WILLEN WINNEN IS NIET ALTIJD DE BESTE STRATEGIE

Transcriptie

1 ,50 33 TRANSFER: MARIJKE TEN BRINK EN SANDER VAN HARMELEN NAAR DIJKSTRA VOERMANS 70 DEALMAKER: JEROEN THIJSSEN (CLIFFORD CHANCE) 95 RIJDEN MET FREDERIEKE LEEFLANG (BOEKEL DE NERÉE) JAARGANG 8 INSOLVENTIERECHT TOPKANTOREN BUITEN DE RANDSTAD NATIONAAL JURISTENCONGRES Peter Wakkie: WILLEN WINNEN IS NIET ALTIJD DE BESTE STRATEGIE nu ook als iphone app!

2 Zo doen we dat in Rotterdam. In kiezen negen Rotterdamse advocatenkantoren, het OM én de rechtbank Rotterdam voor samenwerking met Erasmus School of Law. Dit collegejaar profiteren 23 Togamasterstudenten van dit sterke netwerk waarin theorie en praktijk elkaar inspireren en versterken. Studenten worden écht voorbereid op de beroepspraktijk. Naast theorie volgen zij een intensief praktijkprogramma en lopen een stage bij deelnemend advocatenkantoor, rechtbank Rotterdam of OM. Ook samenwerken? Mr. Munish Ramlal Togamaster Erasmus School of Law Volg ons! ERASMUS SCHOOL OF LAW ERASMUS UNIVERSITEIT ROTTERDAM

3 nr De adrenaline van Peter Wakkie Afwisseling, spanning en intellectuele uitdaging. Het is het mengsel van die drie elementen dat Peter Wakkie altijd heeft nagestreefd in zijn beroepsmatig bezig zijn. Nu, na een imposante loopbaan van bijna veertig jaar, is er nog steeds geen dag waarop hij niet met plezier naar zijn werk gaat: Tja, dat is toch een beetje waar je het voor doet; waarvoor anders? 41 Topkantoren buiten de Randstad De grote Randstedelijke kantoren maken na jaren van groei pas op de plaats. De middelgrote kantoren buiten de Randstad daarentegen groeien flink, bleek uit de top 50 van de Nederlandse advocatuur in het vorige nummer van Mr. We vroegen een aantal van hen waar hun succes vandaan komt. Waar staan ze nu en waar over tien jaar? Een inventarisatie van de subtop van Nederland. 57 Nationaal Juristencongres Het is bijna zover: op vrijdag 16 maart vindt de tiende editie van het Nationaal Juristencongres plaats. Mr. geeft alvast informatie over de workshops en vroeg een aantal advocatenkantoren en andere organisaties naar hun verwachtingen van deze dag Legal counsel en advocatenkantoren De old boys worden verdrongen door young professionals; prijsafspraken nemen de plaats in van het uurtarief en bedrijven halen niet meer alle externe juridische hulp bij één vast kantoor. De relatie tussen legal counsel en advocatenkantoren is de afgelopen jaren sterk geprofessionaliseerd. Rob van Otterlo en Paul Uittenbogaard deden er onderzoek naar. Als ik... insolventierecht In de serie Als ik... laten prominente juristen hun licht schijnen over de vraag wat zij zouden willen veranderen op hun rechtsgebied. Wat zouden zij aanpakken, instellen en/of afschaffen als zij minister van Veiligheid en Justitie waren? Gratis advies voor Ivo Opstelten; deze keer op het gebied van het insolventierecht. nr

4 P.O. Box Rotterdam Lichtenauerlaan Rotterdam

5 nr Colofon Mr. is hét onafhankelijk magazine voor juristen. Het bericht, belicht en becommentarieert actuele zaken in de juridische wereld. Mr. bereikt ruim actieve juristen in Nederland. De uitgever wordt door een Raad van Advies geadviseerd over het te voeren beleid. Informatie over abonnementen zie onderaan dit colofon. Redactieadres Van Kleef Media Kennemerplein 13, 2011 MH Haarlem Tel , fax , mail: redactie@mr-magazine.nl Redactie Michiel van Kleef (hoofdredacteur), mr. Karen Rijlaarsdam (eindredacteur), mr. Annelieke Fenstra, Myrna van Lente Medewerkers mr. Lex van Almelo, mr. Jurjen Boorsma (Arrest van de maand), drs. Andrea Bosman, mr. Alieke Bruins, Laura Burgers (Bijgewoond), mr. Marianne van der Hoek (Jonge-Baliepagina), mr. drs. Michel Knapen, mr. Peter Louwerse, mr. Noortje Ogg (Jonge-Baliepagina), drs. Michiel Rohlof (Dealmakers), mr. drs. Miek Smilde, mr. Henriette van Wermeskerken Columnisten Harm Cammel, prof. mr. Rieme-Jan Tjittes Fotografie Chantal Ariëns, Chris van Houts, Geert Snoeijer Illustraties Josje van Koppen, Mirèn van Alphen Website Webmeester Bart Pronk (webmeester@mr-online.nl) Raad van Advies Baker & McKenzie: Chantal Rademaker de Ridder, Boekel De Nerée: Marjorie Claushuis, Brunel Nederland: Arjan de Vries, Houthoff Buruma: Jaap Bosman, Legal People: Friso van Deursen, USG Juristen: Eelco Stuut, Voxius: Ruud Harinck Uitgeverij Kluwer Juridische Uitgevers Postbus 23, 7400 GA Deventer Tel Uitgever mr. David Jonckheer Media advies Maarten Schuttél Advertentiedeelname Capital Media Services B.V. Staringstraat 11, 6521 AE Nijmegen Tel , mail@capitalmediaservices.nl Vormgeving COLORSCAN BV, Voorhout - Druk Senefelder Misset, Doetinchem Abonnementen en adreswijzigingen Abonnementsprijs 110,00 per jaar. Losse nummers 11,50, te bestellen via of Alle prijzen zijn inclusief verzendkosten en BTW. Juristen die als zodanig werkzaam zijn ontvangen Mr. kosteloos. Bij wijziging tenaamstelling en/of adres verzoeken wij u de huidige en de gewijzigde gegevens op te sturen naar Kluwer Klantenservice, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Tel , fax , Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever openbaar worden gemaakt of verveelvuldigd. ISSN Copyright Kluwer NIEUWS 6 Met onder meer: Gekibbel over SCP-rapport, tentoonstelling Advocatuur & Rechtspraak, de nieuwe generatie juridisch talent, Bijgewoond, weblogs COLUMN 17 Rieme Jan Tjittes Zuidassers, op de barricaden! RUBRIEKEN 29 Arrest van de maand Dromen van karton 66 Financieel 69 Dealmakers De belangrijkste deals van de afgelopen tijd 90 Groeten uit Nadia Sonneveld bezocht Cairo SUBSIDIAIR 92 Nachtkastje Wat leest Jan Willem Bitter (Simmons & Simmons)? 93 Lezen Theo de Roos recenseert Het Proces van John Grisham 95 Rijden Frederieke Leeflang (Boekel De Nerée) in de Range Rover Evoque 97 Netwerken Jaarvergadering VSR in trui en jasje dasje bij IE-diner 47 Ik en mijn bedrijfsjurist Arne Grimme (De Brauw) en Guido Dierick (NXP Semiconductors) 50 Column Harm Cammel Legal en de veranderende klantbehoefte 53 NGB-pagina s Beter werk 31 Het vaste katern over jurist en arbeidsmarkt 32 Nieuws Eversheds Faasen start India Desk, symposia Academie voor Gezondheidsrecht, nieuwe arbeidsmarktcommunicatiesite Holla, de arbeidsthermometer en natuurlijk personalia 39 The happy lawyer! Column Caroline Bun 65 Jonge-Baliepagina s De Baliebabe van de maand, Dagboek van een stagiaire en meer nr

6 Juridisch nieuws Gekibbel over SCP-rapport De Raad voor de rechtspraak en het Sociaal Cultureel Planbureau kibbelen over de status van het onlangs verschenen rapport waarin het bureau concludeerde dat de rechtspraak de afgelopen jaren niet beter presteerde ondanks grote investeringen in de periode Na de verschijning van het SCP-rapport Waar voor ons belastinggeld. De prijs en kwaliteit van publieke diensten zei Erik van den Emster, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak: De prestaties van de rechtspraak worden eenzijdig belicht. ( ) Deze rekenmethode is niet volledig en doet geen recht aan de prestaties in de sector. Opmerkelijk, gezien het feit dat de Raad deel uitmaakte van het team van onderzoekers. Raadsadviseur Frank van Tulder schreef namelijk samen met SCP-onderzoeker Ab van der Torre het hoofdstuk over de rechtspraak. Woordvoerder Michiel Boer: We dachten dat Frank van Tulder meewerkte aan een liber amicorum, maar zijn bijdrage blijkt te zijn gebruikt voor een rapport. Kennelijk heeft het ergens in de loop van het traject een andere status gekregen. Dat was nooit de intentie. Anders hadden we er wel voor gezorgd een evenwichtiger beeld naar buiten te brengen. We zijn door de conclusies van het SCP overvallen. Een ongelukkige gang van zaken. Het SCP stelt echter dat de Raad juist heel goed wist waaraan hij meewerkte. Van der Torre: We hebben altijd open kaart gespeeld. Van begin af aan zijn we heel duidelijk geweest dat het een rapport zou worden. De term liber amicorum hebben wij nooit gebruikt. De Raad is vooral ongelukkig over het beeld van de rechtspraak dat nu is ontstaan. Boer: De media vertalen de conclusies naar geen waar voor je geld. Die stelligheid vind je in het rapport niet terug, maar in de media blijft van nuanceringen niets over. Over de inhoud van het rapport wordt ook gesteggeld. De Raad stelt dat er te veel nadruk is gelegd op kwantiteit en is niet te spreken over de gebruikte rekenmethode. Het legt een eenzijdige focus op de hoeveelheid uitspraken in verhouding tot geld. Het SCP kan niet deze conclusies trekken op basis van de gegevens die nu zijn onderzocht, aldus Boer. Dat is zijn mening, reageert Van der Torre. Als de gegevens die gebruikt zijn niet dekken wat er in de sector gebeurt, moeten ze maar betere cijfers leveren. Ik ben ervan overtuigd dat de meeste gegevens erin verwerkt zijn. We zetten de productie af tegen de kosten en die bespreken we in samenhang met beschikbare gegevens over kwaliteit. De Raad is zich aan het beraden over het instellen van een tegenonderzoek. Boer: Als het rapport een eigen leven gaat leiden in de politieke besluitvorming kan ik me voorstellen dat we het noodzakelijk achten om een tegengeluid te laten horen, waaruit een evenwichtig beeld van de rechtspraak naar voren komt. Verdeeldheid over impact vervolging oud-rechters op rechtspraak In de juridische wereld bestaat verdeeldheid over wat de impact van de vervolging van de oud-rechters Westenberg en Kalbfleisch op de rechtspraak zal zijn. Begin februari maakte het Openbaar Ministerie bekend de voormalige rechters Hans Westenberg en Pieter Kalbfleisch te zullen vervolgen voor meineed voor hun optreden in de Chipsholzaak. Het is de eerste keer in Nederland dat (oud-)rechters voor meineed worden vervolgd. In de uitzending van Nieuwsuur van vrijdag 3 februari zei Erik van den Emster, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, dat er sprake zal zijn van een ernstige vertrouwensbreuk in de integriteit van de rechtspraak als de meineed wordt bewezen. Hoogleraar staatsrecht Paul Bovend Eert noemt deze uitspraak niet verstandig. Er moet juist op worden gewezen dat er in elke organisatie, dus ook bij de Rechtspraak, fouten worden gemaakt. Dan moet je niet spreken in termen van een ernstige vertrouwensbreuk. Het gaat over misschien twee rotte appels die ter verantwoording worden geroepen. Dat moet je niet de hele organisatie aanrekenen. Ashley Terlouw, hoogleraar rechtssociologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, sluit zich hierbij aan. Het is slecht voor het aanzien van de rechterlijke macht als rechters in de fout gaan. Maar je vindt in elke beroepsgroep mensen die niet deugen. Volgens Marc Hertogh (hoogleraar rechtssociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen) treft de vervolging de rechtspraak juist diep in het hart. Westenberg en Kalbfleisch waren niet de eerste de beste rechters. Als dit verhaal waar is, krijgt het vertrouwen in de rechtspraak een flinke knauw en daar komt ze niet zomaar overheen. 6 nr

7 Juridisch nieuws Mediatraining? Ja graag! De Raad voor de rechtspraak is een ongetwijfeld nuttige instantie, maar bestaansrecht en functie ervan zijn niet simpel uit te leggen aan de gemiddelde Nederlander. De voorzitter van de Raad (waarom heet hij eigenlijk niet gewoon directeur en waarom heet de Raad niet gewoon organisatie, worden de Raadsleden soms gekozen?) mocht onlangs in Nieuwsuur komen uitleggen waarom hij al niet veel eerder had ingegrepen in de zaak tegen de van meineed verdachte oud-rechters Westenberg en Kalbfleisch. Wat volgde was een uitleg dat de Raad niet gaat over disciplinaire zaken. Ai, zie je de interviewer denken, verkeerde gast. Dus dan maar naar de mening van de voorzitter gevraagd. In het nauw gebracht volgde, ik citeer: Daar kan ik niets over zeggen, Daar weet ik niets van, Daar gaan we niet over, Ik weet het niet, Ja, er is een vertrouwensbreuk, Ja, het is een nachtmerrie. Google op Nieuwsuur en Erik van den Emster. Ik voorspel u, dit wordt een klassieker in het land van de mediatrainers. Blijkbaar was de Raad er zelf ook niet helemaal gelukkig mee, want enkele dagen later volgde een verklaring van de Raad waarin Van den Emster uit een heel ander vaatje tapte: het is allemaal heel ernstig, maar we moeten het niet dramatiseren. Het is een incident, het is een unicum etc. Waar overal in de rechtspraak hard wordt bezuinigd, groeit en bloeit de Raad. Onlangs nog werd een heel blik voorlichters aan- en opengetrokken die de rechtspraak beter voor het voetlicht moet brengen. Maar of het gaat werken, valt te betwijfelen. Vorig jaar interviewde ik zestien rechters voor het boek Rechtspraak is Mensenwerk. Hieruit blijkt dat rechters willen dat hun voormannen in de media voor hen opkomen en flinke en duidelijke taal spreken. Van den Emster en HR-president Corstens voldeden in de visie van deze rechters niet aan die verwachting. Het is akelig om die mening zo bevestigd te zien. Michiel van Kleef, Tentoonstelling Advocatuur & Rechtspraak Tot en met 11 maart is in Galerie Jabelle in Schiedam de expositie Advocatuur & Rechtspraak te bezichtigen. De kunstenaars Jacques Tange, Floor de Bruyn Kops, Trudie Maasdam en Frits Kloppers geven hun visie op de advocatuur en rechtspraak door middel van sculpturen, schilderijen, tekeningen en keramiek. Tijdens de tentoonstellingsperiode worden op aanvraag lunches, diners en workshops georganiseerd, verzorgd door evenementenbureau La Luz. Judge with a talent door Jacques Tange Ambition door Jacques Tange Mona Lisa door Trudie Maasdam Judith door Trudie Maasdam Gerechtigheid door Frits Kloppers Justitia door Floor de Bruyn Kops nr

8 Link up. Vind je het een spannende uitdaging om hechte relaties op te bouwen met gerenommeerde, internationale cliënten? Wil je de grenzen van je praktijkgebied verleggen naar een breed spectrum van sectoren? Heb je het talent, inzicht én de energie om de meest complexe transacties succesvol af te ronden? Link dan met Linklaters! Wij zijn een wereldwijd, toonaangevend kantoor met advocaten, notarissen en fiscalisten. We zijn altijd op zoek naar jong toptalent. Dus als jij carrière wilt maken in een open en toegankelijke omgeving, waarin pragmatisme en vernieuwend denken centraal staan, bekijk dan onze stagemogelijkheden en vacatures op

9 Klaar voor de volgende generatie? Juridisch nieuws Advocatenkantoren moeten werken aan de kloof tussen de verschillende generaties. Jong juridisch toptalent voelt zich nu onvoldoende betrokken. Investeren in juridische kennis en kunde door werkgevers is niet voldoende. Kennis van en instemming met de visie en strategie van het kantoor zijn onontbeerlijke ingrediënten om mensen te binden. door Laura Burgers Voelt u zich thuis op uw kantoor? Als u na 1979 geboren bent is de kans groot dat u in elk geval geen zin hebt nog jaren te blijven. Waar u wel zin in heeft: flexibiliteit, positieve feedback en genoeg tijd in uw leven voor zaken naast uw werk. Van voor 1979? Dan vindt u die jongste generatie, ook wel de generatie Y of millennials, misschien arrogant. Het zijn watjes die niet tegen een stootje kunnen en nog nooit van hard werken hebben gehoord. Herkenbaar of niet? Het bovenstaande is enigszins gechargeerd de uitkomst van het onderzoek van Venturis Partners, consultants die zakelijke dienstverleners van organisatorisch en strategisch advies voorzien. Op 24 januari organiseerden zij een client seminar in het Rosarium te Amsterdam. The Next Generation Law Firm 2.0, daar moest het over gaan. Hoe creeer je nou die duurzame betrokkenheid van je werknemers? Partner worden, hoezo? Er is nu echt wel wat mis, constateerde consultant Eline van Veenendaal, die het onderzoek presenteerde. Tijdens een onderzoeksbijeenkomst die Venturis had georganiseerd, bleek dat geen enkele ondervraagde gemotiveerd raakte door het vooruitzicht van het partnerschap. Let wel: het ging hier om jonge mensen die door hun kantoor als high potential naar voren waren geschoven. De carrièrehorizon van de millennial is drie tot vijf jaar, legde Van Veenendaal uit. Het partnertraject van zo n zeven jaar duurt daar gewoon te lang voor. Zingeving, daar zijn de jongeren naar op zoek volgens Venturis. Ze willen van alles wat ze moeten doen, begrijpen waaróm ze dat moeten doen. Ze willen oprechte waardering voor hun prestaties. Kritiek ontvangen ze maar moeilijk. Gevolg: ze raken snel gefrustreerd. De zaal constateerde zelfs unaniem dat er op de advocatenkantoren geen ruimte is voor je kwetsbaar opstellen. En dat is jammer, want de generatie Y is wel degelijk ambitieus en innovatief. Er zijn tegenwoordig significant meer dertig-minners met een burn-out dan vroeger, vertelde Venturis-partner Arjan van Lit. Daarom zijn er volgens hem per advocaat twéé begeleiders nodig. Een coach die begeleidt op het persoonlijke vlak en een mentor die het professionele plaatje in de gaten houdt. Ernst Jan Krudop (Kienhuis Hoving) Bas Boris Visser (Clifford Chance) What s next? Bas Boris Visser, managing partner bij Clifford Chance, gaf een presentatie over de manier waarop zijn kantoor de kwestie heeft aangepakt. Hij vertelde dat Clifford Chance inderdaad een mentorprogramma ontwikkelt. De mensen zelf willen meer onderscheid tussen persoonlijke begeleiding en de beoordeling van hun prestaties. Clifford Chance vroeg de jongste generatie met haar toekomstvisie op het kantoor te komen. Er kwamen talloze goede ideeën uit, waarin ook oudere medewerkers zich konden vinden. Stigmatisering van generaties heeft volgens Visser dan ook geen zin. De dialoog aangaan en die blijven voeren, dat helpt. En voor het benodigde vertrouwen zijn kleine, divers samengestelde groepen daarbij cruciaal. Zo n twintig afgevaardigden van grote advocatenkantoren hielden vervolgens een rondetafelgesprek over de toekomst van hun human resources. Ook andere aanwezigen geloofden niet zo in het generatieverhaal. Marcel Abbringh (bestuurslid Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn) merkte op dat hij het indertijd als vijfentwintigjarige ook wel eens moeilijk had gehad. Ernst Jan Krudop (directeur KienhuisHoving) weet het probleem aan de overheid, die stimuleert te snel af te studeren. Die jonge mensen moeten eerst droog achter de oren worden, vond hij. Nu hebben wij een stuk of drie, vier mensen van rond de dertig in de coaching zitten vanwege een quarter life crisis. Jan Versteegh (bestuursvoorzitter TeekensKarstens) zag ook het belang van vertrouwen: Het is nodig dat je kunt zeggen dat het niet goed gaat zonder gediskwalificeerd te worden als arme stumper. Van Veenendaal voegde stimulerend toe: Bedenk gezamenlijke waarden. Praat er over. En zorg voor structuur. In de gesprekken zelf, maar ook bij het plannen ervan. Zo creëer je veerkracht bij je mensen en in je organisatie! Het onderzoeksrapport The Next Generation Law Firm van Venturis Partners is terug te vinden op Snellezen Mindmappen Geheugentraining Jan Versteegh (TeekensKarstens) Landelijke Breintraining voor juristen Vergroot uw overtuigingskracht; presenteer uit het hoofd Vrijdag 08 juni 2012 Slot Zeist te Zeist 695,- p.p. excl. BTW Meer info: Deelnemen: Laat je brein voor je werken! nr

10 Bijgewoond Als drukke jurist kunt u natuurlijk niet overal aanwezig zijn. Mr. brengt u daarom maandelijks verslag uit van de gemiste highlights. door Laura Burgers Conferentie Recht & Menselijk gedrag Datum: 12 en 13 januari 2012 Aantal aanwezigen: 100 Locatie: Hotel Het Hoge Duin te Wijk aan Zee Borrel: Wij juristen moeten ervoor oppassen niet alleen maar in regeltjes te denken. Gelukkig organiseert de Vereniging voor de Sociaalwetenschappelijke bestudering van het Recht (VSR) jaarlijks een conferentie, dit keer in het teken van Recht en menselijk gedrag. Interessant, soms schokkend onderzoek zet aan tot heroverwegen van de juridische werkelijkheid. Naast uitgebreide evaluaties van het ouderschapsplan, discussies over wederkerigheid, aansprakelijkheid, het individu in het recht was er ruimte voor een debat over bestuur, burger en vertrouwen. Nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer maakte in dat verband een onderscheid tussen enerzijds confidence, ofwel vertrouwen in het systeem, en anderzijds trust, vertrouwen in de persoon waarmee je handelt. Geldt bij de eerste rechtmatigheid als richtinggevende norm, bij de tweede vorm is dat behoorlijkheid. De overheid heeft momenteel onvoldoende oog voor trust, zei Brenninkmeijer. Zware jongens moeten zwaar gestraft worden, dat vindt iedereen. Maar zitten ze in zak en as vanwege hun gevangenisstraf? Welnee. Ze zijn allang blij dat ze geen taakstraf hebben gekregen. Dat was een van de bevindingen van de onderzoeksgroep (samengesteld uit wetenschappers van de EUR en Wageningen UR) van socioloog Peter Mascini. Hij en zijn collega s onderzochten de strafsoort. Het blijkt dat rechters in hun keuze tussen enerzijds boete & detentie en anderzijds een taak- of werkstraf grotendeels geleid worden door drie W s: Woning, Wijf en Werk. Als een verdachte die niet heeft, kan hij vaker rekenen op een leedtoevoegende straf (detentie/boete) dan op een alternatieve. Raadsheer van het College van Beroep voor het bedrijfsleven Heico Kerkmeester besprak artikel 1.3 lid 4 van de Telecommunicatiewet als voorbeeld een kosten-batenanalyse. Als de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (OPTA) een beslissing neemt die grote invloed heeft op de telecommunicatiemarkt, moet er eerst een kostenbatenanalyse gemaakt worden. Het lijkt een eerlijk middel, maar de uit de case study van Kerkmeester bleek het geen onverdeeld succes. Binnenkort wordt het waarschijnlijk afgeschaft. Afscheidscollege UvA Floris Bannier Datum: 20 januari Aantal aanwezigen: 100 Locatie: Oude Lutherse Kerk Amsterdam Borrel: Ik heb angst over de partijdigheid en onafhankelijkheid van de advocaat. De politiek van dit moment is doodgriezelig, zei Bannier tijdens zijn afscheidscollege als bijzonder hoogleraar Advocatuur aan de Universiteit van Amsterdam. Als iemand 46 jaar advocaat is geweest, weet je dat het ernst is. Het voorstel van staatssecretaris Teeven om het toezicht op advocaten te verscherpen baart hem grote zorgen. En hij bleek niet de enige. Tijdens de borrel na afloop vertelde Raffi van den Berg, algemeen secretaris van de Nederlandse Orde van Advocaten, dat de NOvA geen inbreng heeft gehad tijdens het opstellen van het voorstel. De Orde moest met reageren wachten tot ná de openbaarmaking van de consultatietekst, heel anders dan Van den Berg gewend is. Ik heb de indruk dat de impact van het voorstel nog niet zo is doorgedrongen in advocatenland, zei ze bovendien. Het is hoog nodig dat er meer aandacht voor komt. Ook Banniers opvolgster, advocate en voormalig Eerste Kamerlid Britta Böhler, is gealarmeerd. De onafhankelijkheid en partijdigheid staan onder druk, bevestigde ze. Dat gaat zeker mijn invulling van de functie beïnvloeden. En algemeen deken Jan Loorbach uitte in zijn speech nog wel meer zorgen, bijvoorbeeld over de gefinancierde rechtshulp. De staatssecretaris wil een door hemzelf benoemd College van Toezicht invoeren, dat uit niet-advocaten bestaat en dat de partijdigheid van de advocaat onder controle moet houden. Bannier wees erop, dat de advocaat behalve onafhankelijk van zijn cliënt en van de rechter, ook onafhankelijk van de overheid moet zijn. Door dit voorstel, zei hij, raken we de greep op onze partijdigheid kwijt, en bovendien de onafhankelijkheid van de overheid. Het was de enige politieke noot in zijn afscheidscollege, dat verder voornamelijk een vergelijking betrof tussen een verhandeling van de rechtsgeleerde Johannes van der Linden ( ) en de hedendaagse gedragsregels voor advocaten. Niet dat iedereen met fronsende wenkbrauwen stond te somberen, daar in de aula van de UvA. Integendeel, de ongeveer 100 aanwezigen maakten het beregezelig. De boezemvrienden van Bannier uit jaarclub Faun (USC, 1959) brachten zelfs vrolijk hun lied is-t-ie-fijn ten gehore. Zo werd de prachtige carrière van professor Bannier in ieder geval schijnbaar zorgeloos afgesloten. Debat politisering rechterlijke macht Datum: 1 februari 2012 Aantal aanwezigen: ruim 100 Locatie: Perscentrum Nieuwspoort Borrel: De procedure rond de benoeming van leden van de Hoge Raad moet transparanter. Echter zonder dat degenen die op de voordracht staan het gevaar lopen beschadigd te worden. Dat was de voornaamste conclusie van het Montesquieudebat dat eind januari in Den Haag plaatsvond. Hoewel aangekondigd als een debat over de politisering van de recht- } 10 nr

11 15 years in legal translations! Ervaren juridische vertalers Alle talen Directe, snelle behandeling Vaste, scherpe tarieven Persoonlijk contact drs J.M. Steur juridisch vertaa bureau ureau Kijk op juridischebrochure.nl voor meer info VU Law Academy Met korting Meer kennis Zie ons nieuwe uitgebreide cursusaanbod PO, VSO/PO en Leergangen Wij zijn trots op de officiële erkenning als juridisch opleidingsinstituut door de NOvA.

12 Juridisch nieuws spraak, draaide de discussie met name over de recente gang van zaken rond de benoeming van twee raadsheren in de Hoge Raad. In het eerste geval ging het over Ibo Buruma, wiens kandidatuur door de PVV zo discutabel werd geacht dat voor het eerst in de geschiedenis een hoofdelijke stemming in de Tweede Kamer plaatsvond over dit onderwerp en bij het tweede geval handelde het om de kandidatuur van AG Diederik Aben. De discussie begon met een flink partijtje fact finding. Wat was er nu precies gebeurd tijdens de inmiddels beruchte vergadering van de vaste kamercommissie V&J? En op grond waarvan besloot HR-president Geert Corstens nu precies de voordracht te wijzigen? Het aanwezige PVV-kamerlid Lilian Helder (oud-advocaat) ontkende het lek te zijn waarop NRC Handelsblad in december de berichtgeving over dit onderwerp had gebaseerd. Zij zou zelfs een gang naar de Raad voor de Journalistiek hebben overwogen, maar in overleg met collega s en met Corstens hiervan afgezien omdat de zaak daardoor alleen maar groter zou worden. Collega Kamerlid (PvdA) en voormalig rechter Jeroen Recourt deed er nog een schepje op door te verklaren dat ook hij de berichtgeving in de NRC onjuist vindt, maar kon en mocht vanwege de vertrouwelijkheid verder niets zeggen. Niet leuk voor NRC-journalist Marcel Haenen, die het nog wat zwaarder te verduren kreeg toen hij poneerde dat Corstens naar aanleiding van het artikel persoonlijk alle raadsheren zou zijn langs geweest om ze te vragen of zij het lek waren geweest. Een bewering die staande de bijeenkomst werd weersproken door raadsheer Jan Willem Ilsink en zijn collega Buruma. De laatste waarschuwde ook voor al te grote openheid: Ik kan me voorstellen dat kandidaten afhaken omdat ze geen trek hebben in al die publiciteit. Er wordt echt heel diep in je verleden gegraven en dan komen er ook dingen naar boven die je zelf als privé beschouwt. Dat is kennelijk onvermijdelijk maar daar moet je wel zin in hebben. Opinie: advocaten declaraties Opinie!!!!!! Advocaat Thomas van Berkel (Bierens Incasso Advocaten) schreef een bijdrage over declaraties van advocaten (Opinie/Advocatuur). Stel, u bent advocaat en uw declaratie is niet betaald. Uw cliënt lijkt op geen enkele De website van Mr. ( heeft een rubriek Opinie. Op deze plaats signaleren we recent verschenen Opiniebijdragen. manier tot betaling te bewegen. Zelfs in het buitengerechtelijke incassotraject slaagt u er niet in de vordering te verhalen. Start u dan een begrotingsprocedure of gaat u dagvaarden? De Hoge Raad heeft al enkele malen uitgemaakt dat de begrotingsprocedure alleen kan worden toegepast in geval van een geschil over de hoogte van het bedrag van de declaratie. Niet steeds zal de reden van niet-betaling bekend zijn. Kortom, het is van belang om te beoordelen welke bezwaren door de cliënt naar voren worden gebracht. Als gevolg daarvan kan een keuze voor een rechtsgang worden gemaakt. Thomas van Berkel (Bierens) Rechtspraak op basis van prijs Big Mac De rechtbank Middelburg gebruikte onlangs de prijs van een Big Mac om de draagkracht van een man in Suriname te kunnen berekenen voor kinderalimentatie voor zijn kinderen in Nederland (LJN: BV2280). Er kon namelijk niet worden uitgegaan van de Nederlandse bijstandsnorm. Daarvoor verschilt het levenspeil in Nederland te veel met dat van in Suriname. De advocaat van de man, Carrie Jansen (Rietbergen & Partners Advocaten), wees de rechter op de zogeheten Big Mac Index. De index is een rekenmethode die ontworpen is door The Economist, een Brits financieeleconomisch weekblad. Deze methode gaat ervan uit dat een Big Mac over de hele wereld even veel waard is. Een Big Mac is im- mers in elk land hetzelfde mandje met dezelfde producten: brood, vlees, groente, verpakking, arbeid en energie. Dit product geeft een redelijke doorsnee van het prijsniveau in de economie. Om tot een levenspeilvergelijking te komen, berekent The Economist de verhouding tussen de prijs van een Big Mac in de twee landen. De prijs van een Big Mac in Suriname is omgerekend 2,47. In Nederland kost een Big Mac 3,15. Het levenspeil in Suriname bedraagt dus ongeveer tweederde van het levenspeil in Nederland. Op basis hiervan bepaalde de Middelburgse rechter de bijstandsnorm voor de man op tweederde van de bijstandsnorm in Nederland. 12 nr

13 foto: Marco Vellinga 6 FEBRUARI Fred Hammerstein (raadsheer Hoge Raad en staatsraad in buitengewone dienst) is benoemd tot hoogleraar Geschilbeslechting aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hoe kijkt u aan tegen het rumoer rondom de benoemingen van de leden van de Hoge Raad? Rond benoemingen mag nooit rumoer ontstaan. Ik betreur dat het wel is gebeurd. Sommige commentatoren vinden dat de Hoge Raad te weinig ruggegraat heeft getoond in de zaak-aben. Wat vindt u? Het past mij niet op deze vraag een antwoord te geven Ik weet niet wat zich precies heeft afgespeeld. Het gaat hier om vertrouwelijk beraad. Ik ken mr. Aben als een bij uitstek integere en deskundige collega. 9 JANUARI Officier van justitie Henny Baan (Landelijk Parket) sprak op een congres over de strijd van de internationale gemeenschap tegen piraterij voor de kust van Somalië. U bent verantwoordelijk voor de eerste vervolging van zeerovers in Europa in de moderne tijd. Dat is nog eens pionieren. Waar haalt u uw inspiratie vandaan? Het grootste deel van het afgelopen jaar werden meer dan 700 onschuldige zeelieden in gijzeling gehouden door Somalische piraten. Zeelieden die mishandeld en bedreigd worden door piraten; zeelieden en hun familieleden die in voortdurende onzekerheid verkeren of ze hun geliefden ooit nog terug zullen zien. Stelt u zich een dergelijke gijzelingssituatie op het vaste land eens voor en denkt u zich dan ook nog eens in dat vanwege de complexiteit niemand er iets aan doet om een einde te maken aan deze situatie.nederland is een zeevarende natie; ook onze zeelieden kunnen slachtoffer worden van de piraten en voor onze economie zijn wij afhankelijk van de vrije doorvaart in de internationale wateren. Kent u ook een potentiële Mr. van de week? Mail ons! info@mr-magazine.nl 30 JANUARI Bert Marseille hield zijn inaugurele rede als bijzonder hoogleraar empirische bestudering van het bestuursrecht aan de Universiteit van Tilburg. Als de Tweede Kamer het wetsvoorstel over de verhoging van de griffierechten aanneemt, is de Eerste Kamer aan zet. Dat wordt spannend. Het is een beetje koffiedik kijken, maar wat is uw voorspelling? Ik kan me eigenlijk al niet voorstellen dat de Tweede Kamer het wetsvoorstel aanneemt, dus dat de Eerste Kamer akkoord zou gaan, vind ik al helemaal onvoorstelbaar, maar aan de andere kant, er gebeurt in Nederland zo veel wat een paar jaar geleden volstrekt onvoorstelbaar leek Welk wetsartikel vindt u het slechtst? Veel artikelen die eindigen met een letter, zoals artikel 4:20b of 8:55f Awb. Vaak begrijp ik ze niet, en als ik denk dat ik ze wel begrijp, begrijp ik niet wat de toegevoegde waarde ervan is. 17 JANUARI Walter van Overbeek is sinds 1 januari managing partner van Houthoff Buruma en zal met Johan Rijlaarsdam leiding geven aan het kantoor. Hoe is het om nu opeens een soort van baas te zijn over uw collega s? Heeft u zin in het managen van the mavericks? Er is binnen Houthoff Buruma grote eensgezindheid over de strategie van het kantoor. Het is de taak van de managing partners om het kantoor in staat te stellen die strategie succesvol uit te voeren. In die zin ben je meer een facilitator dan een baas. Houthoff Buruma is een sterk kantoor met excellente partners, ik vind het enorm motiverend dit potentieel maximaal tot zijn recht te laten komen. Meesters van de week 23 JANUARI Willemien den Ouden en Michiel Tjepkema (Universiteit Leiden) wonnen de annotatieprijs van het tijdschrift AB. Herkent u zich in de omschrijving die ons werd aangereikt dat u beiden tot de coming stars van het Nederlands bestuursrecht behoort? Helaas, wij delen geen handtekeningen uit. Het is nauwelijks voorstelbaar in dit tijdsgewricht, maar ook het feit dat voor het eerst in de geschiedenis van de AB-redactie een vrouw (Willemien) tot voorzitter is benoemd, is een vermelding waard. Of zien we dit verkeerd? Dat is een lastige Laten wij zeggen dat de ABannotatieprijs (die Willemien eerder won in 2010 en ook in 2007, dat jaar samen met collega prof. Tom Barkhuysen) daaraan misschien wel heeft bijgedragen en ook daarom een belangrijke prijs is. Met wie zou u een gevangeniscel willen delen? Michiel: Paul McCartney heeft in 1980 tien dagen in een Japanse cel gezeten vanwege het bezit van marihuana. Daar was ik graag bij geweest. Precies lang genoeg om deze legende het hemd van het lijf te vragen en daarna, een ervaring rijker, de vrije wereld in te stappen. Willemien: Prima keuze, dan blijf ik lekker thuis. Wie is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie? Dat zijn de cliënten, die je vaak toch weer weten te verbazen over nieuwe ontwikkelingen, producten, diensten of feitencomplexen waarvan je nooit gedacht had dat die zich op enig moment zouden kunnen voordoen. Het is een genot om dat dan weer te vertalen naar juridische begrippen en regels, om vervolgens diezelfde cliënten, zonder ze al te veel te vermoeien met die begrippen en regels, uit te leggen waar ze heen moeten. Een selectie van uitspraken die de Mrs. van de Week de afgelopen maand deden op de site van Mr. ( Elke week beantwoordt een jurist die die week om de een of andere reden in het nieuws is een aantal vragen. Wie een wekelijks overzicht wil van alle Mrs. van de week kan zich abonneren op de Mr. nieuwsbrief via nr

14

15 Eén handtekening had hoop werk bespaard Op de website van Mr. werd afgelopen maand weer druk geblogd. Ook deze keer een greep uit de inhoud. Meer lezen? Kijk op B anning-advocaat en literatuurliefhebber Gino van Roeyen blogt over een recent gelezen verhaal. Getuigenverhoren, ze zijn part of the job. Maar ze zijn vaak ook van lange duur. Getuigen die draaikonten zijn soms letterlijk een pain in the ass en zelfs de beste advocaten zijn daartegen niet opgewassen. Soms zou het geen kwaad kunnen een kleine pauze in te lassen voor een moment van bezinning, denk ik, maar zelf heb ik dat nog nooit meegemaakt of kunnen dan wel moeten doen. Wel heb ik recent over een interessant geval van zo n pauze gelezen: in Tobias Wolff s verhaal The Deposition (2008), dat ik aantrof in de prachtige, door Richard Ford samengestelde verhalenbundel Blue Collar, White Collar, No Collar (2011) - subtitel: Stories of Work. Na afloop van het getuigenverhoor tovert de vragende rechter zich om tot een dicterende rechter en worden de gestelde vragen en antwoorden in eigen woorden herhaald aan de griffier, die ze al tekstverwerkend in een proces-verbaal omzet. Rechter Dory Reiling schrijft dit keer over e-court. De claims over lange doorlooptijden in de rechtspraak blijken niet te kloppen, en de claims van de doorlooptijden van e-court zijn niet te controleren. De rechtspraak heeft de afgelopen tijd veel geinnoveerd met de civiele zittingen, en de gebruikers zijn daar tevreden over. Er is een mooi voorbeeld van internetrechtspraak in het Verenigd Koninkrijk, met veel lessen voor wie zich erin wil verdiepen: Money claim on line. Rechtsfilosoof Hendrik Kaptein was op Madeira, en weer terug. Het vliegpersoneel was nogal strikt volgens de regels: zelfs voor het kleinste extra tasje moest fors worden betaald. Maar goed, dat was niet gericht tegen de persoon van deze reiziger in het bijzonder, dus maar niet boos geworden. Er was toch niets aan te doen en zaken zijn zaken, geen personen. Wél was er tijd om kranten te lezen, onder andere over bondspresident Wulff. L Etat c est moi is zijn motto: kritiek op zijn dubieuze zaken vat hij op als persoonlijke aanvallen, terwijl hij als ambtsdrager allang zijn biezen had moeten pakken. Ofwel: wees ad rem, niet ad hominem. En het is maar goed dat wij een koningin hebben en geen gekozen president uit het (te) gewone volk. Postdoc onderzoeker Wouter Been (Erasmus Universiteit) schrijft over de veelbesproken homotherapie. Een homotherapie mag dan niet de meest veelbelovende manier zijn om met homoseksualiteit om te gaan, dat ontneemt mensen nog niet het recht om daar zelf over te beslissen. Wie zijn wij om te bepalen of iemand zijn orthodox-christelijke identiteit mag laten prevaleren boven zijn seksuele geaardheid? Sladjana Marjanovic (Nolet Advocaten) blogt over een recente gebeurtenis. In bepaalde uitzonderlijke situaties wordt incidenteel, althans humanitair verlof toegekend. Deze vorm van verlof is met name van belang voor tbs ers die (nog) niet enig ander verlof praktiseren, maar die geconfronteerd worden met een gebeurtenis buiten de kliniek waar zij graag bij aanwezig zouden willen zijn. Onlangs kreeg een van mijn cliënten na het overlijden van zijn vader dit verlof niet toegekend, omdat hij hier al gebruik van had ge- Weblogs maakt toen het een paar maanden eerder al slecht ging met zijn vader. Er werd een kort geding aangespannen dat, mijn inbreng inbegrepen, 977,81 kostte. Daarbij komen de kosten van de landsadvocaat en twee medewerkers van de Verlofunit TBS DJI die de zitting hebben bijgewoond. Dat alles had voorkomen kunnen worden door één handtekening namens de minister van Veiligheid en Justitie, die mijn cliënt in staat zou stellen afscheid te nemen van zijn overleden vader. Marijn Rooymans buigt zich over de volgende situatie. Stel, u bent advocaat en uw declaratie is niet betaald. Uw cliënt lijkt op geen enkele manier tot betaling te bewegen. Zelfs in het buitengerechtelijke incassotraject slaagt u er niet in de vordering te verhalen. Start u dan een begrotingsprocedure of gaat u dagvaarden? De Hoge Raad heeft al enkele malen uitgemaakt dat de begrotingsprocedure alleen kan worden toegepast in geval van een geschil over de hoogte van het bedrag van de declaratie. Niet steeds zal de reden van niet-betaling bekend zijn. Kortom, het is van belang om te beoordelen welke bezwaren door de cliënt naar voren worden gebracht. Als gevolg daarvan kan een keuze voor een rechtsgang worden gemaakt. Uw PO-punten in Nijmegen! 18 april Actualiteiten alimentatierecht en -rekenen 4 PO Kosten: 275,- Docent: Mr. Dr. L.H.M. Zonnenberg 19 april Medische aansprakelijkheid 5 PO Kosten: 295,- Docenten: Mr. Ir. J.P.M. Simons en Drs. W. Schuwirth 9 mei Actualiteiten Verbintenissenrecht (Educatietopper!) 4 PO Kosten: 175,- Docenten: Mr. A.V.T. de Bie en Mr. Dr. G.J.P. de Vries 10 mei Inleiding Duits recht 5 PO Kosten: 295,- Docent: Mr. Dr. B. Sujecki 24 mei BOPZ in vogelvlucht 4 PO Kosten: 275,- Docent: Mr. Drs. R. Zuijderhoudt 22 juni Act. Ondernemingsrecht: Flex-BV (Educatietopper!) 4 PO Kosten: 175,- Docenten: Prof. Mr. H.E. Boschma en Prof. Mr. J.B. Wezeman Prijzen excl. BTW Meer informatie, overige opleidingen en aanmelden: of nr

16 De board van vandaag vraagt om businesswise advocaten De board met raad en daad bijstaan kan niet meer zonder te weten wat er speelt en verder te kijken dan de wetten en jurisprudentie. Studeer je Nederlands, notarieel of fiscaal recht en denk je businesswise genoeg te zijn, maak dan kennis met ons op businesswiseadvocaten.nl

17 Column Zuidassers, op de barricaden! In september betoogden 500 advocaten op het Plein tegen de voorgenomen verhoging van de griffierechten in vooral civiele zaken voor particulieren. Maar een gepaste opstand van advocatenkantoren op de Zuidas, met onbeperkt nuttigen van wilde zalm en Pol Roger millésimé 2000, zou ook niet misstaan. De griffierechten voor grote commerciële geschillen gaan volgens het wetsvoorstel verhoging griffierechten daar is geen woord Frans bij in nog absurdere mate omhoog dan die voor armlastige particulieren. Op dit moment bedragen de griffierechten in civiele zaken voor bedrijven met een geschil boven de ton euro bij de rechtbank, euro bij het hof en euro bij de Hoge Raad. De griffierechten in grote civiele zaken, met een geldelijk belang boven de vijf miljoen euro zo n 200 tot 300 zaken per jaar worden astronomisch. Een bedrijf dat een geschil heeft met een financieel belang van vijf tot vijftig miljoen euro moet volgens het wetsvoorstel bij de rechtbank een griffierecht betalen van euro, in hoger beroep bij het gerechtshof euro en in cassatie eveneens euro. Bij zaken met een geldelijk belang boven de vijftig miljoen euro moet een bedrijf maar liefst euro voor een procedure bij de rechtbank betalen, euro voor een zaak bij het hof en hetzelfde bedrag bij de Hoge Raad. Let wel: zowel eiser als gedaagde moeten die bedragen betalen. Kruisbestuiving Met de winst op de grote zaken wil de overheid de griffierechten voor de prodeanen en de opheffing van het onderscheid tussen griffierechten voor mensen van vlees en bloed en rechtspersonen sponsoren. Die kruisbestuiving zal geen lang leven beschoren zijn, want het bedrijfsleven zal zich in grote zaken massaal afkeren van de Nederlandse rechter. In internationale geschillen kan worden gekozen voor een goedkopere buitenlandse rechter. Wie goedkoop en deskundig Nederlands recht toegepast wil zien, maakt een forumkeuzebeding voor de rechter in Curaçao, Aruba of Sint Maarten. Vaut le voyage. In nationale en internationale geschillen kunnen partijen ook kiezen voor arbitrage. Arbitrage werd nog wel eens prijzig gevonden, maar de actie van Robin Hood Opstelten degradeert de kosten van arbitrage tot een kiloknaller. De administratiekosten van het Nederlands Arbitrage Instituut, dat nationale en internationale arbitrages administreert, bedragen in zaken met een geldelijk belang tussen de vijf en tien miljoen euro euro en in zaken met een financieel belang vanaf tien miljoen euro euro. Bij de Court of Arbitration van de International Chamber of Commerce in Parijs, een arbitrageinstituut dat vooral populair is voor grote internationale Arbitrage werd nog wel eens prijzig gevonden, maar de actie van Robin Hood Opstelten degradeert de kosten van arbitrage tot een kiloknaller geschillen, is dat voor een zaak van bij voorbeeld vijf miljoen dollar dollar en voor een zaak van 50 miljoen dollar dollar. Wel moet bedacht worden dat partijen in arbitrage ook arbiters moeten betalen, maar dat kan er bij de voorgenomen stijging van de griffierechten in grote zaken nog wel van af. Op de Zuidas gaan de afdelingen Litigation & Arbitration binnenkort Arbitration c.a. heten. En de griffierechten voor on- en minvermogenden gaan binnen korte tijd toch omhoog, omdat de sponsoring door grote zaken wegvalt. Reageren? door Rieme-Jan Tjittes Prof. mr. Rieme-Jan Tjittes is advocaat en partner cassatie bij BarentsKrans. nr

18

19 Ingezonden mededeling Mr. Event van de maand: Timemanagement, praktijkorganisatie en stressmanagement Praktische tips om de regie te houden in de hectiek van alle dag. Die krijgt u tijdens de cursus Timemanagement, praktijkorganisatie en stressmanagement. Docent is mr. Rüna Honig, voormalig advocaat-partner, thans docent en coach van de opleidingsinstelling Honig Coaching B.V. en gespecialiseerd in de coaching en training van juristen. uw eigen manier van werken en kent uw persoonlijke valkuilen. Na deze dag bent u zich bewust van uw eigen gedrag en in staat om te sturen op de effecten die u wilt. Wanneer: 21 maart 2012 en 4 oktober 2012 Waar: BCN Utrecht CS, Utrecht PE-punten: NOvA en NEVOA: 6 punten (beroepsvaardigheden) Kosten: 695,- (excl. btw) Meer informatie: Mr. Events Uw manier van werken en organiseren krijgt door de moderne communicatiemiddelen een steeds groter aandeel in de effectiviteit van uw functioneren. Veel juristen onderschatten dit en zijn druk bezig met de verkeerde dingen of beheren hun tijd niet goed. Daardoor zijn ze inefficiënt en worden ze geleefd door de waan van de dag. Dat is doodvermoeiend en niet zelden de oorzaak van stress. In de compacte cursus Timemanagement, praktijkorganisatie en stressmanagement worden alle bekende valkuilen behandeld en krijgt u ruim 150 concrete praktijktips. Zo leert u hoe u de regie kunt houden in de hectiek van alle dag en krijgt u praktische hulpmiddelen aangereikt om op een ontspannen manier in minder tijd meer te kunnen doen. U leert zich te wapenen tegen chronisch tijdgebrek, continue interrupties en stressvolle situaties. De volledig op de praktijk van de jurist toegesneden tips zijn afkomstig uit de coachingspraktijk van de docent en hebben hun effect in de praktijk reeds bewezen. Een uitgebreide reader met achtergrondinformatie en alle tips en tricks is als naslagwerk inbegrepen. Resultaten U krijgt het gevoel van regie en controle terug en doet uw werk als jurist stukken efficiënter. U werkt niet harder, maar vooral slimmer en met voelbaar minder stress en meer energie. U heeft inzicht in Kennis van wet- en regelgeving is voor u als jurist essentieel, maar om succesvol te zijn is meer nodig. Denk aan de juiste vaardigheden, een goed netwerk en kennis van bedrijfsvoering. Daarom zijn er Mr. EVENTS VOOR JURISTEN Events: inspirerende bijeenkomsten voor juristen die verder kijken dan de wet en de rechtspraak alleen. Aantrekkelijk geprijsde events, zeer praktijkgericht en met prima mogelijkheden om te netwerken. Gepland staan: Timemanagement, praktijkorganisatie en stressmanagement: 21 maart 2012 en 4 oktober 2012 POWERJurist!: 4 april 2012, 20 september 2012 en 29 november 2012 Mindmapping, snellezen en geheugentraining voor juristen: 17 en 18 april 2012 Effectief coachen en begeleiden van stagiaires: 18 april 2012 en 25 september 2012 Tips en tricks: het opstellen van een effectieve dagvaarding: 7 juni 2012 en 11 december 2012 Voor meer informatie over de Mr. Events kunt u kijken op nr

20 Kruispunt De adrenaline van Peter Wakkie Afwisseling, spanning en intellectuele uitdaging. Het is het mengsel van die drie elementen dat Peter Wakkie altijd heeft nagestreefd in zijn beroepsmatig bezig zijn. Nu, na een imposante loopbaan van bijna veertig jaar, is er nog steeds geen dag waarop hij niet met plezier naar zijn werk gaat: Tja, dat is toch een beetje waar je het voor doet; waarvoor anders? door Michiel van Kleef foto s Geert Snoeijer In de rubriek Kruispunt vertelt een jurist over belangrijke keuzes die hij in zijn loopbaan heeft gemaakt. Dat Peter Wakkie (63) nog door geldelijk gewin erg te motiveren is, is weinig realistisch. Iemand die meer dan twintig jaar partner bij De Brauw Blackstone Westbroek is geweest en vervolgens een aantal jaar als lid van de raad van bestuur van Ahold werkte waar hij alleen al in 2009 naar verluidt rond de drie miljoen euro aan salaris en bonussen incasseerde die zal het nu meer gaan om het spelletje dan om de knikkers. Hoewel, een advocaat die een uurtarief van 750 euro in rekening brengt, lijkt toch nog wel enigszins bezig met die knikkers. Het ligt genuanceerd, zo blijkt: Ik was bij Ahold nooit zo bezig met de tarieven van de toppers van de kantoren die voor ons werkten. Die besteden toch meestal niet zo veel tijd aan een zaak. De tarieven van de grote middengroep, dat is een veel relevanter gegeven. Maar ik reken mijn tarief ook niet zo hard door als ik vroeger wel gewend was. Toen moest ik elke tien minuten verantwoorden. Nu verantwoord ik de uren aan het eind van de dag. En vervolgens rond ik dat af naar beneden. Het heeft ook te maken met de afspraken met de client. Soms is er sprake van een fixed fee, soms ook niet. Je moet als adviseur je kunnen inleven in het belang, de merites die een zaak voor de cliënt heeft. En je houdt rekening met de draagkracht van de cliënt zelf. En dan is mijn ervaring dat er geen discussie is over dat tarief. Het betere advieswerk Wakkie is, om in sporttermen te spreken, bezig aan zijn laatste kunstje. Samen met insolventieadvocaat Ilan Spinath begon hij twee jaar geleden een nieuw kantoor. Sedertdien is daar Steven Perrick (voorheen Freshfields) bijgekomen. Maar wie de website van Spinath & Wakkie bezoekt, wordt niet veel wijzer over de bezigheden van de heren. Daar staat: Strategy, communication, legal affairs. Het is de enige inhoudelijke informatie die wordt gegeven. Niet veel dus. Tegelijkertijd belichamen deze drie begrippen de ontwikkeling die Wakkie in zijn carrière doormaakte. Na een loopbaan van dertig jaar als advocaat bij De Brauw, maakte Wakkie in 2003 de overstap naar de raad van bestuur van het Ahold- 20 nr