De Vlaamse minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING

Transcriptie

1 De Vlaamse minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Ontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot aanpassing van titel I en titel II van het VLAREM en de bijlagen aan de evolutie van de techniek. 1. Situering De regelgeving inzake milieuhygiënerecht ligt grotendeels vervat in: - het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning; - het besluit van de Vlaamse Regering van 6 februari 1991 houdende vaststelling van het Vlaamse Reglement betreffende de milieuvergunning (titel I van het VLAREM); - het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (titel II van het VLAREM). Deze regelgeving moet regelmatig worden aangepast: - in functie van nieuwe en wijzigende regelgeving op Europees en internationaal niveau; - daarnaast wordt er tevens naar vereenvoudiging van de betrokken regelgeving gestreefd; - tenslotte is het essentieel dat de VLAREM-regelgeving ook tijdig inhoudelijk wordt geactualiseerd om te garanderen dat de algemene en sectorale voorwaarden in lijn zijn met BBT (Beste Beschikbare Technieken). Het nu voorliggende ontwerpbesluit beoogt grotendeels de VLAREM-reglementering inhoudelijk te actualiseren inzonderheid in het licht van de technologische evolutie. Bij deze actualisatie is tevens een heel bijzondere aandacht besteed aan het verder vereenvoudigingen van de huidige bestaande administratieve procedures, evenwel zonder afbreuk te doen aan de gestelde milieudoelstellingen die onverminderd behouden blijven. Er wordt ook een oplossing geboden aan een aantal actuele problemen door het invoeren van nieuwe regelingen, zoals voor windturbines en aardgastankstations. 1

2 2. Toelichting Voor een uitvoerige algemene en artikelsgewijze toelichting van het ontwerpbesluit wordt verwezen naar het bij dit ontwerp horende Verslag aan de Vlaamse Regering (zie bijlage 1 bij deze nota). De voornaamste wijzigingen kunnen als volgt worden samengevat. a) Aanpassingen aan de evolutie van de techniek: Volgens artikel , 2, van titel II van het VLAREM, wordt de naleving van de voorwaarden van voormeld besluit geacht overeen te stemmen met de toepassing van de Beste Beschikbare Technieken. Dit ontwerpbesluit voert een grote inhaalbeweging uit om het VLAREM aan de evolutie van de techniek aan te passen. Hiertoe werden de aanbevelingen van een dertigtal BBT-studies van het VITO geëvalueerd om na te gaan of VLAREM-wijzigingen noodzakelijk zijn. De volgende BBT-studies resulteerden in VLAREM-wijzigingen : - de BBT-studie Verf-, lak-, vernis- en drukinktproductie van 1997; - de BBT- studie Houtverduurzaming van januari 1998; - de BBT-studie Zwembaden van januari 2000; - de BBT- studie voor de betoncentrales en de betonproductenindustrie van 2001; - de BBT-studie Non-ferronijverheid van september 2001; - de BBT-studie Inwendig reinigen van tanks en vaten van december 2002; - de BBT-studie Car- en truckwash van februari 2003; - de BBT-studie Ziekenhuizen van juli 2003; - de BBT-studie Slachthuizen van juni 2003; - de BBT-studie Houtverwerkende nijverheid van oktober 2003; - de BBT-studie Metaalbewerkende nijverheid van maart 2004; - de BBT-studie Natuursteen van juni 2004; - de BBT-studie Composteer- en vergistingsinstallaties van juni 2005; - de BBT-studie Veeteelt van februari 2006; - de BBT-studie Bodemsaneringsprojecten en grondreinigingscentra van januari 2007; - de BBT-studie Kleiverwerkende nijverheid van december 2007; - de BBT-studie Zuivel van september 2007; - de BBT-studie Raffinaderijen van juni 2008; - de BBT-studie Dranken van augustus 2008; - de BBT-studie Oppervlaktebehandeling van metalen en kunststoffen van augustus 2008; - de BBT-studie Wasserijen van maart 2010; - de BBT-studie Textiel, micropolluenten, afvalwater van mei Deze aanpassingen situeren zich zowel in titel I van het VLAREM (voornamelijk de indelingslijst), als in titel II van het VLAREM. Een aantal sets sectorale lozingsnormen worden aangepast en er worden ook nieuwe sets sectorale lozingsnormen gecreëerd, zodat de bijlage van titel II van het VLAREM vervangen wordt. 2

3 b) het optimaal afstemmen van de integrale voorwaarden op de algemene en sectorale milieuvoorwaarden, en omgekeerd Het is zo dat er, mede door de recente wijzigingen van het VLAREM, verschillen zijn tussen enerzijds de integrale voorwaarden en anderzijds de algemene en sectorale milieuvoorwaarden, doordat bij een wijziging van, meestal, de sectorale voorwaarden, de corresponderende integrale voorwaarden niet simultaan werden aangepast. Bovendien wordt waar tenzij anders bepaald in de milieuvergunning wordt bepaald in de sectorale voorwaarden, in de analoge integrale voorwaarden bepaalt tenzij anders vermeld in de bijzondere milieuvoorwaarden. c) het bieden van een oplossing aan een aantal actuele problemen door het invoeren van nieuwe regelingen Zo wordt een nieuwe rubriek en een nieuwe afdeling 5.27 ingevoegd met een regeling voor dierenbegraafplaatsen. Een nieuwe rubriek 2.2.h en een nieuwe subafdeling bis regelt de problemen van de specifieke bouw- en sloopwerven of wegenwerken van korte duur. Er wordt voorzien in een regeling met betrekking tot een financiële zekerheid voor monostortplaatsen voor baggerspecie. Tevens worden sectorale voorwaarden ingevoerd voor windturbines en aardgastankstations. d) Er wordt een procedure voorzien voor het digitaal indienen van meldingen en milieuvergunningsaanvragen Het gebruik van elektronische middelen wordt mogelijk gemaakt voor de aanvragen en meldingen waarvoor het emil-milieuvergunningenloket ontwikkeld is, met name de aanvraag voor een milieuvergunning, de mededeling kleine verandering, de melding van een louter in de derde klasse ingedeelde inrichting en de melding van een overname. Dit loket is al sinds het voorjaar van 2009 online voor het invullen van een aanvraagformulier. Het internetadres is of rechtstreeks Het zal technisch mogelijk worden om ook digitaal de aanvraag of melding in te dienen. Dat deze digitale indiening geldig zal zijn, wordt nu vastgelegd in deze VLAREM-bepaling. e) Het aanpassen van de aanvraagformulieren Bijlage 3.A van titel I van het VLAREM wordt aangepast. Aan het modelformulier voor Mededeling van een kleine verandering of melding van klasse 3-onderdelen van een vergunde inrichting van klasse 1 of 2 wordt in vak F Inrichtingen waarop specifieke rubrieken van het VLAREM van toepassing zijn de specifieke rubriek voor hogedrempel Seveso-inrichtingen toegevoegd waarin gespecifieerd wordt dat een 3

4 door een erkende deskundige opgestelde en door de dienst VR goedgekeurde veiligheidsnota dient toegevoegd te worden. Bijlage 3.C van titel I van het VLAREM (formulier voor de melding van overname van een vergunde inrichting) wordt gewijzigd, als volgt: de punten C8 en E2 worden uit dit formulier geschrapt. Hierdoor moet een exploitant niet langer een uitvoeringsplan op een schaal van ten minste 1:200 aan zijn aanvraag toevoegen. Het punt E2 stelde dat er op de uitvoeringsplannen (die dus nu niet langer moeten toegevoegd worden) per stal zaken moesten aangeduid worden. Dit betekent een administratieve vereenvoudiging voor zowel de exploitant, als voor de vergunningverlenende overheid. Er worden wijzigingen doorgevoerd in het milieuvergunningsaanvraagformulier en de overeenkomstige toelichtingsbijlage, vervat in respectievelijk bijlage 4.A en 4.B van titel I van het VLAREM: - in deel A, punt A9 van het aanvraagformulier worden documenten gevraagd met betrekking tot het gebruiksrecht van de exploitant. Specifiek voor windturbines wordt nu ook een overeenkomst gevraagd met de eigenaars van de percelen waarboven de wieken van de windturbines kunnen draaien; - daarnaast zijn er wijzigingen nodig aan bijlagen 4.A en 4.B van titel I van het VLAREM ten gevolge van het invoeren van sectorale voorwaarden voor windturbines. Om een goede beoordeling mogelijk te maken, is een aantal studies noodzakelijk bij de milieuvergunnings-aanvraag, meer bepaald een slagschaduwstudie, een veiligheidsnota en een geluidsstudie. Dit wordt aangegeven in de toelichtingsbijlage. - in voormeld formulier moet de exploitant onder punt C2 aanduiden of hij toepassing wenst te maken van artikel 45bis van het Milieuvergunningsdecreet of met andere woorden van de mogelijkheid om vervroegd de hernieuwing van de milieuvergunning aan te vragen voor vergunningen die met toepassing van de (oude) overgangsbepalingen van het milieuvergunningsdecreet op 1 september 2011 zouden vervallen. Artikel 45bis werd bij het decreet van 3 juni 2010 gewijzigd in het kader van de aanpak van de milieuvergunningenpiek; - deze bijlagen worden ook gewijzigd ingevolge de inwerkingtreding van de verordening (EG) nummer 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2006 inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (REACH); - tevens wordt de foutieve verwijzing naar het besluit van de Vlaamse Regering van 14 mei 2004 inzake energieplanning voor ingedeelde energie-intensieve inrichtingen vervangen door een verwijzing naar het Energiebesluit (punt 1 van artikel 1923). f) Het verhelpen aan enkele errata die in het VLAREM zijn geslopen. 3. Budgettaire weerslag Het ontwerpbesluit omvat alleen aanpassingen van reglementaire bepalingen die zijn na te leven door de exploitanten van inrichtingen. Deze VLAREM-wijzigingen hebben geen enkel impact op de begroting van de Vlaamse Gemeenschap. 4

5 De Inspectie van Financiën verleende een gunstig advies op 29 juni 2011, toegevoegd als bijlage, en stelde dat er geen budgettaire weerslag is. Bijgevolg is het akkoord van de Vlaams minister bevoegd voor begroting niet vereist. 4. Weerslag op het personeelskader en de personeelsbudgetten Het ontwerpbesluit omvat een paar wijzigingen van de indelingslijst die een impact hebben op de klasse-indeling van een aantal inrichtingen, meer bepaald voor de mobiele brekers, de composteerruimtes van organisch-biologische bedrijfsafvalstoffen tot een volume van maximaal m³ en installaties voor oppervlaktebehandeling van metalen door middel van een elektrolytisch of chemisch procedé. Als mobiele brekers aan een aantal voorwaarden voldoen, zijn ze door de voorgestelde wijziging niet langer milieuvergunningsplichtig, maar louter meldingsplichtig. Ingevolge deze verschuiving wordt het aantal inrichtingen waarvoor de gemeenten bevoegd zijn, echter niet verhoogd daar deze inrichting heden worden ingedeeld in de tweede klasse, waar de gemeenten ook bevoegd voor zijn. Er kan zelfs te meer worden gesteld dat de eenvoudige meldingsprocedure voor een klasse 3 inrichting een oplossing biedt voor het laattijdig bekomen van vergunningen voor deze meestal tijdelijke installaties en tevens een administratieve lastenverlaging voor zowel de bedrijven, als de gemeenten (meldingsprocedure in plaats van vergunningsprocedure) met zich meebrengt. Het composteren van bedrijfseigen uitgangsmateriaal dat daarna aangewend wordt op de eigen percelen wordt momenteel uitgezonderd (onder andere boerderijcompostering), en betreft dus een niet-ingedeelde activiteit. Glastuinders die eigen materiaal wensen te composteren, maar niet over eigen percelen beschikken om de compost uit te rijden, kunnen niet terugvallen op deze uitzondering. De tuinders moeten een milieuvergunning klasse 2 aanvragen. Met dit artikel wordt opslag en/of composteerruimte van maximaal 25 m³ ingedeeld in klasse 3 met dien verstande dat het uitsluitend bedrijfseigen uitgangsmateriaal betreft. Ook voor installaties voor oppervlaktebehandeling van metalen door middel van een elektrolytisch of chemisch procedé, voor inrichtingen in industriegebied met baden van 300 liter tot 1000 liter, wordt er een klasseverlaging van 2 naar 3 doorgevoerd. Dit houdt weerom een administratieve lastenverlaging voor de bedrijven in. Er wordt tevens met dit ontwerpbesluit een rubriek opgeheven, namelijk deze voor de havens en haveninstallaties, met inbegrip van visserijhavens. Het opheffen van de vergunningsplicht voor inrichtingen zoals bedoeld in deze rubriek 48.3 houdt een administratieve vereenvoudiging en lastenverlaging in. Het ontwerpbesluit wijzigt tevens de indelingslijst in die zin dat voor een aantal activiteiten niet langer het advies vereist is van: - ofwel de afdeling Land en Bodembescherming, Ondergrond, Natuurlijke Rijkdommen (meer bepaald voor rubriek (voor een tussentijdse opslagplaats voor uitgegraven bodem die niet voldoet aan een toepassing vermeld in het Bodemdecreet en het VLAREBO), (voor bepaalde categorieën van stortplaatsen), (voor bepaalde installaties voor de verwijdering van gevaarlijke afvalstoffen met een capaciteit van meer dan 10 ton per dag),

6 (voor installaties voor de verwijdering van niet gevaarlijke afvalstoffen met een capaciteit van meer dan 50 ton per dag) en ; - ofwel de afdeling Toezicht Volksgezondheid (meer bepaald voor de rubriek 9.8.b en c, 9.9.2, , 35 en 45.2 ); - ofwel de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (meer bepaald voor de rubriek 2.2.3, b), 1 : inrichtingen voor de opslag van GFT-afval en/of composteerruimte, inclusief wijkcompostering, van maximaal 25 m³). Deze wijzigingen houden uiteraard een vermindering van de werklast in voor deze afdelingen en dit agentschap. Er worden ook wijzigingen voorgesteld, die als gevolg zullen hebben dat er minder afwijkingsaanvragen zullen ingediend worden: - Zo wordt artikel van titel II van het VLAREM gewijzigd. Dit artikel bepaalt dat de milieucoördinator, tenzij anders bepaald in de milieuvergunning, ten minste eenmaal per trimester van een kalenderjaar zelf ter plaatse zijn controletaak moet uitvoeren. Voor onbemande installaties voor waterwinning en gasontspanningsstations geldt geen minimumfrequentie. Voor windturbines en kleinschalige waterzuiveringsinstallaties is het trimestrieel plaatsbezoek van de milieucoördinator een te strenge eis gebleken die vervangen kan worden door EMAS-geregistreerd of ISO-gecertificeerd milieuzorgsysteem en een online controlesysteem dat dezelfde garanties biedt als de trimestriële controles ter plaatse door de milieucoördinator zelf. Met het oog op uniformiteit van de afwijkende regeling wordt dezelfde regeling toepasselijk op onbemande installaties voor waterwinning en gasontspanningsstations. - Ook wordt artikel van titel II van het VLAREM gewijzigd. In paragraaf 7 van dit artikel is opgenomen dat er een geluidsalarm in de spuitinstallatie moet aanwezig zijn, dat een signaal geeft in geval van een te grote overdruk. Deze bepaling geeft aanleiding tot vele afwijkingsaanvragen. Door de bepaling tenzij anders bepaald in de milieuvergunning toe te voegen wordt dit in de toekomst vermeden en wordt een administratieve vereenvoudiging doorgevoerd. Er kunnen immers andere doeltreffende maatregelen getroffen worden inzake overdruk. - Artikel van titel II van het VLAREM wordt ook gewijzigd. De huidige omschrijving van dit artikel is niet duidelijk en de voorwaarden waren in bepaalde gevallen te strikt of zelfs niet nuttig. Het middelvoorschrift in paragraaf 2, met name het voorzien van een mechanisch verluchtingssysteem, is hier een voorbeeld van. Bij bepaalde activiteiten is verluchting niet nodig of alleen tijdelijk, soms zijn andere vormen van verluchting afdoende. Dit leidt heden tot veel afwijkingsaanvragen van voormelde bepaling van exploitanten van garages. Het is dan ook aangewezen alleen een doelvoorschrift te behouden, namelijk dat er doeltreffend moet verlucht worden zodat er nooit een giftige of ontplofbare atmosfeer kan ontstaan. De exploitant heeft dan de vrijheid om dit op de voor hem meest geschikte, efficiëntste wijze te bereiken. Gezien 6

7 afwijkingsaanvragen worden vermeden, is deze aanpassing een administratieve vereenvoudiging. - Artikel wordt gewijzigd. Dit artikel bepaalt nu dat metaalbewerkende bedrijven een apart lokaal moeten hebben voor de kuipen met baden voor behandelen, bedekken en/of ontvetten van voorwerpen uit metaal. In bepaalde bedrijven is het apart lokaal niet of moeilijk haalbaar, zowel technisch als economisch. In vele gevallen is een apart lokaal niet nodig omdat gewerkt wordt met baden met een ongevaarlijke inhoud. Een aanpassing van VLAREM is dan ook nodig om niet nuttige investeringen te vermijden. Het apart lokaal wordt bovendien nergens als Beste Beschikbare Techniek beschreven, noch in de Vlaamse BBT-studie, noch in de Europese BREF. Door deze voorwaarde te vervangen, worden ook verschillende afwijkingsvragen vermeden, wat een administratieve vereenvoudiging betekent. Deze aanpassingen houden een verminderde werklast in voor de administratie die deze afwijkingsaanvragen behandelt. Het voorstel van beslissing heeft bijgevolg geen weerslag op het personeelsbestand noch op het personeelsbudget, zodat het akkoord van de Vlaamse minister, bevoegd voor het algemeen beleid inzake personeel en organisatieontwikkeling, niet is vereist. 5. Weerslag op de lokale besturen Zoals in de RIA en hoger onder punt 6 reeds is aan gegeven, leidt de voorgestelde aanpassing van de indelingslijst er toe dat enkele huidige tweede klasse-inrichtingen voortaan in de derde klasse zullen zijn ingedeeld. Ingevolge deze verschuiving wordt het aantal bedrijven waarvoor de gemeenten bevoegd zijn, niet verhoogd. Het daaraan gekoppeld werkvolume daalt zelfs, daar wordt overgestapt van een vergunningsprocedure naar een meldingsprocedure. Een aanpassing die met dit ontwerpbesluit wordt voorgesteld, en die wel een impact zal hebben op de werking van de lokale besturen, is het voorzien van een procedure voor het digitaal indienen van aanvragen. 6. Kwaliteit van de regelgeving Bij de opstelling van het ontwerpbesluit werd rekening gehouden met het legistiek en taalkundig advies nulmer 8857, zoals ontvangen op 24 mei De met het ontwerpbesluit voorgestelde aanpassingen van VLAREM betreffen vooral actualiseringen van reglementaire voorschriften die exploitanten van de geviseerde inrichtingen moeten naleven en die geen enkele impact hebben op de administratieve handelingen in relatie met de overheid. Voor de wijzigingen die wel een reguleringsimpact kunnen hebben, wordt een reguleringsimpactanalyse opgemaakt. 7

8 7. Inspraak Naar de geest van artikel 8 van het Verdrag van Aarhus van 25 juni 1998 betreffende toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden, werd het ontwerp via de webstek van het departement LNE kenbaar gemaakt in april-mei 2011 aan het publiek om hen de kans te geven opmerkingen op het ontwerpbesluit te formuleren. 8. Voorstel van beslissing De Vlaamse Regering: 1 hecht haar principiële goedkeuring aan het ontwe rpbesluit van de Vlaamse Regering tot aanpassing van titel I en titel II van het VLAREM en de bijlagen aan de evolutie van de techniek, evenals aan de bijlage 1 gevoegd bij het ontwerpbesluit; 2 gelast de Vlaamse minister bevoegd voor het leef milieu en het waterbeleid, omtrent voormeld ontwerpbesluit het gezamenlijke advies in te winnen van de MINA-raad en de SERV, te verlenen binnen een termijn van 60 kalenderdagen. Joke SCHAUVLIEGE Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur 8