Arbeidsre-integratie Personen met psychische problemen Arbeidstrajectbegeleiders Hulpverleners. PhD-verdediging Knaeps Jeroen 6 maart 2015

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Arbeidsre-integratie Personen met psychische problemen Arbeidstrajectbegeleiders Hulpverleners. PhD-verdediging Knaeps Jeroen 6 maart 2015"

Pieter Driessen
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Arbeidsre-integratie Personen met psychische problemen Arbeidstrajectbegeleiders Hulpverleners PhD-verdediging Knaeps Jeroen 6 maart 2015

2 Probleemstelling Een op drie werkzoekenden heeft psychische problemen 29/01/2013, De Standaard RIZIV: Werken is goede therapie voor depressie 03/03/2015, Knack Langdurige zieke moet vlot werk kunnen hervatten 23/12/2014, De Standaard

3 Probleemstelling: Tewerkstellingssituatie Huidige situatie Tewerkstelling internationaal: 12% à 38% Ziekte-uitkering (BE): jaar -> bijna 50% van aanvragen Werkloosheid (BE): 26,5%! Voor- en nadelen (Luciano & Meara, 2014; OECD, 2012; van Erp, Michon, van Duin, & Van Weeghel, 2013)

4 Evidence-based practice 2 types programma s Individual Placement and Support (Supported Employment) Competitieve jobs Zero-exclusie Snel zoeken Integratie met GGZ-teams Voorkeur van de cliënt Continue en individuele ondersteuning, follow-up Effect op inkomen Werkgevers (Becker & Drake, 1994; Kinoshita et al., 2013; Marino & Dixon, 2014)

5 Evidence-based practice 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% IPS Controle 20% 10% 0% (Kinoshita et al., 2013; Marino & Dixon, 2014; Marshall et al., 2014)

6 Vlaamse instanties VDAB Gatekeeper Jobs zoeken GTB Case manager Screening Off-the-job support Geïndividualiseerd plan Samenwerking stimuleren GOB Specialist On-the-job support Stages begeleiden Contact werkgevers + Arbeidszorg, Beschutte werkplaatsen, ondersteuning in ziekenhuizen

7 Overzicht Deel 1 Patiënten en hulpverleners Willen hulpverleners begeleiden? Hulpverlener Willen patiënten werken? Persoon met psychische problemen Begeleiding Tewerkstelling Arbeidstrajectbegeleider (VDAB, GTB, GOB) Intentie tot focussen op reguliere jobs?

8 Patiënten en hun begeleiders Deel 1 Patiënten en hulpverleners 1. Welke arbeidsdoelen heeft de patiënt op korte en lange termijn? 2. Welke doelen vinden begeleiders realistisch? 3. Hebben begeleiders en patiënten een gelijkaardige visie over arbeidsdoelen, barrières en ondersteuning? Knaeps, Neyens, Van Weeghel, & Van Audenhove (accepted)

9 Patiënten en hun begeleiders Methode Vragenlijst Gebaseerd op internationale studies In samenwerking met patiënten en experts Steekproef 279 begeleiders 1160 patiënten -> 733 (63%) Man vrouw, Secundair (met getuigschrift), 42j. Meerdere psychische problemen 48%: > 2 j niet gewerkt 42%: regelmatig tot vaak zorgen over werk (Ali, Schur, & Blank, 2011; Secker, Grove, & Seebohm, 2001)

10 Arbeidsdoelen Patiënt % of cases (n) Hulpverlener % of cases (n) Korte termijn Lange termijn Korte termijn Lange termijn Reguliere job 35.5 (260) 44.6 (327) 24.1 (167) 32.4 (228) Geen activiteiten 16.0 (117) 9.3 (68) 19.6 (136) 6.8 (48) Beschutte Werkplaats 11.7 (86) 10.4 (76) 14.9 (103) 17.8 (125) Vrijwilligerswerk 21.8 (160) 14.6 (107) 26.8 (186) 18.0 (127) Studies, opleiding 17.5 (128) 10.1 (74) 9.5 (66) 4.7 (33) Dagactiviteitencentrum 16.0 (117) 10.2 (75) 34.6 (240) 24.6 (173) Zelfstandige 4.4 (32) 3.5 (26) 1.0 (7) 1.4 (10) Huishouden 16.6 (122) 7.5 (55) 33.9 (235) 13.8 (97) Andere (pensioen) 2.2 (16) 1.8 (13) 1.7 (12) 0.7 (5) Arbeidszorg 6.1 (45) 4.2 (31) 16.7 (116) 10.5 (74)

11 Patiënten en hun begeleiders: barrières Patiënt Geen Enkele Hulpverlener Geen Enkele Verschillende Uitgesproken % Verschillende Uitgesproken % 33% Er is geen match tussen de perceptie van barrières door de patiënt en de hulpverlener.

12 Patiënten en hun begeleiders: steun Hulpverlener Patiënt Geen Info, administratie Job zoeken, sollicitatietraining On-the-job coaching Geen Info, administratie Job zoeken, sollicitatietraining On-the-job coaching % 38% 32% Er is geen match tussen de perceptie van nodige ondersteuning door de patiënt en de hulpverlener.

Persoon met psychische problemen Begeleiding Tewerkstelling

13 Overzicht Willen hulpverleners begeleiden? Hulpverlener Willen patiënten werken? Persoon met psychische problemen Begeleiding Tewerkstelling Deel 2 Arbeidsbegeleiding Arbeidstrajectbegeleider (VDAB, GTB, GOB) Intentie tot focussen op reguliere jobs?

14 Programma s in Vlaanderen Deel 2 Arbeidsbegeleiding VRAGEN 1. Welke IPS-principes worden geïmplementeerd? 2. Welke barrières ervaart men bij het zoeken naar reguliere jobs? METHODE 1. IPS Fidelity Scale 2. Semi-gestructureerde interviews & thematische analyse Knaeps, DeSmet, & Van Audenhove (2012)

15 Programma s in Vlaanderen 70 IPS Matige IPS Geen IPS IPS Sheltered Employment Pre-vocational training

16 Barrières: macro, meso, micro n: 70 Macro Werkgevers Financiële ondersteuning n: 34 n: 64 Meso Caseload Administratieve werkdruk Micro Symptomen en stabiliteit Motivatie

Welke overtuigingen heeft men met betrekking tot reguliere jobs?

17 Arbeidstrajectbegeleiders Deel 2 Arbeidsbegeleiding Wat bepaalt de intentie van ATB-ers om te focussen op reguliere jobs? Welke overtuigingen heeft men met betrekking tot reguliere jobs? Knaeps, Neyens, Donceel, Van Weeghel, & Van Audenhove (2014) Knaeps, Neyens, Van Weeghel, & Van Audenhove (2015)

18 Methode: Theory of Planned Behavior Belief-based measures General measures Behavioral beliefs - Behavioral belief strength - Outcome evaluation Attitudes Prior behavior Normative beliefs - Normative belief strength - Motivation to comply Control beliefs - Control belief strength - Control belief power Subjective norms Perceived behavioral control Intentions Self-efficacy Moral norms

19 Arbeidstrajectbegeleiders : methode Steekproef 263 ATB-ers (56%) 7 j. aan het werk, 83% vrouwen Dagelijks tot wekelijks professioneel contact (83%) Analyse: structural equation modelling (confirmatorische factoranalyse, structural model) ANOVA en post hoc met Bonferroni-correctie

20 Arbeidstrajectbegeleiders: intenties Attitudes Prior Behavior Intentions Subjective norms Norms Moral norms

21 Arbeidstrajectbegeleiders: overtuigingen Behavioral beliefs - Behavioral belief strength - Outcome evaluation GTB en GOB ervaren meer latente outcomes en scoren deze positiever (vooral zelfvertrouwen en autonomie) Let op voor inkomen Normative beliefs - Normative belief strength - Motivation to comply Control beliefs - Control belief strength - Control belief power Self-efficacy beliefs

22 Arbeidstrajectbegeleiders: overtuigingen Behavioral beliefs - Behavioral belief strength - Outcome evaluation Normative beliefs - Normative belief strength - Motivation to comply meest van overtuigd dat klant, baas en collega s vinden dat men regulier werk als doelstelling moet nemen: GOB Control beliefs - Control belief strength - Control belief power meest gemotiveerd om aan reguliere jobwens van klant te voldoen: GOB GTB en VDAB verschillen niet Self-efficacy beliefs bereid om op reguliere jobs te focussen als de baas of collega s dit wil: GTB en GOB

23 Arbeidstrajectbegeleiders: overtuigingen Behavioral beliefs - Behavioral belief strength - Outcome evaluation Normative beliefs - Normative belief strength - Motivation to comply Control beliefs - Control belief strength - Control belief power Self-efficacy beliefs meer gespecialiseerd: minder barrières ervaren gemakkelijker om mee om te gaan meer gespecialiseerd: meer vertrouwen in de eigen vaardigheden

24 Conclusie Grote groep van patiënten wil werken, maar hulpverleners vinden dit vaak onrealistisch Ook zo bij gehospitaliseerde patiënten Zeer beperkte implementatie van evidence-based practices Meer focus op reguliere jobs en samenwerking met GGZ

25 Conclusie Kader voor het verklaren van intenties Focus op reguliere jobs: attitude, normen en eerder gedrag Klant wordt geconfronteerd met verschillende visies Te onderzoeken Verhogen van samenwerking Werkgevers Groep van personen die (nog) niet gemotiveerd zijn

26 Team arbeidsre-integratie dr. Knaeps Jeroen dr. Neyens Inge prof. dr. Van Audenhove Chantal

Vergelijkbare documenten

Supported Employment modelgetrouwheid in Vlaamse arbeidsrehabilitatieprogramma s Knaeps J. & Van Audenhove Ch. GGZ-congres, 2012 Overzicht Inleiding Onderzoek Onderzoeksvragen Methode Analyse Resultaten