Bestuursakkoord Waterschap Brabantse Delta Onze Koers

Transcriptie

1 Bestuursakkoord Waterschap Brabantse Delta Onze Koers I. Voor wie doen we het? Waterschap Brabantse Delta is er voor de burgers, bedrijven en organisaties in ons werkgebied. We versterken de communicatie met burgers, bedrijven en organisaties. We staan voor een open bestuurscultuur. Daarom betrekken we burgers, bedrijven en organisaties volop bij het waterbeleid, de planontwikkeling en de uitvoering. Dat betreft uiteraard ook de eigenaren en gebruikers van (landbouw- en natuur)gronden. Daarbij zijn we open over de fases beeldvorming, meningsvorming en besluitvorming. Ook faciliteren we burgerinitiatieven die passen bij onze plannen. In april van dit jaar is vanuit het algemeen bestuur een bestuurlijke werkgroep ingesteld, die voor de zomer een plan van aanpak ter bespreking zal voorleggen aan het algemeen bestuur om invulling te geven aan deze ambities op het gebied van bestuurscultuur en samenwerking. Het dagelijks bestuur zal dit jaar in aansluiting daarop een actieplan voorleggen aan het algemeen bestuur voor een vergroting van de bewustwording van watervraagstukken bij de inwoners, met aandacht voor onderwijs en educatie. Daarbij zal het accent liggen op wat burgers zelf kunnen doen. II. Wat willen we bereiken? Waterschap Brabantse Delta richt zich op een goede uitvoering van de wettelijke taken rondom veiligheid, waterkwaliteit en watersysteembeheer. Daarbij willen we het huidige kwaliteits- en voorzieningenniveau vasthouden. We houden rekening met toekomstbestendigheid van het watersysteem (met oog voor klimaatadaptatie, innovaties, ruimtelijke ontwikkelingen, toekomstig medegebruik en het tegengaan van verdroging). Bij de uitvoering van de wettelijke kerntaken geven we ruimte aan (samenwerkingsverbanden van) individuele burgers, bedrijven en organisaties. We zoeken samen naar mogelijkheden om de uitvoering van onze wettelijke taken te combineren met taken en wensen van anderen; de zogenoemde meekoppelkansen. We zien veel mogelijkheden om functies slim te combineren. Een randvoorwaarde is dat dit niet leidt tot hogere waterschapsbelastingen dan het geval zou zijn zonder combinatie met andere functies. Veiligheid als eerste prioriteit Alle keringen in beheer bij waterschap Brabantse Delta moeten zo snel mogelijk voldoen aan de wettelijke veiligheidsnormen. We onderzoeken of het mogelijk is om de verbetering van de regionale keringen te versnellen, waardoor die (ruim) voor 2025 op orde zijn. Ook onderzoeken we of zo n versnelling mogelijk is in de verbetering van de primaire keringen. Bij de uitvoering van de dijkversterking hebben we oog voor combinaties met functies als natuur en recreatie. We benutten dus kansen voor een natuurlijke (her-)inrichting van het landschap bij versterking van dijken en kades. Ook geven we invulling aan het concept bouwen met de natuur. Duurzaam waterbeheer Waterschap Brabantse Delta heeft een meerjarige visie voor waterbeheer gepresenteerd in het Ontwerp Waterbeheerplan voor de periode , waarbij we rekening houden met de natuurlijke oppervlakte- en grondwaterstromen. Vanuit de Kaderrichtlijn Water heeft het

2 waterschap de verplichting om het watersysteem kwalitatief op orde te brengen. De maatregelen zijn opgenomen in de Stroomgebiedbeheerplannen voor de Maas en de Schelde. Een deel van de opgaven behoort tot de resterende ambitie tot en met De maatregelen worden aangemerkt en beschouwd als deel uitmakend van onze wettelijke kerntaken. We behalen de water(systeem)doelen met beheer- en inrichtingsmaatregelen als de aanleg van ecologische verbindingszones, beek- en kreekherstel, de inrichting van natte natuurparels en vispassages. Het waterschap zal bij de programmering van deze maatregelen in de planperiode waar mogelijk prioriteit geven aan deelgebieden waar ook een opgave ligt op het gebied van veiligheid en/of wateroverlast. We zetten in om deze inrichtingsmaatregelen gelijkmatig te realiseren over de twee Kaderrichtlijnwaterperiodes tot en met We zoeken naar bijdragen van derden, slimme oplossingen en combinaties met plannen van derden. Het waterschap stimuleert burgers en bedrijven over het gehele gebied om maatregelen te nemen voor de verbetering van de waterkwaliteit (zoals akkerranden, natuurvriendelijke oevers en blauwe diensten). We willen dat de inrichtingsmaatregelen waar we ons in het Waterbeheerplan aan binden zo veel mogelijk worden uitgevoerd door burgers, bedrijven en organisaties. Zo vergroten we niet alleen het draagvlak voor die inrichtingsmaatregelen, maar beperken we ook de kosten voor de belastingbetaler. We toetsen het Waterbeheerplan nog aan de eisen van haalbaarheid en betaalbaarheid en de financiële kaders uit dit Bestuursakkoord. De financiële kaders uit dit Bestuursakkoord zijn leidend voor de snelheid waarmee het waterschap het Waterbeheerplan uitvoert. Daarbij zoeken we naar mogelijkheden voor versnelling door (Europese) subsidiewerving of door particulier initiatief te stimuleren. Met grondgebruikers (landbouw en terreinbeheerders) en gemeenten werken we aan voldoende zoetwater in stad en land in droge periodes. Daarbij zetten we in op een duurzame bestrijding van blauwalgen, met het oog op de leefbaarheid, natuur en recreatie. We staan bij waterkwaliteit een brongerichte aanpak voor, gericht op het terugdringen van verontreinigingen van water en waterbodem. We zien de ondernemers in West- en Midden- Brabant als belangrijke partners. Deze ondernemers hebben namelijk een maatschappelijke verantwoordelijkheid. In lijn met het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer werken we samen aan onze gemeenschappelijke wateropgaven en daarmee aan goede productieomstandigheden. Waterschap Brabantse Delta werkt aan een (energie)zuinige zuivering van afvalwater, met innovaties op het gebied van energie en grondstoffen. We sturen er op dat de kwaliteit van de afvalwaterzuiveringen voldoet aan de wettelijke normen. We investeren verdergaand in de kwaliteit ervan, voor zover we de extra lasten binnen redelijke tijd kunnen terugverdienen. In overleg met het Rijk en andere partijen proberen we het mogelijk te maken om de zuivering van ongewenste stoffen uit afvalwater zoals medicijnen en microplastics - te verhalen op derden, zoals de farmaceutische industrie. Welvaart en duurzaamheid Bij de uitvoering van onze wettelijke kerntaken zullen we samen met burgers, bedrijven, organisaties en andere overheden werken aan de versterking van de economische structuur van de regio en een duurzaam ingerichte leefomgeving. Een goed watersysteem is daarvoor een voorwaarde. Bij projecten letten we daarom op de (mogelijke) kansen voor de regionale economie. Ons landschap en onze regionale economie kunnen niet zonder een gezonde land- en tuinbouw en andere bedrijvigheid. De land- en tuinbouwsector is ook van belang voor de voedselzekerheid, nu en in de toekomst. We zullen de landbouwsector ondersteunen door de wettelijke kerntaak -2-

3 rondom veiligheid, waterkwaliteit en watersysteembeheer goed in te vullen middels een adequaat peilbeheer. Het waterschap werkt stimulerend mee aan initiatieven van derden op het gebied van toerisme, recreatie en hengel- en watersport, als daar meekoppelkansen liggen. Onze randvoorwaarde daarbij is dat dergelijke initiatieven niet strijdig zijn met onze zorg voor de waterkwaliteit en de veiligheid. De bijdragen van het waterschap betreffen daarbij het meedenken met initiatieven, de inhoudelijke inzet in de planvorming en het stimuleren/activeren van initiatieven van burgers en organisaties. III. Wat mag het kosten? Lage heffingen De afgelopen bestuursperiode hebben we stevig gestuurd op de lastenontwikkeling. De belastingen die waterschap Brabantse Delta in rekening brengt, zijn duidelijk lager dan het landelijke gemiddelde. Ook in de toekomst willen we tot de goedkopere waterschappen blijven behoren. Als het enigszins mogelijk is, willen we de zuiveringsheffing de komende jaren niet laten stijgen. Gelet op de lasten die voortvloeien uit onze verplichtingen in het landelijke hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), de investeringen in de regionale keringen en de versnelling die we daarin willen aanbrengen, aanvaarden we een zo beperkt mogelijke verantwoorde stijging van de watersysteemheffing. We communiceren actief en tijdig aan de burgers en bedrijven over de middelen die we voor onze taakuitoefening nodig hebben en wat we met het belastinggeld doen. Per saldo houden we de jaarlijkse stijging van de belastingen binnen de kaders die daarvoor in het Bestuursakkoord Water zijn gesteld. Dat geldt voor alle categorieën belastingplichtigen. Daarbij maken we een voorbehoud voor calamiteiten of onvoorziene nieuwe wettelijke taken, normen of lasten. Niet geraamde meevallers kunnen worden ingezet om te komen tot matiging van de belastingen. Daarbij staan we voor een gelijkmatige ontwikkeling van de belastingtarieven. Investeringsplafond Waterschap Brabantse Delta is kritisch op de investeringsuitgaven en zal een investeringsprogramma uitvoeren, waarbij verschillende aspecten medebepalend zijn voor het investeringsniveau: handhaving van het bestaande voorzieningenniveau en een gematigde lastenontwikkeling in samenhang met het risicoprofiel (dat het algemeen bestuur nog gaat bespreken) en de (toekomstige) taakstellingen. De methodiek van assetmanagement, die nog verder ontwikkeld wordt, vormt bij het samenstellen van het investeringsprogramma het toetsings- en afwegingskader. Duurzaam financieel beleid We streven naar een duurzaam financieel beleid. Hoofdpunt daarin is dat we onze taken en ambities uitvoeren binnen een baten- en lastenbegroting die structureel sluitend is. Daarbij hebben we ook een zodanige vermogenspositie dat het weerstandsvermogen en een passend risicoprofiel steeds met elkaar in balans blijven. Dat vraagt een beperking van de groei van schulden, omdat een schuldentoename meer beroep doet op belastingbetalers in de toekomst. We sturen daarmee ook op de bijdrage van waterschap Brabantse Delta aan de beheersing van het landelijke EMU-tekort. Het dagelijks bestuur zal nog dit jaar voorstellen doen voor een herijkt duurzaam financieel beleid. Op basis daarvan zal het algemeen bestuur bepalen hoe de voornemens en ambities in dit Bestuursakkoord onderling consistent en toekomstbestendig zijn vorm te geven; dit in samenhang met de besluitvorming over de Kadernota en de Begroting Kwijtschelding Het algemeen bestuur van het waterschap wil een grote betrokkenheid van onze inwoners bij het waterschapswerk. We vinden ook dat alle burgers en bedrijven de lasten van het waterschap moeten dragen. Hoe meer mensen bijdragen aan de belasting, hoe lager die belasting wordt voor -3-

4 iedereen. Waterschap Brabantse Delta is wettelijk niet verplicht om een regeling voor kwijtschelding van belasting te hebben. In Nederland is het inkomensbeleid namelijk de verantwoordelijkheid van het Rijk en de gemeenten. Uit sociaal oogpunt vinden we het toch juist om de komende bestuursperiode volledige kwijtschelding (van de ingezetenenheffing en de zuiveringsheffing) te blijven geven aan inwoners die anders minder bestedingsruimte overhouden dan 100% van de bijstandsnorm. Anders dan voorheen gaan we echter voor de toekomst wel uit van gelijke behandeling van kleine ondernemers / zzp ers, werknemers en uitkeringsgerechtigden. Dit betekent dat de kleine ondernemers / zzp ers vanaf 1 januari 2016 ook in aanmerking komen voor kwijtschelding. Daarbij geldt de restrictie dat het om de kwijtschelding van privébelastingen gaat, dus geen belastingen die (geheel of gedeeltelijk) verband houden met de uitoefening van het bedrijf of beroep. Verder zal onderzoek naar de effecten van versobering van de kwijtschelding (uit 2012) in de loop van 2017 worden geactualiseerd. IV Hoe pakken we het aan? Dienstverlenende houding Waterschap Brabantse Delta heeft de afgelopen periode een verbetering aangebracht in de dienstverlening naar burgers, bedrijven en organisaties, bijvoorbeeld met het contactcentrum. We willen daarin verdere stappen zetten. Dat vraagt niet alleen structuuraanpassingen en aanpassingen in de geautomatiseerde processen. Belangrijk is vooral dat we ons verplaatsen in de situatie van de burgers en bedrijven. Als een burger, bedrijf of organisatie met een vraag komt bij waterschap Brabantse Delta, wordt deze met een open en positieve houding ontvangen. Waar een vergunning nodig is, zorgen we er voor dat een aanvraag zo snel mogelijk wordt afgehandeld. Dáár zijn onze inwoners en ondernemers mee geholpen. Ook betaalt waterschap Brabantse Delta de rekeningen op tijd. We lossen klachten snel op en geloven in vormen van (informele) mediation. We zijn duidelijk over waar burgers, bedrijven en organisaties terecht kunnen met klachten. Regelgeving We willen voorkomen dat er overbodige regels ontstaan. Het waterschap zal nog meer gaan werken met algemene regels voor burgers en bedrijven. In vervolg op de huidige keur willen we de komende jaren een verdere vereenvoudiging van de regels tot stand brengen. Daarbij mogen burgers, organisaties en bedrijven activiteiten ontplooien zonder vergunning, mits zij voldoen aan de algemene regels. Daarmee vergroten we hun zelfredzaamheid. We maken het dus voor iedereen makkelijker. Daarmee kan ook de ureninzet van de medewerkers van waterschap Brabantse Delta verminderd worden. Gelet op de Brabantbrede uniforme keur gaan we daarover in overleg met de waterschappen De Dommel en Aa en Maas. Rol van het algemeen bestuur We geven het algemeen bestuur een duidelijke rol bij het begin van beleidsontwikkelingen en de projecten. Daarbij worden strategische onderwerpen voorbereid. De inmiddels ingestelde bestuurlijke werkgroep cultuur/samenwerking zal binnen enkele maanden een plan van aanpak over de rol en werkwijze aan het algemeen bestuur voorleggen. Functioneel bestuur Het waterschap is een functioneel bestuur. Bij de evaluatie van de Waterschapswet en de positie van de vier categorieën (ingezetenen, natuur, overig ongebouwd en bedrijven) in het waterschapsbestuur, zullen we bepleiten dat de waterschappen blijven bestaan als functioneel bestuur. Daarbij hoort dat de vier categorieën in de algemeen besturen van de waterschappen blijven bestaan. Duurzaam en innovatief Duurzaamheid en innovatie worden gericht op de balans tussen de gelijktijdige verbetering van het economische, ecologische en sociaal-culturele kapitaal. Daarmee leveren we onze bijdrage aan de versterking van de circulaire economie. Binnen dit kader leveren innovaties ook een bijdrage -4-

5 aan efficiencyverbetering, de matiging van belastingen en/of de toekomstgerichte bescherming van het watermilieu. Slim en efficiënt We sturen als bestuur op kwaliteit van dienstverlening en taakuitvoering, vermindering van kwetsbaarheid en lage lasten. Waterschap Brabantse Delta zal zijn taken op een financieel verantwoorde en zorgvuldige wijze uitvoeren; slim en doelmatig met oog voor de lasten voor burgers, bedrijven en grondeigenaren (landbouw en natuur). Waterschap Brabantse Delta blijft onverminderd werken aan de kostenbeheersing en efficiencyverbetering, zowel binnen de context van Winnend Samenwerken alsook in eigen huis. Er wordt niet gestuurd op enkel formatieplaatsen, maar op integrale kostprijs. Dit betekent een mix van eigen personeel, inhuur en uitbesteding. We blijven meedoen aan benchmarks van de Unie van Waterschappen, zoals de Waterschapspiegel en andere methodieken, zoals Vensters voor bedrijfsvoering. Aanbestedingen We vinden het van belang om steeds de juiste aanbestedingsvorm te kiezen. Op basis van de tot nu toe opgedane ervaringen gaan we het gesprek aan met het bedrijfsleven over de verdere verbetering van aanbestedingen en vermindering van aanbestedings- en transactiekosten. Eigendomsbeleid Eigendom van gronden is niet altijd nodig voor het waterschap om de doelen te bereiken. Vaak kan worden volstaan met een langjarige overeenkomst voor inrichting, beheer en onderhoud van gronden. Daarmee bieden we meer ruimte aan burgers, bedrijven en organisaties en bespaart het waterschap tegelijkertijd. De bestaande regeling voor het beheer van akkerranden gaan we optimaal benutten (met het oog op het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid). Dit is beter voor het maatschappelijk draagvlak dan wanneer het waterschap gronden aankoopt. Waterschap Brabantse Delta zet het anticiperend grondbeleid op bestaande wijze voort. Objecten en gronden die geen functie (meer) hebben in het huidige waterbeheer, of op korte termijn hebben, kunnen worden afgestoten. Samenwerking Voor waterschap Brabantse Delta is een brede samenwerking met (verenigingen van) burgers, bedrijven, kennisinstellingen, organisaties en andere overheden vanzelfsprekend. Dat geldt ook voor de waterketen: riolering, zuivering, oppervlaktewater en drinkwater. De komende jaren zetten we extra in op samenwerking met gemeenten en drinkwaterbedrijven. Waterschap Brabantse Delta gaat meer samenwerken met organisaties, zoals agrarisch natuurverenigingen, hengelsportverenigingen of vrijwilligers, bijvoorbeeld voor het onderhoud van sloten en watergangen. Samenwerking tussen de Brabantse waterschappen (Winnend Samenwerken) is een middel om effectiever en kostenefficiënter te werken. Randvoorwaarde bij eventuele verdergaande samenwerking is dat de dienstverlening aan burgers en bedrijven op peil blijft. De Brabantse waterschappen onderzoeken de komende bestuursperiode welke samenwerkingsvormen de meeste meerwaarde opleveren. Verder verdiepen we de samenwerking met terreinbeherende organisaties en onderwijs- en onderzoeksinstellingen. We kunnen van elkaar leren en door samenwerking onze wettelijke taken slimmer, beter en/of goedkoper uitvoeren. We versterken de focus op de (financiële) ontwikkeling bij de verbonden partijen en blijven verbonden partijen beoordelen op de realisatie van de (oorspronkelijke) doelstellingen. De samenwerking met de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) wordt voortgezet. Door goed samen te werken en ervaringen te delen kunnen we de omgevingsdienst steunen in zijn ontwikkeling en functioneren. -5-

6 Voor de veiligheid en leefbaarheid in West- en Midden-Brabant moet waterschap Brabantse Delta goed samenwerken met de overheden van België en Vlaanderen. Dit soort samenwerkingsvormen dragen bij aan de realisatie van onze kerntaken. Maar ook breder richten we ons op kennisdeling binnen Nederland en met ons buurlanden. Binnen het buitenlandbudget dat de afgelopen jaren al is gekort blijven we bijdragen aan internationale (samenwerkings)projecten. Werkgeverschap Waterschap Brabantse Delta mag zich al in een reeks van jaren scharen in de top van beste overheidswerkgevers in Nederland. Als bestuur zijn we daar niet alleen trots op, maar we realiseren ons vooral dat dit een uiting is van grote betrokkenheid en motivatie van onze medewerkers bij het waterschapswerk. Wij hopen dat zij met ons de uitdagingen uit dit nieuwe Bestuursakkoord willen oppakken en daar net zo veel voldoening uit halen als het werk bij Brabantse Delta hen tot nu toe heeft gebracht. -6-

7 Dit bestuursakkoord is op 13 mei 2015 overeengekomen door onderstaande fracties in het algemeen bestuur van waterschap Brabantse Delta. Het akkoord bevat de hoofdlijnen voor het beleid van waterschap Brabantse Delta voor de bestuursperiode De door deze fracties voorgedragen kandidaten voor het dagelijks bestuur onderschrijven dit bestuursakkoord ook als zodanig. Het bestuursakkoord wordt aangeboden ter bespreking in de openbare vergadering van het algemeen bestuur van waterschap Brabantse Delta op 27 mei VVD CDA Ons Water / Waterbreed Bedrijven Ongebouwd 50PLUS Algemene Waterschapspartij -7-