Financieel Jaarverslag

Transcriptie

1 DEFINITIEF Financieel Jaarverslag 2011 Stichting Merem Behandelcentra dd. versie 16 mei 2012 Economische & Administratieve Dienst, Merem Behandelcentra Merem Behandelcentra Soestdijkerstraatweg VX Hilversum

2 Stichting Merem Behandelcentra INHOUDSOPGAVE Jaarverslaggeving 2011 Stichting Merem Behandelcentra 1 Jaarverslag 2011 Financieel verslag 2011 Merem Behandelcentra Algemene gegevens Instelling 20 Missie, visie en kernwaarden Merem Behandelcentra Samenstelling Raad van Toezicht, Raad van Bestuur, 22 Managementteams lokaties 3 Jaarrekening Balans per 31 december (na resultaatbestemming) Resultatenrekening Kasstroomoverzicht Algemene toelichting en grondslagen van waardering en bepaling van resultaat Toelichting op de balans per 31 december Mutatieoverzicht materiële vaste activa Bijlage: overzicht langlopende schulden ultimo Toelichting op de resultatenrekening Overige gegevens Controleverklaring 53 Niet in de balans opgenomen verplichtingen en activa 53 Resultaatbestemming Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Merem Behandelcentra 54 5 Bijlagen, financieel A1 A2 A3 Opbouw budget aanvaardbare kosten (De Trappenberg, Heideheuvel, NAD Davos) Controleverklaring 65-66

3 1. Financieel verslag 2011 Het onderhavige jaarverslag van Merem Behandelcentra handelt over de gang van zaken in het afgelopen verslagjaar 2011, de toestand op de balansdatum per 31 december en mogelijke belangrijke te verwachten ontwikkelingen in de nabije toekomst. Het verslag beoogt inzicht te geven in de doeltreffendheid (effectiviteit) en doelmatigheid (efficiëncy) waarmee de beschikbare middelen zijn ingezet. Merem Behandelcentra functioneert in toenemende mate als een maatschappelijk ondernemer. De middelen, grotendeels afkomstig van private zorgverzekeraars, worden op een zodanige wijze gealloceerd dat zoveel mogelijk patiënten - op tijd - verantwoorde, kwaliteitsvolle zorg ontvangen, afgestemd op hùn specifieke vraag. Het verkrijgen van deze - uiteindelijk deels via premieheffing op natuurlijke personen gegenereerde - middelen en de relatieve vrijheid welke bestaat in de aanwending van deze middelen betekent noodzakelijkerwijs dat de nodige verantwoording afgelegd moet worden m.b.t. het gevoerde beleid en de daarmee behaalde resultaten in relatie tot missie, doelstelling, begroting en beoogde kwaliteit.. fusie / Juridische fusie, groepsverbanden en jaarcijfers Merem Behandelcentra Op 30 december 2010 is de juridische fusie tot stand gekomen tussen de voormalige stichting Samenwerkende Behandel- en Revalidatiecentra KBCZ - De Trappenberg, m.i.v. 31 december 2010 genaamd stichting Merem Behandelcentra enerzijds en de stichtingen Revalidatiecentrum De Trappenberg, Astmacentrum Heideheuvel en het Nederlands Astmacentrum Davos anderzijds. De stichting Merem Behandelcentra is statutair gevestigd te Hilversum, Soestdijkerstraatweg 129. De drie verdwijnende stichtingen De Trappenberg, Heideheuvel en Davos zijn als gevolg van de fusie met ingang van 31 december 2010 opgehouden te bestaan. Wat over gebleven is zijn de bekende merknamen (locaties) welke vooralsnog als zodanig zullen blijven worden gevoerd. M.i.v. 1 januari 2010 heeft de verkrijgende stichting Merem Behandelcentra de financiële gegevens van de drie verdwijnende stichtingen in haar eigen (geconsolideerde) jaarrekening verantwoord. Daartoe worden in eerste instantie enkelvoudige jaarrekeningen van de afzonderlijke onderdelen van Merem Behandelcentra opgesteld waarna vervolgens de (geconsolideerde) jaarrekening van stichting Merem Behandelcentra met vergelijkende cijfers is samengesteld. Door de controlerend accountant wordt uitsluitend een verklaring afgegeven over de jaarrekening van stichting Merem Behandelcentra. In het interne proces van samenstellen van de jaarrekening van stichting Merem Behandelcentra 2011 zijn de onderlinge leveringen (productie, detacheringen van personeel, managementfee) tezamen met de onderlinge financiële betrekkingen (rekening-courant verhoudingen, onderlinge debiteuren- en crediteurenverhoudingen) geëlimineerd. Aldus geeft de resultatenrekening van Merem Behandelcentra uitsluitend de omzet aan derden en het daarop gerealiseerde resultaat weer terwijl uit de balans de positie (bezittingen, schulden en vermogen) van de groep tegenover uitsluitend derden blijkt Economische & Administratieve Dienst / Financial control 1 van 64

4 Strategievorming en financiële ambities strategie De doelstellingen van de juridische fusie tussen Revalidatiecentrum De Trappenberg, Astmacentrum Heideheuvel en het Nederlands Astmacentrum Davos - schaal- en omzetvergroting, kosteneffectiviteit (synergie), risicoreductie (beter op kunnen vangen van schommelingen in productieomvang) en inhoudelijke samenwerking (complementair zijn) - sluiten heel goed aan op de groei- en potentiële ontwikkelmogelijkheden binnen de regio Flevoland - te ontsluiten via de verschillende dependances Revalidatie Almere, TPG Almere, Kinderrevalidatie Almere (w.o. Olivijn) en via de nieuwe (voorjaar 2010 geopende) revalidatie dependances in Lelystad, MC Zuiderzee en Kinderrevalidatie Lelystad. De beoogde synergie effecten, een betere kosteneffectiviteit en een verdergaande inhoudelijke samenwerking tussen m.n. De Trappenberg en Heideheuvel kunnen substantieel pas feitelijk gerealiseerd worden als sprake is van gezamenlijke nieuwbouw (te Hilversum) bij / aan Tergooiziekenhuizen tezamen met nieuwbouw van de Mytylschool De Trappenberg. Zowel het maximale rendement van de fusie als het creëren van voorwaarden voor optimale (basis) medische zorg, incl. ketenzorg, kunnen pas bereikt worden door situering direct naast / aan een algemeen ziekenhuis met veel medische, medisch- ondersteunende en facilitaire functies. De fusie zal naast strategische, organisatorische en financiële (kosten-) voordelen ook mogelijkheden bieden om samen nieuwe doelgroepen en zorgproducten te ontwikkelen. Revalidatiecentrum De Trappenberg, Astmacentrum Heideheuvel en het Nederlands Astmacentrum Davos zijn complementair wat betreft de momenteel behandelde patiëntengroepen. Op het gebied van de behandelprocessen en behandelfilosofie is er echter een grote mate van overlap. Dit vormt een optimale match : geen interne concurrentie in combinatie met een maximale benutting van kennis en infrastructuur. financiële ambities De financiële resultaten van Merem Behandelcentra zoals deze nu, met vergelijkende cijfers over 2010, over 2011 zijn behaald dienen ook in het licht te worden bezien van de financiële doelstellingen van Merem Behandelcentra, verwoord in het nieuwe strategisch beleidsplan ( Ambitieplan ) van Merem Behandelcentra. De ambities waarop het financiële beleid voor de komende jaren is gestoeld - waarbij ook nadrukkelijk de bovengenoemde strategische uitgangspunten van fusie, duurzame omzetgroei, kosteneffectiviteit, integratie, nieuwbouw (centralisatie van m.n. beheer), risicoreductie en risicospreiding i.c.m. nieuwe product/ marktcombinaties worden gefaciliteerd - bestaan in grote lijnen uit de volgende 9 samengestelde componenten: 1. Volumegroei zorgproductie M.b.t. de algemene revalidatie, zorggebied Gooi- & Vechtstreek luidt de doelstelling van een gemiddelde volumegroei van 2.5% per jaar. M.b.t. de algemene revalidatie, zorggebied Flevoland luidt de doelstelling van een gemiddelde volumegroei van 10.0% per jaar Longrevalidatie, zorggebied midden Nederland: doelstelling van een gemiddelde volumegroei van 1.0% per jaar. 2. Verdere groei van de directe productiviteit De te realiseren volumegroei van de zorgproductie dient voor minimaal 50.0% te worden gerealiseerd d.m.v. een verdere vergroting van de directe productiviteit. 3. Winstgevendheid: verruiming van de bruto en netto winstmarge D.m.v. een verdere verhoging van de productiviteit van direct personeel kan de bruto winstmarge in opwaartse zin worden beïnvloed en d.m.v. uit te voeren kostenreducties op met name bepaalde indirecte overheadkosten (integratie effecten fusie en nieuwbouw) dient de winstgevendheid te worden vergroot. Doelstelling daarbij is een jaarlijkse, minimale netto winstmarge (netto winst/omzet) te bereiken van +2.0% Economische & Administratieve Dienst / Financial control 2 van 64

5 4. Rentabiliteit: voldoende rendement op het eigen vermogen Op basis van de resultaatdoelstelling dient het rendement op het bestaande eigen vermogen te groeien naar ca. 8-9% van het eigen vermogen. 5. Solvabiliteit: voldoende buffer bij resultaatuitval Op dit moment (ultimo 2011) bedraagt de solvabiliteit (zijnde het totale eigen vermogen in relatie tot de totale opbrengsten, excl. incidenteel IVA budget 2011) van Merem Behandelcentra 25.9% (2010: 24.5%). Doelstelling is om, d.m.v. een verdere vergroting van de winstgevendheid en het eigen vermogen, het solvabiliteitspercentage stapsgewijs verder te verhogen naar 30.0%. 6. Liquiditeit: afdoende toegang tot kort en lang vreemd vermogen In het kader van de financiering van de reguliere exploitatie (DBC financiering d.w.z. uitgestelde financiering) en t.b.v. de voorbereiding en nieuwbouw in Hilversum dienen afdoende mogelijkheden tot externe financiering voorhanden te zijn. Toekomstige winstgevendheid, rentabiliteit en solvabiliteit spelen, naast een goed werkend stuur- en beheersingsconcept (in control zijn), daarbij een belangrijke rol. 7. Het kunnen borgen van benodigd lang vreemd vermogen bij het Waarborgfonds van de Zorg De Trappenberg is sinds 2004 lid van het WfZ en heeft 2 lange leningen lopen met WfZ borging. M.i.v. 31 december 2010 is Merem Behandelcentra officieel ingeschreven als lid van het WfZ. Doelstelling is dat Merem Behandelcentra zich in staat stelt om zich d.m.v. WfZ borging tegen zo gunstig mogelijke tarieven toegang te verschaffen tot het benodigde lang vreemd vermogen. 8. Nieuwe (DBC) bekostiging exploitatie algemene revalidatiegeneeskunde en longrevalidatie geneeskunde De directe productiviteit en de omvang van de indirecte (overhead) kosten spelen bij de hoogte van de relatieve kostprijzen van afzonderlijke verrichtingen (de eigen kostprijzen in relatie tot de gemiddelde, landelijke kostprijzen) en daarmee tot de landelijk afgeleide DBC tarieven een zeer belangrijke rol. Uiteindelijk zal de te genereren omzet (in euro s) en daarmee de winstgevendheid in sterke mate afhankelijk zijn van de ontwikkeling van deze twee grootheden. 9. Nieuwe (prestatie) bekostiging kapitaallasten en nieuwbouw Monnikenberg Hilversum Bepalend voor de strategische keuzes betreffende de nieuwbouw Monnikenberg te Hilversum is, gezien de richting van de uiteindelijke eindfase van de bekostiging binnen de (algemene en long-) revalidatiezorg - de intrede van prestatiebekostiging, integrale tarieven, afschaffing van de bestaande nacalculatie op de kapitaallasten en de intrede van een normatieve huisvestingscomponent (NHC) - de toekomstige te behalen omzet en de daarvan afgeleide normatieve huisvestingscomponent (NHC). De nieuwbouw en de daaruit voortvloeiende integrale kapitaallasten dienen in principe van aanvang af te kunnen worden gefinancierd expliciet vanuit de toekomstige, te verwachten kapitaallasten opslag op de DBC tarieven. Gezien de gestelde eisen aan winstgevendheid, rentabiliteit en solvabiliteit zou het onverantwoord zijn een groot toekomstig beslag te leggen op de financiële fusie- en integratievoordelen bij met name de in huizing op één locatie. DBC s revalidatiegeneeskunde en longrevalidatiegeneeskunde DBC s Alg. revalidatie De bekostiging en financiering van de (algemene) revalidatiesector blijft zich in een overgangsfase bevinden. Per 1 januari 2009 is de RBU- en verpleegdagen systematiek, gebaseerd op afzonderlijke maandelijks te factureren verrichtingen, omgevormd tot een financiering op basis van zorgproducten, de z.g. Diagnose Behandeling Combinatie (DBC). De productieafspraken met de zorgverzekeraars over 2011 zijn gemaakt op basis van de (bekende, oude) parameters verpleegdagen, opnamen, 1e bezoeken en klinische en poliklinische RBU's. Ook de afrekening (nacalculatie) over 2011 geschiedt op basis van diezelfde parameters, zij het dat de 2012 Economische & Administratieve Dienst / Financial control 3 van 64

6 poliklinische en de klinische RBU's gedurende het jaar via een landelijk voorgeschreven format zijn "afgeleid" uit de feitelijk geregistreerde patiëntgebonden (= directe + indirecte) tijd. RBU's worden dus m.i.v. 1 januari 2009 niet meer geregistreerd, dat voor alle duidelijkheid. Het variabele deel van het budget aanvaardbare kosten 2011 van Merem Behandelcentra is m.a.w. nog geheel afhankelijk van de feitelijke resultaten op basis van deze oude parameters. De DBC heeft ook in 2011 aldus uitsluitend als een financieringsmiddel gefunctioneerd (De Trappenberg), niet als een bekostigingsmiddel. Binnen de verschillende algemene revalidatie DBC's - in totaal zijn 76 verschillende DBC's te onderscheiden, onder te verdelen in 7 verschillende hoofdgroepen (behandelassen): consultair, SRB (specialistische revalidatie behandeling), poliklinische en klinische revalidatiebehandeling met daarbinnen diverse zorgzwaarteklassen - zijn in feite alle 4 de parameters inbegrepen zij het dat in de plaats van de RBU de grootheid patiëntgebonden tijd de bepalende factor is. M.i.v. 1 januari 2012 valt de algemene revalidatie onder het regiem van de DOT (= DBCs op weg naar Transparantie ) prestatiebekostiging waarbij wel sprake is van een transitie fase van 3 jaar waarbij de nacalculatie stelselmatig wordt afgebouwd van 95% (2012 en 2013) naar 70% (2014). Voor 2012 zijn daartoe aan de ene kant in het lokaal overleg met de zorgverzekeraars schaduw budgetafspraken gemaakt welke wederom luiden in RBU s, verpleegdagen en 1 e bezoeken maar daarnaast worden aan de andere kant nu ook separate DBC/ DOT omzetafspraken (aanneemsom/ omzetlimiet) met individuele zorgverzekeraars gemaakt (Agis/ Achmea, VGZ/ Uvit, Menzis, CZ groep en Multizorg VRZ) welke bepalend zijn voor de (maximale) DBC/ DOT omzet in In 2011 zijn binnen De Trappenberg in totaal DBC s (2010: DBC s) afgesloten, gevalideerd, afgeleid en gefactureerd ter dekking van het budget aanvaardbare kosten. Daarbij handelde het in totaal om EUR (2010: EUR ) aan opbrengstwaarde. DBC s De Trappenberg Hoofdbehandelas Aantal afgesloten DBC s 2011 Opbrengsten 2011 (o.b.v. DBC tarieven) Consultair SRB PRB poliklinisch KRB klinisch licht KRB klinisch midden KRB klinisch intensief KRB klinisch zeer intensief Totalen Het totaal aantal openstaande DBC s van De Trappenberg per 31 december 2011 (onderhanden werk uit hoofde van DBC s) betreft een aantal van DBC s: consultaire DBC s, 967 poliklinische DBC s en 35 klinische DBC s met een totale opbrengstwaarde van EUR (2010: DBC s met een opbrengstwaarde van EUR ). De openstaande DBC s zijn daarbij gewaardeerd tegen de op dat moment (per 31.12) geldende en afgeleide DBC opbrengstprijs. DBC s VAN Binnen de Nederlandse longrevalidatiecentra is in 2008 (hernieuwd) gestart met het onderzoek naar de toepasbaarheid van de DBC systematiek voor de geleverde zorg. Dit onderzoek gebeurt in directe samenwerking tussen de Nederlandse longrevalidatiecentra, verenigd in de VAN - het NAD, Heideheuvel, Beatrixoord (Groningen), Dekkerswald (Nijmegen), Revant Schoondonk (Breda) en CIRO (Horn) - en VWS, DBC Onderhoud en CapGemini. Dit onderzoek heeft begin 2009 geresulteerd in een methodiek waarbij specifieke patiënt- en aandoeningkenmerken worden gekoppeld aan behandelprogramma onderdelen: de z.g Economische & Administratieve Dienst / Financial control 4 van 64

7 patiëntgerichte modules. Vanaf april 2009 is gestart met de implementatie van deze methodiek en zijn de modules - basis en aanvullende modules - verder uitgewerkt. Op 1 oktober 2009 is de definitieve registratie gestart waarbij gedurende de periode oktober 2009 t/m maart 2011 intensief geregistreerd is en waarbij kostprijzen per afzonderlijke verrichting zijn berekend, leidend tot een voorlopige DBC productstructuur longrevalidatie (mei/ juni 2011). Per 1 januari 2012 vormt deze nieuwe DBC/ DOT productstructuur - bestaande uit 16 verschillende productprofielen voor kinderen en volwassenen voorzien van een klinisch tarief en een dagbehandeling (poliklinisch) tarief - de eenheden waarmee de declaratie en financiering van het budget AK 2012 van Heideheuvel en het NAD Davos plaats zullen gaan vinden. Afleiding van de DBC s vindt plaats op basis van de aanwezigheid van bepaalde modules. Het bestaande budget AK blijft vooralsnog gewoon bestaan in het kader van de bekostiging (100% vangnet), m.a.w. Heideheuvel en het NAD vallen i.t.t. De Trappenberg in 2012 (nog) niet onder het regiem van prestatiebekostiging. De DBC productstructuur zal vervolgens, na herijking in 2012, per 1 januari 2013 of 2014 langzaam de basis gaan worden voor de bekostiging van de instellingen waarna, eveneens na een bepaalde transitieperiode met gedeeltelijke nacalculatie, het budget AK zal zijn verdwenen. Risico s voor Heideheuvel en het NAD m.b.t. deze ontwikkeling zijn de financiering (in 1 e instantie) en de bekostiging (in 2 e instantie) van m.n. de specifieke Zwitserse meerkosten. Bij de landelijke kostprijsberekening t.b.v. de uiteindelijke (homogene) prijsbepaling van DBC s is, naast de huur- en kapitaallasten, expliciet geen rekening gehouden met de Zwitserse meerkosten van het NAD daar deze uniek zijn in relatie tot de overige VAN- instellingen. Binnen de huidige (landelijke) DBC tarieven zit dan ook geen vergoeding voor deze specifieke kostencategorie. Op dit moment is een voorstel in voorbereiding om voor het NAD speciale hooggebergte tarieven te verkrijgen welke gebaseerd zijn op de bestaande zorg- en kostenprofielen maar dan incl. een integrale opslag voor de Zwitserse meerkosten. Arts-assistenten in opleiding opl. / wet.oz. Merem Behandelcentra, specialisme revalidatiegeneeskunde, is onderdeel van één van de opleidingscircuits voor revalidatieartsen in Noord-Holland. Er is een nauwe samenwerking op het gebied van onderwijs, onderzoek, opleidingsbeleid en de werving van de arts-assistenten in opleiding tot medisch specialist (AIOS). Samengewerkt wordt met het Revalidatiecentrum Amsterdam (RCA), de afdelingen revalidatie van respectievelijk het Medisch Centrum Alkmaar (MCA) en het Academisch Medisch Centrum Amsterdam (AMC) en het Jan van Breemen instituut/ Slotervaart ziekenhuis. De Trappenberg treedt vooralsnog op als werkgever voor de AIOS binnen het circuit met het RCA en MCA. Op het gebied van kennisuitwisseling wordt tevens samen gewerkt met de andere opleidingsinstituten in Noord-Holland: de afdeling revalidatie VUMC en met Heliomare. M.i.v. 1 januari 2007 is een nieuwe financieringswijze m.b.t. de opleidingsplaatsen revalidatiegeneeskunde, via het landelijk opererende Opleidingsfonds, van kracht. Daarbij is de hoogte van de financiering van een opleidingsplaats aanzienlijk opgetrokken ( p.o.p prijspeil 31 december 2011 excl. eigen bijdrage RN) maar is de afrekening nacalculatorisch geworden o.b.v. de feitelijk ingevulde plaatsen. Normaliter beschikt De Trappenberg over twee opleidingsplaatsen. Over 2011 is een feitelijk (nacalculatorisch) aantal ingevulde opleidingsplaatsen behaald van 1.77 fte (2010: 1.99 fte) Economische & Administratieve Dienst / Financial control 5 van 64

8 Personeel personeel / De totale formatie personeel in loondienst van Merem Behandelcentra bedroeg over 2011 formatie gemiddeld genomen fte. T.o.v. het jaar 2010 (403.5 fte) betekent dit een stijging met slechts 5.0 fte (+1.2%). Een nadere onderverdeling naar afzonderlijke werkmaatschappij/ locatie: De Trappenberg fte (2010: fte) Heideheuvel fte (2010: fte) NAD Davos 49.3 fte (2010: 50.2 fte) Merem Holding 7.5 fte (2010: 6.5 fte) (w.o. dienstverbanden Trap / HH) De Trappenberg nader onderverdeeld naar geldstroom: 1 e geldstroom fte (2010: fte) betreft primaire zorg, behandeling en ondersteuning 2 e + 4 e geldstroom 18.8 fte (2010: 18.0 fte) betreft detacheringen / Alliantie MRC Heideheuvel nader onderverdeeld naar geldstroom: 1 e geldstroom 75.0 fte (2010: 77.1 fte) betreft primaire zorg, behandeling en ondersteuning 2 e geldstroom 1.7 fte (2010: 1.3 fte) betreft detacheringen 3 e geldstroom 23.4 fte (2010: 25.8 fte) betreft VWS projectsubsidie klinische obesitas NAD Davos nader onderverdeeld naar geldstroom: 1 e geldstroom 47.5 fte (2010: 48.0 fte) betreft primaire zorg, behandeling en ondersteuning 2 e geldstroom 1.8 fte (2010: 2.2 fte) betreft detacheringen De aanzienlijke (overigens volledig begrote) volumestijging binnen de formatie 1 e geldstroom van De Trappenberg (+8.2 fte) is m.n. het gevolg van de 2 nieuwe locaties in Lelystad kinderen en volwassenen in Lelystad, het aanstellen van wederom extra behandelpersoneel in Revalidatie Almere (geopend medio 2010), de verdere uitbreiding van het medisch secretariaat en planning binnen m.n. Revalidatie Almere en de uitbreiding van de formatie behandelpersoneel binnen Olivijn Kinderrevalidatie Almere i.v.m. de aanzienlijke uitbreiding van de (RBU-) productieafspraken voor De lichte volumedaling binnen de formatie 1 e en 3 e geldstroom van Heideheuvel (-4.5 fte) is het gevolg van de noodzakelijke bezuinigingsoperatie binnen de 1 e geldstroom formatie en de vanaf het 4 e kwartaal 2011 ingezette reductie van tijdelijk personeel binnen de klinische obesitas onder invloed van de gereduceerde VWS (vervolg)subsidie. De formatie 1 e geldstroom binnen het NAD Davos is t.o.v gemiddeld met 0.5 fte licht afgenomen. Zowel binnen de zorg en behandeling als binnen de ondersteuning heeft een verdere reductie in formatie van personeel in loondienst plaats gevonden. De in 2011 bruto ingezette formatie van fte gecorrigeerd voor zwangerschapsverlof / -vervanging (in totaal ca. 3.3 fte) levert een netto ingezette formatie op van Merem- breed fte. Per locatie nader onderverdeeld: De Trappenberg 2.69 fte zwangerschapsverlof (= 1.2%) Heideheuvel 0.59 fte zwangerschapsverlof (= 0.8%) NAD Davos 0.00 fte zwangerschapsverlof (= 0.0%) Het gemiddeld zwangerschapspercentage over 2011 komt derhalve Merem- breed uit op een percentage van ca. 0.8% (2010: 1.3%) 2012 Economische & Administratieve Dienst / Financial control 6 van 64

9 ziekte- Het gemiddeld ziekteverzuim, excl. zwangerschap, is Merem- breed over 2011 uitgekomen op een verzuim percentage van 3.7% (2010: 3.9%). Het gemiddelde voor de revalidatiebranche bedroeg over %. Merem Behandelcentra verdeeld over 4 kwartalen 2011: (met vergelijkende cijfers 2010) 1 e kwartaal % (2010: 4.3%) 2 e kwartaal % (2010: 3.5%) 3 e kwartaal % (2010: 3.3%) 4 e kwartaal % (2010: 4.4%) Merem Behandelcentra uitgesplitst over de 3 locaties: (met vergelijkende cijfers 2010) De Trappenberg 4.3% (2010: 3.8%) Heideheuvel 3.6% (2010: 4.8%) NAD Davos 1.8% (2010: 2.1%) De Trappenberg heeft over 2011 aldus een licht hoger ziekteverzuim percentage gerealiseerd in vergelijking met 2010 (+0.5%), de overige twee locaties scoren lager, m.n. Heideheuvel scoort aanzienlijk lager: -1.2% lager ziekteverzuim in vergelijking met de cijfers over Economische & Administratieve Dienst / Financial control 7 van 64

10 Informatiebeleid, ICT & informatiebeveiliging informatie Het informatiebeleid van MEREM Behandelcentra dient ervoor zorg te dragen dat de organisatie kan beschikken over een adequate, effectieve en efficiënte informatievoorziening: het geheel van ICT- infrastructuur, registratie-, gegevens- en rapportage infrastructuur, applicaties en de bijbehorende administratieve organisatie en controle (AO/IC) met de juiste beveiligingsopties. Informatie is van vitaal belang omdat zonder adequate informatie (bedrijf) processen en uitkomsten onvoldoende transparant zijn en onderbouwde (beleid) keuzes niet gemaakt kunnen worden. Informatiebeleid omvat een breed gebied. Naast het implementeren van een doeltreffende, geïntegreerde en gecentraliseerde infrastructuur (hardware/ software) beslaat het zowel het definiëren van de betekenis van de verschillende gegevenselementen, als het opstellen en naleven van spelregels betreffende de registratie en kwaliteit van gegevens (juistheid, volledigheid, tijdigheid) en het zorgen dat gegevens bruikbaar en te integreren zijn. Merem Behandelcentra wordt in toenemende mate geacht zich snel te kunnen aanpassen aan veranderingen en snel te kunnen inspelen op veranderingen in de markt. Daarom speelt het managen van de verkregen informatie een steeds grotere rol. Dit betreft zowel informatie over 1. de evaluatie van de behandeling, in de vorm van multidisciplinaire teamrapportage, klinimetrie gegevens en het meten van de doeltreffendheid, doelmatigheid en de patiënttevredenheid. 2. informatie over de besteding en de beheersing van mensen, middelen en processen (personeel, kosten, opbrengsten, AO-IC), én 3. de positie op de betreffende zorgmarkt van vraag en aanbod (marktaandeel, groei, aantallen verwijzingen). Anno richt het informatiebeleid binnen Merem Behandelcentra zich volgens onderstaand model op het periodiek verkrijgen van de volgende gegevens waarbij de set aan stuurinformatie zo wordt samengesteld dat ook analyses op detail niveau eenvoudig te maken zijn. Daarbij is ook het inzicht in de grensvlakken tussen de verschillende informatieclusters van toenemend belang. I. Medewerkers: I-A Tevredenheid I-B Productiviteit I-C Ziekteverzuim V. Markt: II. Patiënten: II-A Tevredenheid II-B Klachten II-C Veiligheid III. Financiën: III-A Productie III-B Kostenontwikkeling III-C Specifieke diensten V-A Marktanalyse V-B Benchmark V-C 'netwetkinformatie' IV. Klinische uitkomsten: IV-A Diagnose-specifiek gebruik IV-B Generiek gebruik IV-C Overige uitkomsten 'Resultaten/ prestaties (klinimetrie) In het kader van de informatiebeveiliging dienen de meest bedrijfskritische informatiesystemen binnen Merem Behandelcentra planmatig te worden getoetst op 1. betrouwbaarheid (beschikbaarheid), 2. integriteit (correctheid, volledigheid) en 3. vertrouwelijkheid (geautoriseerde toegankelijkheid). Hierbij wordt gebruik gemaakt van de NEN 7510 norm (informatiebeveiliging in de Zorg); tevens wordt rekening gehouden met bepaalde wettelijke kaders (WGBO, WBP) Economische & Administratieve Dienst / Financial control 8 van 64

11 Huisvesting en nieuwbouwplannen Revalidatie Almere Monniken- Berg/ IVA De vervangende nieuwbouw en (poliklinische) uitbreiding van behandelcapaciteit van de revalidatie dependance volwassenen bij het Flevoziekenhuis in Almere-Stad heeft in juni 2010 geresulteerd in de oplevering en in oktober 2010 in de officiële opening van Revalidatie Almere, het nieuwe centrum in Almere voor revalidatie. De bouw van deze nieuwe afdeling binnen het Flevoziekenhuis - waarbij bepaalde multifunctionele faciliteiten (zwembad, oefenruimtes) gezamenlijk gebruikt worden door De Trappenberg, de Zorggroep Almere en het Flevoziekenhuis - vormt een integraal onderdeel van de verbouwing en uitbreidingsnieuwbouw en uitbreiding beddencapaciteit van het Flevoziekenhuis. Het ziekenhuis is hierbij opgetreden als bouwheer, eigenaar en verhuurder van de voorzieningen voor de revalidatiedagbehandeling. Merem Behandelcentra (De Trappenberg) huurt aldus de voorzieningen welke in opdracht van haar zijn gebouwd en waarvan de huurkosten (voor 2011 gecalculeerd op in totaal EUR met daarnaast een stuk achterstallig meerwerk van EUR ) op basis van de indertijd afgegeven vergunning door het College Bouw in de jaarrekening 2011 ėėn op ėėn worden gedekt door een nieuw aanvullend subbudget aan kapitaallasten binnen het totale budget aanvaardbare kosten. Uitgangspunt voor de inmiddels vergevorderde plannen voor de (vervangende) nieuwbouw op de Monnikenberg in Hilversum blijft de m2 bruto vloeroppervlak (BVO) hetgeen, in vergelijking met de huidige in gebruik zijnde vloeroppervlaktes in Hilversum (Heideheuvel: m2 BVO) en Huizen (De Trappenberg: m2 BVO) een reductie betekent met m2 BVO (-53%). Ten grondslag aan dit principe (als basis hiervoor geldt de opgestelde financiële businesscase) ligt een maximaal beschikbaar investeringsbedrag van EUR 38.0 mln. aan stichtingskosten en maximaal EUR 43.0 mln aan benodigde financiering waarvan een deel, ca. EUR 5.0 mln, tijdelijk is i.v.m. de benodigde voorfinanciering uit hoofde van de (ingewikkelde) grondexploitatie in zowel Huizen als in Hilversum. Conform de oorspronkelijke nieuwbouwplannen is het nog altijd de bedoeling dat tegen het eveneens nieuw te bouwen Tergooiziekenhuizen aan gebouwd gaat worden, dit om zo groot mogelijke inhoudelijke- en (extra) facilitaire voordelen te kunnen behalen, naast de bestaande synergie- en integratie effecten van de fusie en de gezamenlijke nieuwbouw Trappenberg Huizen/ Heideheuvel welke op dit moment (december 2011) begroot worden op ca. EUR 1.6 mln op jaarbasis. Deze effecten zullen m.n. optreden op het moment dat Heideheuvel en De Trappenberg de nieuwbouw gezamenlijk kunnen gaan betrekken. In het z.g. Masterplan Monnikenberg dat op 4 april 2011 gezamenlijk door alle grondeigenaren op de Monnikenberg in Hilversum is aangeboden aan het College B&W van de gemeente Hilversum is voor Merem Behandelcentra en de Mytylschool De Trappenberg een plek gevonden dicht tegen het nieuw te bouwen Tergooiziekenhuizen aan. Dit schept de mogelijkheid om de gewenste samenwerking ook te vertalen in het delen van functies en (delen van) het gebouw. Voorop hierbij staat wel dat Merem Behandelcentra haar eigen plek en haar eigen gezicht ten volle kan behouden. Ook voor de Mytylschool De Trappenberg is een passende locatie gereserveerd, direct grenzend aan de natuur en een woongebied. Direct in het kader van de nieuwbouw Monnikenberg is ultimo 2011 een bedrag aan onderhanden werk (voorbereidingskosten, immaterieel) geactiveerd en tegelijkertijd gereed gemeld ter grootte van EUR Op basis van de NZa beleidsregel BR/CU-2042 (compensatie IVA 2011 Categorale instellingen) is de volledige boekwaarde in één keer afgeschreven en ten laste gebracht van het budget AK Dit zelfde geldt eveneens voor de oude post IVA van De Trappenberg met een resterende boekwaarde ultimo 2011 van EUR Tenslotte zijn ook de geraamde schoonmaakkosten inzake de asbestproblematiek binnen het oude gebouw van De Trappenberg in Huizen op basis van dezelfde NZa beleidsregel eenmalig ten laste gebracht van de exploitatie en het budget AK Hierbij handelt het om een eenmalig bedrag van EUR (incl. btw) Economische & Administratieve Dienst / Financial control 9 van 64

12 Zorg en behandeling (kwantitatief) werkgebied Voor de COPD functie heeft Heideheuvel een regionaal bereik. De regio omvat West en Noord- West Nederland. Voor de functie op het gebied van astma (kinderen en volwassenen, klinisch) bezitten Heideheuvel en het Nederlands Astmacentrum Davos een landelijke functie. Dat geldt ook voor de klinische behandeling van kinderen met morbide obesitas welke, in de vorm van een (3+1) -jarige VWS projectsubsidie, op dit moment in Heideheuvel gaande is. De poliklinische behandeling van kinderen met morbide obesitas met primair een revalidatie-indicatie heeft daarentegen een meer regionaal bereik. De Trappenberg biedt de revalidatiegeneeskundige zorg aan patiënten van alle leeftijden die woonachtig zijn in Flevoland, Gooi- en Vechtstreek en in het noordoosten van de provincie Utrecht. Daarnaast wordt ook zorg geboden aan kinderen die buiten dit gebied wonen en de Mytylschool bezoeken of zijn opgenomen op onze kinderafdeling of een neuromusculaire aandoening hebben. productie De geleverde zorgprestaties van Merem Behandelcentra in 2011 kunnen in kwantitatieve zin worden beschreven in termen van gerealiseerde productieaantallen en aantallen wachtenden met bijbehorende gemiddelde wachttijden. Een nadere verbijzondering daarbinnen vindt plaats naar bestaande behandelvormen, doelgroepen (kinderen, volwassenen) en naar (leeftijds-) categorie van patiënten. De productie aan verpleegdagen laat Merem- breed over 2011 een gerealiseerd aantal zien van in totaal verpleegdagen (2010: ). T.o.v betekent dit een lichte afname met in totaal -108 verpleegdagen (-0.3%). De daling is m.n. gerealiseerd binnen het NAD Davos (-817 dagen) en in iets mindere mate binnen De Trappenberg (-624 dagen). Binnen Heideheuvel is daarentegen sprake van een aanzienlijke toename met verpleegdagen. T.o.v. de productieafspraak 2011 (PA 2011) van verpleegdagen vertoont de realisatie Merem- breed een minderproductie van -440 (-1.1%) dagen. Over 2011 zijn in totaal 0 verkeerde bed dagen gerealiseerd (2010: 0 VB dagen). Verpleegdagen totaal mutaties kinderen volwassenen 2010 Merem Beh.centra % PA Trappenberg % PA Heideheuvel % PA NAD Davos % PA De productie aan opnamen laat Merem- breed over 2011 een gerealiseerd aantal zien van 2012 Economische & Administratieve Dienst / Financial control 10 van 64

13 in totaal 803 opnamen (2010: 812). T.o.v betekent dit een lichte daling met -9 opnamen (-1.1%). Verantwoordelijk voor de daling is het NAD Davos: t.o.v zijn het aantal opnames gedaald met -19 (-14.5%) waarvan -9 kinderen en -10 volwassenen. De Trappenberg scoort +9 en Heideheuvel +3 opnamen in vergelijking met T.o.v. de productieafspraak 2011 (PA 2011) van 817 opnamen vertoont de realisatie Merem- breed een minderproductie van -14 opnamen (-1.7%). Gezien de productie ontwikkeling Merem- breed van de verpleegdagen (-0.3% afname t.o.v. 2010) en van de opnamen (-1.1% afname) betekenen deze cijfers dat de gemiddelde klinische opnameduur binnen Merem Behandelcentra licht is gestegen. Binnen De Trappenberg is de gemiddelde opnameduur opnieuw fors met 9% gedaald tot een duur van gemiddeld 51 dagen (2010: 56 dagen), te verbijzonderen in kinderen (59 dagen; 2010: 65 dagen) en volwassenen (50 dagen; 2010: 55 dagen). Binnen Heideheuvel is de gemiddelde opnameduur met 9.3% redelijk fors gestegen tot een gemiddelde duur van 35 dagen (2010: 32 dagen), te verbijzonderen in kinderen (60 dagen; 2010: 51 dagen) en volwassenen (33 dagen; 2010: 31 dagen). Ook binnen het NAD Davos is de gemiddelde opnameduur fors gestegen met 9.5% tot een gemiddelde duur van 103 dagen (2010: 94 dagen), te verbijzonderen in kinderen (89 dagen; 2010: 75 dagen) en volwassenen (109 dagen; 2010: 103 dagen). Opnamen totaal mutaties kinderen volwassenen 2010 Merem Beh.centra % PA Trappenberg % PA Heideheuvel % PA NAD Davos % PA De productie aan 1e bezoeken (excl. NAD Davos, 1 e bezoeken is aldaar geen productieparameter) laat Merem- breed over 2011 een gerealiseerd aantal zien van in totaal e bezoeken (2010: 2.655). T.o.v betekent dit een forse stijging met e bezoeken (+11.5%). De toename treedt uitsluitend op binnen De Trappenberg, m.n. binnen het cluster volwassenen in Flevoland. In Heideheuvel is sprake van een lichte afname met -6 1 e bezoeken (-1.2%). T.o.v. de productieafspraak 2011 (PA 2011) van e bezoeken vertoont de realisatie Merem- breed een aanzienlijke minderproductie van e bezoeken (-13.7%). De oorzaak hiervan ligt m.n. binnen De Trappenberg: de productieafspraak voor de locatie Huizen, zowel m.b.t. het cluster kinderen als het cluster volwassenen, wordt absoluut niet gehaald met een onderproductie van respectievelijk -90 (kinderen) en -260 (volwassenen) 1 e bezoeken Economische & Administratieve Dienst / Financial control 11 van 64

14 1e Bezoeken totaal mutaties kinderen volwassenen 2010 MEREM Beh.centra % PA Trappenberg % PA Heideheuvel % PA De RBU zorgproductie (omgerekend vanuit de geregistreerde directe + indirecte patiëntgebonden uren, klinisch + poliklinisch) is, excl. NAD Davos (de RBU is aldaar geen productieparameter) in het verslagjaar Merem- breed fors toegenomen, met in totaal RBU s (+4.3%) tot een totaal aantal van RBU s (2010: RBU s). De stijging heeft zich voor het grootste deel gemanifesteerd binnen De Trappenberg, locatie Flevoland, de poliklinische behandelvorm ( RBU s, +5.7% poliklinisch), zowel binnen de doelgroep kinderen ( RBU s) als binnen de doelgroep volwassenen ( RBU s). Verantwoordelijk voor de meerproductie is de locatie Flevoland (Lelystad, Revalidatie Almere en Kinderrevalidatie Almere) met een poliklinische meerproductie t.o.v van in totaal RBU s. De locatie Huizen daarentegen laat een aanzienlijke onderproductie zien van in totaal RBU s (TPG, 4-20 jarigen en Neuro- Chirurgie). Binnen Heideheuvel is de poliklinische RBU productie, bestaande uit de poliklinische obesitas behandeling en de poliklinische 3 e lijns longrevalidatie incl. nazorg aan volwassenen, t.o.v gestegen met in totaal 528 RBU s (+31%). Zowel de poliklinische obesitas behandeling als de poliklinische 3 e lijn volwassen longrevalidatie vertonen daarbij een redelijk forse toename. De klinische RBU productie binnen De Trappenberg is, als gevolg van de lagere productie aan verpleegdagen en de wat lager uitgevallen klinische behandelintensiteit t.o.v gedaald met 564 RBU s (-2.1%). T.o.v. de productieafspraak 2011 (PA 2011) van RBU s vertoont de realisatie Merem- breed slechts een hele lichte minderproductie van -11 RBU s. RBU s (klinisch+ poliklinisch) totaal mutaties kinderen volwassenen 2010 Merem Beh.centra % PA Trappenberg, klinisch % PA Trappenberg, poliklin % PA Economische & Administratieve Dienst / Financial control 12 van 64

15 2010 Heideheuvel, poliklin % PA T.o.v. de gemaakte productieafspraken over 2011 leidt de realisatie over 2011 per saldo tot een negatief productieresultaat ter grootte van -440 verpleegdagen, -14 opnamen, e bezoeken en -11 RBU s. Gekapitaliseerd betekent dit een bedrag van -/ Toegankelijkheid wachttijden Binnen Merem Behandelcentra wordt een wachtlijstbeheersysteem gehanteerd dat gebaseerd is op de z.g. Treeknormen. Merem heeft de verplichting zich aan deze normen te houden. Vanuit dat oogpunt en vanuit het oogpunt van de patiënt is het heel belangrijk dat de wachtlijsten goed worden geregistreerd, zodat sturen mogelijk wordt. Wanneer voor een bepaalde doelgroep wordt afgeweken van de Treeknorm wordt daar in het desbetreffende behandelprogramma melding van gedaan. De gehanteerde maximale wachttijden worden aangegeven met een reden voor de afwijking. Dit kan te maken hebben met samenwerkingsafspraken met andere zorgaanbieders. Het kan ook te maken hebben met de minimale omvang van groepen voordat deze kunnen starten. Achteraf worden per kwartaal wachtlijsten en gerealiseerde -tijden gegenereerd welke worden besproken en geëvalueerd. Uitkomsten van deze evaluatie kunnen de basis zijn voor incidentele of structurele maatregelen op het gebied van planning, personele capaciteit en voorlichting aan verwijzers en (potentiële) patiënten. Binnen Merem Behandelcentra beschikt De Trappenberg - met haar vele behandelvormen en doorstroom mogelijkheden (m.n. de poliklinische) - over een uitgebreide registratie en rapportage van wachtlijsten en -tijden. Voor Heideheuvel en voor het NAD Davos - met vrijwel uitsluitend klinische behandelvormen - is de verantwoording achteraf nog in voorbereiding. De aantallen patiënten op de wachtlijst, gedifferentieerd naar behandelvorm, laten over de jaren 2011 en 2010 aldus binnen De Trappenberg de volgende resultaten zien incl. de bijbehorende gemiddelde wachttijden: behandelvorm kliniek 1 e kwartaal 2 e kwartaal 3 e kwartaal 4 e kwartaal 2010 aantal wachtenden aantal wachtenden gemidd. wachttijd 15 dagen gemidd. Wachttijd 12 dagen < > Treeknorm 21 dagen behandelvorm poliklin. 1 e kwartaal 2 e kwartaal 3 e kwartaal 4 e kwartaal revalidatiebehandeling 2010 aantal wachtenden aantal wachtenden gemidd. wachttijd 35 dagen gemidd. wachttijd 22 dagen < > Treeknorm 35 dagen Economische & Administratieve Dienst / Financial control 13 van 64

16 behandelvorm 1 e kwartaal 2 e kwartaal 3 e kwartaal 4 e kwartaal 1 e polibezoeken (EPB) 2010 aantal wachtenden aantal wachtenden gemidd. wachttijd 31 dagen gemidd. wachttijd 40 dagen < > Treeknorm 28 dagen Het percentage patiënten dat tijdig, volgens Treeknormen, in 2011 kon starten bedroeg bij het 1 e polibezoek 54.6% (2010: 52.0%), bij de poliklinische revalidatiebehandeling 79.3% (2010: 76.0%) en bij de klinische revalidatiebehandeling 75.0% (2010: 82.0%). Bekostiging Bugettair kader en overige baten Merem Behandelcentra bekostiging De bekostiging (en exploitatie) van Merem Behandelcentra is opgebouwd op basis van een viertal jaar 2011 strikt gescheiden, separate geldstromen : a. een 1 e geldstroom waarbinnen alle activiteiten en de bijbehorende kosten vallen waarvan de bekostiging bestaat uit het budget aanvaardbare kosten (productie- en capaciteitsgebonden) incl. de nacalculeerbare Zwitserse meerkosten (m.b.t. het NAD Davos) gelden afkomstig uit de lokale productie gebonden toeslag (LPT) 2011 vergoedingen afkomstig van de Mytylschool De Trappenberg (stichting de Kleine Prins) inzake de onderwijsdienstverlening en ambulante begeleiding (Trappenberg), vergoedingen afkomstig uit het VWS Opleidingsfonds (AIOS, Trappenberg), gelden afkomstig van het ministerie OC&W (via AMC/SEV) voor de school in Hilversum (Heideheuvel) en vergoedingen voor de verhuur van m2 afkomstig van het Rijnlands lyceum (NAD Davos) vergoedingen afkomstig uit de Arbeidsrevalidatie, MER (multidisciplinair 1 e lijn revalidatie) en de overige opbrengsten (o.m. de verhuur van het zwembad in Huizen en Hilversum en verhuur van m2 in Davos) b. een 2 e geldstroom welke bestaat uit het integraal doorberekenen aan derden (zijnde niet- Merem) van personeelskosten van detacheringen van in dienstverband van Merem Behandelcentra zijnde personeel c. een 3 e geldstroom welke bestaat uit de VWS project- en vervolgsubsidie voor de klinische obesitas in Heideheuvel Hilversum. De 1 e subsidie is 1 augustus 2011 afgelopen. De vervolgsubsidie voor 1 jaar (1 augustus augustus 2012, in totaal EUR ) loopt. De nog ongebruikte gelden uit de 1 e subsidie (ultimo 2011 een bedrag van EUR ) zijn gereserveerd en worden in 2013 ter overbrugging ingezet. d. een 4 e geldstroom welke bestaat uit de gelden afkomstig van het Militair revalidatiecentrum Doorn (MRC) in het kader van de aangegane alliantie tussen De Trappenberg en het MRC. Budget aanvaardbare kosten (1 e geldstroom) Onder invloed van aanzienlijk hogere (RBU) productieafspraken in 2011 voor De Trappenberg, productie- en capaciteitsgebonden, binnen de locaties Huizen, Almere en Lelystad ( ) hogere verpleegdagafspraken in 2011 voor Heideheuvel ( ) een positief productieresultaat 2011 van Heideheuvel de personele prijsindex OVA 2011 (+3.11%) en materiële prijsindex 2011 (+1.98%), in totaal Economische & Administratieve Dienst / Financial control 14 van 64

17 de aanzienlijk hogere nacalculeerbare Zwitserse meerkosten. In totaal zijn deze t.o.v gestegen met tot een totaalbedrag van De mutatie betreft m.n. de posten koersverschillen, koopkrachtcorrectie en huurbijdrage onder invloed van de forse depreciatie van de Zwitserse Frank t.o.v. de Euro, de positieve rentenormering op kort en lang vreemd vermogen de volledige afschrijving van de boekwaarde IVA ultimo 2011 ( ) de gereed melding en volledige afschrijving van de voorbereidingskosten ultimo 2011 inzake de nieuwbouw Monnikenberg ( ) de benodigde reservering in het kader van de asbestproblematiek De Trappenberg ( ) en ondanks de structureel opgelegde prestatiekorting in 2011 Merem- breed van en ondanks de negatieve productieresultaten van De Trappenberg en het NAD Davos is het budget aanvaardbare kosten 2011 ten opzichte van het budget AK 2010 uiteindelijk gestegen met tot in totaal (2010: ) excl. nagekomen baten/ lasten budget a.k. voorgaande jaren. Een forse stijging derhalve met 11.9%. Binnen het budget zit tevens de lokale productie gebonden toeslag 2011 besloten van (2010: ). M.i.v is het AIOS opleidingsbudget uit het budget a.k. geëlimineerd; vanaf 2007 vallen de vergoedingen vanuit het VWS Opleidingsfonds AIOS Revalidatiegeneeskunde onder de noemer overige bedrijfsopbrengsten. In 2011 bedraagt de definitieve vergoeding (o.b.v fte AIOS) (2010: ). Voor een gedetailleerde, cijfermatige toelichting op het budget AK, zie de toelichting op de resultatenrekening en de bijlagen A1, A2 en A3 Alle ontvangen gelden i.h.k.v. het wettelijk budget aanvaardbare kosten zijn in z n geheel conform de door de NZa uitgevaardigde beleidsregels ingezet en besteed. Overige bedrijfsopbrengsten (alle geldstromen) De totale overige bedrijfsopbrengsten (1 e, 2 e, 3 e en 4 e geldstroom) incl. de niet gebudgetteerde zorgprestaties (MER/ Arbeidsrevalidatie) dalen in het verslagjaar met tot een totaalbedrag van (2010: ), een afname derhalve met 9.6% t.o.v. het jaar De daling in de overige bedrijfsopbrengsten Merem- breed is met name een gevolg van: de afname van de als opbrengst 3 e geldstroom binnen het boekjaar verantwoorde ontvangsten van VWS i.h.k.v. de projectsubsidie klinische obesitas (3 e geldstroom). In 2011 is een totale subsidie als opbrengst verantwoord van (zijnde 100% van de gemaakte kosten in 2011). In 2010 was nog een opbrengst (gemaakte kosten 2010) verantwoord van , een verschil derhalve van -/ een lagere subsidie vanuit het VWS AIOS Opleidingsfonds (-/ ) de aanzienlijk afname van de opbrengsten in het kader van de onderwijsdienstverlening (OOS) aan de Mytylschool De Trappenberg in Huizen en aan Olivijn in Almere. Onder invloed van de dreigende kortingen in het Speciaal Onderwijs is de afname door de school van OOS fors ingekrompen. De omzet in 2011 bedraagt , in 2010 was nog sprake van een omzet van , een verschil derhalve van -/ (-26.4%). De opbrengsten 2 e geldstroom (detacheringen bij derden) zijn t.o.v in 2011 licht lager uitgevallen. De omzet in 2011 bedraagt Merem- breed , in 2010 was nog sprake van een omzet van , een verschil derhalve van -/ De opbrengsten 4 e geldstroom (alliantie De Trappenberg met MRC) zijn daarentegen t.o.v in 2011 een stuk hoger uitgevallen. De omzet in 2011 bedraagt , in 2010 was nog sprake van een omzet van , een verschil derhalve van De overige opbrengsten zijn in z`n geheel ten gunste van de resultaten uit normale bedrijfsuitoefening gebracht Economische & Administratieve Dienst / Financial control 15 van 64

18 Financieel resultaat en vermogenspositie Algemeen resultaten Merem Behandelcentra sluit het jaar 2011 af met een positief financieel resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening van (2010: ). Het behaalde resultaat over 2011 is aanzienlijk gunstiger dan wij in de definitieve begroting 2011 Merem Behandelcentra hadden durven voorspellen. In de oorspronkelijke begroting voor 2011 was een negatief resultaat begroot van -/ Het integraal resultaat 2011 Merem- breed van kan nader per afzonderlijke locatie worden verbijzonderd; daarbij wordt even afgezien van de uitgevoerde eliminaties (intercompany omzet) om tot een juiste jaarrekening Merem Behandelcentra te kunnen komen. Met vergelijkende cijfers De Trappenberg (2010: ) Heideheuvel (2010: -/ ) NAD Davos (2010: ) De aanzienlijke verbetering van het resultaat van Heideheuvel t.o.v ( ) is met name veroorzaakt door het niet behoeven te treffen van wachtgeldvoorzieningen (2010: ), aanzienlijk hogere opbrengsten dan begroot (budget AK 2011 is hoger uitgevallen dan begroot onder invloed van het deels niet doorgaan van de oorspronkelijke korting en een positief productieresultaat, daarnaast hogere overige opbrengsten uit verhuur m2 en zwembad) en een strakke budgetdiscipline waardoor op de meeste begrotingskostenposten binnen de reguliere exploitatie een positief saldo behaald is. De aanzienlijke verslechtering van het resultaat van De Trappenberg t.o.v (-/ ) is met name veroorzaakt door het fors negatieve interne productieresultaat over 2011 (-/ ), aanzienlijk lagere opbrengsten uit de OOS (-/ ), m.n. hogere opleidingskosten ( ) en hogere kosten van tijdelijk Facilitair personeel i.v.m. langdurige uitval van vast personeel (-/ ) en (wederom) een aanzienlijke dotering aan de voorziening PLB van in totaal (2010: ). Het integraal resultaat 2011 Merem- breed van kan tenslotte ook naar afzonderlijke geldstroom worden verbijzonderd; met vergelijkende cijfers 2010: 1 e geldstroom (2010: ) 2 e geldstroom (2010: ) 3 e geldstroom 0 (2010: 0) 4 e geldstroom (2010: ) De netto winstmarge (netto winst / omzet excl. incidenteel IVA budget 2011 van ) bedraagt over % (2010: 1.06%) De doelstelling is een minimale marge van +2.0%. eigen vermogen Van het totale verkregen resultaat 2011 ( ) is, in het kader van de resultaatbestemming, toegevoegd aan de reserve aanvaardbare kosten en is in totaal toegevoegd aan de bestemmingsreserves LPT/ zorgvernieuwing. Ook is ten gunste van de egalisatierekening afschrijvingen instandhouding (m.i.v. 1 januari 2008 maakt deze onderdeel uit van het eigen vermogen) een bedrag van bestemd. Tenslotte is een bedrag van onttrokken aan de fondsen en de bestemmingsreserve giften. De reserve aanvaardbare kosten bedraagt per ultimo 2011 Merem- breed Het totale eigen vermogen - kapitaal, algemene reserve, RAK en de diverse bestemmingsreserves tezamen - bedraagt ultimo (2010: ). De rentabiliteit (netto winst / eigen vermogen) bedraagt over % (2010: 4.3%). De doelstelling is een minimale rentabiliteit van ca. 8-9% op het eigen vermogen Economische & Administratieve Dienst / Financial control 16 van 64

19 De solvabiliteit (eigen vermogen / totale opbrengsten excl. incidenteel IVA budget 2011 van ) bedraagt ultimo % (2010: 24.5%) incl. de (vooralsnog tijdelijke) opbrengsten in het kader van de projectsubsidie klinische obesitas. Dit percentage ligt aanzienlijk boven de norm van 8% die door het Waarborgfonds voor de Zorgsector op dit moment nog wordt gehanteerd. Gegeven de zich wijzigende omstandigheden (bekostiging, financiering en risico s) luidt de doelstelling om, d.m.v. een verdere vergroting van de winstgevendheid en het eigen vermogen, het solvabiliteitspercentage Merem- breed verder te verhogen naar ca. 30.0%. De liquiditeit is Merem- breed aanzienlijk toegenomen onder invloed van hoge (door de NZa afgegeven) verpleegtarieven waarmee de bestaande financieringstekorten van Heideheuvel en het NAD Davos konden worden ingelopen. De aanzienlijk ruimere liquiditeit in de loop van 2011 uit zich balanstechnisch in een Merem- brede toename van de liquide middelen ( ) en in een forse afname van de (korte) schulden aan kredietinstellingen (-/ ). Het totale financieringsoverschot over 2011 bedraagt Merem- breed (2010: financieringstekort). Een uitsplitsing: De Trappenberg financierings- tekort Heideheuvel financierings- overschot NAD Davos financierings- overschot Het cumulatieve financieringstekort Merem- breed bedraagt ultimo (2010: tekort) Een verbijzondering: De Trappenberg cumulatief financierings- tekort Heideheuvel cumulatief financierings- overschot NAD Davos cumulatief financierings- tekort De oorzaak van het financieringstekort over 2011 binnen De Trappenberg is m.n. gelegen in de post incidenteel IVA budget 2011 van ) welke met de nacalculatie 2011 aan het budget AK is toegevoegd. Binnen het NAD ligt de oorzaak van het niet volledig weg kunnen werken van het cumulatieve financieringstekort aan de sterk tegenvallende productie in de maanden november en december 2011 waardoor we niet optimaal gebruik hebben kunnen maken van het relatief hoge verpleegtarief. I.t.t. het NAD heeft Heideheuvel, onder invloed van de overproductie aan verpleegdagen tegen het relatief hoge verpleegtarief, het cumulatieve financieringstekort meer dan volledig weg kunnen werken, ultimo 2011 resulterend in een cumulatief financieringsoverschot. Resultaat uit normale bedrijfsuitoefening nader verklaard opbrengsten De totale bedrijfsopbrengsten (budget a.k. incl. de overige bedrijfsopbrengsten) zijn in 2011 t.o.v. 2010, excl. de nagekomen baten/ lasten budget a.k. voorgaande jaren, per saldo gestegen met , een stijging derhalve met 9.5% (incl. het incidentele IVA budget 2011 van ) lasten De totale bedrijfslasten, excl. financiële baten en lasten, zijn, in vergelijking met 2010, in hoger uitgevallen, een stijging derhalve met 8.8%. T.o.v doen over 2011 de belangrijkste mutaties zich voor bij De bruto lonen en salarissen van personeel in loondienst vertonen in 2011 een stijging van (+3.6%). De kostenstijging bevat een relatief kleine volumecomponent; gemiddeld genomen is per saldo de inzet van formatie in 2011 gestegen met 5.0 fte (+1.2%) tot een totale 2012 Economische & Administratieve Dienst / Financial control 17 van 64

20 formatie van fte (2010: fte). De prijscomponenten met name hebben voor de verhoging zorg gedragen. De CAO Ziekenhuizen van maart 2009 t/m maart 2011 en van maart 2011 t/m maart 2014 betekenden voor 2011 een structurele kostenstijging van 1.2% initieel terwijl de eindejaarsuitkering werd verhoogd naar 7.33% (2010: 6.73%). Daarnaast is er een post incidenteel welke Merem- breed ca. 0.5% -0.6% bedraagt. De werkgeverslasten incl. pensioenpremies vertonen een stijging van in totaal (+10.4%) per saldo veroorzaakt door enerzijds een hogere grondslag premie (LSV) loon en anderzijds door hogere werkgeverspremies voor WW, wachtgeld, zorgverzekeringswet, WAO en pensioen. Daarnaast vertonen de terugontvangen zwangerschapsgelden een daling t.o.v met De vergoedingen personeel niet in loondienst vertonen over 2011 een verdere afname met in totaal (-7.0%) tot een totaal bedrag van De afname is volledig toe te schrijven aan het feit dat ook gedurende 2011 opnieuw minder gebruik gemaakt is van (relatief duur) tijdelijk ingehuurd personeel van derden. Hoewel tussen de locaties onderling binnen Merem Behandelcentra het nodige (holding-) personeel wordt verrekend valt dit bij de eliminatie weg. De groep overige personele lasten laat een forse daling zien van in totaal (-27.3%). De aanzienlijke afname is met name het gevolg van het feit dat in 2010 (incidenteel) noodzakelijkerwijs twee voorzieningen dienden te worden getroffen voor wachtgeldverplichtingen (Heideheuvel). Tevens zijn in 2011 ten laste van de exploitatie opnieuw de nodige per ultimo 2011 openstaande PLB uren voorzien. In totaal is Merem- breed een bedrag van in 2011 voorzien resulterend in een cumulatieve voorziening PLB van maar liefst De kosten van voeding, overig hotelmatig, algemeen, patiëntgebonden, onderhoud en energie en dotatievoorziening dubieuze debiteuren laten over 2011 per saldo t.o.v een toename zien van in totaal (+5.2%). Merem- breed komen de totale kosten in 2011 uit op (2010: ). Primair verantwoordelijk voor de meerkosten zijn de voorziene schoonmaakkosten (categorie onderhoudskosten) inzake de asbestproblematiek binnen De Trappenberg, in totaal een bedrag van Ook de kosten van voeding en overige facilitaire kosten (m.n. schoonmaak) vertonen t.o.v een stijging van in totaal (+5.8%). Daarentegen zijn de patiëntgebonden kosten met in totaal (-7.4%) gedaald, m.n. als gevolg van lagere kosten medicijnen. Ook de algemene kosten vertonen een forse daling met in totaal (-20.4%). Incidenteel genomen kosten in 2010 (getroffen reservering inzake LPT gelden 2009 en 2010 De Trappenberg) zijn hier m.n. debet aan. Voor het overige zijn Merem- breed de bedrijfskosten d.m.v. een strakke budgettering en beheersing al dan niet ruimschoots binnen de vooraf vastgestelde kaders gebleven. De kosten van huur en leasing zijn in het verslagjaar wederom aanzienlijk gestegen met in totaal tot een totaalbedrag van (2010: ). Een aantal fysieke locaties van stichting Merem- Behandelcentra zijn eigendom waarover regulier wordt afgeschreven en waarvoor lang vreemd vermogen is aangetrokken waarop jaarlijks wordt afgelost en waarover rente wordt vergoed. Dit betreffen de fysieke locaties De Trappenberg Huizen en Heideheuvel Hilversum. De overige in gebruik zijnde locaties - NAD Davos, Revalidatie Almere, Jokio Almere, Weerga Almere, Lelystad volwassenen en Lelystad kinderen - worden geëxploiteerd op huurbasis waarbij de verhuurders respectievelijk zijn de Duitse HGK Wolfgang kliniek, het Flevo ziekenhuis Almere, TRiAde Almere, stichting Almere Speciaal (Olivijn), MC Zuiderzee ziekenhuis Lelystad en De Klimboom Lelystad. De opgetreden stijging in de huurkosten is grotendeels het gevolg van de nu voor 12 maanden in gebruik genomen dependance Revalidatie Almere incl. de (gedeeltelijke) afrekening van een overgebleven post meerwerk. Daarnaast zijn de huurkosten (in Euro) in Davos als gevolg van de lagere administratieve koers van de Euro t.o.v. de Zwitserse Frank hoger uitgevallen Economische & Administratieve Dienst / Financial control 18 van 64