Paracommando s en special forces onder de loep

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Paracommando s en special forces onder de loep"

Transcriptie

1 2008 /05 HET BLAD VAN D E B E L G I S C H E D E F E N S I E Interview minister De Crem Veertiendaags militair blad 18 maart 2008 Afgiftekantoor: Brussel X 9ste jaargang P Uitgegeven door DG IPR Paracommando s en special forces onder de loep

2 Belgische militairen in Tsjaad Op dinsdag 19 februari besliste de ministerraad dat een detachement Belgische militairen zal deelnemen aan de opdracht van de EU-troepen (Eufor) in Tsjaad en de Centraal-Afrikaanse Republiek. België zal een belangrijke rol spelen bij de lancering van deze operatie. Onze militairen zullen inlichtingen verzamelen, het Eufor-hoofdkwartier van in Tsjaad installeren en onderhouden, en deelnemen aan het commando. Het aantal ingezette militairen varieert afhankelijk van de behoeften. Tijdens de opstartfase zet ons land ongeveer 130 militairen in. Nadien zal het detachement uit ongeveer zeventig militairen bestaan. Acht piloten krijgen hun vleugels Acht nieuwe piloten kregen op donderdag 21 februari hun vleugels uitgereikt tijdens een militaire plechtigheid op de basis van Bevekom. Luitenant-generaal vlieger Gérard Van Caelenberge, commandant van de luchtcomponent, overhandigde hen het gegeerde brevet. Sinds 2004 verloopt de opleiding van Belgische kandidaat-piloten in samenwerking met de Franse luchtmacht en het licht vliegwezen van de Franse landmacht. Vier van de kersverse piloten volgden al een gevorderde vliegopleiding met Alpha Jet in Tours. Later zullen ze in Cazaux een opleiding tot jachtpiloot doorlopen. Drie van hun collega s volgden de opleiding tot transportpiloot in Avord. Eén piloot voltooide zijn helikopteropleiding in Dax. Zes van hen behaalden voor hun inlijving al hun zweefvliegbrevet bij de luchtcadetten. De Belgische militairen staan onder de operationele leiding van de Eufor-commandant. Tegen 15 maart 2008 moet de Europese troepenmacht haar initiële operationele capaciteit bereiken. Vanaf dan begint haar mandaat van één jaar te lopen. Para s reconstrueren dodensprong Op 19 februari namen vier parachutisten van het Trainingscentrum voor Parachutisten in Schaffen deel aan de reconstructie van de parachutesprong die Els Van Doren op 17 november 2006 het leven kostte. Het onderzoek moet uitwijzen of het om moord gaat. Het parket van Tongeren vermoedt dat een andere parachutespringster de uitrusting van Els zou hebben gesaboteerd. Met de reconstructie wil het parket de juistheid van haar verklaringen nagaan. Om de sprong te filmen droeg een van de vier para s een helm met een camera. Volgens het parket leverde de reconstructie voldoende resultaten op voor de verdere afhandeling van het gerechtelijk onderzoek. IMG Foto genomen in 2003 Patrick Bouillon DIRECT 2008/05 [C2

3 Je Direct op een ander adres ontvangen, kan enkel door je correspondentieadres aan te passen bij je ASE of RB. Commando s naar Kaboel DG IPR Sinds 27 februari heeft het 2 de Bataljon Commando s uit Flawinne zijn collega s van het Regiment Bevrijding 5 de Linie uit Leopoldsburg afgelost op de luchthaven van Kaboel, Afghanistan. Met drie vluchten vertrokken de driehonderd militairen van het detachement ISAF 16 naar de internationale luchthaven van Kaboel, voor een missie van vier maanden. Naast de commando s bevat het detachement onder meer ook militairen van DOVO, het 11 de Bataljon Genie, de Wing Heli, de Intermachten Kenneleenheid, de Groep MP, de Special Forces Group en verschillende eenheden van de medische component en de luchtcomponent. De Belgische militairen verzekeren sinds 2003 de veiligheid op de luchthaven van Kaboel, als onderdeel van de International Security Assistance Force (ISAF). Het detachement wordt aangevuld door ongeveer vijftig militairen die instaan voor het dagelijkse beheer van de luchthaven. Interview met de minister van Defensie 2 Vacatures & In t kort 5 Paracommando: opleiding en taken 6 De special forces: iets voor jou? 8 Nieuwe sonde voor de marine 10 De Travel Clinic 12 Het department Artillerie 14 CISM-jogging 15 Marathontraining in Leopoldsburg 16 Agenda Cover: Een sectie van het 3 de Bataljon Parachutisten voert een huiszuivering uit tijdens een evacuatieoefening in Lehnin, Duitsland. [ Jürgen Braekevelt ] Rechtzetting Tickets pret- en dierenparken Een toegangsticket Aqualibi voor volwassenen en kinderen boven 5 jaar kost 10,50 euro en niet 10 euro. C3 Sportsprokkels Sleeckx weer in de running voor Peking Judoka Koen Sleeckx zit weer op koers voor de Olympische Spelen. Op 9 februari pakte hij brons op het Super World Cuptoernooi in Parijs, in de categorie tot 73 kg. In de kleine finale haalde Sleeckx het van zijn directe tegenstander, Dirk Van Tichelt. Zo vergroot hij weer zijn kansen op een Belgisch ticket naar Peking. Koen Sleeckx is topsporter Defensie en werkt als brandweerman bij de 10 de Tactische Wing in Kleine- Brogel. Christian Decloedt Van Lierde naar Ironman Hawaï Triatleet Frederik Van Lierde heeft zijn ticket voor de I ronman op Hawaï (31 mei) binnen. Hij deed dat door op 1 maart als tweede te eindigen in de Ironman in Taupo, Nieuw- Zeeland. Zijn prestatie is des te indrukwekkender omdat het zijn eerste deelname aan een Ironman was. Frederik Van Lierde is topsporter Defensie en werkt bij het Competentiecentrum voor Steunmateriaal en - producten in Ieper. Jean-François Soyez DIRECT 2008/05 [1

4 Interview minister Pieter De Crem Het beste voor een boeiende organisatie Wat zijn uw beleidsintenties en kortetermijndoelen voor Defensie? Waar wilt u zeker verandering in brengen? Eerst en vooral wil ik benadrukken dat ik geen ideologisch beleid wil voeren. Geen beleid van tegenstellingen tussen Franstaligen en Nederlandstaligen, geen beleid van links tegen rechts, maar een beleid dat telkens weer aan die ene vraag getoetst wordt: is dit het beste voor Defensie? Ons departement staat voor de grote uitdaging om met hetzelfde budget meer te doen. Als we willen blijven deelnemen aan buitenlandse operaties, als we ons als klein land loyaal willen blijven opstellen in internationaal verband, dan moeten we een nieuw evenwicht vinden tussen de personeelskosten en het budget dat we reserveren voor buitenlandse operaties. Dat is een uitdaging die ik erg ter harte neem. Defensie transformeerde en herstructureerde het laatste decennium voortdurend. Hangen er ons nieuwe herstructureringen boven het hoofd? Bij mijn kennismakingsronde met de verschillende directies heb ik vastgesteld dat vele militairen hervormingsmoe zijn. Dat neemt niet weg dat er de vaste wil is om bepaalde procedures en zaken die minder goed draaien, te veranderen en te verbeteren. Dus op uw vraag hangen er nieuwe herstructureringen in de lucht? kan ik u duidelijk stellen dat alles niet zomaar bij het oude blijft, en dat ik niet zal hervormen om te hervormen. Ik heb mij voorgenomen om Defensie terug te brengen waar het hoort, in de hoofden en de harten van de mensen. Sinds 21 december 2007 is Pieter De Crem minister van Landsverdediging in de interimregering Verhofstadt III. Aan het roer staan is één zaak, maar welke koers gaat Pieter De Crem eigenlijk varen? In een open interview geeft hij tekst en uitleg. Wat vindt u van het concept voor een gemengde loopbaan (GLC)? Bent u van plan daar eigen accenten te leggen of uit te pakken met een volledig nieuw concept? Dat er vandaag op verschillende vlakken een personeelsprobleem is, zal niemand ontkennen. Zowel op het vlak van de rekrutering als op het vlak van de uitstroom schort er iets. De leeftijdspiramide van Defensie volgt de nationale trend: een omgekeerde piramide met een brede top en een smalle basis. Ook ons departement ontsnapt niet aan de vergrijzing. Dus is het evident dat we een oplossing voor dit probleem moeten vinden. Binnen Defensie is er dus duidelijk nood aan een loopbaanconcept; ik ben er alleen niet van overtuigd dat dit GLC voldoende soelaas zal bieden. Weet u dat de eerste effecten van dit systeem pas in 2018 zichtbaar zullen zijn? Tegen dan zouden we negen kostbare jaren verloren hebben laten gaan. Ik ben ervan overtuigd dat we al tegen 2011 resultaten moeten kunnen boeken. Hoe? Daar zal ik u na overleg met alle spelers te gepasten tijde over informeren. Le Soir De hoge personeelskosten beperken al jarenlang de budgettaire ruimte voor verdere investeringen en werkingskosten. Het departement moet steeds meer besparen en krijgt minder middelen ter beschikking. Dringt een verhoging van het budget van Defensie zich niet op? De impact van de personeelkosten op het budget is zoals ik al zei nefast voor de operationele werking van het departement. Niet iedereen is altijd even overtuigd van het nut van een dergelijke grote organisatie. Ik ben daar wel van overtuigd. Defensie heeft een bestaansrecht en -reden. Daarom moeten we het antwoord durven geven op de vraag: waar willen we naartoe met het Belgische leger in de 21ste eeuw? Ik geloof in een flexibel en goed uitgerust leger, kortom een moderne, performante organisatie. Het Deense leger werkt met DIRECT 2007/ /05 [2

5 De rol van de NAVO en de VN op het vlak van de wereldvrede is niet te miskennen. Op de foto: onze troepen onder VN-vlag in Libanon. eenzelfde budget, heeft ongeveer hetzelfde aantal manschappen, en stelt dezelfde scheeftrekking vast. Momenteel werkt Denemarken actief aan het omdraaien van de 60/40-verhouding ten voordele van de investeringen en operaties. Zij slagen er nu al in om op vrijwel permanente basis militairen in buitenlandse operaties in te zetten. En voor een korte termijn zouden zij er zelfs in slagen om militairen in te zetten. Denemarken is op dat vlak voor mij geen gidsland, maar wel een bewijs dat het kan. De laatste jaren zijn er heel wat nieuwe investeringen gebeurd: de MPPV Dingo, de Pandur, de DG IPR NH90, de AIV Piranha, modernere fregatten,... Plant u verdere nieuwe aankopen? Een modern leger moet uitgerust zijn met moderne wapensystemen die in de eerste plaats de veiligheid van onze militairen dienen. Daarom zijn verdere investeringen nodig en gerechtvaardigd. Toen ik bij onze troepen in Kosovo was, toonden ze me daar een mortier uit Dat wapen weegt vijftig kilogram en heeft een reikwijdte van drie kilometer. Terwijl er al veel langer dan vandaag mortieren bestaan die de helft minder wegen en dubbel zo ver reiken. Ik zeg niet dat we zomaar alles moeten wegsmijten en helemaal opnieuw beginnen, maar willen we performant zijn, denk ik dat het nodig is dat we onze wapenuitrustingen blijvend moderniseren. Wat vindt u van de huidige inbreng van de Belgische Defensie in internationale organisaties, met name de VN, de NAVO en de EU? Engageren we ons voldoende bij buitenlandse operaties? Waarvoor heeft België een leger nodig? In de eerste plaats om de veiligheid van het eigen grondgebied zo goed mogelijk te garanderen. Daarnaast verbinden we er ons ook toe om op internationaal vlak ons steentje bij te dragen en onze verantwoordelijkheid op te nemen. Zo nemen we vandaag deel aan internationale vredesmachten in EU-, NAVO- en VN- verband. Onze militairen doen daar zeer zinvol werk, in niet-benijdenswaardige omstandigheden. En zoals u weet, is geen enkele operatie zonder risico. Dat neemt niet weg dat er een blijvende vraag is om meer te doen. Niet alleen van onze internationale partners, maar ook van onze militairen zelf. En het is aan de regering om al dan niet in te gaan op die vraag. Er zijn tal van redenen waarom we in het verleden niet ingingen op zulke vragen. Ik geef er u één waarom we er wel op ingaan: als klein land is het belangrijk een betrouwbare partner te zijn. Afspraken die in het verleden gemaakt zijn, moeten we nakomen. Dat geldt voor vele zaken in het leven, maar zeker ook voor militaire afspraken. De rol van de NAVO en de VN op het vlak van de wereldvrede Jürgen Braekevlet Verdere investeringen zijn nodig en gerechtvaardigd. Op de foto: een van de twee Airbussen A van Defensie. DIRECT 2007/ /05 [3

6 Christian Decloedt De laatste decennia is er ook van vrouwen een grotere vraag om militair actief te zijn in jobs die voordien als louter mannelijk beschouwd werden. is niet te miskennen. Als alle lidstaten elke keer weer de oren sluiten voor de vraag om troepen, dan blijft er van de bondgenootschappen binnenkort niets meer over en wordt het ieder voor zich. Met alle gevolgen vandien. Wij hadden die partners in het verleden nodig, en nu hebben zij ons nodig. Bovendien is ons leger hiervoor opgeleid en uitgerust. U wenst meer vrouwen in het leger? De rol van vrouwen in het leger heeft zich lange tijd beperkt tot het verzorgende en het administratieve. De laatste decennia is er ook van vrouwen een grotere vraag om militair actief te zijn in jobs die voordien als louter mannelijk beschouwd werden. Defensie voert een diversiteitsbeleid dat ik volledig onderschrijf. Als ons departement een afspiegeling van de samenleving wil zijn, dan lijkt het me evident dat er meer vrouwen in onze organisatie actief moeten worden. Dat geldt trouwens ook voor personen van allochtone origine. U wilt de vrijwillige legerdienst invoeren. Wanneer komt die in voege? De vrijwillige legerdienst is voor mij een van de instrumenten om het rekruteringsprobleem aan te pakken. Jongeren moeten de kans krijgen om het leger van binnenuit te leren kennen. Het is een boeiende organisatie met een waaier aan mogelijkheden en jobs. En wie een beetje avontuurlijk is aangelegd, heeft een streepje voor en krijgt kansen die in het burgerleven niet zo voor het rapen liggen. Maar niet iedereen weet dat. Om ons leger op internationaal niveau te laten meedraaien, hebben we jonge, talentvolle mensen nodig. We hebben die, maar niet genoeg. Door de jaren heen heeft de vrijwillige legerdienst verschillende keren op tafel gelegen, maar is er nooit echt werk van gemaakt. Weet u dat onder de vorige regering het parlement een soortgelijke regeling gestemd heeft, maar dat die nooit in de praktijk is gebracht? Daar moet verandering in komen. Christian Decloedt Er was heel wat commotie rond het terugschroeven van de hulp aan derden. Wat zal er op dat vlak veranderen? Hulp aan derden, dat zijn prestaties die Defensie mag uitvoeren als het gaat om acties van openbaar nut met een humanitair, vaderlandslievend of cultureel oogmerk. In het verleden heeft de Inspectie van Financiën er al verschillende malen op gewezen dat Defensie in bepaalde sectoren wel eens voor oneerlijke concurrentie zou kunnen zorgen en dat een sluitende regeling met betrekking tot deze hulp aan derden ontbreekt. Als je een departement als Defensie leidt, zijn er transparante regels nodig die duidelijk afbakenen wat wel en niet kan, anders kom je in een situatie waar willekeur de bovenhand haalt. Ik heb dan ook de opdracht gegeven om een duidelijke en sluitende reglementering ter zake op te stellen. En tot die reglementering er is, wordt elke aanvraag getoetst aan het algemene advies van de Inspectie van Financiën. En voor alle duidelijkheid, ik ben er wel degelijk voorstander van dat jongeren de kans krijgen om met eigen ogen te zien tot wat haat en onverschilligheid kunnen leiden. Herinneringseducatie is geen hol woord of loos begrip voor mij. Defensie levert op dat vlak trouwens tal van inspanningen. Zo zijn we onder andere verantwoordelijk voor het beheer van de forten van Breendonk en Eben-Emael, het beheer en onderhoud van de Belgische militaire kerkhoven, vertellen tal van militairen die uit buitenlandse operaties komen op scholen over hun ervaringen, brachten we onlangs een bezoek aan de kampen van Auschwitz en Birkenau,... Dat allemaal om aan jongeren duidelijk te maken wat het belang van vrede is. [ K.V.D. ] De vrijwillige legerdienst is voor mij een van de instrumenten om het rekruteringsprobleem aan te pakken. Jongeren moeten de kans krijgen om het leger van binnenuit te leren kennen. Wie een beetje avontuurlijk is aangelegd, heeft een streepje voor. DIRECT 2006/ / /05 [4

7 Vacatures (m/v) Vacatures (m/v) Meer vacatures: in t kort Voor: vrijwilliger of ambtenaar niveau D Functie: messbediende-kok Plaats: club Koningin Elisabeth, Evere Inschrijven: voor 31 Mar 08 Ref.: bericht HRG-C van 06 Feb 08 Functie: dactylo-chauffeur Plaats: Staf Provincie Luxemburg, Aarlen Inschrijven: voor 14 Apr 08 Ref.: bericht HRG-C van 14 Feb 08 Functie: veiligheidspersoneel (code ) Plaats: 10 de Tactische Wing, Kleine-Brogel Inschrijven: voor 04 Apr 08 Contact: Maj v/h Vlw Vleugels op Ref.: bericht HRG-CF van 21 Feb 08 Voor: keuronderofficier Functie: secretaris Plaats: NATO Special Operations Coordination Centre, Be Part Shape, Bergen Inschrijven: voor 11 Apr 08 Ref.: bericht HRG-C van 15 Jun 07 Functie: beheerder van budgettaire en financiële informatiesystemen Plaats: DG MR sectie Budgetten, Evere Inschrijven: voor 21 Mar 08 Contact: Cdt F. Libert op Ref.: bericht HRG-C van 18 Feb 08 Handicap geen rem bij Defensie Defensie staat aan de kop van de overheidsdiensten die kansen geven aan personen met een handicap. Momenteel heeft 3,87 procent van het burgerpersoneel van Defensie een of andere handicap. Het gemiddelde voor alle overheidsdiensten ligt op 1,77 procent. Eind vorig jaar werd nog een KB van kracht dat de lat tegen 2010 op drie procent legt. Defensie is de enige overheidsdienst die dat doel nu al bereikt. Het militaire personeel moet uiteraard voldoen aan fysieke en psychologische criteria om operationeel te blijven. Wie na een werkongeval gehandicapt wordt, krijgt hulp om in de mate van het mogelijke aangepast werk te vinden binnen het ministerie. Hulde aan de veteranen Op maandag 7 april is het Veteranendag. Dan brengen het ministerie van Defensie en het Instituut voor Veteranen NIOOO op de esplanade van het Jubelpark hulde aan hun veteranen. Deze vrouwen en mannen waagden immers ooit hun leven, tijdens soms delicate opdrachten. Vaak hielpen zij de ontredderde bevolking, in alle uithoeken van de wereld. Zij hielden de kleuren van ons land hoog en werden het symbool van de vakkennis en expertise van onze strijdkrachten in het buitenland. Voor: Maj of Cdt.50 Functie: verbindingsofficier Plaats: Abidjan, Ivoorkust Inschrijven: voor 21 Mar 08 Contact: Cdt Paelinck op , danny.paelinck@mil.be. Ref.: bericht HRG-C/Synth van 25 Feb 08 Bij de les Op maandag 7 april is het Veteranendag. Dan brengen Het stafdepartement Operaties en Training heeft een het ministerie van Defensie en het Instituut voor Ve- intranetsite opgestart over de lessen die getrokken worden uit operaties (lessons learned). Die site ( NIOOO op de esplanade van het Jubelpark hulde aan hun veteranen. Deze vrouwen en mannen fense.mil.intra/sites/opsatdefense/lessonslearned) legt waagden immers ooit hun leven, tijdens soms delicate uit wat het doel is van die lessen, hoe ze tot stand komen opdrachten. Vaak hielpen zij de ontredderde bevol- en bij wie je terecht kan voor meer informatie king, in alle uithoeken van de wereld. Zij hielden de in een bepaald domein. kleuren van ons land hoog en werden het symbool van Een de vakkennis aparte intranetdatabase en expertise van ( onze strijdkrachten in mil.intra) het buitenland. verschaft concrete informatie over deze lessen en geeft mogelijkheden om opmerkingen toe te voegen en oplossingen voor te stellen. Dit gedeelte is enkel toegankelijk voor geregistreerde detachementscommandanten en dienstchefs. Meer inlichtingen op (ACOS Ops & Trg/ Eval & LL) of Johan.goyvaerts@mil.be. Op 7 april 1994 werden tien Belgische paracommando s vermoord in Kamp Kigali. Korting op fiets-dvd NGI Op Het maandag Nationaal 7 Geografisch april het Veteranendag. Instituut bundelde Dan alle brengen Vlaamse het ministerie fietsroutenetwerken van Defensie en de en LF-routes het Instituut (langeafstandsfietsrou- voor Veteranen tes) NIOOO op een op digitale de esplanade topokaart van op het schaal Jubelpark 1: hulde Het aan hun Defensiepersoneel veteranen. Deze kan vrouwen die dvd bestellen en mannen voor waagden 35 euro immers in ooit plaats hun van leven, voor tijdens 49,95 euro. soms Bestellen delicate opdrachten. kan de webstek Vaak hielpen zij de ontredderde bevolking, Vul in alle bij uithoeken je militaire van de wereld. adres Zij hielden in; bij firma de kleuren vermeld van je ons je stamnummer. land hoog Meer en werden inlichtingen het symbool bij Myriam van de Van vakkennis Doorslaer en expertise op van 02 onze 629 strijdkrachten 82 94, fax 02 in 629 het 82 buitenland. 83 of mvd@ngi.be. Nicolas Deplanque DIRECT 2008/05 [5

8 Belgische Paracommando: F-16 s controleren profiel, opleiding, Baltisch loopbaan luchtruim Het brevet is maar het begin! 6 J U N I 1944, 1944 D-day. Amerikaanse para s springen achter de Duitse linies boven het Franse schiereiland Cotentin. Het startsein voor de landing van de geallieerden in Normandië. Een scenario dat ook vandaag nog brandend actueel blijft voor onze para s. Eerst zoom je vanuit de lucht in op het doel. Dan een stormlanding met parachutedrop uit een vliegtuig of helikopter. Vervolgens baan je je een weg over moeilijk terrein, waarbij je natuurlijke hindernissen zoals rotsen of water moet overwinnen. Je dringt diep door tot in de gevarenzone. En dat allemaal binnen een specifieke operationele context met luchtaanvallen, hinderlagen, infiltratie en contacten met partizanen. Niet voor doetjes Een paracommando moet steeds in bloedvorm zijn. Urenlang moet hij met een loodzware rugzak marcheren. In zijn rugzak zit alles om enkele dagen te kunnen overleven. Op zijn lichaam draagt hij zijn basisbewapening, munitie, een steunwapen, extra munitie, communicatiemiddelen en overschrijdingsmateriaal. Met een topvorm alleen kom je er echter niet. Een paracommando heeft bovendien een stalen karakter. Hij moet zich vlug kunnen aanpassen aan extreme omstandigheden en moet volledig autonoom in gevaarlijke situaties kunnen werken. Hij mag kortom van geen kleintje vervaard zijn! Van soldaat, onderofficier tot officier, iedereen moet hier knopen doorhakken en zijn verantwoordelijkheid nemen. Die eigenschappen bezitten is één ding, maar een professioneel topniveau aanhouden en ieder jaar opnieuw slagen voor de geschiktheidsproeven, dat is pas een uitdaging! Paracommando worden? Een loodzware, maar niet onoverkomelijke opdracht. Paracommando blijven? Is iedere dag opnieuw de uitdaging met jezelf aangaan. De proef op de som... moet je eerst slagen voor de selectieproeven. Het medisch onderzoek en de fysieke proeven voor paracommando s zijn zwaarder dan voor andere functies. Je bent er bij? Op naar Leopoldsburg (Nederlandstaligen) of Aarlen (Franstaligen) voor een basisopleiding van dertien weken! Op het programma staan o.a. schieten, individuele tactiek, reglementen en eerste zorgen. Stuk voor stuk aspecten die alle militairen onder de knie moeten krijgen. Brevetten Jürgen Braekevelt In het Trainingscentrum voor Commando s in Marche-les-Dames start dan de Rekrutering en selectie Een loopbaan als paracommando zegt je wel wat? Bezoek een Defensiehuis-Informatiecentrum in je buurt of klop eens aan bij je commando; daar helpen ze je graag verder. Je beslist om ervoor te gaan? Dan Jürgen Braekevelt DIRECT 2007/ /05 [6

9 echte paracommando-opleiding. De eerste acht weken werk je aan je uithouding, weerstand en durf. De klemtoon ligt ook op karaktervorming. Je reactievermogen wordt aangescherpt. Je blijft trainen, in weer en wind. Je leert overleven met weinig middelen. Daarna train je vier weken lang voor het commandobrevet A. Je beheerst en beoefent klim-, amfibieen commandotechnieken, zowel overdag als s nachts. We scherpen het zelfvertrouwen van onze soldaten aan, verduidelijkt kolonel Lupcin, korpscommandant van het trainingscentrum. We zoeken het gevaar niet op, maar leren het onder controle te houden. Als kers op de taart behaal je na vier weken trainen een parachutistenbrevet A op het Trainingscentrum voor Parachutisten in Schaffen. In de eenheid Na je opleiding ga je naar je eenheid. De eerste drie maanden onderga je nog een evaluatie, onder de hoede van een ervaren collega. En dan ben je volwaardig paracommando. Een heel ander leven begint. Je wisselt je dagelijkse taken in het kwartier af met oefeningen op het terrein. Je vliegt er vaak op uit naar alle uithoeken van de wereld, voor manoeuvres of opdrachten. Luitenant Vincent, pelotonscommandant van het 2 de Bataljon Commando s (2 Cdo) treedt bij: Wanneer de druk het grootst is, krijgt de groepsgeest de bovenhand, en dat is precies de kracht van de paracommando s. In de eenheid zijn geen twee weken dezelfde: je weet wel wanneer je dienst begint, maar je weet nooit wanneer die erop zit. Sergeant Schmitt, sectiecommandant bij het 2 de Bataljon Commando s, bevestigt: Je komt maandagochtend in de kazerne aan. Je commandant vertelt je dat je al je projecten even aan de kant moet zetten, want de volgende nacht vindt er een nachtsprong plaats. Voor paracommando s is flexibiliteit geen hol woord. Het regiment Defensie heeft een aparte staf voor paracommando s. De Immediate Reaction Capability Regiment Paracommando (IRC-Regt ParaCdo) in Evere bestaat uit ongeveer vijftig militairen. Drie gevechtseenheden hangen van deze staf af: het 1 ste Bataljon Parachutisten in Diest, het 2 de Bataljon Commando s in Flawinne en het 3 de Bataljon Parachutisten in Tielen. De IRC-Regt ParaCdo zet operaties op binnen een zeer korte tijdspanne (bijvoorbeeld burgers evacueren) en houdt de eenheden op scherp (training en oefeningen). Ook andere eenheden, die niet afhangen van de IRC-Regt ParaCdo, beschikken over een paracommandocel, zij het op kleinere schaal. De bedoeling is om medewerkers met een paracommandobrevet in te schakelen in alle lagen van de landcomponent. Paracommando? Veel méér dan een brevet! [ Tekst: X.B. / Vert. Oneliner] De eenheden met een paracommandocel: 1 ste Regiment Veldartillerie in Bastenaken 1 ste Regiment Jagers te Paard Gidsen in Lombardsijde 11 de Bataljon Genie in Burcht 2 de Regiment Veldartillerie in Brasschaat 2/4 de Regiment Jagers te Paard in Saive 20 ste Bataljon Logistiek in Heverlee 4 de Bataljon Genie in Amay 6 de Groep Communicatie- en Informatiesystemen in Heverlee Jürgen Braekevelt DIRECT 2008/05 [7

10 De lokroep van de Special Forces Group Kanjerkorps Je bent jong en je wilt wat? Bij de Special Forces Group kan dat. En hoe! Als je de uitdagende maar ook loodzware opleiding met succes kan afronden, mag je je gerust een buitenbeentje noemen. Je bent dan immers een hoog-gekwalificeerde militair, met een uiterst gevarieerd, veeleisend en avontuurlijk bestaan. Even kennis maken. BIJ DE SPECIAL FORCES GROUP (SF Gp) maak je deel uit van een hecht team. Op dit ogenblik zijn er daar zes van: twee amfibieteams, twee luchtteams en twee landteams. De leden van de twee amfibieteams zijn opgeleid tot duiker. Bij de twee luchtteams heeft iedereen de cursus parachutespringen in vrije val gevolgd. En elk lid van de twee landteams is specialist in opdrachten in bergachtig terrein. Ongeacht het type telt elk team zes leden. Elk lid is nog eens verder gespecialiseerd in een specifiek domein. Je vindt er bijvoorbeeld een springstoffenspecialist, een scherpschutter en een grondig opgeleide medic in terug. De opdrachten van de SF Gp kan je in drie categorieën indelen. De eerste zijn de speciale bewakings- en verkenningsopdrachten. Hieronder valt bijvoorbeeld de langdurige observatie van een doelwit. Of nog, de beveiliging van ambassadepersoneel in het buitenland. Ten tweede voeren special forces opdrachten van militaire bijstand uit. Zo geven Belgische SF-leden specifieke opleidingen aan buitenlandse legers, zoals enkele jaren geleden aan Mongolië. Amerikaanse SF-collega s verzorgden dan weer bijvoorbeeld de communicatie met geïsoleerde bevriende elementen van de Afghaanse Noordelijke Alliantie. De derde categorie omvat directe acties, zoals vliegtuigen naar een gronddoel begeleiden, gijzelaars ontzetten, antiterreuracties uitvoeren, oorlogsmisdadigers gevangennemen, enzovoort. Leden van de SF Gp leren in gelijk welke omgeving hun opdrachten succesvol af te ronden. Ook in de woestijn, in de jungle of in ijskoude contreien. [ K.V.D. ] Niet voor doetjes! De weg naar de SF Gp is lang en zwaar. Maar daar ligt net de uitdaging: als je de eindstreep haalt, ben je beslist uit het goede hout gesneden. Als beloning voor al je inspanningen wacht je een veeleisende, maar vooral gevarieerde en uitdagende job. De SF Gp richt eerst en vooral een selectieweek in om geschikte kandidaten te vinden voor de eigenlijke opleiding tot operationeel teamlid of SF-operator. Die week staat open voor iedereen, maar je bereidt je best grondig voor. Je krijgt er immers heel wat fysieke en mentale uitdagingen voorgeschoteld onder de vorm van individuele en collectieve proeven. Ben je een van de uitverkorenen, dan volgt de basisvorming tot SF-operator. Gedurende die stage van vier en een halve maand leiden de instructeurs je op tot een hooggespecialiseerde militair. Je werkt al dan niet Nicolas Deplanque Jürgen Braekevelt DIRECT 2007/ /05 [8

11 met andere teamleden steevast volledig geïsoleerd, ver verwijderd van bevriende lijnen. Je leert clandestien werken in moeilijk terrein. Daarna staat de voortgezette vorming van een jaar op het menu. Je bekwaamt je eerst en vooral in alle mogelijke SF-opdrachten. Verder kwalificeer je je via de cursus duiker, vrije val of voorklimmer in een van de drie teamspecialisaties. Ook de A-brevetten van parachutist en commando staan op het menu. Tot slot bereid je je specifiek voor op één van de zes functies binnen een team. Jürgen Braekevelt Voor bijkomende info en vragen: Special Forces Group - Secretariaat Kwartier Onderluitenant Thibaut Joseph Durieuxstraat Flawinne Tel ( ) Fax ( ) SFG-RSM@army.mil.be Elk Defensiehuis-Informatiecentrum beschikt eveneens over een gedetailleerde informatiebrochure. SF Gp SF Gp DIRECT 2007/ /05 [9

12 Nieuwe onderwatersonde Remus Speurneus van de marine Aan het strand van De Panne lopen de mensen van de marine er wat onwennig bij. Ze houden er een oefening in mijnendetectie in zee, maar dan vanop het land. Een eerste test voor hun gloednieuwe systeem Remus, de nieuwe speurneus van de marine. O P ZICH ziet de Remus (Remote Environmental Monitoring Units) er niet zo indrukwekkend uit. Met een lengte van anderhalve meter lijkt hij op een soort torpedo dat door het water snort. En toch is dit nieuwe systeem een oplossing voor mijnen op te sporen op moeilijke plaatsen, vertelt korvetkapitein Axel Defays. En niet alleen voor mijndetectie. Eigenlijk is de Remus een autonoom onderwatertuig om hydrografische informatie te verzamelen, zoals onderzoek te doen in ondiep water en oceanografisch onderzoek naar stromingen, temperatuur en topografie van de zeebodem. Je kan er ook kaarten mee aanleggen met wrakken, objecten detecteren en positioneren en dus ook mijnen en onontplofte springtuigen terugvinden. De beelden van de Remus zijn gemakkelijk te identificeren. Hier zie je duidelijk het wrak van een vissersboot. korvetkapitein. Want dit tuig kan detecteren en onderzoeken in ondiepe wateren. De andere schepen voor mijnenopsporing hebben minstens tien meter water onder de kiel nodig. De Remus zoekt tussen drie en honderd meter diepte autonoom naar gevaarlijke tuigen. Zijn werkwijze is erg simpel: je programmeert hem om een bepaalde oppervlakte te scannen en laat hem te water. Even later kun je de beelden bekijken, die van erg hoge kwaliteit zijn. Deze nieuwe opsporingsmethode kan dus veel tijd besparen. De enige andere methode om ondiepe waters te ontmijnen en te onderzoeken, was met duikers, metaaldetectoren en handsonar. Erg tijdrovend en omslachtig. Tijdens deze oefening leert de marine het nieuwe systeem te gebruiken, ook van op het vasteland. De naam van de oefening, Moose, kozen we omdat we hier werken met een Canadese collega, vertelt Axel Defays. We wilden de Remus uittesten in winterse omstandigheden. de Canadezen drinken in de winter een speciaal drankje, Moose milk, om warm te blijven. Vandaar de naam. Niet alleen moet de Remus goed kunnen presteren in winterse omstandigheden. Het nieuwe systeem moet ook expediti- Sterk in ondiep water Mijnen opsporen is steeds een van de kerntaken van de marine geweest. En natuurlijk heeft de marine nog andere middelen voor mijnenopsporing, zoals de Seafox. Dat toestel wordt via een kabel bestuurd en zoekt met een camera de bodem af. Maar die middelen zijn niet bruikbaar in ondiep water. En daar zit juist de sterkte van de Remus, vertelt de Duikers leggen het tuig in het water voor de volgende zoekactie op de bodem van de Noordzee. Jürgen Braekevelt DIRECT 2008/ /02 [10

13 De operatoren volgen op dit scherm de Remus tijdens zijn speurtocht naar vreemde voorwerpen. onair zijn. Dat wil zeggen, we moeten het in alle zelfstandigheid kunnen gebruiken, verklaart Defays. Onze cel moet onafhankelijk kunnen werken, vanop het Jürgen Braekevelt Jürgen Braekevelt land. Maar dat betekent dat we ook logistiek en medisch op onze eigen benen moeten staan. Daarom deze oefening, samen met de landcomponent. Wij hebben namelijk geen tenten, veldkeukens of generatoren tot onze beschikking. Gelukkig hebben de collega s van het 51 ste Bataljon Logistiek uit Sijsele en de Field Accomodation Unit uit Bevekom ons uit de nood geholpen. Aan het strand hebben ze een heel tentenkamp opgesteld. Aan de oefening Moose nemen er zes duikers en twee Remusoperatoren deel. Maar voor het volledige logistieke gedeelte zijn er nog eens tien militairen nodig. Je ziet er op deze oefening niet alleen militairen van verschillende componenten rondlopen, maar ook van de Nederlandse en Belgische marine. Dat komt door de hechte samenwerking van de Nederlandse en Belgische marine, verklaart de korvetkapitein. Omwille van de gemeenschappelijke operationele staf en een gemengde vloot, trainen beide landen hier ook samen met de Remus. Een visvijver Aangezien het systeem recent is aangekocht, is het nog wat zoeken naar en experimenteren met de juiste veiligheidsprocedures, de tactische context en de capaciteiten. Er is ook een goede reden waarom we het strand van De Panne hebben gekozen voor deze oefening, vertelt Defays. Dit gedeelte van de Noordzee tussen Frankrijk en België staat bij de vissers bekend als de Smalbank. Door een stilzwijgende afspraak gooien de vissers de onontplofte springtuigen die per ongeluk in hun netten verzeild geraakten, hier terug overboord. Een ideale plek voor ons om naar springtuigen te zoeken. De tuigen identificeren, is eigenlijk geen probleem. De beelden die je van de Remus ontvangt, zijn van erg grote kwaliteit. Je kunt er vrij gemakkelijk op zien met welk soort object je te maken hebt, vertelt de korvetkapitein trots. Als alles goed gaat, zullen we in de loop van 2008 nog meer oefeningen doen. In mei staat er al een eerste operatie met de Remus op het programma. DIRECT 2007/ /05 [11 [ M.V.W. ]

14 De Travel Clinic in Neder-over-Heembeek Afspraak met de tropen Hoe adembenemend mooi de tropen ook zijn, het gevaar op infecties schuilt in kleine hoekjes: blootstelling aan besmet (zoet) water, bloed of besmette voeding, beten van geïnfecteerde insecten, huidwondjes, onbeschermde seks,... Jos Hansoul De deur van de Travel Clinic in Neder-over- Heembeek staat voor elk personeelslid van Defensie wagenwijd open. Als je binnenkort voor je werk naar de tropen trekt, is een bezoek echt onontbeerlijk. Je krijgt er immers alle wapens in handen tegen veelal onbekende en microscopisch kleine vijanden, die het in het slechtste geval zelfs op je leven gemunt hebben: de tropische infectieziekten. TI J DE NS E E N buitenlandse zending in Kalemie (Democratische Republiek Congo) zoeken Belgische militairen even verkoeling na een drukke werkweek onder een loden tropische zon. Op zondag trekken ze naar het Tanganyikameer voor een verfrissend zwempartijtje. Een zestal mensen krijgt achteraf echter last van koorts, hoest en diarree. Bovendien verliezen ze een achttal kilo aan lichaamsgewicht. Oorzaak van al dat fraais: schistosomiasis, een wormaandoening die je kan oplopen in besmet water. Het risico op besmetting is het grootst in stilstaand water, maar ook in rivieren kan je het oplopen. Er bestaat geen vaccin tegen, maar een behandeling is er wel. Voor alle veiligheid hou je je best aan deze tip: mijd contact met zoet water in de tropen. Geen mazen in het muskietennet Geneesheer-commandant Patrick Soentjens, internist-infectioloog in het militaire ziekenhuis, weet er alles van. Hij staat aan het hoofd van het Belgian Armed Forces - Center for Excellence in Infectious Diseases (BAF-CEID). Dat bestaat sinds 1 september vorig jaar in Neder-over- Heembeek (zie kader). Patrick stelt ons graag de Travel Clinic even voor. Mijn collega s en ik verstrekken reisadvies aan personeelsleden van Defensie die naar het buitenland vertrekken. In eerste instantie betreft het individuele missies van lange duur in een overzees gebied (Centraalen Zuid-Amerika, Afrika en alle overige malariarisicozones). Denk maar aan attachés van Defensie, special forces, ontmijners, verbindingsofficieren voor de VN of de EU, enzovoort. Maar wij zijn er ook voor militairen die individueel of in een contactteam voor korte duur naar die regio s vertrekken, zonder enige medische steun, of voor wie niet terechtkan DIRECT 2008/05 [12

15 Centrum voor expertise Sinds 1 september 2007 beschikt het hospitaal in Neder-over-Heembeek over het Belgian Armed Forces - Center for Excellence in Infectious Diseases (BAF-CEID). Naast reisadvies verstrekken voor het vertrek vervult dit centrum nog drie andere taken: Op elke bestemming loop je specifieke gezondheidsrisico s. Gelukkig kan je je op voorhand laten inenten tegen heel wat kwelduivels zoals gele koorts, polio, hepatitis A en B, buiktyfus, mazelen, meningitis en hondsdolheid. bij de medische steun in de eenheid. Ook gezinsleden die voor langere periodes mee vertrekken zijn welkom. De Centra voor Medische Operaties (CMO s) nemen deze dienstverlening op zich voor grote detachementen die naar het buitenland vertrekken. Wij richten ons in eerste instantie tot individuen en kleine groepen, zodat niemand uit de boot valt. Op beide oren slapen Elk personeelslid van Defensie dat de arbeidsgeneesheer geschikt verklaart om te vertrekken op operatie (Ops categorie A), kan zich aanbieden in de Travel Clinic. Wat mag je er verwachten? Elke bezoeker vult eerst een vragenlijst in waarin hij zijn medische achtergrond schetst, gaat Patrick verder. We polsen daarin ook naar specifieke problemen, zoals allergieën. Verder geven we een uitgebreide briefing over Afrika en een informatiebrochure. We checken daarnaast alle vaccinaties voor de bestemming en dienen er indien nodig ook toe. Elke bezoeker krijgt ten slotte ook een aangepaste reisapotheek mee. Ook tijdens je missie kan je altijd terugvallen op de expertise van de Travel Clinic. Je kan het gespecialiseerde personeel via alle problemen of vragen voorleggen, ze zullen je graag verder helpen. Bovendien beschikt de dienst voor dringende gevallen over een telefonische permanentie (zie praktische info). [ K.V.D. ] Praktische info Voor meer informatie en afspraken kun je terecht bij: Travel Clinic BAF-CEID Polikliniek HCB-KA Bruynstraat 1210 Neder-over-Heembeek Tel ( ) Fax ( ) +NOH-HCBKA-TravelClinic@mil.be Intranet: (klik op patiënten consultatiegids andere specialiteiten travel clinic ) Christian Decloedt [ K.V.D. ] - Hospitaalinfecties: de infectioloog verstrekt met een technisch forum van specialisten (artsen, verplegers, klinisch bioloog, enzovoort) advies rond ziekenhuisbacteriën. Via een multidisciplinaire aanpak en opvolging, bijvoorbeeld van het voorschrijfgedrag van antibiotica, binden zij de strijd aan tegen die resistente bacteriën. Het technische advies richt zich vooral op gespecialiseerde afdelingen met zwaar geïnfecteerde patiënten, zoals het brandwondencentrum. - Tropische geneeskunde: iedere medewerker van Defensie kan na een langdurige zending in een overzees risicogebied voor infectieziektes (Centraal- en Zuid-Amerika, Afrika en alle overige malariarisicozones) op consultatie komen. Indien je geen klachten hebt, kom je best acht tot twaalf weken na thuiskomst op consultatie (de incubatietijd voor de meeste infecties). Heb je kort na je zending al last van koorts, diarree, buikpijn, huidaandoeningen enzovoort, maak dan meteen een afspraak! - Volksgezondheid en infectiecontrole: ook hier verstrekken specialisten van BAF-CEID technisch advies over de gezondheidsproblemen die virussen veroorzaken. Denk maar aan griep, ebola, tbc of meningitis. Een geïsoleerde militair in het buitenland of een CMO met een besmette patiënt: iedereen kan er terecht met vragen over preventie en maatregelen. Nicolas Deplanque DIRECT 2008/05 [13

16 Departement Artillerie Vorming met impact Na de gemeenschappelijke opleiding in het Competentiecentrum Landcomponent in Aarlen volgen toekomstige onderofficieren en officieren van de artillerie hun wapenopleiding bij het departement Artillerie in Brasschaat. Gedurende enkele maanden leren ze hier de knepen van het vak, van voorwaartse waarnemer tot schootsbureel. AAN HET departement Artillerie leren de militairen alles over de veldartillerie. Vijfenvijftig instructeurs staan hier in voor de basisvorming van leerling-officieren en -onderofficieren, vertelt kolonel Willy De Jonghe. Hij is commandant van de school en het kamp in Brasschaat en beheert de vormingen voor onderofficieren en officieren. Na hun gemeenschappelijke opleiding komen beide groepen hier terecht. Aangezien ze in het echte leven ook steeds samenwerken, trainen ze ook tijdens de vorming vaak samen. De veranderingen op het vlak van de vormingen bij Defensie hebben ze ook in Brasschaat gevoeld. Vroeger gaven wij ook opleidingen in luchtdoelartillerie, maar die wordt nu gegeven bij het 14 de Regiment Luchtdoelartillerie in Lombardsijde, vertelt de schoolcommandant. Hoewel we wel de technische controle over de vorming hebben behouden. Naast de basisvormingen organiseert het departement Artillerie ook voortgezette vormingen voor onderofficieren. De voortgezette vorming voor officieren is verhuisd naar het Competentiecentrum Landcomponent in Aarlen. Daar schrijven ze ook de doctrines voor de middelzware middelen van de artillerie. Op het vlak van materiaal zijn er geen grote veranderingen. Bij de veldartillerie werken we met twee belangrijke stukken, gaat de kolonel verder, de 105 mmhouwitser Giat, een stuk dat met Unimog wordt getrokken, en de 120 mm-mortier. Wanneer we welk stuk gebruiken, hangt af van het gewenste effect. Naast die twee stukken geven we ook vorming voor de 81 mm-mortieren. Op aanvraag Naast al die vormingen kan het departement Artillerie ook verschillende opleidingen op aanvraag van de eenheden verzorgen. Enkele voorbeelden: gps, veiligheidsofficier mortieren, reconversie van Giat naar mortieren en omgekeerd, officier in het vuurleidingscentrum, voorwaartse waarnemer, en zo meer. Tijdens de opleidingen leren de cursisten nog steeds alle berekeningen en het schieten manueel uit te voeren. Tijdens het schieten is het steeds mogelijk dat de techniek het laat afweten. De Belgische artilleristen zijn internationaal bij de weinigen die zonder techniek nog berekeningen kunnen maken. Onze Nederlandse collega s komen zelfs naar Brasschaat voor een seminarie om dit te bespreken, aldus kolonel De Jonghe. Schietveld Het departement Artillerie omvat naast de school ook hectare schietterrein voor rechtstreeks en onrechtstreeks vuren, twee standen voor de technieken gevechtsschieten, een stand voor springstoffen, een schietstand voor de mitrailleur.50 en twee overdekte schietstanden. Voor het rechtstreeks vuren zijn er zandkamers aangelegd. Die vangen het projectiel op, zodat je geen uitgestrekte schietstand nodig hebt. Het Centrum voor het Evalueren en Testen van Materieel (CEM) beschikt er ook over een terreinomloop. Daar testen ze de voertuigen in alle omstandigheden. Er zijn testen op snelheid, met hellingen, voor de ophanging, enzovoort. Brasschaat is dus meer dan het departement Artillerie. Ook het kamp en het schietveld zijn belangrijk voor de vorming niet alleen voor die van de artillerie, maar voor heel Defensie. [ M.V.W. ] Jos Hansoul DIRECT 2008/05 [14

17 CISM Day Run Deelnemen belangrijker dan winnen Jos Hansoul Op 18 februari zakten ruim 800 militaire sporters, van soldaat tot generaal, naar in Duisburg af. In de bossen rondom het Sportcentrum van Defensie namen ze deel aan de CISM-jogging Wat is CISM? Op 18 februari 1946 stichten vijf Europese landen België, Denemarken, Frankrijk, Luxemburg en Nederland in Nice de Conseil International du Sport Militaire (CISM). Het startschot voor een organisatie die zestig jaar later 131 lidstaten telt. Het doel? Door sportbeoefening vriendschappelijke relaties ontwikkelen tussen de legers van de leden. De organisatie tracht bovendien door sport een positiever imago van de militair bij de burgerbevolking te creëren. De Zwitserse kolonel Alexandre Morisod vat het zo samen: Sportende militairen vechten niet. OM KLOKSLAG ELF UUR heft de Zwitserse kolonel Alexandre Morisod het startpistool. Hij is de directeur algemene zaken van de CISM. Een knal. Meer dan achthonderd lopers beantwoorden die met een luid gejoel. Hiermee is de ambiance gezet. Dit is beslist geen wedstrijd. Vandaag geldt de olympische gedachte: deelnemen is belangrijker dan winnen, vertelt adjudant-majoor Jean Stienen van het stafdepartement Operaties en Training, dat instaat voor de organisatie. De CISM-voorzitter, de Italiaanse brigadegeneraal Gianni Gola, wil vandaag van Argentinië tot China zoveel mogelijk militairen doen sporten. Bij ons gebeurt dat met een jogging. De lopers kunnen kiezen voor een afstand van iets meer dan zes of van tien en een halve kilometer. Het parcours loopt over de mooie Koninklijke Wandeling. Hoewel hier topsporters uit alle disciplines aanwezig zijn is het vandaag niet te doen om het resultaat. Rugnummers zwengelen onbewust die competitiegeest aan. Net daarom zie je er hier geen! Wie wil kan het gevecht met de klok aangaan want bij de streep staat een chronometer. Maar ze bekijken je vandaag niet scheef als de omloop uitwandelt. Adjudant-majoor Jan Schockaert. Jos Hansoul We kunnen in ieder geval spreken van een succes. Achthonderd deelnemers! Het overtreft onze verwachtingen, is de commentaar van Jean. Er zijn inschrijving uit tachtig verschillende eenheden, van Elsenborn tot Koksijde. Ik weet zeker dat er vandaag mensen aan de start staan die dit in een wedstrijd nooit zouden durven, voegt Jean er nog aan toe. Dat sporten om vriendschap draait, bewijst adjudant-majoor Jan Schockaert. Hij is regimentssergeant-majoor in het Vormingscentrum voor Administratie van Peutie. De microbe van het lopen heeft hem pas laat gebeten. Na de terugkeer van de BSD (Belgische strijdkrachten in Duitsland) had hij nood aan een uitdaging. Die vond hij in het marathonlopen. Op zijn vijftigste liep hij zijn eerste in Eindhoven. Ondertussen zijn het er al zes. Maar vandaag is hij hier om mijn werkmakkers te steunen. Met zijn zessen zijn ze naar Duisburg gekomen. Sommigen hadden het moeilijk om over de lat van de militaire test voor lichamelijke geschiktheid te geraken. Het signaal om iets te doen aan de conditie. We zijn begonnen met vier en het werkt blijkbaar aanstekelijk. Ondertussen zijn we met een groepje van een man of tien die twee tot drie keer per week de loopschoenen aantrekken, weet Jan. Wekelijks leggen ze samen gemiddeld een 25-tal kilometer af. Als het eens even moelijk gaat, geven we elkaar een duwtje in de rug, vertelt hij. En daar is het hier vandaag net allemaal om te doen: sportvriendschap! DIRECT 2008/05 [15 [ K.V.W. ]

18 Aanloop naar marathon van Rotterdam Kilometervreters Met het loopprogramma Start to run bouw je stapsgewijs je conditie op tot je vijf kilometer kan hardlopen. In Leopoldsburg zetten ze dit jaar de militaire versie op poten. Het doel is iets zwaarder: meedoen aan de marathon van Rotterdam, op 13 april. HET IDEE KOMT van adjudant-chef Erik Psink. Hij werkt op de cel Opendeur van de 1 ste Brigade in Leopoldsburg. Ik nam zelf al deel aan enkele marathons en wou anderen aanmoedigen om dit ook te doen. Het concept van Start to run gaf me het idee om militairen die al een basisconditie hebben, te trainen voor een marathon. Onder de naam Run to marathon heb ik mijn idee uitgewerkt en voorgelegd aan de stafchef van de 1 ste Brigade. Die was onmiddellijk enthousiast en gaf me de toestemming om verder te gaan. Toen ik een oproep deed voor kandidaten, zat ik al snel aan zestig inschrijvingen, zelfs uit andere garnizoenen. Maar ik moest me beperken tot twintig kandidaten. Samen met atleet Jos Maes trainen we en trachten we iedereen zo goed mogelijk op te volgen. De groep van twintig sportievelingen is heel gevarieerd. De jongste is 23 jaar, de oudste vijftig. Het zijn allemaal militairen van de 1 ste Brigade, waaronder vier vrouwen. De gewone militair loopt twee tot drie keer per week en legt ongeveer dertig kilometer af. Met een programma van twaalf weken gaan we naar zes trainingen per week en leggen we al 65 tot negentig kilometer per week af. Op het einde van de voorbereiding zullen we ongeveer achthonderd kilometer hebben afgelegd. Naast de gewonen trainingen trachten we ook mee te doen aan wedstrijden om een beetje wedstrijdgevoel te krijgen. Ons doel op de marathon van Rotterdam is dat iedereen de eindstreep haalt. Een eindtijd hebben we ons niet opgelegd. Als we alle twintig de finish halen, is dat al een mooie prestatie. Ontbijt Op twaalf weken iemand klaarstomen voor zo n afstand, vraagt heel wat voorbereiding en training. Niet alleen op fysiek vlak, ook je levensstijl moet soms anders. Erik Psink knikt. Ontbijt bijvoorbeeld is onontbeerlijk voor iedereen. We vertrekken elke ochtend om acht uur om te trainen. Soms lopen we twee en een half uur en leggen we heel wat kilometers af. Op een lege maag kun je dat niet. Sommige militairen moesten dat ontbijten echt leren. Maar we geven hen raad en trachten hun conditie, hun voeding en hun gezondheid zoveel mogelijk op te volgen. En de goede groepssfeer maakt het allemaal makkelijker. Korporaal Iris Terwingen werkt als personeelsbediende in het 18 de Bataljon Logistiek. Mijn motivatie om hieraan mee te doen? Ik loop graag maar had niet echt een doel om te trainen. Zo n marathon is een echte uitdaging. Alleen trainen voor zoiets is moeilijk. Nu word ik begeleid en kan ik me aan mijn collega s optrekken als het wat moeilijker gaat. Eerste soldaat Wesley Bollyn van het 2/4 Regiment Lansiers is ook blij met de begeleiding. Ik zou niet weten hoe ik me moet voorbereiden op zo n marathon en welk trainingsschema ik zou moeten gebruiken, vertelt hij. Maar het leek me wel een uitdaging. Tot nu toe hebben mijn collega s in mijn eenheid al heel enthousiast gereageerd op mijn missie. Er zijn zelfs al een paar kandidaten voor volgend jaar. Toekomstplannen En Wesley is niet de enige die vooruit denkt. Ook organisator en trainer Erik Psink denkt al hardop aan een tweede editie in Dit zal geen eenmalige gebeurtenis worden, belooft hij. Ik heb al plannen gemaakt om dit volgend jaar weer te doen. Maar eerst zorgen dat we deze mannen en vrouwen kunnen klaarstomen voor de marathon in Rotterdam. Ik heb voor die marathon gekozen omdat er zo n goede sfeer is en de aankomst een groot feest is. Het is vooral belangrijk dat deze militairen trots mogen zijn op hun prestatie als ze over de streep lopen. En als dat midden in feestgedruis kan, des te beter. [ M.V.W. ] Jürgen Braekevelt DIRECT 2008/05 [16

19 Agenda Triatlon vrijdag 21 maart Peutie: de militaire ploeg triatlon zoekt nieuw talent! Blink je uit in de drie onderdelen van deze loodzware sport én kan je prestaties neerzetten om u tegen te zeggen? Neem dan contact op met de trainer van de ploeg. Inlichtingen en inschrijvingen: Ben Braem (trainer) op ( ), Ben.Braem@mil.be; of Frans Dedrie (ploegoverste) op ( ), Frans.Dedrie@mil.be. Veldlopen donderdag 27 maart Ghlin: cross Soldaat F. Cabuy over 10 km. Vertrek om 10 u bij EMI 2 (Route de Wallonie 18). Deelname: gratis voor militairen, 3 voor burgers (rek.nr ). Inlichtingen en inschrijvingen (voor 20 maart): of 3003 ( of 30 03), +Mons/EMI2/SecSport@mil.be. Mountainbike vrijdag 11 april Eupen: het Kmilo organiseert een mountainbiketocht rond Eupen over 25, 40 of 60 km. Vertrek van 8.30 tot u vanop Schönefeld. Inlichtingen en inschrijvingen: , irmep-kmilo-srt@army.mil.be. Mountainbike zondag 13 april Eupen: het Kmilo en RSK Eupen organiseren de VVT Bike Day, een mountainbiketocht rond Eupen over 15, 25, 40 of 60 km. Vertrek van 8 tot 12 u vanop Schönefeld. Inlichtingen en inschrijvingen: , irmep-kmilo-srt@army.mil.be. Schermen donderdag 17 april Saffraanberg: de Koninklijke School voor Onderofficieren organiseert de eerste wisselbeker Commandant KSOO degenschermen voor onderofficieren. Inlichtingen en inschrijvingen: Adjt Mathurin op ( ), claude. mathurin@mil.be. Wandelen zaterdag 19 april Weert (NL): Dwars door Limburg, een internationale wandeltocht over 6, 12, 20, 30 of 70 km. Deelname: 18 voor 70 km ( 9 tot 12 j.), 5 voor 30 km op rek.nr ter plaatse voor 6, 12 of 20 km. Inlichtingen en inschrijvingen (voor 21 maart): of , duchawil@hotmail.com of erik.degreef@hotmail.com. Motorrit zaterdag 19 april Kleine-Brogel: 13 de Kee Bee-motorrun, vanaf 8 tot u vanuit de vliegbasis Kleine-Brogel ten voordele van MS 2008, de actie van de Vlaamse MS-Liga, comité Limburg. Inlichtingen: ( ) of fax ( ). Oriëntatielopen vrijdag 25 april Hechtel-Eksel: wisselbeker Kamp Beverlo oriëntatielopen. Start van 9 tot 13 u aan depot Vlasmeer. Inlichtingen: adjudant Harrie Boets op ( ), fax ( ) of harrie.boets@army.mil.be. Wil je een activiteit in de agenda laten opnemen, gelieve dan de gewenste informatie met militair én burgertelefoonnummer minstens vijf weken voor publicatie te mailen naar vox@mil.be. Agenda C o n c e r t e n vrijdag 4 april Haacht: concert van de Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen, om 20 u in het Don Bosco-instituut (Stationsstraat 89). Inlichtingen: denny.de.cree@skynet.be. vrijdag 18 april Leuven: de Lionsclub Heist-Westerlo organiseert een concert van de Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen, om 20 u in het Lemmensinstituut (Herestraat 53). Voorverkoop ( 22) bij Bea Ockier (tel , beaockier@hotmail.com, rek.nr ). Prijs ter plaatse: 25. vrijdag 18 april Haneffe: concert van de Muziekkapel van de Luchtmacht, om 20 u in het sport- en cultuurcentrum (rue des Templiers). Inlichtingen: ( ) of jacques. humblet@mil.be. donderdag 24 april Terneuzen (Nl.): concert van de Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen, om 20 u in het Scheldetheater (Westkolkstraat 16). Inlichtingen: henksmets@zeelandnet.nl. vrijdag 25 april Sint-Agatha-Berchem: concert van de Koninklijke Muziekkapel van de Luchtmacht, om 20 u in de kerk. Inlichtingen: of fax woensdag 7 mei Berlaar: concert door de Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen. Inlichtingen: of fax vrijdag 9 mei Oudenaarde: de Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen concerteert om u op de Grote Markt. Inlichtingen: , fax donderdag 15 mei Diest: de Rotary Club Diest organiseert een concert van de Koninklijke Muziekkapel van de Gidsen, om 20 u in de Sint- Sulpitiuskerk. Inlichtingen: of aelbers@skynet.be. Verkoop van militair materieel DG MR organiseert verkopen van militair materieel over heel het land. Meer inlichtingen: Yvonne Winnen op of ; website: Cash & Carry : openbare verkoop, aanwezige militairen verplicht in burgerkledij - 15 april: Rocourt - 29 april: Haasdonk - 20 mei: Zutendaal - 10 juni: Rocourt DIRECT 2008/05 [C3

20 Wij bieden de wereld! Defensie rekruteert (m/v) artsen, apothekers, dierenartsen en medisch personeel Verantwoordelijke uitgever: Ivo Van Lembergen DG IPR, Kwartier Koningin Elisabeth Blok 5, Eversestraat 1, 1140 Brussel Klantendienst & distributie: Fax: Hoofdredactrice: An De Smedt Redactiesecretariaat en planning: Herbert Gysens Eindredactie: Patrick Thomée, Johan Van Herck Redacteurs: Concetto Bandinelli, Michaël Behets, Xavier Bonnewijn, Frédéric Guillaume, Kris Van Doorsselaere, Margot Van Waeyenberghe, Kurt Verwilligen M.m.v.: Didier Lemaire, Vertaalbureau Oneliner Foto: Malek Azoug, Pierre Bogaert, Patrick Bouillon, Jürgen Braekevelt, Christian Decloedt, Philippe Dehuit, Nicolas Deplanque, Jos Hansoul, Christian Theys Diatheek: Jean-François Soyez Creative director: Olivier Ferneeuw Creative project manager: Stéphane Lowagie Creative officers: Vincent Bordignon, Paula Corbeels, Patrice Hornez, Koen Saelens, Marie-Rose Schiemsky, Chantal Theys, Patrick Van den Borre, Hedwig Van Mellaert Drukkerij: Print House Defence: Patrick Vansteenkiste Direct is het informatieblad van het ministerie van Landsverdediging. Noch Defensie, noch enig ander persoon die in zijn naam handelt, zijn verantwoordelijk voor het eventuele gebruik van de informatie van deze uitgave. Alle rechten voorbehouden. DIRECT DG IPR-P/Publi KKE, blok 5 E.14 Evere of: Eversestraat Brussel vox@mil.be

De VOORGANGERS Het Para Commando Regiment

De VOORGANGERS Het Para Commando Regiment Ref :strategic-vision-belgian-defense-nl.pdf Oktober 2018 De VOORGANGERS 1952 Het Para Commando Regiment 1952 Het Para Commando Regiment Zwarte draak Rode draak Luluabourg 1970 Detmold 1970 Technische

Nadere informatie

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben.

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben. Het leger Thema: Bestaat vrede? Samenleving Nederland De overheid Moeilijkheid; *** Tijd: *** Juf Yvonne Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom

Nadere informatie

Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken

Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken tekst: sgt. Derek de Vries Lees het volledige artikel in de FALCON Grizzly, this is Mike ready to copy nine-liner This is grizzly, ready to

Nadere informatie

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon Medischwetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Inhoud Inleiding 5 Medisch-wetenschappelijk onderzoek 6 Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek? Wat zijn proefpersonen? Wie

Nadere informatie

Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem

Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem A Bridge too Far is een film over de meest tragische blunder van de Tweede Wereldoorlog en vertelt heel precies over een groot plan. Dat plan kostte meer Geallieerden

Nadere informatie

2015/08. Roland Outtier Gerard Vandoolaeghe Yves Lagage. voorzitter joggen voor Beginners logistiek evenementen

2015/08. Roland Outtier Gerard Vandoolaeghe Yves Lagage. voorzitter joggen voor Beginners logistiek evenementen Ieper 08/08/2015 Ook midden de zomervakantie stak het LOKO-team de koppen bij elkaar. Het najaar kondigt zich immers als zeer druk aan! In september bundelen we immers deelnames aan Dwars door Ieper, De

Nadere informatie

Op bezoek bij de podoloog

Op bezoek bij de podoloog 360-Sports Flash In deze Flash: Op bezoek bij de podoloog Wintertraining voor sporters Wintertraining, ook voor wie gewoon fit wil blijven Aanbod wintertraining Sporter van de maand: Jan Cappaert Agenda

Nadere informatie

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand

Henk Oostdam is fiscaal adviseur bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand Henk Oostdam is fiscaal bij zijn eigen praktijk Tax Consult Network en is de vertrouwenspersoon van Tim Coronel en Peter Ouwehand 30 RBA_Fiscale Opleidingen 2015-2016 30 mijn Henk Oostdam We kijken samen

Nadere informatie

Onderofficier Paracommando

Onderofficier Paracommando Onderofficier Paracommando bereikt hebben van 34 jaar Bijkomende proeven paracommando Als paracommando (ParaCdo) behoor je tot de elite van de Landcomponent. Je opdracht bestaat uit het tussenkomen in

Nadere informatie

Finale weekend club competitie

Finale weekend club competitie Finale weekend club competitie Ploegentijdrit Zaterdag stond als allereerst de ploegentijdrit op programma. Jawel hoor we moesten als eerste van start. We waren maar met 5 in plaats van 6 man. Start ging

Nadere informatie

2 15 kilometerwedstrijden, maar toch niet helemaal...

2 15 kilometerwedstrijden, maar toch niet helemaal... 2 15 kilometerwedstrijden, maar toch niet helemaal... Alweer een tijdje geleden, maar vanwege de drukte nog geen verslag, maar zondag 16 november jongstleden liep ik mijn eerste Zevenheuvelenloop in Nijmegen.

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Werkbladen voortgezet onderwijs. Naam leerling:

Werkbladen voortgezet onderwijs. Naam leerling: Werkbladen voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film D-Day, Normandy 1944. Een film die je meeneemt naar een beslissend moment in de geschiedenis:

Nadere informatie

Offener Internationaler Stadtwerke- Cup 15 Hamm (D)

Offener Internationaler Stadtwerke- Cup 15 Hamm (D) NIEUWSBRIEF SEPTEMBER Seizoen 2015-2016 Hallo allemaal! De eerste weken zitten er weer op en alles draait weer alsof het nooit vakantie is geweest! Iedereen is lekker uitgerust in de vakantie en we kunnen

Nadere informatie

foto s sina willmann haar mannetje

foto s sina willmann haar mannetje foto s sina willmann Sina Willmann staat haar mannetje De wereld van quadraces staat bij het brede publiek voornamelijk bekend als een echte mannenwereld. Er zijn echter ook dames die hun mannetje weten

Nadere informatie

Initiatieprotocol. Orca Bilzen

Initiatieprotocol. Orca Bilzen Orca Bilzen Onderwaterhockey Een vreemde benaming voor een zogezegd vreemde sport. Maar niets is minder waar. Onderwaterhockey is de ultieme verzameling van conditie, tactiek en vooral fun. En dat allemaal

Nadere informatie

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon

Medisch-wetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Uitgave Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postadres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag Bezoekadres Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag Telefoon (070) 340 79 11 Informatie Voor informatie en vragen

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen.

Dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen. Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dames en heren, Ik sta hier vandaag

Nadere informatie

Competence Navigator - Individueel rapport. Piet Pienter 16.03.2015. Competence Navigator - Individueel rapport Piet Pienter 16.03.2015 11:05 1.

Competence Navigator - Individueel rapport. Piet Pienter 16.03.2015. Competence Navigator - Individueel rapport Piet Pienter 16.03.2015 11:05 1. 16.03.2015 16.03.2015 11:05 1. Algemene verdeling van de indicaties Aantal deelnemers: 7, Aantal indicaties 136 / 140 In het 360 diagnose proces over jouw competenties, hebben 7 mensen, waaronder jijzelf,

Nadere informatie

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel?

Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Bonus: Hoe goed ben jij momenteel? Blad 1 van 20 Hoe goed ben jij momenteel? Iedereen kan zijn leiderschapsvaardigheden aanzienlijk verbeteren met een beetje denkwerk en oefening. Met deze test krijg je

Nadere informatie

23 februari Hervorming van de Civiele Bescherming De vrijwillige personeelsleden

23 februari Hervorming van de Civiele Bescherming De vrijwillige personeelsleden Hervorming van de Civiele Bescherming De vrijwillige personeelsleden en geldelijk statuut Toepassingsgebied De vrijwillige personeelsleden die gevraagd hebben om benoemd te worden in de graad van sappeur

Nadere informatie

DE VEVA OPLEIDING. Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie

DE VEVA OPLEIDING. Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie DE VEVA OPLEIDING Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie DE TIEN MEEST GES INFORMATIE VOOR OUDERS EN VERZORGERS 1 2 3 4 Is er ondanks de bezuinigingen bij Defensie een toekomst voor leerlingen Veiligheid

Nadere informatie

Stefan Slot Vriezenveen

Stefan Slot Vriezenveen Beste sponsoren, Zoals jullie waarschijnlijk wel mee hebben gekregen is vorige week de marathon van New York afgelast. De reden waarom deze afgelast is lijkt mij volkomen terecht! Maar het moment en de

Nadere informatie

Nationale Competitie van de Reservekaders

Nationale Competitie van de Reservekaders URNOR asbl KNVRO vzw 1000 Bruxelles, Rue des Petits Carmes 24 Bte 1 1000 Brussel, Karmelietenstraat 24 Bus 1 urnor-knvro@skynet.be +32 (0)2 501.23.38 +32 (0)2 501.23.39 URNSOR asbl KNUROO vzw 1000 Bruxelles,

Nadere informatie

narratieve zorg Elder empowering the elderly

narratieve zorg Elder empowering the elderly narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar

Nadere informatie

Inhoud van de briefing

Inhoud van de briefing De voortgezette vorming Adlministrateur Begeleidingscommissie voor de hervorming van de Civiele Veiligheid 15 maart 2017 Arnaud DE DECKER, Ing. Kolonel met het brevet van Militair Directeur van de Inhoud

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

Londen 2012! Meer dan 2000 jaar geleden. Gerwin De Decker. Grieken hun goden vereerden. De enige. bewoners waren priesters, die de

Londen 2012! Meer dan 2000 jaar geleden. Gerwin De Decker. Grieken hun goden vereerden. De enige. bewoners waren priesters, die de Gerwin De Decker Sportievelingen zullen zich tijdens de zomervakantie niet vervelen. Want de Olympische Spelen komen er weer aan! Van 27 juli tot en met 12 augustus 2012 zullen alle topatleten van de hele

Nadere informatie

FAQ Bevordering niveau A

FAQ Bevordering niveau A FAQ Bevordering niveau A FAQ Bevordering niveau A 1 / 10 Inhoudsopgave DE EERSTE REEKS... 3 WAARUIT BESTAAT DE EERSTE REEKS?... 3 HOE KAN IK ME INSCHRIJVEN?... 3 WIE KAN DEELNEMEN?... 4 WIE KAN NIET DEELNEMEN?...

Nadere informatie

HDAB Aanvulling stand van zakenbrief Afghanistan: nazorg, counter insurgency opleiding en eigen vuur incident

HDAB Aanvulling stand van zakenbrief Afghanistan: nazorg, counter insurgency opleiding en eigen vuur incident Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Afschrift aan de Voorzitter van de Eerste

Nadere informatie

Nederlanders aan het woord

Nederlanders aan het woord Nederlanders aan het woord Veteranen en de Nederlandse Veteranendag 2014 Trends, Onderzoek en Statistiek (TOS) Directie Communicatie Documentnummer: TOS-14-066a Belangrijkste inzichten Nederlander hecht

Nadere informatie

Tip mijn naam in op Google en U ziet het relaas.

Tip mijn naam in op Google en U ziet het relaas. Pagina 1 van 10 Luc Vervecken Van: "Luc Vervecken" Aan: "Luc Vervecken" Verzonden: vrijdag 5 oktober 2012 21:34 Onderwerp: Fwd: ;De acht van Stanleystad

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

PROLOOP NR 1 2015 HAAL HET BESTE UIT JOUW LOPERS MET ZIPCOACH

PROLOOP NR 1 2015 HAAL HET BESTE UIT JOUW LOPERS MET ZIPCOACH PROLOOP NR 1 2015 HAAL HET BESTE UIT JOUW LOPERS MET ZIPCOACH 56 TIPS & TRICKS Elke hardloper heeft zijn eigen doelstelling: waar de één zich bijvoorbeeld focust op het verbeteren van zijn looptechniek,

Nadere informatie

Hoe gebruikt de ruiter zijn eigen lichaam om paard te rijden en meer specifiek om aan de teugel te rijden?

Hoe gebruikt de ruiter zijn eigen lichaam om paard te rijden en meer specifiek om aan de teugel te rijden? 1. Over het boek Als ik op het internet sleutelwoorden ingeef zoals : dressuur, aan de teugel, aan het bit enz, kom ik steeds terecht op weliswaar interessante sites met veel informatie over het paard

Nadere informatie

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.

Nadere informatie

Jeugdcompetitie 2013 A.V.Start

Jeugdcompetitie 2013 A.V.Start Nieuwsbrief januari 2013. Alle leden nog de beste wensen voor 2013. Bomenwacht Nederland is de nieuwe sponsor van de competitie. Jeugdcompetitie 2013 A.V.Start Dag Datum Wedstrijd Plaats Afstand zondag

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

KONINKLIJK BESLUIT VAN 24 APRIL 2014 TOT VASTSTELLING VAN DE MINIMALE INHOUD

KONINKLIJK BESLUIT VAN 24 APRIL 2014 TOT VASTSTELLING VAN DE MINIMALE INHOUD KONINKLIJK BESLUIT VAN 24 APRIL 2014 TOT VASTSTELLING VAN DE MINIMALE INHOUD EN DE STRUCTUUR VAN HET MEERJARENBELEIDSPLAN VAN DE HULPVERLENINGSZONES. (B.S. 12.09.2014) Gelet op de wet van 15 mei 2007 betreffende

Nadere informatie

Sportinfrastructuur. fitnesszaal 140 m². power en fitnesszaal 360 m². sportzaal 362 m². sportzaal 385 m². turnzaal 90 m². power en fitnesszaal 120 m²

Sportinfrastructuur. fitnesszaal 140 m². power en fitnesszaal 360 m². sportzaal 362 m². sportzaal 385 m². turnzaal 90 m². power en fitnesszaal 120 m² Oost Vlaanderen Kwartier Kapitein Vlieger De Hemptinne fitnesszaal 140 m² Molenstraat 69 9890 Gavere West Vlaanderen Kwartier Eerste Wachtmeester Lemahieu 360 m² Kemmelseweg 5 8900 Ieper Kwartier Adjudant

Nadere informatie

SV Baarn D1 pakt eerste prijs in Parijs!

SV Baarn D1 pakt eerste prijs in Parijs! SV Baarn D1 pakt eerste prijs in Parijs! De D1 van SV Baarn is met Pinksteren vier dagen naar Parijs geweest. Dit was een onvergetelijke ervaring voor de spelers uit het team. De ploeg van Jacco Engelsman,

Nadere informatie

Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht.

Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht. Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank mw. Coorens, Dames en heren, We vieren vanavond

Nadere informatie

Vier vacante plaatsen voor adjudant (beroepspersoneel) via bevordering

Vier vacante plaatsen voor adjudant (beroepspersoneel) via bevordering Vier vacante plaatsen voor adjudant (beroepspersoneel) via bevordering Post: Gent Functie Doelstelling van de functie 1. De operationele leiding bij de bestrijding van incidenten over een team medewerkers.

Nadere informatie

RECHT OP ANDERS ZIJN DOELSTELLING

RECHT OP ANDERS ZIJN DOELSTELLING RECHT OP ANDERS ZIJN DOELSTELLING Kinderen leren wat discriminatie inhoudt Discrimineren gebeurt overal ter wereld Iedereen heeft het recht om gelijk behandeld te worden MATERIAAL Spelregels Pionnen (zie

Nadere informatie

Functiebeschrijving Nederlandstalig SAPPEUR-dronepiloot

Functiebeschrijving Nederlandstalig SAPPEUR-dronepiloot Functiebeschrijving Nederlandstalig SAPPEUR-dronepiloot FOD Binnenlandse Zaken Algemene Directie Civiele Veiligheid Operationele Eenheid Brasschaat 1/5 Profiel Civiele Bescherming De nieuwe Civiele Bescherming

Nadere informatie

Course material. B.A.M. Trainingen: Over de grens training. April 2015 V1.1

Course material. B.A.M. Trainingen: Over de grens training. April 2015 V1.1 Course material B.A.M. Trainingen: Over de grens training April 2015 V1.1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Informatie... 4 Hoe kan ik me inschrijven?... 6 Inleiding Veel mensen leven hun

Nadere informatie

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu?

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Proficiat & bedankt! Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. Fantastisch dat je je zo wil engageren om samen met ons kwetsbare

Nadere informatie

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN

PREVIEW. Probeer nu 1 dag DAVID DE JONGE JAREN VAN VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN PREVIEW Probeer nu 1 dag DE JONGE JAREN VAN DAVID VIJF DAGEN: GOD, SPORT & JEZELF MET PRAKTISCHE, SPORT- EN PERSOONLIJKE VOORBEELDEN DAG 1 GOD ZIET JOU ZITTEN! Het is niet leuk om buitengesloten te worden,

Nadere informatie

Topsporter bij Defensie

Topsporter bij Defensie Topsporter bij Defensie Atleten ondersteunen bij hun jacht op die felbegeerde medailles en hen een professionele omkadering bieden, dat is wat Defensie voor ogen heeft. Maar... hoe gaat dat precies in

Nadere informatie

Vacature beroepskapitein bij bevordering en professionalisering in dezelfde zone

Vacature beroepskapitein bij bevordering en professionalisering in dezelfde zone Vacature beroepskapitein bij bevordering en professionalisering in dezelfde zone Selectievoorwaarden: De zoneraad verklaart de functie van beroepskapitein vacant bij bevordering en professionalisering.

Nadere informatie

Voorwoord! Wie wil ik helpen?!

Voorwoord! Wie wil ik helpen?! Voorwoord Allereerst dankjewel dat je mijn boek hebt gekocht of gekregen en dat je dit ook leest. Dit toont dat jij vooruit wil in het leven en dat je ook actiegericht bent. En actiegerichte mensen halen

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren.

Het gaf mij veel energie om een eigen evenement te organiseren. Het Cruyff Foundation Community Program De Johan Cruyff Foundation wil jongeren langdurig binden aan het Cruyff Court en de wijk. Wij willen jongeren meer zelfvertrouwen geven, kansen bieden om hun talent

Nadere informatie

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR Altijd al gezocht naar een trainingsconcept voor uw medewerkers waar je meteen van zegt: GewoonDoen! Nu is deze kans eindelijk aanwezig en wel voor een deelnameprijs van

Nadere informatie

De Plaswekker. PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Afdeling kindergeneeskunde

De Plaswekker. PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Afdeling kindergeneeskunde De Plaswekker PIPO-poli voor kinderen met plas- en poepproblemen Afdeling kindergeneeskunde De plaswekker Soms wil je graag droog worden s nachts, maar werken hulpmiddeltjes zoals plassen rusten -plassen

Nadere informatie

2500 jaar marathon! Genoeg bewegen ook. Daarom beter. Veel mensen voelen het. kun je beginnen met lopen. Lopen kriebelen. Als het kriebelt, moet

2500 jaar marathon! Genoeg bewegen ook. Daarom beter. Veel mensen voelen het. kun je beginnen met lopen. Lopen kriebelen. Als het kriebelt, moet HR_113_45.jpg Jeroen Defauw Lopen kun je leren Iedereen wil zich beter voelen. Loop, loop, lopen maar! Of er mooier uitzien. Gezond eten is belangrijk. De zon straalt. Het weer wordt Genoeg bewegen ook.

Nadere informatie

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

Roeien is een gezonde sport, met weinig kans op blessures. Bedrijfsroeien. in samenwerking met

Roeien is een gezonde sport, met weinig kans op blessures. Bedrijfsroeien. in samenwerking met Roeien is een gezonde sport, met weinig kans op blessures Bedrijfsroeien in samenwerking met Bedrijfsroeien Roeien: een ideale bedrijfssport De Roeisport Nederland kent circa 28.000 roeiers. Ongeveer evenveel

Nadere informatie

Wees duidelijk tegen je klanten

Wees duidelijk tegen je klanten Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk

Nadere informatie

Follow-up van humanitaire werkers die terugkeren uit door ebola getroffen gebieden

Follow-up van humanitaire werkers die terugkeren uit door ebola getroffen gebieden Follow-up van humanitaire werkers die terugkeren uit door ebola getroffen gebieden Gevalideerd door de RMG op 18 / 12 / 2014 Inhoud Doel... 3 Doelstellingen... 3 Dankbetuiging... 3 Medische follow-up na

Nadere informatie

Fit in je Hoofd, Goed in je Vel.

Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Goed in je vel zitten Vandaag: 1) Wat is geestelijk gezond? 2) Fit in je Hoofd en 10 positieve stappen 3) Slot en doel 1) Wat is geestelijk gezond? Wie zich mentaal goed

Nadere informatie

Inspiratiesessie: Clinical Leadership Project (CLP): leiding geven voor betere patiëntenzorg. Dirk Gils 21/03/2013

Inspiratiesessie: Clinical Leadership Project (CLP): leiding geven voor betere patiëntenzorg. Dirk Gils 21/03/2013 Inspiratiesessie: Clinical Leadership Project (CLP): leiding geven voor betere patiëntenzorg Dirk Gils 21/03/2013 2 sinds 1/09/ 2009 is AZ Turnhout één regionaal ziekenhuis. ruim 1700 medewerkers 160 artsen

Nadere informatie

Mascha Pijnenborg. Naast een nieuwe outfit, hoort daar ook een natuurlijk ook nieuwe fiets bij. Deze fiets kon ik begin januari op gaan halen!

Mascha Pijnenborg. Naast een nieuwe outfit, hoort daar ook een natuurlijk ook nieuwe fiets bij. Deze fiets kon ik begin januari op gaan halen! Nieuwsbrief Mascha Pijnenborg Uitgave 1, 2011 Nieuw jaar, nieuwe ploeg, nieuwe fiets Een nieuw jaar is begonnen! Mijn oude ploeg bestaat nu écht niet meer en ik start nu officieel bij het nieuwe Dolmans

Nadere informatie

TRAININGSPLAN Behaal je doelen en geniet van de weg ernaar toe Naam: Naam paard:

TRAININGSPLAN Behaal je doelen en geniet van de weg ernaar toe Naam: Naam paard: www.dressagepro.com TRAININGSPLAN Behaal je doelen en geniet van de weg ernaar toe Naam: Naam paard: Als je geen plan maakt en geen doelen stelt, is de kans kleiner dat je daadwerkelijk bereikt wat je

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Het installatieproject

Het installatieproject JCI - ZuidLimburg JCI Zuid-Limburg is op dit moment de jongste kamer (i.o.) binnen JCI Nederland. JCI (Junior Chamber International) ook wel bekend als de Junior Kamer, een wereldwijd netwerk van jonge

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

Stageverslag Michaël Deslypere

Stageverslag Michaël Deslypere Stageverslag Michaël Deslypere MANPOWER Stagementor: Valerie Milissen Stagebegeleider: Pieterjan Bonne 2 Inhoudsopgave 1.Voorwoord... 3 2.Situering/voorstelling van de stageplaats... 4 3.Beschrijving van

Nadere informatie

Wie kan terecht in een centrum voor basiseducatie? Wat kan je er leren?

Wie kan terecht in een centrum voor basiseducatie? Wat kan je er leren? basis educatie Wie niet goed kan lezen, schrijven en rekenen, is geen uitzondering. In ons land heeft meer dan half miljoen mensen er moeite mee. In een centrum voor basiseducatie kan je die achterstand

Nadere informatie

WAFELVERKOOP KSKL TERNAT : EEN HART VOOR TERNAT TEN VOORDELE VAN DE AANKOOP VAN EEN AED-TOESTEL

WAFELVERKOOP KSKL TERNAT : EEN HART VOOR TERNAT TEN VOORDELE VAN DE AANKOOP VAN EEN AED-TOESTEL : EEN HART VOOR TERNAT TEN VOORDELE VAN DE AANKOOP VAN EEN AED-TOESTEL Beste spelers, ouders, trainers, medewerkers en sympathisanten, Via de NIEUWE actie Een HART voor TERNAT wil de club door de verkoop

Nadere informatie

Waarom bent u huurderswerk gaan doen?

Waarom bent u huurderswerk gaan doen? 1 Tijdens de laatst gehouden Huurdersraadvergadering hebben we jullie deelgenoot gemaakt van onze bevindingen tijdens de cursus Hoe betrek ik de achterban Voorzitter Rien Stek, secretaris Joop Kuipers

Nadere informatie

Onderofficier paracommando - CIS

Onderofficier paracommando - CIS lidstaat van de Europese Economische Ruimte of van de Zwitserse Bondsstaat bereikt hebben van 34 jaar Onderofficier paracommando - CIS Bijkomende proeven paracommando Als paracommando (ParaCdo) behoor

Nadere informatie

maart 2014 nr 120 www.maks.be PROTEST

maart 2014 nr 120 www.maks.be PROTEST maart 2014 nr 120 www.maks.be PROTEST Jens Mollenvanger 6 PROTEST Jonathan deelt GAS-beloningen uit 11 LEERLINGENKAART Ontwerp ze zelf 18 BETERE PUNTEN Scoren met google 20 BRUSSEL Rappen over probleemwijken

Nadere informatie

KENA ZOMERKAMPEN EN JEUGDVAKANTIES

KENA ZOMERKAMPEN EN JEUGDVAKANTIES KENA ZOMERKAMPEN EN JEUGDVAKANTIES 3 KENA organiseert kampen in hartje Limburg voor 8 tot 12-jarigen en voor 12 tot 16-jarigen tijdens de schoolvakanties. Een kamp duurt één week. De kampen worden gedragen

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Nederlandse kust geschiedenis van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen

Nadere informatie

Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013

Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013 Adviesrapport Decentralisatie Jeugdzorg Wageningen 2013 Jongerenraad Wageningen Adviesnr. : 1 Datum : 29-05-2013 Colofon De Jongerenraad, een adviesorgaan van de gemeente Wageningen, is geïnstalleerd in

Nadere informatie

Het nieuwe bestuur stelt zich graag even voor

Het nieuwe bestuur stelt zich graag even voor Het nieuwe bestuur stelt zich graag even voor Bestuur Born Atletiek Totaal Even voorstellen, Beste atleten en ouders, wellicht heeft u er nooit zo bij stil gestaan maar achter de schermen is de Stichting

Nadere informatie

Dringende Medische Hulpverlening

Dringende Medische Hulpverlening Versie nr: 1 Laatste wijziging: 30-06-2007 1. Waartoe dient deze fiche? 2. Wat is dringende medische hulp? 3. Wie heeft recht op dringende medische hulp? 4. Aan welke voorwaarden moet ik voldoen om aanspraak

Nadere informatie

Benefits voor alle militairen!

Benefits voor alle militairen! 28 januari 2015 Benefits voor alle militairen! Beste leden, Na jaren intensief lobbywerk door ACV Defensie krijgen de militairen ook een benefitplatform. Andere overheidsdiensten zoals het Federaal Openbaar

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen,

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen, Spreekpunten staatssecretaris De Vries van Defensie ter gelegenheid van de eerste deeltijdopleiding Middelbare Defensie Vorming te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank u wel kolonel Lambrichts,

Nadere informatie

VCA Nieuwsbrief dec 2015. LIBANON presentatie. www.veteranencafealmelo.nl. vca@veteranen.nl. Veteranen Cafe t Hookhoes, Grotestraat-zuid 129, Almelo

VCA Nieuwsbrief dec 2015. LIBANON presentatie. www.veteranencafealmelo.nl. vca@veteranen.nl. Veteranen Cafe t Hookhoes, Grotestraat-zuid 129, Almelo Naam bedrijf VCA Nieuwsbrief dec 2015 Veteranen Cafe t Hookhoes, Grotestraat-zuid 129, Almelo www.veteranencafealmelo.nl vca@veteranen.nl Contact : vca@veteranen.nl LIBANON presentatie 06-21 666 362 Redactie

Nadere informatie

gaat hier dus hand in hand met het levendig houden van de herinnering aan delen van de geschiedenis die steeds verder van ons af liggen.

gaat hier dus hand in hand met het levendig houden van de herinnering aan delen van de geschiedenis die steeds verder van ons af liggen. Toespraak staatssecretaris van Defensie, Jack de Vries voor de reünie Djocja, 17 december 2008, Koninklijk Militair Tehuis Oud Militairen en Museum Bronbeek Allereerst mijn hartelijke dank om voor u te

Nadere informatie

Get In Shape! Stoere mannen werken in de zorg!

Get In Shape! Stoere mannen werken in de zorg! Get In Shape! Stoere mannen werken in de zorg! Samenvatting concept Het concept bevat een reclame die ingaat op de handelingen binnen het werk en het imago van negatief naar positief omvormt en een dag

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

In Elfenland moeten jonge elfen, om in de kring der volwassenen opgenomen te worden, een speciale proef doorstaan.

In Elfenland moeten jonge elfen, om in de kring der volwassenen opgenomen te worden, een speciale proef doorstaan. Elfenland Spelidee: In Elfenland moeten jonge elfen, om in de kring der volwassenen opgenomen te worden, een speciale proef doorstaan. Elke jonge elf, jongen of meisje, moet zoveel mogelijk beroemde plaatsen

Nadere informatie

28 augustus 2015. Vreedzame school. Nieuw meubilair groep 3. Lydia

28 augustus 2015. Vreedzame school. Nieuw meubilair groep 3. Lydia 28 augustus 2015 Vreedzame school Inmiddels zitten de eerste weken er weer op en zijn alle groepen goed begonnen. U heeft in de informatiefolders van de verschillende groepen kunnen lezen dat er in de

Nadere informatie

Training Within Industry - Job Instruction

Training Within Industry - Job Instruction Training Within Industry - Job Instruction Inleiding In veel bedrijven worden problemen opgelost door doelgericht aan die problemen te werken. Achteraf hadden deze problemen voorkomen kunnen worden, door

Nadere informatie

Strandlopers en Notenkrakers

Strandlopers en Notenkrakers Week 1: 13 t/m 17 juli 2015 Maandag 13-07: Op de eerste dag van de zomervakantie gaan wij verkoeling zoeken in het water en chillen in het bubbelbad. Waar kunnen we deze elementen beter vinden dan in het

Nadere informatie

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje jan-mrt 2011 Contactenkrant Wie vindt het leuk om samen af en toe te koken? Wie wil samen met mij gaan wandelen? Samen zwemmen? Samen boodschappen doen op de markt? Ik zoek een kaartmaatje Gezocht: vriend(in)

Nadere informatie

ACTIVITEITENKALENDER LDC FAR WEST. April, mei, juni 2016. LDC Far West, Duchéhof 104, 1800 Vilvoorde

ACTIVITEITENKALENDER LDC FAR WEST. April, mei, juni 2016. LDC Far West, Duchéhof 104, 1800 Vilvoorde ACTIVITEITENKALENDER LDC FAR WEST April, mei, juni 2016 LDC Far West, Duchéhof 104, 1800 Vilvoorde Centrumleider Far West Buurtbewoners, Ik ben Lore Tilley en vanaf februari heb ik de taak van Marijke

Nadere informatie

hun familie, geachte aanwezigen,

hun familie, geachte aanwezigen, Toespraak van de minister van Defensie, J.S.J. Hillen, ter gelegenheid van de uitreiking van de eerste universitair erkende diploma s van de Nederlandse Defensie Academie op 26 maart 2012 te Den Helder.

Nadere informatie

Huishoudelijk reglement van het remuneratiecomité van de Vlaamse overheid

Huishoudelijk reglement van het remuneratiecomité van de Vlaamse overheid Huishoudelijk reglement van het remuneratiecomité van de Vlaamse overheid Opdracht en algemene werkingsregels 1 - Het remuneratiecomité heeft aandacht voor het strategische beleid en neemt hierin een adviserende

Nadere informatie

Cadettencorps Breda. Koninklijke Militaire Academie

Cadettencorps Breda. Koninklijke Militaire Academie Cadettencorps Breda Koninklijke Militaire Academie Colofon Uitgave september 2009. Deze brochure is een uitgave van het Cadettencorps Breda. Voor meer informatie kun je terecht op internet: www.nlda.nl/cadettencorps.

Nadere informatie

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg!

Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! Op zoek naar een leuke baan? WSD-Groep helpt je op weg! leuk en zinvol werk passend bij wat jij kunt gezelligheid met collega s je eigen salaris verdienen Jo Arts, assistent-kok: Van thuis zitten word

Nadere informatie