vooronderzoek opdracht 1 In afbeelding hiernaast is een tak in de winter afgebeeld.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "vooronderzoek opdracht 1 In afbeelding hiernaast is een tak in de winter afgebeeld."

Transcriptie

1 uitlopende knoppen b i o d o e n.n l > biologie / mens en natuur / landbouw > bloemen en planten > bouw van planten oriëntatie opdracht 2 Om een geschikte boom, heester of struik te vinden, kunnen vooraf een aantal eisen opgesteld worden waaraan de eindknop moet voldoen. Deze eisen kunnen betrekking hebben op de grote van de eindknop of de plek van de eindknop aan de boom, struik of heester. stel een aantal eisen op waaraan een eindknop moet voldoen:. werkblad bij de opdracht uitlopende knoppen vooronderzoek opdracht 1 In afbeelding hiernaast is een tak in de winter afgebeeld. Benoem de onderdelen van de tak. Gebruik hierbij: eindknop, okselknop, knoop, lid, bladlitteken en ringlitteken. Welk plantonderdeel ontwikkelt zich volgend jaar uit de okselknop? maak hieronder een aantal schetsen van bruikbare eindknoppen en onbruikbare eindknoppen en geef aan waarom deze eindknoppen bruikbaar of onbruikbaar zijn schetsen van geschikte eindknoppen Welk plantonderdeel ontwikkelt zich volgend jaar uit de eindknop? Welk plantonderdeel zit volgend jaar op de plek van de eindknop? Van welk knoponderdeel zijn ringlittekens een overblijfsel? geef aan waarom deze knoppen geschikt zijn: Welk plantonderdeel zat in de lente, zomer en herfst op de plek van het bladlitteken? Welk plantonderdeel bevindt zich tussen twee knopen?

2 schetsen van ongeschikte eindknoppen verwerken van gegevens opdracht 4 Als deze opdracht in groepjes uitgevoerd wordt (aanbevolen), maak dan vooraf een taakverdeling en een rooster voor het opmeten en tekenen (of fotograferen) van de knoppen. vul hieronder de taakverdeling en het rooster in naam datum maken van de tekening in week 1 opmeten van de knop in week 1 invullen van de tabel en grafiek voor week 1 geef aan waarom deze knoppen ongeschikt zijn: maken van de tekening in week 2 opmeten van de knop in week 2 invullen van de tabel en grafiek voor week 2 maken van de tekening in week 3 opmeten van de knop in week 3 invullen van de tabel en grafiek voor week 3 geschikte eindknop opdracht 3 maak hieronder een tekening van de eindknop die gekozen is voor het bijhouden van uitlopende knoppen in het voorjaar (indien er foto s gemaakt zijn van de eindknop in plaats van tekeningen voeg deze foto s dan apart bij) maken van de tekening in week 4 opmeten van de knop in week 4 invullen van de tabel en grafiek voor week 4 maken van de tekening in week 5 opmeten van de knop in week 5 invullen van de tabel en grafiek voor week 5 maken van de tekening in week 6 opmeten van de knop in week 6 invullen van de tabel en grafiek voor week 6 noteer de lengtes van de eindknoppen en het aantal bladeren in de onderstaande tabel week 1 week 2 week 3 week 4 week 5 week 6 lengte van de eindknop aantal bladeren

3 verwerk de gegevens uit de tabel in de grafiek op het werkblad 'uitlopende knoppen' maak van elke week een tekening van de eindknop in het werkblad 'uitlopende knoppen' (of voeg een foto bij) week 1 week 2 week 3

4 week 4 K.N.M.I. opdracht 5 Het KNMI is een meteorologisch instituut dat de temperatuur, de neerslag en andere omstandigheden die het weer beïnvloeden bijhoudt. Het KNMI is bekend van de weersverwachting van het NOS-journaal. gebruik de `links` naar het KNMI op de webpagina van biodoen Beantwoord met behulp van de webpagina van het KNMI de volgende vragen. Is de temperatuur in de periode van de metingen aan de eindknop hoger of lager dan de normale temperatuur? week 5 Geldt dit ook voor de hoeveelheid neerslag en de hoeveelheid zonuren? week 6 Zijn er schommelingen in de temperatuur, neerslag of hoeveelheid zonuren in de periode van de metingen aan de eindknop?

5 verbanden leggen opdracht 6 Breng de gegevens van het KNMI in verband met de ontwikkelingssnelheid van de eindknop. conclusie Trek een conclusie aan de hand van de gegevens uit de grafiek van de ontwikkelende eindknop en de grafieken van het KNMI. Gebruik ook de analyses op de vorige pagina. probleemstelling Onderzoek of er een verband is tussen de temperatuur, de hoeveelheid neerslag en het aantal zonuren en de ontwikkelingssnelheid van de eindknop? formuleer aan de hand van de bovenstaande probleemstelling een hypothese. Een hypothese heeft doorgaans deze vorm: omdat een feit is, wordt verondersteld dat zal gebeuren hypothese analyse van de resultaten Analyseer de resultaten (de tabel en de grafiek van de uitlopende knop) en geef aan in welke weken opvallende metingen zijn verricht. Analyseer de gegeven van het K.N.M.I. en geef aan in welke weken opvallende schommelingen in temperatuur, zonneschijn en neerslag voorkomen. Geef aan of de hypothese wordt aangenomen (juist is) of wordt verworpen (onjuist is).

werkblad ontstaansgeschiedenis planten b i o d o e n.n l > biologie / mens en natuur / landbouw > bloemen en planten > aanpassingen

werkblad ontstaansgeschiedenis planten b i o d o e n.n l > biologie / mens en natuur / landbouw > bloemen en planten > aanpassingen werkblad ontstaansgeschiedenis planten b i o d o e n.n l > biologie / mens en natuur / landbouw > bloemen en planten > aanpassingen Maak een tekening van de stengel en geef in de tekening aan hoe de bladeren

Nadere informatie

zoetwateronderzoek b i o d o e n.n l > biologie / mens en natuur / landbouw > natuur en milieu > zoetwateronderzoek

zoetwateronderzoek b i o d o e n.n l > biologie / mens en natuur / landbouw > natuur en milieu > zoetwateronderzoek zoetwateronderzoek b i o d o e n.n l > biologie / mens en natuur / landbouw > natuur en milieu > zoetwateronderzoek Maak hieronder een natuurgetrouwe tekening van de vijver of sloot. werkblad bij de opdracht

Nadere informatie

Het uitlopen van bomen

Het uitlopen van bomen Het uitlopen van bomen Werkblad van... Bij deze opdrachten gaan we een aantal weken het uitlopen van vier soorten bomen volgen. Je zult zien, dat tijdens deze weken de bomen eerst gaan bloeien en dat daarna

Nadere informatie

Kijk, daar staat mijn boom! Nora Walsarie Wolff, van der Capellen SG Zwolle. Inleiding

Kijk, daar staat mijn boom! Nora Walsarie Wolff, van der Capellen SG Zwolle. Inleiding Kijk, daar staat mijn boom! Nora Walsarie Wolff, van der Capellen SG Zwolle. Inleiding In sommige streken van het land was het vroeger de gewoonte om een boom te planten bij de geboorte van een kind. Het

Nadere informatie

T2. Planten. 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat

T2. Planten. 2009 Biosoft TCC - Lyceumstraat T2. Planten T2. Planten (les 1. Tuinkers) De natuurwetenschappelijke methode Opdracht 2 blz. 33 1. Wat willen we onderzoeken? Waarom kwaakt de kikker? 2. Wat veronderstellen we? Je bedenkt een antwoord

Nadere informatie

Practicum: Het ontkiemen van zaadjes

Practicum: Het ontkiemen van zaadjes Naam: Klas: Practicum: Het ontkiemen van zaadjes Oefenen Theorie Op dit moment ben je bezig met Hoofdstuk 2 dat gaat over planten. Planten groeien uit zaden, bollen of knollen. In dit practicum gaan we

Nadere informatie

1. Zitten er knoppen aan jullie tak? Ja/nee Zo ja, hoeveel?.. Zijn de knoppen mooi verdeeld over de tak? Ja/nee 2. Welke kleuren zie je aan de tak?

1. Zitten er knoppen aan jullie tak? Ja/nee Zo ja, hoeveel?.. Zijn de knoppen mooi verdeeld over de tak? Ja/nee 2. Welke kleuren zie je aan de tak? Werkblad Kijken naar de kastanjetak 1. Zitten er knoppen aan jullie tak? Ja/nee Zo ja, hoeveel?.. Zijn de knoppen mooi verdeeld over de tak? Ja/nee 2. Welke kleuren zie je aan de tak?. 3. Wat voor kleur

Nadere informatie

Het weer: docentenblad

Het weer: docentenblad Het weer: docentenblad Over weerstations Overal in de wereld zijn weerstations te vinden. Daar wordt op eenzelfde manier en met dezelfde instrumenten, namelijk volgens eisen van de Wereld Meteorologische

Nadere informatie

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012

Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Een basisschool project van het IVN Veldhoven / Vessem voorjaar 2012 Doelgroep: Midden- en Bovenbouw Basisonderwijs: groep 5-8 jaargetijde: Voorjaar, zomer, herfst plaats: Bij school, in een park, in een

Nadere informatie

Een les met WOW - Neerslag

Een les met WOW - Neerslag Een les met WOW - Neerslag Weather Observations Website VMBO WOW handleiding 1 Colofon Deze handleiding is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van het

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-BB 2003

Examenopgaven VMBO-BB 2003 Examenopgaven VMBO-BB 2003 tijdvak 1 maandag 19 mei 11.30-13.00 uur LANDBOUW EN NATUURLIJKE OMGEVING GROENE RUIMTE CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Bij

Nadere informatie

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld

Nadere informatie

Het rijk van de schimmels

Het rijk van de schimmels 4 BASISSTOF 1 vwo gymnasium Het rijk van de schimmels thema 4 Ordening opdracht 10 Beantwoord de volgende vragen. 1 Heeft de gist die roos veroorzaakt (zie afbeelding 19) een celkern en een celwand? Gistcellen

Nadere informatie

Klimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/

Nadere informatie

Lessuggesties voor groep 5-8

Lessuggesties voor groep 5-8 Lessuggesties voor groep 5-8 1 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/downloadslesmateriaal - Leskaarten met lessuggesties groep 5-8 - Materialen van het pakket: Leskaart 1

Nadere informatie

Bouw je eigen serre!

Bouw je eigen serre! Bouw je eigen serre! Activeer Denk na over wat planten nodig hebben om te overleven. Maak een lijst en onderstreep die elementen die je het belangrijkst vindt. Onderzoek Vergelijk je antwoorden met die

Nadere informatie

Minipret.nl Lente Werkboekje Groep 5-6

Minipret.nl Lente Werkboekje Groep 5-6 Minipret.nl Lente Werkboekje Groep 5-6 Naam: Groep: Woordzoeker Zoek de woorden en streep ze door! lente voorjaar kikkerdril bloemen vogels maart april mei vlinders groeien kikkers lammetjes rups wandelen

Nadere informatie

1 Kenmerken van de plant De uiterlijke kenmerken van een plant Het inwendige van de plant Afsluiting 21

1 Kenmerken van de plant De uiterlijke kenmerken van een plant Het inwendige van de plant Afsluiting 21 Inhoud Voorwoord 5 Een aardig produkt 7 Inleiding 8 1 Kenmerken van de plant 11 1.1 De uiterlijke kenmerken van een plant 11 1.2 Het inwendige van de plant 17 1.3 Afsluiting 21 2 Onderdelen van een plant

Nadere informatie

Het is herfst (Rotraut Susanne Berner) Door Helga Gehre

Het is herfst (Rotraut Susanne Berner) Door Helga Gehre Het is herfst (Rotraut Susanne Berner) Door Helga Gehre Doelgroep Analfabete of gealfabetiseerde anderstaligen niveau 1.1. Deze les is gemaakt voor cursisten alfa mod. 2., maar een aantal ideeën zijn ook

Nadere informatie

Na het bekijken van de video en het bestuderen van bovenstaande illustratie, moet je de onderstaande vragen kunnen maken.

Na het bekijken van de video en het bestuderen van bovenstaande illustratie, moet je de onderstaande vragen kunnen maken. Je hebt naar de Mythbusters video praten tegen planten gekeken. Het Mythbusterteam doet in deze video onderzoek naar de invloed van praten op de kiemsnelheid en groeisnelheid van planten. De Mythbusters

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Planten en cellen

Samenvatting Biologie Planten en cellen Samenvatting Biologie Planten en cellen Samenvatting door een scholier 1333 woorden 5 juni 2004 5,6 147 keer beoordeeld Vak Biologie Planten Planten zijn overal om ons heen. Bomen en struiken. De een opvallend

Nadere informatie

Een les met WOW - Neerslag

Een les met WOW - Neerslag Een les met WOW - Neerslag Weather Observations Website HAVO - VWO WOW handleiding 1 Colofon Deze handleiding is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van

Nadere informatie

de lente het voorjaar de dag de nacht de wind

de lente het voorjaar de dag de nacht de wind Werkbladen bij thema de seizoenen: dag 1 Naam:................. 1. Lezen en overschrijven: de lente het voorjaar de dag de nacht. de wind LOWAN-vo startpakket NT2 Werkbladen thema 8 Pagina 1 2. Invullen:

Nadere informatie

Handleiding capaciteitsplanning

Handleiding capaciteitsplanning Handleiding capaciteitsplanning Wil je meer weten over de opties om zelf een systeem op maat te laten maken? Neem dan contact op met Ter Zake Excel via mail (info@terzake-excel.nl) of bel ons (0317-200009).

Nadere informatie

Een les met WOW - Wind

Een les met WOW - Wind Een les met WOW - Wind Weather Observations Website HAVO - VWO WOW handleiding 1 Colofon Deze les is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van het KNMI Redactie:

Nadere informatie

Een les met WOW - Temperatuur

Een les met WOW - Temperatuur Een les met WOW - Temperatuur Weather Observations Website VMBO WOW handleiding 1 Colofon Deze handleiding is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van het

Nadere informatie

VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG

VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG LET OP: DIT IS EEN VOORBEELDVERSLAG EN IS DUS ERG BEKNOPT! NAAM: VOORNAAM & ACHTERNAAM KLAS: 1M1 - SCHOOL VAK: BIOLOGIE DOCENT: MEVROUW SMIT INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding..

Nadere informatie

Een les met WOW - Temperatuur

Een les met WOW - Temperatuur Een les met WOW - Temperatuur Weather Observations Website HAVO - VWO WOW handleiding 1 Colofon Deze les is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van het

Nadere informatie

Bomen in drie seizoenen

Bomen in drie seizoenen Bomen in drie seizoenen Naam van mijn boom Namen groepsgenoten WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - WINTER, LES 2-2004 1 WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - WINTER, LES 2-2004 2 Bomenopdracht in drie

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Beknopte snoeiinstructie door Leo van Mierlo voor Boomgaard De Steenen Camer, januari 2015

Beknopte snoeiinstructie door Leo van Mierlo voor Boomgaard De Steenen Camer, januari 2015 1 Snoeien doet groeien Beknopte snoeiinstructie door Leo van Mierlo voor Boomgaard De Steenen Camer, januari 2015 Botanische termen De STAM is de hoofdstengel van een boom. Een SCHEUT (of LOOT) is een

Nadere informatie

Kaart 15 Bollen en knollen

Kaart 15 Bollen en knollen Kaart 15 Bollen en knollen Informatiekaart Werkblad Onderzoek: o Bollen en knollen o Narcissen op water Quiz: o http://natuur.ariena.com Voor de leerkracht: De kinderen leren de volgende begrippen: Bollenstreek

Nadere informatie

21. Lichaamslengte, deel 2: in een grafiek

21. Lichaamslengte, deel 2: in een grafiek 21. Lichaamslengte, deel 2: in een grafiek Leeftijdsgroep Ongeveer 12-16 jaar Kerndoel Deze les levert een bijdrage aan kerndoel 4: De leerlingen leren meten en leren omgaan met meetinstrumenten, gangbare

Nadere informatie

Bron afbeelding: [1] Voorbeeldles Onderzoekend leren Natuur rondom de school. Groep 3 & 4. Lerarenhandleiding

Bron afbeelding: [1] Voorbeeldles Onderzoekend leren Natuur rondom de school. Groep 3 & 4. Lerarenhandleiding Bron afbeelding: [1] Voorbeeldles Onderzoekend leren Natuur rondom de school Groep 3 & 4 Lerarenhandleiding Algemene disclaimer Dit document is bedoeld ter algemene informatie, en dient als voorbeeld voor

Nadere informatie

De kiemplantjes worden misschien niet langer, doordat er al voldoende reservevoedsel in de zaadlobben aanwezig is.

De kiemplantjes worden misschien niet langer, doordat er al voldoende reservevoedsel in de zaadlobben aanwezig is. 5 Als je kamerplanten water geeft, moet je af en toe kamerplantenmest aan het water toevoegen (bijv. Pokon of Substral). De planten groeien daardoor beter. Een leerling denkt dat tuinkerszaadjes sneller

Nadere informatie

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen. Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je

Nadere informatie

Planten stekken Benodigdheden Algemene regels Kweekkasje Koude bak

Planten stekken Benodigdheden Algemene regels Kweekkasje Koude bak Planten stekken Planten kunnen op veel manieren vermeerderd worden. Er zijn verschillende bomen, heesters, vaste- en eenjarige planten die door zaad vermeerderd kunnen worden. Planten die door zaad vermeerderd

Nadere informatie

Een les met WOW - Wind

Een les met WOW - Wind Een les met WOW - Wind Weather Observations Website VMBO WOW handleiding 1 Colofon Deze handleiding is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van het KNMI

Nadere informatie

THEMA 4 - WEERSVOORSPELLING

THEMA 4 - WEERSVOORSPELLING THEMA 4 - WEERSVOORSPELLING WERKFICHE 6: weerelementen afleiden van de WOW-website Doelen: Leerlingen sommen de vier weerelementen op (U) Leerlingen benoemen de juiste eenheden bij elk weerelement. Stappenplan

Nadere informatie

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Kijk goed naar deze boom om te zien of het

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

Welkom bij TAHMO! In deze les maken de leerlingen kennis met het TAHMO-project. Weerstation, TAHMO, zusterschool, weer, klimaat

Welkom bij TAHMO! In deze les maken de leerlingen kennis met het TAHMO-project. Weerstation, TAHMO, zusterschool, weer, klimaat Welkom bij TAHMO! In deze les maken de leerlingen kennis met het TAHMO-project. Weerstation, TAHMO, zusterschool, weer, klimaat 12-16 jaar Aardrijkskunde, Wiskunde, Economie, Natuurkunde 1 uur In deze

Nadere informatie

KNMI 06 klimaatscenario s

KNMI 06 klimaatscenario s KNMI 06 klimaatscenario s Hoe verandert ons klimaat? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Klimaatscenario s Mogelijke

Nadere informatie

watervlooien onder de microscoop watervlooien Watervlooien zijn kleine zoetwaterkreetjes die voorkomen in sloten, plassen en vijvers.

watervlooien onder de microscoop watervlooien Watervlooien zijn kleine zoetwaterkreetjes die voorkomen in sloten, plassen en vijvers. Havo/Vwo 60 minuten watervlooien Watervlooien zijn kleine zoetwaterkreetjes die voorkomen in sloten, plassen en vijvers. leefomgeving van de watervlo watervlooien op ware grote Zoek op Internet naar informatie

Nadere informatie

Werkblad: Vind me dan

Werkblad: Vind me dan Werkblad: Vind me dan Stap 1 Stap 2 Wat is het probleem? Vraag het de natuur! Hoe lost de natuur dit probleem op? Hoe zorgen planten en dieren ervoor dat ze niet opvallen? Kennen jullie voorbeelden? Schrijf

Nadere informatie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie

groen in de stad BIOTOOPWANDELING BIOTOOPWANDELINGleidraad natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen biotoopstudie 1 MO biotoopstudie groen in de stad BIOTOOPWANDELING natuurreservaat bourgoyen-ossemeersen 1 MO 01 Gewoon doen Deze wandeling met een biotooptas is ontwikkeld door het Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen, Milieudienst

Nadere informatie

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Herfst

Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten

Nadere informatie

2.1.4 Oefenen. d. Je ziet hier twee weegschalen. Wat is het verschil tussen beide als het gaat om het aflezen van een gewicht?

2.1.4 Oefenen. d. Je ziet hier twee weegschalen. Wat is het verschil tussen beide als het gaat om het aflezen van een gewicht? 2.1.4 Oefenen Opgave 9 Bekijk de genoemde dataset GEGEVENS154LEERLINGEN. a. Hoe lang is het grootste meisje? En de grootste jongen? b. Welke lengtes komen het meeste voor? c. Is het berekenen van gemiddelden

Nadere informatie

LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN

LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD WERKBLADEN 2 LEVEN IN DE BIO-APPELBOOMGAARD - WERKBLADEN GROTE BOMEN & KLEINE BOMEN Grote bomen... of kleine bomen? Zijn de bomen in deze boomgaard hoogstammen of laagstammen?

Nadere informatie

De grond waarop wij wonen

De grond waarop wij wonen GROEP 3/4 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de planten in de omgeving van de kinderen van de onderbouw.

Nadere informatie

SNOEIEN (LAAN) BOMEN

SNOEIEN (LAAN) BOMEN SNOEIEN (LAAN) BOMEN Snoeien van bomen Ideale boomvorm Een solitaire boom in de vrije ruimte behoeft géén snoei Begrippen binnen begeleiding snoei Scheut een nog niet verhouten stengel die max. 1 groeiseizoen

Nadere informatie

Bouw zaadplanten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Bouw zaadplanten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/87623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 5: planten

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 5: planten Samenvatting Biologie Hoofdstuk 5: planten Samenvatting door een scholier 1973 woorden 17 april 2017 7,1 51 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Samenvatting Hoofdstuk 5 Planten Uit welke delen

Nadere informatie

uitga uitg v a e v 2013

uitga uitg v a e v 2013 Lente uitgave 2013 groep 3/4 inhoud blz. Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad

Nadere informatie

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in)

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Rode opdracht: bomen Pak de Boomzoeker 1,2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Staat deze boom in bloei? 0 - Ja 0 - Nee

Nadere informatie

Meteorologische gegevens,

Meteorologische gegevens, Bron: KNMI. Indicator 1 april 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In 2013 bedroeg de

Nadere informatie

(FRUIT-)BOMEN SCHRIJVEN GESCHIEDENIS

(FRUIT-)BOMEN SCHRIJVEN GESCHIEDENIS (FRUIT-)BOMEN SCHRIJVEN GESCHIEDENIS MENSEN, DIEREN EN PLANTEN GROEIEN EEN BEPAALDE PERIODE VAN HUN LEVEN TOT ZE HUN UITEINDELIJKE GROOTTE HEBBEN BEREIKT. BIJ MENSEN EN DIEREN IS MEESTAL WEL TE ZIEN OF

Nadere informatie

Een les met WOW - Luchtdruk

Een les met WOW - Luchtdruk Een les met WOW - Luchtdruk Weather Observations Website VMBO WOW handleiding 1 Colofon Deze handleiding is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van het

Nadere informatie

5 Borderonderhoud 70 BORDERONDERHOUD

5 Borderonderhoud 70 BORDERONDERHOUD 5 Borderonderhoud 5 Borderonderhoud 70 5.1 Algemeen onderhoud 71 5.2 Groeien en snoeien 74 5.3 Afzetten en dunnen 75 5.4 Overig onderhoud 76 5.5 Afsluiting 78 70 BORDERONDERHOUD Alle vormen van tuinonderhoud

Nadere informatie

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:

Bomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in: Antwoordenblad Vul hier eerst jullie namen in: 1......................................................................................... 3.........................................................................................

Nadere informatie

2 Data en datasets verwerken

2 Data en datasets verwerken Domein Statistiek en kansrekening havo A 2 Data en datasets verwerken 1 Data presenteren 1.4 Oefenen In opdracht van: Commissie Toekomst Wiskunde Onderwijs 1.4 Oefenen Opgave 9 Bekijk de genoemde dataset

Nadere informatie

Naam. Nummer:. Klas. Datum.

Naam. Nummer:. Klas. Datum. ([FHOKHUKDOLQJVRHIHQLQJHQ Naam. Nummer:. Klas. Datum. 1 Vergelijk de vensters van Excel en Word Open Microsoft Word. Als het werkvenster leeg is, open je een nieuw document. Open Microsoft Excel. Als het

Nadere informatie

Stappenplan Ontwikkelingsperspectief (OP) in ParnasSys

Stappenplan Ontwikkelingsperspectief (OP) in ParnasSys Stappenplan Ontwikkelingsperspectief (OP) in ParnasSys N.B. dit stappenplan gaat met name over de technische kant van het OP. Realiseer je dat het altijd om maatwerk gaat en dat ook niet meetbare aspecten

Nadere informatie

Een les met WOW - Luchtdruk

Een les met WOW - Luchtdruk Een les met WOW - Luchtdruk Weather Observations Website HAVO - VWO WOW handleiding 1 Colofon Deze handleiding is gemaakt door het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) in opdracht van

Nadere informatie

Meteorologische gegevens,

Meteorologische gegevens, Bron: KNMI (2010, 2011). Indicator 30 november 2011 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Voor

Nadere informatie

PROFIELWERKSTUKDAG 4HAVO & 5VWO

PROFIELWERKSTUKDAG 4HAVO & 5VWO PROFIELWERKSTUKDAG 4HAVO & 5VWO DINSDAG 10 JUNI 2014 Tijdpad PWS Fase Omschrijving Tijd (in uur) Inleveren 1 Oriëntatie (keuze onderwerp) en opstellen onderzoeksvraag, deelvragen en hypothese 10 Document

Nadere informatie

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Als je naar de takken van de boom kijkt,

Nadere informatie

Lespakket Lente. Instructieblad groep 3 & 4. Begrippen:

Lespakket Lente. Instructieblad groep 3 & 4. Begrippen: Lespakket Lente Instructieblad groep 3 & 4 Inhoud pakket - Achtergrondinformatie vindt u op: www.rotterdam.nl/lesmateriaalnatuuronderwijs - Instructieblad groep 3 & 4 - Materialen van het pakket: Voor

Nadere informatie

Onderhouden van beplanting 1

Onderhouden van beplanting 1 Onderhouden van beplanting 1 3 Struiken, heesters, coniferen en sierbomen onderhouden 47 Water- en moerasbeplanting onderhouden 139 6oriëntatie a... Oriënteren op border- en perkbeplanting onderhouden

Nadere informatie

Bloeiend plantje Spoor van een dier

Bloeiend plantje Spoor van een dier Volwassen boom Jonge boom Dode boom Hoge struik Lage struik Varen Mos Klimmende plant Bloeiend plantje Spoor van een dier Paddenstoel (op de grond) Bodemdiertje Paddenstoel (op een boom) Activiteit 3 :

Nadere informatie

Bomen in drie seizoenen

Bomen in drie seizoenen Bomen in drie seizoenen Naam van mijn boom Namen groepsgenoten WERKBLAD - BOMEN IN DRIE SEIZOENEN - 2006 (MET DANK AAN HET AMSTERDAMS NME CENTRUM) 1 Herfst 1 Determineren een 2 Boomhoogte meter hoog 3

Nadere informatie

Les 5: Factoren van weer en klimaat

Les 5: Factoren van weer en klimaat Les 5: Factoren van weer en klimaat 1 De stand van de zon 1.1 seizoen Zoek de januari- en julitemperatuur van de volgende steden op. AW weerstation (plaats) temperatuur januari temperatuur juli Stockholm...

Nadere informatie

Evolutie van het klimaat in België

Evolutie van het klimaat in België Hans Van de Vyver Koninklijk Meteorologisch Instituut 11 januari 2013 Introductie wetenschappelijke activiteiten MERINOVA-project: Meteorologische risico s als drijfveer voor milieukundige innovatie in

Nadere informatie

Kruidachtigen. Datum: woensdag 8 februari Leerjaar 1 en 2 Tuin, Park en Landschap

Kruidachtigen. Datum: woensdag 8 februari Leerjaar 1 en 2 Tuin, Park en Landschap Kruidachtigen Datum: woensdag 8 februari 2017 Leerjaar 1 en 2 Tuin, Park en Landschap 2 Aan het eind van de les schrijf je samen met je buurman de betekenis op van al deze termen. Als je klaar bent geven

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Herbarium

Samenvatting Biologie Herbarium Samenvatting Biologie Herbarium Samenvatting door een scholier 793 woorden 11 september 2016 6,8 4 keer beoordeeld Vak Biologie Camelia/Camellia De camelia bloeit in de periode van februari tot april.

Nadere informatie

afbeelding 1 ruwe berk Betula pendula groepjes van 2-5 bomen struikheide Calluna vulgaris grote struiken aaneengesloten

afbeelding 1 ruwe berk Betula pendula groepjes van 2-5 bomen struikheide Calluna vulgaris grote struiken aaneengesloten Berk en vliegenzwam Tim doet voor zijn profielwerkstuk een onderzoek naar berkenbomen op een heideveld in de buurt van zijn school (afbeelding 1). Het werkstuk omvat praktisch onderzoek op de heide en

Nadere informatie

Lesbrief GeoGebra. 1. Even kennismaken met GeoGebra (GG)

Lesbrief GeoGebra. 1. Even kennismaken met GeoGebra (GG) Lesbrief GeoGebra Inhoud: 1. Even kennismaken met GeoGebra 2. Meetkunde: 2.1 Punten, lijnen, figuren maken 2.2 Loodlijn, deellijn, middelloodlijn maken 2.3 Probleem M1: De rechte van Euler 2.4 Probleem

Nadere informatie

De Natuurkalender. Het klimaat verandert en de natuur doet mee, heb jij het al gemerkt? Lesbrief over de relatie tussen klimaatverandering en natuur

De Natuurkalender. Het klimaat verandert en de natuur doet mee, heb jij het al gemerkt? Lesbrief over de relatie tussen klimaatverandering en natuur De Natuurkalender Het klimaat verandert en de natuur doet mee, heb jij het al gemerkt? Lesbrief over de relatie tussen klimaatverandering en natuur Docentenhandleiding Basisonderwijs COLOFON Check it out!

Nadere informatie

Leesboekje de seizoenen

Leesboekje de seizoenen Leesboekje de seizoenen Leesboekje De Seizoenen Pagina 1 Dit is de winter. Dit is de sneeuw. Dit is de hagel. Dit is de ijzel. Dit is het ijs. Dit is het donker. Dit is het licht. Dit is de kat. Dit is

Nadere informatie

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de

seizoenskleuren Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de Marlies Huijzer seizoenskleuren elk seizoen zijn kleur Kijk eens naar buiten! Hoe kun je zien welk seizoen het is? Aan de bomen, aan de bloemen, aan het weer, aan de kleren van de kinderen, én aan de kleuren

Nadere informatie

Dynamisch programmeren (H 10)

Dynamisch programmeren (H 10) Dynamisch programmeren (H 10) Dynamisch programmeren is een techniek voor het optimaal nemen van een rij van afhankelijke beslissingen Voorbeeld (10.1): Vind de kortste route van A naar J in het Stage

Nadere informatie

tuin-kalender januari 2011 groentip sneeuwklokje

tuin-kalender januari 2011 groentip sneeuwklokje De tuin is in algemene toestand van rust. Vergeet in deze tijd van het jaar alvast onze gevleugelde vrienden niet. Vogels hebben nu het meeste nood aan vers drinkwater en extra voedsel. sneeuwklokje januari

Nadere informatie

Schatten en meten (spel)

Schatten en meten (spel) Schatten en meten (spel) Domein - Lengte Plaats in de leerlijn - Le 8.1 - Le 7.3 Doel - Le 8.1: voorstelbaar maken van afstanden, lengtematen (schatten). - Le 7.3: kennis van referentiematen lengte gebruiken

Nadere informatie

Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar

Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar Samenvatting Thema 5 Planten Brugklas Nectar 5.1 4 organen van de plant: Wortels o Opnemen water met voedingsstoffen (mineralen) o Stevigheid o Opslag van reservestoffen Stengel o o Transport van water

Nadere informatie

Protocol extreem slecht weer en gladheid

Protocol extreem slecht weer en gladheid Protocol extreem slecht weer en gladheid Inhoud 1. Waarom een protocol extreem weer? 2. Wat verstaat Kinderopvang Zonnepret onder extreem weer? 3. KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut)

Nadere informatie

SPEER zilver rond SPEER zilver vierkant SPEER zwart rond SPEER zwart vierkant iron

SPEER zilver rond SPEER zilver vierkant SPEER zwart rond SPEER zwart vierkant iron : SPEER 263 SPEER zilver vierkant 262 SPEER zwart rond 25 SPEER zwart vierkant 250 02 - iron iron 2mm Roedegarnituur bestaat uit: smeedijzeren roede, 2 steunen 7 cm, eindknoppen en ringen met vast oog

Nadere informatie

Centrale vraagstelling Hoe organiseer je een expeditie naar de Zuidpool om het hitterecord van 55 miljoen jaar geleden te kunnen onderzoeken?

Centrale vraagstelling Hoe organiseer je een expeditie naar de Zuidpool om het hitterecord van 55 miljoen jaar geleden te kunnen onderzoeken? Pagina 1: Opdracht: Op expeditie naar de Zuidpool Leerlingenblad Introductie Je kruipt in de huid van een paleoklimaatonderzoeker die geïnteresseerd is in de warme tijdsperiode van ongeveer 55 miljoen

Nadere informatie

-meter en de ph- en EC-meter.

-meter en de ph- en EC-meter. Diverse kleine apparaten De werking van meetapparatuur in de kas kan om verschillende redenen minder worden. Soms vervuilt meetapparatuur door het stof in de kas, een andere keer moet je water bijvullen,omdat

Nadere informatie

Handleiding capaciteitsplanning

Handleiding capaciteitsplanning Handleiding capaciteitsplanning Inhoud Inleiding... 3 1. Home... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2. Medewerker invoeren / wijzigen / verwijderen... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 3. Project invoeren

Nadere informatie

Weerkundig jaarverslag 2018

Weerkundig jaarverslag 2018 Weerkundig jaarverslag 2018 1 2018 BEKNOPT JAAROVERZICHT NEERSLAG ZON TEMPERATUUR December 17 Zeer NAT Zeer somber Vrij zacht Januari Vrij NAT Zeer somber Zeer zacht Februari DROOG Zeer ZONNIG KOUD Maart

Nadere informatie

De tijd vliegt! Naam: Klas: School: Datum:

De tijd vliegt! Naam: Klas: School: Datum: De tijd vliegt! Naam: Klas: School: Datum: 1 Activeer Maten mensen uit oude culturen de tijd? Deden ze dat net als wij? Waar moet men rekening mee houden om zo nauwkeurig mogelijk de tijd te meten? Onderzoek

Nadere informatie

Het tsv-bestand gaan we nu inlezen in Coach. Open Coach; log in als docent; kies nieuwe activiteit ; meten. (Je hoeft geen meetpaneel te kiezen.

Het tsv-bestand gaan we nu inlezen in Coach. Open Coach; log in als docent; kies nieuwe activiteit ; meten. (Je hoeft geen meetpaneel te kiezen. Data analyse HiSPARC Analyse met Coach C.G.N. van Veen 1 Inleiding Dit werkblad helpt leerlingen en docenten om data analyse van HiSPARC met het software pakket Coach (6 of 7) te doen. Coach (6 of 7) is

Nadere informatie

Koolwitjes in de klas!

Koolwitjes in de klas! Via internet kunnen van maart tot en met september bij De Vlinderstichting levende eitjes, rupsen en poppen van het groot koolwitje besteld worden. Dit lespakket hoort bij zo n pakket eitjes, rupsen en

Nadere informatie

Jaarkalender 2012 van KinderCentrumAlmere

Jaarkalender 2012 van KinderCentrumAlmere Beste ouders / verzorgers Bijgaand treft u de jaarkalender 2012 aan voor zowel de kinderdagopvang als de buitenschoolseopvang. De kalender is afgestemd op de jaargetijden. In iedere periode vindt u tevens

Nadere informatie

Werkblad Waterrapport 1 - Kleur van het water

Werkblad Waterrapport 1 - Kleur van het water Werkblad Waterrapport - Kleur van het water Water in sloten, plassen, meren en rivieren kan allerlei verschillende kleuren hebben door de stoffen die erin opgelost zijn. Meestal betekent helder en lichtgekleurd

Nadere informatie

Lespakket Lente. Achtergrondinformatie

Lespakket Lente. Achtergrondinformatie Lespakket Lente Achtergrondinformatie Het voorjaar komt eraan! Elk jaar heeft vier seizoenen. Een raadsel voor kinderen is: Welk seizoen is er twee keer per jaar? Het antwoord is de winter. De winter begint

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie.

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie. Bijlage VMBO-KB 2013 tijdvak 2 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-2-b Tropische regenwouden Lees eerst informatie 1 tot en met 3 en beantwoord dan vraag 42 tot en met 50. Bij het

Nadere informatie