatie voor de aanvragende arts In de afgelopen tijd is de arts-patiënt relatie nogal veranderd. Het is duidelijk dat de patiënt van vandaag meer informatie wenst en ook veel minder dan vroeger
Nadere informatieOverlijden in het ziekenhuis
Een naaste uit uw familie- of vriendenkring komt binnenkort te overlijden of is overleden. In zo n situatie is het voor velen moeilijk de aandacht te richten op de formaliteiten die vervuld moeten worden.
Nadere informatiePraktische zorg na overlijden in het ziekenhuis. Informatie voor nabestaanden
Praktische zorg na overlijden in het ziekenhuis Informatie voor nabestaanden Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Wij betuigen ons medeleven met het overlijden van
Nadere informatieDe Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden
De Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden Inhoud Inleiding 2 DNA-onderzoek 2 De Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden 3 Voor wie? 4 Waar? 6 De afname 7 Hoe lang blijven gegevens bewaard? 7 Voordelen 8 Bezwaar
Nadere informatieBESCHIKBAARSTELLINGEN
ANATOMIE Anatomie is een sectie van de Disciplinegroep Neurowetenschappen van het UMCG en verzorgt het anatomieonderwijs. Jaarlijks worden vele studenten opgeleid in de geneeskunde, tandheelkunde, mondzorgkunde,
Nadere informatieFormaliteiten bij overlijden
Formaliteiten bij overlijden informatie voor nabestaanden Patiëntenvoorlichting 1 Formaliteiten bij overlijden Informatie voor nabestaanden Inhoudsopgave Inleiding pag. 3 Mortuariumbeheerder pag. 3 Overlijdenspapieren
Nadere informatie