COPD. 23 september Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven

Transcriptie

1 COPD 23 september 2012 Stijn J.M. Mol, Longarts Maxima Medisch Centrum Veldhoven

2 COPD feiten 35 % van de Nederlandse volwassenen rookt 15 tot 20 % van de rokers ontwikkelt COPD 20 tot 35 % van de COPD-patiënten heeft ondergewicht/tekort aan vetvrije massa ondergewicht/tekort aan vetvrije massa hebben belangrijke consequenties voor the burden of COPD QoL exacerbatiefrequentie kosten van zorg

3 COPD feiten Prevalentie: 10/1000 (1995) naar 20/1000 (2010) Incidentie: in nederland vrouwen: 41% stijging ( ) Doodsoorzaak: 12de (1990) naar 5de plaats (2020) vrouwen: 33% stijging ( ) Kosten: > 100% ( )

4 Definitie COPD progressieve niet volledig reversibele luchtwegobstructie geassocieerd met abnormale inflammatoire respons

5 COPD Bronchitis Emfyseem Luchtweg inflammatie Vernauwing Alveolaire destructie Irreversibel Slappe long Uitademingsstoornis Uitademingsstoornis

6 Oorzaken van luchtwegobstructie Irreversibel Fibrosis en vernauwing luchtwegen Verlies aan elasticiteit

7 Oorzaken van luchtwegobstructie Reversibel Ophoping van inflammatoire cellen, mucus, and plasma exudaat in bronchi Gladde spiervezel contractie in perifere and centrale luchtwegen Dynamiche hyperinflatie bij inspanning

8 zo begonnen we!

9 Ernst COPD GOLD Classificatie Spirometrisch: FEV1

10 Even iets over Longfunctie onderzoek

11 Parameters FEV1 - - Forced expired volume in 1 second. VC - Vital capacity (forced or slow). FVC - Forced vital capacity. FEF 25-75% - Forced expired flow between 25% and 75% of vital capacity = average flow for middle half of expired volume (also known as MMEF). FEF x% - Forced expired flow at X% of vital capacity PEF / PFR - Peak expired flow / Peak flow rate FIV 1, IVC, - Inspired parameters FIF, PIF

12 FEV 1 - Forced expired volume in 1 second. 1 Sec Vol. FEV 1 Time

13 Inspiratory Capacity (IC) Vital Capacity (VC) Total Lung Capacity (TLC) Expiratory Reserve Volume (ERV) Residual Volume (RV) Functional Residual Capacity (FRC)

14 SPIROGRAM+Flowvolume curve

15 FLOW-VOLUMECURVE Ernstig obstructief met aanwijzing voor emfyseem

16 HYPERINFLATIE Obstructie Expiratie probleem Pompt zichzelf op Hoger adem niveau VC RV FRC Hoeveelheid lucht die na rustige expiratie achterblijft in long

17 Het proces van dynamische hyperinflatie Normaal Dynamische hyperinflatie Statische hyperinflatie Jaren Decades Air trapping tijdens inspanning Sec.- Min.

18 Verband flow respons en symptomen bij COPD FEV 1 0,12 0,17 Inspanningscapaciteit 0,34 0,22 0,27 0,21 0,26 0,44 dyspnoe FVC 0,16 Kwaliteit Van leven

19 GOLD classificatie Is DUS niet toereikend voor bepalen ernst COPD!!!!!

20 Klachten COPD Kortademig Hoesten Slijm Piepen Reutelen Moeheid Inspanningsbeperking Gewichtsverlies Depressie

21 Hoe zit dat nu precies..?

22 Chronische ziekten stoornis beperking handicap

23 stoornis beperking kortademigheid verminderde inspanningstolerantie handicap verminderde kwaliteit van leven

24 stoornis lokaal systemisch longfunctie spierfunctie beperking verminderde inspanningstolerantie

25 Wat bepaalt de inspanningscapaciteit bij COPD tijdens een symptom limited inspanningstest? longfunctie luchtwegobstructie diffusiecapaciteit hyperinflatie: statisch/dynamisch ademhalingsspierfunctie ventilatoire beperking

26 Wat bepaalt de spierfunctie? Spiermassa Spiervezelsamenstelling Spierstofwisseling

27 Bloed e.a. vet: subcutaan vet: intra abdominaal Lichaamssamenstelling skelet spier Spier-organen bot anatomisch

28 Lichaamssamenstelling vet lipide lipide extracellulair water water intracellulair water eiwit mineralen Moleculair Cellulair

29

30 Bio-elektrische impedantie BIA 1 wisselstroom (50kHz) weerstandmeting in Ohm; hoger in vet Berekent vetmassa en vetvrije massa

31 Depletie van vetvrije massa Prevalentie: % poliklinische COPD patiënten - 50% acuut longfalen - 35% klinische revalidatie patiënten - eerste lijn?

32 Oorzaken spierdepletie Immobiliteit Hypoxemie Slechte voeding Oxydatieve stress Systemische inflammatie

33

34 Nog even een paar feiten.

35 Survival in COPD Anthonisen et al, ARRD 1986

36 Survival in COPD Landbo et al, AJRCCM 1999

37 is de ernst bij alle 4 gelijk.?

38 Nee dus!!! Het is veel complexer..

39 Wat betekent dit nu voor de dagelijkse praktijk?

40 Diagnostiek bij COPD Klachten Comorbiditeit Coping Beperkingen QOL Exacerbatiefrequentie Longfunctie waaronder FEV1 BMI/gewichtsverlies CCQ MRC dyspneuscore

41 Dus ernst COPD hangt af van oa Longfunctie oa GOLD Voedingsstatus Comorbiditeit Inspanningstolerantie Exacerbatiefrequentie Coping Depressiescore

42 LAN ziektelastmeting 2010 Licht Matig Ernstig

43 Lichte ziektelast Geen diagnostische problemen FEV1 > 50% voorspeld MRC < 3 Normale voedingstoestand Weinig comorbiditeit Geen adaptatieproblemen

44 Matige ziektelast Diagnostische probleem door bv niet halen behandeldoelen Behandeling 1 ste lijn is mogelijk Nadere analyse cq bijsturing van 2 de lijn noodzakelijk

45 Ernstige ziektelast Behandeldoelen worden niet gehaald Frequente exacerbaties Coping/depressie problematiek Multidisciplinaire aanpak is nodig

46 Behandeling van COPD 1. Longfunctie de longfunctiestoornissen van COPD zijn parieel reversibel optimalisering van de longfunctie verbetert de inspanningstolerantie en de QoL Inhalatiecorticosteroïden kunnen bij bepaalde groepen de exacerbatiefrequentie en de QoL verbeteren

47 Global Initiative Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) O 2 /surgery ICS if repeated exacerbations Langwerkend) anticholinergicum and/or (LA)BA On demand On demand On demand On demand On demand On demand On demand On demand On demand On demand Avoidance of risk factors; influenza vaccination Stage 0: At Risk Normal spirometry Chronic symptoms Stage I: Mild FEV1/FVC<70 % FEV 1 80% Stage II: Moderate FEV1/FVC<70 % 50% FEV 1 <80% Stage III: Severe FEV1/FVC<70 % 30% FEV 1 <50% Stage IV: Very severe FEV1/FVC<70% FEV 1 <30% or respiratory/heart failure Exposure to risk factors GOLD. Update

48 Behandeling COPD Longfunctie optimalisatie Conditieverbetering Voedingstoestand optimaliseren Coping QOL verbeteren

49 Dus.. Multidisciplinair zodra er meer dan lichte ziektelast is

50 Behandeling van COPD 2. Voeding ondergewicht en tekort aan vetvrije massa zijn in potentie reversibel voedingstherapie gecombineerd met anabole stimuli (training) resulteren in significante en relevante klinische effecten

51 Behandeling van COPD 3. Reactivatie Gerichte training bepaalde spiergroepen: Ademhalingspieren Perifere spieren

52 A 2-year randomised controlled trial to assess the costeffectiveness of a community-based COPD management program in patients with less advanced airflow obstruction. Wetering et al, Thorax 2010;65:7-13 Hoogendoorn et al, Eur Respir J 2010;35:79-87 Clinical trial.gov: NCT This study was financially supported by the Netherlands Asthma Foundation (NAF: ), SAB, Nutricia Netherlands, Pfizer and PICASSO for COPD.

53 RATIONALE Most diagnosed patients are staged GOLD 2 (scale 0-4). Exercise impairment is also prevalent in a substantial proportion of patients with less advanced COPD. No data are available on cost-effectiveness of pulmonary rehabilitation in less advanced COPD.

54 Conclusion The INTERCOM program resulted in significant improvements in SGRQ total score, several exercise performances and dyspnea measures compared to Usual care. The INTERCOM program proved to be cost effective. Nutritional support for muscle wasted COPD patients integrated in a community based COPD management program improved body composition and muscle function, prevented deterioration of 6MWD and quality of life and even reduced costs related to severe exacerbations.

55 Kijk eens anders naar COPD!