ARCHETYPEN IN HET SOCIAAL DOMEIN

Transcriptie

1 ARCHETYPEN IN HET SOCIAAL DOMEIN Dominante inrichtingsmodellen in relatie tot het programma van eisen VISD is een programma van de VNG dat wordt uitgevoerd in samenwerking met KING

2 Opgesteld door KING Datum 6 april 2014 Versie 0.8 2

3 Inhoud 1 In- en aanleiding: Eén! Inleiding Opgave voor gemeenten Doorontwikkeling VISD / PvE & Aard van dit document Varianten / Archetypen Nut en noodzaak van archetypes Praktische voorbeelden van nut & noodzaak 7 2 Archetypen De 5 archetypes Per archetype Hoe weet je welk archetype ben ik? Scope 15 3 Programma van Eisen (PvE) De plaat Prioritaire thema s binnen eerste oplevering PvE Overige aspecten 21 4 Archetype 1 Transitie-proof Het archetype PvE-plaat 24 5 Archetype 2 Totaal integraal Het archetype PvE-plaat Prioritaire thema s 33 6 Archetype 3 Geclusterd integraal Het archetype PvE-plaat Prioritaire thema s 43 7 Archetype 4 Integraal in 2e instantie Het archetype PvE-plaat Prioritaire thema s 51 8 Archetype 5 Geclusterde integraliteit elders Het archetype PvE-plaat Prioritaire thema s 58 9 Bronnen 63 3

4 1 In- en aanleiding: Eén! 1.1 Inleiding Alle gemeenten zullen op een manier vorm moeten en gaan geven aan de drie decentralisaties. Gemeenten zullen dit doen op een wijze passend bij hun lokale situatie, de kenmerken van hun bewoners en hun visie op het sociale domein en dienstverlening. Het mooie aan dit lokale gemeentelijke maatwerk is dat het tot de beste oplossing per huishouden en per gemeente zal leiden. Gezegd hebbende dat iedere gemeente op haar eigen manier vorm zal geven aan de decentralisaties zijn er ook overeenkomsten tussen gemeenten te ontdekken. Anders gezegd naast alle verschillen tekenen zich ook een aantal overeenkomsten af. Gemeenten die het grofweg op dezelfde manier aanvliegen. En het is dan het transformeren naar een nieuw sociaal domein. In het regeerakkoord Bruggen Slaan staat de ambitie voor een nieuw sociaal domein als volgt verwoord: Eén gezin, één plan, één regisseur is het uitgangspunt bij de decentralisaties in het sociale domein: bij de wet werken naar vermogen, de algemene wet bijzondere ziektekosten, de wet maatschappelijke ondersteuning en de jeugdhulpverlening. Dit vergt ook één budget en één verantwoordelijke van overheidszijde. Er komt een einde aan de praktijk waarbij vele hulpverleners langs elkaar heen werken bij de ondersteuning van één gezin. De ambitie kan op vele manieren praktisch vorm worden gegeven. Met andere woorden met deze ambitie in de hand kan je verschillende keuzen in de inrichting maken. Er lijken zich dus in den lande een aantal smaken af te tekenen. Het voordeel van het zichtbaar maken van deze verschillende smaakjes is dat je door op de overeenkomsten te focussen makkelijk(er) van elkaar kan leren, beter oplossingen voor een bepaald type gemeente kan ontwikkelen, met andere woorden: je hoeft niet 403 maal het wiel uit vinden. Het voordeel van een aantal vraagstukken omtrent het vormgeven aan de 3 D s gemeenschappelijk, met enigszins soortgelijke gemeenten, op te pakken is dat het een drukkend effect op de kosten van ontwikkelen kan hebben en er van elkaar geleerd kan worden. Om deze reden worden er in dit document archetypen beschreven. Deze archetypen, oermodellen, beschrijven in de basis de inrichtingsmodellen welke zich nu in den lande aftekenen. Geen enkel archetype zal één op één op een gemeente passen. Het doel is ook niet om gemeenten te ordenen. Het doel van de archetypen is overeenkomsten tussen gemeenten zichtbaar te maken om op die manier gemeenten elkaar te (kunnen) laten faciliteren en gemeenten door KING, VNG en Rijk beter te kunnen ondersteunen. De primaire insteek van de wijze waarop de archetypen in dit document beschreven zijn is de doorontwikkeling van de Verkenning informatievoorziening sociaal domein (verder: VISD) en meer specifiek binnen VISD ten behoeve van het programma van eisen (verder: PvE). De archetypen zijn, op een verder en / of meer gespecificeerd uitegewerkte vorm, tevens geschikt en bruikbaar voor andere doeleinden. 4

5 1.2 Opgave voor gemeenten Gemeentes dienen feitelijk het adagium één praktisch handen en voeten te geven. Het adagium één gaat over: - één toegang, - één plan - één regisseur - één budget - één verantwoordelijke aan overheidszijde te komen, en - er dient integraal, betekent volledig, in zijn geheel, gewerkt te worden, en - tot slot, zal er één voor één gewerkt dienen te worden, omdat er maatwerk geleverd moet worden. Gemeentes dienen methoden te ontwikkelen om de realiteit, de integrale fluïde en nooit gelijke huishoudens, te bedienen vanuit rationele regelingen. Onderstaand is dit visueel gemaakt. De kunst, en grote opgave is om te komen tot: 1. de beste oplossing voor het huishouden 2. tegen de laagste maatschappelijke kosten 3. in ogenschouw houdend de houdbaarheid van het sociale stelsel De vraag is hoe je dat moet organiseren. De informatievoorziening binnen het Sociaal Domein kan daar soms oplossingen voor bieden, soms in faciliteren, maar soms ook een drempel in zijn. 1.3 Doorontwikkeling VISD / PvE & Aard van dit document Deze archetypen worden opgeleverd ten dienste van het doorontwikkelen van de Verkenning Informatievoorziening Sociaal Domein (verder: VISD). Van de typen kan natuurlijk veel breder gebruik worden gemaakt. Er dienen dan vertaalslagen vanuit de archetypen ten behoeve van de andere doeleinden gemaakt te worden. Het doel van dit document is om te ordenen, om handvatten te geven, om te zoeken naar soortgelijke werkwijzen en aanpakken. De types zijn scherp neergezet. Opdat het op deze 5

6 manier een handreiking kan zijn aan gemeentes. Wanneer een gemeente grofweg kwalificeert als een bepaald type kan zij aan de hand van dit document en de checklist PvE (bijlage: excelsheet) controleren of in hetgeen ten aanzien van de drie decentralisaties nodig is, is voorzien en zo niet, in welke volgorde (prioritering) de resterende taken het best kunnen worden opgepakt. Vanuit de archetypen is ook focus aangebracht in de activiteiten als onderdeel van het ondersteuningsprogramma en, waar relevant, de ontwikkellijnen van VISD. 1.4 Varianten / Archetypen Met het decentraliseren van taken ontstaan er zoals gezegd allerlei varianten. Want wanneer je naar de gemeenten decentraliseert zouden er immers theoretisch even zo veel varianten kunnen ontstaan als er gemeenten zijn, te weten 403. Dat is echter niet waarschijnlijk. Het is meer waarschijnlijk, en hier wordt ook in diverse brieven aan gerefereerd (BRON brieven data en ref nrs invoegen), dat er zich een aantal modellen zullen uitkristalliseren. In dit document worden deze modellen archetypen genoemd (zie tevens onder kop 2. Archetypen) 1.5 Nut en noodzaak van archetypes Er is behoefte aan een het onderkennen van: - een aantal dominante modellen, - over in welke mate waarin en de wijze waarop de gemeenten vorm geven, - aan de door de drie decentralisaties en het regeerakkoord bruggen slaan, - gevraagde integraliteit ( het principe één ). Deze behoefte is er omdat: 1. Deze modellen ordenend zijn voor waar in het proces voor wie informatie, beschikbaar moet zijn en welke privacy issues dat oplevert. Daarmee maakt het ook de benodigde werkprocessen inzichtelijk. 2. Deze modellen en de daarbij achterliggende keuzes zijn bepalend voor de mate waarin het ICT landschap "omgevormd" moet worden om de nieuwe taken vanuit de decentralisaties adequaat te ondersteunen. 3. Het College Bescherming Persoonsgegevens een Privacy Impact Assessment (PIA) wil uitvoeren op deze modellen. 4. Er een zekere behoefte is aan standaardisatie. Dit klinkt wellicht paradoxaal, echter toewerken naar één huishouden, één plan, één regisseur, naar integraliteit vereist dat er meer gegevens uitgewisseld moeten en gaan worden. Wanneer gegevens voortduren geconverteerd dienen te worden en / of systemen niet of niet goed met elkaar praten is het uitwisselen van gegevens complexer en duurder. Er is dus behoefte aan gegevensstandaardisatie en gegevensknooppunten en wellicht, voor sommige functies, ook aan gestandaardiseerde infrastructurele voorzieningen. Ten aanzien van de onderdelen 1 en 2 is het checklist voor gemeenten. Het derde onderdeel is van belang vanwege de benodigde bescherming van persoonsgegevens, met andere woorden ten aanzien van de privacy-eisen. Het laatste ziet op het aandragen van en / of ontwikkelen van producten en standaarden ten behoeve van uniformiteit (en uitwisselbaarheid) en het gezamenlijk (als meerdere gemeenten) kunnen dragen van (o.a. ontwikkel- en beheer)lasten. Daar waar je ziet dat functionaliteiten voor ieder archetype van belang zijn, kun je gevoeglijk aannemen dat het ontwikkelen van een standaard uiteindelijk gewenst is. 6

7 Het is van belang je te realiseren dat hoe integraler je werkt, hoe meer maatwerk je levert, hoe ingewikkelder het wordt voor bedrijfsvoering, waaronder informatievoorziening valt. Wederom: de archetypen zouden, met een nadere uitwerking, breder gebruikt kunnen worden. Zo zouden ze onder andere gebruikt kunnen worden voor: - het ontwikkelen risicoanalyses, - het herijking van gemeentebrede dienstverleningsconcepten (hoe verhoudt de gemeentebrede dienstverlening zich tot de dienstverlening in het sociale domein), - het bepalen van veranderstrategieën, het maken van een evaluatie / toetsingskader ten aanzien van het functioneren van het nieuwe sociale domein, - het faciliteren en / of ontwikkelen van leerprocessen. 1.6 Praktische voorbeelden van nut & noodzaak Om nut en noodzaak te vertalen naar de dagelijkse praktijk een aantal (fictieve) praktijkvoorbeelden. De gemeente Laargetnileeh heeft zich ten doel gesteld om de fysieke toegang tot het sociaal domein voor al haar inwoners bij het een buurtteam te leggen. Daarnaast zet Laargetnileeh volledig in op het realiseren van een digitale overheid in Voor inwoners zal dit betekenen dat in 2017 alle meldingen, signalen en aanvragen digitaal gebeuren. Wanneer inwoners digitaal niet vaardig zijn kunnen zij natuurlijk binnen lopen bij het buurtteam. De buurtteammedewerker zal dan samen met de inwoner de digitale aanvraag invullen. De gemeente Laargetnileeh heeft met de inrichting van het digitale aanvraagproces al een enorme slag gemaakt. Tevens heeft zij de buurtteams al in de steigers staan. Dan de gemeente Meelborpitlum. Zij wil de huidige toegangen, de Wmo-lokketen, de huidige bureau s jeugdzorg en het werkplein gewoon laten voortbestaan. Zij wil alleen voor die inwoners die gerekend worden tot multi-probleem huishoudens een integraal team in het leven roepen. De werkprocessen binnen de huidige toegangen lopen eigenlijk prima. Daarnaast kan voor de te ontwikkelen werkwijze van het integraal team goed worden aangesloten bij de huidige werkwijze van het veiligheidshuis. De buurgemeente van Meelborpitlum en Laargetnileeh, de gemeente Tajegdeog, denkt anders over de decentralisaties. Zij vindt de kaders en de nieuwe doelgroep nog te weinig duidelijkheid bieden, maar wil natuurlijk wel graag continuïteit van ondersteuning bieden en is daarom proactief bezig om de per 1 januari 2015 benodigde ondersteuning in te kopen. Ook is zij samen met de Bureaus Jeugdzorg aan het kijken hoe ze een doorverwijskoppeling van het gemeenteloket naar het jeugdzorgloket kunnen inregelen. Alle drie de gemeenten hebben een andere focus, maar allen hebben de behoefte aan een checklist. Om te weten of ze compleet en toekomstbestendig aan het in richten zijn, om te checken of ze niet per ongeluk toch iets vergeten, om te weten of ze in ieder geval het minimaal noodzakelijk hebben ingeregeld en om, indien er nog zeer veel te realiseren valt, te prioriteren. Tevens hebben zij behoefte aan standaardisatie. Gezinnen verhuizen van gemeente naar gemeente. Daarnaast, en wellicht daarenboven, dienen gegevens in alle drie de gemeenten in ieder geval beleids-, stuur- en financiële informatie tussen leefdomeinen uitgewisseld en / of verzameld te kunnen worden. 7

8 In Tweede Kamer worden ondertussen vragen gesteld over de privacy-bestendigheid van de manier waarop de gedecentraliseerde taken worden uitgevoerd door de gemeenten. Op 1 januari 2014 (bron: CBS.nl) zijn er 403 gemeenten. Het is ondoenlijk, en zeer duur, om 403 Privacy Impact Assessments (verder: PIA) te doen. Het is wel doenbaar om vijf PIA s te doen. Het voordeel hiervan is dat het een verantwoordingsdoel richting de landelijke politiek dient en gelijktijdig gemeenten duidelijkheid geeft over de juridische houdbaarheid van hun werkwijze. 8

9 2 Archetypen Een archetype is een geïdealiseerd oermodel dat ten grondslag ligt aan latere varianten. Een archetype is dus een model. Een model past nooit helemaal. En er zijn altijd variaties binnen een model. Een archetype is zoals gezegd en geïdealiseerd oermodel. Dit oermodel wordt in dit document beschreven. N.B. Van groot belang is dat het ene model niet beter of slechter is dan het andere. De modellen bieden geen normatief kader. Natuurlijk zullen er per gemeente vele verschillende variaties en nuances zijn. Wel is het zo dat er een duidelijk onderscheid te zien is tussen de typen. Wanneer een gemeente denkt in twee typen te vallen gaat het om de grootste gemene deler, met andere woorden om het (de) bepalende element(en). Verder in het document worden er een aantal voorbeelden genoemd van de grote gemene deler en bepalende elementen. De basis van de archetypen is pragmatisch. Er is gekeken welke typen je in de praktijk ziet uitkristalliseren. Deze zijn beschreven. De insteek die gekozen is, is die van degene voor wie je het systeem primair inricht, te weten het huishouden met de (tijdelijke) ondersteuningsvraag. De archetypen zijn dus gestoeld op de praktijk. De onzekerheden en variaties in het sociale domein zijn, zeker op dit moment, zeer groot. De archetypen dienen als ijkpunt, als vertrekpunt. 9

10 2.1 De 5 archetypes Welke archetypes onderscheiden we? - Archetype 1 Transitie-proof - Archetype 2 Totaal integraal - Archetype 3 Geclusterd integraal - Archetype 4 Integraal in 2 e instantie - Archetype 5 Geclusterde integraliteit elders In onderstaande tabel worden de typen kernachtig toegelicht middels drie kolommen: - in de eerste kolom het doel van archetype, - in de tweede kolom staat beschreven wat het archetype grofweg inhoudt, em - in de derde kolom staat waarom je, wellicht tijdelijk, voor dit archetype kiest. Type Doel Wat Waarom Archetype 1: Transitie-proof - borgen je continuïteit van (tijdelijke) ondersteuning op huidige kwaliteitsniveau, en - minimaliseren van niet-financiële uitvoeringsrisico s - de kolommen blijven naast elkaar bestaan - de ambitie 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur laat je tijdelijk los - geen financiële duidelijkheid - onvoldoende kennis over nieuwe doelgroepen - kaders nog niet duidelijk genoeg - wijze keuze om even te wachten Archetype 2: Totaal integraal - de beste oplossing voor het gezin - tegen de laagste maatschappelijke kosten - in ogenschouw houdend de houdbaarheid van je sociale stelsel - vanaf het eerste contact totaal integraal kijken indien nodig - grote preventieve en vroegsignalerende werking (erger voorkomen) - eerder terug naar de 0 e lijn (eigen kracht) - 1 toegang tot het totale sociale domein creëren (kan middels wijkteams, maar ook op centraal of ander niveau) - omdat je overtuigt bent dat je met vroegtijdige signalering erger kunt voorkomen - omdat je overtuigt bent dat ieder huishouden uniek is en niet te kolom-iseren en /of te categoriseren is 10

11 Type Doel Wat Waarom Archetype 3: Geclusterd integraal Archetype 4: Integraal in 2 e instantie - de beste oplossing voor het gezin - tegen de laagste maatschappelijke kosten - in ogenschouw houdend de houdbaarheid van je sociale stelsel - de beste oplossing voor het gezin - tegen de laagste maatschappelijke kosten - in ogenschouw houdend de houdbaarheid van je sociale stelsel - geclusterde toegang, bijv. 1 voor zorg en jeugdzorg en 1 voor financiële- en inkomensondersteu ning (incl. SDV en minima) - NB er zijn vele vormen van clustering mogelijk! de toegang (1 e instantie) blijft ingeregeld in kolommen, daar wordt enkel- en eenvoudig (vanuit de kolom) naar de (tijdelijke) ondersteuningsvraag gekeken, eerst wanneer in de kolom blijkt dat er veel meer aan de hand is wordt een gezin / huishouden doorgezonden naar een integraal team (2 e intstantie) er wordt vanuit gegaan dat het gezin / de burger zelf en / of de betrokken specialisten de benodigde input (informatie) omtrent een gezin aanleveren. - de (tijdelijke) ondersteuningsbehoefte van huishoudens blijkt zich vooral binnen een bepaald cluster te bevinden. - de werkwijze, behoefte aan (tijdelijke) ondersteuning, wordt specifiek geacht voor een bepaald cluster. het gros van de burgers met (tijdelijke) ondersteuningsvraag komt met een enkel- en / of eenvoudig vraag, danwel is grotendeels zelfredzaam, het loont, financieel, om middels standaardisatie een efficiency slag (standaardisatie in 1 e instantie) te maken 11

12 Type Doel Wat Waarom Archetype 5: Geclusterde integraliteit elders - de beste oplossing voor het gezin - tegen de laagste maatschappelijke kosten - in ogenschouw houdend de houdbaarheid van je sociale stelsel geclusterde toegang, bijv. 1 voor zorg, 1 voor jeugdzorg en 1 voor financiële- en inkomensondersteu ning kenmerkend is dat de toegang bij een derde partij is ondergebracht: bijv. zorg bij de zorgverzekeraar, en bijv. jeugdzorg bij een regionale eenheid. de (tijdelijke) ondersteuningsbehoefte van huishoudens blijkt zich vooral binnen een bepaald cluster te bevinden. de werkwijze, behoefte aan ondersteuning, wordt specifiek geacht voor een cluster daarnaast wordt in dit type de integraliteit het grootst geacht wanneer de taak, omwille van elders de te bieden integraliteit op zorg, elders wordt ondergebracht Je kan altijd van het ene archetype naar andere archetype migreren. Het kan goed zijn dat een gemeente op 1 januari 2015 de ambitie heeft om transtie-proof te zijn. Echter op als stip op de horizon (1 januari 2020) de ambitie heeft om integraal in 2 e instantie te zijn. Dan kwalificeert de gemeente als: Integraal in 2 e instantie. Een ander voorbeeld, een gemeente kan tevens op 1 januari 2015 geclusterd integraal als ambitie hebben (met bijv. sociale wijkteams voor wmo, minima, schuldhulp, inkomens- en participatie ondersteuning en daarnaast jeugdteams voor de jeugdzorg). Echter als stip op de horizon (1 januari 2020) heeft deze gemeente: Totaal integraal. Dan kwalificeert deze gemeente als: Totaal integraal. Zoals gezegd gaat het om de grootste gemene deler en het uiteindelijke ambitieniveau. 12

13 NB Transitie-proof is, naar waarschijnlijkheid, een tijdelijk type. Dat is aan de doelstelling ook te zien. De andere vier typen zijn permanent. Dat wil zeggen volgens de huidige verwachting kwalitatief en financieel houdbaar. Welke type het beste bij de lokale situatie past, hangt af van o.a. de bevolkingsopbouw, de politieke kleur van de gemeente, de financiële situatie en keuzen die een gemeente maakt en het soort gemeente dat je wilt zijn of bent. Naast geclusterde integraliteit elders zouden de archetypen Totaal integraal en Integraal in 2 e instantie ook als Totaal integraal elders en Integraal in 2 e instantie elders denkbaar zijn. In deze indeling zijn Totaal integraal elders en Integraal in 2 e instantie elders echter zeer bewust niet als losse types beschreven, maar als varianten binnen de bekende archetypen. De reden hiervoor is dat de varianten Totaal integraal elders en Integraal in 2 e instantie elders niet dusdanig substantieel verschillen van en / of de verschillen geen substantiële impact hebben op de inrichting, werkprocessen en benodigde ICT voorzieningen ten opzichte van de archetypen Totaal integraal en Integraal in 2 e instantie dat een separate archetypering noodzakelijk is. 2.2 Per archetype Per archetype wordt in dit document het volgende beschreven: - Een toelichting op het model. Hierin staat verwoord hoe het model werkt en welk(e) doel(en) het model dient en de karakteristiek van het model. - Wat het model betekent voor de informatievoorziening. Dit is gedaan aan de hand van het PvE. Het PvE wordt op hoofdlijnen voor het betreffende archetype ingevuld. Als bijlage bij dit document is een excelsheet gevoegd waarin exact per functionaliteit van het PvE wordt uitgewerkt wat met welke prioriteit dient te worden ingeregeld. De prioritering en invulling van het op het type aan de hand van twee onderdelen: o De prioritaire thema s Signalering & melding Registratie en Zaakgericht werken Informatieveiligheid 13

14 o Sturing & bekostiging Overige aspecten 2.3 Hoe weet je welk archetype ben ik? Er is een zeer basale vragenboom om te achterhalen welk type gemeente je bent. Het doorlopen van deze vragenboom geeft een eerste indicatie over wat voor soort gemeente je bent. Middels enige verdieping kan eenvoudig achterhaald worden of deze eerste indeling klopt en welke variaties jouw gemeente heeft aangebracht op het type. Het ondersteuningsprogramma faciliteert hierin. De vragenboom vult een gemeente idealiter twee maal in: 1. Stip op de horizon: Waar wil je uiteindelijk (1 januari 2020) staan? Wat zijn je uiteindelijke ambities? 2. De nabije toekomst: Wat wil je bereikt hebben op 1 januari 2015? De eerste invul-ronde (de stip op de horizon) is bepalend voor de bepaling van het archetype. De tweede invul-ronde is om te bepalen wat je gezien de ambitie in de nabije toekomst, vanuit informatiekundig perspectief, ingeregeld dient te hebben op 1 januari Onderstaand de vragenboom: 14

15 2.4 Scope Gemeentelijke informatie over, voor en door burgers met (tijdelijke) ondersteuningsbehoefte Dit document gaat over de informatiebehoefte van het Sociale domein. De vraag is waar de grens ligt: Wat valt binnen en wat valt buiten de scoop van deze archetypes? Om dit duidelijk te maken wordt gebruik van onderstaand figuur uit het VISD document (BRON invoegen). Grofweg ligt de grens van de scope bij informatie omtrent, over, voor en door burgers die een (tijdelijke) ondersteuningsbehoefte hebben en / of personen en organisaties die daarbij betrokken zijn. Het gaat om informatiestromen die ten behoeve van de gemeentelijke dienstverlening en bedrijfsvoering worden gebruikt. Het zijn dus, in bovenstaand figuur om informatie over, voor en door inwoners die ondersteuning nodig (ca. 12 %) hebben en burgers met multi-problemen (ca. 3 %). Buiten de scope valt het reguliere leven. Daarmee vallen ook vindplaatsen van informatie in het reguliere leven buiten de scope. Deze vindplaatsen in het reguliere leven zijn in twee categorieën te onderscheiden: a) De logische vindplaatsen, en b) Overige vindplaatsen Een uitzondering zijn de signalen welke uit het reguliere leven komen en die betrekking hebben op informatie over, voor en door burgers die een (tijdelijke) ondersteuningsbehoefte hebben. Deze vallen wel binnen de scope Logische en overige vindplaatsen Voorbeelden van logische vindplaatsen zijn (geen uitputtende lijst): - Huisarts - Scholen - Peuterspeelplaatsen / Kinderdagverblijven - Consultatiebureaus - Woningbouwcoöperaties Voorbeelden van overige vindplaatsen zijn (geen uitputtende lijst): - IND - Belastingdienst 15

16 Logische vindplaatsen zijn plaatsen waaruit logischerwijs signalen komen, van burgers zelf, van hun netwerk, of van professionals, dat het (tijdelijk) minder goed lukt in het reguliere leven. Overige vindplaatsen zijn bronnen waar informatie over o.a. burgers met een (tijdelijke) ondersteuningsbehoefte is opgeslagen, maar die niet logischerwijs constateren dat burgers een (tijdelijke) ondersteuningsbehoefte in het sociaal domein hebben. Uiteindelijk is informatie van zowel logische als overige vindplaatsen waarschijnlijk van belang. Waarbij de volgorde is: eerst de verbinding met logische vindplaatsen inregelen en vervolgens die van overige vindplaatsen toevoegen. Zoals gezegd: Alhoewel het reguliere leven buiten de scope valt, wordt een uitzondering gemaakt ten aanzien van signalen van logische (of overige) vindplaatsen. Deze signalen dienen opgevangen te worden binnen in de informatievoorziening sociaal domein en het inregelen van ontvangst- en verwerkingsmogelijkheid van deze signalen valt binnen de scope Huishouden In het regeerakkoord en vele andere documenten wordt, net als in dit document gesproken over één gezin of één huishouden. Idealiter wordt voor dat ene gezin / huishouden één plan gemaakt. Dit betekent voor de informatievoorziening dat je op huishoudniveau over data en / of plannen wil beschikken. Het probleem is echter dat een huishouden een zeer fluïde, lastig grijpbaar begrip is. Is het een traditioneel gezin? Vader, moeder en 1,7 kind of is het een studentenhuis, is het een co-ouderschap, is het een alleenstaande vader met kinderen, zijn het een opa- en een oma, twee oma s bij elkaar 16

17 Daarnaast wijzigt de samenstelling van een huishouden door de tijd heen. Eén huishouden is dus geen vastomlijnd, maar eerder een zeer rekbaar begrip. Naast het fluïde karakter van het huishoud-begrip is het daarnaast, wanneer je een groep gedefinieerd hebt, is het nog de vraag welke leden van de groep, naast de regisseur, inzage in gegevens uit die groep hebben. In het kader van zelfredzaamheid is inzicht in het eigen (klant)dossier wenselijk. Deze inzicht-wens conflicteert in sommige gevallen met de wens huishouden in één plan en soms ook één dossier bij elkaar te brengen. Zo is het bijv. niet wenselijk dat de vader van een huishouden kan zien dat zijn dochter zich zorgen maakt dat ze wellicht uitgehuwelijkt wordt door haar vader. Echter nu staan gemeenten voor een vraagstuk: Hoe gaan ze om met het de definitie en identificatie van het begrip huishouden of gezin? Er zijn een aantal oplossingen denkbaar: - Specifiek voor de multi-probleem gezinnen / huishoudens is het, gezien ook het geringe volume (ca. 3 %) doenbaar om dit per gezin / huishouden te bepalen en bij te houden en daarmee dus per gezin de definitie passend te maken en de personen behorend tot het gezin / huishouden aan te passen aan de nieuwe realiteit (met andere woorden periodiek herijken, bijv. de inwonende nieuwe vriend van moeder vertrekt weer, kind is meerderjarig geworden en geëmigreerd, of kindje geboren, etc.,etc.) De oplossing is hier dus het handmatig, casus voor casus, en frequent opbouwen en bijwerken van groepen. Daarmee is het dilemma tussen de inzicht-wens van individuele burgers binnen het huishouden en de selectie van welke data dan ten behoeve van welk individuele burger binnen het huishouden beschikbaar gesteld dient te worden nog niet opgelost. - Daarnaast kan de oplossing wellicht gevonden worden in big data -achtige oplossingen. Dit is een technische en (grotendeels) geautomatiseerde oplossing voor dit definitie en identificatie- probleem te vinden. Naast de vraag van de technische haalbaarheid van deze oplossing is het de vraag of dit ethische en / of juridisch houdbaar is. Op dit moment is er nog geen big data oplossing voor handen. Echter in de Utrecht zijn de mogelijkheden die big data wellicht biedt wel aan het onderzoeken. Ook hiermee is nog niet direct een oplossing gevonden ten aanzien van het dilemma omtrent de inzichtwens. In dit document wordt het huishoud / gezin dilemma niet uitgediept. Het valt dus (tijdelijk) buiten de scope. Het is echter wel van groot belang in een aantal van de archetypes. Op dit moment is het reeds complex genoeg om e.e.a. in te regelen op het niveau van de individuele burger. Om die reden de beperking van de scope. Wel zullen we per archetype aan geven hoe groot het belang is om op korte termijn een oplossing voor dit vraagstuk te komen. 17

18 3 Programma van Eisen (PvE) 3.1 De plaat Per archetype zal op hoofdlijnen worden aangegeven wat nodig is uit de PvE plaat. Deze plaat biedt een overzicht van alle applicatie die je nodig (kunt) hebt (hebben) om de decentralisaties vanuit informatiekundig perspectief te laten slagen. In de plaat zijn de applicaties geordend naar gebruiker, te weten: - de burger - de gemeente, en - de ketenpartners Tevens zijn de applicaties geordend naar bedrijfsfuncties, zoals klantcontact, financiële afhandeling, etc. De applicaties voor de gemeente zijn onderverdeeld in specifieke en generieke applicaties. De specifieke applicaties zijn specifiek voor het sociale domein. De generieke applicaties worden breder of gemeentebreed gebruikt en dienen naast het sociale domein ook andere domeinen. Er wordt per archetype op hoofdlijnen aangegeven welke functionaliteiten van groot belang zijn. In de, als bijlage bij dit document horende, excelsheet staat exact per functionaliteit aangegeven waarom en in hoeverre deze van belang is en wordt er een prioritering aangehangen. De prioritering welke in dit document en de excelsheet wordt gehanteerd is de volgende. Prioriteit 0 Geldend voor ieder archetype Toelichting In elk archetype altijd per direct noodzakelijk. Indien het niet structureel is in te regelen per , dan is een work around noodzakelijk. 18

19 1 Zeer belangrijk in het archetype. Noodzakelijk zo niet uitermate wenselijk om per ingeregeld te hebben. 2 Belangrijk. Past binnen de doestelling van het archetype. Geldend binnen Dient maximaal 1 jaar na de datum van de decentralisaties specifiek archetype operationeel te zijn. 3 Past binnen de doelstelling van het archetype. Is ter toetsing, verfijning of verbetering van het archetype. Dient maximaal 2 jaar na datum van de decentralisaties operationeel te zijn. 4 Goed om te hebben, past binnen doelstelling archetype, maar kan ook over X aantal jaar 5 Hooguit aardig om te hebben. Dient geen direct doel binnen het archetype. Er zou in sommige gevallen ook kunnen staan niet van toepassing In dit document wordt in hoofdlijnen aangeven wat van belang is. Zo wordt er, in de plaat zelf, visueel gemaakt wat er ingeregeld dient te worden en met welke prioriteit dit gedaan dient te worden. Deze prioritering wordt aangebracht op basis van de karakteristiek en het doel van het archetype. NB prioriteit 5 wordt in dit document niet aangegeven. Daarnaast wordt aangesloten bij prioritaire thema s en overige aspecten. In dit document wordt dezelfde prioritering gehanteerd als in bovenstaande tabel. 3.2 Prioritaire thema s binnen eerste oplevering PvE Binnen de doorontwikkeling van het PvE zijn een aantal prioritaire thema s benoemd voor de eerste oplevering via de cocreatie site ( Uit analyse blijkt dat dit de thema s zijn welke als eerste, met voorrang, opgepakt dienen te worden. Onderstaand worden de verschillende prioritaire thema s toegelicht. De thema s beslaan meerdere gebruikers, bedrijfsfunctie en applicaties van het PvE Signalering en melding Vanuit verschillende plekken ontstaan signalen die leiden tot meldingen over burgers en gezinnen. Deze ontstaan bijvoorbeeld bij buren, familieleden en professionals. Deze professionals kunnen werkzaam zijn bij publieke (ook vanuit de gemeente zelf) maar ook private partijen. De vraag is waar deze partijen met hun meldingen over een burger of gezin moeten zijn. Een gemeente dient dat proces verder vorm te geven. Hierbij kan de gemeente ook onderscheid aanbrengen in de soort melding, door meldingen die te maken hebben met mishandeling door te geleiden naar het in oprichting zijnde bovenlokale AMHK. Zo dienen de volgende vragen beantwoord te worden: Op welke wijze wil de gemeente meldingen ontvangen? Waar worden de meldingen ingenomen en geregistreerd? Wanneer en op welke wijze en door wie worden meldingen opgevolgd? Welke actoren (binnen en buiten de gemeente) moeten op de hoogte worden gebracht van de (voortgang en opvolging) van de melding? Meldingen zijn niet alleen afkomstig van natuurlijke personen. Ook een wijziging in een gegevensregister kan leiden tot een automatische melding. Welke geautomatiseerde meldingen zijn er van belang? Dit kan uit van de eigen kernregistraties afkomstig zijn maar ook van erbuiten (waaronder de basisregistraties). Het is van belang om het verwerken en opvolgen van meldingen goed te organiseren en daarmee kan worden voorkomen dat meldingen en de 19

20 eventuele opvolging daarvan versnipperd raakt. Signaleren is het melden van een signaal. Het is als volgt omschreven: Bieden van een functionaliteit aan derden(burgers en (keten)partners) voor het signaleren van problemen bij een burger of gezin. Deze functionaliteit kan aan burgers bijvoorbeeld worden geleverd via een e-formulier en aan partners via een (web)service welke zij vanuit hun eigen specialistische informatiesystemen kunnen aanspreken Registratie en Zaakgericht werken De registratie betreft het kunnen registeren van formele aanvragen. Dit is geregeld met de functionaliteit: Aanvragen producten en diensten. Om iets te kunnen aanvragen moet je als inwoner wel weten wat je kunt aanvragen op welke manier en afspraken kunnen maken. Zaakgericht werken gaat over hoe je die formele aanvragen verwerkt. Hier zijn twee opties: a) je richt per dienst of product een zo efficiënt mogelijk proces in om te komen tot levering b) het zaakgericht werken is zo effectief mogelijk. Het proces van zaakgericht werken is, het liefst al vanaf het moment van registratie, zo breed mogelijk in gezet opdat er maximaal regie kan worden gevoerd (Bron: VISD rapport). Zeker wanneer er sprake is van een brede(re) registratie en een de effectieve wijze van zaakgericht werken dan onderkent men dat het juiste gebruik van zaakgericht werken en de bijbehorende standaarden (ZTC, RGBZ, StuF-ZKN) binnen dit nieuwe domein moet worden onderzocht en gedefinieerd. In de bijlage bij het VISD-rapport over het concept PvE ten behoeve van de regievoering in het sociaal domein staat onder het kopje generieke functionaliteit beschreven waar zaakfunctionaliteit aan moet voldoen. Maar er wordt open gelaten hoe deze zaakfunctionaliteit en de bijbehorende standaarden gebruikt moeten worden in het sociaal domein. Dit is ongewenst omdat dit ertoe zal leiden dat gemeenten en leveranciers hierin elk hun eigen keuzes zullen maken, wat ten koste gaat van standaardisatie (en vooral de daarmee gepaarde kostenbesparingen) en interoperabiliteit. Bovendien spelen er enkele bijzondere vraagstukken in het sociaal domein die om een nader onderzoek vragen. Bijvoorbeeld de relatie tussen enkelvoudig en meervoudig ondersteunen, het toepassen van zaakgericht werken voor het complexe en onvoorspelbare proces van meervoudig ondersteunen en het uitwisselen van zaak-informatie met diverse andere hulpverleners en andere partijen in het netwerk rond het gezin Informatieveiligheid De komende decentralisaties maken het voor gemeenten mogelijk om de dienstverlening beter, integraler en meer in samenhang te organiseren, maar dit moet natuurlijk wel veilig gedaan worden. Het uiteindelijke doel van het project informatiebeveiliging sociale domein is het leveren van beveiligingsproducten die de gemeenten helpen de juiste aandacht te geven aan de gewenste beveiligingseisen die noodzakelijk zijn. Deze beveiligingseisen zijn afhankelijk van onderkende risico s welke inwerken op de processen, systemen en informatie en dienen te passen binnen het stramien van de geaccepteerde Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten. Het helpt gemeenten bij het borgen van goede en zorgvuldig en veilige gegevensuitwisseling en procesuitvoering en dit is een noodzakelijke randvoorwaarde. 20

21 Goed en zorgvuldig gegevensdelen in het sociale domein vraagt namelijk ook aandacht van een goede beveiliging die betrekking heeft op processen & organisatie, kennis & bewustwording en gedrag Sturing & bekostiging In het sociale domein gaat in veel gemeente na meer geld om dan in het fysieke en stedelijke domein. Alleen dit feit al geeft nut en noodzaak aan van de sturing & bekostiging. Binnen dit thema spelen vragen als: Hoe ga je inkopen? Hoe ga je sturen? Hoe ga je bekostigen? Hoe ga je facturen betaalbaar stellen? Hoe hou je je budgeten in de gaten? Welke specialistische ondersteuning is straks voor wie beschikbaar? Het is aan gemeenten daar keuzes over te maken, stuurinstrumenten daarop in te zetten, kosten te begrenzen en prikkels te plaatsen, de relatie met het verzekerde domein vorm te geven en samenwerking bij inkoop in te richten en te operationaliseren. 3.3 Overige aspecten Naast de prioritaire thema zijn er meer thema s van belang. Dit zijn de thema s waar, vanuit de VISD, richting gemeenten actief op wordt ondersteund. Deze vertonen, logischerwijs, soms overlap met de prioritaire thema s. Het gaat om de volgende aspecten: 1. Doelgroepfocus 2. Zelfredzaamheid doelgroepen 3. Mate van integraliteit 4. Signalering 5. Vraagverheldering 6. Toegang 7. Levering van zorg/ondersteuning 8. Regie op de zorg/ondersteuning 9. Monitoring 10. Bekostiging 11. Resultaatsturing 12. Financiële afhandeling 13. Mandaat (frontlijn-) teams/medewerkers 14. Expertise (frontlijn-) teams/medewerkers 15. Schaal waarop taken zijn georganiseerd en worden uitgevoerd 16. Uitbesteding van de (frontlijn-) teams/werkzaamheden 17. Gebruik instrumentarium 18. ICT-oplossingen 21

22 4 Archetype 1 Transitie-proof 4.1 Het archetype Van (huidige situatie) Naar (ideale situatie) 22

23 Toelichting In dit model borg je continuïteit van ondersteuning en zorg op in ieder geval het huidige kwaliteitsniveau en minimaliseer je de niet-financiële uitvoeringsrisico s. Het is een tijdelijk type. Gemeenten zullen uiteindelijk waarschijnlijk opteren voor de typen 2, 3, 4 of 5, omdat die typen uiteindelijk zullen leiden tot een betere oplossing voor een burger / huishouden tegen lagere maatschappelijke kosten waardoor de houdbaarheid van het sociale stelsel beter geborgd is. Op dit moment is er echter nog geen financiële en inhoudelijk duidelijkheid over de decentralisaties. Daarnaast zijn veel gemeenten niet of onvoldoende bekend met de nieuwe taken, de volle breedte van de jeugdzorg en de die zaken vanuit de huidige AWBZ die naar de Wmo 2015, en daarmee ook onvoldoende bekend met de nieuwe doelgroepen. Wanneer je als gemeente op dit moment (bewust) nog niet hebt voorgesorteerd op een van de andere typen is het een wijze keuze om als eerste tussenstap per dit model in te richten. In dit model blijf je de huidige kolommen hanteren en laat, voor de duur van de overgangsfase, de ambitie van één gezin, één plan, één regisseur los. Deze ambitie komt later weer naar boven als je de transitie van taken op een goede manier hebt gerealiseerd. Overigens betekent dit niet dat er in gemeenten die binnen dit type vallen geen experimenten en / of pilots kunt starten of reeds lopen om werkende wijze te ervaren waar en hoe een integrale(re) werkwijze kan lonen. Deze experimenten en / of pilots gebeuren echter op een kleine schaal en zijn verkennend van aard (alle opties voor de toekomst liggen nog open). In dit model moet je net als in alle andere modellen zorgen dat je (1) een toegang hebt gecreëerd voor deze nieuwe taken (hoe en waar vragen burgers / huishoudens voorzieningen aan 1 );(2) dat je de benodigde producten en diensten hebt ingekocht; (3) dat je (op) kwaliteit en kosten kunt monitoren en / of sturen en (4) dat je beleidsinformatie vergaart over het gewenste toekomstige model (hoe weet je welke van de modellen het beste bij de behoefte van je burgers en visie van je gemeente past). In dit model doe je weinig tot niets aan het delen van informatie over de kolommen heen. Alleen wanneer dit (wettelijk) noodzakelijk is bouw je koppelingen (bijv. CORV, AMHK). Daarnaast zal het ten behoeve de keuze van toekomstige inrichtingsmodellen nodig zijn beleidsinformatie over domeinen heen te vergaren. Dit model heet het transitie-proof. In dit model voldoe je aan de transitie, maar stel je het transformeren uit tot je meer duidelijkheid hebt. 1 Deze analyse wordt in april uitgevoerd door VISD in de vorm van een ínformatie-analyse burger 23

24 Visuele toelichting PvE-plaat Visueel, uiteindelijk nodig en prioritering 24

25 Toelichting uiteindelijk nodig en prioritering In dit type heb je in ieder geval de volgende zaken nodig: - Een toegang tot alle gemeentelijke producten en / of diensten - Een goed ingeregelde signaalfunctie - Klantgegevens van alle personen die (tijdelijk) ondersteuning ontvangen - Financiële en verantwoordingsinformatie inclusief inkoop- en contractbeheer - Beleidsinformatie, dit is informatie die niet direct noodzakelijk is voor de financiële afhandeling. Deze informatie heb je echter wel nodig om in de toekomst goed gefundeerde keuzen te maken In dit type is het aanbieden van applicaties op het gebied van zelfredzaamheid, op dit moment, niet de prioriteit. Tevens wordt er (bewust) niet gewerkt vanuit het principe één huishouden, één plan, één regisseur, daarmee heeft het nader trachten te definiëren van het huishoudperspectief ook geen prioriteit Prioritaire thema s Signalering & Melding Het kunnen verwerken en zo nodig opvolgen van ontvangen signalen is uitermate belangrijk. De meldingen/signalen komen bij de gemeente op verschillende manieren binnen: telefonisch, per brief, per , persoonlijk aan de balie, het wijkteam of de consulent of via een professional/partner. De signalen/meldingen die binnenkomen zijn ook van verschillende aard: een losse stoeptegel, vuilniszakken die verkeerd worden aangeboden, straatverlichting die uitvalt, overlast van buren of mensen / melders maken zich zorgen over een burger of gezin en 25

26 zijn van mening dat hulp nodig is. Het is van groot belang dat meldingen van burgers en professionals die een vermoeden hebben dat er sprake is van huiselijk geweld of kindermishandeling direct worden opgevolgd. Binnen transitie-proof kun je twee keuzen maken: a) Je neemt de bestaande mogelijkheden tot het melden van signalen over. Enkel daar waar je op centraal niveau wat dient in te regelen doe je dit centraal, denk aan het AMHK. Dit maakt het melden van signalen voor niet professionele partijen niet gemakkelijk dan het op dit moment is, maar ook niet ingewikkelder dan het op dit moment is. b) Je creëert één nieuwe centrale toegang voor signalen. Dit sluit aan bij het AMHK dat je ook in het transitie-proof model dient in te richten. Het AMHK dient ingeregeld te worden. Hier is geen keuze-mogelijkheid. In dit type is er behoefte aan beleidsinformatie. Je wil weten van de typen (2,3,4 of 5) het meest passend is in jouw gemeente. Aan de hand van analyses op de meldingen kun je deels achterhalen welke inrichtingskeuzen wijs zijn Zaakgericht werken Het is noodzakelijk t.a.v. de registratie en de afhandeling van (tijdelijke) ondersteuningsvragen de basale zaken in te regelen. Het gaat dan m.n. om de gemeentelijke producten en diensten te tonen, om aanvragen te kunnen doen, klantgegevens juist te registreren en de werkvoorraad goed te beheren. Dit zijn zaken die op dit moment over het algemeen reeds goed zijn ingeregeld voor de bestaande en nieuwe taken. Met de toevoeging dat het voor nieuwe taken wellicht bij een andere uitvoerder onder regie van een andere opdrachtgever gebeurt, maar dit kan eenvoudig worden overgenomen. Daar waar al (kolomsgewijs) op een efficiënte manier zaakgericht gewerkt wordt kan dit, indien dit met minimale aanpassingen te verwezenlijk is, ten aanzien van de nieuwe taken ook worden gedaan. Ook vanuit beleidsperspectief is het van belang de registraties goed te analyseren. Deze data kan belangrijk informatie opleveren ter facilitering van de latere type-keuze. Het zaakgerichtswerken richt zich in deze variant op een zo efficiënt mogelijke afhandeling van de aanvraag van producten en diensten Informatieveiligheid Informatiestromen lopen hier over het algemeen in de kolom waarbij het daarnaast nog de vraag is of de informatiestromen digitaal of fysiek (= op papier / in dossiers) verwerkt worden. De gevoeligheid zit vooral in medische en / of strafrechtelijke gegevens. Op dit moment worden in de Wmo-kolom ook medische gegevens verwerkt. Er vanuitgaande dat dit volgens de geldende informatieveiligheid-normen gebeurt, kan er voor de nieuwe Wmo-taken aangesloten worden bij deze werkwijze en wordt qua informatieveiligheid aan de norm voldaan. Met de nieuwe taken komen ook strafrechtelijke gegevens binnen het gemeentelijk bereik. Er van uitgaand dat je de werkprocessen binnen de bestaande kolom houdt (huidige jeugdzorgkolom) en in deze kolom op dit moment gewerkt wordt volgens hoogstaande informatieveiligheidsnormen hoef je qua informatieveiligheid voor de reguliere werkzaamheden niets additioneel in te regelen. 26

27 Waar je wellicht wel iets voor zal dienen te organiseren qua informatieveiligheid is voor de uitwisseling van verantwoordings-, stuur-, en beleidsinformatie. Het is zaak om goed na te denken over welke informatie nodig is voor welke vraag. Is het bijvoorbeeld nodig om detail gegevens te verstrekken over verantwoordings-, stuur -, en beleidsinformatie of kan er worden geanonimiseerd? Kan verantwoordings-, stuur -, en beleidsinformatie in kleine gemeenschappen toch inzicht geven in het individu? Uitwisseling van informatie gaat veelal over netwerken en het is zaak hierbij oog te hebben voor de juiste beveiliging (encryptie) van informatie, zeker als er gebruik wordt gemaakt van uitwisseling met derden over mogelijk onveilige kanalen buiten de gemeente. Bovendien wordt er ook gevoelige informatie opgeslagen zodat ook maatregelen nodig zijn voor de beveiliging van opgeslagen informatie. Voor een juiste inrichting van toegangsrechten binnen systemen en tot informatie is het van belang goed te definiëren wie (functie-type) welke (wat / dat informatie) te zien mag krijgen. Daarnaast is een auditlogging van belang om achteraf te controleren wie wat heeft ingezien en wanneer en voor welke taak. De kans bestaat dat de bestaande systemen die binnen dit archetype aanwezig zijn dit nog niet op orde hebben. De gemeente zou een CISO in dienst moeten hebben die kan helpen bij het stellen van de juiste beveiligingsvragen en adviseren bij bepalen van beveiligingsmaatregelen door middel van een baselinetoets en/of een risicoanalyse. De uitkomst van die risicoanalyse, de informatiebeveiligingsmaatregelen dienen meegenomen te worden in ontwerpen en vragen aan de markt. Waarschijnlijk dient er voor de nieuwe taken (maar ook de bestaande taken) en de daarop verzamelde en ten aanzien van de eventueel over leefdomeinen heen gekoppelde stuuren / of beleidsinformatie een privacy protocol te worden uitgewerkt Sturing & Bekostiging In dit systeem sluit je aan bij de bestaande wijze van sturen en bekostigen. In dit type accepteer je dat je het systeem niet optimaal kosten efficiënt hebt ingericht en er wellicht perverse prikkels in het systeem kunnen zitten. Er zijn een aantal zaken van belang: - De transitie van crediteur-schap. Waar een andere partij dan op dit moment de crediteur wordt zal e.e.a. omgezet dienen te worden t.a.v. het routeren en betaalbaar stellen van facturen - De inkoop wordt van groot belang in dit type omdat je daarop kan trachten om binnen het beperkte budget te blijven. - Tevens is het van belang om binnen de kaders van de landelijke vereisten te blijven (te denken valt aan het Landelijk transitiearrangement Jeugd) Overige aspecten Archetype 1 Transitie-proof 1. Doelgroepfocus Geen specifieke doelgroepfocus, dat wil zeggen aansluiten bij bestaande doelgroepen. De doelgroepfocus die er op dit moment al is wordt gehandhaafd. Daarnaast zal er voor de nieuwe taken een nieuwe doelgroep en daarmee doelgroepfocus ontstaan. 27

28 2. Zelfredzaamheid doelgroepen Heeft geen prioriteit. De zelfredzaamheid wordt enkel per kolom, per doelgroep, gestimuleerd. Er kan, bijvoorbeeld reeds aanwezig,, een meer algemene zelfredzaamheid bevorderende functionaliteit of voorziening zijn. Zo kan een gemeente binnen het transitie-proof model een aantal buurthuizen hebben waar ze over domeinen heen de zelfredzaamheid bevordert of kan een dergelijke gemeente bijvoorbeeld een digitale sociale makelaarsfunctionaliteit hebben gefaciliteerd zoals Buuv.nu 3. Mate van integraliteit Er is minimaal tot geen sprake van integraliteit. De burger wordt vanuit alle domeinen benaderd (Werk & inkomen, schuldhulpverlening, maatschappelijke ondersteuning, jeugdhulp en onderwijs). Er is dus ook geen integrale informatiebehoefte ten aanzien van burgervragen. Wel is er integrale informatiebehoefte op beleids- en statistisch gebied om toekomstige inrichtingskeuzen te kunnen faciliteren. 4. Signalering De huidige signaalfunctie blijven in tact, dus: - voor Werk & inkomen ten aanzien van Bijstandsuitkering is dit dus de burger zelf - voor schuldhulp is het de burger zelf, dan wel de huidige signalerende partijen (zoals bijv. de woningbouwcoöperaties) - voor jeugdhulp is dit op huishoud / persoonsinitiatief of op al dan niet gedwongen initiatief van derden - voor Wmo (2015) is dit de burger, dan wel het huishouden zelf - in sommige gevallen zijn het ook de logische vindplaatsen (zoals bijv. de huisarts) die signaleren. Je hoeft dus feitelijk niets nieuws in te regelen. Het enige kan zijn dat je een koppeling kan moeten maken met gemeentelijke systemen opdat zij de sturings- en bekostiging, beleids- en eventuele evaluatiedata verkrijgen om verdere keuzen te maken. Uitzondering is de verplichte inrichting van het AMHK. Dit moet geregeld worden. Er kan voor gekozen worden, in lijn met het AMHK, om voor het melden van signalen één toegang te creëren. 5. Vraagverheldering Er is geen specifieke vraagverheldering, dat wil zeggen de vraagverheldering blijft gelijk aan bestaande situatie 6. Toegang De toegang blijft gelijk aan bestaande situatie. Wel dien je te zorgen dat de gemeentelijke producten en diensten getoond worden, kunnen worden aangevraagd en er afspraken gemaakt kunnen worden. Maar over het algemeen is dit bij de gemeente al ingeregeld. Voor de nieuwe taken moet dit nog gebeuren (bijv. in z n meest simpele vorm een verwijzing op de website van de gemeente naar de website van de bureau s Jeugdzorg). 7. Levering zorg / ondersteuning 8. Regie op zorg / ondersteuning De levering van de zorg en / of ondersteuning gebeurt door dezelfde, dan wel dezelfde soort partijen als dat het op dit moment gebeurt. Voor de nieuwe taken zul je wat moeten inregelen. Geen regievoering, dat wil zeggen er is in geen additionele regie ten opzichte van de huidige situatie. 28