FIJNSTOF IN BUITENLUCHT VAN BELANG BIJ SELECTIE LUCHTFILTERS

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "FIJNSTOF IN BUITENLUCHT VAN BELANG BIJ SELECTIE LUCHTFILTERS"

Transcriptie

1 thema: koeling FIJNSTOF IN BUITENLUCHT VAN BELANG BIJ SELECTIE LUCHTFILTERS De aandacht voor gezonde lucht is sterk groeiend sinds luchtverontreiniging, zoals fijnstof, in 2013 officieel kankerverwekkend is verklaard door het internationale kankerinstituut iarc van de WHo [1]. Een van de doeltreffende maatregelen voor een gezond binnenklimaat in gebouwen is de toepassing van luchtfilters in mechanische ventilatie- en luchtbehandelingssystemen. Tekst: Marco Hofman, projectcoördinator Isso, Atze Boerstra, directeur bba Binnenmilieu. Fotografie: Industrie Fijnstof, wat is dat eigenlijk? De kleinste stofdeeltjes in de buiten- en binnenlucht worden gecategoriseerd onder de verzamelnaam fijnstof. Deze stofdeeltjes zijn, afhankelijk van grootte en chemische samenstelling, schadelijk voor de gezondheid. Daarbij kan (fijn)stof schade veroorzaken aan installaties. De grootte van stofdeeltjes wordt weergegeven door de letters PM (particulate matter), gevolgd door een cijfer voor de diameter van de deeltjes. Stofdeeltjes met een kleinere diameter dan 10 μm worden gecategoriseerd als fijnstof: PM 10 : deeltjes met een diameter kleiner dan 10 μm. PM 2,5 : deeltjes met een diameter kleiner dan 2,5 μm. PM 1 : deeltjes met een diameter kleiner dan 1 μm. PM 0,1 : deeltjes kleiner dan 0,1 μm (ultra-fijnstof). In relatie tot gezondheid zijn PM 0,1, PM 1 en PM 2,5 relevanter dan PM 10, omdat deze stofdeeltjes tot in de longen kunnen doordringen en zo in het bloed kunnen komen. Te verwachten is dat de allerkleinste deeltjes PM 0,1 (ultra-fijnstof) een vrijwel zeker groter effect hebben op de gezondheid dan PM 10. Op dit moment gelden er Europese en nationale eisen voor de maximale fijnstofconcentratie in de buitenlucht. Het betreft grenswaarden voor PM 10 (40 µg/m 3 /a en 50 µg/m 3 per dag op maximaal 35 dagen per meerdere LuchtfiLters achter elkaar is (nog) geen gemeengoed in nederlandse comfortinstallaties 16 VV+ juli/augustus 2014

2 jaar), vanaf 2015 gelden er ook grenswaarden aan de jaargemiddelde PM 2,5 -concentratie (maximaal 25 µg/m 3 ) [2]. In Nederland gelden (nog) geen strikte richtlijnen voor maximale fijnstofconcentraties in het binnenmilieu. Op termijn zal dat met ondersteuning van in ontwikkeling zijnde Europese en nationale normen en onderzoek, vrijwel zeker veranderen. Toepassing luchtfilters Een doeltreffende manier om de hoeveelheid fijnstof en andere luchtverontreinigingen te beperken is door een luchtfiltersystemen toe te passen. Minimale voorwaarden voor het tegengaan van fijnstof in de toevoerlucht (bij mechanische ventilatie) die van buiten naar binnen wordt getransporteerd: De aanwezigheid van een luchtdichte, thermische schil van het gebouw. Een goed werkend mechanisch ventilatie- of luchtbehandelingssysteem. Naast het filteren van de toevoerlucht is het ook van belang verontreinigingen (waaronder fijnstof) in gebouwen zelf af te voeren door te ventileren en/of door de binnenlucht te reinigen. Voor het reinigen bestaan er verschillende technieken, vaak toegepast in een luchtreiniger. Luchtfilters in mechanische ventilatie-installaties dienen, naast het kunnen verbeteren van de luchtkwaliteit, primair tot bescherming van de achterliggende installatie(s). Voor het beschermen van de installatie wordt doorgaans een enkele luchtfilter gebruikt. Om de binnenluchtkwaliteit te verbeteren kunnen twee of meer achter elkaar geplaatste luchtfilters (filtertrappen) worden gebruikt met verschillende eigenschappen; door een voorfilter te plaatsen, die grovere delen afvangt, wordt de levensduur (standtijd) verlengd van het duurdere hoofdfilter dat de vereiste eigenschappen bezit voor het afvangen van fijnere delen. De toepassing van meerdere luchtfilters achter elkaar is echter (nog) geen gemeengoed in de Nederlandse comfortinstallaties. Filterklasse Bij de selectie van luchtfilters speelt een aantal factoren een rol, zoals filterklasse, type, materiaal en weerstand filtertype filterklasse maximaal test drukverschil [PA] gemiddeld vangstpercentage Am [%] gemiddeld vangstrendement Em [%] minimaal rendement MTe [%] grof filter G Am < 65 n.v.t. n.v.t. G Am < 80 n.v.t. n.v.t. G Am < 90 n.v.t. n.v.t. G Am n.v.t. n.v.t. medium filter M5 450 n.v.t n.v.t. M6 450 n.v.t n.v.t. fijn filter F7 450 n.v.t Tabel 1. Type en klasse luchtfilters. F8 450 n.v.t F9 450 n.v.t VV+ juli/augustus

3 thema: koeling filtertype filterklasse rendement over doorlaat [%] filterklasse iso [5] filteroppervlak [%] epa-filters E n.v.t. E iso 15 U E12 99,5 0,5 iso 25 U Hepa-filters H13 99,95 0,05 iso 35 U H14 99,995 0,005 iso 45 U Ulpa-filters U15 99,9995 0,0005 iso 55 U U16 99, ,00005 iso 65 U U17 99, , iso 75 U Tabel 2. Minimum vangstrendement E, H- en U-filters. van het luchtfilter. Luchtfilters zijn ingedeeld in groepen die elk weer een onderverdeling hebben, zodat er verschillende filterklassen zijn. Een filterklasse wordt weergegeven door een letter met een cijfer. Een luchtfilter met een hoger cijfer vangt meer stof af, vooral de zeer kleine stofdeeltjes (fijnstof). Het rendement van luchtfilters wordt volgens nen-en 779 [3] gebaseerd op: A. een gemiddeld vangstpercentage op synthetisch stof (Am) voor grofe filters; start 1. bepaling functie 2. bepaling filterklasse 3. bepaling filtertrappen 4. bepaling type luchtfilter (uitvoering) Documenteren bescherming installatie (vanaf G-filter) verbetering luchtkwaliteit (vanaf F-filter) NEN-EN 779: 2012 G-, M- en F-filters NEN-EN 1822: 2009 E-, H- en U-filters NEN-EN 13779: 2007 IDA- en ODA-klassen zakkenfilter paneelfilter paneelfilter... kenmerken luchtfilter vermelden op installatie energie-efficiency class Eurovent-label (2014) 1. Stroomschema voor de selectie van een luchtfilter. B. een gemiddeld vangstrendement op deeltjes van 0,4 μm (Em) voor M- en F-luchtfilters. Voor F-filters geldt aanvullend een minimale eis aan het rendement bij een nieuw luchtfilter. Leidend bij hr-luchtfilters volgens nen-en is het mppsrendement (most penetrating particle size, de afmeting van het moeilijkst te vangen deeltje) [4]. Meestal is de grootte van deze deeltjes 0,1 0,2 μm. Om een hoog rendement luchtfilter te kunnen testen en in te kunnen delen in een filterklasse, moet dus eerst de mpps worden bepaald. In tegenstelling tot de M,- en F-filters geven E-, H- en U-filters geen over de levensduur gemiddeld vangstrendement, maar altijd een minimumvangstrendement. Dit betekent dat het vereiste vangstrendement altijd moet worden gehaald, ook bij aanvang. G-, M- en F-filters worden vaak in klimaatinstallaties toegepast. E-filters worden in beperkte mate in klimaatinstallaties toegepast. H- en U-filters zitten nauwelijks in klimaatinstallaties, maar vooral in luchtbehandelingsinstallaties voor stofvrije ruimten, zoals operatiekamers, cleanrooms en industriële toepassingen. Selectie luchtfilters Voor de selectie van een luchtfilter kan van een stroomschema worden gebruikgemaakt. 1. Bepaling functie luchtfilter Luchtfilters moeten een installatie beschermen om: vervuiling van warmtewisselaars, zoals heaters en koelers, tegen te gaan en zo het rendementsverlies te beperken; corrosie door aan stofdeeltjes gebonden zuren (bijvoorbeeld SO 2 en H 2 SO 4 ) te voorkomen; vervuiling van ventilatoren te beperken of te voorkomen; vervuiling van kanalen en opnemers van meet- en regelapparatuur te voorkomen. Voor bescherming van de installatie(s) worden meestal type G-filters gebruikt. Vaak is dit een G3- of G4-filter. Een veel gebruikte toepassing hierbij zijn de luchtfilters in wtw-units in woningen. Bij luchtfilters die worden toegepast om de binnenluchtkwaliteit te verbeteren geldt dat het type luchtfilter of een 18 VV+ juli/augustus 2014

4 combinatie van luchtfilters wordt bepaald door de soort verontreinigingen in de buitenlucht en de gewenste binnenluchtkwaliteit. 2. Bepaling filterklasse nen-en geeft voor de utiliteitsbouw aanbevelingen voor het toe te passen luchtfilter [6]. De kwaliteit van de binnenlucht ida (indoor air quality) wordt ingedeeld in vier klassen (tabel 3). Steeds vaker wordt via ventilatiesystemen de luchtkwaliteit geregeld op basis van de gemeten CO 2 -concentratie in de binnenlucht. Hierbij moet opgemerkt worden dat CO 2 een goede indicator is voor de aanwezigheid van personen, maar geen enkele informatie geeft over de hoeveelheid (fijn)stof of andere verontreinigingen in een ruimte. De kwaliteit van de buitenlucht oda (outdoor air quality) is ingedeeld in drie klassen (tabel 4). 3. Bepaling filtertrappen Op basis van de gewenste binnenluchtkwaliteit (ida) en de buitenluchtkwaliteit (oda) geeft nen-en voor utiliteitsgebouwen richtlijnen voor de keuze van filterklasse(n) en filtertrappen (tabel 5). De organen van kleine kinderen zijn nog in ontwikkeling en daardoor gevoelig voor verontreinigingen in de lucht. Kinderen ademen per kg lichaamsgewicht meer lucht in dan volwassenen. Ook hierdoor zijn kinderen gevoeliger voor verontreinigde lucht. Voor scholen en kinderdagverblijven is het daarom wenselijk uit te gaan van minimaal luchtkwaliteit ida 2 of beter nog ida 1. Hetzelfde advies geldt voor andere kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen met copd. Ventilatiesystemen voor woningen, met een mechanische toevoer van lucht, zijn vaak uitgerust met luchtfilters van een lagere klasse dan aangegeven in de selectietabel uit nen-en Soms met de argumentatie dat elk luchtfilter ook fijnstof afvangt. Dat is waar, maar voor het significant verbeteren van het binnenmilieu zijn goede luchtfilters (boven de groffilter klasse G), ook bij woningen, noodzakelijk. 4. Bepaling uitvoering luchtfilter Op het moment dat de filterklasse(n) en -trappen bekend zijn, kan een definitieve selectie van het luchtfilter worden gemaakt. Luchtfilters worden geleverd in verschillende uitvoeringen/constructiewijzen. Enkele voorkomende vormen van luchtfilters zijn mattenfilters (wtw-units woningen), paneelfilters, zakkenfilters, compactfilters en patronenfilters. Overige aspecten die een rol spelen bij de keuze van de uitvoeringsvorm zijn onder andere: categorie omschrijving p.p.m. CO 2 hoger dan buitenlucht * buitenlucht per persoon [m 3 /h] ** ida 1 hoge kwaliteit binnenlucht (klachten < 15 procent) < 400 > 54 ida 2 gemiddelde kwaliteit binnenlucht (klachten tussen 15 en 20 procent) ida 3 matige kwaliteit binnenlucht (klachten tussen 20 en 30 procent) ida 4 lage kwaliteit binnenlucht (klachten > 30 procent) > < 22 * Let op: dit zijn CO 2 -waarden boven het CO 2 -percentage van de buitenlucht. Voor een absolute waarde moet hier nog (gemiddeld voor Nederland) 400 ppm bij worden opgeteld. ** Dit betreft volwassen personen. Tabel 3. Classificatie binnenlucht. categorie oda 1 omschrijving schone lucht, voldoet aan de who-richtlijnen en de Europese richtlijnen voor luchtkwaliteit (fijnstof) oda 2 verontreinigingen in de lucht zijn 1,5 keer hoger dan oda 1. Dit betreft veelal stedelijke omgevingen die niet onder oda 3 vallen oda 3 verontreinigingen in de lucht zijn meer dan 1,5 keer hoger dan oda 1: hoge concentraties verontreiniging (geïndustrialiseerde omgevingen, omgeving van megastallen, standscentra en gebieden met hoge verkeersintensiteit, zoals snelwegknooppunten en vliegvelden). Tabel 4. Classificatie buitenlucht. buitenluchtkwaliteit binnenluchtkwaliteit ida 1 ida 2 ida 3 ida 4 oda 1 (schone lucht) F9 F8 F7 M5 oda 2 (stof) F7 + F9 M6 + F8 M5 + F7 M5 + M6 oda 3 (hoge concentraties) F7 + GF* + F9 F7 + GF* +F9 M5 + F7 M5 +M6 * GF = gasfilter (koolstoffilter) en/of chemisch luchtfilter. Tabel 5. Richtlijnen nen-en voor de keuze van filterklasse(n) en filtertrappen, op basis van de gewenste binnenluchtkwaliteit (ida) en buitenluchtkwaliteit (oda). VV+ juli/augustus

5 Thema: koeling 2. Zakkenfilter (glasvezel). 3. Compactfilter (synthetisch). 4. Patronenfilter (actief kool). Gewenste filtermateriaal. Mechanische luchtfilters worden doorgaans uitgevoerd in synthetisch of glasvezelmateriaal. Glasvezel heeft in tegenstelling tot synthetisch materiaal een belangrijke eigenschap, namelijk de onbrandbaarheid. Voor filtering op moleculair niveau wordt doorgaans actieve kool gebruikt voor adsorptie van gassen en dampen (gasfilters). Energiegebruik (Eurovent Energielabel [7]). Luchtfilters hebben een luchtweerstand die door de ventilator(en) van de ventilatie-installatie moeten worden overwonnen. Dit kost energie; het energiegebruik is een belangrijke kostenpost van luchtfiltratie. Globaal gezien vormt het energiegebruik 70 procent van de kosten van filtratie. Het is dus belangrijk dat luchtfilters een beperkt drukverlies hebben. Voor een eenvoudige lcc-analyse van luchtfilters is een softwaretool beschikbaar [8]. Standtijd, hygiëne en onderhoud. De standtijd van een luchtfilter moet voldoende lang zijn zodat niet elke week of maand de luchtfilters moeten worden vervangen. Echter, de standtijd kan ook weer niet te lang zijn omdat anders uit hygiënisch oogpunt gezondheidsproblemen kunnen ontstaan. Zo zijn een juist gekozen standtijd, beheer en onderhoud (vervanging) van het luchtfilter(systeem) van cruciaal belang om te voorkomen dat de luchtfilters zelf als biologische verontreinigingsbronnen gaan optreden. In de literatuur is al veel geschreven over de effecten van luchtfilters, als verontreinigingsbron, op de gezondheid en productiviteit van mensen [9]. Luchtfilters zijn ontworpen om tot een bepaalde einddruk te functioneren. Echter, om hygiënische redenen moet het luchtfilter vaker worden vervangen, dus voor het bereiken van de einddruk. De maximale gebruikstijd van een luchtfilter uit oogpunt van hygiëne ligt voor voorfilters op een jaar en voor luchtfilters in de tweede trap op twee jaar. Fabrikanten van luchtfilters leveren vaak meerdere typen luchtfilters van eenzelfde filterklasse, maar met afwijkende einddrukken. Tijdens de filterselectie kan hierdoor met een inschatting van toekomstig onderhoud rekening worden gehouden. Toekomstige normen De groeiende aandacht voor fijnstof, en vooral voor ultrafijnstof, maakt dat de betreffende normen continu aan verandering onderhevig zijn. Zo wordt in mondiaal verband gewerkt aan een nieuwe iso-norm die eisen gaat stellen aan luchtfilters op het vangstrendement van fijnstof PM 10, PM 2,5 en PM 1. Een norm die overigens nog in de kinderschoenen staat en nog niet op korte termijn is te verwachten. Tevens valt te verwachten dat de mte-waarden in de Europese norm en 779, beginnend vanaf slechts 35 procent, voor het in Nederland populaire F-7 luchtfilter, op termijn Gemiddeld (Em) en minimum (MTE) vangstrendement NEN-EN 779 Het vangstrendement van de meeste luchtfilters neemt toe naarmate het luchtfilter meer stof heeft opgenomen. Een nieuw luchtfilter heeft hierdoor een lager vangstrendement dan aan het einde van zijn levensduur. Dit kan betekenen dat een nieuw luchtfilter minder stof vangt dan op basis van het gemiddelde rendement wordt verwacht. Een voorbeeld: een F7-filter heeft een Em van procent. Dit betekent dus niet automatisch dat een F7-filter altijd minimaal 80 procent vangstrendement heeft. Een nieuw F7-luchtfilter heeft bijvoorbeeld een vangstrendement van 60 procent. Wel geldt een minimale rendementseis mte van 35 procent voor F7. De mte (minimum testefficiëntie) is tevens van belang bij de bepaling van het rendement bij (elektro)statisch geladen luchtfilters, die in ontladen toestand moeten worden gemeten. Deze kunnen hierdoor een (duidelijk) lager vangstrendement hebben. Reden: de statische lading in luchtfilters verdwijnt na enige gebruikstijd en de werking van het luchtfilter vermindert. 20 VV+ juli/augustus 2014

6 Luchtfilters in ventilatie - installaties kunnen een prima bijdrage leveren aan een verbetering van de binnenluchtkwaliteit nog (fors) zullen stijgen. De ontwikkelingen in andere Europese normen maakt dit al zichtbaar: Zo zijn in de nieuwe serie en-normen, die onder de Recast epbd worden geactualiseerd, updates van en en en interessant. In en zal de huidige indeling van ida- en oda-klassen verder worden verfijnd, waarbij de eisen aan de gasfilters worden afgescheiden van de mechanische luchtfilters. Van belang is dat er geen directe eisen meer worden gesteld aan de filterklasse, maar aan het minimaal vereiste rendement van de (combinatie van) toegepaste luchtfilters. De odaklasse in relatie tot de gewenste Sup-klasse (supply air) voor de luchtkwaliteit van de mechanisch toegevoerde lucht, bepaalt de mte van het luchtfilter. Vandaar uit kan via en 779 de (combinatie van) filterklasse(n) worden bepaald. en wordt waarschijnlijk de eerste norm waarin eisen aan de fijnstofconcentraties in het binnenmilieu worden gesteld [10]. Nieuwe versies van en en en onder de epbd Recast worden dit najaar door Cen als fv (formal vote, ofwel groene versie ) uitgebracht. 5. Isso-softwaretool. Kennis over luchtfilters Dit voorjaar zijn tijdens instructiebijeenkomsten, georganiseerd door Isso in samenwerking met bba Binnenmilieu, thema s als fijnstof, gezond binnenklimaat en luchtfilterselectie uitgebreid aan de orde geweest. De basis hiervoor is Isso-publicatie 27. Als aanvulling daarop zijn door Isso een softwaretool en Kenniskaarten [11] ontwikkeld. Conclusies Luchtfilters in ventilatie-installaties kunnen op verschillende manieren een prima bijdrage leveren aan een verbetering van de binnenluchtkwaliteit. Voorwaarde hiervoor is de juiste inzet van kennis en vaardigheden om hygiëne-problemen te voorkomen. Het werken conform Isso-publicatie 27 biedt de juiste kennis en handvatten om dit ook daadwerkelijk te kunnen doen. << Bronnen en verwijzingen nen-en 779: 2012, Particulate air filters for general ventilation, determination of the filtration performance, nen-en : 2009, High efficiency air filters (hepa and ulpa) Part 1: classification, performance testing and marking, iso : 2011, High-efficiency filters and filter media for removing particles in air - Part 1: classification, performance testing and marking, nen-en 13779: 2007, Ventilation for nonresidential buildings Performance requirements for ventilation and roomconditioning, fichier_pdf/eurovent%204.11_ pdf, softwaretools, Bluyssen P.M., Een schone en energie-efficiënte klimaatinstallatie aanbevelingen en adviezen, tno, en 15251: 2007, Indoor environmental input parameters for design and assessment of energy performance of buildings addressing indoor air quality, thermal environment, lighting and acoustics, (Kenniskaarten: nummers 91, 92 en 93), VV+ juli/augustus

Nieuwe luchtfilternorm ISO Verbeke Vincent

Nieuwe luchtfilternorm ISO Verbeke Vincent Nieuwe luchtfilternorm ISO16890 Verbeke Vincent INHOUD 1. Ontstaan norm ISO16890 2. Verschillen norm ISO16890 met huidige normen 3. Bewustwording 4. Norm ISO16890 5. EN 16789-3 6. Voorbeeld 7. Opstellingen

Nadere informatie

Nieuwe filternormering gebaseerd op fijnstofrendement dit jaar van kracht

Nieuwe filternormering gebaseerd op fijnstofrendement dit jaar van kracht Auteurs Dirk Noordmans, Luchtfilteradvies; Richard Klazinga, productmanager OC Verhulst, Toine van den Boomen; technisch adviseur Systemair Nieuwe filternormering gebaseerd op fijnstofrendement dit jaar

Nadere informatie

Ventileren, fijn stof en gezondheid

Ventileren, fijn stof en gezondheid Ventileren, fijn stof en gezondheid 1. Inleiding Dat het binnen brengen van frisse lucht belangrijk is, is meer dan duidelijk. De meest gebruikelijke manier om frisse lucht in een gebouw te krijgen is

Nadere informatie

Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid

Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid ISSO-studiedag - 'Luchtfilters voor comfortinstallaties 6 oktober 2005 MediaPlaza te Utrecht Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid ir. Atze Boerstra BBA Boerstra Binnenmilieu Advies bba@binnenmilieu.nl

Nadere informatie

49 in plaats van 9 filterklassen. De luchtfilternorm ISO in een overzicht.

49 in plaats van 9 filterklassen. De luchtfilternorm ISO in een overzicht. 49 in plaats van 9 filterklassen. De luchtfilternorm ISO 16890 in een overzicht. Sinds december 2016 is de nieuwe luchtfilternorm ISO 16890 van kracht. 49 in plaats van de huidige 9 filterklassen geven

Nadere informatie

FILTERNORMERINGEN ALLES WAT JE MOET WETEN OMTRENT CLASSIFICATIES. Indoor Air Quality management

FILTERNORMERINGEN ALLES WAT JE MOET WETEN OMTRENT CLASSIFICATIES. Indoor Air Quality management Indoor Air Quality management CLOSE CAPTION OF SYNTHETIC FILTRATION / CREDITS: FILTER&CO FILTERNORMERINGEN ALLES WAT JE MOET WETEN OMTRENT CLASSIFICATIES. BIJ FILTER&CO HEBBEN WIJ VOOR ALLES EEN OPLOSSING.

Nadere informatie

Welk Filter Past Bij Welke Filtertechniek Met Welk Rendement

Welk Filter Past Bij Welke Filtertechniek Met Welk Rendement Welk Filter Past Bij Welke Filtertechniek Met Welk Rendement Datum: 6 oktober 2005 Gerrit Wijbenga Filtrair B.V. Naam Functie Filtrair Lid Introductie : Gerrit Wijbenga : Product Manager Filtrair B.V.

Nadere informatie

7-10-2005. Historie ASHRAE 51.1:1992. Historie ASHRAE 51.1:1992. Luchtfilters voor algemene ventilatiedoeleinden EN 779:2002 en wat volgt?

7-10-2005. Historie ASHRAE 51.1:1992. Historie ASHRAE 51.1:1992. Luchtfilters voor algemene ventilatiedoeleinden EN 779:2002 en wat volgt? Luchtfilters voor algemene ventilatiedoeleinden EN 779:2002 en wat volgt? Historie Er is geen toekomst zonder verleden en heden Na een periode van bijna jaar ontwikkeling hebben de normen voor het testen

Nadere informatie

Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijk door TVVL Kennispartners Richard Klazinga; OC Verhulst Toine van den Boomen; Systemair

Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijk door TVVL Kennispartners Richard Klazinga; OC Verhulst Toine van den Boomen; Systemair Nieuwe regelgeving luchtfilters, theorie en praktijk door TVVL Kennispartners Richard Klazinga; OC Verhulst Toine van den Boomen; Systemair TVVL KENNISPARTNERS Nieuwe regelgeving luchtfilters gericht op

Nadere informatie

Filterelementen. Type MFE. Voor modulaire opbouw met weinig benodigde ruimte K

Filterelementen. Type MFE. Voor modulaire opbouw met weinig benodigde ruimte K .2 X X testregistrierung Filterelementen Type Voor modulaire opbouw met weinig benodigde ruimte Voor- of eindfilter voor de afscheiding van fijn stof en zwevende stoffen voor de hoogste eisen in luchttechnische

Nadere informatie

Peter Ruiter, AAF International BV Director of Filtration Technology. Presentatie Eurovent energieberekening ISO 16890

Peter Ruiter, AAF International BV Director of Filtration Technology. Presentatie Eurovent energieberekening ISO 16890 Peter Ruiter, AAF International BV Director of Filtration Technology Presentatie Eurovent energieberekening ISO 16890 EUROVENT CERTITA CERTIFICATION classificatie standaard voor de certificatie van luchtfilters

Nadere informatie

PURITII.COM. Puritii Luchtzuiveringssysteem

PURITII.COM. Puritii Luchtzuiveringssysteem PURITII.COM Puritii Luchtzuiveringssysteem Het Puritii Luchtzuiveringssysteem biedt draagbare en krachtige filtratie voor binnenshuis, van 7,4 kubieke meter per minuut. Het reinigt de lucht in uw huis

Nadere informatie

i n d o o r a i r q u a l i t y I AQ EN 13779:2007 Europese standaard Camfil Farr clean air solutions

i n d o o r a i r q u a l i t y I AQ EN 13779:2007 Europese standaard Camfil Farr clean air solutions i n d o o r a i r q u a l i t y I AQ Camfil Farr Segment brochure EN 13779:2007 Europese standaard Camfil Farr clean air solutions en 13779 milieu, luchtkwaliteit en gezondheid De geïndustrialiseerde wereld

Nadere informatie

Z-Line filter. Type ZL. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter K

Z-Line filter. Type ZL. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter K Type Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Z-line filter voor de afscheiding van grof- tot fijnstof als eerste trap in ventilatie- en klimaatinstallaties en als voorfilter

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ventilatie: ontwerp en afstelling

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ventilatie: ontwerp en afstelling Opleiding Duurzaam Gebouw : Ventilatie: ontwerp en afstelling Leefmilieu Brussel Relatie tussen de luchtkwaliteit en het ventilatiesysteem Samuel CAILLOU WTCB/CSTC Doelstelling(en) van de presentatie Overzicht:

Nadere informatie

Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid

Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid Inleiding Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging

Nadere informatie

ENERGY EFFICIENCY OPGP-F7-0592/0592/0296-ES-25-B00. Nominal airflow: Initial efficiency 0.4 µm: Minimum efficiency 0.4 µm: Annual Energy Consumption:

ENERGY EFFICIENCY OPGP-F7-0592/0592/0296-ES-25-B00. Nominal airflow: Initial efficiency 0.4 µm: Minimum efficiency 0.4 µm: Annual Energy Consumption: OPGP--0592/0592/0296-ES-25-B00 NIEUWE EUROVENT NORM VOOR LUCHTFILTERS OPGP--0592/0592/0296-ES-25-B00 0.9 m 3 /s AIRFILTERS ;OM-11- ;T2012 Clean air solutions m 3 /s AIRFILTERS ;OM-11- ;T2012 0.9 BESPAAR

Nadere informatie

SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD

SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD CITY M AIR PURIFIER VAN CAMFIL Camfil Clean Air Solutions 1 FEITEN: MET ONZE LUCHTREINIGERS GAAT U DUIZENDEN JAREN TERUG IN DE TIJD. In enkele uren

Nadere informatie

luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet?

luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet? luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet? ir. Theodoor Höngens luchtkwaliteit binnen = buiten, of toch niet? drie invalshoeken I. betrokkenen in het ontwerp/gebruik II. de werelden binnen en buiten

Nadere informatie

Leadership in Filtration. ISO Een gids voor de nieuwe standaard voor luchtfiltratie.

Leadership in Filtration. ISO Een gids voor de nieuwe standaard voor luchtfiltratie. Leadership in Filtration ISO 16890 Een gids voor de nieuwe standaard voor luchtfiltratie. ISO 16890 De nieuwe standaard voor de indeling van luchtfilters. Deeltjes komen in talloze verschillende groottes

Nadere informatie

Kennissessie Filters 2016

Kennissessie Filters 2016 Kennissessie Filters 2016 Als kennispartner delen we deze editie meer informatie over filters in luchtbehandelingskasten. Filters in luchtbehandelingskasten Een informatief stuk over filters en de verschillen.

Nadere informatie

ISO EN 14644-3 Discrete Particle Counting (DPC) Testen on site. Peter Ruiter Technical Director EMEA AAF International BV

ISO EN 14644-3 Discrete Particle Counting (DPC) Testen on site. Peter Ruiter Technical Director EMEA AAF International BV ISO EN 14644-3 Discrete Particle Counting (DPC) Testen on site Peter Ruiter Technical Director EMEA AAF International BV In-Situ Testen Om misverstanden te vermijden!! Een in Situ test wordt niet uitgevoerd

Nadere informatie

Geld besparen met schone lucht. LC C L i fe C ycl e C o s t. Camfil Farr clean air solutions

Geld besparen met schone lucht. LC C L i fe C ycl e C o s t. Camfil Farr clean air solutions Geld besparen met schone lucht Camfil Farr Segment Brochure LC C L i fe C ycl e C o s t Camfil Farr clean air solutions d e ko s t e n va n s ch o n e l u ch t Het filter is de enige component in het HVAC-systeem

Nadere informatie

15 e Nationale Cleanroomdag NORMEN

15 e Nationale Cleanroomdag NORMEN 15 e Nationale Cleanroomdag NORMEN Introductie Wat zijn normen? Wanneer komen we normen tegen? Welke normen worden gehanteerd? Alles op een rij Terug naar de werkvloer Inhoud 2 Introductie André van Tongeren

Nadere informatie

BELANG VAN KOOKAFZUIGING IN LUCHTDICHTE WONINGEN. ISIAQ.nl symposium Piet Jacobs

BELANG VAN KOOKAFZUIGING IN LUCHTDICHTE WONINGEN. ISIAQ.nl symposium Piet Jacobs BELANG VAN KOOKAFZUIGING IN LUCHTDICHTE WONINGEN ISIAQ.nl symposium Piet Jacobs MIJN EIGEN WONING Balansventilatie Twee zone systeem voor de toevoer Motorloze afzuigkap Helaas te weinig afzuigcapaciteit:

Nadere informatie

Filters die hun belofte waarmaken

Filters die hun belofte waarmaken Filters die hun belofte waarmaken Camfil Farr Herziene EN 779:2002 De nieuwe norm voor ventilatiefilters Camfil Farr clean air solutions camfil farr Een nieuwe norm die de filterkeuze voor gebruikers vereenvoudigt

Nadere informatie

Filtermatten. Type FMP. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter K

Filtermatten. Type FMP. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter K Type Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Filtermedia voor de afscheiding van grof tot fijn stof in de toevoer- en afvoerlucht voor eenvoudige toepassingen Filterklassen

Nadere informatie

FIJNSTOFFILTERS voor natuurlijke ventilatie Aerofil voor écht gezond ventileren.

FIJNSTOFFILTERS voor natuurlijke ventilatie Aerofil voor écht gezond ventileren. AEROFIL TM FIJNSTOFFILTERS voor natuurlijke ventilatie Aerofil voor écht gezond ventileren. 1 Inhoudsopgave: 1. Gezonde lucht 2. Aerofil als oplossing 3. Werking van Aerofil 4. Prestaties Cijfers volgens

Nadere informatie

Brink Renovent. www.atc-ventilation.be

Brink Renovent. www.atc-ventilation.be Brink Renovent www.atc-ventilation.be Renovent A B Brink Renovent Excellent 180 pagina 3 A+ A Brink Renovent Excellent 300/400/450 pagina 7 A+ A pagina 11 Brink Renovent Sky Brink Renovent Excellent 180

Nadere informatie

Filters volgens de ISO 16890

Filters volgens de ISO 16890 Filters volgens de ISO 16890 De oude vertrouwde G4, M5, M6, F7, F8 & F9 filters zullen verdwijnen. Lees er alles over in onze blog en leer meer over de filters met een classificering volgens EN 16890.

Nadere informatie

Clean air solutions PM1 FIJNSTOF GEVAAR VOOR GEZONDHEID

Clean air solutions PM1 FIJNSTOF GEVAAR VOOR GEZONDHEID Clean air solutions PM1 FIJNSTOF GEVAAR VOOR GEZONDHEID FOCUS OP PM1 VOORBEELDEN DEELTJES GROOTTES OM GEZONDHEID TE BESCHERMEN Haar: ~70 µm Pollen: ~10-100 µm We weten allemaal dat luchtvervuiling slecht

Nadere informatie

PROSAFE SCHONE LUCHT VOOR GEVOELIGE PROCESSEN NODIG? LET OP DIT LOGO

PROSAFE SCHONE LUCHT VOOR GEVOELIGE PROCESSEN NODIG? LET OP DIT LOGO PROSAFE SCHONE LUCHT VOOR GEVOELIGE PROCESSEN NODIG? LET OP DIT LOGO ProSafe PROSAFE CLEAN AIR SOLUTIONS DIE ALLE PROCESSEN BESCHERMEN, VAN MELK TOT MEDICIJNEN PROCESVEILIGHEID, HOE GARANDEREN WIJ DIE?

Nadere informatie

Filtercellen. Type MFC. Voor grote luchthoeveelheden en langere standtijden K

Filtercellen. Type MFC. Voor grote luchthoeveelheden en langere standtijden K Type Voor grote luchthoeveelheden en langere standtijden Voor- of eindfilter voor de afscheiding van fijn stof en zwevende stoffen voor de hoogste eisen in luchttechnische installaties Filterklassen M6,

Nadere informatie

Compactfilter. Type MFI. Voor grote luchthoeveelheden in compacte uitvoering K

Compactfilter. Type MFI. Voor grote luchthoeveelheden in compacte uitvoering K .1 X X testregistrierung Type Plissé-compactfilter type Plissé-compactfilter type, Uitvoering SPC HYGIENISCH GETESTET Voor grote luchthoeveelheden in compacte uitvoering Voor- of eindfilter voor de afscheiding

Nadere informatie

Filtermedium FMR. Productdocumentatie. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter

Filtermedium FMR. Productdocumentatie. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Productdocumentatie Filtermedium Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Filtermedia voor de afscheiding van grof tot fijn stof in de toevoer- en afvoerlucht voor eenvoudige

Nadere informatie

Nieuwe EPBD gerelateerde binnenmilieunorm

Nieuwe EPBD gerelateerde binnenmilieunorm Binnenmilieu Atze Boerstra, Bjarne Olesen, Olli Seppänen Input voor ontwerp en energieprestatieberekening Nieuwe EPBD gerelateerde binnenmilieunorm De Europese Organisatie voor Normalisatie (CEN) heeft

Nadere informatie

Puritii Luchtzuiveringssysteem

Puritii Luchtzuiveringssysteem Puritii Luchtzuiveringssysteem Uw Puritii vertegenwoordiger: Luchtverontreiniging Eén van s werelds grootste moordenaars In 2013 stierven 7 miljoen mensen door luchtverontreiniging*. Zowel door het inademen

Nadere informatie

FIJN STOF IN HET BINNENMILIEU

FIJN STOF IN HET BINNENMILIEU FIJN STOF IN HET BINNENMILIEU KENNISDAG BOUWFYSICA, 14 JUNI 2017 Piet Jacobs NEEMT DOOR RENOVATIE FIJNSTOF IN BINNENMILIEU TOE OF AF? 2 Fijnstof in het binnenmilieu Piet Jacobs 1 OVERZICHT Wat is een goede

Nadere informatie

Filtermedium FMP. Productdocumentatie. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter

Filtermedium FMP. Productdocumentatie. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Productdocumentatie Filtermedium Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Filtermedia voor de afscheiding van grof tot fijn stof in de toevoer- en afvoerlucht voor eenvoudige

Nadere informatie

Filtermedium. Productdocumentatie. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter

Filtermedium. Productdocumentatie. Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Productdocumentatie Filtermedium Z-Line filter, uitvoering NWO Z-Line filter, uitvoering PLA Voor hoge stofconcentraties of als voorfilter van een fijnstoffilter Z-line filter voor de afscheiding van grof-

Nadere informatie

4 mogelijke ventilatieprincipes.

4 mogelijke ventilatieprincipes. 4 mogelijke ventilatieprincipes Systeem C Luchttoevoer: natuurlijk, zelfregelend en eventueel akoestisch Luchtafvoer: mechanisch, minstens kloksturing (IDA-C3) eventueel vraaggestuurd (IDA-C4/5/6) indien

Nadere informatie

Leadership in Filtration. FreciousComfort filtratie van binnenruimtes Meer comfort Betere gezondheid

Leadership in Filtration. FreciousComfort filtratie van binnenruimtes Meer comfort Betere gezondheid Leadership in Filtration filtratie van binnenruimtes Meer comfort Betere gezondheid De uitdaging Allergie in cijfers 8 % >0 % van de volwassenen in Europa lijdt aan allergieën (Robert Koch-Institut, 017)

Nadere informatie

Niet residentiële ventilatie

Niet residentiële ventilatie Voorbeeld berekening minimum ontwerpdebiet: Leslokaal 50m² Bezetting volgens bouwteam (op plan): 10 personen 10 pers x 22m³/h/pers = 220m³/h Bezetting volgens tabel: 50m² : 4m²/pers = 12,5 pers 13 personen

Nadere informatie

Duurzaam gekoeld ventileren. Door Willem van Dijk

Duurzaam gekoeld ventileren. Door Willem van Dijk Duurzaam gekoeld ventileren Door Willem van Dijk Even Voorstellen Willem van Dijk Technisch Commercieel Adviseur De afgelopen 30 jaar, vanuit de praktijk en bij verschillende bedrijven op het gebied van

Nadere informatie

FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom

FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom FIJN STOF: ROMMEL IN DE LUCHT PM 10 : massa van deeltjes < 10 µm (in µg/m 3 ) PM 2.5 : massa van deeltjes < 2.5 µm (in µg/m

Nadere informatie

Bewoners, huisdieren en planten produceren dagelijks tien liter vocht. onderhouden+verbouwen. Ventilatie Onderhoud. eigen huis magazine

Bewoners, huisdieren en planten produceren dagelijks tien liter vocht. onderhouden+verbouwen. Ventilatie Onderhoud. eigen huis magazine onderhouden+verbouwen eigen huis magazine Bewoners, huisdieren en planten produceren dagelijks tien liter vocht Ventilatie Onderhoud 32 eigen huis magazine jan 2013 31 24 uur per dag frisse lucht Ventileren

Nadere informatie

Elektrostatische filtratie

Elektrostatische filtratie Itho Daalderop PureBlue Elektrostatische filtratie van virussen, allergenen en fijnstof PureBlue De meest effectieve en gezonde luchtzuivering PureBlue is dé nieuwe oplossing om virussen, allergenen en

Nadere informatie

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest De Legitimiteit Groep 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest Welkom Robbert Reimering Dagvoorzitter De Legitimiteit Groep Agenda 14.30 uur Welkom, Robbert Reimering 14.35 uur Introductie project, Kevin Zuidhof

Nadere informatie

Energie Label C behalen met duurzaam klimatiseren voor Kantoren. Door Willem van Dijk

Energie Label C behalen met duurzaam klimatiseren voor Kantoren. Door Willem van Dijk Energie Label C behalen met duurzaam klimatiseren voor Kantoren Door Willem van Dijk Even Voorstellen Willem van Dijk Technisch Commercieel Adviseur 30 jaar praktijk ervaring op het gebied van: Koeltechniek

Nadere informatie

Impact van natuurlijke ventilatie op comfort, gezondheid en productiviteit

Impact van natuurlijke ventilatie op comfort, gezondheid en productiviteit Duco seminar SCOREN MET NATUURLIJKE VENTILATIE - juni 2014 ir. Atze Boerstra, BBA Binnenmilieu / DGMR Impact van natuurlijke ventilatie op comfort, gezondheid en productiviteit Opbouw lezing Deel A / algemeen:

Nadere informatie

De winst van een gezond binnenklimaat

De winst van een gezond binnenklimaat De winst van een gezond binnenklimaat Wat hebben 5.000.000.000 en de huisstofmijt met elkaar te maken? Dat ontdekt u in het komende half uur! Het spel De prijs Proefvraag 1. Heeft u thuis een gezond binnenklimaat?

Nadere informatie

Nanovezelfiltertechnologie

Nanovezelfiltertechnologie Nanovezelfiltertechnologie 1 Nanovezelfiltertechnologie heeft overduidelijke voordelen Gezien haar superieure prestaties in diverse industrieën en onder de meest veeleisende omstandigheden, is het nanovezelmedium

Nadere informatie

Zakkenfilter van NanoWave -Medium

Zakkenfilter van NanoWave -Medium Zakkenfilter van NanoWave -Medium Type HYGIENISCH GETESTET V DI 022 Voor- of eindfilter in luchttechnische installaties Zakkenfilter voor afscheiding fijnstof Filterklassen M, F7, F9 Prestaties getest

Nadere informatie

Onderwerpen. Voorwoord. Ventilatie in energiezuinige huizen. Jerôme Corba. Voorwoord. Ventilatie eisen. Ventilatie systeem. WHR unit.

Onderwerpen. Voorwoord. Ventilatie in energiezuinige huizen. Jerôme Corba. Voorwoord. Ventilatie eisen. Ventilatie systeem. WHR unit. Ventilatie in energiezuinige huizen Jerôme Corba Onderwerpen Voorwoord Ventilatie eisen WHR unit Nieuwe systemen Voorwoord Ventilatie systemen in energiezuinige huizen (luchtdichte woningen), geen ruimte

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Luchtverontreiniging groot probleem gezondheid Elk jaar sterven wereldwijd zo n 6,5 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging en in Nederland zorgt dit jaarlijks zeker voor 13.000 vroegtijdige

Nadere informatie

ASPRA Elektrostatische Luchtzuivering en filtratie van Virus Free Air B.V. & VFA Solutions B.V.

ASPRA Elektrostatische Luchtzuivering en filtratie van Virus Free Air B.V. & VFA Solutions B.V. ASPRA Elektrostatische Luchtzuivering en filtratie van Virus Free Air B.V. & VFA Solutions B.V. VFA Alternatieve Filtratie: Innovatie hand in hand met duurzaamheid en gezondheid VFA Gespecialiseerde Leverancier

Nadere informatie

WELL voor Frisse Scholen

WELL voor Frisse Scholen Foto: Michel Kievits WELL voor Frisse Scholen Tim Beuker 1, Froukje van Dijken 1 en Antwan van Haaren 2 1 BBA Binnenmilieu 2 DGMR Bouw De WELL Building Standard is een steeds vaker gebruikt instrument

Nadere informatie

KEUZE STOFZUIGERS VOOR DE BAKKERIJSECTOR

KEUZE STOFZUIGERS VOOR DE BAKKERIJSECTOR Memorandum Aan Veilig en Gezond in het Bakkersbedrijf Van A.M.M. Moons Leeghwaterstraat 44 2628 CA Delft Postbus 6012 2600 JA Delft www.tno.nl T +31 88 866 22 00 Onderwerp Keuze stofzuigers voor de bakkerijsector

Nadere informatie

INDUSTRIE voor een zuiver klimaat en proces. filtratie luchtverdeling reconditionering solids handling

INDUSTRIE voor een zuiver klimaat en proces. filtratie luchtverdeling reconditionering solids handling INDUSTRIE voor een zuiver klimaat en proces filtratie luchtverdeling reconditionering solids handling 2 DE 360 -AANPAK VAN VLINT IN DE INDUSTRIE Vlint bestaat uit de divisies Filtratie, Reconditionering,

Nadere informatie

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE CLEANROOMVALIDATIE ON SITE ISO 17025 DOEL & METHODE CLEANROOM VALIDATIE KALIBRATIE CONSULTANCY VALIDATIE MODEL VALIDATIE Planning Validatie rapport URS Performance Qualificatie (PQ) Functioneel ontwerp

Nadere informatie

Vestiging Anna Paulowna Spoorsingel 17 1761 EA Anna Paulowna T 0223-531644 F 0223-532762 E info@jvandersluis.nl I www.jvandersluis.

Vestiging Anna Paulowna Spoorsingel 17 1761 EA Anna Paulowna T 0223-531644 F 0223-532762 E info@jvandersluis.nl I www.jvandersluis. De producten van Kiekens Products maken alweer enige tijd deel uit van het brede assortiment van J. van der Sluis Anna Paulowna BV. Kiekens heeft een grote ervaring met het ontwikkelen en produceren van

Nadere informatie

ISOLATIEKAMERS - TOEKOMSTIGE ONTWIKKELING. VCCN Cleanroom Symposium 2017 Roberto Traversari

ISOLATIEKAMERS - TOEKOMSTIGE ONTWIKKELING. VCCN Cleanroom Symposium 2017 Roberto Traversari ISOLATIEKAMERS - TOEKOMSTIGE ONTWIKKELING VCCN Cleanroom Symposium 2017 Roberto Traversari DISCLAIMER Alles uit deze presentatie is prematuur en gebaseerd op eerste inzichten van een werkgroep binnen CEN

Nadere informatie

Meetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen

Meetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen bepaling in kantoren en scholen Academische werkplaats 12 feb. 2015 piet.jacobs@tno.nl marita.voogt@tno.nl Optical Particle Counters 2 Achtergrond Gravimetische buitenlucht meetmethode niet geschikt voor

Nadere informatie

MINDER POLLEN MINDER ALLERGIEEN MEER INNOVATIE IN DE LUCHT

MINDER POLLEN MINDER ALLERGIEEN MEER INNOVATIE IN DE LUCHT MINDER POLLEN MINDER ALLERGIEEN MEER INNOVATIE IN DE LUCHT Dee Fly Cube De smartphonegestuurde centrale ventilatie met hoog rendement VENTILATIE VOOR WONINGEN #HealthyLiving * Omdat de binnenlucht tot

Nadere informatie

Hygiëne, vervuiling en onderhoud

Hygiëne, vervuiling en onderhoud OPTIVENT achtergrondbijlage 09 Hygiëne, vervuiling en onderhoud Samuel Caillou 1 Joris Van Herreweghe 2 Paul Van den Bossche 1 1 Afdeling Klimaat, Installaties en Energieprestatie (CLIE) Onderzoeksgroep

Nadere informatie

ECO V. lg Electronics Ventilatie - warmteterugwinning. Speciefieke kenmerken van de Eco V-unit:

ECO V. lg Electronics Ventilatie - warmteterugwinning. Speciefieke kenmerken van de Eco V-unit: lg Electronics Ventilatie - warmteterugwinning ECO V In het kader van het huidige bouwbesluit, waarin een eis is opgenomen dat uw werk of verblijfsruimte een juiste luchtverversing behaald, heeft LG Electronics

Nadere informatie

V van Validatie. Ontwerp & specificaties. Wat je niet vraagt, krijg je ook niet! Inhoud. Programma van Eisen 3

V van Validatie. Ontwerp & specificaties. Wat je niet vraagt, krijg je ook niet! Inhoud. Programma van Eisen 3 User Requirement Specs V van Validatie Performance Qualification Ontwerp & specificaties Functional Design Operational Qualification Detail Design Installation Qualification Peter van Casteren 08 oktober

Nadere informatie

Woningventilatie en renovatie

Woningventilatie en renovatie Woningventilatie en renovatie Bouwbesluit, bewoners en de praktijk Workshop Energie Nul73 Ir. H.J.J. (Harm) Valk Nieman Raadgevende Ingenieurs BV 19 mei 2015 Ventilatie Waarom ventileren? Kwaliteit en

Nadere informatie

Plissé-filterpatroon

Plissé-filterpatroon Serie Compacte uitvoering voor speciale toepassingen Eindfilter voor het afscheiden van zwevende stoffen voor de hoogste eisen Filterklassen E11, H13 Prestaties getest conform EN 1822 Filtermedium afgestemd

Nadere informatie

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE CLEANROOMVALIDATIE ON SITE ISO 17025 DOEL & METHODE CLEANROOM VALIDATIE KALIBRATIE CONSULTANCY VALIDATIE MODEL VALIDATIE Planning Validatie rapport URS Performance Qualificatie (PQ) Functioneel ontwerp

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.4 Comfortcriteria LENTE 2013 Stéphan Truong Beheerder van de opleiding voor rekening van Leefmilieu Brussel TRAINING.IBGEBIM@ecorce.be 2

Nadere informatie

VEX300T Nieuwe serie warmteterugwinunits voor optimaal

VEX300T Nieuwe serie warmteterugwinunits voor optimaal VEX300T Nieuwe serie warmteterugwinunits voor optimaal binnenklimaat Uiterst compact ontwerp en optimale energieprestaties - dat zijn de kenmerkende eigenschappen van onze nieuwe serie WTW-units met bovenaansluitingen

Nadere informatie

Keuze en beheer van filters in ventilatiesystemen impact op luchtkwaliteit en energieverbruik. 24/10/2016 Clean air solutions

Keuze en beheer van filters in ventilatiesystemen impact op luchtkwaliteit en energieverbruik. 24/10/2016 Clean air solutions Keuze en beheer van filters in ventilatiesystemen impact op luchtkwaliteit en energieverbruik 24/10/2016 1 AGENDA 2 Voorstelling Camfil als fabrikant van luchtfiltratieproducten Waarom moeten we filteren:

Nadere informatie

'Your air.. Our care!'

'Your air.. Our care!' 'Your air.. Our care!' Beknopt kan hiermee de missie van KlimaVent environment worden omschreven. Ventileren is een vak. Een vak waar KlimaVent zich dagelijks mee bezig houdt. Voor het creëren van een

Nadere informatie

Ventilatie van kantoorgebouwen

Ventilatie van kantoorgebouwen Ventilatie van kantoorgebouwen Geert Bellens Projectleider Duurzaam bouwen Cenergie Opleiding Energieverantwoordelijke - BIM Een beetje geschiedenis Kwaliteit binnenlucht: ++ Energie: 0 Gedwongen ventilatie

Nadere informatie

Superieure luchtkwaliteit

Superieure luchtkwaliteit Ventilatoren Compacte WTW-units Modulaire luchtbehandelingsunits Luchtverdelingsproducten & Brandbeveiliging Nog invullen I 1 Superieure luchtkwaliteit Optimale hygiëne voor zorg en chemie Project: Jeroen

Nadere informatie

Hoe u geld kunt verdienen aan een schoner werkklimaat! DAT-R. Dutch Air Treatment

Hoe u geld kunt verdienen aan een schoner werkklimaat! DAT-R. Dutch Air Treatment Hoe u geld kunt verdienen aan een schoner werkklimaat! DAT-R Dutch Air Treatment Wat is de DAT-R? Een zelfreinigend trommel filter systeem die traditionele luchtfilters overbodig maakt. In conventionele

Nadere informatie

Filtermaskers Hoe lang gaat een filter mee?

Filtermaskers Hoe lang gaat een filter mee? 2 www.imbemacleton.nl Inleiding Filtermaskers worden toegepast om de gebruiker te beschermen tegen het inademen van schadelijke of giftig fijnstof, nevel, gas en damp. Veruit de meest voorkomende bescherming

Nadere informatie

Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling

Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling RIVM/DCMR, december 2013 Roet is een aanvullende maat om de gezondheidseffecten weer te geven van

Nadere informatie

Filters t.b.v. Spuitcabines, WTW en Luchtbehandeling

Filters t.b.v. Spuitcabines, WTW en Luchtbehandeling Filters t.b.v. Spuitcabines, WTW en Luchtbehandeling Ons bedrijf Filter Service Heerenveen is 35 jaar geleden opgericht als eenmanszaak. Door de aanhoudende groei met meerdere verhuizingen en uitbreidingen

Nadere informatie

Rolbandfiltermedium. Type FMC. Voor grote luchthoeveelheden met hoge stofconcentraties K

Rolbandfiltermedium. Type FMC. Voor grote luchthoeveelheden met hoge stofconcentraties K Type Voor grote luchthoeveelheden met hoge stofconcentraties voor de afscheiding van grove verontreinigingen in de toevoer- en afvoerlucht Filterklasse G3 (grofstoffilter) In cassettes of op stalen spoel

Nadere informatie

Wat je moet weten over klimaatinstallaties

Wat je moet weten over klimaatinstallaties Wat je moet weten over klimaatinstallaties Het hoe en waarom van klimaatinstallaties in een notendop Philomena M. Bluyssen COLOFON Tekst Deze gids is geschreven door Philomena M. Bluyssen van de Technische

Nadere informatie

Ventilatie, basis voor het toekomstige klimaatsysteem in woningen

Ventilatie, basis voor het toekomstige klimaatsysteem in woningen K E N N I S I N S T I T U U T V O O R D E I N S TA L L AT I E S E C T O R Marco [naam Hofman docent] Ventilatie, basis voor het toekomstige klimaatsysteem in woningen [locatie, Duco subtitel of overige

Nadere informatie

Beter leren in een gezonde school

Beter leren in een gezonde school Beter leren in een gezonde school drs. L. Haans en ir. A.C. Boerstra, BBA Boerstra Binnenmilieu Advies Het binnenmilieu in basisscholen is van groot belang omdat jonge kinderen een groot deel van hun tijd

Nadere informatie

SCHONE LUCHT GEZONDER LEVEN. voor een PRODUCTCATALOGUS LUCHTFILTERS

SCHONE LUCHT GEZONDER LEVEN. voor een PRODUCTCATALOGUS LUCHTFILTERS SCHONE LUCHT voor een GEZONDER LEVEN PRODUCTCATALOGUS LUCHTFILTERS UITGAVE MEI 2019 KENNISMAKEN MET IFB FILTERTECHNIEK IFB Filtertechniek is specialist op het gebied van luchtfilters voor luchtbehandelingsinstallaties

Nadere informatie

Gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning (wtw)

Gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning (wtw) Gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning (wtw) Onderhoud / storing Belangrijk: Maak 1x per maand de twee filters in de wtw-unit schoon en vervang ze minimaal 2 per jaar. Zowel voor het schoonmaken

Nadere informatie

ClimaRad en binnenmilieu Achtergrondinformatie voor de consument CLIMARAD-EN-BINNENMILIEU-2011.001-NL

ClimaRad en binnenmilieu Achtergrondinformatie voor de consument CLIMARAD-EN-BINNENMILIEU-2011.001-NL ClimaRad en binnenmilieu Achtergrondinformatie voor de consument CLIMARAD-EN-BINNENMILIEU-2011.001-NL Inleiding Het binnenmilieu in woningen en gebouwen krijgt steeds meer aandacht van zowel de consumentenorganisaties,

Nadere informatie

BREEAM NL Nieuwbouw. Management 12% Gezondheid en Welzijn 15% Energie 19% Transport 8% Water 6% Materialen 12.5% Afval 7.5% 10% Landgebruik & Ecologie

BREEAM NL Nieuwbouw. Management 12% Gezondheid en Welzijn 15% Energie 19% Transport 8% Water 6% Materialen 12.5% Afval 7.5% 10% Landgebruik & Ecologie BREEAM NL Nieuwbouw Categorie Weging Management 12% Gezondheid en Welzijn 15% Waste Land Use & Ecology Pollution Energie 19% Materials Transport 8% Management Water 6% Materialen 12.5% Afval 7.5% Water

Nadere informatie

Module 2.5. Ventilatie van niet-residentiële gebouwen: Bijlage VI en NBN EN 13779: principes en eisen. Versie 2.1 februari 2006. Module 2.

Module 2.5. Ventilatie van niet-residentiële gebouwen: Bijlage VI en NBN EN 13779: principes en eisen. Versie 2.1 februari 2006. Module 2. Ventilatie van niet-residentiële gebouwen: Bijlage VI en NBN EN 13779: principes en eisen Inhoud van de presentatie Belangrijke opmerkingen Inhoud NBN EN 13779 Klassen NBN EN 13779 die door bijlage VI

Nadere informatie

Binnenmilieu, binnenluchtkwaliteit en de vloer

Binnenmilieu, binnenluchtkwaliteit en de vloer White paper binnenmilieu Forbo Flooring Binnenmilieu, binnenluchtkwaliteit en de vloer Introductie Al vele jaren zijn het binnenmilieu en daaraan verwante zaken zoals de luchtkwaliteit, onderwerp van gesprek

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste

Nadere informatie

keuze Natuurlijk HOROS voor een verantwoord klimaat!

keuze Natuurlijk HOROS voor een verantwoord klimaat! een verantwoorde keuze Natuurlijk OROS voor een verantwoord klimaat! warmteterugwinunits 1 Advies Levering van apparatuur Klantspecifieke ontwikkeling Onderhoud Optimalisatie Energiemanagement Renovatie

Nadere informatie

Dit hoofdstuk gaat dieper in op de huidige EN-normen die betrekking hebben op de producten voor ademhalingsbescherming.

Dit hoofdstuk gaat dieper in op de huidige EN-normen die betrekking hebben op de producten voor ademhalingsbescherming. Regelgeving En Standaarden Europese normen voor adembescherming Krachtens de Europese wetgeving moeten alle types van ademhalingsbeschermingsmiddelen getest en gecertificeerd worden. Er zijn Europese normen

Nadere informatie

OVERIGE PRODUKTEN. Introductie

OVERIGE PRODUKTEN. Introductie OVERIGE PRODUKTEN Introductie In de 2013 editie van de ACS productcatalogus treft u een breed spectrum van nieuwe producten. Uiteraard vindt u technische specificaties van het overgrote deel van de standaardproducten

Nadere informatie

Take home message. Actuele thema s: gebouw en hvac Luchtbehandeling in Doc 44. Luchtbehandeling in voedsel-productieruimtes

Take home message. Actuele thema s: gebouw en hvac Luchtbehandeling in Doc 44. Luchtbehandeling in voedsel-productieruimtes in voedsel-productieruimtes Ir. Frans Saurwalt Voorzitter EHEDG-NL Technisch manager Kropman Contamination Control Ervaring: EHEDG-NL Voorzitter EHEDG-INT: Lid van de subgroup Building Design Lid van de

Nadere informatie

Zo eenvoudig kan ventileren zijn. Gebruiksvriendelijk Comfortabel Geluidsarm Energiezuinig Optimaal binnenklimaat

Zo eenvoudig kan ventileren zijn. Gebruiksvriendelijk Comfortabel Geluidsarm Energiezuinig Optimaal binnenklimaat Zo eenvoudig kan ventileren zijn Gebruiksvriendelijk Comfortabel Geluidsarm Energiezuinig Optimaal binnenklimaat Gezond en efficiënt ventileren Voor een gezond binnenklimaat is het noodzakelijk dat er

Nadere informatie

Energie Regeneratie Ventilatie. Op EPBD lijst. Energie efficiënte balansventilatie met warmte- én vochtuitwisseling ERV

Energie Regeneratie Ventilatie. Op EPBD lijst. Energie efficiënte balansventilatie met warmte- én vochtuitwisseling ERV Energie Regeneratie Ventilatie Op EPBD lijst Energie efficiënte balansventilatie met - én uitwisseling ERV ERV: Energie efficiënte ventilatie voor gezonde binnenlucht Samsung ventilatiesysteem D is erkend

Nadere informatie

GEZONDE KOOKLUCHT. Piet Jacobs & Wouter Borsboom

GEZONDE KOOKLUCHT. Piet Jacobs & Wouter Borsboom GEZONDE KOOKLUCHT Piet Jacobs & Wouter Borsboom MIJN EIGEN WONING Balansventilatie Twee zone systeem voor de toevoer Motorloze afzuigkap Helaas te weinig afzuigcapaciteit: 130 m 3 /uur Krappe afvoerleiding,

Nadere informatie

GEZONDE LUCHT OP SCHOOL

GEZONDE LUCHT OP SCHOOL GEZONDE LUCHT OP SCHOOL KINDEREN HEBBEN RECHT OP GEZONDE BINNENLUCHT! Gezonde lucht op school Wist u dat het binnenklimaat in bijvoorbeeld gevangenissen vele malen beter is dan in een schoolgebouw? Onderzoeken

Nadere informatie

Vuiltje aan de Lucht?

Vuiltje aan de Lucht? Vuiltje aan de Lucht? Luchtwachters Delft Wie zijn wij? https://twitter.com/luchtwachters https://luchtwachtersdelft.nl/ info@luchtwachtersdelft.nl Outline Feiten over luchtkwaliteit Effect op gezondheid

Nadere informatie