Advies G 7, Crisiszorg Jeugd

Transcriptie

1 Advies G 7, Crisiszorg Jeugd In het Directieoverleg Jeugd regio Arnhem is afgesproken om enkele werkgroepen op te zetten. Eén van deze werkgroepen heeft zich gericht zich op crisiszorg voor jeugdigen. In het Directieoverleg van 24 november j.l. is het advies overgenomen en voorgesteld om dit advies eveneens voor te leggen aan de G 7. Waar mogelijk is in deze notitie het advies van de werkgroep aan de regio Arnhem verbreed naar Gelderland. Er is geen gelegenheid geweest om hierover contact te leggen met de LVB en GGZ aanbieders buiten de regio Arnhem zoals GG Net en de Lichtenvoorde. Crisis Crisiszorg of nauwkeuriger geformuleerd crisisdienstverlening bestaat uit crisisinterventie en spoedhulp. Crisisinterventie is het maken van een inschatting van de ernst van een crisis na melding en het zo nodig direct handelen in een crisissituatie. Deze dienst wordt verleend door de crisisdienst, hier komen de crisismeldingen binnen. Spoedhulp is het bieden van hulp direct aansluitend op een crisisinterventie, omdat deze hulp niet uitgesteld kan worden. Deze hulp wordt in Gelderland verleend door zorgaanbieders, waarbij de jeugdzorg zo veel mogelijk gebruik maakt van het cliëntnetwerk of de pleegzorg als 24-uurs opvang nodig is. Als dit niet mogelijk is, is residentiële spoedhulp binnen een jeugdzorginstelling mogelijk. 1 Opdracht De werkgroep zorgt er voor dat er voor 1 januari over de volgende vragen advies is gegeven: 1. Wat is de gewenste schaal voor organiseren van crisisdienstverlening 2. Hoe kan kwaliteit en effectiviteit door intersectorale samenwerking verbeterd worden in 2015 (transformatievraag) 3. Hoe kan er in 2015 door intersectorale samenwerking winst behaald worden wat betreft budget/omvang (transitie vraag) De werkgroep is als volgt samengesteld, Elvira Flanton (Bureau Jeugdzorg Gelderland) Eric van der Graaf (Pluryn) Björn Degen ( s Heeren Loo) Anca de La Fosse / Maarten Meulbroek (Pro Persona) Irene Hegeman (Karakter) Linda van Kooij (Zorgbelang Gelderland) Elli Elskamp (Lindenhout) Trekker van deze werkgroep is Elli Elskamp, Lindenhout. De regionaal secretaris Belinda Bonting draagt zorg voor monitoring van de voortgang van de werkgroepen. Resultaten Inventarisatie crisisdienstverlening in regio Arnhem 1 De werkgroep gebruikt de definitie zoals geformuleerd in de Quickscan crisisdienstverlening in Gelderland, Spectrum, partner met Elan (2014).

2 Er zijn in Gelderland diverse instellingen uit de diverse expertisegebieden (Jeugd en Opvoedhulp, J- GGZ en LVB) die crisisopvang en hulp bieden aan jeugdigen. Een voorwaarde voor intersectorale samenwerking is dat aanbieders op de hoogte zijn van elkaars mogelijkheden en ontwikkelingen. In de werkgroep is hier ruimte voor geweest. Dit heeft geleidt tot de volgende inventarisatie in de regio Arnhem: LVB GGZ J & O Pluryn en s Heeren Loo leveren spoedhulp in de vorm van bedden. Jeugdigen in crisis worden via de huisarts, crisisdienst GGZ én de crisisinterventie van Bureau Jeugdzorg geplaatst. Pro Persona heeft een crisisdienst van jaar, waar jeugdigen terecht kunnen buiten kantoortijden. Gedurende kantoortijden kunnen jeugdigen terecht bij het team Jeugd. Het team Jeugd biedt ambulante spoedhulp. Zij hebben geen bedden. Karakter heeft een intensief behandelcentrum Jeugd en naast ambulante behandeling ook bedden. Karakter heeft geen eigen crisisdienst. Lindenhout biedt in de regio Arnhem ambulante spoedhulp, crisispleegzorg en bedden. Via de crisisinterventie van Spoedeisende Zorg ( Bureau Jeugdzorg Gelderland) worden jeugdigen geplaatst. Jeugdigen in crisis kunnen binnen en buiten kantoortijden bij deze voordeur terecht. In de andere Gelderse regio s bieden aanbieders als de Lichtenvoorde (LVB), GG Net (GGZ) en Entrea, Pactum (J&O) eveneens crisisopvang en hulp. Ook wordt gebruik gemaakt van noodbedden van andere aanbieders. Inventarisatie huidige werkwijze Jongeren (en hun ouders) met een crisis thuis en waarbij direct hulp nodig is kunnen bellen naar Spoedeisende Zorg Het team verricht 7x 24 uur crisisinterventie. Na een telefonische aanmelding volgt een eerst inschatting en afweging en indien nodig wordt na aanmelding ter plaatste gegaan. Na besluitvorming kan (regulier) spoedhulp worden geïndiceerd middels het besluit spoedzorg. Dit gebeurt in ongeveer de helft van de gevallen middels een zogeheten spoedhulp besluit. Spoedeisende Zorg, Bureau Jeugdzorg Gelderland, heeft afspraken met zorgaanbieders voor spoedhulp, d.w.z. beschikbare plaatsen/bedden en ambulante spoedhulp). J & O zoals Pactum, Entrea en Lindenhout, maakt bij minder dan de helft van alle besluiten/trajecten gebruik van een crisisplaatsing in een pleeggezin of 24uursverblijf. Voor de overige kinderen wordt (indien nodig) opvang in het netwerk van het gezin gezocht. Bij jeugdige met dreigende suïcide of psychose (BOPZ vraagstukken ) wordt de GGZ-crisisdienst van Pro Persona of GG Net via de huisarts benaderd.. De crisisdienst plaatst jongeren indien nodig op ziekenhuis bed (PAAZ), bij Karakter (High Intensive Care), elders binnen en buiten de provincie.. Ook intensieve thuisbehandeling (= ambulant) bij Karakter, Pro Persona, GG Net behoort tot de mogelijkheid. Voor jeugdige met een verstandelijke beperking geldt dat zij eveneens via de huisarts en crisisdienst geplaatst kunnen worden op een crisisbed bij s Heeren Loo, Pluryn of de Lichtenvoorde. Ook kan de crisisdienst van de jeugdzorg (Spoedeisende Zorg) jeugdigen plaatsen. Op het moment dat tijdens de crisisinterventie gesignaleerd wordt dat de expertise van de ander nodig is, dan wordt dit, waar mogelijk, geconsulteerd. De wijze waarop behoeft verbetering, met name de inschakeling van de GGZcrisisdienst door Spoedeisende Zorg en vica versa.

3 De huidige taken van Spoedeisende zorg van Bureau Jeugdzorg worden gecontinueerd in 2015 voor geheel Gelderland Hiervoor zijn aparte bestuurlijke afspraken gemaakt met Bureau Jeugdzorg. De inkoop van crisisopvang (bedden) en ambulante spoedhulp vindt bovenregionaal plaats en is in afrondende fase. De zorgaanbieders zijn met de opdrachtgevers in gesprek om een oplossing te vinden voor de huidige manier van financieren waarbij betaald wordt per bezetting in plaats van beschikbaarheid Inventarisatie gewenste werkwijze 1. In spoedsituaties is het belangrijk dat er direct actie wordt ondernomen en dat crisisopvang goed geregeld is, 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaarheid voor inwoners en professionals (politie, huisarts etc.). Dit kan gerealiseerd worden door 1 telefoon nummer. 2. De crisisdienst werkt integraal. In de crisisinterventie wordt een zorgvuldige beoordeling gemaakt (triage) en dit kan leiden tot het inschakelen van (reguliere) spoedhulp. Ook wordt adequaat gehandeld bij acute onveiligheid. Dit kan resulteren in een BOPZ opname, een uithuisplaatsing met VOTS of inschakelen van (reguliere) spoedhulp. 3. De spoedhulp werkt integraal. Op het moment dat de best passende hulp is ingezet bij één van de aanbieders wordt in het werkproces samengewerkt bij sectoroverstijgende vraagstukken. Er is in de werkgroep gediscussieerd in hoeverre de gewenste werkwijze haalbaar is. Er is contact geweest met de landelijke Vereniging Ambulante Spoedhulp omdat er ook in ZO Brabant en Friesland soortgelijke ontwikkelingen zijn. De Vereniging heeft het voornemen om dergelijke landelijke ontwikkelingen te ondersteunen met werkateliers. Advies Wat is de gewenst schaal van organiseren voor crisiszorg? De huidige crisisdienstverlening functioneert goed. Het advies van de werkgroep aan het Directieoverleg regio Arnhem is dan ook om de huidige samenwerking tussen BjzG en de jeugdzorgaanbieders uit te breiden met de GGz en LVB. Op dit moment is de crisisinterventie/spoedeisendezorg onderbracht bij Bureau Jeugdzorg Gelderland. In 2015 wordt dit een gecertificeerde instelling (GI) die een kinderbeschermingsmaatregel of een jeugdreclassering uitvoert. In de Jeugdwet is bepaald dat een gecertificeerde instelling geen jeugdhulp uitvoert. Echter, een crisisinterventie is geen jeugdhulp dus een dergelijke toegang tot (specialistische) spoedzorg kan in 2015 ondergebracht worden bij de GI. De werkgroep pleit hiervoor gezien het huidige succes. De Gelderse gemeenten hebben ervoor gekozen om de AMHK taken niet onder te brengen bij de GI. Dit neemt niet weg dat er nauwe samenwerking kan plaatsvinden tussen de crisisinterventie van jeugdzorg en Veilig Thuis/AMHK s. Afhankelijk van de ontwikkelingen kan in 2015 gekeken worden naar een definitie organisatievorm. Het onderbrengen van crisiszorg bij het AMHK kan een te directe associatie voor burgers met Kindermishandeling en huiselijk geweld met zich meebrengen. Hier moet in 2015 nog verder naar gekeken worden.

4 Een aantal leden van de werkgroep zijn voorstander van een nieuw in te richten, intersectoraal samenwerkingsverband d.w.z. triage, toeleiding en interventies achter één loket. Wijkteams maar ook huisartsen en politie kunnen daar dan terecht. Het samenwerkingsverband kan met enige regelmaat beleidsinformatie aanleveren zoals aantal spoedzorg zaken, welke echte crises waren, waar een crisis voorkomen had kunnen worden et cetera.. Met als doel het versterken van de lokale zorginfrastructuur en het bereiken van een veerkrachtige samenleving. Het is te vroeg om te kunnen adviseren of dit samenwerkingsverband juridisch haalbaar is. Ook is nog onvoldoende duidelijk welke kosten dit meebrengt en hoe dit verhoudt met de ontwikkeling van de drie Veilig Thuis/AMHK s in Gelderland. De landelijke projectleider van de Vereniging Spoedhulp heeft aangegeven dat deze aspecten ook onderzocht worden in de regio s Noord Brabant en Friesland. De Vereniging kan ondersteunen bij het uitwisselen van opgedane kennis en ervaring. Hoe kan kwaliteit en effectiviteit verbeterd worden in 2015 (transformatievraag) De stip op de horizon is integrale crisisdienstverlening die ondersteunend is aan de wijkteams. Waarbij effectief gehandeld wordt in crisis en waarbij samen met de medewerkers van de wijkteams wordt gekeken naar de best passende zorg. In principe in het eigen netwerk, in de wijk en als dit niet mogelijk is, in gespecialiseerde jeugdzorg. Wat we kunnen realiseren van 1 januari 2015 is: - Ouders/jongeren & verwijzers (bv. politie) in geheel Gelderland bellen 24/7 uur naar één nummer bellen, achter het loket wordt juiste hulp geregeld, geen kastje naar de muur verhaal. Dit nummer is en blijft We garanderen dat alle kinderen in crisis s nachts op een veilige, kindvriendelijke plek kunnen blijven als het netwerk hen niet kan opvangen. Als er al GGZ diagnose of LVB grondslag aanwezig is dan volgt opname bij de daarvoor beschikbare crisisbedden. - Er zijn korte lijnen tussen de crisisdienst van de jeugdzorg (spoedeisendezorg) en de crisisdienst van de GGZ. Op dit moment wordt er in de regio Arnhem gewerkt aan een werkproces beschrijving. Uitgangspunt is dat in de beoordeling van de crisis (en de taxatie van de veiligheid) de huidige gedragswetenschappers (spoedeisendezorg) geconsulteerd kunnen worden door de GGZ en LVB. Waarbij in sommige zaken de crisisdienst genoodzaakt is om cliënten via de huidige route te laten lopen om de somatische component uit te sluiten. - Er wordt gestart met samenwerking in de spoedhulp om te komen tot integrale spoedhulp. Dit betekent dat de zorgaanbieders in de verschillende regio s met elkaar hierover afspraken moeten maken hoe dit vorm dient te krijgen. Voor een specifiek aantal zaken (15%) geldt dat in crisis een integrale werkwijze nodig is om te komen tot oplossingen. Het voorstel van de werkgroep in de regio Arnhem is om middels een intersectorale casuistiekbespreking te leren van elkaar en te zoeken naar oplossingen. - Alle zorgaanbieders (J & O, GGZ en LVB) werken aan de transformatie gedachte dat de regie bij de cliënt wordt versterkt, het netwerk wordt betrokken. In principe vindt de begeleiding/behandeling thuis plaats en als thuis niet kan zo thuis mogelijk (crisispleeggezin, netwerkplaatsing) en als dit niet lukt volgt 24 uur verblijf bij een zorgaanbieder. Ook hierbij geldt dat we leren van elkaar. - Het leveren van beleidsinformatie over de crisisdienstverlening. Dit kan inzicht geven in de lokale zorginfrastructuur en het functioneren van de wijkteams.

5 In het directieoverleg Arnhem is besproken dat het verstandig is om een projectleider als aanjager van deze transformatie aan te stellen. Dit kan bekostigd worden vanuit het innovatie budget. Hoe kan er in 2015 door intersectorale samenwerking winst behaald worden wat betreft budget/omvang (transitie vraag) In eerste instantie lijkt het aannemelijk dat er winst gehaald kan worden door het uitbreiden van de Gelderse aanpak in crisisdienstverlening met GGZ en LVB partners. De werkgroep heeft om deze reden het Friese model Spoed4Jeugd onderzocht. Spoed4Jeugd biedt spoedeisende hulp in crisissituaties die worden veroorzaakt door gedrag- of opvoedproblemen, gezinsproblemen of psychische problemen. Spoed4Jeugd zorgt voor adequate en snelle inzet van de juiste zorgaanbieder in de spoedeisende situatie. Spoed4Jeugd biedt zelf geen hulpverlening, maar is een samenwerking van jeugdzorgaanbieders. Het doel van Spoed4Jeugd is om middels één provinciaal meldpunt zo snel mogelijk de juiste zorg in te zetten. Mensen die in een crisissituatie zitten hoeven niet meer zelf op zoek te gaan, maar kunnen via Spoed4Jeugd erop rekenen dat ze zo snel mogelijk worden geholpen. In de praktijk komt de integrale werkwijze er op neer dat na de crisismelding een afweging volgt van de ernst en aard van de crisis door gedragswetenschappers van de verschillende sectoren en dat daarna twee personen vanuit de verschillende sectoren uitrukken. Hoewel dit model aantrekkelijke kanten heeft en de intersectorale toegang cliëntvriendelijk is, is het model in Gelderland niet makkelijk kopieerbaar. Het zal leiden tot logistiek problemen omdat het werkgebied groter is, er meerdere GGZ, LVB en J & O aanbieders zijn. Bovendien zal dan van deze aanbieders verwacht worden dat zij 7 x 24 uur werken. Het standaard ter plaatse gaan van twee medewerkers afkomstig uit J & O, LVB en GGZ is kostbaar en ook niet meegenomen in de inkoop. Pro Persona geeft aan dat er al een crisisdienst 24/7 bestaat en vindt het niet wenselijk om een crisisdienst speciaal voor de doelgroep jeugdigen op te richten omdat de 7 x 24 uur bereikbaarheid van een medisch specialist te kostbaar is. Uiteindelijk zijn de leden van de werkgroep overeengekomen dat het Gelderse model, waarbij burgers en professionals al sinds jaren een 0900 nummer kunnen bellen en artsen rechtstreeks en beroep kunnen doen op de GGZ crisisdienst al een zeer efficiënt model is. Door de expertise van Karakter, Pro Persona, GGNet, Pluryn en s Heeren loo et cetera beter in te zetten achter de voordeur wordt een kwaliteitslag gemaakt. En door deze intersectorale samenwerking volgt snellere inschakeling van passende hulp en dit is kostenbesparend. In het Directieoverleg Arnhem is voorgesteld om deze intersectorale samenwerking in Gelderland Noord, Midden en Zuid met de relevante zorgaanbieders verder uit te werken en een projectleider als aanjager aan te stellen. Wat eveneens kostenbesparend is, is de transformatie die gaande is bij de Gelderse zorgaanbieders. Door de mogelijkheden van het gezin en het omringende netwerk te onderzoeken, zonder dat dit ten koste gaat van de veiligheid, wordt een alternatief geboden voor de 24uurs opname. Een punt van aandacht vormt de ontwikkeling van de verschillende wijkteams. Het uitgangspunt van de gemeente Arnhem is bijvoorbeeld dat cliënten van de gebiedsteams (of politie) buiten de kantoortijden in geval van crisis contact kunnen opnemen met een centraal nummer. Hoe dit voor alle andere gemeenten wordt uitgewerkt is nu nog onduidelijk, maar de verwachting is dat de wijkteams geen bereikbaarheid buiten de kantooruren hebben geregeld. Een aanname van de werkgroep is dat burgers en politie bij spoedvragen rechtstreeks contact gaan zoeken met Spoedeisende Zorg en dat

6 leidt tot een toename van vragen. De werkgroep stelt vast dat de vraag over de omvang niet te beantwoorden is. De werkgroep wil aandacht vragen voor de complicatie die gaat ontstaan bij Spoedeisende Zorg. Doordat de wijkteams in 2015 geen uniform, toegankelijk cliëntregistratiesysteem hebben, is voor de crisisinterventie Jeugdzorg niet mogelijk is om buiten kantoortijden te zien welke burgers reeds in begeleiding zijn van de wijkteams. Dit kan leiden tot een gebrekkige afstemming en daarmee inefficiency. In de huidige praktijk is hier geen sprake van omdat BjzG indicaties verleent en de cliënten van gespecialiseerde zorgaanbieders in crisis doen geen beroep op de crisisinterventie van de jeugdzorg maar maken gebruik van de bereikbaarheidsdienst. Er is de afgelopen jaren winst gehaald in het zoeken van alternatieven voor een crisisplaatsing (bed). Het advies is om ook de komende jaren aandacht te geven aan deze omslag in handelen.