Informatiebijeenkomst Toekomst Groningen Airport Eelde. Groningen, 9 mei 2017

Transcriptie

1 Informatiebijeenkomst Toekomst Groningen Airport Eelde Groningen, 9 mei 2017

2 Programma vanavond Drie presentaties: Hans Nijstad (UNO bedrijfsadviseurs): Strategische Verkenning, structuur en financiering Harm Post (GSP): Tijdmachines, het aanbod van het bedrijfsleven Hans Mohrmann (InterVISTAS): Terugblik, oordeel en kansen Groningen, 9 mei 2017

3 STRATEGISCHE VERKENNING STRUCTUUR EN FINANCIERING Informatiebijeenkomst Raden en Staten

4 INHOUD Highlights uit rapport: Strategische Verkenning - Structuur en Financiering Groningen Airport Eelde LOM LEM NEDAB Routeontwikkelingsfonds 46 mln Presentatie Hans Nijstad Auteurs rapport Roelof van der Wielen Marian van der Werf Hans Nijstad Jos Haverkort UNO bedrijfsadviseurs BV

5 OPDRACHT Opdracht ten behoeve van huidige aandeelhouders in opdracht van GAE NV: Maakbare oplossing voor Voorgenomen besluitvorming tot investeren Binnen de gestelde kaders Oplossing moet leiden tot: Verbetering van beheersbaarheid en bestuurbaarheid Zonder fiscale, juridische, financiele en organisatorische belemmeringen Perspectieven, randvoorwaarden en effecten zijn bekend verondersteld door: Ervaringen bij andere luchthavens van vergelijkbare omvang Voorstudies door experts

6 UITGANGSPUNTEN / CONTEXT Basisvariant uit rapportage InterVISTAS is gewenst: beheer (LOM) en exploitatie (LEM) gesepareerd in combinatie met Routeontwikkelingsfonds. Voorliggende beleidsalternatieven waren afbouwen, continueren en investeren, waarbij door aandeelhouders is gekozen voor investeren. Lufthansa Consulting heeft daarvoor vier realistische scenario s opgesteld. Lufthansa Consulting (2016) concludeert dat met gerichte aanpak en voldoende middelen het moderate growth scenario de meest reële prognose is. Daartoe is 46 mln. becijferd als vermogensbehoefte voor de komende 10 jaar ( )

7 BEOOGDE STRUCTUUR (1) Kenmerken: Flexibiliteit van het model Connectie private partijen Risicospreiding LOM (thans GAE) is in dit model eigenaar van gronden en gebouwen en primair verantwoordelijke voor exploitatie en risicobeheersing daarvan. LOM mag een commerciële exploitatie nastreven van het actief maar dient terdege rekening te houden met de afspraken met het Rijk daaromtrent

8 BEOOGDE STRUCTUUR (2) LEM zal via een op te stellen concessieovereenkomst exploitant en operationeel verantwoordelijke partij zijn. Gezocht wordt naar een exploitant die wellicht via joint ventures de exploitatie (niet het onroerend goed) verder kan uitbreiden. NEDAB draagt de voor de exploitatie dienstbare kosten van brandweer en security. EC staat toe dat dit geheel door overheid wordt bekostigd. Routeontwikkelingsfonds kan worden ingezet voor tijdelijke steun voor nieuwe vluchten en verbindingen. Doel is daarin substantiële bijdrage van derden te acquireren (plan H. Post)

9 BESTURING Aandeelhouders kunnen op gepaste afstand blijven door een one tier board in te richten in de LOM. Voordelen: Kortere communicatielijnen Snelheid van besluitvorming Gebundelde kennis van zaken Sluit aan bij frequente bestuurlijke afstemming met meerdere aandeelhouders LOM is vergunninghouder en risico-eigenaar. De LOM bewaakt de LEM middels een concessieovereenkomst. De LEM kan worden opgericht als er reëel uitzicht is op private partij die exploitatie zal overnemen. NEDAB zal financieel worden bestuurd door LOM maar onder operationeel toezicht staan van LEM in verband met vergunningen/performance-eisen. Routeontwikkelingsfonds dient afzonderlijk te worden bestuurd met voldoende kennis van zaken (luchtvaart, financiën, noordelijk bedrijfsleven). Fonds dient zoveel als mogelijk te worden gevuld en aangevuld door bijdragen van private en publieke derden (rapportage H. Post)

10 FINANCIËN (1) Vermogensbehoefte voor 10-jaars periode: NEDAB Nieuwe brandweerkazerne /upgrading terminal Routeontwikkelingsfonds Totaal 30 mln 6 mln 10 mln 46 mln Stratagem heeft voor GAE een operationele kasstroom van 14,2 mln. berekend voor de komende 10 jaar. Indien deze kasstroom wordt gerealiseerd kunnen alle te voorziene vervangingsinvesteringen worden gepleegd. Luchtvaart kent grote dynamiek waardoor ontwikkelingen (positief en negatief) onvoorspelbaar zijn en resultaten ondanks alertheid van het management, kunnen afwijken van de begroting

11 FINANCIËN (2) Belangrijke stuurvariabelen daarin zijn: Personeelskosten Rentekosten Onderhoudskosten NEDAB-kosten Alle aspecten in ogenschouw genomen en rekening houdend met: de commerciële kansen voor exploitatie, de bereidheid om beheersmaatregelen in te voeren voor kosten en investeringen, alsmede eventuele overschotten uit het routeontwikkelingsfonds, kunnen de totale geplande operationele activiteiten met de geraamde 46 mln (à fonds perdu) worden gerealiseerd

12 + 31 (0) Offices in Amsterdam and Zuidlaren The Netherlands

13 Harm D. Post

14 VLIEGVELD BELANGRIJKE VESTIGINGSPLAATSFACTOR VOOR

15 DAAROM INVESTEERDEN ONDERNEMERS AL K500

16 EN ZIJN ZE BEREID NOG EENS MILJOENEN TE INVESTEREN HORECA & SHOPPING 3,3 Meer vliegen via GAE betekent meer rendabele vluchten en meer bestemmingen BRANDWEER Brandweer bespaart elke overbodige euro 3,5 VASTGOED & TRANSPORT Vliegvelden verdienen meeste geld aan dingen vast in de grond 1,3 NEW BUSINESS Groningen Airport Eelde wordt Logistieke Hub INTERNATIONAL ZONE Groningen Airport Eelde als vluchthaven DIGITALISERING Lancering onafhankelijke vergelijkings-app 2,0 2,0

17 MAAR Koopmanschap nodig Een ondernemersvriendelijk bestemmingsplan een must Openbreken overeenkomst met rijk (opbrengst grondexploitatie niet voor 80% naar rijk) Nieuw luchtvaartbesluit: drones & vliegtuigen op één vliegveld Steun van VNO NCW & MKB Noord (door ontwikkelen economisch ontwikkelingsprogramma LOM; 3 jaar een secretaris op dit dossier) Geen energietransitie zonder vliegveld

18

19 Toegangspoort Noorden Meer commerciële vluchten als gevolg van actieve marktstrategie Naast vakantie charters ook hub feeder en low cost vluchten (stedentrips) Financiële bijdrage: 46 miljoen Netto winst van 75 tot 136 arbeidsplaatsen in Noord-Nederland Reistijdwinst passagiers Positieve exploitatie-effecten (over 10 jaar winst van 8 tot 14 miljoen) Geringe toename geluidshinder en emissies Positief effect noordelijk vestigingsklimaat Maatschappelijk effect: miljoen positief

20 Keuze voor groei vereist een andere aanpak: Meer sturing op maatschappelijk rendement en prestaties dan enkel op kosten met een focus op de middellange termijn Forse verlaging van de luchthaventarieven naar marktconform niveau Publieke bekostiging van brandweer en security (Niet-Economische Diensten van Algemeen Belang) buiten de luchthavenexploitatie Meer aandacht voor business development en vergroting marktregie door de opzet van een Foreign Visitors Fund Aanbod van een excellente luchthaveninfrastructuur die voldoet aan de wettelijke en markttechnische normen: investering in brandweervoorziening en passagiersterminal Versterking om gebruik te maken van de diensten van Groningen Airport Eelde inzet regionaal bedrijfsleven Langdurige collectieve steun vanuit de regio voor de luchthaven

21 UNO heeft een nieuwe organisatiestructuur uitgewerkt. de door UNO voorgestelde structuur (een LOM BV, een NEDAB BV, een LEM BV en een routefonds) is een consistente uitwerking is van de structuur die destijds is aanbevolen in de Strategische Verkenning naar Beleidsopties voor de Luchthaven Groningen Eelde. Deze structuur geeft maximale ruimte voor een commerciële exploitatie door de LEM. Zoals ook door UNO is aangegeven is randvoorwaardelijk voor een commerciële exploitatie dat er zekerheid is over de volledige financiering van 46 miljoen.

22 Door UNO wordt voorgesteld de LEM als een 100% dochteronderneming van de LOM, waarvan daarna de aandelen geheel of gedeeltelijk kunnen worden vervreemd aan een commerciële partij. Dit is naar mijn mening de juiste benadering daar er, vooruitlopend op een private participatie in de LEM, over de benodigde vergunningen/licenties beschikt moet worden en over de mogelijke nadelige fiscale gevolgen van een private participatie (BTW, VPB en mogelijke overdrachtsbelasting) duidelijkheid moet bestaan. Het is dan ook niet wenselijk te starten met een zoektocht naar commerciële partijen voordat de aandeelhouders de beslissingen hebben genomen die garanderen dat het perspectief Toegangspoort Noorden geeffectueerd kan worden. De negatieve exploitatie van GAE NV moet omgebogen worden tot een positief renderende LEM. Deze kan vervolgens met vertrouwen aan commerciële partijen worden aangeboden.