inztks Yotkootstokens

Transcriptie

1 4 MtnisteÍie van verkeê. en waterstaat Directoraat-Ceneraal Riikswaterstaat Uitvootirrg$rooruchifton BABïI inztks Yotkootstokens f,

2 Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens Staatscouranf nummer 134 d.d 15 juli 1991

3 UTTVOERINGSVOORSCHRIFTEN BAB}V INZAKE VEffi Regeling houdende voorschriften over de toepassing, plaatsing en uiwoering van verkeerstekens, uitgezonderd verkeerslichten (Uiwoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens. 28 juni 19914tr. RV/93679A Hoofddirectie van de Waterstaat Hoofdafdeling Bestuurlijke en Juridische Zaken DE MINISTER VA}.I VERKEER EN WATERSTAAT, Gelet op de artikelefl 4, derde lid, 9, 10 eerste en tweede lid, derde lid onder a. en c., 11 en 48, derde lid, van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (Stu. 1990, a6q; BESLUIT: de volgende voorschriften vast te stellen ten aanzien van de toepassing, de plaatsing en de uitvoering van enkele in het RVV 1990 (Stb. 459) opgenomen verkeersborden, onderborden en verkeerstekens op het wegdek: Hmfdstuk L Algemene bepalingen Paragraaf 1. Definities Artikel 1. Voorwaarschuwingsbord: een op enige afstand voor het bord geplaatst identiek bord van bijlage 1 van het RVV 1.990, mer een onderbord waarop een afstandsaanduiding is vermeld.?. Herhalingsbord: een bord geplaatst ter herinnering aan eenzelfde bord dat aan het begin van een en hetzelfde wegvak geplaatst is. 3. Wegvak: gedeelte van een weg tussen twee zijwegen of - indien geen zijweg aanwezig is - tussen twee punten waarop een verkeersmaatregel betrekking heeft. 4. Verkeerstekens worden slechts toegepast, voor nadat vervangende infrastructurele maatregelen Paragraaf 3. Tijdelijke toepassing van verkeerstekens zover dit bepaald nodig is en zijn overwogen. 5. Bij tijdelijke toepassing van verkeerstekens en onderborden, overeenkomstig

4 2 het bepaalde in paragraaf 8 van het BABW, mag in spoedeisende gevallen van de voorschriften in de hoofdstukken II en III worden afgeweken. Dergeldke afwijkingen \ilorden zo spoedig mogelijk gecorrigeerd. Hoofdstuk It Verkeersborden Paragraaf 1. Algqmene bepalingen ten aanzien van de toepassing van verkeersborden 1. Borden worden slechts toegepast indien de inrichting van de weg in overeenstemming is met hetgeen bij de afzonderlijke borden is voorgeschreven Borden worden niet toegepast indien daarmee een regeling beoogd wordt die overeenkomt met een gedragsregel of een ander verkeersteken. Ook indien het gewenste gedrag voortvloeit uit de weginrichting blijven borden achterwege. Verkeersborden die een gevaar aanduiden worden slechts toegepast, indien tret gevaar voor weggebruikers onvoldoende of niet tijdig waarneembaar is. Overzicht van mogelijke combinaties bij zonale toepassing. AL EL Eg 810 C.. * G5,G7 A1 EL E9 8L0 C.. * G5 XJJJJNN XJJJNN XJJJJ XJJN JJN XN G7 x J- N- [= cornbinatie van zones mogelijk combinatie van zones niet mogelijk Íl.Y.t. * = Met dien verstande dat een geslotenverklaring voor alle motorvoertuigen, voortvlseiend uit CL of. CLZ de toepassing van de andere zoneborden meestal overbodig maakt. 5. Andere dan de in punt 4 genoemde borden worden niet zonaal toegepast.

5 3 Paragraaf 2. Algemene bepalingen ten aanzien van plaatsing yan verkeersborden 6. De waarneembaarheid van verkeersborden moet dag en nacht verzekerd zijn. 7. Borden worden zodanig geplaatst dat zij het zicht op het verkeer of op verkeerstekens niet belemmeren. 8. Borden worden in beginsel haaks ten opzichte van de wegas geplaatst. 9. Meer dan twee borden worden buiten de bebouwde kom niet naast of boven elkaar geplaatst. Borden worden gecombineerd in de volgorde van bijlage 1 van het RW 1990, dat wil zeggen dat een bord geplaatst wordt onder een verderop in die bijlage genoemd bord. 10. Borden worden geplaatst aan de rechterzijde van de weg of boven een rijstrook in dien het bord uitsluitend voor die rijstrook geldt, danwel links van de weg indien het bord uitsluitend voor de linkerzijde geldt. Indien plaatsing rechts van de weg niet mogelijk is, kunnen zij boven de rijbaan worden aangebracht. Ter hoogte van rechts geplaatste borden kunnen eveneens aan de linkerzijde van de \À/eg of rijbaan worden geplaatst indien daaraan uit oogpunt van waarneembaarheid behoefte bestaat danwel indien het bord tevens voor de linkerzijde geldt. 11. Bij gebruik op twee- of meerstrooks gedeelten van autosnelwegen en dubbelbaans autowegen worden de borden A1 en A4, CZZ, F 1 tot en met 4, J (alle), L5, L7 en Ll1 geplaatst aan beide zijden van de rijbaan waarop zij betrekking hebben. 12. De hoogte van de onderkant van het bord ten opzichte van het wegdek bedraagt minimaal: A. binnen de bebouwde kom: 2,2A m; de hoogte mag minder zijn indien het bord is geplaatst op een verkeerseiland of buiten een pad of trottoir, doch bedraagt dan tenminste 1,20 m. B. buiten de bebouwde kom: LZA m. I L Bij plaatsing van borden boven de rijbaan bedraagt de vrije doorrijhoogte ten minste 4,50 m en boven fiets- en voetpaden ten minste 2,50 m. Bij tunnels, viaducten en dergelijke kan hiervan worden afgeweken. Een bord staat tenminste buiten het profiel van wije ruimte van de rijbaan. De afstand tussen de rand van het bord en de kant van de rijbaan danwel de kant van de verharding bedraagt bij voorkeur tenminste 0,60 m en ten hoogste 3,60 m. Op wegen buiten de kom, zonder parkeer- of vluchtstrook, bedraagt de minimumafstand 1,80 m.

6 4 Paragraaf 3. Algemene bepalingen ten aanzien van uitvoering van verkeersborden 15. Verkeersborden, behalve de borden Kl tot en met K1L, worden uitgevoerd overeenkomstig de norm NEN 3381 (Verkeerstekens, Algemene voorschriften voor borden). Borden in verschijnuitvoering of transparante uiwoering behoeven niet te voldoen aan de norm NEN 3381., mits de borden zoveel mogelijk overeenkomen met de in bijlage 1 van het RW 1990 gegeven modellen. lngeval een bord op een elektronisch signaleringsbord wordt weergegeven kan het symbool in wit op een nnart veld worden uitgevoerd in plaats van in ^rtaít op een wit veld. 16. Borden worden wat betreft de maatvoering ten minste uitgevoerd overeenkomstig de volgende in de norm NEN 3381 opgenomen typen: type III: Op wegen waar een maximumsnelheid geldt van 120 km/h of minder, of type II: Op wegen waar een maximumsnelheid geldt van 80 km/h of minder, of 8Ëï:ten waar een maximumsnelheid geldt van 50 km/h of minder, of type 0: Bórd 81 als herhalingsbord, alsmede de borden DZ en D3 indien gecombineerd met de gele koker. Van de minimummaat mag worden afgeweken indien het bord wordt geplaatst op een parkeerterrein, verzorgingsplaats of andere verkeersruimte bestemd voor beperkt gebruik I7. Borden worden uitgevoerd met de oppervlakte van de afbeelding in retroreflecterend materiaal. De eigenschappen van het retroreflecterende materiaal komen minimaal overeen met klasse I volgens NEN 3381, met dien verstande dat de borden B7 en DZ minimaal conform klasse II worden uitgevoerd. De borden K worden bij voorkeur eveneens in een retroretlecterend materiaal uitgevoerd. Niet retroreflecterend behoeven te zijn: borden van hoofdstuk E, binnen de bebouwde kom; bord L3 (bus/tramhalte); borden G7 tot en met G10 alsmede G13 en G14. borden in verschijnuiwoering of transparante uiwoering 18. BewegWijzering ten behoeve van voetgangers mag in afivijking van het bepaalde in het derde lid, eerste volzin, van artikel 4 van het BABW bestaan uit een rechthdekig bord, waaarop de letters, cijfers of symbolen in een veld zijn geplaatst van andere kleur dan blauw.

7 Paragraaf 4. Voorschriften voor de afzonderluke borden 5 1. De in te stellen maximumsnelheid dient in overeenstemming te zijn met het wegbeeld ter plaatse. 2. Geen andere dan de volgende maximumsnelheden vastgesteld: a. binnen de bebouwde kom: - op wegvakken: 70, 30 km/h - bij gevarenpunten: 30, 20 km/h; b. buiten de bebouwde kom: op autowegen: - op wegvakken: 80 km/h - bij gevarenpunten: 70 km/h; op autosnelwegen: - op wegvakken: 100 km/h; op andere wegen buiten de bebouwde kom: - op weryakken: 60, 30 km/h - bij verkeerslichten: 70 km/h - bij gevarenpunten: 60, 50 km/h. 3. Binnen de bebouwde kom mag bord A1 worden geplaatst in afwijking van het bepaalde in Hootdstuk II, Paragraaf 1 onder punt 2, om zonodig te herinneren aan de algemene snelheidslimiet van 50 km/h km/h en 30 km/h-zone Bord A1 (30km/h), mag zowel binnen als buiten de bebouwde kom uitsluitend worden toegepast indien voldaan wordt aan de volgende eisen: de maximumsnelheid van 30 kmlh moet redelijkerwijze voortvloeien uit de aard en de gesteldheid van de betrokken weg of uit de aangebrachte snelheidsbeperkende voorzieningen ; de weg mag slechts een functie hebben voor verkeer dat zijn bestemming of herkomst heeft op die weg danwel op een weg gelegen in de directe omgeving; de indruk dat de weg onderdeel uitmaakt van een erf moet worden vermeden.

8 6 1. Bord AL wordt bij combinatie met bord H1 daaronder geplaatst. 2. Bij een rijbaan van meer dan 5 m breed of met twee of meer rijstroken in dezelfde richting, wordt het bord indien mogelijk tevens aan de linkerzijde van die rijbaan geplaatst. Onderborden 1. Bij voorkeur wordt de reden van een vastgestelde maximumsnelheid bij een gevarenpunt zichtbaar gemaakt door bord A1 te combineren met een bord of onderbord dat de aard van het gevaar of het belang van de maximumsnelheid aangeeft. Categorale ma;rima 1. Om een maximumsnelheid aan te geven voor een bepaalde categorie bestuurders wordt die categorie aangegeven op een onderbord, en wel zomogelijk door het betreffende symbool dat voorkomt in bijlage 1 van het RVV Indien de maximumsnelheden betrekking hebben op motorvoertuigen die een bepaald maximum toegestane totaalmassa te boven gaan wordt op het onderbord die massa vermeld in het aantal tonnen, aangegeven door cijfers met toevoeging van de letter t. 1. Dit bord wordt bij plaatsing boven de rijbaan aangebracht boven elke rijstrook. Het bord kan ook rechts van de weg worden geplaatst. In dit geval moet het bord bij een rijbaanbreedte van meer dan 5 m tevens ter linkerzijde worden geplaatst. 1. Een adviessnelheid wordt slechts plaatselijk toegepast om aan te geven met welke veilige snelheid een gevarenpunt gepasseerd kan worden, waarvan voor de bestuurder niet goed waarneembaar is dat in aanzienlijke mate snelheid moet worden verminderd. Z. In recreatiegebieden kan buiten de bebouwde kom een adviessnelheid worden toegepast op verharde weryakken met gemengd verkeer, mits de wegen waarvan die wegvakken deel uitmaken hun begin- of eindpunt binnen het recreatiegebied Éebben en geen lagere snelheid wordt geadviseerd dan 30 km/h.

9 7 3. Zomogelijk wordt de re den van een vastgestelde adviessnelheid zichtbaar gemaakt door bord A4 te combineren met een bord of onderbord dat de aard van het gevaar of de reden van het advies aangeeft. 4. Een met bord A4 aan te geven adviessnelheid is tenminste 20 km/h lager dan de snelheidslimiet op het direct daaraan voorafgaande weggedeelte. Vo o rwaarschuwingsborde n 1. Voor het bord wordt geen voorwaarschuwingsbord geplaatst. 1. Dit bord wordt niet toegepast : a. b. indien uit andere verkeerstekens of uit een gedragsregel reeds het einde van de adviessnelheid voortvloeit. ter beëindiging van een adviessnelheid bij een gevarenpunt. L. Het bord wordt niet toegepast binnen erven en in 30 km/h zones. 1. Binnen de bebouwde kom wordt dit bord geplaatst direct voor zijwegen van de voorrangsweg. 7. Buiten de bebouwde kom wordt dit bord geplaatst op enige atstand na zijwegen van de voorrangsweg. Op autosnelwegen wordt dit bord na toeritten niet geplaatst. Op autowegen wordt dit bord na vloeiende toeritten niet geplaatst. Onderborden 1. Het verloop van de voorrangsweg kan op een onderbord worden weergegeven. 1. Het bord wordt niet toegepast in erven en 30 km/h zones.

10 1. Het bord mag achterwege blijven, indien het venvarring kan geven ten aanzien van de voorrangsregeling op een volgende, op zeeí korte afstand gelegen, kruising of splitsing van wegen. In dit geval worden op de zijweg zowel bord B6 als haaietanden, danwel bord 87 en een stopstreep toegepast. 1. Dit bord wordt niet toegepast in erven en 30 km/h zones. 1. Bij een rijbaanbreedte van meer dan 5 m, wordt het bord buiten de bebourvde kom tevens aan de linkerzijde van de rijbaan geplaatst. 2.. Bij twee of meer rijstroken in dezelfde richting binnen de bebouwde kom wordt het bord tevens aan de linkerzijde van de rijbaan geplaatst. 3. Dit bord wordt buiten de bebouwde kom tevens geplaatst op een middengeleider. Voorwaarschuwingsborden 1. Op wegen buiten de bebouwde kom wordt een voorwaarschuwing geplaatst, zonodig aangevuld met een voorwaarschuwings- driehoek op het u/egdek. Onderborden 1. Indien het bord betrekking heetï op een in twee richtingen bereden tletspad, wordt een onderbord met een fietssymbool en twee naar elkaar gerichte horizontale pijlen toegepast. 1. Dit bord wordt slechts toegepast op kruispunten en splitsingen van wegen, \ilaar de meeste bestuurders voor het oprijden uit eigen beweging stoppen. 1. Bij een rijbaanbreedte van meer dan 5 m, wordt het bord buiten de bebouwde kom twens aan de linkerzijde van de rijbaan geplaatst. Z. Bij twee of meer rijstroken in dezelfde richting binnen de bebouwde kom

11 wordt het bord tevens aan de linkerzijde van de rijbaan geplaatst. 3. Dit bord wordt buiten de bebouwde kom tevens geplaatst op een middengeleider. Vooraanduiding 1. Op wegen buiten de bebouwde kom wordt een vooraanduiding geplaatst. Hiervoor wordt uitsluitend bord 86 gebruikt, met een onderbord waarop een afstandaanduiding en zonodig het woord "stop" wordt vermeld. De vooraanduiding kan ondersteund worden door een voorwaarschuwingsdriehoek op het wegdek. ili:ivodr:i::ëe$luuídëislii.: 1. Het bord wordt niet toegepast bij T-kruispunten, waar toepassing van bord C4, danwel D4 of D5 mogelijk is. 1. Het bord wordt niet toegepast bij T-kruispunten, waar toepassing van bord C4, danwel D4 of D5 mogelijk is. 2. Het bord wordt ter voorkoming van spookrijden geplaatst aan het einde van afritten van autosnelwegen en dubbelbaans autowegen, ter weerszijden van de rijbaan. Dit bord wordt op een afstand van tenminste 100 m herhaald en is voorzien van een onderbord met de tekst "ga terug". De onderkant van het onderbord moet zich bij voorkeur op een hoogte van 0,50 m boven het wegdek bevinden. 1,. Dit bord wordt geplaatst tegenover de sprake is van eenrichtingverkeer op de zijweg van een T-kruispunt, wanneer er doorgaande weg. 1. Om verwarring linkerzijde van met naastliggende rijbanen te voorkomen mag het bord aan de de weg worden geplaatst.

12 1. Het getal op het bord is niet groter dan 3,9 m. 2. Het getal op het bord heetl één decimaal en is altijd 0,10 dan de gemeten doorrijhoogte. m tot 0,20 m lager 1. Dit bord wordt in beginsel boven de rijbaan aangebracht. en plaatsing 1. ) Het bord wordt geplaatst blj of voor de ingang van de tunnels, genoemd in het Reglement vervoer over land van gevaarlijke stoffen. Het bord wordt voorzien van een onderbord overeenkomstig het bepaalde in artikel 1"0 van hoofdstuk II van bijlage 2 van het hiervoor genoemde reglement. Vooraanduiding 1. Op autosnelwegen en autowegen wordt een vooraanduiding in de vorm van bord L10 geplaatst. en plaatsing 1. Dit bord wordt geplaatst op alle toeleidende geplaatst worden op het middeneiland tegenover Vooraanduidingsborden wegen. Het bord kan tevens de toeleidende wegen. 1. Dit bord wordt niet als voorwaarschuwingsbord kan uitsluitend bord J9 worden gebruikt. gebruikt. Als vooraanduiding 1. Op andere plaatsen dan aan het begin van een middengeleider worden d'rzc

13 11 borden niet toegepast. 1. Binnen de bebouwde kom wordt dit bord voorzien van een reflecterend gele koker, verticaal onder het bord geplaatst. Indien deze borden bevestigd zijn aan masten van verkeerslichten of verlichting kan de gele koker achterwege blijven. BCIÍdi:ffiiliiifpipffitrsffffi6ffilii;en;;i rd:r:ieaiii:[r*ërffiil:iii$ri$;iirc;;;;$$axnj 1. Het einde en het begin van een parkeer- of stopverbod wordt zonodig aangegeven door middel van een onderbord met een plll in de richting van het wegvak waarvoor het verbod geldt. Dit onderbord wordt evenwijdig aan de wegas aangebracht. Wanneer het einde of het begin van een verbod met een zijweg samenvalt kan het onderbord achterwege blijven. Het einde van deze verboden wordt niet aangegeven indien dit reeds volgt uit een ander verkeersteken of uit een gedragsregel danwel uit de inrichting van de weg. 2. Op rijbanen met verkeer in twee richtingen worden deze borden zodanig geplaatst dat de verboden voor verkeer in beide richtingen waarneemba ar zijn. Hiertoe mogen de borden, mits voorzien van een onderbord waaruit begin of eind van het parkeerverbod blijkt, evenwijdig aan de wegas worden geplaatst. 1. Dit bord mag evenwijdig aan de weg worden geplaatst. 1,. Dit bord mag evenwijdig aan de weg worden geplaatst. Onderborden 1. ) Indien de parkeerplaats is gereserveerd voor een motorvoertuig, wordt een onderbord met het kenteken van dat motorvoertuig aangebracht. Indien de parkeerplaats is gereserveerd voor een invalidenvoertuig, wordt een onderbord "invalidenvoertuig" aangebracht.

14 T2 1. Het bord mag evenwijdig aan de weg worden geplaatst. Uiwoering 1. Afbeeldingen ter aanduiding van de voertuigcategorieen komen overeen met de afbeeldingen in zijaanzicht op de borden van bijlage l van het RVV Het mag evenwijdig aan de weg worden geplaatst. 1. Dit bord mag evenwijdig aan de weg worden geplaatst. 1. ) Dit bord mag evenwijdig aan In een zone, aangeduid met is toegestaan. de weg worden bord E1.0, wordt geplaatst. nader aangegeven waar Parkeren De afzonderlijke parkeergelegenheid, bestemd voor openbaar vervoer relzlgers' moet voldoen aan de volgende eisen: - voldoende (minimaal 40) parkeerplaatsen bevatten; - voorzien zijn van verharding, van een parkeervakindeling en van openbare verlichting. Een parkeerplaats op deze parkeergelegenheid mag niet verder dan op ongeveer 250 meter loopafstand zijn gelegen van de Parkeer en Reis halte.

15 T3 3. Dit bord mag uitsluitend worden toegepast indien het betrokken openbaar veryoer op werkdagen gedurende de spitsuren in ieder geval een frequentie heeft van zes maal per uur voor zoveel het lokaal vervoer betreft en van twee maal per uur voor zoveel het interlokaal vervoer betreft. 1. Dit bord wordt geplaatst blj de parkeergelegenheid van een Parkeer en Reis halte. ) Het bord kan tevens als verwijzing worden toegepast. In dat geval kan het symbool van het bord worden opgenomen in de bewegrvijzering, of wordt het bord voorzien van een pijlaanduiding. L De parkeergelegenheid ten behoeve van carpoolers moet voorzien zijn van een verharding, een parkeervakindeling en openbare verlichting. 1. Dit bord wordt geplaatst blj de parkeergelegenheid ten behoeve van carpoolers. Het bord kan verwijzing door tevens middel dat geval wordt de aangegeven. L ) De plaatsing van dit bord geschiedt op enige deelte waar het inhalen gevaarlijk of hinderlijk Bij een rijbaanbreedte van meer dan 5 m, linkerzijde van de rijbaan geplaatst. afstand voor het punt of weggeis. wordt het bord tevens aan de 1. De plaatsing van dit weggedeelte waar het bord geschiedt inhalen gevaarlijk op enige afstand of hinderlijk is. voorbij het punt of

16 ?. Dit bord wordt niet geplaatst indien de beëindiging van samenvalt met een geplaatst bord 86 of 87. 1,4 het inhaalverbod De plaatsing van dit bord geschiedt op enige afstand voor het punt of een weggedeelte waar het inhalen gevaarlijk of hinderlijk is. Bij een rijbaanbreedte van meer dan 5 m, wordt het bord tevens aan de linkerzijde van de rijbaan geplaatst. 1. ) De plaatsing van dit bord geschiedt op enige afstand voorbij het punt of weggedeelte waar het inhalen gevaarlijk of hinderlijk is. Dit bord wordt niet geplaatst indien de beëindiging van het inhaalverbod samenvalt met een geplaatst bord 86 of 87. Vooraanduidingen 1. Bord F5 wordt niet de borden J17, J18 als voorwaarschuwing gebruikt. Als vooraanduiding kunnen of J19 worden qebruikt. Borili1:.F"6';';{u'esguuÍiler$iiii:ui, nadertii:rír CI$iii:latËnii. g airn'li::i Vooraanduidingen 1. Bord F6 wordt niet als voorwaarschuwing gebruikt. de borden J17, J18 of J19 worden gebruikt. Als vooraanduiding kunnen 1. Dit bord wordt aan de linkerzijde van de rijbaan geplaatst.

17 15 Uiwoering 1. In het bord wordt zomogelijk aangegeven door wie of waarom het bord wordt toegepast. Voorwaarschuwing 1. Buiten de bebouwde kom wordt een voorwaarschuwing geplaatst. nora;;,g'ti;ifi aulósuëlffi H.i::: 1. De weg waarop dit bord wordt geplaatst voldoet aan de volgende eisen: de lengte van het als autosnelweg aangeduide weggedeelte bedraagt minimaal 2,5 km. de weg is gelegen buiten de bebouwde kom en de doorgaande rijbaan is aangew ezen als voorrangsweg. - de weg heett ongelijkvloerse kruisingen, gescheiden rijbanen en vloeiend verlopende toe- en afritten. Bfi rhiii$js,i;ff e-ulowcg;;,,, 1. De weg, waarop dit bord wordt geplaatst, voldoet aan de volgende eisen: de lengte van het als autoweg aangeduide weggedeelte bedraagt minimaal 2,5 km. de doorgaande rijbaan is aangewezen als voorrangsweg. de weg heeti geen uitritten. overpaden zijn slechts bij hoge uitzondering toegelaten en het gebruik is beperkt tot agrarisch verkeer. de breedte van de wegverharding bedraagt ten minste 7,00 m. bij kruispunten zijn opstelvakken voor linksafslaand verkeer aanwezig. ffi ftd:i:ffi 5::::ff sf,'fiii:ii L. Het erf moet voornamelijk een verblijfsfunctie hebben. Dit houdt in, voor zover het gemotoriseerd verkeer betreft, dat de wegen binnen een erf slechts een functie mogen hebben voor verkeer dat zijn bestemming of zijn vertrekpunt binnen het erf heeft en de intensiteit van het verkeer het karakter van het

18 t6 erf niet mag aantasten. De aard en de gesteldheid van de wegen en weggedeelten in het erf moeten zodanig zijn en op of aan die wegen en weggedeelten moeten snelheidsbeperkende voorzieningen zijn aangebracht waardoor stapvoets rijden redelijkerwijze uit die omstandigheden voortvloeit. J. 4. De indruk moet worden vermeden dat de \treg is verdeeld in een rdbaan en een trottoir. Er mag daarom geen doorlopend hoogteverschil bestaan in het dwarsprofiel van een weg binnen een erf. Voor zover aan het vorenstaande wordt voldaan mag een voorziening voor voetgangers worden gerealiseerd. De in- en uitgangen van een erf moeten reeds door hun constructie als zodanig duidelijk kenbaar zijn. Voor zover de in- en uitgangen bu een kruisende weg door motorvoertuigen kunnen worden gebruikt moeten zij als in- of uitrit zijn uitgevoerd. Het is toegestaan dat de in- en uitgang van een erf vóór een kruisende weg is gesitueerd, mits op een zodanige afstand, met een minimum van 20 meter, van de kruisende rweg dat geen misverstand kan bestaan over de op het kruispunt geldende voorrangsregeling. De begrenzing van een gedeelte van het wegdek dat is bestemd voor het parkeren van een voertuig moet zijn aangegeven door een markering van ten minste de hoeken. 1. Bord G6 wordt toegepast bij elke uitgang van een erf. 1. Dit bord mag aan de linker- of rechterzdde van de weg worden geplaatst. 1. Deze borden mogen aan de linker- of rechterzijde van worden geplaatst. het desbetreffende Pad Uiwoering 1. Deze borden mogen op zelfstandige paden in parken, worden uitgevoerd met geringere afmetingen dan type 0. duinen en bosgebieden

19 t7 1. De grens van de bebouwde kom, aangegeven door bord H1 en H2, wordt gekenmerkt door het begin van een langs de weg gelegen aaneengesloten bebouwing van zodanige omvang en dichtheid, dat een voor de weggebruiker duidelijk herkenbaar verschil in het karakter van de wegomgeving aanwezig is met een buiten de bebouwde kom gelegen weg. Ter plaatse van de komgrens moet een zodanige wijziging van wegkenmerken voorkomen dat het verschil in karakter van de weg voor en na bord H1 of H2 aldaar zoveel mogelijk benadrukt wordt. 1. Bord H2 kan links of rechts van de weg of rijbaan worden geplaatst. 2. Beide borden kunnen worden weggelaten langs voetpaden, onverplichte fietspaden en ruiterpaden. 1. Dit bord wordt uitsluitend van een verkeersplein. toegepast als vooraanduiding op geruime afstand 1. Buiten de bebouwde kom wordt dit bord schuwingsein daaronder geplaatst. bu aanwezigheid van een voorwaar- Onderborden 1. Indien automatische afsluitbomen aanwezig zljn wordt een onderbord "slagbomen dalen automatisch" geplaatst. 1. Dit bord wordt uitsluitend tijdelijk toegepast.

20 18 1. Deze borden worden niet gebruikt om het einde van een rijstrook aan te geven. 1. Deze borden worden in het algemeen niet toegepast indien de plaats waar wordt overgestoken, ligt bij een kruising of splitsing van wegen. Onderborden 1. Indien bord J24 waarschuwt voor fietsverkeer in twee richtingen, wordt dit bord voorzien van een onderbord met twee horizontale, naar elkaar gerichte pijlen. 1. Dit bord wordt uitsluitend tijdelijk gebruikt Het bord wordt geplaatst nabd het punt waar twee gescheiden rijbanen overga4n in een rijbaan voor verkeer in trvee richtingen. Het bord wordt geplaatst aan het begin van een wegvak waar de bestuurder geen tegenliggers verwacht. 1. Dit bo.rd wordt toegepast in situaties, waar verkeerslichten door bestuurders niet worden verwacht. Uiwoering 1. Op ausosnelwegen wordt dit bord uitgevoerd met twee gele knipperlichten. Z. Op autowegen buiten de bebouwde kom wordt dit bord uitgevoerd met een

21 19 Onderborden geel knipperlicht. 1. Buiten de bebouwde kom wordt onderbord vermeld. de afstand tot de verkeerslichten op een Verlichting 1. Op autowegen en autosnelwegen eigen verlichting. is het bord brj duisternis verlicht door een Uiwoering 1. Dit bord wordt als regel uitgevoerd in verschijnuitvoering. Onderborden 1. Indien het bord niet is uitgevoerd in verschijnuiwoering, dan wordt op een onderbord aangegeven onder welke omstandigheden filevorming optreedt. 1. Deze borden worden uitsluitend tijdelijk toegepast 1. Dit bord wordt alleen toegepast, indien het gevaar niet door een ander bord van bijlage L van het RW 1990 kan worden aangeduid. Onderborden 1. In alle gevallen wordt de aard van het gevaar op een onderbord aangegeven. 1. Dit bord wordt toegepast om routes aan te duiden waarop krachtens gemeentelijke verordening het vervoer van gevaarlijke stoffen is toegestaan.

22 20 1. Het getal op het bord is niet kleiner dan 4,0 m en niet groter dan 4,4 m. 2. Het getal op het bord heeft één decimaal en is altijd 0,10 m tot 0,24 m lager dan de g fii ter doorrijhoogte. 1. Dit bord wordt in beginsel boven de rijbaan aangebracht. 1. Dit bord wordt uitsluitend toegepast bij een zebra. 1. Bij voorkeur wordt dit bord in een middengeleider danwel boven de rijbaan aangebracht. tsci.tffi iffi ffii;($ffi sorte,rmliii 1. De plaatsing van een bord L4 geschiedt op enige afstand voor het begin van de voorsorteervakken. 1. De plaatsing van een bord L5 geschiedt voor het einde van de rijstrook of het begin van het verdrijvingsvlak. Hoofdstuk III. Onderborden Uiwoering en plaatsing 1. Onderborden zijn rechthoekig en worden cdfers en afbeeldingen. 2.a. Op onderborden worden de afbeeldingen borden van bijlage L van het RVV in wit uitgevoerd met ailarte letters, gebruikt zoals die voorkomen in de

23 2L b. Bij een beperking van de werkingssteer als bedoeld in artikel 67, vierde lid, van het RW 1990 wordt op het onderbord de tekst "uitgezonderd" gecombineerd met in punt a bedoelde afbeeldingen. Slechts indien aan de punten a of b niet kan worden voldaan wordt een pictogram of tekst gebruikt De grootte en leesbaarheid van het onderbord is in overeenstemming met die van het bord waaronder het is geplaatst. Het retroreflecterend materiaal waarin het onderbord wordt uitgevoerd is gelijk aan dat van het bord, waaraan het is toegevoegd. Eenarstands""ff iïï,-";l#:ïf iiït;:j:ii"*""ffi ';nooo' - 50 m bij afstanden tot 300 m m bij afstanden vanaf 300 m. Bij afstanden van meer dan 1000 m wordt de afstand in kilometers aangegeven, zonodig met één decimaal. De lengte van een weryak wordt op het onderbord aangegeven door een getal met aan weerszijden verticaal omhoogwijzende pijlen. Hoofdstuk fv. Verkeerstekens op het wegdek Paragraaf 1. Algemene bepalingen 1. Tekens op het wegdek zijn wit tenzij voor een afzonderlijk teken anders is bepaald. Bij tijdelijke toepassing mag de kleur geel zrjn. 2. De minimale breedte van strepen is 0,L0 m. De minimale breedte van de stopstreep, bedoeld in art. 79 van het RW 1990, is 0,20 m. Paragraaf 2. Voorschriften voor de atzonderlijke tekens op het wegdek De gele doorgetrokken streep wordt op of langs de kant van de rijbaan aangebracht.

24 laatsing De gele onderbroken streep wordt op of langs de kant van de rijbaan aangebracht. Uiwoering De verhouding in meters tussen een streep en een onderbreking - 1,00 : 1,00 of 0,50 : 0,50 of Het minimum aantal aan te brengen strepen bedraagt drie. De blauwe streep wordt tenminste aangebracht: aan een lange zijde van een parkeervak bij langsparkeren; aan een korte zijde van een parkeervak bij haaks of schuin parkeren; of langs de kant van de rijbaan rwaar parkeren over grotere lengte met gebruik van de parkeerschijf is toegestaan. Uiwoering De minimumlengte van de doorgetrokken streep Vooraanduiding Voor het verdrijvingsvlak, ter aanduiding van rijstroken, wordt een vooraanduiding gegeven in wegdek voor het einde van een rijstrook, ongeacht bord L5. een vermindering van het aantal de vorm van verdrijfpijlen op het de eventuele aanwezigheid van een en plaatsing Voor een verkeerslicht als bedoeld in de artikelen 68 tot en met 72 van 1990 en voot een bord 87 wordt een stopstreep aangebracht om duidelijk op welke pláats door bestuurders gestopt dient te worden. het RVV te maken

25 23 Uiwoering De breedte van de stopstreep die wordt aangebracht bij bord 87 bedraagt ten minste 0,30 m. fii:iffiilfp1ffi :iiasalsiiiseuu$19,.iíni:affirê;i::i8fi:i:*ríffiihê,.ti;rffii::sg$gii; (van zelfstandige haaietanden) De toepassing van haaietanden met de betekenis, bedoeld in artikel 80 van het RVV 1990 (dus zonder bord B6 en eventueel tevens zonder een bord 83, 84, 85 op een kruisende weg) is beperkt tot : - fietspaden en parallelwegen indien de aanwezigheid van één van d,eze borden verwarring zou kunnen geven voor andere bestuurders; - de ten opzichte van de doorgaande weg ondergeschikte zijtak van een T- kruispunt, doch uitsluitend indien het informele voorrangsgedrag overeenkomt met de voorrangsregeling. (van alle haaietanden) Haaietanden worden aangebracht op de plaats waar bestuurders bij het verlenen van voorrang plegen te stoppen danwel naar inzicht van de wegbeheerder dienen te stoppen. Uiwoering De blokmarkering, bedoeld in artikel 11.4 van De blokken bestaan uit een witte rechthoekige het RW 1990, is ten minste 20 m lang. markeringen. Een zebra wordt niet toegepast in elk van de volgende gevallen: - indien de naderingssnelheid van I5Vo of meer van de motorvoertuigen dan 50 km/h. hoger is - buiten de bebouwde kom - in een erf of 30 km/h gebied

26 24 Uiwoering 1. Een zebra bestaat uit een dwars op de wegas aangebrachte markering met een breedte van ten minste 4 m, bestaande uit witte strepen met een breedte en een tussenliggende afstand van 0,4 tot 0,6 m. 2. Bij een zebra wordt, behalve bij verkeerslichten, altdd bord LZ geplaatst. Hoofdstuk V. Overgangsbepaling, inwerkingtreding en citeertitel. L. Ingetrokken worden de regelingen: - Beschikking van de Minister van Verkeer en Waterstaat van 30 mei 1967, nr. R 33177, Hoofdatdeling Waterstaatsrecht (Stcrt. 106), houdende nadere voorschriften over plaatsing, inrichting, kleur en afmeting van de doorgetrokken streep, die de rijbaan in rijstroken verdeelt (artikel 122 Reglement verkeersregels en verkeerstekens) en van waarschuwingsstrepen, zoals nadien gewijzigd; - Regeling van de Minister van Verkeer en Waterstaat van 5 oktober L977, nr. R (Stcrt. 228 en Stcrt. 23 van 1978), betretfende verkeerstekens op borden en op het wegdek en onderborden, zoals nadien gewijzigd; - Beschikking van de Minister van Verkeer en Waterstaat van 10 januari 1983, nr. A 20L22,, Centrale Afdeling Wegenverkeerswetgeving (Stcrt. 12), houdende aanwijzingen inzake het plaatsen van bord 99b van bijlage II behorende bij het Regelement verkeersregels en verkeerstekens; - Besluit van de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat van 14 december 1983, nr. A 27948, Centrale Atdeling Wegenverkeerswetgeving (Stcrt. 247), betreffende de eisen waaraan wegen of weggedeelten binnen de bebouwde kom, waar een maximumsnelheid van 30 km/h geldt, dienen te voldoen; - Regeling van de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat van 4 juni 1986, nr. A?3370, Centrale Afdeling Wegenverkeerswetgeving (Stcrt. 116), betrefïende voorschritten inzake de inrichting, plaatsing, kleur, afmeting en materiaal van verkeerslichten (Regeling verkeerslichten 1986); - Regeling van de Minister van Verkeer e n Waterstaat van 11 juli 1988, nr. 2L724, Centrale Afdeling Wegenverkeerswetgeving (Stcrt. I35; Ervenregeling 1e88); 2. Overgangsbepaling De verkeerstekens en onderborden, die zijn geplaatst krachtens het Reglement verkeersregels en verkeerstekens (Stb. 1966, 181) voor de datum van inwerkingtreding van d,eze ministeriële regeling, worden geacht te zijn geplaatst overeenkomstig de bepalingen van deze regeling; 3. Inwerkingtreding Deze regeling treedt in werking op L november L99L. 4. Citeertitel

27 25 Deze regeling kan worden aangehaald als: "Ministeriële regeling ter uiwoering van de artikelefr 4, derde lid, 9, 10, eerste en tweede lid, derde lid onder a. en c., 11 en 48, derde lid, van het BABW" of "LJitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens". De minister van Verkeer en \Vaterstaat. J.R.H. Maij-Weggen

28 26 Toelichting Algemeen De verschillende ministeriële regelingen, gebaseerd op het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1966 (Stb.181), inzake de plaatsing en uiwoering van borden, strepen en onderborden worden in verband met het RW 1990 (Stb.459) en het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (BABW; Stb.160) herzien. Vele overbodig geworden of onnodig belastende bepalingen komen te vervallen. Een aantal overgebleven oude voorschriften wordt in sterk gedereguleerde vorm samen met enkele nieuwe bepalingen ondergebracht in een enkele moderne en etfectieve regeling. Deze bevat met weloverwogen minimale veiligheidseisen enerzijds en biedt meer ruimte voor het eigen beleid van de wegbeheerder anderzijds. De regeling bevat voorschriften met betrekking tot verkeerstekens (behalve verkeerslichten) en beoogt een terughoudend, zorgvuldig en uniform gebruik van verkeerstekens te bevorderen. Dit is in het belang van de verkeersveiligheid en de maatschappelijke acceptatie van deze tekens en van de daarmee verband houdende verkeersregels, en met name van de handhaafbaarheid van geboden en verboden in de vorm van verkeerstekens. Structuur Evenals het geval was in de oude regeling zijn de algemene bepalingen, die voor vele of voor alle verkeerstekens gelden, gescheiden van de bepalingen die specifiek op een teken betrekking hebben. Nieuw is dat er door de hele regeling heen rekening mee is gehouden dat de voorschriften door hun uiteenlopend karakter gehanteerd zullen worden door verschillende groepen van gebruik erc. Zo is bij het leveren en plaatsen van verkeersborden niet direct van belang hoe een weg moet zijn ingericht alsvorens de borden geleverd respectievelijk geplaatst kunnen worden. Evenmin is het nodig dat de functionaris die de besluiworming over de aanleg van een woonerf voorbereidt zich moet buigen over de vraag op welke hoogte de betreffende verkeersborden aangebracht dienen te worden. Van dergelijke tunctiescheidingen uitgaande is zowel bij de algemene bepalingen als bij de afzonderlijke voorschriften per teken de volgende driedeling aangehouden.

29 Onder "" worden de gevallen benoemd waarin verkeerstekens mogen 27 worden toegepast en worden de eisen vermeld waaraan wegen of weggedeelten bij de toepassing van de verkeerstekens tenminste dienen te voldoen. Het gaat hier om voorschriften waarmee degene die krachtens het BABV/ bevoegd is tot het plaatsen van verkeerstekens rekening dient te houden bij de besluiworming rondom verkeersmaatregelen. Onder "" zrjn de voorschriften met betrekking tot de plaats op de weg, hoogte, afstand en dergelijke ondergebracht. Deze zijn met name van belang voor degene die belast is met het daadwerkelijk uiwoeren van verkeersmaatregelen, daaronder begrepen het aanbrengen van de verkeerstekens en onderborden op en langs de weg. Onder "[Jitvoering" zijn voorschriften met betrekking tot de inrichting, de kleur, de afmeting en het materiaal van verkeerstekens en onderborden opgenomen. Deze voorschriften zijn voornamelijk van belang voor (de opdracht tot) de fabricage van de verkeerstekens en onderborden. Deregulering De nieuwe regeling is ten opzichte van de oude voorschriften sterk vereenvoudigd en qua omvang ongeveer gehalveerd. In het artikelsg ewijze deel van deze toelichting wordt op een aantal vereenvoudigingen nader ingegaan. Artikelsgewijs Hoofdstuk I. Algemene bepalingen artikel 1. Enkele definities Onder voorwaarschuwingsborden zijn ingevolge de definitie hiervan vooraanduidingen niet begrepen. Een vooraanduiding kan in vele vormen voorkomen, bijvoorbeeld bord L10 vóór bord C7. De wijze \ilaarop herhalingsbord en wegvak zijn gedefiniëerd houdt verband met de beperkte werking van verkeerstekens. De werking van verkeerstekens in de lengterichting van de weg is immers niet onbegrensd. Een verkeersteken op een bord is alleen van kracht voor het wegyak waarlangs het geplaatst is. Bij een volgend wegvak dient

30 28 het verkeersteken dus opnieuw te worden geplaatst. Van een herhalingsbord in de zin van deze regeling kan dan ook slechts sprake zijn, indien dit betrekking heeft op een reeds aan het begin van één en hetzelfde wegvak aanwezig verkeersteken. artikel 4. Terughoudendheid met gebruik verkeerstekens Dit voorschrift is in overeenstemming met het streven naar terughoudendheid ten aanzien van de toepassing van verkeerstekens en de afivijzing van ge- en verboden daar waar alternatieven mogelijk zijn in de vorm van infrastructurele maatregelen. Omdat het hier om alternatieven voor verkeerstekens gaa! die veelal ffsieke aanpassingen aan de weg vergen, en waarbij het bevoegd gezag rekening moet houden met allerlei plaatselijke omstandigheden wordt in deze regeling slechts bepaald dat dergelijke alternatieven overwogen dienen te worden. Het gaat hier dus om een inspanningsverplichting. Stringentere voorschritten zijn ook niet nodig omdat de wegbeheerders achter de intentie staan, die hier tot uitdrukking wordt gebracht. Hoofdstuk II. Verkeersborden artikel 1. Inrichting van de weg Naast de meer algemene overweging dat een infrastructurele aanpassing altijd de voorkeur verdient boven een juridische maatregel, met de veelal daaraan verbonden handhavingslasten, wordt aan een aantal met borden te treffen maatregelen de bijzondere voorwaarde verbonden dat de weg op een bepaalde wijze moet zijn ingericht, voordat het betreffende bord kan worden toegepa st. Zo mag bijvoorbeeld het bord 'autoweg' alleen worden toegepast op een weg of weggedeelte dat een zekere minimale lengte heeft, van vluchthavens is voorzien, enz. Deze inrichtingseisen dienen enerzijds de uniformiteit, herkenbaarheid en verkeersveiligheid en anderzijds de handhaafbaarheid.) artikel 2. Geen overbodige borden De veelheid aan verkeerstekens op en aan de weg vermindert de vrijwillige naleving daarvan. Steeds meer wegbeheerders zien dan ook het nut van sanering van hun bordenbestand in. Naast de bepaling dat verkeerstekens slechts worden toegepast 'Voor zover dit bepaald nodig is" wordt in deze regeling nog op ander plaatsen een terughoudend gebruik van verkeerstekens bevorderd. In hoofdstuk II, paragraaf 1., wordt onder meer bepaald dat borden niet worden toegepast indien daarmee een

31 29 regeling beoogd wordt die overeenkomt met een gedragsregel of een ander verkeersteken. Zo dient het bord E1 (parkeerverbod) niet te worden geplaatst langs een rijbaan mer fietsstrook omdat het parkeren op een fietsstrook of op de rijbaan langs een fietsstrook reglementair reeds is verboden. Het bord einde vooírangsweg wordt, behalve als voorwaarschuwing, niet geplaatst indien voor de kruisende weg bord 86 (verleen voorrang) aanwezig is. En voorts wordt bij een verkeersdrempel niet een bord A1 (rnaximiumsnelheid) geplaatst. Tot slot wordt in de artikelen 4 en 5 limitatief aangegeven welke borden zich voor zonale toepassing lenen en welke combinaties van zones toelaatbaar zijn. In het kader van de uitbreiding van de reikwijdte van de Wegenverkeerswet (Stb. 225) zijn de mogelijkheden tot zonale toepassing van borden namelijk vergroot. Voorkomen moet worden dat zones elkaar overlappen, zonder dat de betreffende borden daadwerkelijk bij elkaar aanwezig zijn. Reden hiervan is dat de weggebruiker noch de met handhaving belaste functionaris in onzekerheid mag verkeren over het werkingsgebied van de geldende borden of combinaties van borden. artikelen 6 tot en met 16. en afmetingen. Voorschriften over de plaatsing van verkeersborden ten opzichte van het actiepunt, uitgedrukt in meters, zijn niet meer opgenomen. In de loop der jaren is de behoefte aan dergelijke voorschriften overvleugeld door de noodzaak om borden precies daar te plaatsen waat ze uit oogpunt van verkeersveiligheid het best voldoen, danwel op een plaats waaí ze doelmatig bevestigd kunnen worden. Het plaatsen van borden geschiedt noodgedwongen nogal eens in afivijking van de voorschriften, althans van de letter daarvan. Vrijwel altijd wordt in de geest van de regeling gehandeld, zodat er geen reden meer bestaat om de gedetailleerde voorschriften te handhaven. Overigens bestaat uit oogpunt van verkeersveiligheid en strafrechteldke handhaving aan plaatsing van borden op exact bepaalde afstanden vóór het zogenaamde actiepunt geen behoefte. Een bord is immers van kracht vanaf de plaats waar het staat. In nog sterkere mate gelden deze redeneringen voor de afmetingen van borden, zodat thans kan worden volstaan met het aangeven van enkele minimumafmetingen. De hoogte waarop borden worden geplaatst houdt verband met de gemiddelde zichthoogte (circa 1,50 m) van weggebruikers en met de benodigde vrije hoogte voor voetgangers en ander verkeer. Buiten de bebouwde kom wordt van de zichthoogte naar beneden afgeweken vanwege het plaatsen van twee borden aan één paal en binnen de bebouwde kom naar boven vanwege de grotere behoefte aan vrije hoogte

32 30 voor voetgangers. artikel 17 Retroreflecterende materialen. Dit zijn speciale oppervlaktematerialen die het licht (van koplampen) gericht weerkaatsen in de richting van de lichtbron. Een bepalende factor voor een goede zichtbaarheid van een verkeersteken is het contrast tussen het teken en de omgeving. Om de zichtbaarheid bij duisternis te waarborgeil, beveelt de CEMT1 aan alle verkeertekens op borden retroreflecterend uit te voeren. Naar de huidige inzichten is toepassing van retroreflecterende borden niet alleen buiten de bebouwde kom, maar ook binnen de bebouwde kom gewenst. Ook op wegen met openbare verlichting is gebruik van retroreflecterende materialen nuttig, omdat juist hier de borden vaak onvoldoende opvallen in hun omgeving. Voor zowel binnen als buiten de bebouwde kom wordt het gebruik van retroretlecterende materialen voor de meeste borden daarom thans voorgeschreven. Uit kostenoogpunt is dit niet beavaarldk. De toepassing van retroreflecterende materialen maakt het plaatsen van verkeersborden onder een hoek van 5 graden overbodig, zodat de desbetreffende bepaling niet meer nodig is. Er wordt nog onderzoek verricht naar het verschil in herkenbaarheid, opvallendheid van normaal (klasse I) en verbeterd (klasse II) retroreflecterend materiaal (volgens norm NEN 3381). De resultaten zullen voor alle wegbeheerders beschikbaar zljn. bord A1 (maximiumsnelheid) Hier worden krachtens het BABW de grenzen aansegeven waarbinnen maxima van 20, 30,50, 60 of 70 kmih op borden vastgesteld kunnen worden die naar beneden afwijken van de algemene snelheidslimieten ( 80 kmih buiten de bebouwde kom, 100 op autowegen en L20 op autosnelwegen). Naarmate het wegbeeld meer uitnodigt tot snelheden hoger dan de vastgestelde limiet, zal het aantal snelheidsovertreders toenemen. Het verschil tussen de vastgestelde limiet en de werkelijk gereden snelheid dient zo klein mogelijk te zijn. De 85- percentielwaarde, dat wil zeggen de snelheid die door 85Vo van de motoryoertuigen niet wordt overschreden, kan hierbij maatgevend zijn. Het kan zijn dat deze waarde massaal (namelijk tot 15Vo), maar in slechts in geringe mate wordt overschreden. Evenzo kan het voorkomen dat er een kleiner percentage overtreders is, terwijl de overschrijdinge n zeeí hoog zijn. De wegbeheerd er zal dus op basis van metingen en 1 Conférence Européenne des Ministres des Transports

33 31 waarnemingen en na afweging van de betrokken belangen van verkeersveiligheid, doorstroming, milieu, handhaafbaarheid en degelijke passende maatregelen moeten kiezen om tot een aanvaardbare 85-percentielwaarde te komen. De maatregelen kunnen bestaan uit voorlichting, gericht politietoezicht, aanvullende verkeersmaatregelen en desnoods aanpassing van de vastgestelde snelheidslimiet, maar de voorkeur gaat altijd uit naar feitelijke of andere aanpassingen in het wegontw rp, zodanig dat de gewenste snelheid als het ware wordt afgedwongen. Rijkswaterstaat zal de wegbeheerders vanuit verkeerstechnisch oogpunt blijven informeren over de mogelijkheden. Zo zal bijvoorbeeld nog voordat het RW L990, het BABW en deze ministeriële regeling inwerking treden een handboek Sanering verkeerstekens en Fysieke alternetieven verschijnen. De mogelijkheid tot vaststelling van een bebouwde kom wordt niet geboden. Dit heidsbelangen. De mogelijkheid tot vaststelling van een ten wordt eveneens niet geboden. hogere snelheid dan 70 km/h binnen de zou strijdig zijn met milieu- en verkeersveiliglagere snelheid dan 20 km/h bij gevarenpun- Het bepaalde ten aanzien van dit bord onder punt 3. maakt het mogelijk om in afivijking van het bepaalde in Hoofdstuk II.L.?. binnen de bebouwde kom de maximumsnelheid extra te benadrukken, waaraan soms behoefte bestaat op wegen met gescheiden rijbanen die wat betreft het ontwerp aan wegen buiten de kom doen denken. bord A 4 (adviessnelheid) Een adviessnelheid is naast toepassing in recreatiegebieden zinvol op plaatsen waar binnen een zekere marge aan de individuele weggebruiker zelf kan worden overgelaten in hoeverre een snelheidsvermindering daadwerkelijk moet plaatsvinden voor de eigen veiligheid; dit gelet op actuele, plaatselijke omstandigheden zoals verkeersintensiteit, weersomstandigheden, voertuig- eigenschappen, enz. In de Richtlijnen voor de bebakening en markering van wegen wordt aangegeven hoe het getal op het bord bepaald kan worden en welke aanvullende maatregelen nodig zijn. borden 83, 84 en 85 (voorrangskruispunr) De bestaande praktijk van \ileglating van de borden F.3, B4 of 85 ter voorkoming van verwarring wordt hier voortgezet. Deze in de Kroonjurisprudentie lange tijd met enige aarzeling gedoogde weglating, krijgt vaste grond onder de voeten doordat in het RVV

34 wordt aangesloten bu de in Europese verdragen vastgelegde betekenis van bord 86 ("geef voorrang" in plaats van "nadering voorrangskruising"). Een voorbeeld van weglatin g zal zich voordoen op verkeerspleinen, die zo klein zijn dat bord 85 verwaíring geeft met bord 86. Uiteraard dienen zowel de haaietanden als bord 86 aanwezig te zrjn. bord 87 (stop; verleen voorrang) van bord 87 dient beperkt te blijven tot gevallen waarin uitzichtbelemmeringen niet kunnen worden weggenomen c.q. de onoverzichtelijkheid van een groot of gecompliceerd kruispunt niet kan worden verminderd. De te treffen voorrangsregeling komt dan overeen met het informele voorrangsgedrag, met andere woorden op plaatsen waar de meeste bestuurders uit eigen beweging stoppen. bord C2 (eenrichtingsweg, gesloten richting) In het RVV 1990 heeft een positieve aanduiding, zoals vervat in de borden C4, D4 en D5 de voorkeur boven het bord CZ en moeten bovendien zo min mogeltjk borden worden geplaatst. Met de hiertoe gegeven toepassingsvoorschriften wordt tevens een terughoudend gebruik van dit bord bereikt, wat bevorderlijk is voor de geloofwaardigheid een dergelijk verbodsbord. borden D2 en D3 (ook wel alternatieve verkeerszuil genoemd) De kostbare verkeerszuil (model 62 tot en met 64 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1966) is in het RVV 1990 niet meer opgenomen. De tunctie van de zuil wordt overgenomen door de bord en D2 en D3, gecombineerd met een reflecterende gele koker. Deze koker is cilindervormig en ongeveer 0,8 m hoog. De toepassing van de koker zonder de bord en DZ en D3 is, gelet op de beoogde herkenning van het begin van een verkeerseiland, verwarrend en wordt daarom ten sterkste ontraden. borden H1 en H2 Uit het beginsel dat de inrichting van de weg in overeenstemming dient te zijn met het gewenste verkeersgedrag, vloeit voort dat een wegvak binnen de bebouwde kom zich niet alleen qua omgeving (bebouwing), doch ook qua inrichting en vormgeving duidelijk onderscheidt van het vooratgaande, buiten de bebouwde kom gelegen wegvak. Overigens kan het bord 50 km/h op de komgrens achterwege blijven omdat deze snelheidslimiet al volgt uit het bord bebouwde kom.

35 JJ Hoofdstuk III. Onderborden De voorschriften voor onderborden waarborgen. beogen enige minimale eisen van uniformiteit te Hoofdstuk IV. Verkeerstekens op het wegdek Ten aanzien van de afzonderlijke tekens op het wegdek worden enkele belangrrjke, nieuwe voorschriften gegeven. De blauwe streep Het plaatsingsvoorschrift voor de blauwe streep geeft een minrmumeis met het oog op de zichtbaarheid en herkenbaarheid van parkeerschijf mag worden geparkeerd. de plaatsen waar met gebruik van de De doorgetrokken streep Om een eenduidige interpretatie van de doorgetrokken witte streep te bevorderen dient de streep een zekerc lengte te hebben. Dit minimum is op 20 m gehandhaafd voor de streep waarmee de verboden worden beoogd, genoemd in artikel 76, eerste lid, onder a. en b. van het RVV In aansluiting hierop wordt in de Richtlijnen voor de Bebakening en markering van v/egen aanbevolen om, als voor markeringsdoeleinden toch een streep moet worden aangebracht, dan voor een streep van minder dan 10 m te kiezen. Zo kan in de praktijk worden vermeden dat strepen voorkomen die door hun lengte voor tweeërlei uitleg vatbaar zijn. Het verdrijvingsvlak Ingevolge artikel 77 van het RW 1990 mogen bestuurders verdrijvingsvlakken niet gebruiken. Het verdrijvingsvlak is een gedeelte van de rijbaan waarop schuine strepen zijn aangebracht. Indien het verdrijvingsvlak wordt gebruikt ter beëïndiging van een rijstrook, is voorwaarschuwing nodig in de vorm van verdrijfpijlen. Met name daar waar bestuurders niet ongehinderd kunnen doorgaan is immers behoefte aan een duidelijke voonvaarschuwing en dit geldt zeker ingeval van een een verbodsteken dat wordt aangebracht op het wegdek. Voor andere situaties waar het verdrijvingsvlak is aangebracht is de noodzaak tot het aanbrengen van verdrijfpijlen niet altijd aanwezig. Hiervan is bijvoorbeeld sprake bij