Leefbaarheid Krimpen aan den IJssel

Transcriptie

1 Leefbaarheid Krimpen aan den IJssel In opdracht van Woonwaard Krimpen Jeroen Rous Amanda Hogenes maart 2005 Rapportnummer: RIGO Research en Advies BV De Ruyterkade AC Amsterdam telefoon telefax

2 Inhoudsopgave 1 INLEIDING INLEIDING LEESWIJZER 1 2 ALGEMENE TOELICHTING INLEIDING ONDERZOEKSOPZET 4 3 DE FYSIEKE WOONOMGEVING INLEIDING WONINGEN WOONOMGEVING GROENVOORZIENINGEN SPEELVOORZIENINGEN VOORZIENINGEN VOORZIENINGEN EERSTE LEVENSBEHOEFTEN CONCLUSIES FYSIEKE WOONOMGEVING 18 4 DE SOCIALE WOONOMGEVING INLEIDING ETNISCHE SAMENSTELLING SAMENLEVEN VERSCHILLENDE LEEFTIJDSGROEPEN BETROKKENHEID CONCLUSIES SOCIALE WOONOMGEVING 25 5 ONGENOEGENS INLEIDING VERVUILING OVERLAST VAN ACTIVITEITEN 30

3 5.4 VERKEERSOVERLAST CONCLUSIES ONGENOEGENS 33 6 VEILIGHEID INLEIDING CRIMINALITEIT VEILIGHEID VEILIGHEID ROND DE WONING OVERLAST VAN ANDEREN CONCLUSIES VEILIGHEIDSBELEVING 41 7 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES INLEIDING TOTAALOORDEEL BIJZONDERE BUURT BUURTPROFIEL 47 BIJLAGE 51

4

5 INLEIDING 1 1 Inleiding 1.1 Inleiding In 2004 heeft Woonwaard Krimpen aan den IJssel het initiatief genomen de leefbaarheid rond haar woningbezit in kaart te brengen. In het najaar van 2004 zijn bewoners benaderd. Daarvan hebben er 900 (44%) gereageerd en hun oordeel gegeven. In deze rapportage leest u aan de hand van de verschillende thema s hoe de bewoners over hun buurt oordelen. Bijvoorbeeld aan de hand van de kenmerken van de gebouwde omgeving. Welke buurten scoren hoog als het gaat om de kwaliteit van de woningen? Welke buurten worden gewaardeerd om het groen in de buurt? In welke buurten is men minder te spreken over het voorzieningenniveau? Per vraag wordt een beeld geschetst van de stand van zaken. De rapportage sluit af met een beschrijving van de kenmerken van de afzonderlijke buurten. Per buurt wordt een beeld getoond van de sterke en zwakke punten. 1.2 Leeswijzer Hoofdstuk twee begint met de bespreking van de opzet van het onderzoek. Het behandelt onderzoeksmatig zaken, zoals de respons en de steekproefgrootte. Tevens geeft dit hoofdstuk een beeld van de bewoners die meewerkten aan het Vier thema s De fysieke woonomgeving De sociale woonomgeving Ongenoegens Veiligheid onderzoek. De hoofdstukken drie tot en met zes zijn uitgewerkt aan de hand van vier thema s. Per thema, bijvoorbeeld veiligheid, wordt aangegeven wat de best (in blauw) en minst scorende buurten zijn (in rood). Waar mogelijk wordt een vergelijking gemaakt met het gemiddelde in 2003 van alle Lemon onderzoeken in Nederland (niet alle vragen zijn ook in andere steden gesteld). Hoofdstuk zeven vormt een beschrijving van het totaaloordeel en sluit af met een bespreking van de uitkomsten aan de hand van buurtprofielen. Per buurt worden de sterke en de zwakke punten besproken. In de bijlagen vindt u tenslotte enkele achtergrondgegevens, zoals een tabel met de respons per buurt, een tabel met kerngegevens van de buurten, de vragenlijst en een plattegrond van de gemeente.

6 2 INLEIDING

7 ALGEMENE TOELICHTING 3 2 Algemene toelichting 2.1 Inleiding Dit hoofdstuk vormt een toelichting op de inhoud en de opzet van deze rapportage. Aan bod komen onder meer de leefbaarheidsaspecten, de buurtindeling, de opzet van het onderzoek, de betrouwbaarheid en de respons op de enquêtes. De leefbaarheidsmonitor Lemon Voor het meten van de leefbaarheid in Krimpen aan den IJssel is gebruik gemaakt van de Lemon Leefbaarheidsmonitor. Dit instrument maakt de oordelen van bewoners over de leefbaarheid aan de hand van kaartbeelden inzichtelijk. De uitkomsten kunt u bekijken op: of via Op de Lemon website zijn, naast de uitkomsten van Krimpen aan den IJssel de uitkomsten van onderzoeken in andere Nederlandse gemeenten te bekijken. Daar vindt u onder meer antwoord op de vraag of Krimpen aan den IJssel het beter doet dan gemiddeld in Nederland of juist niet.

8 4 ALGEMENE TOELICHTING 2.2 Onderzoeksopzet Lemon Krimpen aan den IJssel vraagt de bewoners naar hun mening op 16 vragen, onderverdeeld naar vier thema s. De fysieke woonomgeving De Woning De Woonomgeving Het Groen De Speelvoorzieningen De Voorzieningen Aanbod voorzieningen voor de eerste levensbehoeften De sociale woonomgeving Etnische samenstelling bevolking Samenleven verschillende leeftijdsgroepen Betrokkenheid Ongenoegens Last van activiteiten Vervuiling Verkeersoverlast Veiligheid Criminaliteit Veiligheidsgevoel Veiligheidsgevoel rond de woning Overlast van personen De respons Voor het onderzoek zijn mensen benaderd. Via een aselecte steekproef is een selectie gemaakt uit het adressenbestand van Krimpen. De vragenlijsten zijn schriftelijk afgenomen. Bij het aanschrijven is rekening gehouden met verschillen in omvang tussen de buurten en bij het aanschrijven is telkens maximaal 1 persoon per huishouden benaderd. Op de meting reageerden 900 mensen (44%). De respons naar buurt is terug te lezen in de bijlage. Met de gehanteerde aantallen is het mogelijk om de uitkomsten van het onderzoek op buurtniveau als algemeen geldend te rekenen. Het aantal ondervraagde mensen is voldoende groot om aan te kunnen nemen dat hun oordeel overeenkomt met het algemene oordeel van de totale bevolking van de buurt. Bij de opzet van het onderzoek is uitgegaan van de onderstaande buurtindeling. Op de laatste pagina van de rapportage kunt u ook de plattegrond van Krimpen raadplegen. Buurt 1 Centrum 2 Middenwetering 3 Schildersbuurt 4 Heembuurt 5 Atletiekbuurt 6 Muziekbuurt 7 Akenbuurt 8 Bloemenbuurt 9 Park- en Vijverflats 10 Lansingh-Zuid 11 Waalplantsoen 12 Korenmolen De respondenten Van de 900 respondenten reageerden 428 mannen en 426 vrouwen (46 mensen vulden de vraag niet in). De verdeling naar leeftijd laat zien dat alle leeftijdsgroe-

9 ALGEMENE TOELICHTING 5 pen zijn vertegenwoordigd. Alleen de leeftijdsgroep tussen de 45 en 50 jaar is iets ondervertegenwoordigd en de groep in de leeftijd tussen 50 en 55 jaar juist iets oververtegenwoordigd L e e f t i j d Aantal personen De mensen die meewerkten aan het onderzoek zijn in 65% van de gevallen woningeigenaren. In de overige gevallen betreft het huurders van woningstichting woonwaard (31%) of huurders van een particuliere verhuurder (4%). In vergelijking met de totale bevolking van Krimpen aan den IJssel hebben iets meer kopers gereageerd dan huurders. Dit is niet verwonderlijk aangezien kopers over het algemeen meer betrokken zijn bij hun buurt dan huurders. Dit omdat kopers meer bewust kiezen om in een bepaalde buurt en een bepaald huis te gaan wonen, dan huurders (vaker een tijdelijke situatie). Ook naar woningtype levert het onderzoek een mooie afspiegeling van de totale bevolking van Krimpen aan den IJssel. Het merendeel van de ondervraagden woont in een eengezinswoning (58%), een appartement (20%) of een twee-onder-eenkapwoning (12%). Tot slot is er in de vragenlijst gevraagd naar de huishoudensituatie. Woont men alleen, in een gezin met kinderen of samen? In 43% van de gevallen betreft het huishouden een samenwonend stel zonder kinderen en in 35% een gezin met kinderen. Van de ondervraagden was 21% alleenstaand, waarvan 4% met kinderen.

10 6 ALGEMENE TOELICHTING

11 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 7 3 De fysieke woonomgeving 3.1 Inleiding Het eerste van de vier leefbaarheidsthema s is de fysieke woonomgeving. Dit thema betreft de gebouwde omgeving van de buurten en bestaat uit zes leefbaarheidvragen: de kwaliteit van de woningen in de buurt, de opbouw en de kwaliteit van de omgeving, de groenvoorzieningen en de speelvoorzieningen in de buurt, het algemene voorzieningenniveau in de buurt en specifiek het aanbod van voorzieningen voor de eerste levensbehoeften in de buurt. Een buurt met goede woningen, hoogwaardig groen, voldoende speelvoorzieningen en een passend voorzieningenaanbod zal bij bewoners naar verwachting een hoger oordeel krijgen voor de fysieke woonomgeving dan een buurt die deze kenmerken niet bezit. Voor u start met het lezen van de uitkomsten nog een belangrijke algemene opmerking: De leefbaarheidsmonitor vraagt naar beleving. Er dient benadrukt te worden dat beleving en feitelijke situatie niet altijd overeenkomen. Een voorbeeld: In buurt A worden per jaar gemiddeld tien inbraken gepleegd en in buurt B gemiddeld twintig per jaar. Toch geven de bewoners van buurt A aan zich onveiliger te voelen dan de bewoners van buurt B. In buurt A was het aantal inbraken de voorgaande jaren lager. Echter, de inbraken die werden gepleegd hebben veel aandacht gekregen in de lokale pers. Dit heeft ertoe geleid dat de bewoners zich onveiliger zijn gaan voelen in hun buurt. Het aantal inbraken in buurt B was in de afgelopen jaren hoger dan nu het geval is. Preventieve maatregelen en extra inzet van politie heeft het aantal inbraken omlaag gebracht, maar bovenal de bewoners een veilig gevoel gegeven over hun buurt. De resultaten uit Lemon geven slechts de gevoelens van bewoners weer en niet in hoeverre deze gevoelens in overeenstemming zijn met feitelijke cijfers.

12 8 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 3.2 Woningen De bewoners is een rapportcijfer voor de kwaliteit van de woningen in de buurt gevraagd. Daarbij gaat het niet om de geschiktheid van de eigen woning, maar om de aantrekkelijkheid, de uitstraling en staat van onderhoud van de woningen. De kaart toont de gemiddelde rapportcijfers per buurt. De legenda bestaat uit een glijdende schaal. Rapportcijfers van laag naar hoog worden in kleurschakeringen van rood naar groen weergegeven. De gemiddelden in deze kaart liggen dicht bij elkaar en de kleurschakeringen dus ook klein (enkel tinten groen en geel) Buurt Centrum 7,3 2 Middenwetering 7,3 3 Schildersbuurt 7,6 4 Heembuurt 7,4 5 Atletiekbuurt 7,4 6 Muziekbuurt 7,7 7 Akenbuurt 7,6 8 Bloemenbuurt 6,9 9 Park- en Vijverflats 7,1 10 Lansingh-Zuid 8,0 11 Waalplantsoen 7,8 12 Korenmolen 8,1 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,5 hoogste score laagste score Gemiddeld geven de bewoners in de gemeente een 7,5 voor de kwaliteit van de woningen. Dat is zeventiende punt hoger dan het gemiddelde van de in Nederland gehouden Lemon onderzoeken (de uitkomsten worden vergeleken met het cijfer van 2003 in Nederland). Daar gaf men gemiddeld een 6,8. In Korenmolen geven de bewoners het hoogste cijfer, een 8,1. Naast de Korenmolen met het hoogste cijfer

13 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 9 zijn er nog vier buurten die een ruime voldoende krijgen (7,5 of meer): Schildersbuurt, Akenbuurt, Lansingh-Zuid en Waalplantsoen. In de Bloemenbuurt zijn de bewoners het minst tevreden over de kwaliteit van de woningen, ze geven een 6,9. Dat de buurt laag scoort is niet vreemd aangezien er 150 woningen op de nominatie staan om in de komende jaren gesloopt te worden. De eerste fase van de sloop vindt plaats in Nu al staat een deel van de woningen leeg. Aan het eind van het traject worden er 212 woningen terug gebouwd. Bij een blik op de totstandkoming van de gemiddelden blijkt dat maar liefst 65% van de mensen een zeven of een acht heeft gegeven voor de kwaliteit van de woningen. Slechts vijf mensen gaven een één of een twee als cijfer.

14 10 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 3.3 Woonomgeving De bewoners is gevraagd naar hun mening over de woonomgeving. Hierbij moet gedacht worden aan de tevredenheid over en bruikbaarheid van de openbare ruimte. De inrichting van de openbare ruimte, zoals de bestrating, het straatmeubilair en de vormgeving van pleintjes, bepalen onder andere hoe mensen de woonomgeving beleven Buurt Centrum 6,7 2 Middenwetering 6,7 3 Schildersbuurt 7,0 4 Heembuurt 6,7 5 Atletiekbuurt 6,8 6 Muziekbuurt 6,7 7 Akenbuurt 6,6 8 Bloemenbuurt 6,6 9 Park- en Vijverflats 6,0 10 Lansingh-Zuid 7,0 11 Waalplantsoen 6,7 12 Korenmolen 6,4 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 6,7 hoogste score laagste score Het gemiddelde rapportcijfer voor de beleving van de kwaliteit van de woonomgeving is in Krimpen aan den IJssel een 6,7. Een tiende hoger dan het landelijk gemiddelde, een 6,6. De hoogst scorende buurten, met een zeven, zijn Lansingh-Zuid en de Schildersbuurt. De bewoners van de Park- en Vijverflats geven de woonomgeving gemiddeld een 6,0. Dit is het laagste cijfer in de gemeente. Het lage oordeel komt ook terug in de opmerkingen die de bewoners maken. Ze geven vooral aan dat de bestrating

15 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 11 van slechte kwaliteit is. Overigens beseffen de bewoners dat het oordeel anders zal zijn, wanneer de op stapel staande aanpassingen in de woonomgeving zijn doorgevoerd. Een bewoner schrijft dan ook: Daar kan ik pas wat over zeggen als alles klaar is. In 2004 zijn er bouwkundige aanpassingen aan de flats uitgevoerd en in 2005 zal het woonomgevingsplan worden uitgevoerd. Onder andere komen er meer parkeerplaatsen, wordt het groen opnieuw ingericht en zal er een nieuwe vijver worden gegraven. In de verdeling van de rapportcijfers ligt het zwaartepunt op een zeven. Bijna 30% van de bewoners gaf dit cijfer. Een vijfde van de ondervraagden gaf een vijf of lager voor de kwaliteit van de woonomgeving.

16 12 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 3.4 Groenvoorzieningen Groen vormt voor veel mensen een belangrijk aspect van de woonomgeving. Naast een belangrijke belevingswaarde heeft het ook een gebruikswaarde, bijvoorbeeld om de hond uit te laten, te joggen of te ontspannen in de buitenlucht. Te veel groen kan ook nadelig werken op de beleving, omdat het gevoelens van onveiligheid kan genereren Buurt Centrum 6,6 2 Middenwetering 7,1 3 Schildersbuurt 6,9 4 Heembuurt 7,0 5 Atletiekbuurt 7,1 6 Muziekbuurt 6,9 7 Akenbuurt 7,1 8 Bloemenbuurt 6,5 9 Park- en Vijverflats 6,4 10 Lansingh-Zuid 7,2 11 Waalplantsoen 7,2 12 Korenmolen 6,4 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 6,9 hoogste score laagste score Gemiddeld geven de inwoners van Krimpen een 6,9 voor de groenvoorzieningen in de buurt. In Nederland is dit een 6,4. De best scorende buurten zijn Lansingh-Zuid en Waalplantsoen, beide met een 7,2. De laagst scorende buurten zijn de Park- en Vijverflats en Korenmolen met een 6,4. De verschillen tussen de buurten liggen met een 6,4 als laagste en 7,2 als hoogste niet ver uit elkaar. Meer dan de helft van de ondervraagden geeft een zeven of een acht. De opmerkingen van de bewoners hebben in veel gevallen te maken met de bomen in de buurt. De één vindt dat er teveel bomen zijn en de ander juist te weinig: Dode bomen worden door de ge-

17 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 13 meente verwijderd, maar er komen geen nieuwe voor terug. En: De bomen zijn te groot en te massaal, de overlast in de herfst in de tuinen is gigantisch.

18 14 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 3.5 Speelvoorzieningen Het aanbod aan speelvoorzieningen is op het eerste gezicht vooral voor kinderen van belang. Speelvoorzieningen - en het onderhoud ervan - vormen echter ook een belangrijk onderdeel van de totale inrichting van de woonomgeving en gaan in die zin alle bewoners aan, met of zonder kinderen. Daarom is aan alle respondenten gevraagd hun mening te geven over de speelvoorzieningen in de buurt Buurt Centrum 5,8 2 Middenwetering 7,1 3 Schildersbuurt 6,1 4 Heembuurt 6,0 5 Atletiekbuurt 6,2 6 Muziekbuurt 6,9 7 Akenbuurt 6,5 8 Bloemenbuurt 6,5 9 Park- en Vijverflats 6,0 10 Lansingh-Zuid 7,2 11 Waalplantsoen 4,9 12 Korenmolen 4,6 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 6,2 hoogste score laagste score Het gemiddelde oordeel van de bewoners over de speelvoorzieningen in de buurt is een 6,2. Landelijk scoort deze vraag een 5,9. De hoogst scorende buurt (7,2) is Lansingh-Zuid. De laagst scorende buurt is Korenmolen (4,6). Dat deze buurt laag scoort is niet verwonderlijk. Het betreft een wijk met overwegend vrijstaande koopwoningen aan de IJsseldijk, niet een omgeving voor spelende kinderen. Een bewoner schrijft: Overal vind je kindvriendelijke speelplaatsen, vooral bij nieuwbouw. Maar bij ons niet. Er is geeneens plek om te spelen langs de Dijk, dus waarom wordt hier dan geen rekening mee gehouden. Al was het maar een heel klein

19 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 15 speelplaatsje. We hebben al heel wat buurtjes met kleine kinderen zien weggaan. ONVEILIG + GEEN SPEELPLAATS!. Naast het aanbod aan speelvoorzieningen in Lansingh-Zuid krijgen ook de speelvoorzieningen in Waalplantsoen en Centrum van hun bewoners een onvoldoende. In verhouding tot andere vragen zijn er iets meer mensen die geen antwoord op de vraag hebben gegeven. Dit is normaal aangezien niet iedereen in dezelfde mate gebruik maakt van, of te maken heeft met de speelvoorzieningen. Er zijn 103 mensen (11%) die geen antwoord gaven en 36 mensen (4%) die een 1 hebben gegeven voor de kwaliteit van de speelvoorzieningen.

20 16 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 3.6 Voorzieningen De bewoners is gevraagd wat ze van de kwaliteit van de voorzieningen in de gemeente vinden. Voorbeelden van voorzieningen in de gemeente zijn de scholen, winkels, huisartsen, sportvelden, buurthuizen en dergelijke Buurt Centrum 7,8 2 Middenwetering 7,9 3 Schildersbuurt 7,5 4 Heembuurt 7,5 5 Atletiekbuurt 8,1 6 Muziekbuurt 7,7 7 Akenbuurt 7,1 8 Bloemenbuurt 6,7 9 Park- en Vijverflats 7,3 10 Lansingh-Zuid 6,6 11 Waalplantsoen 7,1 12 Korenmolen 7,2 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,4 hoogste score laagste score De voorzieningen worden met een 7,4 met een meer dan voldoende beoordeeld. De score is zes tiende hoger dan het landelijke gemiddelde (6,8). Er zijn geen buurten die een onvoldoende krijgen op deze vraag. De laagst scorende buurt is Lansingh- Zuid (6,6). Hier zijn dan ook geen voorzieningen in de buurt: Men moet wel over vervoer beschikken (fiets, auto), de winkels zijn te ver weg. In de Atletiekbuurt geven de bewoners het hoogste oordeel voor de voorzieningen, een 8,1. In de wijk ligt een buurtwinkelcentrum. Er bestaat bij de bewoners van Krimpen aan den IJssel een hoge mate van consensus over de kwaliteit van de voorzieningen in de gemeente. Ruim 65% van de bewoners geeft een zeven of acht voor deze vraag. Minder dan 9% geeft een vijf of lager.

21 DE FYSIEKE WOONOMGEVING Voorzieningen eerste levensbehoeften De bewoners is gevraagd wat ze van het aanbod van de voorzieningen voor de eerste levensbehoeften in de buurt vinden. Voorbeelden van dergelijke voorzieningen zijn de bakker, de slager, de groentewinkel of de supermarkt Buurt Centrum 8,0 2 Middenwetering 7,7 3 Schildersbuurt 7,0 4 Heembuurt 7,4 5 Atletiekbuurt 8,4 6 Muziekbuurt 8,0 7 Akenbuurt 7,1 8 Bloemenbuurt 6,4 9 Park- en Vijverflats 7,7 10 Lansingh-Zuid 5,8 11 Waalplantsoen 7,0 12 Korenmolen 7,3 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,3 hoogste score laagste score De uitkomsten op de vraag naar de eerste levensbehoeften laten een zelfde beeld zien als de voorgaande vraag naar de voorzieningen. Het aanbod van voorzieningen voor de eerste levensbehoeften wordt met een 7,3 als ruim voldoende beoordeeld. Een vergelijking met het gemiddelde van Nederland is niet mogelijk (deze vraag werd niet eerder gesteld). Lansingh-Zuid scoort het laagst met een 5,8. In de directe woonomgeving ervaar ik als groot gemis een supermarkt voor de eerste levensbehoeften. In de Atletiekbuurt geven de bewoners het hoogste oordeel voor de voorzieningen, een 8,4. Er blijkt bij de bewoners een hoge mate van consensus over de kwaliteit van het aanbod van de voorzieningen voor de eerste levensbehoeften in de gemeente. Maar liefst 35% geeft een acht op deze vraag. Slechts 13% geeft een vijf of lager.

22 18 DE FYSIEKE WOONOMGEVING 3.8 Conclusies fysieke woonomgeving De kwaliteit van de fysieke woonomgeving zit in de ogen van de bewoners vooral in de kwaliteit van de woningen. Dit aspect scoort zeven tienden boven het gemiddelde van alle Lemon onderzoeken. Ook de andere aspecten van de woonomgeving, zoals de omgeving, het groen- en de speelvoorzieningen en het voorzieningen scoren bovengemiddeld. De beoordeling van de voorzieningen in het algemeen en de voorzieningen voor de eerste levensbehoeften zijn vooral gerelateerd aan de aanwezigheid van dergelijke voorzieningen in de buurt. Hierdoor scoort onder meer de Atletiekbuurt hoog en Lansingh-Zuid laag. Op de diverse vragen scoren vooral de voorzieningen en de woningen in een aantal buurten ruim voldoende. In de Atletiekbuurt geven de bewoners de voorzieningen zelfs meer dan een acht. Lansingh-Zuid valt op door hoge scores op het niveau van de woning en woonomgeving, maar lage scores voor voorzieningen en voorzieningen voor de eerste levensbehoeften. Eveneens opvallend zijn de in het algemeen lage scores in Krimpen aan den IJssel en de onvoldoendes voor de speelvoorzieningen in de Korenmolen en Waalplantsoen. De overige aspecten scoren in de buurten beduidend hoger.

23 DE SOCIALE WOONOMGEVING 19 4 De sociale woonomgeving 4.1 Inleiding De sociale woonomgeving bestaat uit elementen die het samenleven van bewoners in de buurten bepalen. Het is een indicatie van de manier waarop bewoners in de buurt met elkaar omgaan en in welke mate men zich daar prettig bij voelt. In dit onderzoek is door middel van drie vragen gemeten hoe men de sociale woonomgeving beleeft. Er is gevraagd hoe mensen met verschillende etnische achtergronden in de buurt met elkaar omgaan, hoe mensen van verschillende leeftijden met elkaar samenwonen en er is gevraagd naar de betrokkenheid van de bewoners bij de eigen buurt.

24 20 DE SOCIALE WOONOMGEVING 4.2 Etnische samenstelling Het al dan niet prettig wonen in de buurt hangt mede samen met het type mensen dat in de buurt woont. Mensen blijken het vaak prettig te vinden als de andere buurtbewoners in grote lijnen hetzelfde leefpatroon hebben of met andere woorden op hen lijken. Etniciteit speelt hierin een rol. De buurtbewoners is gevraagd hoe mensen van verschillende etnische afkomst met elkaar omgaan Buurt Centrum 7,1 2 Middenwetering 7,0 3 Schildersbuurt 7,0 4 Heembuurt 7,4 5 Atletiekbuurt 7,1 6 Muziekbuurt 7,7 7 Akenbuurt 7,4 8 Bloemenbuurt 7,2 9 Park- en Vijverflats 6,9 10 Lansingh-Zuid 7,2 11 Waalplantsoen 7,4 12 Korenmolen 7,4 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,2 hoogste score laagste score Met een 7,2 voor de etnische samenstelling scoren de buurten van Krimpen aan den IJssel stuk voor stuk hoger dan het Nederlands gemiddelde (een 6,5). Krimpen heeft een zeer homogene bevolking en het samenleven van verschillende bevolkingsgroepen gaat minder op. In de Muziekbuurt geven de bewoners het hoogste gemiddelde rapportcijfer, een 7,7. In de Park- en Vijverflats zijn de bewoners iets minder positief gestemd, ze geven gemiddeld een 6,9, nog altijd meer dan voldoende. In totaal zijn er 28 opmerkingen gemaakt naar aanleiding van deze vraag. In de meeste gevallen geven

25 DE SOCIALE WOONOMGEVING 21 de mensen aan dat er geen allochtonen in de buurt wonen. De overige opmerkingen zijn vrijwel allemaal positief van stemming, getuige de volgende opmerking: Alles leeft hier in en om elkaar heen. Dat is fantastisch toch!! Of je nou katholiek, Turk, Nederlands, niet gelovig bent, het kan allemaal. De etnische samenstelling lijkt, gezien de spreiding van de rapportcijfers, geen punt van aandacht te zijn in de gemeente. Meer dan een derde van de bewoners geeft een zeven of een acht en er zijn slechts 14 mensen die een drie of lager geven (2%). Er zijn 338 mensen die geen antwoord op de vraag hebben gegeven. In vergelijking met andere plaatsen in Nederland waar deze vraag ook werd gesteld is dit een redelijk hoog aantal. Een oordeel over het samenleven van groepen met verschillende etnische achtergronden is kennelijk nog steeds een gevoelig thema.

26 22 DE SOCIALE WOONOMGEVING 4.3 Samenleven verschillende leeftijdsgroepen Buurt Centrum 8,0 2 Middenwetering 7,5 3 Schildersbuurt 7,9 4 Heembuurt 7,9 5 Atletiekbuurt 8,0 6 Muziekbuurt 7,8 7 Akenbuurt 7,9 8 Bloemenbuurt 7,8 9 Park- en Vijverflats 7,6 10 Lansingh-Zuid 7,9 11 Waalplantsoen 8,0 12 Korenmolen 8,1 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,9 hoogste score laagste score Bewoners met verschillende leeftijden stellen verschillende eisen aan de woonomgeving. Ouderen hebben behoefte aan een wijk die makkelijk toegankelijk is, in de nabijheid van voorzieningen en een omgeving waarin je kunt verblijven. Voor jongeren is de aanwezigheid van voorzieningen ook belangrijk. Het betreft alleen andersoortige voorzieningen. Bijvoorbeeld een plaats in de wijk om bij elkaar te komen. Gezinnen met kinderen op hun beurt stellen eveneens specifieke eisen aan de buurt. Bijvoorbeeld de aanwezigheid van speelvoorzieningen voor de kinderen, maar ook een autoluwe straat waar het veilig is voor kinderen. Het samenleven van verschillende leeftijdsgroepen krijgt in de gemeente gemiddeld een 7,9. Een vergelijking met het landelijk gemiddelde is niet mogelijk (deze vraag werd niet eerder gesteld). Alle buurten scoren op dit aspect een ruime voldoende. Tussen de verschillende buurten bestaat weinig variatie in beoordeling. De laagste score krijgt Middenwetering met een 7,5. De bewoners van Korenmolen

27 DE SOCIALE WOONOMGEVING 23 geven gemiddeld het hoogste rapportcijfer, een 8,1. Er zijn maar zeven mensen die een opmerking hebben geplaatst bij deze vraag. Er is geen duidelijke lijn zichtbaar in de verschillende opmerkingen. In tegenstelling tot de vraag naar de etnische samenstelling wordt deze vraag door veel bewoners wel beantwoord. Hier blijven slechts 33 mensen in gebreke. Ruim 38% van de bewoners geeft een acht. Slechts 4% geeft een vijf of lager..

28 24 DE SOCIALE WOONOMGEVING 4.4 Betrokkenheid De betrokkenheid van bewoners bij de buurt geeft aan of respondenten vinden dat andere buurtbewoners zich voor de buurt (willen) inzetten en of de buurt hen een warm gevoel geeft Buurt Centrum 7,1 2 Middenwetering 6,5 3 Schildersbuurt 6,8 4 Heembuurt 6,8 5 Atletiekbuurt 6,9 6 Muziekbuurt 6,8 7 Akenbuurt 6,6 8 Bloemenbuurt 6,1 9 Park- en Vijverflats 6,6 10 Lansingh-Zuid 6,5 11 Waalplantsoen 6,8 12 Korenmolen 7,3 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 6,7 hoogste score laagste score De betrokkenheid van de bewoners bij de buurt is redelijk divers. Gemiddeld geeft men in de gemeente een 6,7. Dit is beduidend hoger dan het landelijke gemiddelde van een 5,9. De bewoners in de buurt Korenmolen zijn met een 7,3 het best te spreken over de betrokkenheid. De bewoners in de Bloemenbuurt het minst (6,1). De lage score van de Bloemenbuurt is mogelijk te verklaren door het perspectief van de sloop van de woningen in de buurt. Een deel van de woningen heeft een tijdelijke huurder tot het moment van de sloop. De overige gemiddelden liggen tussen een 6,5 in Middenwetering en Lansingh-Zuid en een 7,1 in het Centrum.

29 DE SOCIALE WOONOMGEVING 25 Er zijn slechts zeven opmerkingen gemaakt bij deze vraag. Zowel met een positief als een negatief karakter. Een bewoner schrijft: Volgens mij kun je rustig dood in je huis liggen, voordat ze je vinden. Ze lopen liever voorbij (om) als dat ze je goede morgen of middag zeggen. Een andere bewoner ziet het positiever en schrijft: We hebben een gezellige buurt. Een nieuwjaarsborrel met elkaar en 1 keer per jaar een tuinfeest of barbecue. De verdeling van de cijfers concentreert zich op dit aspect tussen de zes en de acht. Bijna 30% van de bewoners heeft een zeven voor de betrokkenheid in de buurt. Een kleine 17% geeft een zes en 21% een acht. 4.5 Conclusies sociale woonomgeving Krimpen aan den IJssel scoort op vragen over de sociale woonomgeving beter dan gemiddeld in Nederland. Op alle aspecten worden in alle buurten voldoendes gegeven. Vooral het samenleven van verschillende leeftijdsgroepen scoort hoog, een 7,6 is de laagste score. De etnische samenstelling is door een flink aantal bewoners onbeantwoord gelaten. Degenen die wel hun oordeel hebben gegeven zijn positief, gemiddeld een 7,2 en onvoldoendes zien we in de individuele reacties vrijwel niet. De betrokkenheid van bewoners scoort lager dan de vorige aspecten met een 6,7 gemiddeld. Uitschieters zijn in de buurten niet te vinden.

30 26 DE SOCIALE WOONOMGEVING

31 ONGENOEGENS 27 5 Ongenoegens 5.1 Inleiding Ongenoegens zijn zaken die vooral een storend effect hebben op de beleving van leefbaarheid. Bijzondere eigenschap van ongenoegens is dat deze aspecten slechts worden opgemerkt als ze er wél zijn en ze dragen daarmee negatief bij aan de leefbaarheid van de buurt. De bekendste voorbeelden zijn zwerfvuil en hondenpoep. Als deze ontbreken dan draagt het niet positief bij aan de leefbaarheid. In het Lemon onderzoek is aan de respondenten gevraagd naar de overlast die zij ondervinden van ongewenste activiteiten, van het verkeer en van vervuiling.

32 28 ONGENOEGENS 5.2 Vervuiling Aan de buurtbewoners is gevraagd of zij in hun buurt overlast hebben van vervuiling of stank. Voorbeelden zijn zwerfvuil in het straatbeeld, verkeerd of te vroeg geplaatste vuilnis op de stoep. En natuurlijk de grootste ergernis, hondenpoep. NB: Hoe hoger de rapportcijfers bij deze vraag hoe minder overlast men ervaart Buurt Centrum 6,5 2 Middenwetering 7,1 3 Schildersbuurt 7,4 4 Heembuurt 7,0 5 Atletiekbuurt 7,0 6 Muziekbuurt 6,9 7 Akenbuurt 6,4 8 Bloemenbuurt 6,8 9 Park- en Vijverflats 6,0 10 Lansingh-Zuid 7,4 11 Waalplantsoen 6,6 12 Korenmolen 7,2 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 6,9 hoogste score laagste score De hinder door vuil en stank krijgt in de buurten van Krimpen aan den IJssel een gemiddeld oordeel van 6,9. Dat is zeven tienden hoger dan het landelijk gemiddelde van 6,1 (in Krimpen ervaart men dus minder hinder van vuil en stank). De beoordeling in de buurten loopt uiteen van een 7,4 in Lansingh-Zuid tot een 6,0 in de Park- en Vijverflats. Er zijn 86 mensen die een opmerking hebben geschreven over overlast door vuil en stank. Opmerkelijk is dat in de Park- en Vijverflats, de laagst scorende buurt, slechts

33 ONGENOEGENS 29 vier mensen een opmerking hebben gemaakt. Over het algemeen schrijven de mensen vooral over de overlast die ze ervaren van hondenpoep. De groenstrook langs de singel van de Vincent van Goghlaan is een uitlaatplek voor honden van heel de wijk. 's Zomers is het niet te harden door de stank van honden (urine en ontlasting). Als men wil vissen aan de singel moet men goed kijken waar men loopt, zodat je geen stront aan je schoenen krijgt. Het aandeel mensen dat een vijf of lager geeft op de vraag naar vervuiling is 20%. De spreiding tussen de zes en negen is vrij evenredig. 20% Van de bewoners geeft een zeven of een acht en rond de 12% geeft een zes of een negen.

34 30 ONGENOEGENS 5.3 Overlast van activiteiten Onder overlast van activiteiten wordt onder andere overlast door horeca, evenementen en industrie verstaan. Aan de huurders van Woonwaard is gevraagd in hoeverre zij overlast ervaren van ongewenste activiteiten. NB: Hoe hoger de rapportcijfers bij deze vraag hoe minder overlast men ervaart Buurt Centrum 8,2 2 Middenwetering 8,4 3 Schildersbuurt 8,4 4 Heembuurt 8,8 5 Atletiekbuurt 7,6 6 Muziekbuurt 8,0 7 Akenbuurt 8,1 8 Bloemenbuurt 8,1 9 Park- en Vijverflats 7,8 10 Lansingh-Zuid 8,6 11 Waalplantsoen 7,7 12 Korenmolen 8,3 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 8,2 hoogste score laagste score De bewoners ondervinden nauwelijks inbreuk op de leefbaarheid door ongewenste activiteiten. Gemiddeld geeft men een 8,2. Twee tienden hoger dan landelijk (8,0). In alle buurten ligt het gemiddelde cijfer boven een 7,5. De laagst scorende buurt is de Atletiekbuurt, die een 7,6 krijgt van haar bewoners. De hoogste scores krijgt de Heembuurt met een 8,8. De opmerkingen die bij deze vraag zijn geschreven hebben veelal te maken met overlast door feesten en horeca. Dat geluidsoverlast ook een andere bron kan hebben blijkt uit de volgende opmerking: We hebben geen last van genoemde voorbeelden, maar wel van het gebeier van de kerkklokken. Dat

35 ONGENOEGENS 31 is veel te hard!!!. Het feit dat mensen weinig last hebben van ongewenste activiteiten blijkt wel uit het aantal tienen dat wordt gegeven: ruim 29% van de mensen geeft het hoogst mogelijke rapportcijfer.

36 32 ONGENOEGENS 5.4 Verkeersoverlast Verkeersoverlast kan onder meer bestaan uit hinder door verkeersdrukte of verkeerslawaai, maar ook uit overlast als gevolg van verkeerd parkeren en te hard rijden in de buurt. NB: Hoe hoger de rapportcijfers bij deze vraag hoe minder overlast men ervaart Buurt Centrum 5,3 2 Middenwetering 6,4 3 Schildersbuurt 7,0 4 Heembuurt 7,2 5 Atletiekbuurt 6,1 6 Muziekbuurt 7,0 7 Akenbuurt 6,8 8 Bloemenbuurt 6,9 9 Park- en Vijverflats 6,6 10 Lansingh-Zuid 5,5 11 Waalplantsoen 5,7 12 Korenmolen 5,6 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 6,3 hoogste score laagste score Het verkeer krijgt over de hele gemeente genomen gemiddeld een 6,3 en lijkt met vier onvoldoendes één van de knelpunten in het oordeel van de leefbaarheid te zijn. De vraag scoort gelijk aan het landelijk gemiddelde. Het Centrum is met een 5,3 de laagst scorende buurt. De hoogst scorende buurt is de Heembuurt met een 7,2. Het aantal opmerkingen over het verkeer geeft aan dat dit aspect een aandachtspunt is in de gemeente. Maar liefst 244 mensen maakten een opmerking over het verkeer. In Lansingh-Zuid, de laagst scorende buurt, hebben de opmerkingen vooral

37 ONGENOEGENS 33 betrekking op de snelheid van het verkeer en het gebrek aan parkeerplaatsen in de buurt. Er wordt te hard gereden in de wijk. Waardoor gevaar voor spelende kinderen (vluchtheuvels aanbrengen misschien). Het lage cijfer van het Centrum ligt waarschijnlijk aan de matige bereikbaarheid en haar nauwe straten. Bij de bewoners is geen duidelijke consensus over de overlast van het verkeer. Krijgen de overige aspecten vooral een zeven of een acht, verkeersoverlast scoort slechts een kleine zes. Opvallend is dat 35% van de ondervraagden een vijf of lager geeft. Er zijn 41 mensen (4,6%) die een één geven. 5.5 Conclusies ongenoegens De bewoners van Krimpen aan den IJssel hebben in vergelijking met andere buurten in Nederland niet bijzonder veel last van ongenoegens, zoals vervuiling en ongewenste activiteiten. De aspecten scoren hoger dan landelijk, alleen verkeersoverlast heeft een score gelijk aan het landelijk gemiddelde. Er zijn veel opmerkingen geschreven op deze onderwerpen. De verkeersoverlast is geconcentreerd in de buurten Lansingh-Zuid, het Centrum, Waalplantsoen en Korenmolen.

38 34 ONGENOEGENS

39 VEILIGHEID 35 6 Veiligheid 6.1 Inleiding Veiligheid is, mede door alle aandacht in de media, in de afgelopen jaren een belangrijk thema geworden. Ook voor de beleving van het woongenot is veiligheid steeds meer bepalend geworden. Veiligheid is een centraal element in de ervaring van de leefbaarheid van buurten. Gemeenten en woningcorporaties reageren op de vraag naar meer veiligheid door maatregelen te nemen om de veiligheid van de buurt te vergroten. Inbraakpreventie, onder andere door het aanbrengen van sloten en de verlichting van achterpaden, is hiervan een voorbeeld. In het Lemon onderzoek is buurtbewoners gevraagd naar hun oordeel over de veiligheid van de buurt, de veiligheid in en rond de woning, naar de overlast door criminaliteit en de overlast door personen (bijvoorbeeld hangjongeren).

40 36 VEILIGHEID 6.2 Criminaliteit Criminaliteit kan verschillende vormen aannemen. Van kleine vernielingen en hinderlijk contact, bijvoorbeeld door rondhangende jongeren tot diefstal en geweldpleging. In dit geval is bewoners gevraagd in hoeverre inbraak, diefstal, vernielingen en geweldpleging in de buurt voorkomen. NB: Hoe hoger de rapportcijfers bij deze vraag hoe minder overlast men ervaart Buurt Centrum 7,3 2 Middenwetering 7,3 3 Schildersbuurt 8,1 4 Heembuurt 7,7 5 Atletiekbuurt 6,8 6 Muziekbuurt 7,2 7 Akenbuurt 7,3 8 Bloemenbuurt 6,9 9 Park- en Vijverflats 6,2 10 Lansingh-Zuid 8,1 11 Waalplantsoen 7,6 12 Korenmolen 7,7 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,3 hoogste score laagste score De bewoners geven aan weinig hinder te ervaren van criminaliteit. Gemiddeld geeft men een 7,3. Er zijn vijf buurten die een ruime voldoende krijgen. De hoogste score krijgen de buurten Lansingh-Zuid (8,1) en de Schildersbuurt. De laagste score krijgt de buurt de Park- en Vijverflats (6,2). Ook in vergelijking met het gemiddelde van Nederland scoort Krimpen aan den IJssel goed. Landelijk geeft men een 6,6. De opmerkingen die de bewoners maakten (44) hebben veelal te maken met het gedrag van uitgaanspubliek in het weekend. In het weekend komen er met de laatste bus jongeren uit bijvoorbeeld Rotterdam, en die vernielen dan regelmatig het

41 VEILIGHEID 37 bushokje schuin voor ons en maken urenlang kabaal (de politie bellen heeft geen nut). Het ontbreken van overlast als gevolg van criminaliteit blijkt ook uit de verdeling van de rapportcijfers. Het aandeel mensen dat een negen of een tien geeft bedraagt 27%. Daarentegen geven zo n 15% een vijf of lager.

42 38 VEILIGHEID 6.3 Veiligheid Veiligheid is vandaag de dag een belangrijk thema. De bewoners hebben in het onderzoek aangegeven in hoeverre ze zich veilig voelen in hun buurt. Daarbij hebben ze onder andere rekening gehouden met onoverzichtelijke plekken, rondhangende jongeren en plekken met een onprettige sfeer Buurt Centrum 7,5 2 Middenwetering 7,5 3 Schildersbuurt 8,0 4 Heembuurt 7,9 5 Atletiekbuurt 7,4 6 Muziekbuurt 7,6 7 Akenbuurt 7,3 8 Bloemenbuurt 7,3 9 Park- en Vijverflats 6,9 10 Lansingh-Zuid 8,4 11 Waalplantsoen 7,9 12 Korenmolen 7,8 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,6 hoogste score laagste score De veiligheid wordt gemiddeld met een 7,6 gewaardeerd. Het cijfer ligt een tiende boven het landelijke gemiddelde (7,5). Er zijn acht buurten waar het gemiddelde een 7,5 of hoger is. In de buurt Lansingh-Zuid geven de bewoners het hoogste cijfer, een 8,4. De laagst scorende buurt is de Park- en Vijverflats (6,9). Wanneer mensen zich onveilig voelen, dan heeft dit in de meeste gevallen, getuige de opmerkingen, te maken met beeldvorming door hangjongeren. Een bewoner schrijft: Hangjeugd komt meer voor en dichter bij ons huis. Staan nu al bij de rotonde bij de Sportsingel en Moderato.

43 VEILIGHEID Veiligheid rond de woning Behalve veiligheid in de buurt is de bewoners gevraagd naar de beleving van veiligheid in en rond de eigen woning Buurt Centrum 7,9 2 Middenwetering 7,8 3 Schildersbuurt 8,1 4 Heembuurt 8,1 5 Atletiekbuurt 8,1 6 Muziekbuurt 8,0 7 Akenbuurt 7,8 8 Bloemenbuurt 7,9 9 Park- en Vijverflats 7,6 10 Lansingh-Zuid 8,7 11 Waalplantsoen 8,2 12 Korenmolen 8,3 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 8,0 hoogste score laagste score De veiligheid rond de woning wordt gemiddeld met een 8,0 gewaardeerd. Een vergelijking met het landelijk gemiddelde is niet mogelijk (deze vraag werd nog niet eerder gesteld). De bewoners geven in alle buurten een ruime voldoende. De laagste score is een 7,6 in Park- en Vijverflats, de hoogste score krijgt Lansingh-Zuid met een 8,7. Wanneer er opmerkingen zijn gemaakt op deze vraag (20), dan hebben die voornamelijk betrekking op de verlichting rond de woning en het hang- en sluitwerk van de woning. De bewoners zijn vrij eenduidig in hun oordeel over de veiligheid rond de woning. Slechts 5 % geeft een oordeel van een vijf of lager, terwijl 35% van de bewoners een acht geeft.

44 40 VEILIGHEID 6.5 Overlast van anderen Overlast in de buurt door rondhangende jongeren. Geluidsoverlast door klussende of schreeuwende buren. Het kan een inbreuk zijn op het woongenot. In het onderzoek is de respondenten gevraagd of ze last hebben van het gedrag van anderen. NB: Hoe hoger de rapportcijfers bij deze vraag hoe minder overlast men ervaart Buurt Centrum 7,4 2 Middenwetering 7,1 3 Schildersbuurt 7,6 4 Heembuurt 7,3 5 Atletiekbuurt 7,3 6 Muziekbuurt 7,4 7 Akenbuurt 7,5 8 Bloemenbuurt 7,3 9 Park- en Vijverflats 6,9 10 Lansingh-Zuid 7,6 11 Waalplantsoen 7,7 12 Korenmolen 7,9 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,4 hoogste score laagste score Met een 7,4 gemiddeld ervaren de inwoners van Krimpen aan den IJssel niet veel hinder van personen en scoort de gemeente boven het landelijk gemiddelde van een zeven. Met uitzondering van de laagste score van de Park- en Vijverflats scoren alle buurten boven de zeven. Vijf buurten scoren zelfs boven een 7,5, waarbij Korenmolen de hoogste score telt van een 7,9. Wanneer bewoners toch overlast ervaren, dan is het veelal van de directe buren of omwonenden. Een voorbeeld: Zaaggeluiden. Liefst zondagmorgen, 's avonds laat of bij mooi zomer weer als iedereen in de tuin zit.

45 VEILIGHEID Conclusies veiligheidsbeleving De veiligheidsbeleving in Krimpen aan den IJssel is in vergelijking met Nederland gemiddeld te noemen. De beleving van de veiligheid scoort net boven het landelijk gemiddelde (+0,1), maar men ondervindt minder hinder van personen (+0,4) en ook van criminaliteit (+0,7) ondervindt men minder overlast dan landelijk. Lansingh-Zuid scoort op alle vragen hoog, zoniet het hoogst. Ook de buurten Waalplantsoen, Korenmolen en de Schildersbuurt scoren op alle aspecten meer dan een 7,5. Lagere scores zijn te vinden in Park- en Vijverflats en de Bloemenbuurt. Akenbuurt en Atletiekbuurt scoren alleen op veiligheid rond de woning hoger dan een ruime voldoende.

46 42 VEILIGHEID

47 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES 43 7 Totaaloordeel en buurtscores 7.1 Inleiding In de hoofdstukken drie tot en met zes is de leefbaarheid in de buurten van de gemeente uitgewerkt aan de hand van een viertal thema s. In dit zevende hoofdstuk wordt gekeken naar het totaaloordeel van de bewoners over de leefbaarheid van hun buurt. Vervolgens wordt er een korte beschrijving gegeven van de leefbaarheid per buurt. Wat zijn de sterke punten van een buurt, wat zijn de minder sterke punten en waar hebben de bewoners opmerkingen over gemaakt. In de bespreking van de buurten komt ook terug wat de bewoners hebben aangegeven als sterke punt van hun buurt (hier is in de vragenlijst een apart vraag naar gesteld).

48 44 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES 7.2 Totaaloordeel Naast de oordelen op de 16 verschillende leefbaarheidsaspecten is de bewoners gevraagd om een totaaloordeel over hun buurt te geven. Dit is het cijfer dat zij in algemene zin geven aan de leefbaarheid in hun buurt Buurt Centrum 7,7 2 Middenwetering 7,6 3 Schildersbuurt 8,0 4 Heembuurt 7,7 5 Atletiekbuurt 7,9 6 Muziekbuurt 7,8 7 Akenbuurt 7,9 8 Bloemenbuurt 7,6 9 Park- en Vijverflats 7,4 10 Lansingh-Zuid 7,8 11 Waalplantsoen 7,8 12 Korenmolen 8,3 Krimpen aan den IJssel totaal scoort een 7,8 hoogste score laagste score Met een 7,8 gemiddeld geven de inwoners van Krimpen aan den IJssel aan over het algemeen tevreden te zijn met de leefbaarheid in hun buurt. Landelijk ligt dit cijfers op een 7,2. Alle 12 buurten in Krimpen aan den IJssel krijgen een ruim voldoende. De variatie in beoordeling tussen de buurten is niet zeer groot. De buurt Korenmolen scoort het hoogst (8,3). In de Park- en Vijverflats is men het minst tevreden (7,4).

49 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES Bijzondere buurt Als laatste is men in het onderzoek gevraagd om in enkele steekwoorden te omschrijven wat de buurt bijzonder maakt. Onderstaand leest u per buurt een impressie. Centrum Wat de buurt bijzonder maakt is volgens de bewoners de centrale ligging dicht bij voorzieningen en het goede contact met de buren. Een bewoner schrijft: We wonen hier nu twee weken en iedereen groet, zwaait of lacht. Geweldig!. In de woonomgeving wordt de singel en de bomen genoemd. Ook de ruimtelijke opzet van de wijk wordt geroemd. Middenwetering Middenwetering wordt door haar bewoners geroemd als een rustige groene en kindvriendelijke buurt in de nabijheid van de voorzieningen. Het wonen ervaren we als een woongemeenschap, we zien naar elkaar om. Schildersbuurt De bewoners van de Schildersbuurt vinden hun buurt een fijne rustige buurt: Rustige en nette buurt. Dicht bij het 'buitengroen'. Ook andere bewoners ervaren de buurt als een prettige buurt met een goede omgang tussen de bewoners. Een bewoner noemt t Kaerthuys en het zwembad als prettige punten. Een andere bewoner schrijft: Wij zijn na ruim 30 jaar vergroeid met de buurt en we wonen er prettig. Heembuurt De buurt wordt door de bewoners getypeerd als een rustige groene buurt. Weinig last van het verkeer, men kan zelfs spreken van een zeer rustige buurt. Een ander schrijft: Kastanjeboom verlicht op pleintje. Atletiekbuurt Men noemt het rustige wonen en de uitstekende omgang tussen de bewoners als sterke punten van de buurt. Het uitzicht dat een deel van de buurt biedt op de IJssel wordt meerdere keren genoemd als de bijzondere eigenschap van de buurt. Muziekbuurt De bewoners vinden de buurt een rustige ruim opgezette groene buurt. Een bewoner schrijft: Ruim opgezet; Veel (particulier) groen; ruime parkeergelegenheid. Een ander schrijft: Rustige, prettige woonomgeving met gezellige buren. Akenbuurt Positief punt van de wijk vinden de bewoners het groen en de ruime opzet van de buurt. Een bewoner schrijft over zijn woning Dat de zon schijnt (gehele dag achterom). Een ander roemt het contact met de buren: Altijd een gewoon praatje met de buren is hier heel erg fijn.

50 46 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES Bloemenbuurt De bewoners typeren de buurt als een rustige buurt waar de mensen op elkaar letten. Een aantal mensen geeft aan dat het vervelend is dat een aantal woningen gesloopt gaan worden. Woningen Bloembuurt-West stromen leeg in verband met komende sloop!. Park- en Vijverflat De bewoners van de Park- en Vijverflat zijn tevreden met hun uitzicht. Algehele omgeving met de groenvoorziening en het uitzicht (het uitzicht op welk punt je woont). Een andere bewoner schrijft: Veel groen, ruime flat, renovatie entrees. Een derde bewoner voegt een kleine kritische noot toe: Rustige, gezellig buurt met armoedige bestrating. Lansingh-Zuid Een bewoner schrijft als positief punt van Lansingh-Zuid: Het binnenkomen van onze wijk geeft een prettig aanzien. Waalplantsoen Meerdere mensen uit de buurt Waalplantsoen benadrukken dat de wisselwerking tussen de centrumkant en de rust aan de andere kant een sterk punt van de buurt is. Voorkant centrum/leven - achter veel groen!. Korenmolen De buurt wordt door haar bewoners ervaren als rustig met een mooi uitzicht op de IJssel. Het is een stukje echt oud Krimpen en dat moet zo blijven.

51 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES Buurtprofiel Onderstaand kunt u de rapportcijfers van de verschillende buurten op de diverse vragen nalezen. Opvallende rapportcijfers, positief of negatief, staan in de tabel met een eigen kleur aangegeven. In de buurtprofielen is een kenschets van de fysieke kenmerken van de woningvoorraad van de buurten opgenomen en een samenvatting van de sterke en de zwakke punten van de buurt. Wijknummer Buurt Leefbaarheid Centrum Middenwetering Schildersbuurt Heembuurt Atletiekbuurt Muziekbuurt Akenbuurt Bloemenbuurt Park- en Vijverflats Lansingh-Zuid Waaplantsoen Korenmolen Totaal Krimpen Woningen 7,3 7,3 7,6 7,4 7,4 7,7 7,6 6,9 7,1 8,0 7,8 8,1 7,5 Woonomgeving 6,7 6,7 7,0 6,7 6,8 6,7 6,6 6,6 6,0 7,0 6,7 6,4 6,7 Groenvoorziening 6,6 7,1 6,9 7,0 7,1 6,9 7,1 6,5 6,4 7,2 7,2 6,4 6,9 Speelvoorzieningen 5,8 7,1 6,1 6,0 6,2 6,9 6,5 6,5 6,0 7,2 4,9 4,6 6,2 Voorzieningen 7,8 7,9 7,5 7,5 8,1 7,7 7,1 6,7 7,3 6,6 7,1 7,2 7,4 1e levensbehoefte 8,0 7,7 7,0 7,4 8,4 8,0 7,1 6,4 7,7 5,8 7,0 7,3 7,3 Etnische samenstelling 7,1 7,0 7,0 7,4 7,1 7,7 7,4 7,2 6,9 7,2 7,4 7,4 7,2 Samenleven leeftijdsgroepen 8,0 7,5 7,9 7,9 8,0 7,8 7,9 7,8 7,6 7,9 8,0 8,1 7,9 Betrokkenheid 7,1 6,5 6,8 6,8 6,9 6,8 6,6 6,1 6,6 6,5 6,8 7,3 6,7 Vervuiling 6,5 7,1 7,4 7,0 7,0 6,9 6,4 6,8 6,0 7,4 6,6 7,2 6,9 Last van activiteiten 8,2 8,4 8,4 8,8 7,6 8,0 8,1 8,1 7,8 8,6 7,7 8,3 8,2 Verkeersoverlast 5,3 6,4 7,0 7,2 6,1 7,0 6,8 6,9 6,6 5,5 5,7 5,6 6,3 Criminaliteit 7,3 7,3 8,1 7,7 6,8 7,2 7,3 6,9 6,2 8,1 7,6 7,7 7,3 Veiligheidsgevoel 7,5 7,5 8,0 7,9 7,4 7,6 7,3 7,3 6,9 8,4 7,9 7,8 7,6 Veiligheidsgevoel woning 7,9 7,8 8,1 8,1 8,1 8,0 7,8 7,9 7,6 8,7 8,2 8,3 8,0 Overlast van anderen 7,4 7,1 7,6 7,3 7,3 7,4 7,5 7,3 6,9 7,6 7,7 7,9 7,4 Totaaloordeel 7,7 7,6 8,0 7,7 7,9 7,8 7,9 7,6 7,4 7,8 7,8 8,3 7,8 Hoogste score Laagste score Centrum De woningvoorraad in het Centrum is voor het merendeel in de periode tussen 1945 en 1975 gebouwd (53%). Een derde van de voorraad is vooroorlogs. Iets meer van de woningen zijn koopwoningen (52%) en voor 69% eengezinswoningen. Bewoners van het Centrum geven hun buurt in totaal gemiddeld een 7,7. Dat is slechts een tiende lager dan het gemiddelde in Krimpen aan den IJssel. De bewo-

52 48 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES ners zijn ontevreden als het gaat over de verkeersoverlast in de buurt, dat oordeel is een 5,3. Er worden vooral opmerkingen gemaakt over de overlast van bezoekers en vrachtverkeer. Ook over de speelvoorzieningen zijn ze minder te spreken en wordt een onvoldoende gescoord (5,8). Klachten zijn er vooral over het ontbreken van de speelvoorzieningen en het gebrekkige onderhoud van het groen in de buurt. Het voorzieningenaanbod scoort hoog. Dat zijn herkenbare patronen voor een centrumwijk. Opvallend is dat men in het centrum nauwelijks last heeft van overlast door activiteiten of van personen en ook de veiligheid scoort een ruime voldoende. Middenwetering Middenwetering gebouwd in de periode (een zeer klein deel recent) en bestaat uit eengezinswoningen (62%) en flatwoningen (34%). De buurt bestaat uit ongeveer evenveel koopwoningen (53%) als huurwoningen (47%). Middenwetering laat op verschillende leefbaarheidsaspecten een vergelijkbare tred zien met het totaal van de gemeente. Slechts op het voorzieningenaanbod en de speelvoorzieningen zien we een bovengemiddelde score. De bewoners maken vooral opmerkingen over het gebrekkig onderhoud van het groen en het harde rijden van het verkeer in de buurt. Schildersbuurt De Schildersbuurt is een vroeg naoorlogse buurt met voornamelijk huurwoningen (54%). De woningen zijn vrijwel allemaal eengezinswoningen met hier en daar een flatwoning. De Schildersbuurt krijgt voor de drie aspecten de hoogste scores binnen de gemeente. Over de woonomgeving, vervuiling en criminaliteit zijn bewoners in de Schildersbuurt het meest positief van Krimpen. Elf van de zeventien beoordeelde aspecten scoren een ruime voldoende. Het totale oordeel van bewoners over de wijk is met een acht goed te noemen. Wij zijn na ruim 30 jaar vergroeid met de buurt en wonen er prettig. Heembuurt De Heembuurt is een echte buurt voor gezinnen. De woningen zijn nagenoeg allemaal eengezinswoningen en voor het overgrote deel koopwoningen. De buurt is kort na de tweede wereldoorlog gebouwd. De Heembuurt telt de hoogste gemiddelden van Krimpen als het gaat om de overlast van activiteiten en verkeersoverlast. De bewoners hebben betrekkelijk minder last van verkeer dan in de rest van de gemeente. Hun oordeel ligt met een 7,2 bijna een punt hoger dan gemiddeld. Op de overige aspecten ontloopt het oordeel van bewoners van de Heembuurt het gemiddelde van de gemeente nauwelijks. Atletiekbuurt De Atletiekbuurt bestaat uit overwegend eengezinswoningen, maar kent ook appartementen en flatwoningen. De buurt is voor twee derde gebouwd in de jaren na

53 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES 49 de tweede wereldoorlog en voor een derde na De woningen zijn overwegend koopwoningen (64%). In de Atletiekbuurt zijn bewoners vooral te spreken over het aanbod van de voorzieningen. Zowel de eerste levensbehoeften als de overige voorzieningen krijgen de hoogste gemiddelde score van Krimpen. De bewoners hebben daarentegen het meeste last van activiteiten in hun buurt, alhoewel hun oordeel nog altijd een ruime voldoende is met een 7,6. Evenals het totale oordeel (7,7) ontlopen de gemiddelden van de overige aspecten het gemeentelijke oordeel niet veel. Muziekbuurt De Muziekbuurt is in opbouw, bouwperiode en eigendom, vrijwel identiek aan de Atletiekbuurt. Het percentage eengezinswoningen bedraagt 91%. In de Muziekbuurt krijgt de etnische samenstelling de hoogste score van de gemeente (7,7). Ook zijn de bewoners meer dan gemiddeld positief ten aanzien van de verkeersoverlast en het voorzieningenniveau. In totaal krijgt de buurt een 7,8, gelijk aan het gemeentelijk gemiddelde Akenbuurt Met 51% huurwoningen is de Akenbuurt een gemêleerde buurt te noemen. Alleen de Schildersbuurt en de Park- en Vijverflatbuurt hebben een hoger percentage sociale huurwoningen. De Akenbuurt is vrijwel geheel na 1975 gebouwd en kent zowel eengezinswoningen, gestapelde woningen als flatwoningen. De Akenbuurt is een gemiddelde Krimpense buurt. Er zijn geen uitschieters naar beneden of boven te zien. Met een 7,9 als totaaloordeel zijn de bewoners meer dan voldoende tevreden over hun buurt. Wel plaatst een aantal van hen kanttekeningen bij de woonomgeving: vooral rond bestrating en gebrekkig onderhoud ervan. Bloemenbuurt In de Bloemenbuurt is verhouding tussen koopwoningen (53%) en sociale huurwoningen (47%) ongeveer gelijk. De woningen in de buurt zijn voor het grootste deel eengezinswoningen. De kwaliteit van de woningen en de betrokkenheid bij de buurt krijgen het laagste oordeel van de gemeente in de Bloemenbuurt. Ook het voorzieningenaanbod scoort wat lager dan gemiddeld in Krimpen. Park- en Vijverflats De buurt Park- en Vijverflats is in Krimpen aan den IJssel een bijzondere buurt. De buurt bestaat namelijk uit twee grote galerijflats en bevat enkel sociale huurwoningen. De buurt Park- en Vijverflats heeft het laagste totaaloordeel van de gemeente. Dat is nog altijd een 7,4, maar deze buurt scoort wel op 10 van de 17 aspecten het laagst. Vooral de veiligheid, criminaliteit en ongenoegens rond het samenleven van verschillende groepen scoren laag. Ook de kwaliteit van de woonomgeving en de groenvoorzieningen krijgen het laagste oordeel. Daarentegen hebben de bewoners

54 50 TOTAALOORDEEL EN BUURTSCORES beduidend minder overlast van verkeer dan gemiddeld. Ze hebben in vergelijking met andere buurten maar weinig opmerkingen gemaakt, wel valt op dat veel opmerkingen te maken hebben met verhuizingen en veranderingen in de buurt. Lansingh-Zuid De buurt Lansingh-Zuid is na 1975 gerealiseerd en bestaat voor 88% uit koopwoningen. De woningvoorraad wordt voor 80% gevormd door eengezinswoningen en 20% flatwoningen. De buurt Lansingh-Zuid scoort op acht punten het hoogste gemiddelde van de gemeente. Het totaaloordeel is echter niet het hoogst, wel gelijk aan het gemiddelde van Krimpen met een 7,8. Daarentegen scoren de kwaliteit van de voorzieningen en de verkeersoverlast opvallend laag. De bewoners van deze wijk zijn duidelijk te spreken over de kwaliteit van de woningen, de woonomgeving en de veiligheid, maar voorzieningen en verkeer wekken ergernis. Er zijn vooral veel opmerkingen over parkeerproblemen, te hoge snelheden en (geluids)overlast van de Provinciale weg. En een supermarkt wordt gemist. Waalplantsoen Een vijfde van de woningen in Waalplantsoen is vooroorlogs en vier vijfde is laat naoorlogs. De woningen zijn vrijwel allemaal eengezinskoopwoningen. Het totaaloordeel van de bewoners van het Waalplantsoen is gelijk aan het gemiddelde in Krimpen. Ondanks het feit dat een aantal bewoners opmerkt dat het onderhoud beter zou kunnen, scoort het Waalplantsoen het hoogst op de groenvoorzieningen. De speelvoorzieningen en de verkeersoverlast scoren een onvoldoende. Uit de opmerkingen van de bewoners valt te lezen dat er vrijwel geen speelvoorzieningen in de buurt zijn, hetgeen voor gezinnen erg onaantrekkelijk is. Daarnaast hebben de bewoners veel last van zwerfvuil en hondenpoep. Wat het verkeer betreft storen bewoners zich aan het harde rijden, ondanks de 30 km zone, aan parkeerproblemen en het feit dat de wijk als sluiproute wordt gebruikt. Korenmolen De woningen in Korenmolen zijn voor de helft vooroorlogs en voor de helft gebouwd na Vrijwel alle woningen zijn eengezinskoopwoningen. Opvallend is dat de buurt geen sociale huurwoningen heeft, maar wel 11% particuliere huurwoningen. De Korenmolen krijgt met een 8,3 de hoogste score op het totaaloordeel van de gemeente. Op de groen- en speelvoorzieningen scoort deze buurt echter het laagst. De bewoners merken op dat er in de buurt geen speelvoorzieningen zijn en dat de oude bomen onderhouden moeten worden. Ook geven bewoners een onvoldoende voor verkeersoverlast. De opmerkingen van bewoners verwijzen naar de hoge snelheden en het vrachtverkeer op de IJsseldijk. Korenmolen heeft op de aspecten samenleven van verschillende leeftijdsgroepen en buurtbetrokkenheid de hoogste scores van Krimpen.

55 BIJLAGE 51 Bijlage In de bijlage kunt u de volgende zaken nalezen: De respons van de meting in 2004, de tabel met de buurtkenmerken, de vragenlijsten van de meting en de plattegrond van Krimpen aan den IJssel. Figuur 1 Aantal vragenlijsten uitgezet per buurt Aantal uitgezette Respons absoluut Respons procentueel Buurt vragenlijsten 1 Centrum % 2 Middenwetering % 3 Schildersbuurt % 4 Heembuurt % 5 Atletiekbuurt % 6 Muziekbuurt % 7 Akenbuurt % 8 Bloemenbuurt % 9 Park- en Vijverflats % 10 Lansingh-Zuid % 11 Waalplantsoen % 12 Korenmolen % Totaal Krimpen aan den IJssel % Figuur 2 Buurtkenmerken buurtcode %koop %sociale huur %particuliere huur %voor 1945 % %na 1975 %eengezinswoningen %gestapeld %flat 1 Centrum Middenwetering Schildersbuurt Heembuurt Atletiekbuurt Muziekbuurt Akenbuurt Bloemenbuurt Park- en Vijverflats Lansingh-Zuid Waalplantsoen Korenmolen

56 52 BIJLAGE

57 BIJLAGE 53 Vragenlijst Vragenlijst over de leefbaarheid in uw buurt Toelichting Wij leggen u enkele vragen voor over de leefbaarheid in uw buurt. U kunt steeds een rapportcijfer geven. Daarbij geldt telkens: een hoger cijfer betekent dat u meer tevreden bent en een laag cijfer betekent dat u ontevreden bent. Hebt u geen oordeel op een van de onderstaande vragen of vindt u de vraag niet op uw buurt van toepassing, dan kunt u die vraag onbeantwoord laten. Het is voor ons belangrijk te weten of er een verschil is in leeftijd, geslacht en woonsituatie als het gaat om de beoordeling van de leefbaarheid. Daarom stellen we het zeer op prijs als u deze gegevens wilt invullen. Leeftijd : Geslacht : man/vrouw Woonsituatie Wie is de eigenaar van uw woning? ڤ Ikzelf ڤ Woningstichting Woonwaard Krimpen ڤ Anders In wat voor soort woning woont u? ڤ Eengezinswoning in een rij ڤ 2/1 Kap woning ڤ Vrijstaande woning ڤ Appartement met lift ڤ Appartement zonder lift

58 54 BIJLAGE Wat is uw huishoudenssituatie? ڤ Alleenstaand ڤ Tweepersoonshuishouden zonder kinderen ڤ Gezin, jongste kind onder de 12 jaar ڤ Gezin, jongste kind 12 jaar of ouder ڤ Alleenstaande ouder, jongste kind onder de 12 jaar ڤ Alleenstaande ouder, jongste kind 12 jaar of ouder De vragen Omcirkel per vraag steeds het getal dat u als rapportcijfer wilt geven voor uw buurt. 0. Totaaloordeel: Hoe prettig vindt u uw buurt in het algemeen? Zeer onprettig Zeer prettig 1. De woningen Hoe vindt u de kwaliteit van de woningen bij u in de buurt? Daarbij gaat het niet om de geschiktheid van uw eigen woning voor uzelf maar om de aantrekkelijkheid en de staat van onderhoud van de woningen om u heen. Zeer slecht Zeer goed 2. De woonomgeving Wat vindt u van de woonomgeving in uw buurt? Denk hierbij aan de pleintjes, de bestrating, de manier waarop de straat is ingericht, bankjes, straatverlichting, enz. Zeer slecht Zeer goed 3. De groenvoorzieningen Wat vindt u van de groenvoorzieningen in de buurt? Denk hierbij aan de hoeveelheid groen en de manier waarop u er gebruik van kunt maken. Zeer slecht Zeer goed 4. De speelvoorzieningen Wat vindt u van de speelvoorzieningen in de buurt? Denk hierbij aan de hoeveelheid speelvoorzieningen en aan de mogelijkheid voor kinderen om leuk en veilig te kunnen spelen. Zeer slecht Zeer goed 5. Scholen, winkels en andere voorzieningen Wat vindt u van de kwaliteit van de voorzieningen in de buurt? Denk hierbij aan scholen, winkels, sociaal-culturele, medische en sportvoorzieningen e.d. Zeer slecht Zeer goed

59 BIJLAGE Aanbod eerste levensvoorzieningen Wat vindt u van het aanbod van voorzieningen voor de eerste levensbehoeften in de buurt? Denk hierbij bijvoorbeeld aan de slager, bakker, groenteboer en supermarkt. Zeer slecht Zeer goed 7. Overlast van anderen Heeft u in uw buurt last van het gedrag van anderen? Denk hierbij aan geluidsoverlast of andere overlast van buren of buurtbewoners. Ernstige overlast Geen overlast 8. Vervuiling Heeft u in uw buurt veel last van vervuiling? Denk hierbij aan zwerfvuil, stank, verkeerd geplaatst vuilnis, hondenpoep e.d. Ernstig last Geen last 9. Last van activiteiten Heeft u in uw buurt last van bepaalde activiteiten? Denk bijvoorbeeld aan horecaactiviteiten (cafés, disco s etc.) of drugsgebruik. Ernstige overlast Geen overlast 10. Criminaliteit Heeft u in uw buurt last van criminaliteit? Denk bijvoorbeeld aan vandalisme, inbraak, diefstal, graffiti, vernielingen en geweldpleging. Ernstige last Geen last 11. Veiligheidsgevoel Hoe veilig voelt u zich bij u in de buurt? Denkt u aan enge plekken, een onprettige sfeer, rondhangende jongeren, enz. Zeer onveilig Zeer veilig 12. Veiligheidsgevoel woning Hoe veilig voelt u zich in uw woning of uw woongebouw? Denk hierbij bijvoorbeeld aan de entree, berging, lift, hang- en sluitwerk en de verlichting van de woning/het woongebouw. Zeer onveilig Zeer veilig

60 56 BIJLAGE 13. Verkeersoverlast Heeft u in uw buurt last van het verkeer? Denk aan verkeersdrukte, verkeerslawaai, onvoldoende parkeergelegenheid en/of hinder door verkeerd parkeren, onveilig rijgedrag. Ernstige last Geen last 14. Samenleven van verschillende leeftijdsgroepen Wonen bewoners van verschillende leeftijden in de buurt op een prettige manier met elkaar samen? Zeer onprettig Zeer prettig 15. Samenleven van allochtone en autochtone huishoudens Gaan bewoners van verschillende etnische afkomst in de buurt op een prettige manier met elkaar om? Zeer onprettig Zeer prettig 16. Betrokkenheid bij de buurt Wat vindt u van de betrokkenheid en verantwoordelijkheid van de buurtbewoners voor de buurt en de medebewoners? Geen betrokkenheid Grote betrokkenheid 17. Bijzondere buurt Wat maakt de buurt voor u bijzonder om in te wonen? Geef uw antwoord aan in 1 of 2 steekwoorden (bijvoorbeeld: de bloemen in de zomer of de aardige buurtbewoners).. Als dank voor het invullen hebben wij voor de eerste en daarna iedere 50e inzender een verrassing. Wilt u hiervoor in aanmerking komen, vult u dan uw naam en adres in: (deze informatie wordt niet in het bestand opgenomen, zodat uw antwoorden anoniem blijven). Naam:. Adres:. Ruimte voor opmerkingen Hieronder kunt u uw opmerkingen kwijt over maximaal 2 van de genoemde onderwerpen. Deze ruimte kunt u ook gebruiken om uw score voor een onderwerp nader toe te lichten.

61 BIJLAGE 57 Nummer van het onderwerp : Opmerking en locatie: Nummer van het onderwerp : Opmerking en locatie: HARTELIJK DANK VOOR UW MEDEWERKING!

62 58 BIJLAGE Centrum 2 Middenwetering 3 Schildersbuurt 4 Heembuurt 5 Atletiekbuurt 6 Muziekbuurt 7 Akenbuurt 8 Bloemenbuurt 9 Park- en Vijverflats 10 Lansingh-Zuid 11 Waalplantsoen 12 Korenmolen