FACTSHEET RUSLAND IMPORT 2015

Transcriptie

1 1000 TON Factsheet Russia Primeur maart 2016 FACTSHEET RUSLAND IMPORT 2015 Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; ; GEVOLGEN RUSSISCHE BOYCOT TE OVERZIEN Rusland nog steeds derde importland Rusland was in 2015 nog altijd het derde importland van verse groenten en fruit. Dit ondanks de importboycot die in augustus 2014 werd ingesteld voor import van verse groenten en fruit uit vooral EU-landen. De Verenigde Staten(17,4 mln ton) is veruit koploper en Duitsland (8,5 mln ton) is de nummer twee. Vorig jaar werd er in Rusland 6,8 miljoen ton verse groenten en fruit ingevoerd. Vergeleken met 2014 was dat 15% minder en ten opzichte van het topjaar 2013 was het 20% minder. Dat komt in absolute hoeveelheden neer op een hoeveelheid tov 2013 van 1,7 miljoen ton die er minder werd ingevoerd. De boycot van vooral import uit EU-landen werd begin augustus 2014 van kracht. In 2013, het laatste jaar dat de import normaal verliep, werd er 2,3 miljoen ton verse groenten en fruit uit de geboycotte landen ingevoerd. Polen heeft de meeste schade ondervonden van de boycot. De gevolgen voor Nederland waren minder groot bij een aantal producten viel er wel een gat vooral bij peren en witte kool. In 2016 komt daar nog een boycot van veel Turkse producten bovenop. Turkije was juist één van de landen die geprofiteerd heeft van de boycot. In 2014 werd er 1,38 miljoen ton uit Turkije ingevoerd tegen 1,16 miljoen ton in Vorig jaar was het niet zoveel als in 2014 en werd er 1,28 miljoen ton uit Turkije ingevoerd. Hierbij ging het om bijna 1 miljoen ton aan producten die nu (2016) niet meer in Rusland mogen worden ingevoerd vanuit Turkije. De vraag is hoe wordt dat gat van 3,3 (2,3 + 1,0) miljoen ton opgevuld of wordt er gewoon minder verse groenten en fruit gegeten of worden de Russen meer zelfvoorzienend of is er vanwege de terugval van de economie minder vraag naar verse (import)producten. Verder is het ook de vraag of de belangrijke geboycotte leveranciers van Rusland andere markten hebben kunnen vinden Rusland: Import verse groenten en fruit (in 1000 ton) Boycot landen Overige landen China Wit Rusland Ecuador (=bananas) Turkijë 1

2 Israel ; 3% Rusland: Import verse groenten en fruit in 2015 (basis: hoeveelheid) Servië; 3% Overige; 30% Azerbeidzjan; 3% Marokko; 4% Turkije; 16% Egypte; 4% China ; 8% Wit Rusland; 14% Ecuador ; 15% Wit Rusland route haalde scherpste kantjes van de boycot af Om te beginnen is er de positie van Wit Rusland. In 2012 voerde Rusland nog geen ton in uit dat buurland. In de jaren daarop nam dat toe via ton in 2013 en ton in 2014 naar maar liefst 1,1 miljoen ton in het afgelopen jaar. Andere bronnen (Comtrade) spreken zelfs van een export van verse groenten en fruit van Wit Rusland naar Rusland in 2015 van maar liefst 1,5 miljoen ton. Uit of beter gezegd via Wit Rusland importeert Rusland een scala aan producten. Appels is veruit het belangrijkste product. In 2015 ging het om een hoeveelheid van meer dan ton. Perziken en peren zijn de andere grote producten met vorig jaar een import in Rusland vanuit Wit Rusland van resp en ton. Andere producten die via Wit Rusland naar Rusland gingen waren: tomaten (in ton), champignons (45.000), aardbeien (28.000), peen (25.000), kool (25.000), komkommers (24.000), paprika s (20.000), zoete kersen (20.000), druiven ) en pruimen ). Waar kwamen al deze producten vandaan? Eurostat-cijfers laten zien dat vorig jaar alle EU-landen tezamen 1,6 miljoen ton verse groenten en fruit naar Wit Rusland exporteerden. Het overgrote deel hiervan (1,1 miljoen ton) kwam uit Litouwen. Diezelfde bron (Eurostat) laat zien dat Litouwen vorig jaar 1,3 miljoen ton verse groenten en fruit importeerde waarvan vrijwel alles uit EU-landen. Nederland was de belangrijkste leverancier van Litouwen met vorig jaar een hoeveelheid van ton. In 2014 was dat nog ton. Al met al is er dus veel groenten en fruit vanuit oa. EU-landen en vooral uit Nederland via Litouwen en Wit Rusland naar Rusland gegaan. Andere landen nauwelijks geprofiteerd van boycot Wat opvalt, is dat de Russische import van verse groenten en fruit uit andere landen dan Wit Rusland na het instellen van de boycot niet is gestegen. Er is zelfs sprake van een lichte daling. Wel zijn er verschillen per land. Zo kon Turkije na het instellen van de boycot voor EU producten wel wat meer aan Rusland leveren. De import vanuit China en Egypte groeide ook wel maar de groei bleef beperkt. Andere landen die meer aan Rusland konden leveren waren Servië, en Azerbeidzjan. Dan zijn er een hel rits aan landen die in de afgelopen jaren juist minder aan Rusland konden leveren. De sterkste daling deed zich voor bij de import uit Moldavië. Andere belangrijke landen die na de boycot minder aan Rusland leverden zijn: Argentinië, Marokko, Zuid Afrika, Chili en Israël. Gat van 1 miljoen ton in Turkse export Vanaf begin dit jaar geldt ook voor een groot aantal Turkse groenten- en fruitproducten een importboycot in Rusland. Van de 1,28 miljoen ton verse groenten en fruit die Turkije vorig jaar naar 2

3 1000 TON Factsheet Russia Primeur maart Turkije: Export verse groenten en fruit (in 1000 ton) Other Russia Rusland exporteerde had bijna een miljoen ton betrekking op producten die vanaf dit jaar niet meer naar Rusland mogen worden uitgevoerd. Het aandeel van Rusland in de hele Turkse groenten en fruitexport was vorig jaar 36%. Bij de geboycotte producten was het aandeel van Rusland zelfs bijna de helft. Uitschieters naar boven zijn hierbij tomaten en druiven. Van deze producten ging vorig jaar rond tweederde van de Turkse export naar Rusland. Van de totale Russische import van verse groenten en fruit kwam vorig jaar bijna 20% uit Turkije. Van de producten die op de boycotlijst staan kwam een kwart uit Turkije. Voor tomaten en druiven ging het zelfs om de helft van de import. Rusland is dus met afstand de belangrijkste afnemer van Turkse groenten en fruit. Naar EU-landen werd vorig jaar rond de ton uitgevoerd. Naast krenten/rozijnen gaat het vooral om citrus. en Irak is en andere grote afnemer van Turkse producten. Naast citrus gaan er ook nogal wat appels en tomaten naar Irak. Andere afnemers van Turkije zijn Oekraïne (vooral citrus) en Saoedi Arabië (citrus en tomaten). Boycot klein effect op totale export Nederlands product maar. Natuurlijk heeft de Russische importboycot gevolgen gehad voor de Europese markt van verse groenten en fruit. Een eenduidig beeld is moeilijk te schetsen want de markt van verse groenten en fruit is dynamisch. Verder is het beeld ook niet altijd duidelijk omdat de diverse officiële statistieke niet altijd op elkaar aansluiten. Verder zijn handelaren natuurlijk goed in het vinden van alternatieven. Na de boycot was er in ieder geval de mogelijkheid van doorvoer via de Baltische staten en Wit Rusland. Dat ging om aanzienlijke hoeveelheden. Voor een belangrijk Nederlands exportproduct product als uien was er de Braziliaanse markt die lucht gaf. wel bij peren en wittekool Van de export van verse groenten en fruit van Nederlandse bodem ging in 2014 voor de boycot in augustus van dat jaar van kracht werd ongeveer ton naar Rusland. Dat was 7% van het totaal. Voor een beperkt aantal Nederlandse producten was de Russische markt van groot belang. Wittekool en peren sprongen er uit met een aandeel van Rusland van resp. ruim 40% en bijna een kwart. Bij peen ging het om ruim 20%, bij appels om 9%, uien 7% en tomaten om 5%. Bij de overige producten was het belang van de Russische markt heel gering (1%). Na het instellen van de boycot was er in 2015 een duidelijke daling te zien bij de export van Nederlandse peren en wittekool. Al met al is de totale export van Nederlands product in 2015 iets kleiner geweest dan in Dit kwam echter meer doordat de daling van de export naar een aantal belangrijke nabije afzetmarkten, 3

4 nl. Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Naast de ton verse groenten en fruit van eigen bodem werd er in 2014 ook nog eens eenzelfde hoeveelheid re-export product via Nederland naar Rusland. Overige; 23% Perzikken; 3% Rusland: Import verse groenten en fruit in 2015 (basis: hoeveelheden Bananen; 18% Citroenen; 3% Druiven; 4% Peren; 4% Appels; 13% Uien; 4% Sinaasappelen; 7% Tomaten; 10% Soft citrus ; 11% Polen vooral de dupe Polen lijkt de grootste schade te hebben ondervonden van de Russische importboycot. Vooral de Poolse appelexport leunde voor de boycot zwaar op de Russische markt. In het kalenderjaar 2013 kon Polen nog 1,23 miljoen ton appelen naar Rusland exporteren. Vorig jaar was dat nog maar ton. De directe en indirecte export naar Rusland viel terug van ton in 2013 naar ton in Het lukt de Polen wel om naar een aantal andere landen meer uit te voeren maar het gat werd niet gedicht terwijl de Poolse appeloogst in 2014 en 2015 behoorlijk wat groter was dan daarvoor. Landen waar meer Poolse appels naar toe gingen waren opvallend genoeg Cyprus met een export van nul in 2013 naar ton vorig jaar. Andere groeimarkten waren (als we de cijfers mogen geloven) Tsjechië, Roemenië, Servië en Egypte. Belgische perenexport op niveau gebleven, zelfs nog gegroeid Rusland was voor de boycot ook een belangrijke afzetmarkt voor Belgische en Nederlandse peren. Van de totale Nederlandse perenexport (excl. re-export) ging in 2013 nog een kwart naar Rusland. Bij de export van peren uit België ging het in 2013 om bijna de helft. De Nederlandse perenexport viel na het instellen van boycot terug. Via via ging er in 2015 nog wel zo n ton naar Rusland maar niet meer ruim ton zoals in De export naar andere landen was in 2014 al flink opgevoerd en in 2015 groeide die nog wat verder naar in totaal ton. Na de boycot zijn er in veel landen meer Nederlandse peren afgezet. Grote afnemers in 2015 waren het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Polen, Frankrijk en Denemarken. De exportstroom van peren uit België naar Rusland (incl. doorvoer via andere landen) bleef redelijk op peil. In 2013 ging het om een hoeveelheid van ton tegen toch nog altijd ton in Vooral via Litouwen (en vervolgens Wit Rusland) vonden veel Belgische peren de weg naar Rusland. Daarnaast nam de Belgische perenexport naar andere landen toe van ton in 2013 via ton in 2015 naar ton vorig jaar. More info: Fruit & Vegetable Facts Jan Kees Boon fruitvegfacts@gmail.com 4

5 TABELLEN: Rusland: Import verse groenten en fruit naar land (in tonnen)... 6 Rusland: Import verse groenten en fruit naar product (in tonnen)... 7 Rusland: Import verse groenten en fruit uit Wit Rusland (in tonnen)... 8 EU landen: Export verse groenten en fruit naar Wit Rusland (in tonnen)... 8 Litouwen: Import verse groenten en fruit (in tonnen)... 9 Rusland: Import verse groenten in 2015 (in tonnen) Turkije: Export verse groenten en fruit (in tonnen) Turkije: Export verse groenten en fruit (in tonnen) Turkije: Export verse groenten en fruit naar Rusland (in tonnen) Nederland: Export verse groenten en fruit, uitsluitend Nederlands product (in 1000 ton) Nederland: Export verse groenten en fruit, incl. re-export (in 1000 ton) Polen: Export appels (in tonnen) België: Export peren (in tonnen) Nederland: Export peren; uitsluitend Nederlands product (in tonnen) Rusland: Import verse groenten en fruit (in tonnen)

6 Rusland: Import verse groenten en fruit naar land (in tonnen) Bron: Russ. douane min 13 Totaal Ecuador Wit Rusland Ov. niet-boycot Turkije China Egypte Marokko Israël Azerbeidzjan Servië Zuid Afrika Iran Argentinië Pakistan Moldavië Chili Overige Boycot landen Polen Spanje Nederland België Overige

7 Rusland: Import verse groenten en fruit naar product (in tonnen) Bron: Russ. douane minus 13 Totaal Bananen Rest Appels Soft citrus Tomaten Sinaasappelen Uien Peren Druiven Citroenen Perziken Peen Kool Komkommers Paprika s Persimmon Grapefruit Zoete kersen Pruimen Kiwifruit Knoflook Bieten ed Aardbeien Champignons Abrikozen Overige

8 Rusland: Import verse groenten en fruit uit Wit Rusland (in tonnen) Bron: Russia douane minus 13 Totaal Appels Perziken/Nect Peren Tomaten Champignons Aardbeien Peen Kool Komkommers Paprika s Zoete kersen Druiven Pruimen Kiwifruit Soft citrus Bloemkool/Brocc Citroenen Zure kersen Aubergines Persimmon Sinaasappelen Kropsla Uien Kroten ed Selderij Sla excl. krop Abrikozen Other EU landen: Export verse groenten en fruit naar Wit Rusland (in tonnen) Bron: Eurostat R EU Litouwen Polen Nederland Spanje België Letland Griekenland Italië Bulgarije Overige

9 Litouwen: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Eurostat R Totaal EU landen EU extra Nederland Polen Spanje Letland Tsjechië België Italië Portugal Griekenland Ver. Koninkrijk Estland Egypte Overige

10 Rusland: Import verse groenten in 2015 (in tonnen) Bron: UIT % Totaal Russ. douane Turkije Turkije Totaal % Boycot % Overige % Bananen % Appels (B) % Soft citrus (B) % Tomaten (B) % Sinaasappelen (B) % Uien (B) % Peren (B) % Druiven (B) % Citroenen % Perziken (B) % Peen % Kool % Komkommers (B) % Paprika s % Persimmon % Grapefruit % Kersen % Pruimen (B) % Kiwifruit % Knoflook % Kroten ed % Aardbeien( B) % Champignons % Abrikozen % Bloemk/Brocc (B) % Overge % (B) = vanaf 2016 boycot import Rusland 10

11 Turkije: Export verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Turk. Stat gem. mutatie per jaar Mutatie Totaal % -5% EU % -6% Rusland % -4% Irak % 0% Oekraïne % -36% Duitsland % -2% Saoedi Arabië % 44% Roemenië % 3% Bulgarije % -37% Ver. Koninkrijk % 8% Georgië % -15% Syrië % 58% Nederland % -1% Polen % -1% Wit Rusland % -14% Servië % 3% Italië % 2% Moldavië % -26% Ver Arab Em % -2% Frankrijk % -7% Overige % -6% 11

12 Turkije: Export verse groenten en fruit (in tonnen) Bron: Turk. Stat gem. mutatatie per jaar Mutatie Totaal % -5% Groenten % -16% Fruit % 0% Soft citrus (B) % -12% Tomaten (B) % -7% Citroenen % 15% Sinaasappelen (B) % -3% Krenten/roz % -1% Druiven (B) % -32% Grapefruit % -14% Appels (B) % 28% Uien (B) % -58% Paprika/peper % 8% Komkommers (B) % -32% Kersen, niet zuur % 38% Vijgen % -9% Abrikozen (B) % 107% Watermeloenen % 35% Peen % 26% Courgettes % Perziken/Nect. (B) % 28% Pruimen (B) % 112% Peren (B) % 30% Aubergines % 1% Aardbeien (B) % 23% Bloemk/Brocc (B) Overige % 9% (B) = vanaf 2016 boycot import Rusland 12

13 Turkije: Export verse groenten en fruit naar Rusland (in tonnen) Bron: Turk. stat aandeel Rusland Totaal % Aandeel Rusland 24% 32% 34% 33% 36% 36% Boycot producten % Aandeel Rusland 33% 42% 43% 41% 45% 47% Niet boycot prod % Aandeel Rusland 14% 17% 18% 21% 20% 20% Tomaten (B) % Soft citrus (B) % Druiven (B) % Citroenen % Sinaasappelen (B) % Grapefruit % Uien (B) % Komkommers (B) % Courgettes/pomp % Abrikozen (B) % Perziken/Nect. B) % Kersen, zoet % Paprika's (B?) % Appels (B) % Aardbeien (B) % Watermeloenen % Pruimen (B) % Aubergines % Peren (B) % Vijgen % Bloemk/Brocc (B) % Overige % (B) = vanaf 2016 boycot import Rusland 13

14 Nederland: Export verse groenten en fruit, uitsluitend Nederlands product (in 1000 ton) Bron: GFH/KCB TOTAAL Naar RUSLAND Aandeel RUSLAND Totaal 2.949, , , ,1 127,4 132,3 206,2 4% 4% 7% Uien 936,5 964,2 964, ,1 22,9 34,1 72,3 2% 4% 7% Rest 2.012, , , ,0 104,5 98,2 133,9 5% 5% 6% Peren 189,4 139,9 215,8 173,0 53,2 33,6 39,9 28% 24% 18% Tomaten 721,4 773,5 808,3 776,7 20,0 31,9 38,2 3% 4% 5% Witte kool 34,3 34,1 51,5 36,4 5,5 2,9 21,8 16% 9% 42% Peen 60,6 71,6 66,4 65,8 8,2 13,2 14,1 14% 18% 21% Appels 87,0 75,6 68,0 68,4 7,9 4,8 5,9 9% 6% 9% Overige 920,0 889,0 979,0 944,0 10,0 12,0 14,0 1% 1% 1% Nederland: Export verse groenten en fruit, incl. re-export (in 1000 ton) Bron: Eurostat R Totaal Rusland groep % 5% 4% 4% 6% 3% Rusland Litouwen Wit Rusland Letland Estland Overige landen

15 Polen: Export appels (in tonnen) HScode Bron: Eurostat R 15tov13 TOTAAL EU extra Eu landen RUSLAND-GRP Rusland Wit Rusland Letland Litouwen SEMI RUSLAND Kazakhstan Cyprus REST Duitsland Tsjechië Oekraïne Roemenië Servië Egypte Bosnië/Herz Finland Nederland Zweden Slowakije Estland Frankrijk Overige

16 België: Export peren (in tonnen) HScode Bron:Eurostat R 15tov13 TOTAAL EU landen EU extra RUSLAND groep Rusland Litouwen Wit Rusland Letland Estland SEMI RUSL. GRP Azerbaijan Kazakhstan Cyprus REST Nederland Frankrijk Ver. Koninkrijk Spanje Zweden Duitsland Polen Tsjechië Noorwegen Hong Kong China Overige

17 Nederland: Export peren; uitsluitend Nederlands product (in tonnen) Bron KCB/GroentenFruit Huis tov tov 14 Totaal % -20% RUSLAND GROEP % -74% Rusland % -100% Wit-Rusland % -36% Litouwen % -46% Finland % -7% Estland % 18% OVERIGE LANDEN % 2% Ver.Koninkrijk % -6% Duitsland % -10% Polen % Frankrijk % -10% Denemarken % -25% Zweden % 10% Spanje % Noorwegen % -27% Tsjechië % Letland % Italië % Ierland % 21% Kazachstan % -7% België % Roemenië % Bosnië-Herz % Hongkong % -17% China % IJsland % -9% Portugal % Slowakije % Bulgarije % Oekraïne % -60% Overige % -11% 17

18 Rusland: Import verse groenten en fruit (in tonnen) Source: TOTAAL BOYCOT LANDEN (2014) WIT RUSLAND OVERIGE LANDEN Russian customs minus minus minus 13 Totaal Bananas Rest Appels Soft citrus Tomaten Sinaasappelen Uien Peren Druiven Citroenen Perziken Peen Kool Komkommers Paprika s Persimmon Grapefriuit Kersen, not sour Pruimen Kiwifruit Knoflook Beetroot exct Aardbeien Champignons Apricots Other