Beleidsnotitie paardenbakken

Transcriptie

1 Beleidsnotitie paardenbakken 1. Inleiding Er worden steeds meer verzoeken of bouwaanvragen ingediend voor de bouw van paardenbakken. In de thans geldende bestemmingsplannen is daar geen of geen duidelijke regeling voor opgenomen. Dit betekent in de praktijk dat er telkens ad hoc een besluit moet worden genomen over de toelaatbaarheid van een paardenbak. Zowel voor de burger als voor de gemeente/gemeentelijke organisatie is dit lastig: aan de burger en een belanghebbende derde (buren) kan vooraf onvoldoende duidelijkheid worden geboden. In het geval dat medewerking wordt verleend, moet een procedure worden gevolgd; in het geval dat de medewerking wordt geweigerd, is het dikwijls niet goed mogelijk om de beslissing goed uit te leggen. Voor de gemeente/gemeentelijke organisatie levert dit relatief veel werk op. Het komt steeds meer voor vooral in het buitengebied dat agrarische functies verdwijnen en dat in plaats daarvan naar andere niet-agrarische functies wordt gezocht. Voor zover het om voormalige agrarische bedrijfswoningen gaat, worden deze vrijwel altijd omgezet in burgerwoningen die geen relatie meer hebben met agrarische activiteiten. Deze woningen staan meestal op ruime percelen of wanneer dat niet het geval is in de onmiddellijke nabijheid van andere agrarische percelen. Vervolgens wordt gezocht naar een passende, nietagrarische, invulling van deze ruime percelen. Een veel voorkomende invulling is het al dan niet hobbymatig houden van paarden. De bouw van paardenbakken, paardenstallen en daarbij behorende bouwwerken en gebruik komt dan aan de orde. Strikt formeel moet voor het gebruik van voormalige agrarische bedrijfswoning als burgerwoning toestemming worden gevraagd. Dat gebeurt vrijwel nooit 1. Wanneer echter een bouwvergunning wordt verleend voor de verbouw van de voormalige agrarische bedrijfswoning tot burgerwoning, is daarmee impliciet ook toestemming gegeven voor het niet-agrarische gebruik van de woning. Ook wordt voor de bouw van een paardenbak niet altijd een bouwvergunning gevraagd, laat staan voor het gebruik van agrarisch bestemde grond voor hobbymatig gebruik voor paarden. Tegen het hobbymatig gebruik van (voormalige) agrarische percelen voor het houden van paarden en het bouwen van paardenbakken behoeft in beginsel niet altijd bezwaar te bestaan. Wel is het nodig om de randvoorwaarden te bepalen wanneer daaraan wel of niet medewerking wordt gegeven, vooral om een zo goed mogelijke ruimtelijke kwaliteit te bewerkstelligen. Deze beleidsregels hebben geen betrekking op het bedrijfsmatig en/of productiegericht houden en/of fokken van paarden. Dat is een agrarische activiteit die beoordeeld moet worden aan de hand van de daarvoor geldende bepalingen in het bestemmingsplan voor het buitengebied. De bouw van een paardenbak en andere daarvoor benodigde bouwwerken (stapmolen, longeercirkel e.d.) t.b.v. deze bedrijven moeten in dat kader worden bezien. 1 Mede gelet op de jurisprudentie kleven hieraan risico s vooral vanwege de reikwijdte van de milieuvergunningen van omliggende agrarische bedrijven. Beleidsregels paardenbakken

2 Hetzelfde geldt voor het bedrijfsmatig houden van paarden in de vorm van maneges of stallingen. Ook dit dient te worden beoordeeld aan de hand van het bestemmingsplan voor het buitengebied, waarin onder meer de begrippen agrarisch bedrijf en paardenbedrijf zijn gedefinieerd. Het hobbymatig gebruik van grond t.b.v. paarden e.d. kan overigens niet worden gezien als een agrarisch verwant bedrijf in de zin het geldende bestemmingsplan voor het buitengebied 2. Deze notitie gaat zodoende slechts over het hobbymatig houden van paarden en daarvoor nodige voorzieningen. 2. Toelaatbaarheid van paardenbakken Het beleid in deze notitie geldt in beginsel voor het hobbymatig gebruik van grond voor paarden en daarbij horende bebouwing als paardenbakken en paardenstallen. De criteria en randvoorwaarden voor de paardenbakken en paardenstallen zijn opgesteld met als uitgangspunt dat deze in het buitengebied liggen. Voor zover het gaat om paardenbakken en paardenstallen die niet in het buitengebied liggen, zal de afweging over de toelaatbaarheid zo nodig in het bijzonder op de leefomgeving moeten zijn gericht. Dat zal ook moeten gebeuren waar hobbymatig gebruik t.b.v. paarden in het buitengebied gevolgen kan hebben voor de fysieke leefomgeving in een nabijgelegen bebouwde kom of bebouwingslint. 2.1 gebiedsafbakening In de meeste gevallen zullen het hobbymatige gebruik t.b.v. paarden en de bouw van paardenbakken en paardenstallen zich voordoen in het buitengebied. De gemeente Geldermalsen (inclusief de daarbij behorende dorpen) kent echter vanouds gebieden nabij of aan de rand van de bebouwde kom, die als overgangsgebied tussen bebouwde kom en buitengebied zijn te zien (voorbeeld: het gebied t Rot). In die gebieden kunnen relatief grote percelen voorkomen. Soms zijn deze gebieden in bestemmingsplannen voor de bebouwde kom opgenomen. Ook in die gebieden kan hobbymatig gebruik t.b.v. paarden aan de orde komen. In deze gebieden kunnen aspecten die met de fysieke leefomgeving te maken hebben zoals overlast in de vorm van geluid, stof en/of stank een andere (grotere) rol spelen dan in het buitengebied. In bepaalde gebieden in het buitengebied spelen zodanige belangen dat het uit ruimtelijke of daaraan verwante overwegingen niet passend is om daar hobbymatig gebruik t.b.v. paarden en de bouw van paardenbakken e.d. toe te laten. Dit zou een te grote inbreuk op die belangen veroorzaken. Het gaat hierbij om gebieden die in het bestemmingsplan voor het buitengebied 3 zijn bestemd voor uiterwaarden, natuur- en bosgebied, landgoed, zone t.b.v. waterkering, het gebied van de Nieuwe Hollandse Waterlinie ( Lingekwartier ) en het gebied dat aansluit bij aangewezen Natura 2000-gebieden ( Oeverlanden langs de Linge en Lingegebied & Diefdijk-Zuid ). Hetzelfde geldt voor percelen waarop recreatiewoningen staan en voor de zogeheten Lingelandjes. In deze gebieden zijn deze beleidsregels zodoende niet van toepassing en zal een verzoek voor hobbymatig gebruik voor paarden, en de bouw van een paardenbak en paardenstalling afzonderlijk worden bezien. 2.2 definities en omschrijvingen 2 Vastgesteld op 28 november 2006, zoals nadien gewijzigd. 3 Vastgesteld op 28 november 2006, zoals nadien gewijzigd. Beleidsregels paardenbakken

3 a. Hobbymatig gebruik t.b.v. het houden van paarden In bestemmingsplannen is vrijwel nergens geregeld wat hieronder moet worden verstaan. Wat wel duidelijk moet zijn, is dat een dergelijk gebruik zonder meer ondergeschikt moet zijn aan het gebruik als burgerwoning en niet als hoofdberoep of hoofdactiviteit van de bewoners wordt uitgeoefend. Deze ondergeschiktheid is uit te drukken in de toelaatbare bebouwing voor het hobbymatig gebruik en in het maximum aantal paarden dat hobbymatig bij een burgerwoning mag worden gehouden. Dit aantal wordt op maximaal 4 (vier) paarden inclusief eventuele veulens gesteld. b. Bebouwing t.b.v. het houden van paarden Voor het hobbymatig houden van paarden worden veelal ook andere gebouwen of bouwwerken gebruikt. Een daarvan is een paardenbak. De paardenbak is te beschrijven als een omheind gebied, al dan niet met een bewerkte of aangepaste bodem waarbinnen paarden worden getraind, met paarden wordt gereden en geoefend en waarvan de ondergrond niet is verhard. De omheining moet vanwege dit gebruik hoger zijn dan 1 m¹ en moet uit stevige materialen bestaan die paard en/of mens niet mogen verwonden. Een paardenbak is zodoende een bouwwerk, geen gebouw zijnde, dat zonder een bouwvergunning niet mag worden gebouwd. Indien de bouw van een paardenbak op grond van een geldende bestemming niet mogelijk is, zal dit door middel van een buitenplanse ontheffing of een wijziging van het bestemmingsplan mogelijk zijn. Afgezien van de vraag of een paardenbak volgens een bestemmingsplan of een planologische ontheffing mogelijk is, zijn de eisen die aan de toelaatbaarheid van een paardenbak worden gesteld de volgende: oppervlakte niet meer dan 800 m², gemeten aan de binnenkant van de voet van de omheining en in een bij voorkeur rechthoekige vorm; hoogte van de omheining is niet meer dan 1,50 m¹; het materiaal van de omheining bestaat bij voorkeur uit hout; het heeft een omgevingsneutrale, donkere en gedekte kleur; de vormgeving van de omheining is zo veel mogelijk open en transparant (bij voorkeur palen om de drie meter en maximaal twee dwarsliggers); het materiaal van de omheining is duurzaam, zodat uitloging naar de bodem niet plaats heeft; het gebruik van kunststof en/of afgedankte en niet oorspronkelijke materialen (bijvoorbeeld oude vangrails e.d.) en reflecterende materialen is niet toelaatbaar; de ondergrond van de paardenbak is niet verhard en bestaat bij voorkeur uit gras of zand en zo dit niet aanwezig is uit milieuvriendelijk materiaal; buitenverlichting in, aan en/of rondom een paardenbak is niet toegestaan; een paardenbak wordt alleen toegestaan op een perceel waarop ook een (burger)woning staat; bij een (burger)woning wordt maximaal één paardenbak toegestaan; de paardenbak wordt gebouwd op of direct aansluitend aan het erf van de woning 4, in ieder geval achter de voorgevelrooilijn; mede afhankelijk van de omvang van het perceel waarop de paardenbak wordt geplaatst, wordt een zo groot mogelijke afstand tot de belendende percelen in acht genomen; de bouw van een paardenbak moet gebeuren met respect voor het landschap, waarbij in daarvoor in aanmerking komende gevallen het aanbrengen van een landschappelijke beplanting of afscherming 4 Voor het begrip erf wordt verwezen naar de definities in het Besluit bouwvergunningvrij en licht bouwvergunningplichtige bouwwerken (13 juli 2002, Stb. 410 en nadien gewijzigd) en in het bestemmingsplan voor het buitengebied (vastgesteld op 28 november 2006 en nadien gewijzigd). Beleidsregels paardenbakken

4 (bijvoorbeeld een aarden wal) door middel van voorschriften bij de bouwvergunning kan worden voorgeschreven; bij de bouw van een paardenbak in of nabij de bebouwde kom worden overlastaspecten als geluid, stank, stof e.d. betrokken bij de afweging; de bouw van stapmolens, longeercirkels, trainingsmolens e.d. wordt in het kader van hobbymatig gebruik van de grond voor paarden niet toegestaan. Bij het hobbymatig houden van paarden wordt naast een paardenbak ook dikwijls gevraagd om medewerking voor de bouw van een paardenstal. Het gaat hier altijd om gebouwen, waarvoor in beginsel een bouwvergunning is vereist. In het buitengebied is het algemene uitgangspunt dat maximaal 75 m² aan bijgebouwen bij een woning is toegestaan. Dit uitgangspunt wordt ook in de bebouwde kom gehanteerd. Binnen deze marge moet ook een paardenstal worden gebouwd. Aan uitbreiding van deze marge t.b.v. het bouwen van een paardenstal voor het hobbymatig gebruik van een perceel voor paarden door middel van een binnenplanse of een buitenplanse ontheffing of een wijziging van het bestemmingsplan zal dan ook geen medewerking worden verleend. Daarbij wordt ook betrokken dat onder bepaalde voorwaarden de bouw van een bijgebouw van maximaal 30 m² met een hoogte van maximaal 3 m¹ zonder bouwvergunning mogelijk is. Het hobbymatig gebruik t.b.v. paarden mag dus niet leiden tot verdere verstening. 3. Handhaving Het beleid gaat gelden voor alle paardenbakken, dus ook voor de paardenbakken die nu al aanwezig zijn. Voor zover de aanwezige paardenbakken zonder vergunning of in strijd met een bestemmingsplan zijn gebouwd en handhavende maatregelen worden overwogen, zal zodoende voor deze paardenbakken aan deze beleidsregels worden getoetst. Wanneer bestaande paardenbakken niet voldoen aan deze beleidsregels, zal dus handhavend worden opgetreden. 4. Procedure Interne procedure: Het college van burgemeester en wethouders stelt vanuit zijn bevoegdheid om te beslissen over bouwvergunningen en ruimtelijke ontheffingen deze notitie vast. Na vaststelling wordt deze beleidsnotitie ter kennis gebracht van de commissie grondgebied en de gemeenteraad. Externe procedure: De Algemene wet bestuursrecht kent in de artikelen 4:81 4:84 een regeling om beleidsregels vast te stellen. Het college is bevoegd dit te doen als uitvloeisel van de hem toekomende bestuursbevoegdheid om over bouwvergunningen en ontheffingen te beslissen. Deze wet zegt ook dat bij de motivering van een besluit over hobbymatig gebruik t.b.v. paarden volstaan kan worden met een verwijzing naar de vastgestelde beleidsregels. Het college is gehouden om volgens de vastgestelde beleidsregels te handelen, maar mag overigens daarvan afwijken wanneer dat voor een belanghebbende onevenredige gevolgen heeft (hardheidsclausule). De Algemene wet bestuursrecht schrijft geen procedure voor bij het vaststellen van beleidsregels, maar bepaalt wel dat deze moeten worden bekend gemaakt. Dat gebeurt door plaatsing in het Nieuwsblad Geldermalsen en Beleidsregels paardenbakken

5 op de website van de gemeente. Tenslotte Deze notitie biedt een handvat om te komen tot een duidelijker en gestructureerder afwegings- en besliskader voor hobbymatig gebruik t.b.v. paarden. Dat wil niet zeggen dat nu alles meteen duidelijk is. In de praktijk zullen situaties gaan voorkomen die niet of niet volledig met dit beleidskader kunnen worden afgedaan. Daarom moet op gezette momenten en aan de hand van de praktijk worden bezien of aanpassing van het beleidskader nodig of gewenst is. Het beleid t.a.v. hobbymatig gebruik t.b.v. paarden heeft zodoende een dynamisch karakter. Aan de hand van de praktijk zal daarom telkens de vraag gesteld moeten worden of het beleid up-to-date is. Het beleid zal daardoor vrijwel volledig op de praktijk zijn gericht. Geldermalsen, 13 april Beleidsregels paardenbakken