Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus AE Den Haag

Transcriptie

1 > Retouradres Postbus EZ Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus AE Den Haag Wijken en Rijnstraat 8 Postbus EZ Den Haag Betreft Beantwoording Kamervragen over de AH to go-winkels die door exploitant Servex worden gerund en geen Marokkaanse Nederlanders in dienst willen nemen en over Albert Heijn to go die Marokkanen weert. Uw kenmerk 2009Z14098 / 2009Z Geachte Voorzitter, Hierbij bied ik u, mede namens de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de antwoorden op de op 17 juli jl. door het Kamerlid Karabulut (SP) ingezonden schriftelijke vragen over Albert Heijn to go die Marokkanen weert met kenmerk 2009Z14098, en de antwoorden op de op 20 juli jl. door het Kamerlid Dibi (GL) ingezonden schriftelijke vragen over de AH to go-winkels die door exploitant Servex worden gerund en geen Marokkaanse Nederlanders in dienst willen nemen met kenmerk 2009Z14149, aan. Hoogachtend, de minister voor Wonen, Wijken en, E.E. van der Laan Pagina 1 van 6

2 2009Z14098 Vragen van het lid Karabulut (SP) aan de ministers voor Wonen, Wijken en en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over Albert Heijn to go die Marokkanen weert. (Ingezonden 17 juli 2009) Vraag 1 Vindt u het acceptabel dat Albert Heijn to go filialen, die geëxploiteerd worden door Servex (onderdeel van de NS), Marokkaanse werknemers buiten de deur willen houden? Zo ja, waarom? Zo nee, is hier volgens u sprake van discriminatie wegens etniciteit? 1) Wijken en Discriminatie is strijdig met de grondbeginselen van onze rechtsstaat. Elke vorm van discriminatie vind ik verwerpelijk. Mocht er in dit geval sprake zijn van discriminatie, dan is dat dus onacceptabel. Vraag 2 Bent u bereid de Arbeidsinspectie deze praktijken te laten onderzoeken en de Kamer te informeren over de resultaten en eventuele door de Arbeidsinspectie getroffen maatregelen en sancties? De Arbeidsinspectie heeft geen bevoegdheid om toezicht te houden op de naleving van de Algemene wet gelijke behandeling of de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd. De Arbeidsinspectie heeft doorgaans geen zicht op de werving- en selectiefase en is bovendien niet toegerust om te beoordelen of er daadwerkelijk sprake is van discriminatie. Wanneer er sprake is van discriminatie of wanneer iemand denkt dat er sprake is van discriminatie, dan kan die persoon een klacht indienen bij een antidiscriminatiebureau of de CGB, of aangifte doen bij de politie. Vraag 3 Bent u van mening dat deze praktijken bij Albert Heijn to go aanzetten tot vooroordelen en discriminatie van Nederlanders van Marokkaanse afkomst? Zo ja, hoe verhoudt dit zich tot uw prachtwijkenbeleid waarbij u Albert Heijn als marketinginstrument inzet? 2) Zo nee, welke gevolgen hebben deze praktijken bij Albert Heijn to go volgens u dan wel? Deze zaak heeft veel aandacht gekregen van de media. Het is niet ondenkbaar dat dit kan leiden tot vooroordelen over Marokkaanse Nederlanders. Daarom is het ook belangrijk dat de CGB en de rechter in casu hun oordeel vellen en hiermee duidelijk aangeven wat wel en niet kan. Dit incident heeft zich afgespeeld bij Albert Heijn to go winkels op NS-stations. De Albert Heijn to go winkels op de stations worden geëxploiteerd door NS Poortonderdeel Servex. Dit gebeurt op basis van een franchiseovereenkomst met de Albert Heijn. Servex is daarbij ook verantwoordelijk voor het personeelsbeleid, en Pagina 2 van 6

3 niet Albert Heijn zelf. Dit incident staat dus geheel los van het personeelsbeleid van Albert Heijn. De verbinding die in de vraag wordt gelegd met het, overigens goede, samenwerkingsverband met Albert Heijn omtrent het aandachtswijkenbeleid, is daarmee onterecht. Ik deel uw inzicht dat de Albert Heijn door mij als marketinginstrument wordt ingezet overigens ook niet. U doet daarmee de inspanningen van Albert Heijn tekort. Als een van de partners uit de Landelijke Alliantie Wijken zet de Albert Heijn zich in voor de aandachtswijken waar zij gevestigd zijn. Ik ben erg tevreden over deze aanpak. Albert Heijn draagt actief bij aan het creëren van prettige buurten door acties gericht op het schoon, heel en veilig maken van de buurt. Deze activiteiten gaan nadrukkelijk verder dan de eigen entree van de supermarkt. Wijken en Vraag 4 Wat is uw reactie op de vraagtekens die het Bureau Discriminatiezaken plaatst, bij de maximumleeftijdeis die sommige Albert Heijn to go-winkels stellen? Deelt u de mening dat hier mogelijk sprake is van leeftijdsdiscriminatie? Zo ja, bent u bereid dit te onderzoeken? Zo nee, waarom niet? Ik sluit niet uit dat hier sprake zou kunnen zijn van leeftijdsdiscriminatie. Ook een oordeel hierover is echter voorbehouden aan de rechter of aan de CGB. Voor de volledigheid verwijs ik naar het advies van de CGB inzake leeftijdsonderscheid in de supermarktbranche; Te jong, te oud uit Het advies is destijds uitgebracht op verzoek van de CNV-jongerenorganisatie. Aanleiding tot dit verzoek van de CNV- jongerenorganisatie waren de vele klachten van jongeren over leeftijdsdiscriminatie in de supermarktbranche die de CNV had ontvangen. De klachten betroffen voornamelijk de hulpkrachten, dat wil zeggen werknemers met wie een zogenoemd hulpkrachtcontract is aangegaan en die in de regel maximaal 12 uur per week werken. Deze hulpkrachten vervullen veelal de laagste functies in een supermarkt, zoals het vullen van vakken en het uitvoeren van lichte kassawerkzaamheden. Uit het advies van de CGB, getiteld 'Te jong te oud', blijkt dat de CGB het maken van leeftijdonderscheid bij werving en selectie van hulpkrachten en het aangaan van een hulpkrachtcontract geoorloofd acht. De rechtvaardiging voor het onderscheid is gelegen in het Besluit minimumjeugdloonregelingen. De doelstelling van dit besluit is namelijk onder meer de bevordering van arbeidsparticipatie en werkgelegenheid van jongeren. Naar de mening van de CGB wordt er daarom niet in strijd gehandeld met de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd (WGBL). De WGBL bepaalt dat het verbod van onderscheid niet geldt indien het onderscheid gebaseerd is op wettelijk vastgelegd arbeidsmarkt- en werkgelegenheidsbeleid ter bevordering van de arbeidsparticipatie voor specifieke leeftijdscategorieën (artikel 7 lid 1 sub a WGBL). In de Memorie van toelichting is aangegeven dat onderscheid gebaseerd op het Besluit minimumjeugdloonregelingen onder deze uitzondering valt indien het onderscheid anderszins gerechtvaardigd is (artikel 7 lid 1 sub c). Om te voldoen aan de wettelijke motiveringsplicht wordt aangeraden in de vacature te vermelden dat vanwege de aard van de functie er geen ervaring dan Pagina 3 van 6

4 wel competenties van een sollicitant worden vereist en er daarom, in overeenstemming met de doelstellingen in het Besluit minimumjeugdloonregelingen, de voorkeur uitgaat naar een minimumjeugdloner. Wijken en 1) AD, 15 juli 2009, 2) de Volkskrant, 18 september, 2008, Persbericht Albert Heijn, 31 januari 2006, Pagina 4 van 6

5 2009Z14149 Vragen van het lid Dibi (GroenLinks) aan de minister voor Wonen, Wijken en over de AH to go-winkels die door exploitant Servex worden gerund en geen Marokkaanse Nederlanders in dienst willen nemen. (Ingezonden 20 juli 2009) Vraag 1 Deelt u de mening dat u als minister voor integratie een leidende rol moet spelen in het integratieproces? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier vult u deze rol in? Wijken en is in de eerste plaats een kwestie van eigen verantwoordelijkheid en onderlinge solidariteit, bij zowel oude als nieuwe Nederlanders. Vanzelfsprekend speel ik als minister voor integratie wel een rol als het gaat om de randvoorwaarden voor het integratieproces. Het beleid richt zich erop dat de integratie voor mensen makkelijker wordt, bijvoorbeeld omdat we ze helpen in te burgeren. Of omdat er wordt gezorgd voor een landelijk dekkend stelsel van antidiscriminatievoorzieningen, zodat mensen die geconfronteerd worden met discriminatie professioneel verder geholpen kunnen worden. Van nieuwe Nederlanders verwacht ik vervolgens wel dat zij zich inzetten om te participeren in onze samenleving en dat zij de hulp die daarbij geboden wordt, aangrijpen. Vraag 2 Wat was uw eerste reactie toen u vernam dat Servex bij AH to go-winkels expliet vermeldde Geen Marokkanen! te willen aannemen en welke concrete acties heeft u vervolgens ondernomen? Vraag 3 Kunt u onderzoeken waarom Servex geen Marokkaanse Nederlanders in dienst wil nemen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer kunt u de Kamer over de uitkomsten informeren? Net als u schrok ik van het bericht en was ik benieuwd naar de achtergronden van dit incident. Hoewel het niet aan mij is om inhoudelijk in individuele gevallen te treden, vroeg ik me vanuit mijn verantwoordelijkheid voor de bestrijding van rassendiscriminatie wel af of de geëigende instanties waren ingeschakeld om vast te stellen of hier sprake was van discriminatie. Ik heb mij daarom over dit incident laten informeren door Albert Heijn, Servex en Bureau Discriminatiezaken Haaglanden. Het deed mij deugd te vernemen dat een einde aan deze gang van zaken is gemaakt, dat het antidiscriminatiebureau vrij snel betrokken is geraakt bij de zaak, dat de zaak is voorgelegd aan de CGB en dat er aangifte is gedaan bij het OM. Dit zijn de organisaties die de bevoegdheden en expertise hebben om onderzoek uit te voeren. De CGB en de rechter kunnen op grond daarvan uiteindelijk een oordeel uitspreken. Overigens heeft Servex mij laten weten volledige medewerking te zullen verlenen aan het onderzoek dat het OM zal gaan verrichten. Pagina 5 van 6

6 Vraag 4 Kunt u voorts onderzoeken of dergelijke discriminerende praktijken vaker voorkomen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer kunt u de Kamer over de uitkomsten informeren? Tijdens de werktop van 1 december 2005 zijn er afspraken gemaakt over het opzetten van een landelijke discriminatiemonitor arbeidsmarkt door de overheid. Het doel van deze monitor is het in kaart brengen van de omvang en aard van discriminatie op grond van ras, godsdienst en nationaliteit op de arbeidsmarkt. Het project moet bijdragen aan het verwezenlijken van een beter zicht op de daadwerkelijke omvang van discriminatie op de Nederlandse arbeidsmarkt en de ontwikkelingen hierin gedurende de loop der tijd. Wijken en De eerste discriminatiemonitor is in 2007 uitgevoerd. De discriminatiemonitor 2007 is met een plan van aanpak aan de Tweede kamer aangeboden (TK, vergaderjaar , en , nr. 119, 130 en 149). In 2008 heeft er aanvullend onderzoek plaatsgevonden in de vorm van praktijktests. In het kader van de praktijktests zijn er 1244 schriftelijke tests en 219 telefonische tests uitgevoerd. Er is gesolliciteerd door (fictieve) kandidaten uit vier etnische groepen (Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen), zowel mannen als vrouwen. Het veldwerk is inmiddels afgerond. Het SCP zal nog een aantal analyses verrichten. De tweede discriminatiemonitor zal naar verwachting in oktober 2009 gereed zijn. De Tweede Kamer wordt in december 2009 geïnformeerd over de resultaten en eventueel te nemen maatregelen. Vraag 5 Bent u van plan maatregelen te treffen om vergelijkbaar discriminerend personeelsbeleid in de toekomst te voorkomen? Zo ja, welke acties gaat u ondernemen? Zo nee, waarom niet? Er worden en zijn reeds maatregelen genomen om discriminerend personeelsbeleid zo veel mogelijk te voorkomen. Voorbeelden hiervan zijn o.a. voorlichtingsprojecten, de infrastructuur van antidiscriminatievoorzieningen, het helder en toegankelijk maken van gelijke behandelingswetgeving door de integratie van de AWGB, het agenderen van gelijke behandeling voor het voor- en najaarsoverleg met sociale partners en het ontwikkelen van instrumenten die behulpzaam zijn bij het bevorderen van de naleving. Voorbeelden daarvan zijn de managmenttool en de handleiding voor cultuurneutrale psychologische tests. Toelichting: deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Karabulut (SP), ingezonden 17 juli 2009 (vraagnummer 2009Z14098) Pagina 6 van 6