Diversiteit is de Realiteit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Diversiteit is de Realiteit"

Transcriptie

1 Diversiteit is de Realiteit Etnische diversiteit en de sociale dimensie in het hoger onderwijs Brussel, 9 februari 2015

2 Hoe behaal je studiesucces voor alle studenten in een multiculturele studentenpopulatie? Hoe ontwikkel je een integrale aanpak voor het diversiteitsbeleid in het hoger onderwijs? Wat zijn succesvolle activiteiten?

3 Hoger onderwijs in een grootstedelijke context Nederland

4 Grootstedelijke context Demografische ontwikkeling: Superdiversiteit (Crul et all 2013) begrip allochtoon en autochtoon vervaagt spanning ratio versus beeldvorming Onderwijs is in toenemende mate een afspiegeling van de samenleving: Representatie neemt af naarmate het onderwijsniveau toeneemt Aandeel in de instroom in het hoger onderwijs is niet gelijk aan het aandeel in de uitstroom na 4/5 jaar. Hoe inclusief is het hoger onderwijs?

5 Kwantitatieve ontwikkeling studenten Hoger beroepsonderwijs populatie Randstad Toename aantal NWA studenten van in 1997 naar in 2011 (278%) 74,4% van de NWA studenten in het hbo stroomt in aan een van G5 hogescholen De groep overig NWA neemt toe: 26% in 1997 naar 33% in 2011

6 Ontwikkeling behoud eerstejaars bachelors aan G5 instellingen Retention bachelor after 1 year G5 Universities of applied sciences 2007 Native 2010 Native 2007 NW 65% 65% 55% Δ 10% 2010 NW 52% Δ 13% Research universities 71% 73% 66% Δ 5% 65% Δ 8% Bij de instellingen die middelen doelgericht hebben geïnvesteerd wel verbetering zichtbaar: Leiderschap op meerdere niveaus Binnen een generieke aanpak zijn specifieke interventies geïmplementeerd waardoor doelgroepen effectief bereikt worden Interventies op verschillende niveaus

7 Succesvol Doorstroombeleid voor Alle Studenten Onderzoek naar Blijvers en Uitvallers in het Hoger Onderwijs, Wolff en Crul

8 Schema Instroom en studievoortgang van de individuele student Achtergrondkenmerken Geslacht, etnische herkomst, generatie, 1e uit gezin in HO, vooropleiding, periode tussen vooropleiding en opleiding Netwerkvaardigheden bij studiekeuze Ondersteuning bij reden om te studeren Ondersteuning bij studiekeuze Persoonsgebonden factoren Verandering in thuissituatie door studie Problemen in de persoonlijke sfeer Ondersteuning van buiten de instelling Verhouding studie en werk (deeltijders) Netwerkvaardigheden tijdens studie Studiekeuzemotivatie Reden om te studeren Reden studiekeuze Studiekeuze (Instellingskeuze) Studievaardigheden Mening eigen vaardigheden (studieplanning, studieproblemen) Ondersteuning bij de studie Sociale integratie Contacten met studenten Academische integratie 1 e ervaringen in het HO Organisatie van de studie Contacten met docenten Contacten met studiebegeleiding Academisch zelfvertrouwen Studieprestaties en studiemotivatie Voortgangsbeslissing gfsffga Bij blijvers: verschil tussen blijvers en uitvallers Bij uitvallers: uitvalreden

9 Evaluatie studiesucces programma s aan randstedelijke hogescholen en universiteiten

10 Doel: G5 Programma - Vergroting instroom en studiesucces van NWA studenten - Verkleinen van de kloof in prestaties NWA en AU studenten Evaluatie G5-5 universiteiten en 5 hogescholen - Kwantitatieve ontwikkeling prestaties studenten per instelling naar etniciteit, gender, vooropleiding, studiesector, 1e en 2e generatie migrant - Kwalitatieve analyse o.b.v. deskresearch instellingsdocumenten en interviews met bestuurders, studenten en focus gesprekken met projectleiders en -medewerkers

11 Uitgangspunten voor programma s instellingen

12 Success factors Challenges trategic agenda Program embedded in strategic plan institution Consistent strategy Different dynamics agenda ministry & institutions Political instability NA institution Scientific debate/discourse Emancipatory tradition Lack of diversity competences staff nclusiveness Diversity is part of main strategy Engagement of academic staff in diversity issues Engagement of students and staff Generic policy translated to specific aims Too much focus on generic approach No commitment discussion specific student groups Integration debate in society Little knowledge about other cultures Implicit bias Diversity = deficiency

13 Success factors Challenges ducational vision Interventions lead to academic confidence Involvement of students in policy development Structure, small groups and strong focus on individual academic success Individual support infrastructure anagement hilosophy vidence-based orking Personal engagement of the board Continuity and consistence Ownership teachers/staff No pilot strategy Audit 2010 Monitoring and evaluation on results and effects No commitment teachers/staff Insufficient financial resources (outreach activities) Pedagogy is not well adapted to a diversified student population Interventions are not integrated in curriculum Responsibilities are unclear Policy competition central decentralised Interventions too small and labor intensive Lack of clear framework Tension performance agreement and generic approach No quality criteria interventions Lack of data

14 Verschillende instellings strategieën Een strategie gedreven door pragmatisme oplossingsgericht Een strategie gedreven door een visie op inclusie in onderwijs veranderingsgericht

15 Holistische benadering Cultuur / Klimaat (leeromgeving) Sense of belonging Structuur Beeldvorming en zelfbeeld

16 Inclusive excellence

17 Inclusive Excellence Inclusion is the engagement with diversity in the service of learning and knowledge development, throughout the educational experience and by all members of the campus community It requires higher education to re-envision diversity and inclusion as critical processes through which we create new forms and levels of excellence in teaching, research, learning, student development, workforce development, institutional functioning and more. AACU Alma R. Clayton-Pedersen, Nancy O Neill & Caryn McTighe Musil

18 Doel Verhoogd studiesucces alle studenten Reduceren van stereotype threat (hoge verwachtingen, goede begeleiding) Rekening houden met verschillende leerstijlen, ook wat in culturele opzichten als relevant wordt geacht Critical thinking Culturele sensitiviteit Probleem oplossend denkvermogen

19 Inclusive pedagogy Is student-centraal (en dus divers) Holistische benadering student Levensverhaal, persoonlijke ervaringen en achtergronden doen ertoe, link met leerstof Docent en student (en studenten onderling): relatie, connectie, binding= studiesucces Diversiteit heeft een toegevoegde waarde, relatie met excellentie (excellentie: docent en student) En is een centraal component van het leerproces (tussen docent en student/studenten onderling

20 Van social inclusion naar inclusive excellence Uitdaging: van social inclusion naar inclusive excellence Potentie om te excelleren van student is uitgangspunt i.p.v. risico Van deficiëntie-denken naar denken in termen van hoge verwachtingen Hoge verwachtingen en erkennen van verschillen in cultureel en sociaal kapitaal en preparedness zonder deze direct te linken aan het potentieel van de studenten Loskomen van stereotypering en stigmatisering Stimuleren van academisch zelfvertrouwen

21 Voorbeelden van succesvolle activiteiten

22 Stimulerende leeromgeving Instroom - Outreach - Begeleiding - Ac. voorbereiding - Regionale samenwerking The pedagogy of excellence Studiesucces: vier interventie niveaus - Studenten - Docenten - Organisatie - Curriculum Betrokkenheid Binding Inclusion

23 Succesvolle voorbeelden Pop Corner Universiteit Leiden Mentoraten binnen de propedeuse Hogeschool Rotterdam Pre Academic Program Erasmus Universiteit

24 IDEAS IDentifying Effective Approaches to Enhancing the Social dimension Higher education equity interventions that work

25 Impact?

26 Student impact en institutional impact gaan hand in hand

27

28

29

30 Hartelijk dank voor uw aandacht! Mary Tupan-Wenno Directeur ECHO

Superdiversiteit. Implicaties voor de onderwijspraktijk. Prof. Maurice Crul VU Universiteit Amsterdam Erasmus Universiteit Rotterdam

Superdiversiteit. Implicaties voor de onderwijspraktijk. Prof. Maurice Crul VU Universiteit Amsterdam Erasmus Universiteit Rotterdam Superdiversiteit. Implicaties voor de onderwijspraktijk Prof. Maurice Crul VU Universiteit Amsterdam Erasmus Universiteit Rotterdam Super-diversiteit Super Fantastisch Super = Complexiteit Waarom is het

Nadere informatie

KICK-OFF BIJEENKOMST 11 DECEMBER 2017

KICK-OFF BIJEENKOMST 11 DECEMBER 2017 KICK-OFF BIJEENKOMST 11 DECEMBER 2017 PROGRAMMA 10.15-10.30 Aanleiding S4S 10.30-11.15 Plenaire sessie - Ideology behind S4S initiatives 11.15-11.30 Pauze 11.30-13.00 Interactieve sessie Van idee naar

Nadere informatie

Geneeskundestudenten met risico op studie-uitval en -vertraging: kenmerken en mogelijke interventies

Geneeskundestudenten met risico op studie-uitval en -vertraging: kenmerken en mogelijke interventies Geneeskundestudenten met risico op studie-uitval en -vertraging: kenmerken en mogelijke interventies Karen Stegers-Jager Institute of Medical Education Research Rotterdam (imerr) 5 april16 Het probleem

Nadere informatie

nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit.

nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit. nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit. Onderzoek naar sociale hulpbronnen als studiesuccesfactor voor niet-westerse allochtone studenten in het Nederlandse hoger onderwijs Lunchbijeenkomst

Nadere informatie

E-learning maturity model. Hilde Van Laer

E-learning maturity model. Hilde Van Laer E-learning maturity model Hilde Van Laer E-learning maturity model (emm) Self-assessment van online en blended leren met e-learning maturity model (emm) A driver for change? http://www.utdc.vuw.ac.nz/research/e

Nadere informatie

With a little help from my friends

With a little help from my friends With a little help from my friends Een reflectie op de Vlor startnotitie over het diversiteitsbeleid in het Vlaamse hoger onderwijs van vandaag 16 januari 2018 Dr. Rick Wolff, Risbo/Erasmus Universiteit

Nadere informatie

DIVERSITEIT EN TOEGANKELIJKHEID IN HET HOGER ONDERWIJS OP EEN HISTORISCH KRUISPUNT.

DIVERSITEIT EN TOEGANKELIJKHEID IN HET HOGER ONDERWIJS OP EEN HISTORISCH KRUISPUNT. DIVERSITEIT EN TOEGANKELIJKHEID IN HET HOGER ONDERWIJS OP EEN HISTORISCH KRUISPUNT. Prof. Maurice Crul VU-Erasmus ) 1 Sociology / Taskorce diversity: Research Agenda EEN LEZING IN ZES PUBIIEKSVRAGEN. Prof.

Nadere informatie

GENERIEK IS DIVERS. Sturen op studiesucces in een grootstedelijke context EVALUATIE G5- STUDIESUCCESPROGRAMMA S 2008-2011

GENERIEK IS DIVERS. Sturen op studiesucces in een grootstedelijke context EVALUATIE G5- STUDIESUCCESPROGRAMMA S 2008-2011 GENERIEK IS DIVERS Sturen op studiesucces in een grootstedelijke context EVALUATIE G5- STUDIESUCCESPROGRAMMA S 2008-2011 O N D E R Z O E K S R A P P O R T A G E WÂTTE ZIJLSTRA HENDRIK ASPER AHLAM AMRANI

Nadere informatie

WORKSHOP DE SUPERDIVERSE KLAS WAT WERKT (NIET)?

WORKSHOP DE SUPERDIVERSE KLAS WAT WERKT (NIET)? WORKSHOP DE SUPERDIVERSE KLAS WAT WERKT (NIET)? INSTITUUT VOOR GEZONDHEIDSZORG HGZO- Congres, Lunteren, 24-03-2017 Sione Twilt, Kirsten van den Heuij en Stella van Daal, opleiding Logopedie http://youtu.be/dd7fixvokbw

Nadere informatie

Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk. Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015

Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk. Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015 Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015 Case 1: add on Universiteit van Tilburg Link Class Collaborative Online International Learning

Nadere informatie

WORKSHOP 1P4. Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen. Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT

WORKSHOP 1P4. Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen. Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT WORKSHOP 1P4 Internationale samenwerking goed voor de onderwijskwaliteit? Arie van Scheepen Docent Technische Bedrijfskunde bij IED-FNT 11.00-12.00 uur / SkyTheater 2 Inhoudsopgave Onderwerp/ aanleiding

Nadere informatie

Studiebegeleiding & tutoraat

Studiebegeleiding & tutoraat Studiebegeleiding & tutoraat Patricia Post-Nievelstein, Head Tutor, University College Utrecht Richard van den Doel, Senior Tutor, University College Roosevelt Oscar van den Wijngaard, Coordinator Academic

Nadere informatie

Welkom op het Seminarie Communicatie, Leden en Rotary TITLE. Tessenderlo, 25 april 2014

Welkom op het Seminarie Communicatie, Leden en Rotary TITLE. Tessenderlo, 25 april 2014 Welkom op het Seminarie Communicatie, Leden en Rotary TITLE Tessenderlo, 25 april 2014 DEEL 1: Interne Communicatie: MEMBERSHIP Communication Interne -1. Evaluation Tools voor de club -2. Membership Trends

Nadere informatie

Analyse van instroom en rendement in hogescholen in de GS5 en in de overige Nederlandse hogescholen

Analyse van instroom en rendement in hogescholen in de GS5 en in de overige Nederlandse hogescholen Bijlage bij hoofdstuk 2 Analyse van instroom en rendement in hogescholen in de GS en in de overige Nederlandse hogescholen Instroom, uitval- en rendementcijfers In figuur 1 is te zien hoe groot het aandeel

Nadere informatie

Uitnodiging. Aanleiding

Uitnodiging. Aanleiding Aanleiding Op 6 juli 2017 heeft de minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap de campagne Students-4-Students (S4S) gelanceerd. Met deze campagne geeft de minister invulling aan haar eerdere toezegging

Nadere informatie

Sessie Centrumsteden VVJ

Sessie Centrumsteden VVJ Sessie Centrumsteden VVJ Bram Vermeiren Steunpunt Jeugd vzw Arenbergstraat 1D I 1000 Brussel T 02 551 13 50 I F 02 551 13 85 info@steunpuntjeugd.be I www.steunpuntjeugd.be missie Jeugdwerk brengt kinderen

Nadere informatie

HIB-seminar 4 juni 2015 Internationalisering doe je samen: de docent maakt het verschil TAAL & INTERNATIONALISERING Maike Verhagen & Marion Hemsing

HIB-seminar 4 juni 2015 Internationalisering doe je samen: de docent maakt het verschil TAAL & INTERNATIONALISERING Maike Verhagen & Marion Hemsing HIB-seminar 4 juni 2015 Internationalisering doe je samen: de docent maakt het verschil TAAL & INTERNATIONALISERING Maike Verhagen & Marion Hemsing International Office Saxion University of Applied Sciences

Nadere informatie

Themasessie vluchtelingen. Frans van Hoek Marieke Hanekamp

Themasessie vluchtelingen. Frans van Hoek Marieke Hanekamp Themasessie vluchtelingen Frans van Hoek Marieke Hanekamp Wat in deze sessie? Strategisch Kader Terugkoppeling sessie in Brussel Brainstormen in subgroepen Strategisch Kader EU-beleid en doelstellingen

Nadere informatie

Community Service Learning in een civic universiteit. UHasselt 29 november 2018

Community Service Learning in een civic universiteit. UHasselt 29 november 2018 Community Service Learning in een civic universiteit UHasselt 29 november 2018 Waarom vandaag het thema CSL? UHasselt Visie-Missie-Waarden: profilering als civic universiteit Revisie onderwijsbeleidsplan

Nadere informatie

KWALITEITSCULTUUR: INVLOEDRIJKE FACTOREN (EN DE KLEINE LETTERTJES) Jeroen Huisman, NVAO Congres, Rotterdam, 23 februari 2017

KWALITEITSCULTUUR: INVLOEDRIJKE FACTOREN (EN DE KLEINE LETTERTJES) Jeroen Huisman, NVAO Congres, Rotterdam, 23 februari 2017 DEPARTMENT OF SOCIOLOGY RESEARCH GROUP CENTRE FOR HIGHER EDUCATION GOVERNANCE GHENT (CHEGG) KWALITEITSCULTUUR: INVLOEDRIJKE FACTOREN (EN DE KLEINE LETTERTJES) Jeroen Huisman, NVAO Congres, Rotterdam, 23

Nadere informatie

2 e webinar herziening ISO 14001

2 e webinar herziening ISO 14001 2 e webinar herziening ISO 14001 Webinar SCCM 25 september 2014 Frans Stuyt Doel 2 e webinar herziening ISO 14001 Planning vervolg herziening Overgangsperiode certificaten Korte samenvatting 1 e webinar

Nadere informatie

NBA Waardecreatie, Integrated Thinking en Integrated Reporting. 17 januari 2017 Paul Hurks

NBA Waardecreatie, Integrated Thinking en Integrated Reporting. 17 januari 2017 Paul Hurks NBA Waardecreatie, Integrated Thinking en Integrated Reporting 17 januari 2017 Paul Hurks NBA Wat is IR? Eccles at al. NBA Wat is IR? Eccles at al. NBA Wat is IR? Welke informatie is voor

Nadere informatie

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg

Effectief onderwijs. Onderzoek in vogelvlucht. ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Onderzoek in vogelvlucht ROC Mondriaan, Strategisch Beleidscentrum, Marja van Knippenberg Effectief onderwijs Veel onderzoek met verschillende onderzoeksopzetten in verschillende settings:

Nadere informatie

Behavioural Insights Applied to Policy Ontsluiten van gedragskennis, een Europees verhaal

Behavioural Insights Applied to Policy Ontsluiten van gedragskennis, een Europees verhaal Behavioural Insights Applied to Policy Ontsluiten van gedragskennis, een Europees verhaal François J. Dessart, PhD Infosessie gedragsinzichtingen Vlaamse Overheid, Brussel 27 september 2016 Behavioural

Nadere informatie

INCLUSIVE EXCELLENCE: OP WEG NAAR EFFECTIEF DIVERSITEITSBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS

INCLUSIVE EXCELLENCE: OP WEG NAAR EFFECTIEF DIVERSITEITSBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS INCLUSIVE EXCELLENCE: OP WEG NAAR EFFECTIEF DIVERSITEITSBELEID IN HET HOGER ONDERWIJS PROF. DR. KAREN VAN OUDENHOVEN-VAN DER ZEE nr. WWW.VU.NL/DIVERSITEIT Inclusive excellence Waarde uit verschil Inclusieve

Nadere informatie

EP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs. Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking

EP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs. Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking EP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking Samenvatting Wereldburgers, in de 21 ste eeuw, benodigde

Nadere informatie

Internationalisaring vraagt om MEER FLAMENCO FORUM

Internationalisaring vraagt om MEER FLAMENCO FORUM Internationalisaring vraagt om MEER FLAMENCO FORUM Jeanine Gregersen Samenvatting Context : werkdefinities en twee stellingen Focus op interculturele competentie Implicaties voor instellingen Moot court

Nadere informatie

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth

Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Fidelity of a Strengths-based method for Homeless Youth Manon krabbenborg, Sandra Boersma, Marielle Beijersbergen & Judith Wolf s.boersma@elg.umcn.nl Homeless youth in the Netherlands Latest estimate:

Nadere informatie

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager.

Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager. Opleiding PECB ISO 9001 Quality Manager www.bpmo-academy.nl Wat is kwaliteitsmanagement? Kwaliteitsmanagement beoogt aan te sturen op het verbeteren van kwaliteit. Tevens houdt het zich bezig met het verbinden

Nadere informatie

De invloed van curriculum-herontwerp op beeldvorming over wijkverpleegkunde en interventiekeuzen in de zorgverlening

De invloed van curriculum-herontwerp op beeldvorming over wijkverpleegkunde en interventiekeuzen in de zorgverlening De invloed van curriculum-herontwerp op beeldvorming over wijkverpleegkunde en interventiekeuzen in de zorgverlening Margriet van Iersel MSc m.van.iersel@hva.nl Kenniscentrum ACHIEVE, Faculteit Gezondheid,

Nadere informatie

WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs )

WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs ) WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs ) Jos van Hal, MSc 24th May 2019 Recent publication: SDGs INSPIRATIONAL OR ASPIRATIONAL? HOW TO OPERATIONALISE AND IMPLEMENT THE SUSTAINABLE

Nadere informatie

PSO bij Ericsson. Loet Pessers Head of HR Netherlands

PSO bij Ericsson. Loet Pessers Head of HR Netherlands PSO bij Ericsson Loet Pessers Head of HR Netherlands AGENDA 1 2 3 4 Introductie van Ericsson PSO bij Ericsson De lokale praktijk En nu verder. PSO within Ericsson Ericsson Internal Ericsson AB 2017 2017-06-07

Nadere informatie

Monitor beleidsmaatregelen 2014. Anja van den Broek

Monitor beleidsmaatregelen 2014. Anja van den Broek Monitor beleidsmaatregelen 2014 Anja van den Broek Maatregelen, vraagstelling en data Beleidsmaatregelen Collegegeldsystematiek tweede studies uit de Wet Versterking besturing inclusief uitzonderingen

Nadere informatie

Studievoortgang en studiesucces in het wo

Studievoortgang en studiesucces in het wo Evidence-based verbeteren Studievoortgang en studiesucces in het wo VSNU Conferentie Studiesucces, 13 juni 2012 Studentenmonitor Toegankelijkheid Determinanten van studiegedrag Studiekeuze Determinanten

Nadere informatie

Verhoging instroom en rendement niet-westerse allochtone studenten bij de Haagse Hogeschool

Verhoging instroom en rendement niet-westerse allochtone studenten bij de Haagse Hogeschool Voorbeelden uit de hogeschoolpraktijk nr. 1 2009 Verhoging instroom en rendement niet-westerse allochtone studenten bij de Haagse Hogeschool Het aantal niet-westerse allochtonen dat een hbo-opleiding volgt

Nadere informatie

Women Leadership Event

Women Leadership Event Women Leadership Event Waar en wanneer? Datum Donderdag 7 maart 2019 Tijd 15:30-20:00 uur (ontvangst om 15.00 uur) Locatie Vrije Universiteit Amsterdam, Auditorium De Boelelaan 1105, 1081 HV Amsterdam

Nadere informatie

The characteristics of excellent professionals: Input for honours programs. Marjolein Heijne-Penninga, Inge Wijkamp, Marca Wolfensberger

The characteristics of excellent professionals: Input for honours programs. Marjolein Heijne-Penninga, Inge Wijkamp, Marca Wolfensberger The characteristics of excellent professionals: Input for honours programs Marjolein Heijne-Penninga, Inge Wijkamp, Marca Wolfensberger Opening Research group: Talent Development in Higher Education and

Nadere informatie

VELOV-leergemeenschap Digitaal Leren

VELOV-leergemeenschap Digitaal Leren VELOV-leergemeenschap Digitaal Leren Welke richting slaan we in met de lerarenopleiding? Hoe is het om in 2020 in de lerarenopleiding te studeren? Hoe ziet de leraar van de toekomst eruit? Zijn mobiele

Nadere informatie

ISO 9001: Business in Control 2.0

ISO 9001: Business in Control 2.0 ISO 9001: 2015 Business in Control 2.0 Waarom Geintegreerd toepassen verschillende management normen Betere aansluiting normen op de strategie; zorgen voor een goede inbedding in de bedrijfsvoering WAAROM

Nadere informatie

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education

Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University

Nadere informatie

Enhancing Responsible Research and Innovation through Curricula in Higher Education

Enhancing Responsible Research and Innovation through Curricula in Higher Education Enhancing Responsible Research and Innovation through Curricula in Higher Education Valentina Tassone and Hansje Eppink Education and Competence Studies, Wageningen University Doelstelling Work package

Nadere informatie

Competenties voor Duurzame Ontwikkeling. NDDHO 19 mei 2017 Wim Lambrechts Open Universiteit, Management, Science & Technology

Competenties voor Duurzame Ontwikkeling. NDDHO 19 mei 2017 Wim Lambrechts Open Universiteit, Management, Science & Technology Competenties voor Duurzame Ontwikkeling NDDHO 19 mei 2017 Wim Lambrechts Open Universiteit, Management, Science & Technology Inleiding Onderwijs Bedrijfsvoering Duurzaam Hoger Onderwijs Onderzoek Outreach

Nadere informatie

Talentmanagement in tijden van crisis

Talentmanagement in tijden van crisis Talentmanagement in tijden van crisis Drs. Bas Puts Page 1 Copyright Siemens 2009. All rights reserved Mission: Achieving the perfect fit Organisatie Finance Sales Customer Engineering Project management

Nadere informatie

impact from intervention strategies A case example from the baking industry

impact from intervention strategies A case example from the baking industry Prospective evaluation of the health impact from intervention strategies A case example from the baking industry Samenwerking Nick Warren, Health and Safety Laboratory Dick Heederik, IRAS, Utrecht University

Nadere informatie

Mentaal Weerbaar Blauw

Mentaal Weerbaar Blauw Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.

Nadere informatie

Meer waarde met hbo door internationale samenwerking!

Meer waarde met hbo door internationale samenwerking! Meer waarde met hbo door internationale samenwerking! 19.04.2018 Wie zijn wij? Anne Klaas Schilder Senior lecturer NHL-Stenden Hogeschool Inge Broekman Institutional Erasmus Coordinator University of Twente

Nadere informatie

Best? New practice industry-university cooperation. Chemelot InSciTe. www.chemelot-inscite.com

Best? New practice industry-university cooperation. Chemelot InSciTe. www.chemelot-inscite.com Best? New practice industry-university cooperation Chemelot InSciTe www.chemelot-inscite.com Aanleiding / Externe ontwikkelingen Wetenschappelijke competitie neemt toe; universiteit moet zich op sterktes

Nadere informatie

Verspreiden van innovaties & databased

Verspreiden van innovaties & databased Verspreiden van innovaties & databased decision making Nelleke de Jong MSc Dr. Elanor Kamans Hanzehogeschool Groningen, Universiteit Twente Een demonstratie van de Exchangeteam-methode Hanze Research Day,

Nadere informatie

ISOTIS interview studie MARTINE BROEKHUIZEN MELISSA BE

ISOTIS interview studie MARTINE BROEKHUIZEN MELISSA BE ISOTIS interview studie MARTINE BROEKHUIZEN MELISSA BE ISOTIS Inclusive Education and Social Support to Tackle Inequalities in Society. ISOTIS is ook het Griekse woord ʾισότηϛ (spreek uit: iesòtis ), wat

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Support Center GIS-Flanders

Support Center GIS-Flanders Support Center GIS-Flanders Our mission: Ensuring the optimal use of geographic information in Flanders Het Ondersteunend Centrum GIS-Vlaanderen is

Nadere informatie

The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017

The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017 The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017 Het huidige Erasmus+ Erasmus+ helps European countries to modernise and improve their education and training systems

Nadere informatie

UNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility

UNIT 2 Begeleiding. Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility UNIT 2 Begeleiding Coaching proces, Instrumenten and vaardigheden voor Coacing en mobiliteit for Coaching and Mobility 1 2 Wat is coaching? Coaching is een methode voor het ontwikkelen van potentieel

Nadere informatie

Een superdivers toekomstbeeld

Een superdivers toekomstbeeld Een superdivers toekomstbeeld HGZO congres 22-03-2019 Diversity is being invited to the party. Inclusion is being asked to join and dance Verna Myers (2015) Even Voorstellen Instituut Voor Gezondheidszorg

Nadere informatie

Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit

Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit 1 Intercultural Mediation through the Internet Hans Verrept Intercultural mediation and policy support unit 2 Structure of the presentation - What is intercultural mediation through the internet? - Why

Nadere informatie

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress

Nadere informatie

Interventie aan de keukentafel

Interventie aan de keukentafel Interventie aan de keukentafel Gezinsgerichte interventie voor kinderen en jongeren met NAH Ingrid Rentinck Inleiding Initiatiefnemers van project: Ingrid Rentinck Arend de Kloet Carolien van Heugten Opzet

Nadere informatie

opleidingsaanbod Ba Architectuur Andere bachelors - Prof bachelors (via schakelprogramma s) - Acad bachelors (via voorbereidingsprogramma s)

opleidingsaanbod Ba Architectuur Andere bachelors - Prof bachelors (via schakelprogramma s) - Acad bachelors (via voorbereidingsprogramma s) opleidingsaanbod VBP Ma INTERIEURarchitectuur [INTERIEURARCHITECT] Ba Architectuur VBP Ma Architectuur [ARCHITECT] Internationale Ma Architectuur (ENG) [ARCHITECT] Ma Stedenbouw & Ruimtelijke Planning

Nadere informatie

45000 studenten personeel Alle studiegebieden (-theologie) Recente beleidsthema s onderwijs

45000 studenten personeel Alle studiegebieden (-theologie) Recente beleidsthema s onderwijs Sturing onderwijspraktijk door kwaliteitszorg UGent Directiecongres Secundair onderwijs Bisdom Gent 14 oktober 2015 Luc Van de Poele Directie Onderwijsaangelegenheden Afdeling onderwijskwaliteitszorg Universiteit

Nadere informatie

PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door

PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door PDA s gericht op praktijkonderzoek in de lerarenopleiding Themagroep Professionele Georgia, Ontwikkeling 36, bold van Leraren Opleiders voor en door onderzoek Context Belang van praktijkonderzoek (en het

Nadere informatie

ALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt

ALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt ALLES WORDT ANDERS De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt 1 MIJN ACHTERGROND 2 ALLES WORDT STEEDS SNELLER ANDERS - Ontwikkelingen volgen zich in een steeds hoger tempo op - Studenten

Nadere informatie

2010 Integrated reporting

2010 Integrated reporting 2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational

Nadere informatie

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual

Nadere informatie

Reflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht

Reflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Reflectie Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Inleiding IaH studies zijn belangrijke bijdrage aan discussie

Nadere informatie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers April 2017 Inhoud 1 Het algemene beeld 2 2 Start van de studie: uitvallers 4 3 Start van de studie: wisselaars 5 4 Afsluiting van de studie: studiesucces

Nadere informatie

Aanbod Erasmus-uitwisseling 2014-2021. Vakgroep PP07 (ontw-pers-soc) Coördinator Wim Beyers

Aanbod Erasmus-uitwisseling 2014-2021. Vakgroep PP07 (ontw-pers-soc) Coördinator Wim Beyers Aanbod Erasmus-uitwisseling 2014-2021 Vakgroep PP07 (ontw-pers-soc) Coördinator Wim Beyers http://www.maastrichtuniversity.nl/ Christine Majelle (international relations officer) maakt je wegwijs in het

Nadere informatie

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Voorlichtingsdag Bedrijfskunde. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Voorlichtingsdag Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde PROGRAMMA Bedrijfskunde@VU: hoe, wat en waarom? Prof. dr. W.E.H. Dullaert, Opleidingsdirecteur bachelor bedrijfskunde

Nadere informatie

HET IR-LANDSCHAP IN NEDERLAND

HET IR-LANDSCHAP IN NEDERLAND HET IR-LANDSCHAP IN NEDERLAND RESULTATEN VAN EEN VRAGENIJST-ONDERZOEK AD SCHEEPERS Wat is IR eigenlijk? wikipedia Institutional research is a broad category of work done at schools, colleges and universities

Nadere informatie

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR06062016 contactpersoon Daniël Rijckborst datum 06-06-2016 telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen

Nadere informatie

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas

Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Programma Formatief toetsen Voorwaarden voor formatief toetsen Voorbeelden van technieken

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Erasmus+ Higher Education (ECHE) in de praktijk! José Ravenstein, NA Erasmus+, Juni 2015

Erasmus+ Higher Education (ECHE) in de praktijk! José Ravenstein, NA Erasmus+, Juni 2015 Erasmus+ Higher Education (ECHE) in de praktijk! José Ravenstein, NA Erasmus+, Juni 2015 Programma! Welkom en doelstelling bijeenkomst Programma Erasmus+ Kernpunten uit de ECHE Monitoring van de ECHE Bologna

Nadere informatie

Levenlang leren in Nederland met een portfolio: het wiel is al uitgevonden

Levenlang leren in Nederland met een portfolio: het wiel is al uitgevonden Levenlang leren in Nederland met een portfolio: het wiel is al uitgevonden Marij Veugelers 2 november 2007 communitymanager SURF NL Portfolio Wat hebben we in de zaal Wie heeft er al een eigen portfolio?

Nadere informatie

De Omslag in het ICT Onderwijs: Duurzaamheid voor Systeembeheerders. Ervaringen met een Pilot

De Omslag in het ICT Onderwijs: Duurzaamheid voor Systeembeheerders. Ervaringen met een Pilot De Omslag in het ICT Onderwijs: Duurzaamheid voor Systeembeheerders Ervaringen met een Pilot 1 Even voorstellen Henk Plessius Hogeschool Utrecht o Onderzoeker o Docent o Projectleider Aandachtsgebieden:

Nadere informatie

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety

Nadere informatie

Etnische Diversiteit van scholen en de relatie met onderwijsprestaties in de Nederlandse PISA data 2009

Etnische Diversiteit van scholen en de relatie met onderwijsprestaties in de Nederlandse PISA data 2009 Researchcentrum Researchcentrum voor voor Onderwijs Onderwijs en Arbeidsmarkt Etnische Diversiteit van scholen en de relatie met onderwijsprestaties in de Nederlandse PISA data 2009 Jaap Dronkers ROA/CPB

Nadere informatie

Praktijkbeschrijving deel 1,2,3 Hogeschool Windesheim, School of Education OW 10.0842

Praktijkbeschrijving deel 1,2,3 Hogeschool Windesheim, School of Education OW 10.0842 Praktijkbeschrijving deel 1,2,3 Hogeschool Windesheim, School of Education OW 10.0842 Deel 1: Context beschrijving In dit hoofdstuk geven we inzicht in de context van de vier opleidingen van de School

Nadere informatie

Summary 124

Summary 124 Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities

Nadere informatie

Process Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014

Process Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014 Process Mining and audit support within financial services KPMG IT Advisory 18 June 2014 Agenda INTRODUCTION APPROACH 3 CASE STUDIES LEASONS LEARNED 1 APPROACH Process Mining Approach Five step program

Nadere informatie

CORPORATE BRANDING AND SOCIAL MEDIA: KEY FINDINGS FOR DUTCH CONSUMERS Theo Araujo

CORPORATE BRANDING AND SOCIAL MEDIA: KEY FINDINGS FOR DUTCH CONSUMERS Theo Araujo CORPORATE BRANDING AND SOCIAL MEDIA: KEY FINDINGS FOR DUTCH CONSUMERS Theo Araujo BEOORDEEL DEZE LEZING VIA DE MIE2018 APP! Geef direct na deze lezing jouw beoordeling. Zoek de lezing op via Programma

Nadere informatie

Heineken Nederland Talent in Ontwikkeling. Presentatie voor Van Harte & Lingsma 30 maart 2010 Nela Wilten

Heineken Nederland Talent in Ontwikkeling. Presentatie voor Van Harte & Lingsma 30 maart 2010 Nela Wilten Heineken Nederland Talent in Ontwikkeling Presentatie voor Van Harte & Lingsma 30 maart 2010 Nela Wilten Vandaag- Agenda Heineken Heineken als wereldwijd bedrijf Heineken Nederland Talentontwikkeling

Nadere informatie

maatschappelijk betrokken studenten!

maatschappelijk betrokken studenten! @lucasmeijs Business-Society Management maatschappelijk betrokken studenten! Prof. Dr. Lucas Meijs Professor Strategic Philanthropy and Volunteering Rotterdam School of Management Erasmus University De

Nadere informatie

Studiedag VELON. 11 november 2016

Studiedag VELON. 11 november 2016 Studiedag VELON 11 november 2016 Lerarenopleiders: wordt academisch? Of niet? Anja Swennen, Vrije Universiteit Amsterdam Doel Versterken van de positie van onderzoek van lerarenopleiders Bijvoorbeeld door

Nadere informatie

Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties. Grace Ghafoer. Memory strategies, learning styles and memory achievement

Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties. Grace Ghafoer. Memory strategies, learning styles and memory achievement Geheugenstrategieën, Leerstrategieën en Geheugenprestaties Grace Ghafoer Memory strategies, learning styles and memory achievement Eerste begeleider: dr. W. Waterink Tweede begeleider: dr. S. van Hooren

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository)

UvA-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Presteren op vreemde bodem: Een onderzoek naar sociale hulpbronnen en de leeromgeving als studiesuccesfactoren voor niet-westerse allochtone studenten in het Nederlandse

Nadere informatie

Support Center GIS-Flanders

Support Center GIS-Flanders Support Center GIS-Flanders Our mission: Ensuring the optimal use of geographic information in Flanders Het Ondersteunend Centrum GIS-Vlaanderen is

Nadere informatie

Agenda. MLD praktijk Oude regels Learning agility Nieuwe regels Q&A

Agenda. MLD praktijk Oude regels Learning agility Nieuwe regels Q&A Agenda MLD praktijk Oude regels Learning agility Nieuwe regels Q&A Talent management MLD MLD is meer een samenhangend stelsel van HR-instrumenten gericht op medewerkers die management- of leiderschapsposities

Nadere informatie

Holy Heart Hospital Roeselare-Menen

Holy Heart Hospital Roeselare-Menen Holy Heart Hospital Roeselare-Menen Holy Heart Hospital Roeselare-Menen European Associations EANN EFN (nurses EU) FINE (nurse educators) National Associations BE: BVNV/ABIN DK: DANN UK: BANN FI: FANN

Nadere informatie

Presentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van

Presentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van Presentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van de Hogeschool Rotterdam. Mijn presentatie is opgebouwd

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Voor vandaag. Balanced Scorecard & EFQM. 2de Netwerk Kwaliteit Brussel 22-apr-2004. Aan de hand van het 4x4 model. De 3 facetten.

Voor vandaag. Balanced Scorecard & EFQM. 2de Netwerk Kwaliteit Brussel 22-apr-2004. Aan de hand van het 4x4 model. De 3 facetten. Balanced Scorecard & EFQM 2de Netwerk Kwaliteit Brussel 22-apr-2004 Voor vandaag! Grondslagen van Balanced Scorecard Aan de hand van het 4x4 model! Het EFQM model in vogelvlucht De 3 facetten! De LAT-relatie

Nadere informatie

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende

Nadere informatie

Online learning support door peer tutoring. Peter Sloep Utrecht, 17 mei 2006

Online learning support door peer tutoring. Peter Sloep Utrecht, 17 mei 2006 Online learning support door peer tutoring Peter Sloep Utrecht, 17 mei 2006 Overzicht Overzicht van het probleem: twee surveys Oplossing: onderzocht in lopend OUNL project Toekomstig werk Probleem Twee

Nadere informatie

Hoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren?

Hoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren? Hoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren? Bijdrage aan workshop Interdisciplinariteit KU Leuven Dr. ir. Elsbeth Spelt Wageningen Universiteit Februari, 2016 Inhoud van deze bijdrage Het onderwijzen

Nadere informatie

Superdiversiteit, Identiteit en School. Prof. Maurice Crul VU Universiteit Amsterdam Erasmus Universiteit Rotterdam

Superdiversiteit, Identiteit en School. Prof. Maurice Crul VU Universiteit Amsterdam Erasmus Universiteit Rotterdam Superdiversiteit, Identiteit en School Prof. Maurice Crul VU Universiteit Amsterdam Erasmus Universiteit Rotterdam Super-diversiteit Super Fantastisch Super = Complexiteit Waarom is het begrip in opkomst?

Nadere informatie

De toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem

De toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem De toekomst van de ouderenzorg is al begonnen: alleen nog maar de innovaties verspreiden. Lezing op woensdag 9 november 2011 te Doetinchem Ontwikkelingen in omgeving 1. Vraag naar klinische geriatrische

Nadere informatie

Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op 25 mei 2011

Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op 25 mei 2011 Effective leesprogramma s voor leerlingen die de taal leren en anderssprekende leerlingen samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op

Nadere informatie

DEFINITIE EN INTEGRATIE VAN COMPETENTIES VOOR DUURZAME ONTWIKKELING

DEFINITIE EN INTEGRATIE VAN COMPETENTIES VOOR DUURZAME ONTWIKKELING DEFINITIE EN INTEGRATIE VAN COMPETENTIES VOOR DUURZAME ONTWIKKELING Wim Lambrechts Ecocampus Policy Seminar, Antwerpen, 13 december 2012 Responsibility Emotional Intelligence System Orientation Future

Nadere informatie