Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (8)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (8)"

Transcriptie

1 Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (8) E. Gernaat, ISBN Introductie hybride voertuigen We beginnen met een beknopt overzicht van de hybride uitvoeringen. 1.1 Overzicht hybride-aandrijvingen (informatie ZF) Onder hybride-aandrijving wordt momenteel vooral de aandrijfcombinatie verbrandingsmotor-elektromotor verstaan. We onderscheiden hierin: parallel hybride; seriële hybride; powersplit hybride. Fig. 1 geeft de verschillende opstellingen Parallel hybride (fig. 1a) De elektromotor (1) en verbrandingsmotor (3) zijn parallel opgesteld en kunnen onafhankelijk van elkaar of tegelijkertijd worden ingezet. De parallel hybride opstelling maakt het mogelijk dat ook alleen elektrisch kan worden gereden. De elektromotor kan worden geïntegreerd met de behuizing van de transmissie. Dit systeem maakt het mogelijk dat bestaande transmissiesystemen met elektrische aandrijving kunnen worden uitgerust. Op dit moment wordt dit systeem als het meest economisch beschouwd. Honda maakt gebruik van dit aandrijfprincipe Seriële hybride (fig. 1b) Bij de seriële uitvoering is er geen mechanische verbinding tussen de verbrandingsmotor en de wielen. De verbrandingsmotor (3) wordt alleen gebruikt om met behulp van de generator elektrische energie te produceren. De elektrische aandrijfkracht van de generator gaat naar de elektromotoren op de aandrijfassen. Bij dit systeem wordt de verbrandingsmotor altijd op zijn meest efficiënte wijze belast. 1

2 Figuur 1: Overzicht van de hybride aandrijvingen (tek. ZF) 2

3 1.1.3 Powersplit hybride (fig. 1c) Dit systeem werkt met twee elektromotoren. Een deel van het vermogen van de verbrandingsmotor wordt omgezet in elektrische energie voor de aandrijfkracht als bij de seriële hybride en het andere deel van het vermogen wordt mechanisch overgebracht. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een planetair tandwielstelsel. Het planetaire tandwielstelsel wordt dus gebruikt om de mechanische en elektrische aandrijfkracht te verdelen. De tweede motor helpt mee tijdens acceleratie maar werkt ook als dynamo bij het afremmen van het voertuig. Dit systeem wordt toegepast bij de Toyota Prius. Hybride voertuigen hebben veelal de volgende functies: Generator / start-stop systemen (vermindering 3-5% brandstof) Wanneer het voertuig tot stilstand komt dan wordt de verbrandingsmotor stilgezet. Wanneer de auto weer wil wegtrekken wordt automatisch de verbrandingsmotor door een elektromotor gestart. Ook bij het afremmen op de motor kan de verbrandingsmotor wordt stilgezet. Als generator zorgt deze motor voor de elektrische energie of voor het opladen van de batterijen. Terugwinning (vermindering tot 15% aan brandstof) De energie die ontstaat bij het remmen of afremmen op de motor kan worden teruggewonnen door deze mechanische energie om te zetten in elektrische waardoor de hybride batterijen weer geladen kunnen worden. Speciaal in het stadsverkeer spaart terugwinning veel brandstof. Extra vermogen (boosting) De elektromotor ondersteunt de verbrandingsmotor tijdens acceleratie. Aangezien elektromotoren over een groot koppel kunnen beschikken staat extra acceleratiekracht ogenblikkelijk ter beschikking. Elektrische acceleratie Acceleratie vanuit stilstand zorgt voor een hoog brandstofverbruik. Wegtrekken gebeurt uitsluitend met behulp van de elektromotor. De verbrandingsmotor wordt pas ingeschakeld wanneer de voertuigsnelheid op een gebruiksvriendelijk motortoerental is gekomen of wanneer de bestuurder om maximale acceleratie vraagt. Uitsluitend elektrische aandrijving (tot 30% brandstof besparing) Het voertuig kan in de stad uitsluitend elektrisch worden aangedreven. Ook wel over grotere afstanden. De vereiste energie komt dan uit de tractiebatterijen. 2 Dynastart elektromotor toegepast op parallel hybride voertuigen De Dynastart hybride moduul van ZF gaat gemonteerd worden in de Mercedes S-Class. Het systeem kan echt worden gebruikt voor alle systemen van

4 kw. Een 15 kw Dynastart module kan het koppel met 160 Nm vergroten. Elke elektromotor kan in principe als motor of als generator werken. Dit is ook het geval bij de Dynastart-motoren. Als motor wordt de elektrische energie omgezet in mechanische. Als generator wekt de rotor elektrische energie op die dan zorgt voor de oplading van de batterij(en). Wanneer de motor als generator werkt ontstaat ook een remmend effect. Dit remmende effect kan worden geïntegreerd in het remmanagement systeem van de auto. Bij de ZF Sachs hybride moduul (fig. 2) bevindt de rotor zich aan de buitenzijde. Deze bestaat Figuur 2: dynastart hybridemoduul zoals toegepast gaat worden in hybridevoertuigen (foto: ZF) uit permanente magneten van neodymium ijzerborate en zorgen voor een sterk magnetisch veld. De stator bestaat uit spoelen die op een weekijzeren ringkern zijn aangebracht. De ringvormige opstelling is nodig voor het opwekken van een draaiveld wanneer we de spoelen van de stator aansluiten op een driefasenwisselstroom. De magnetische rotor draait dan synchroon met de frequentie van de wisselstroom. Het is dan ook een synchroonmotor met permanente bekrachtiging 4

5 3 Vragen 1. Wat verstaat men onder een start- stopsysteem? 2. Omschrijf het verschil tussen een parallel en een seriëel hybride voertuig. 3. Op welk hybride-systeem berust de Toyota Prius? 4. Noem de vijf functies waarover een hybride voertuig (over het algemeen) beschikt. 5. Op welk hybride-systeem wordt de Dynastart toegepast? 6. De Dynastart is zowel een elektromotor als een dynamo. Hoe kan dat? Leg dit uit. 7. Op welke wijze ondersteunt de Dynastart het remsysteem van de auto? 8. De Dynastart is een synchroonmotor. Wat verstaat men hieronder? 5

Tentamen Octrooigemachtigden

Tentamen Octrooigemachtigden Tentamen Octrooigemachtigden Tentamen Verdedigen van een octrooiaanvrage (deel B) elektrotechniek/werktuigkunde 6 oktober 14 13.4 17.4 uur 1 TENTAMENOPGAVE VERDEDIGEN VAN EEN OCTROOIAANVRAGE (B) E/W 14

Nadere informatie

WB Evolving Design Hybride systemen

WB Evolving Design Hybride systemen WB3110 - Evolving Design Hybride systemen Marco de Beurs Examiner EPO Brandstof Electriciteit Voertuig met verbrandingsmotor: compact / licht, veel vermogen, vervuiling, complexe aandrijflijn. Voertuig

Nadere informatie

Toyota Prius Hybrid Synergy Drive. Presentatie voor technische scholen

Toyota Prius Hybrid Synergy Drive. Presentatie voor technische scholen Toyota Prius Hybrid Synergy Drive Presentatie voor technische scholen Toyota Hybrid Synergy Drive Onderwerpen Wat is een hybride auto? Waarom worden hybride auto s ontwikkeld? Wat zijn de voordelen van

Nadere informatie

Transmissietechniek in motorvoertuigen (4)

Transmissietechniek in motorvoertuigen (4) Transmissietechniek in motorvoertuigen (4) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-02-4) 1 Transmissie met Continu Variabele Transmissie (CVT) Fig. 4.1 geeft een opgewerkte opstelling van een CVT-versnellingsbak

Nadere informatie

Hybride voertuigen (2)

Hybride voertuigen (2) Hybride voertuigen (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-xxxxxxxx) 1 Inverters en converters Inverters en converters zijn elektronische modulen om de batterij-spanning om te zetten. Over het algemeen wordt een inverter

Nadere informatie

Inhoudsopgave. www.freewebs.com/nick_electronics - 2 -

Inhoudsopgave. www.freewebs.com/nick_electronics - 2 - Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Generatoren... 3 Project:... 4 Werking...4 Berekeningen...4...4...4 Schema... 4 Tip... 4 Componentenlijst... 5...5...5 Datasheets...5...5...5 Afbeeldingen...

Nadere informatie

Historische autotechniek (4)

Historische autotechniek (4) Historische autotechniek (4) E. Gernaat (ISBN in overweging) 1 Dynamo en regelaar 1.1 Gelijkstroomdynamo De klassieke, historische dynamo (generator) staat bekent onder gelijkstroomdynamo. Moderne dynamo

Nadere informatie

01-2014 Brochure ALD ELECTRIC PART OF ALD NEWMOBILITY

01-2014 Brochure ALD ELECTRIC PART OF ALD NEWMOBILITY 01-2014 Brochure ALD ELECTRIC PART OF ALD NEWMOBILITY 1 Brochure ALD electric INLEIDING Ons ALD electric aanbod is bijzonder volledig, met zowel oplaadbare hybrides (plug-in), elektrische auto s met verlengde

Nadere informatie

warmte en licht energie omzetting elektriciteit In een lamp wordt energie omgezet

warmte en licht energie omzetting elektriciteit In een lamp wordt energie omgezet Energieomzetting We maken veel gebruik van elektrische energie. Aan elektrische energie hebben we niet zoveel. Elektrische energie is maar een tussenvorm van energie. Bij een elektrische verwarming, willen

Nadere informatie

S 500 PLUG-IN HYBRID. 14% bijtelling

S 500 PLUG-IN HYBRID. 14% bijtelling S 500 PLUG-IN HYBRID. 4% bijtelling Z n sterkste kracht: efficiëntie. Met de S 500 PLUG-IN HYBRID legt Mercedes-Benz wederom nieuwe maatstaven aan op technologiegebied. Daarbij zijn onovertroffen comfort,

Nadere informatie

Honda Insight. Meer inzicht. "De Insight dankt de overvloedige binnenruimte aan de relatief eenvoudige constructie van de aandrijving"

Honda Insight. Meer inzicht. De Insight dankt de overvloedige binnenruimte aan de relatief eenvoudige constructie van de aandrijving Honda Insight Meer inzicht Rij-impressie Tijdens het leven van een auto wordt een model continu aangepast. Gaandeweg krijgt de fabrikant nieuwe inzichten, werkt de fabriek efficiënter of ontwikkelt een

Nadere informatie

Tarievenlijst Oude bpm tarieven (vanaf 1993)

Tarievenlijst Oude bpm tarieven (vanaf 1993) Belastingdienst Tarievenlijst Oude bpm tarieven (vanaf 1993) BPM 065 1Z*2FD Oude bpm-tarieven (vanaf 1993) Moet u voor een gebruikt motorrijtuig (personen auto, motor of bestelauto) bpm betalen? Dan hoeft

Nadere informatie

S 500 PLUG-IN HYBRID.

S 500 PLUG-IN HYBRID. S 500 PLUG-IN HYBRID. Z n sterkste kracht: efficiëntie. Met de S 500 PLUG-IN HYBRID legt Mercedes-Benz wederom nieuwe maatstaven aan op technologiegebied. Daarbij zijn onovertroffen comfort, voortreffe

Nadere informatie

Tentamen Octrooigemachtigden

Tentamen Octrooigemachtigden Tentamen Octrooigemachtigden Tentamen Opstellen van een octrooiaanvrage (deel A) elektrotechniek/werktuigkunde 6 oktober 2014 09.00 13.00 uur 1 TENTAMENOPGAVE OPSTELLEN VAN EEN OCTROOIAANVRAGE (A) E/W

Nadere informatie

SYNCHRONE MOTOREN I. Claesen / R. Slechten

SYNCHRONE MOTOREN I. Claesen / R. Slechten ELEKTRICITEIT THEORIE SYNCHRONE MOTOREN I. Claesen / R. Slechten versie:30/05/2005 1 SYNCHRONE MOTOREN...2 1.1 Bepaling...2 1.2 Samenstelling...2 1.3 Werkingsprincipe...2 1.4 Werkingsprincipe synchrone

Nadere informatie

Vrij Technisch Instituut Grote Hulststraat Tielt tel fax

Vrij Technisch Instituut Grote Hulststraat Tielt tel fax De elektrische installatie in een woning heeft heel wat elektrische circuits. Een elektrisch circuit of een elektrische stroomkring is opgebouwd uit een stroombron, een verbruiker, een schakelaar en geleiders.

Nadere informatie

WAT U WILT WETEN OVER ELEKTRISCH RIJDEN

WAT U WILT WETEN OVER ELEKTRISCH RIJDEN ALD FAQ WAT U WILT WETEN OVER ELEKTRISCH RIJDEN INHOUD 1. Is elektrisch rijden iets voor mij? 3 2. Welke soorten elektrische auto s zijn er? 3 3. Welke auto is voor mij geschikt? 4 4. Hoe ver kan ik rijden

Nadere informatie

E Series TRUCKS.COM. New Energy Efficiency Sustainability Safety

E Series  TRUCKS.COM. New Energy Efficiency Sustainability Safety E Series WWW.GINAF TRUCKS.COM New Energy Efficiency Sustainability Safety GINAF Trucks Nederland B.V. is een vrachtwagenfabrikant met 70 jaar ervaring in ontwikkeling en truckbouw voor de niche markt.

Nadere informatie

Innovatief hybride busconcept van Scania verlaagt brandstofverbruik met 25%

Innovatief hybride busconcept van Scania verlaagt brandstofverbruik met 25% PRESS info P09601NL/ Per-Erik Nordström Mei 2009 Innovatief hybride busconcept van Scania verlaagt brandstofverbruik met 25% Scania gaat beginnen met uitgebreide operationele tests van een unieke hybride-elektrische

Nadere informatie

Welkom. Terence Otemann Area Service Manager DAF Nederland A PACCAR COMPANY DRIVEN BY QUALITY

Welkom. Terence Otemann Area Service Manager DAF Nederland A PACCAR COMPANY DRIVEN BY QUALITY Welkom Terence Otemann Area Service Manager DAF Nederland OP WEG NAAR NOG SCHONER TRANSPORT GLOBAL WARMING LUCHT KWALITEIT Local Nationaal Week + trip ~ 1500km 2-3 day trip ~ 500km 1 day trip ~ 250km DC

Nadere informatie

Mercedes-Benz GLC 350e

Mercedes-Benz GLC 350e Mercedes-Benz GLC 350e Schijnbare tegenstrijdigheden Rij-impressie Een SUV (Sports Utility Vehicle) dient groot, stoer en sterk te zijn. Maar Mercedes-Benz introduceert nu een SUV die juist compact, elegant

Nadere informatie

Opgaven elektrische machines ACE 2013

Opgaven elektrische machines ACE 2013 Opgaven elektrische machines ACE 2013 1a. Geef de relatie tussen koppel en stroom bij een gelijkstroommachine 1b. Geef de relatie tussen hoeksnelheid en geïnduceerde spanning van een gelijkstroommachine

Nadere informatie

WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional

WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional TECHNIEK Hybride aandrijving bij Toyota en Honda Naast Toyota Prius II komt hybride Honda Civic IMA Gelijk principe verschille Binnenkort start

Nadere informatie

Alternatieve aandrijfvormen

Alternatieve aandrijfvormen Alternatieve aandrijfvormen Als alternatief voor de klassieke benzine- en dieselmotor zijn er momenteel acht andere aandrijfvormen beschikbaar. We lijsten ze even op met telkens een definitie, de voor-

Nadere informatie

1 Continu-remsystemen 2 1.1 Inleiding... 2. 2 De motorrem 2

1 Continu-remsystemen 2 1.1 Inleiding... 2. 2 De motorrem 2 Continu-remsystemen E. Gernaat Samenvatting Dit hoofdstuk is het 4e hoofdstuk uit het boek Luchtverbruikende systemen (ISBN 978-90-808907-1-8). Op dit werk is de Creative Commons Licentie van toepassing.

Nadere informatie

Transmissietechniek in motorvoertuigen (1)

Transmissietechniek in motorvoertuigen (1) Transmissietechniek in motorvoertuigen (1) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-02-4) 1 Benodigde trekkracht Wanneer we een elektromotor met de verbrandingsmotor vergelijken dan zien we dat een elektromotor in

Nadere informatie

-Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer.

-Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer. Extra opgaven hoofdstuk 7 -Zoek de eventuele benodigde gegevens op in het tabellenboek. -De moeilijkere opgaven hebben een rood opgavenummer. Gebruik eventueel gegevens uit tabellenboek. Opgave 7.1 Door

Nadere informatie

De Full Hybrid Auris

De Full Hybrid Auris De Full Hybrid Auris Het beste van twee werelden De Full Hybrid Auris met Synergy Drive is de allereerste Full Hybrid in zijn klasse. Hybride rijden is kiezen voor een even unieke als hoogstaande rijervaring:

Nadere informatie

Mitsubishi Outlander PHEV

Mitsubishi Outlander PHEV Mitsubishi Outlander PHEV Vandaag is alles beter Autotest Een jaar geleden werd de nieuwe Mitsubishi Outlander geïntroduceerd. Een prima auto die een prima recensie kreeg. Maar zowel de klanten als de

Nadere informatie

Motor- en voertuigprestatie (4)

Motor- en voertuigprestatie (4) Motor- en voertuigprestatie (4) E. Gernaat, ISBN 978-90-79302-01-7 1 Benodigd vermogen Nadat we hebben gezien hoeveel vermogen de motor levert dienen we vervolgens te bekijken hoeveel vermogen de auto

Nadere informatie

- Dé internetsite voor de Automotive Professional

- Dé internetsite voor de Automotive Professional WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional ATC INFORMATIE Nieuws van de Vereniging van Automobieltechnici ATC Toptrainer bereidt werkplaats voor op Prius III Peter van Casteren is de

Nadere informatie

1.6 Alternatieve aandrijving

1.6 Alternatieve aandrijving 1.6 Alternatieve aandrijving In deze paragraaf worden alternatieve aandrijvingen behandeld. Er wordt dieper ingegaan op elektrische aandrijving waarbij batterijgestuurde aandrijving en aandrijving door

Nadere informatie

Newton - HAVO. Elektromagnetisme. Samenvatting

Newton - HAVO. Elektromagnetisme. Samenvatting Newton - HAVO Elektromagnetisme Samenvatting Het magnetisch veld Een permanente magneet is een magneet waarvan de magnetische werking niet verandert Een draaibare kompasnaald draait met zijn noordpool

Nadere informatie

E. Gernaat (ISBN ), uitgave Overzicht meest toegepaste CR-hogedrukpompen

E. Gernaat (ISBN ), uitgave Overzicht meest toegepaste CR-hogedrukpompen Dieselmanagement (7) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-03-1), uitgave 2012 1 Overzicht meest toegepaste CR-hogedrukpompen 1.1 De Denso HP2-hogedrukpomp In het jaar 2000 komt de hogedrukpomp HP2 van Denso op

Nadere informatie

INHOUD. Plug-in Hybrid EV Systeem... 4. EV Systeem/Drive Selector... 6. Aandrijfaccu opladen... 8. Rond het stuurwiel... 10

INHOUD. Plug-in Hybrid EV Systeem... 4. EV Systeem/Drive Selector... 6. Aandrijfaccu opladen... 8. Rond het stuurwiel... 10 verkorte handleiding Deze handleiding behandelt de diverse specificaties en voertuigopties van de Outlander PHEV. Voor meer gedetailleerde informatie verwijzen wij u naar de gebruikershandleiding. 2 INHOUD

Nadere informatie

Automotive Center of Expertise. Concept. BMW C 650 GT Plug-in Hybrid

Automotive Center of Expertise. Concept. BMW C 650 GT Plug-in Hybrid Automotive Center of Expertise Concept BMW C 650 GT Plug-in Hybrid Noud Strous & Wilco van Harselaar 3 oktober 2013 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Conceptkeuze... 2 1.1 Hybride vormen... 2 1.1.1 Serie hybride...

Nadere informatie

Introductie. ir. Frank Rieck

Introductie. ir. Frank Rieck Schone mobiliteit vanuit marktperspectief Sprekers: Frank Rieck, Hogeschool Rotterdam John Akkerhuis, Gemeentewerken Rotterdam Otto Friebel, Van Gansewinkel Ad van Merrienboer, VDL Bus&Coaches Time keeper:

Nadere informatie

Rem- en slipgedrag (6)

Rem- en slipgedrag (6) Rem- en slipgedrag (6) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-7-0) 1 Anti-slipregeling (ASR) 1.1 Inleiding Remkrachten en acceleratiekrachten zijn tegengesteld aan elkaar maar volgen hetzelfde patroon (fig. 1)

Nadere informatie

Historische autotechniek (3)

Historische autotechniek (3) Historische autotechniek (3) E. Gernaat (ISBN in overweging) 1 Bobine-ontsteking 1.1 Het opwekken van bougievonken 1.1.1 Opbouw van een bobine Het werkingsprincipe van de ontstekingsinstallatie is in de

Nadere informatie

Tesla Model S. Voor idealisten en fiscalisten. Sedan

Tesla Model S. Voor idealisten en fiscalisten. Sedan Tesla Model S Voor idealisten en fiscalisten Rij-impressie Wie wil doorbreken in het topsegment moet van goeden huize komen. De gevestigde orde legt de lat zo hoog, dat het voor nieuwkomers bijna onmogelijk

Nadere informatie

H2. Concept keuze Audi A3 Cabriolet Plug-In Hybrid

H2. Concept keuze Audi A3 Cabriolet Plug-In Hybrid H2. Concept keuze Audi A3 Cabriolet Plug-In Hybrid 2.1 Prestaties Hier wordt een toelichting gegeven van de gestelde eisen voor de prestaties van de plug-in hybrid. In Excel zijn een aantal berekeningen

Nadere informatie

Draaistroom en frequentie regelaars.. ZX ronde 8 september 2013

Draaistroom en frequentie regelaars.. ZX ronde 8 september 2013 Draaistroom en frequentie regelaars.. ZX ronde 8 september 2013 Drie fasen spanning zijn drie gelijktijdig opgewekte wisselspanningen die ten opzichte van elkaar 120 in fase verschoven zijn. De spanningen

Nadere informatie

(Hydraulisch) Hybride aandrijving voor grote machines, een overzicht

(Hydraulisch) Hybride aandrijving voor grote machines, een overzicht (Hydraulisch) Hybride aandrijving voor grote machines, een overzicht Inleiding In dit artikel wordt ingegaan op de ontwikkeling van hydraulisch hybride aandrijvingen De oorspronkelijke definitie van hybride

Nadere informatie

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (1)

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (1) Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (1) E. Gernaat, ISBN 978-90-808907-3-2 1 Magnetisme 1.1 Het magnetische veld Voor de beschrijving van een magnetisch veld gaan we uit van een staafvormige

Nadere informatie

H2 Waterstofvoertuigen ontwikkelingen

H2 Waterstofvoertuigen ontwikkelingen Innovation Expo Rotterdam 4.10.2018 H2 Waterstofvoertuigen ontwikkelingen Jaco Reijerkerk Ekinetix B.V. Waterstof Daily Driver Dagelijks vervoer >55.000km Tanken: 3 min. Vooraf H2 Platform participanten

Nadere informatie

Opel Ampera. Nooit meer bang. Range Extender. tussen elektrische kilometers en kilometers op de benzinemotor"

Opel Ampera. Nooit meer bang. Range Extender. tussen elektrische kilometers en kilometers op de benzinemotor Opel Ampera Nooit meer bang Autotest Klamme handen en zweet op het voorhoofd. Alle eigenaren van elektrische auto's delen dezelfde angst: hebben de accu's nog stroom genoeg om de bestemming te halen? De

Nadere informatie

Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.3. Veiliger, groter en sneller KLAS 2A 2B 2C 2D 2G. Algemene Techniek Mnr. Baromeo

Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.3. Veiliger, groter en sneller KLAS 2A 2B 2C 2D 2G. Algemene Techniek Mnr. Baromeo Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.3 Veiliger, groter en sneller KLAS 2A 2B 2C 2D 2G Algemene Techniek Mnr. Baromeo 3.3.1. Veiliger Tegenwoordig worden de transportmiddelen veiliger, sneller en de laadruimte

Nadere informatie

Toyota Prius plug-in. Gestroomlijnd. Plug-in

Toyota Prius plug-in. Gestroomlijnd. Plug-in Toyota Prius plug-in Gestroomlijnd Autotest Het kan nog zuiniger! De Toyota Prius is al ruim tien jaar hét boegbeeld van milieuvriendelijk rijden. De Prius dankt het succes aan een slimme combinatie van

Nadere informatie

Technologie die werkt en vooruitgaat. ZF-Duodrive: de hydrostatische aandrijving

Technologie die werkt en vooruitgaat. ZF-Duodrive: de hydrostatische aandrijving Technologie die werkt en vooruitgaat. ZF-Duodrive: de hydrostatische aandrijving Tegenwoordig worden vrachtwagens niet enkel gebruikt om van A naar B te rijden, maar ook om werkzaamheden op lage snelheid

Nadere informatie

Toyota Prius PHV. Natuurlijk uit Japan. Hybride

Toyota Prius PHV. Natuurlijk uit Japan. Hybride Toyota Prius PHV Natuurlijk uit Japan Autotest Wat is de beste manier om als eerste met de nieuwe Toyota Prius plug-in te rijden? Precies! Afreizen naar Japan om dit nieuwe zuinigheidswonder zelf af te

Nadere informatie

- Wat gebeurde in de geschiedenis bij de Egyptenaren rond 3500 jaar voor Christus dat transport de vorm kreeg in de wereld.

- Wat gebeurde in de geschiedenis bij de Egyptenaren rond 3500 jaar voor Christus dat transport de vorm kreeg in de wereld. TRANSPORT 1.2. TECHNIEK: hoofdstuk 3-3.1 t/m 3.5 Succes! Voorbeeld toets vragen! 1. - Wat gebeurde in de geschiedenis bij de Egyptenaren rond 3500 jaar voor Christus dat transport de vorm kreeg in de wereld.

Nadere informatie

Energieopslag d.m.v. vliegwiel ZX ronde 17 augustus 2014

Energieopslag d.m.v. vliegwiel ZX ronde 17 augustus 2014 Energieopslag d.m.v. vliegwiel ZX ronde 17 augustus 2014 Elektriciteitopslag. De opslag van grote hoeveelheden elektriciteit is tot nu nog een groot probleem. Elektriciteit wordt nu nog steeds in batterijen

Nadere informatie

weet dat een zonnepaneel net als een batterij energie levert weet waar een auto aan moet voldoen om op zonnepanelen een auto die op zonneenergie

weet dat een zonnepaneel net als een batterij energie levert weet waar een auto aan moet voldoen om op zonnepanelen een auto die op zonneenergie Gebruik de zon GROEP 7-8 72 65 minuten 1, 42, 44 en 45 De leerling: weet dat de zon gebruikt kan worden om bruikbare elektrische energie op te wekken kan voorbeelden noemen waarbij energie van de zon gebruikt

Nadere informatie

Transmissietechniek in motorvoertuigen (6)

Transmissietechniek in motorvoertuigen (6) Transmissietechniek in motorvoertuigen (6) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-02-4) 1 DSG-versnellingsbak De Direct Shift Transmissie (Getriebe), ook wel een parallelle versnellingsbak (PSG) genoemd is een

Nadere informatie

WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional

WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional WWW.AMT.NL - Dé internetsite voor de Automotive Professional WERKPLAATS EV2DRIVE-training elektrische aandrijving Training bij EV2DRIVE, de werkplaats in met elektrisch aangedreven voertuigen. Techniek

Nadere informatie

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (2)

Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek (2) Magnetische toepassingen in de motorvoertuigentechniek () E. Gernaat, ISBN 97-9-97-3- 1 Inductiespanning 1.1 Introductie Eén van de belangrijkste ontdekkingen op het gebied van de elektriciteit was het

Nadere informatie

Vermogen Elektronica : Stappenmotor

Vermogen Elektronica : Stappenmotor Naam : Sven Martens / Rob Nijs Nr : 07 /09 Datum : 8/12/04 Vermogen Elektronica : Stappenmotor 1 1 De stappenmotor De stator bevat een aantal spoelen en om de rotor te laten draaien moeten deze spoelen

Nadere informatie

Mobiliteit. Verdiepende opdracht

Mobiliteit. Verdiepende opdracht 2015 Mobiliteit Verdiepende opdracht Inleiding In dit onderdeel kun je meer leren over het onderwerp Mobiliteit. Pagina 1 Inhoud 1. Mobiliteit... 3 1.1 Doel... 3 1.2 Inhoud... 3 Pagina 2 1. Mobiliteit

Nadere informatie

Historische autotechniek (1)

Historische autotechniek (1) Historische autotechniek (1) E. Gernaat (ISBN in overweging) 1 Benzinetoevoer 1.1 De benzinepomp Voor carburateur-motoren onderscheiden we: de mechanisch aangedreven benzinepomp; de elektrisch aangedreven

Nadere informatie

VOLT DE NIEUWE CHEVROLET

VOLT DE NIEUWE CHEVROLET VOLT DE NIEUWE CHEVROLET Chevrolet Volt De elektrische droom De nieuwe Chevrolet Volt is een unieke, multi-award winnende auto. Door het combineren van de voordelen van een elektrische auto met de actieradius

Nadere informatie

Finnik Autorapport Mercedes-Benz E-klasse Combi 320 Avantgarde 4M

Finnik Autorapport Mercedes-Benz E-klasse Combi 320 Avantgarde 4M KX-473-N Finnik Autorapport Mercedes-Benz E-klasse Combi 320 Avantgarde 4M Deze Mercedes-Benz E-klasse Combi komt uit 1998, werd geleverd van 01-06-1997 tot 01-07-1999 en kostte toen 75.813,-. Deze geïmporteerde

Nadere informatie

De automatische Versnellingsbak

De automatische Versnellingsbak De automatische Versnellingsbak Door : Blanckaert Brecht Deroo Kees Inhoudstafel 1 Inleiding 2 Rijden met een automatische versnellingsbak. 2.1 Wat is een automatische versnellingsbak? 2.2 rijsituaties

Nadere informatie

GAAT HIJ HET MAKEN????

GAAT HIJ HET MAKEN???? GAAT HIJ HET MAKEN???? Jaap Frijlink mail@loofboom.nl 17 oktober 2012 Probusclub Santpoort 1. Een warboel van argumenten en spelers 2. Achilleshiel van de huidige autotechniek 3. Focus op elektrische tractie

Nadere informatie

Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling

Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling Bijlage frequentieregeling Frequentieregeling Opbouw van een frequentieregelaar Alle typen frequentieregelaars werken volgens hetzelfde hoofdprincipe, zie fig. 1. Hierbij wordt de driefasenspanning van

Nadere informatie

12-1-2015: Persbericht: Mercedes-Benz C 350 PLUG-IN HYBRID - efficiency, dynamiek, comfort en 7% bijtelling

12-1-2015: Persbericht: Mercedes-Benz C 350 PLUG-IN HYBRID - efficiency, dynamiek, comfort en 7% bijtelling 12-1-2015: Persbericht: Mercedes-Benz C 350 PLUG-IN HYBRID - efficiency, dynamiek, comfort en 7% bijtelling Na de première ervan in de S-Klasse presenteert Mercedes-Benz nu zijn meest geavanceerde hybride

Nadere informatie

C O P Y R I G H T T O U R I N G T R A I N I N G C E N T E R 2 0 1 5 N O T T O B E D I S C L O S E D T O T H I R D P A R T I E S W I T H O U T P R I O

C O P Y R I G H T T O U R I N G T R A I N I N G C E N T E R 2 0 1 5 N O T T O B E D I S C L O S E D T O T H I R D P A R T I E S W I T H O U T P R I O Module : 1 2 Révisie 100% Praktijk Vrij atelier Prijs : 180 (module Revisie en Vrij atelier - facultatief - elk module = 60 ) 1 : De werking van de verbrandingsmotor. De mechanische 4-takt-cyclus. Verschillende

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-BB 2004

Examenopgaven VMBO-BB 2004 Examenopgaven VMBO-BB 2004 tijdvak 2 woensdag 23 juni 09.00 10.30 uur VOERTUIGENTECHNIEK CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Het gebruik van een symbolenboekje

Nadere informatie

X C D X C D. voertuigentechniek CSPE KB 2009. minitoets bij opdracht 8

X C D X C D. voertuigentechniek CSPE KB 2009. minitoets bij opdracht 8 voertuigentechniek CSPE KB 2009 minitoets bij opdracht 8 variant d Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld 2 of

Nadere informatie

2 Elektriciteit Elektriciteit. 1 A De aal heeft ca 4000 elektrische cellen van 0,15 volt, die in serie geschakeld zijn.

2 Elektriciteit Elektriciteit. 1 A De aal heeft ca 4000 elektrische cellen van 0,15 volt, die in serie geschakeld zijn. 2 Elektriciteit 1 2.1 Elektriciteit 1 A De aal heeft ca 4000 elektrische cellen van 0,15 volt, die in serie geschakeld zijn. 2 mp3-speler dynamo fiets accu lamp op je kamer stopcontact auto batterij 3

Nadere informatie

Cursus/Handleiding/Naslagwerk. Driefase wisselspanning

Cursus/Handleiding/Naslagwerk. Driefase wisselspanning Cursus/Handleiding/Naslagwerk Driefase wisselspanning INHOUDSTAFEL Inhoudstafel Inleiding 3 Doelstellingen 4 Driefasespanning 5. Opwekken van een driefasespanning 5.. Aanduiding van de fasen 6.. Driefasestroom

Nadere informatie

Kia e-niro. Regeren is vooruitzien. Ruimte en uitrusting. "De e-niro is geen futuristisch voertuig dat

Kia e-niro. Regeren is vooruitzien. Ruimte en uitrusting. De e-niro is geen futuristisch voertuig dat Kia e-niro Regeren is vooruitzien Autotest Regeren is vooruitzien. Met andere woorden: wie goed kan plannen, zal succesvol zijn. Kia zag al vroeg in dat SUV's populair zouden worden. Tegelijkertijd zag

Nadere informatie

Inleiding Elektromagnetisme en het gebruik

Inleiding Elektromagnetisme en het gebruik Inleiding Inleiding...2 Magnetisme (kort)...3 Het Elektromagnetisch Veld...3 Wet van Faraday...3 Wet van Lenz...3 Wet van Coulomb...4 Wet van Ampère...4 De alternator (wisselstroomgenerator)...4 De dynamo

Nadere informatie

Toyota Auris 1.8 Full Hybrid Executive

Toyota Auris 1.8 Full Hybrid Executive Jarno van Maanen 20 juli 2010 Schoon geweten Met het succes van de Prius in het achterhoofd zet Toyota volledig in op hybride-techniek. Uiteindelijk wil de Japanse autofabrikant al haar modellen aanbieden

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit voor uw wagenpark.

Duurzame mobiliteit voor uw wagenpark. Duurzame mobiliteit voor uw wagenpark. 6 7 Met BlueEFFICIENCY zuiniger en schoner onderweg. Efficiënte aandrijvingen zijn uiteraard een eerste vereiste om op brandstof te kunnen besparen. Daarnaast zijn

Nadere informatie

De condensator en energie

De condensator en energie De condensator en energie Belangrijkste onderdelen in de proeven De LEGO-condensator De condensator heeft een capaciteit van 1 Farad en is beschermd tegen een overbelasting tot 18 Volt. Wanneer de condensator

Nadere informatie

Finnik Autorapport Mercedes-Benz C-klasse 200 Esprit

Finnik Autorapport Mercedes-Benz C-klasse 200 Esprit 79-DJ-HF Finnik Autorapport Mercedes-Benz C-klasse 200 Esprit Deze Mercedes-Benz C-klasse komt uit 1999, werd geleverd van 17-07-1993 tot 01-05-2000 en kostte toen 34.992,-. Deze originele Nederlandse

Nadere informatie

De elektromotor Hart van het systeem

De elektromotor Hart van het systeem De elektromotor Hart van het systeem Martijn Brinks WEG Netherlands Feda sectie EMMS Mondiale blik op efficiency Lokale (EU) regelgeving Werking van hoog rendement motoren Waar gaat het heen? Groei mondiaal

Nadere informatie

Stille revolutie. Op weg naar de (bijna) ideale gelijkstroommotor GELIJKSTROOMMOTOREN

Stille revolutie. Op weg naar de (bijna) ideale gelijkstroommotor GELIJKSTROOMMOTOREN THEORIE GELIJKSTROOMMOTOREN Stille revolutie Op weg naar de (bijna) ideale gelijkstroommotor Dipl.-Ing. Ludwig Retzbach Elektromotoren blinken uit door hun eenvoud en efficiëntie. Zelfs de modernste dieselmotor

Nadere informatie

5. HOOFDSTUK 5 SYNCHRONE MACHINES

5. HOOFDSTUK 5 SYNCHRONE MACHINES 5. HOOFDSTK 5 SYNCHRON MACHNS 5.1 quivalent schema, fasordiagram Zoals bij de inductiemachine heeft men ook hier te doen met een draaiveld. De rotor wordt gevoed met gelijkstroom. De spanningsvergelijkingen

Nadere informatie

Werkbank voor mechanische aandrijvingen

Werkbank voor mechanische aandrijvingen Werkbank voor mechanische aandrijvingen 1 Waar gebruikt men mechanische aandrijvingen? Daar waar mechanische elementen nodig zijn om kracht over te dragen 2 Enkele voorbeelden van mechanische aandrijvingen

Nadere informatie

Repetitie magnetisme voor 3HAVO (opgavenblad met waar/niet waar vragen)

Repetitie magnetisme voor 3HAVO (opgavenblad met waar/niet waar vragen) Repetitie magnetisme voor 3HAVO (opgavenblad met waar/niet waar vragen) Ga na of de onderstaande beweringen waar of niet waar zijn (invullen op antwoordblad). 1) De krachtwerking van een magneet is bij

Nadere informatie

Katholieke Hogeschool Kempen Campus HIKempen Geel Departement Industrieel Ingenieur en Biotechniek 4 EM ET. Labo Elektrotechniek

Katholieke Hogeschool Kempen Campus HIKempen Geel Departement Industrieel Ingenieur en Biotechniek 4 EM ET. Labo Elektrotechniek Katholieke Hogeschool Kempen Campus HIKempen Geel Departement Industrieel Ingenieur en Biotechniek 4 EM ET Marijn Roels 3 November 2005 Labo Elektrotechniek Driefasige ASM C A M P U S Geel Docent: Segers

Nadere informatie

Transmissietechniek in motorvoertuigen (5)

Transmissietechniek in motorvoertuigen (5) Transmissietechniek in motorvoertuigen (5) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-02-4) 1 Geautomatiseerde versnellingsbakken De moderne elektronica, al dan niet in combinatie met hydraulica, biedt de mogelijkheid

Nadere informatie

Elektromobiliteit. De Volkswagen e-up!

Elektromobiliteit. De Volkswagen e-up! Info Elektromobiliteit De Volkswagen e-up! December 2013 s.a. D Ieteren nv Maliestraat 50, rue du Mail Brussel 1050 Bruxelles Marketing, Training & Direct Sales Creation & Copywriting 2013: Het elektrische

Nadere informatie

1 Mechanisch geregelde hogedrukinspuitpompen

1 Mechanisch geregelde hogedrukinspuitpompen Dieselmanagement (3) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-03-1) 1 Mechanisch geregelde hogedrukinspuitpompen In de inspuittechniek dienen we de verstuivers, de leidingen en de diverse pompen te onderscheiden

Nadere informatie

1.3 Transformator Werking van een dynamo

1.3 Transformator Werking van een dynamo zekering. b. Je gaat twee weken met vakantie en laat al die lampen aanstaan. Hoeveel gaat die stommiteit je kosten? 1 kwh kost 0,12. 1.3 Transformator Magnetische flux (f) is een maat voor het aantal magnetische

Nadere informatie

Het EcoDrive voertuig, de ontwikkeling van een geoptimaliseerde aandrijflijn voor personenvoertuigen

Het EcoDrive voertuig, de ontwikkeling van een geoptimaliseerde aandrijflijn voor personenvoertuigen Het EcoDrive voertuig, de ontwikkeling van een geoptimaliseerde aandrijflijn voor personenvoertuigen E. Spijker Van Doorne s Transmissie b.v. Tilburg 1. Inleiding Het brandstofverbruik in verkeer en vervoer

Nadere informatie

Dieselmanagement (2) E. Gernaat (ISBN ) 1 Direct en indirect ingespoten motoren 2 Overzicht

Dieselmanagement (2) E. Gernaat (ISBN ) 1 Direct en indirect ingespoten motoren 2 Overzicht Dieselmanagement (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-79302-03-1) 1 Direct en indirect ingespoten motoren 2 Overzicht Onderscheid moet worden gemaakt tussen personen- en bedrijfswagen Dieselmotoren 1. De eisen

Nadere informatie

Finnik Autorapport Seat Inca 1.9 SDi

Finnik Autorapport Seat Inca 1.9 SDi 82-VN-DG Finnik Autorapport Seat Inca 1.9 SDi Deze Seat Inca komt uit 2000, werd geleverd van 08-02-1996 tot 31-12-2003. Deze originele Nederlandse bedrijfswagen staat sinds 2000 op kenteken, is voorzien

Nadere informatie

Finnik Autorapport Toyota Auris 1.8 Full Hybrid Lim.

Finnik Autorapport Toyota Auris 1.8 Full Hybrid Lim. GR-084-B Finnik Autorapport Toyota Auris 1.8 Full Hybrid Lim. Deze Toyota Auris komt uit 2012, werd geleverd van 15-02-2012 tot 31-12-2012 en kostte toen 21.344,-. Deze geïmporteerde personenauto staat

Nadere informatie

Finnik Autorapport Fiat Grande Punto V Dynamic

Finnik Autorapport Fiat Grande Punto V Dynamic HR-861-X Finnik Autorapport Fiat Grande Punto 1.4-16V Dynamic Deze Fiat Grande Punto komt uit 2008, werd geleverd van 01-07-2007 tot 31-01-2008 en kostte toen 15.980,-. Deze geïmporteerde personenauto

Nadere informatie

Energie. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Klas: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1

Energie. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Klas: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Energie Jouw werkbladen In de klas Naam: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Energie op aarde Energie, fossiele brandstoffen, groene

Nadere informatie

Werkbladen In de klas. Energie. Naam. onderbouw havo/vwo School. Klas

Werkbladen In de klas. Energie. Naam. onderbouw havo/vwo School. Klas Werkbladen In de klas Energie Naam onderbouw havo/vwo School Klas Energie op aarde Energie, fossiele brandstoffen, groene stroom en duurzaamheid. Je hoort er vast wel eens iets over. Maar wat betekent

Nadere informatie

Finnik Autorapport Mercedes-Benz C-klasse Sportcoupé 180 K. Class

Finnik Autorapport Mercedes-Benz C-klasse Sportcoupé 180 K. Class 71-LB-PB Finnik Autorapport Mercedes-Benz C-klasse Sportcoupé 180 K. Class Deze Mercedes-Benz C-klasse Sportcoupé komt uit 2002, werd geleverd van 01-06-2002 tot 01-02-2003 en kostte toen 34.326,-. Deze

Nadere informatie

Finnik Autorapport Ford Puma V

Finnik Autorapport Ford Puma V SV-TB-74 Finnik Autorapport Ford Puma 1.7-16V Deze Ford Puma komt uit 1998, werd geleverd van 04-12-1997 tot 01-06-2002 en kostte toen 19.668,-. Deze originele Nederlandse personenauto staat sinds 1998

Nadere informatie

Prestaties (Quality) De veiligheid van de auto met een hybride aandrijving moet minimaal even goed zijn als de veiligheid van de benzine variant.

Prestaties (Quality) De veiligheid van de auto met een hybride aandrijving moet minimaal even goed zijn als de veiligheid van de benzine variant. Programma van eisen Binnen dit hoofdstuk wordt het pakket van eisen uitgewerkt. De uitdaging zit in het goed definiëren van alle eisen. Zo is het belangrijk om naar het complete plaatje te kijken en de

Nadere informatie

AGM TECHNOLOGY. Een product van Exide Technologies / www.exide.com

AGM TECHNOLOGY. Een product van Exide Technologies / www.exide.com AGM TECHNOLOGY Een product van Exide Technologies / www.exide.com Exide Technologies BV Groeneweg 21N - 3981 CK Bunnik Nederland Tel. : +31 (0)30 241 63 39 - Fax. : +31 (0)30 241 24 19 info@exide.nl -

Nadere informatie

Energiemanagement Windturbines

Energiemanagement Windturbines Energiemanagement Windturbines Treinen op windenergie https://www.youtube.com/watch?v=sl3xgrl7kzu Windturbines: onderdelen / kosten Modern vasten is een week zonder computer, internet en telefoon - Annet

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Wat is in de komende 20 jaar technisch mogelijk, ecologisch verantwoord en economisch haalbaar? 20 Oktober 2016 Academic Consultancy

Nadere informatie