De Paravang Blankenberge

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Paravang Blankenberge"

Transcriptie

1 De Paravang Blankenberge Evaluatie van de monumentverlichting

2 Het terreinbezoek Voorafgaande info De vrijwilligers van Preventie Lichthinder vzw bezoeken de omgeving van het monument wanneer de verlichting ontstoken is. Met behulp van een digitale camera (Canon EOS 350D) op statief en een Sky Quality Meter (SQM) wordt de situatie in kaart gebracht. Met de camera worden foto s genomen van de situatie ter plekke om de beschrijving te staven. De Sky Quality Meter zorgt voor metingen die een indicatie geven van de helderheid van de omgeving. Dit kan de hemel zijn, maar ook een oppervlak van de straat, een object, De SQM geeft metingen in magnitude per vierkante boogseconde. Deze waarde dient herrekend te worden (via een tool op de website van de producent van de SQM, Unihedron uit Canada: ) naar millicandela per vierkante meter. Deze waarde kan geïnterpreteerd worden door de vrijwilligers van Preventie Lichthinder. De candela is de eenheid voor lichtsterkte. De lichtsterkte geeft aan hoeveel licht zich bevindt in ieder stukje van een lichtbundel. Andere eenheden die gebruikt worden voor het aangeven van lichtsterkte zijn lumen en lux. Lumen wordt gebruikt om de totale lichtsterkte van een lichtstroom aan te geven. Lux is dan het aantal lumen per vierkante meter. Dit terreinbezoek, op maandag 18 november, werd gedaan door Stijn Vanderheiden. Een algemene bundel vervolledigt dit dossier. Deze bundel bevat relevante info, een verklarende woordenlijst, nuttige linken, info over de wetgeving, Inhoud van dit dossier: - Beschrijving van de omgeving/situering - Analyse van de bestaande toestand - Conclusie van het terreinbezoek - Verbeterpunten/scenario s

3 DEEL 1: SITUERING De Paravang, Paravent of windscherm ligt aan de jachthaven van Blankenberge. Het oost-westgeoriënteerde windscherm werd gebouwd in 1908 en zorgde voor een toeristisch voordeel voor Blankenberge. Ook op minder mooie dagen konden de toeristen wandelen, kijken en flaneren langs de jachthaven. De Paravang is sinds 1987 beschermd als monument. Het kreeg nog een grondige opknapbeurt in Het windscherm bakent het Leopoldpark af aan de westkant en beschermt het park tegen de overheersende zuidwestenwinden. Rondom het windscherm en het Leopoldpark zijn er hoge gebouwen (De Smet de Naeyerlaan, Leopoldstraat) of appartementen (Franchommelaan) opgetrokken. Langs de havenzijde van de Paravang zijn heel wat parkeervoorzieningen gelegen (Havenstraat, Franchommelaan, Havenplein). Hierdoor is de link tussen de Paravang en de jachthaven minder nadrukkelijk. De Havenlaan is echter de eerste straat vanuit het achterland om de zeedijk en achterliggende appartementsblokken te bereiken. De straat en de parkeerplaatsen worden intensief gebruikt.

4 Aanduiding van de SQM-metingen en foto s. De SQM-metingen DEEL 2: ANALYSE

5 meetpunt waarde cd/m² opmerking 1 15,2 0, zicht op de hemel 1 12,58 1, zicht op de paravang 1 13,44 0, zicht op de jachthaven 2 13,67 0, zicht op de hemel 2 12,97 0, zicht op de paravang 2 11,53 2, zicht op de parking en jachthaven 3 15,27 0, zicht op de hemel 3 12,19 1, zicht op de paravang , zicht op de hemel 4 10,95 4, zicht op de paravang 4 13,2 0, zicht op het park 5 15,72 0, zicht op de hemel 5 13,29 0, zicht op het park 6 14,57 0, zicht op de hemel 6 11,78 2, zicht op de paravang 6 11,92 zicht op de koninklijke baan 1, richting De Haan 6 12,13 zicht op de koninklijke baan 1, richting het centrum Geen van deze metingen geven een hoge waarde, wat wijst op een verlichte omgeving. De omliggende verlichting van de Paravang zorgt dus voor heel wat licht/helderheid. Daar ook de waarden voor de metingen richting hemel laag zijn, wijst erop dat er heel wat strooilicht omhoog gestraald wordt en er dus lichthinder is in de onmiddellijke omgeving van de Paravang.

6 De foto s

7 foto standplaats doel van de foto opmerking aanzicht Paravang vanuit Haven aanzicht Paravang vanuit Haven Paravang en Havenstraat detail van de decoratieve verlichting tussen Havenstraat en jachthaven zicht op de jachthaven (richting Franchommelaan) zicht op de jachthaven (richting De Smed de Naeyerlaan) zicht van onder de Paravang richting De Smet de Naeyerlaan zicht van onder de Paravang richting Franchommelaan zicht van onder de Paravang richting De Smet de Naeyerlaan (maar aan de kant van het Leopoldpark) Paravang wordt niet met reden aangestraald, wel door het omgevingslicht. Het glas in de Paravang zorgt voor een oplichting van de achterliggende verlichting Meerdere types verlichting zorgen voor veel licht in de omgeving. Langs de Havenstraat al 3 soorten verlichting. Armatuur zorgt voor heel veel lichthinder. Het licht straalt horizontaal weg en wordt helemaal niet gericht. Dergelijk type veroorzaakt voor hemelgloed en doorbraak. Ook langs de Franchommelaan staan heel wat armaturen (2 verschillende types) die hetzelfde doelgebied verlichten. Vele verschillende armaturen voor het verlichten van de straat, voetgangerszone, parking en haven. De Paravang wordt onder het dak verlicht door verschillende lichtpunten (allemaal hetzelfde armatuur). Er wordt een gelig licht uitgestraald, ten opzichte van het oranje licht van op straat. zelfde als bij Het contrast in lichtkleur valt op. Hier is amper invloed van de verlichting van de Havenstraat. De ramen kleuren hier wel oranje. Dit gedeelte oogt feeërieker doordat het niet overstraald wordt door de verlichting van de Havenstraat zicht op het Leopoldpark, van onder de Paravang zicht op het Leopoldpark, van onder de Paravang detail van de armaturen in het Leopoldpark zicht op de Franchommelaan (richting centrum) voor-aanzicht van de Paravang, vanop de Dit park wordt verlicht door wit licht. Dit contrasteert heel fel met het oranje licht overal errond. Dit park wordt verlicht door wit licht. Dit contrasteert heel fel met het oranje licht overal errond. De armaturen veroorzaken heel wat lichthinder. Het licht straalt horizontaal weg en wordt helemaal niet gericht. Dergelijk type veroorzaakt voor hemelgloed en doorbraak. Overdreven verlicht door ontdubbelen lichtpunten voor de straat en het voetpad. Het park dient niet verlicht te worden, daar is al verlichting aanwezig. Het armatuur is van het betere soort. Een klein gebolde kap waardoor het licht vooral omlaag gestuurd wordt. De spreiding is wel nog heel groot, veel meer dan het doelgebied (voetpad links, rijweg +parkeerstrook, voetpad rechts). Architecturale en bouwkundige waarde zijn hier goed te zien. Detailleringsgraag van alle onderdelen is groot.

8 Franchommelaan, naar de De Smet de Naeyerlaan zicht op de Paravang vanop de dijk detail van de kop van de Paravang detail van de kop van de Paravang zicht van onder de Paravang richting De Smet de Naeyerlaan zicht op de Paravang vanop de Franchommelaan zicht op de De Smet de Naeyerlaan, richting haven zicht op de kop van de Paravang, richting zee zicht door de Paravang, van de jachthaven naar het Leopoldpark De Paravang valt amper op tussen alle verlichting. Er is een duidelijk verschil tussen het oranje licht rechts (kant haven) en eerder donkere omgeving links (Leopoldpark, met bomen en wit licht). Het dak van de Paravang is de moeite waard om te beklemtonen. Duidelijk verschil in verlichtingssterkte links en rechts. Het witte licht dat vanuit het Leopoldpark op de ruiten geprojecteerd wordt, is heel goed zichtbaar. Vele armaturen worden gebruikt om de omgeving te verlichtingen. De veelheid aan lichtpunten langs de jachthaven valt heel erg op. Aan de kant van het Leopoldpark is dat veel minder. De overintensiteit aan verlichting, onder de Paravang, langs de Havenlaan is ook duidelijk.

9 Conclusies uit terreinbezoek Een medewerker van Preventie Lichthinder heeft op maandag 18 november tussen 22u25 en 23u00 de Paravang bezocht. Tijdens dit plaatsbezoek werd gelet op de verlichting van de Paravang, de straatverlichting, plein en parkverlichting in de omgeving, de soort verlichting, de plaatsing van de verlichting en er werd gekeken naar eventuele andere verlichtingsmogelijkheden. PreventieLichthinder vzw richt haar werking vooral op het beheersen en verminderen van de lichthinder, door middel van analyses, plaatsbezoeken, verbetertrajecten, Dit terreinbezoek spitste zich toe op zowel de verlichting van de Paravang als van de verlichting in de onmiddellijke omgeving. Inventarisatie van de verlichting in het studiegebied: De Paravang heeft verlichting aan de onderzijde van het dak. De armaturen aan de Paravang zorgen enkel voor verlichting nabij de gaanderij en de zitplaatsen. De verlichting is vrij donker en wordt totaal overstemd door de verlichting uit de omgeving. Nabij de Paravang zijn verschillende straten (Havenstraat, Franchommelaan, De Smet de Naeyerlaan), parkings langsheen de jachthaven, een park (met tennisvelden, minigolf, ), en al deze zones hebben een eigen specifieke verlichting. Al deze verlichting zorgt ook voor de verlichting van de Paravang. De Paravang is als het ware een scheiding tussen de haven en het centrum van Blankenberge (met het park er meteen achter). Die locatie is uiteraard niet toevallig gekozen. De Paravang (paravent), windbreker/windscherm, zorgt voor een windvrije zone nabij de haven.

10 A lichthinder Preventie Lichthinder vzw bekijkt 4 soorten van lichthinder: verblinding, doorbraak, hemelgloed en verspilling. Doorbraak (of tresspass): functioneel licht dat niet het doelgebied bereikt, maar andere constructies, zones, in de omgeving verlicht. De verlichting van de Paravang zelf is zo lichtzwak dat ze niet voor doorbraak of tresspass zorgt. Het licht dat zijwaarts gestraald wordt, is veel minder sterk dan wat er in de buurt uitgestraald wordt, dus kan er moeilijk gesteld worden dat de Paravang zorgt voor doorbraak (zie foto 5171). Verblinding: verblinding wordt veroorzaakt door lichtbronnen die slecht zijn afgesteld en voetgangers, fietsers, autobestuurders, aanstralen onder een hoek van maximaal 20 onder het horizontaal vlak. Wanneer de weggebruiker zijn of haar ogen op de weg richt, zorgt het invallend licht voor een verblindend effect. De weggebruiker kan dan moeilijk een inschatting maken van de weg of andere weggebruikers en dit kan ongevallen veroorzaken. De gekozen armaturen onder de Paravang stralen licht uit in een hoek van 20 onder het horizontaal vlak, maar de lampen stralen maar weinig licht uit waardoor ze helemaal niet verblindend werken. Hemelgloed: hemelgloed is goed zichtbaar buiten de centra van dorpen en steden. Boven naburige dorpen, steden, sportvelden, is een oranje of witte gloed te zien. Dit is hemelgloed. Deze gloed wordt veroorzaakt door licht dat opwaarts gestraald wordt. Dit licht verlicht de wolken, de sterren, de hemel, maar dus alleszins geen straat, sportveld, monument, Opwaarts licht wordt veroorzaakt doordat armaturen rechtstreeks licht naar boven schijnen (grondspots, slecht geplaatste spots, ), maar ook door reflecterende oppervlakken te verlichten. Zo kan een wateroppervlak (vijver, rivier, kanaal, ) ook veel licht weerkaatsen. (Nat) Gras, een nat wegdek, weerkaatsen ook veel licht, maar die weersomstandigheden mogen we niet in rekening brengen. De vorming van een hemelgloed kan voorkomen worden door armaturen te kiezen en te plaatsen die enkel naar beneden schijnen of alleen op het doelgebied en die geen weerkaatsende oppervlakken aanstralen.

11 De armaturen onder de Paravang kunnen amper zorgen voor hemelgloed omdat ze hangen tegen het plafond. Ze kunnen amper licht zijwaarts uitstralen, laat staan omhoog. Omdat ze daarnaast ook nog eens lichtzwak zijn, is er geen gevaar voor de vorming van hemelgloed door de armaturen van de Paravang. Verspilling: Verspilling is een algemene verzameling van te veel aan licht, fout geplaatst licht, Soms worden te veel armaturen en lampen gebruikt om een straat, monument, klemtoon te verlichten. Dit is verspilling. Soms wordt maar één lamp gebruikt, maar wordt deze te zwaar gedimensioneerd waardoor er ook verspilling optreedt. Fout geplaatste verlichting die geen meerwaarde biedt, of waar een groot deel van de stralenbundel het doeloppervlak niet bereikt, ook dat is verspilling. Alle bovenstaande vormen van lichthinder: doorbraak, verblinding en hemelgloed zijn ook vormen van verspilling. Het licht had op die plekken niet moeten schijnen en is dus overbodig en dus ook verspilling. Verspilling kan vermeden worden door een nauwkeurige opmaak van een lichtplan, een inventarisatie van de noden en mogelijke oplossingen, het juiste gebruik van verlichtingssterkte, het juist plaatsen van de juiste armaturen, Met het tegengaan van verspilling gaat u niet alleen lichthinder beperken, maar ook de uitgaven van uw energiefactuur beperken en dat is handig meegenomen en meteen meetbaar voor de gemeente. De verlichting van de Paravang kan niet gecategoriseerd worden als pure verspilling (overdaad aan verlichting, meerdere armaturen die eenzelfde doelgebied hebben, ). Het enige dat in aanmerking komt om het etiket verspilling te krijgen, is het feit dat niet alleen de armaturen op de paravang, maar ook alle andere armaturen in de buurt de Paravang verlichten. Dit hoeft dus niet. De verlichting voor de Havenstraat, voor de wandelpromenade langs de jachthaven, voor het park achter de Paravang is er niet op voorzien dat deze verlichting ook de Paravang adequaat moet verlichten. Toch zorgen al deze armaturen voor het aanstralen van de Paravang (foto s 5175 en 5210). B verbruik Er is geen nutteloos verbruik bij de verlichting op de Paravang. Voor de bespreking van de armaturen in de omgeving, zie verder. Ieder voorstel dat kan worden bedacht om de Paravang anders te gaan verlichten, zal bijna zeker een verhoging van het verbruik met zich meebrengen. Alleen een totaalconcept, met ook alle omliggende armaturen voor de straten, jachthaven, park, parking, zou kunnen zorgen voor een behoud of verlaging van het verbruik. Alle armaturen in de buurt dienen dan meegenomen te worden. Hieruit volgt dat eerst ook

12 een investering noodzakelijk is, om nadien te komen tot een minder verbruik bij de armaturen. Ook door het aanpassen van het regime kan het verbruik verminderd worden (doven, dimmen, naderingsverlichting, ). C functionaliteit De verlichting van de Paravang is op en top funcionteel. De verlichting is er in hoofdzaak op gericht om het gebruik van de Paravang mogelijk te maken, ook na het invallen van de duisternis. De wandelpromenade en de zitbanken zijn verlicht en kunnen hierdoor gemakkelijk gebruikt worden in (invallende) duisternis (foto 5177). D belevingswaarde Waar de functionaliteit hoog scoort, is de belevingswaarde dan weer heel wat minder. De verlichting van de Paravang verlicht alleen het bruikbare gedeelte, het wandelpad en de zitbanken. De verlichting op de Paravang zet de architecturale kwaliteit, de erfgoedwaarde, absoluut niet in de kijken. De Paravang is nu tijdens de nacht niet opvallend in het straatbeeld (foto 5163 en 5200).

13 DEEL 3: VERBETERTRAJECTEN EN SCENARIO S In functie van de verbetertrajecten bekijken we verschillende mogelijkheden rond de Paravang: - De toestellen - Het verlichtingsregime - De investeringen voor de aanpassing A toestellen 1) de huidige toestellen zorgen voor een sfeerrijke omgeving om onder en rond de Paravang te vertoeven. Gelijkaardige (of dezelfde) armaturen zouden kunnen blijven. Deze armaturen hoeven niet veel helderder/feller licht te stralen dan nu. Dit zou eerder voor een vervreemdend, cleaner effect zorgen en dat is niet nodig. 2) Andere toestellen zouden voorzien mogen worden om de architecturale kwaliteiten van het bouwwerk te beklemtonen. Het dak, met de vele details op de nok en de kroonlijst, het houtwerk aan de voet van de Paravang. Stuk voor stuk zijn dit pareltjes die met de juiste verlichting goed

14 beklemtoond kunnen worden. Er stellen zich hier wel enkele voorwaarden of zelfs knelpunten om dit te realiseren. De Paravang is een beschermd monument. De diensten van de Vlaamse Overheid, bevoegd voor onroerend erfgoed, het agentschap Onroerend Erfgoed, houdt een richtlijn aan voor het aanbrengen van technieken op beschermde monumenten die stelt dat deze de waarde van het gebouw of monument niet mogen schaden. Voor verlichting wordt in de eerste plaats gekeken of het historisch gezien wel nodig was om te verlichten en 2 e instantie wordt gekeken naar externe verlichting, dus het aanstralen vanaf een bepaald punt, buiten het monument. De vorm van het gebouw maakt het niet gemakkelijk om dit met een minimum aan verlichtingstoestellen te gaan aanstralen, zonder voor lichthinder te zorgen. Meerdere toestellen zullen nodig zijn om de constructie en de waardevolle, mooie elementen te beklemtonen. Het glas in het gebouw, een belangrijk onderdeel van het windscherm zorgt er daarnaast ook nog voor dat aanstralen kan zorgen voor doorstralen en dus voor de lichthindervorm tresspass of doorbraak. Nieuwe verlichting zal dus moeten zorgen voor een goeie verlichting van het gebouw, maar mag niet zorgen voor hinder doordat het licht zich kan verplaatsen door het glas, de vensters heen. Tussentijdse conclusie: 1. Behoud van de verlichting onderaan de Paravang. Deze verlichting zorgt voor de juiste sfeerschepping, kan (mits de juiste lampen) een beperkt verbruik kennen en veroorzaakt weinig lichthinder. 2. Nieuwe verlichting om de specifieke kenmerken van het gebouw te accentueren: a). Na overleg met de diensten van Onroerend Erfgoed kan nagegaan worden of het mogelijk is om onder de nokpan van het windscherm een lichtstrip in te bouwen. Deze lichtstrip zou dan licht kunnen uitstralen over het dak (van hoog naar laag). Hierdoor wordt het kenmerkende dak ook zichtbaar tijdens de nachtelijke uren. Door gebruik te maken van bvb. LED-strips kan het vebruik alsnog beperkt gehouden worden.

15 b). Indien geen nieuwe verlichting geplaatst mag worden op de Paravang, moet toch gekozen worden voor een (gedeeltelijke) verlichting van het dak, vanaf een verlichtingspaal verder op. Dit kan gebeuren vanop de palen die er nu al staan. Deze staan echter vrij ver van de Paravang, wat de kans op lichthinder vergroot. Het is moeilijk om vanop grotere afstand een klein oppervlakte te gaan verlichten zonder hinder in de omgeving. De palen heel dicht bij de Paravang zetten is dan ook weer niet goed omdat de palen het uitzicht naar en van de Paravang zullen beïnvloeden. In eerste instantie kan dus gekeken worden naar de potenties van de bestaande (hogere) palen in de buurt. Nadien kan bekeken worden of er nieuwe palen voorzien moeten worden. Vanop die hogere palen kan het nuttig en interessant zijn om het dak aan te stralen. Dit lijkt ons het belangrijkste onderdeel om bijkomend te gaan belichten. Alle architecturale elementen aan de onderzijde van de Paravang worden in meer of mindere mate reeds verlicht door de bestaande verlichting. c). grondspots zijn uit den boze: Door het gebruik als wandelpromenade en rustpunt zijn grondspots niet aanvaardbaar. Te veel mensen zouden in het licht moeten kijken (hoe je de spots ook richt of afschermt) en grondspots zijn (mits enkele uitzonderingen) zeer storen en lichtvervuilend.

16 B regime Voor het regime van de verlichting op en rond de Paravang zouden we 3 voorstellen willen formuleren. 1) Behoud van de verlichting op zelfde intensiteit onder de Paravang De verlichting aan de onderzijde van de Paravang zou geen verandering moeten ondergaan. Deze verlichting is vooral functioneel. Het laat het gebruik van de Paravang toe gedurende de donkere periodes. Daar de Paravang ook een verbinding vormt tussen de appartementsblokken langs de dijk en het achterliggende deel van Blankenberge zal er altijd wel wat passage zijn. Als de intensiteit niet omhoog gaat bij aanpassingen van de verlichting, is het ook niet nodig om deze gedurende de nacht te gaan aanpassen. 2) Doven van klemtoonverlichting op het dak en de details De nieuw voorgestelde klemtoonverlichting om de architecturale waarde van het gebouw te accentueren hoeft niet de hele nacht te branden. Het is voldoende dat deze verlichting brandt gedurende de avondlijke uren en daarna gedoofd wordt. Na middernacht zullen er nog maar weinig mensen specifiek langs de Paravang komen om er te genieten van het uitzicht van het bouwwerk. Het aanstralen van het dak tijdens de avond kan dan wel weer een blikvanger zijn om extra passanten (toeristen) te overtuigen om s avonds nog een ommetje te maken langs de Paravang, het park, de jachthaven en de omliggende horecazaken. 3) Dimmen van de verlichting in de omgeving De Paravang valt nu amper op s avonds door de intense verlichting langs de Havenlaan en de Franchommelaan. Wanneer we het dak van de Paravang speciaal gaan aanstralen, zou de omgevingsverlichting ook moeten dalen zodat de nieuwe verlichting opvalt. De metingen geven aan dat het dimmen van de verlichting nabij de jachthaven mogelijk moet zijn. Er zijn nu zoveel lichtpunten/lichtbronnen in de buurt van vele verschillende armaturen die allemaal dezelfde omgeving verlichten. Ofwel moeten al deze armaturen teruggeschroefd worden qua intensiteit (=dimmen), ofwel moet gekeken worden om de overdaad aan verlichtingspunten te gaan aanpakken.

17 wanneer later op de avond de klemtoonverlichting op de Paravang gedoofd wordt, moet bekeken worden of het wel nodig is om de intensiteit van de straatverlichting terug te gaan verhogen. Door het dalende gebruik van de wegen in de nachtelijke uren, kan deze dimming aangehouden worden. C investeringen verbruik De voorgaande wijzigingsvoorstellen kunnen ook afgetoetst worden op hoe het verbruik zal wijzigen. 1) Behoud bestaande verlichting: wanneer de bestaande verlichting behouden blijft, zal ook het verbruik niet wijzigen. Wanneer bij vervanging van de bestaande lampen of armaturen gekozen wordt voor zuinigere exemplaren, kan er een besparing optreden. Deze besparing gebeurt natuurlijk pas nadat er geïnvesteerd is in de verlichting. 2) Aanstralen dak Paravang: deze nieuwe verlichtingsmanier zal sowieso een meerverbruik zijn. Er us nu geen verlichting gericht op de Paravang. Er kan echter bij de selectie van de armaturen en lampen gekozen worden voor zuinige, lichthindervriendelijke toestellen en daardoor zal het verbruik beperkt blijven. Ook hier geldt uiteraard dat er eerst een investering zal moeten gebeuren. 3) Aanpassen regime van de bestaande verlichting: Bij deze optie hoeft er niet veel te gebeuren. Het is vooral van belang dat alle straatverlichting rond de Paravang gedimt kan worden. Wanneer dit nog niet voorzien is in het armatuur of de schakelkast, is een investering nodig. Wanneer dit wel al voorzien was, kan het dimmen van deze verlichting gedurende de hele nacht (in combinatie met het aanstralen van de Paravang) of een deel van de nacht (wanneer er geen nieuwe verlichting komt) meteen worden doorgevoerd. Deze in greep zal zeker ook zorgen voor een kleiner verbruik.

18 DEEL 4: DE OMGEVING VAN DE PARAVANG Tijdens het terreinbezoek werd niet alleen gelet op de verlichting van de Paravang, maar ook op de verlichting in de ruimere omgeving. Het eerste dat opviel nabij de Paravang, was de wildgroep aan armaturen (foto 5163, 5210 en 5235). Er staat functionele verlichting voor de straat en de parkeerzones, maar meteen ernaast ook een armatuur om de promenade rondom te jachthaven te verlichten. Toch wordt ook die voetgangerszone volledig verlichting door de functionele verlichting. Door al deze verlichting valt de Paravang (zonder klemtoonverlichting) niet op en dit is bijzonder spijtig. Al deze armaturen kunnen meerdere functies opnemen. Zo kan de functionele verlichting (op een hoge paal) ook zorgen voor de verlichting van de Paravang (zoals het nu gebeurd, weliswaar ondermaats) als voor de voetgangerszone rond de jachthaven, als waarschijnlijk ook in de jachthavens, op de pontons tussen de boten. Ook het design verlichtingsarmatuur langs de jachthaven, volgens de intensiteit, kunnen instaan voor het verlichten van de straat en de parkeerzones. Alleen is dit armatuur niet zo hoog en wordt het nuttige licht minder ver op straat gestraald. Het onnuttige licht (horizontaal of omhoog gestraald) komt veel verder, maar in een lagere intensiteit. (foto 5163) In het Leopoldpark hebben de lampen een witte kleur, aan de straatkant is alles oranje. Dat contrast merk je vrij goed als je vanaf de Paravang of de straat het park in loopt. De kleurherkenning bij wit licht is stukken beter dan bij oranje licht, maar je moet de vraag durven stellen of het de moeite is om een dergelijk klein gebied uit te rusten met een andere kleur van verlichting (foto 5180, 5181 en 5184). Tijdens het terreinbezoek waren alle armaturen ontstoken. Mogelijk kan een deel van de overdaad aan verlichtingspunten en lichtintensiteit al deels opgelost worden door een aantal van de armaturen gedurende de nacht te gaan dimmen of doven. Niet alle verlichting dient een hele nacht maximaal te schijnen. Zo kan gekozen worden om de functionele verlichting langs de straten en parkeerzones op niveau te houden en andere armaturen te dimmen of zelfs te doven na een bepaald uur (bijvoorbeeld middernacht). De mensen

19 die na middernacht nog buiten rondlopen hebben meestal een doel voor hun verplaatsing en komen niet langs de jachthaven flaneren omwille van het zicht en de boten. Deze verlichting zou dus gedoofd kunnen worden zonder afbreuk te doen aan de doelstelling van de verlichting.

Het Gemeentehuis Avelgem

Het Gemeentehuis Avelgem Het Gemeentehuis Avelgem Evaluatie van de gebouwverlichting Het terreinbezoek Voorafgaande info De vrijwilligers van Preventie Lichthinder vzw bezoeken de omgeving van het monument wanneer de verlichting

Nadere informatie

Doorlichting van monumentverlichting 2 cases in Blankenberge en Oostkamp

Doorlichting van monumentverlichting 2 cases in Blankenberge en Oostkamp Doorlichting van monumentverlichting 2 cases in Blankenberge en Oostkamp Kennisplatform Openbare Verlichting Brugge, 26 november 2013 Presentatie van en uitgevoerd door Stijn Vanderheiden Regelgeving Vlarem

Nadere informatie

Preventie Lichthinder vzw

Preventie Lichthinder vzw De Poort Avelgem Evaluatie van de monumentverlichting INLEIDING De vrijwilligers van Preventie Lichthinder vzw bezoeken de omgeving van het monument wanneer de verlichting ontstoken is. Met behulp van

Nadere informatie

Het Gemeentehuis Beernem

Het Gemeentehuis Beernem Het Gemeentehuis Beernem Evaluatie van de verlichting van het gemeentehuis en van de openbare verlichting in de omgeving van het gemeentehuis Het gemeentehuis, met gedoofde gevelverlichting op 15 augustus.

Nadere informatie

De Grijspeerdmolen Hooglede-Gits

De Grijspeerdmolen Hooglede-Gits De Grijspeerdmolen Hooglede-Gits Evaluatie van de monumentverlichting Het terreinbezoek Voorafgaande info De vrijwilligers van Preventie Lichthinder vzw bezoeken de omgeving van het monument wanneer de

Nadere informatie

Doorlichting van monumentverlichting 2 cases in Hooglede en Avelgem

Doorlichting van monumentverlichting 2 cases in Hooglede en Avelgem Doorlichting van monumentverlichting 2 cases in Hooglede en Avelgem Kennisplatform Openbare Verlichting Brugge, 15 oktober 2013 Presentatie van en uitgevoerd door Stijn Vanderheiden Regelgeving Vlarem

Nadere informatie

Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersini6a6ef. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water.

Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersini6a6ef. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water. Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersini6a6ef. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water. 40 natuurbeschermingsorganisa6es roepen in hun 10- puntenplan onder

Nadere informatie

Lichtplan Gent JENTE DE MUYTER

Lichtplan Gent JENTE DE MUYTER Lichtplan Gent JENTE DE MUYTER 1 Algemene informatie In 1998 voerde de stad Gent een nieuw integraal lichtplan in. Met dit nieuwe lichtplan worden monumenten, toegangspoorten, handelsstraten, verkeersassen,

Nadere informatie

Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersinitiatief. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water.

Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersinitiatief. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water. Elke dag verdient een Nacht van de Nacht! Bewonersinitiatief. Alleen licht op straat, niet in de lucht, in groengebieden en boven water. 40 natuurbeschermingsorganisaties roepen in hun 10-puntenplan onder

Nadere informatie

Lichtvervuiling boven Amsterdam. Publieksrapport

Lichtvervuiling boven Amsterdam. Publieksrapport Lichtvervuiling boven Amsterdam Publieksrapport -2- AMSTERDAM DUURZAAM Amsterdam heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan en neemt daarom verschillende maatregelen om energie te besparen. Een van de

Nadere informatie

Commissie Verkeer en Mobiliteit 24/06/2013. Masterplan Openbare Verlichting

Commissie Verkeer en Mobiliteit 24/06/2013. Masterplan Openbare Verlichting Commissie Verkeer en Mobiliteit 24/06/2013 Masterplan Openbare Verlichting 1. Achtergrond 2. Aandeel OV in gemeentelijk energieverbruik 3. Quickscan / Quickwins 4. Masterplan 5. Stand van zaken 6. Toekomst

Nadere informatie

Gemeenteraadsverkiezingen 2012 MEMORANDUM PREVENTIE LICHTHINDER

Gemeenteraadsverkiezingen 2012 MEMORANDUM PREVENTIE LICHTHINDER Gemeenteraadsverkiezingen 2012 MEMORANDUM PREVENTIE LICHTHINDER Inleiding Lichthinder en lichtvervuiling is een milieuproblematiek die momenteel nog erg miskent wordt. Daar verlichting vooral een bevoegdheid

Nadere informatie

Woongebieden. Foto: Steven van Beusichemlaan, eerst scheen de lamp in het huis, nu met de nieuwe gerichte ledverlichting is dit veel minder.

Woongebieden. Foto: Steven van Beusichemlaan, eerst scheen de lamp in het huis, nu met de nieuwe gerichte ledverlichting is dit veel minder. Woongebieden Culemborg heeft diverse woonwijken. Sommige ouder dan andere. Door de datum van aanleg zijn er verschillen in opbouw van de wijk. Bijvoorbeeld de breedte van de weg of de parkeerplekken. Functies

Nadere informatie

Gent in de spotlights

Gent in de spotlights Gent in de spotlights Het Gentse Lichtplan Meneer Janssens D. Jolien Vanderper MAK 1E2 Gent in de spotlights Het Gentse lichtplan Als de avond valt, branden er ontelbare lichten in de stad Gent. Een goede

Nadere informatie

LED OP HET LICHT OP STRAAT. Openbare verlichting voor veiligheid maar houdt ook rekening met nachtdieren

LED OP HET LICHT OP STRAAT. Openbare verlichting voor veiligheid maar houdt ook rekening met nachtdieren LED OP HET LICHT OP STRAAT Openbare verlichting voor veiligheid maar houdt ook rekening met nachtdieren Met de diverse belangengroeperingen uit de gemeente Hardenberg is uitgebreid gediscussieerd over

Nadere informatie

Lichtplan Gent gemeten en gewogen

Lichtplan Gent gemeten en gewogen Lichtplan Gent gemeten en gewogen Gent investeerde de voorbije jaren flink in een lichtplan voor het Gentse stadscentrum. Het ontwerp van Roland Jéol wordt geprezen en is een lust voor het oog, daar is

Nadere informatie

Autoservice Klumpers, Nieuwenkampsmaten Goor

Autoservice Klumpers, Nieuwenkampsmaten Goor Autoservice Klumpers, Nieuwenkampsmaten Goor 5-1-2012 21:10:55 Sterk verlicht gebouw, met opvallend wit licht. Luminantie tussen 15 en 28 cd/m². Waar het licht precies vandaan komt is niet duidelijk te

Nadere informatie

1 Inventaris monumentenverlichting en sportveldenverlichting in de gemeente Kruibeke (Kruibeke, Bazel, Rupelmonde).

1 Inventaris monumentenverlichting en sportveldenverlichting in de gemeente Kruibeke (Kruibeke, Bazel, Rupelmonde). 1 Inventaris monumentenverlichting en sportveldenverlichting in de gemeente Kruibeke (Kruibeke, Bazel, Rupelmonde). Quickscan: Leden AW Mercator (V.Heyman, I.Demeulenaere, S. Kleber, K. Schoeters, J. Pauwels)

Nadere informatie

Matthias Botterman 1D1 Stedelijke ontwikkeling en woonbeleid. Lichtplan Gent

Matthias Botterman 1D1 Stedelijke ontwikkeling en woonbeleid. Lichtplan Gent Lichtplan Gent Het lichtplan Oorsprong In 1998 werd door het stadsbestuur van Gent de beslissing genomen om het lichtplan in te voeren. Dit als steun aan de initiatieven die het commerciële leven in de

Nadere informatie

Woongebieden. Foto: Gorenweg in Buinen. Lantaarnpaal schijnt volop in het huis. Dat kan anders.

Woongebieden. Foto: Gorenweg in Buinen. Lantaarnpaal schijnt volop in het huis. Dat kan anders. Woongebieden In de gemeente hebben we 25 kernen die allemaal verschillend zijn. Ook de woongebieden in deze kernen zijn anders. Dit wordt onder andere bepaald door de datum van aanleg van de woongebieden,

Nadere informatie

Schilderijverlichting Als wand- of plafondmontage niet gewenst is

Schilderijverlichting Als wand- of plafondmontage niet gewenst is 2015 Schilderijverlichting Als wand- of plafondmontage niet gewenst is Hugo Blom Lumilab B.V. Lichtontwerp 13-2-2015 Wie voor goed geld een prachtig schilderij of ander kunstwerk voor aan de wand heeft

Nadere informatie

Lichthinder rapport. Bestemmingsplan Permanent wonen Dousberg. Juni 2007

Lichthinder rapport. Bestemmingsplan Permanent wonen Dousberg. Juni 2007 Lichthinder rapport Bestemmingsplan Permanent wonen Dousberg Juni 2007 Lichthinder rapport Opdrachtverlener Arcadis Bouw en Vastgoed B.V. L.G.H.M. Cartigny Postbus 1632 6201 BP Maastricht Opdracht De opdracht

Nadere informatie

Lichtplan Herentals April

Lichtplan Herentals April DOELSTELL IINGEN PR IIOR IITE IITEN Lichtplan Herentals April 2003 30 Coheren tt iie me tt h e tt mob ii ll ii tte ii ttsp ll an Het voorgestelde lichtplan zal trachten deel te nemen aan de acties die

Nadere informatie

LED-pilootsite Bevingen-centrum

LED-pilootsite Bevingen-centrum LED-pilootsite Bevingen-centrum Dirk Van Kerckhoven Infrax dirk.vankerckhoven@infrax.be Oktober 2011 Inhoud 1. Voorstelling van de site 2. Keuze van de site en het concept 3. Onderzoeksmethodiek 4. Meetresultaten

Nadere informatie

Lichtconsult.nl Industrieweg 1A AP Culemborg

Lichtconsult.nl Industrieweg 1A AP Culemborg Lichtconsult.nl Industrieweg 1A-13 4104 AP Culemborg www.lichtconsult.nl Activiteiten Lichttechnisch advies & onderzoek Lichtlab metingen van lichtstroom tot spectrale verdeling Praktijklicht metingen

Nadere informatie

Het Lichtplan. Jordi Peelman

Het Lichtplan. Jordi Peelman Het Lichtplan Jordi Peelman De stad Gent is in het jaar 1998 begonnen met het uitwerken van een lichtplan. Het verlicht monumenten, gebouwen, toegangspoorten, verkeersassen, handelsstraten, parken en pleinen.

Nadere informatie

VERLICHTINGSVERBLINDING

VERLICHTINGSVERBLINDING VERLICHTINGSVERBLINDING VERLICHTING EN VERBLINDING Bij verblinding kan onderscheid gemaakt worden tussen directe, rechtstreeks vanuit het armatuur en indirecte verblinding door weerkaatsing van bijvoorbeeld

Nadere informatie

Gaan de sterren weer stralen dankzij energiebesparing op verlichting?

Gaan de sterren weer stralen dankzij energiebesparing op verlichting? Gaan de sterren weer stralen dankzij energiebesparing op verlichting? Een verzoek en aanbevelingen van Stichting Platform Lichthinder aan de Taskforce Verlichting Inleiding Wat is Platform Lichthinder?

Nadere informatie

code van goede praktijk LICHTVISIE WEST-VLAAMS PLATTELAND basisopleiding openbare verlichting module 3 dec. 2011

code van goede praktijk LICHTVISIE WEST-VLAAMS PLATTELAND basisopleiding openbare verlichting module 3 dec. 2011 code van goede praktijk LICHTVISIE WEST-VLAAMS PLATTELAND basisopleiding openbare verlichting module 3 dec. 2011 studie lichtvisie. 4 partners: provincie, wvi, leiedal, vlm. ruime begeleidingsgroep met

Nadere informatie

Oefening 2: lichtplan Gent

Oefening 2: lichtplan Gent Bjarne Collyns 1LAMA 24/03/2016 Datum van de wandeling: 16 maart 2016 om 20u Oefening 2: lichtplan Gent Het lichtplan in Gent is voorzien van een wandelroute die door de binnenstad loopt. Deze wandeling

Nadere informatie

Huidige situatie, Reden van verzoek tot aanpassen/wijziging, Gewenste situatie, Conclusie. Visser Elektrotechniek - Havenstraat NP Beverwijk

Huidige situatie, Reden van verzoek tot aanpassen/wijziging, Gewenste situatie, Conclusie. Visser Elektrotechniek - Havenstraat NP Beverwijk Wijzigen c. q aanpassen van het kunstmatig verlichten van delen van het trainingscentrum van Golfcentrum Amsteldijk aan de Ringdijk Boven Polder 4 te Amstelveen. Huidige situatie, Reden van verzoek tot

Nadere informatie

Rapportage Inventarisatie quick-win terugdringen lichtuitstoot Waddengebied.

Rapportage Inventarisatie quick-win terugdringen lichtuitstoot Waddengebied. Rapportage Inventarisatie quick-win terugdringen lichtuitstoot Waddengebied. ZONE / GEBIED DATUM UITVOERING Gemeente Vlieland 18 september 2017 Inleiding Om te zorgen dat de nachtelijke duisternis in het

Nadere informatie

ONZE REFERENTIE

ONZE REFERENTIE ONDERWERP Lichthinder Windmolenpark Oosterhorn op Waddenzee ONZE REFERENTIE 079412028 0.1 DATUM 9-5-2017 VAN Henk Jan Schat AAN Millenergy VOF INLEIDING In deze memo wordt een onderbouwing middels een

Nadere informatie

+ ( '4,4), " 5,%+,%/1124

+ ( '4,4),  5,%+,%/1124 !" #! " # $ & '() &* " +,-.,# + - /0/112 3 ') ( Johan Vandewalle, Preventie Lichthinder vzw, Hollandstraat 7, 2060 Antwerpen + ( ',), " 5,+,/112 "$ &'()! "$ &'()! 1 *+"&", 2 667 2 6/. 3 -+$ ($ "&. /6+

Nadere informatie

Wegen. Foto: N374 in Borger. Gebiedsontsluitingsweg binnen de kom. Gemeente Borger-Odoorn besluit gemeenteraad: 8 maart 2018; nr. 18.

Wegen. Foto: N374 in Borger. Gebiedsontsluitingsweg binnen de kom. Gemeente Borger-Odoorn besluit gemeenteraad: 8 maart 2018; nr. 18. Wegen We kennen diverse soorten wegen in onze gemeente die beschreven staan in het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVPP) Dit zijn: - Stroomwegen, bijvoorbeeld de N34; - Gebiedsontsluitingswegen,

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Normstelling. Notitie

1. Inleiding. 2. Normstelling. Notitie Notitie Project ReststoffenEnergieCentrale Harlingen Betreft Controlemetingen licht Ons kenmerk M.2010.0124.02.N001 Versie 001 Datum 25 januari 2012 Verwerkt door RBO BR Contactpersoon ing. J.D. (Jasper)

Nadere informatie

5 Verlichtingsaspecten bij werkstations

5 Verlichtingsaspecten bij werkstations 5 Verlichtingsaspecten bij werkstations 5.1 Licht Licht is een vorm van energie bestaande uit elektromagnetische straling. Zichtbaar licht is de elektromagnetische straling die wordt uitgezonden in het

Nadere informatie

Maart Groenig licht in Steenwijkerland?

Maart Groenig licht in Steenwijkerland? Maart 2016 Groenig licht in Steenwijkerland? INHOUDSOPGAVE Samenvatting 3 1. Inleiding 4 2. Doelstelling en onderzoek 5 3. Response 5 4. Analyse 6 4.1 Algemene indruk 6 4.2 Groenige licht in Putten 6 4.3

Nadere informatie

Beperkende maatregelen lichthinder

Beperkende maatregelen lichthinder Beperkende maatregelen lichthinder In dit onderdeel bekijken we hoe dat we lichthinder en lichtvervuiling tot een minimum kunnen beperken zodat ook de gevolgen van lichtvervuiling tot een minimum beperkt

Nadere informatie

Evaluatie O.V. zone Luithagen

Evaluatie O.V. zone Luithagen Evaluatie O.V. zone Luithagen 30-01-2014 Evaluatie O.V. zone Luithagen 2 Evaluatie O.V. zone Luithagen Probleem: - Onveiligheidsgevoel s nachts - Diefstal op bedrijfsterreinen 3 Aanpak Evaluatie O.V. door

Nadere informatie

Led verlichting en dimmen.

Led verlichting en dimmen. Led verlichting en dimmen. Inleiding. Waarom Led verlichting? Masterplan verlichting Knokke-Heist. Aantal lichtpunten in de gemeente. Waarom dimmen i.p.v. doven? Brengt dimmen met Led verlichting dan nog

Nadere informatie

Een verlichtingsvisie kan moeilijk losgooien worden van de gemeenten rond ons en daarom past deze ook in een bredere regiovisie (Oost-Waasland).

Een verlichtingsvisie kan moeilijk losgooien worden van de gemeenten rond ons en daarom past deze ook in een bredere regiovisie (Oost-Waasland). Onze Openbare Verlichtingsvisie Beste lezer, Openbare verlichting is in de laatste jaren van een saai en noodzakelijk gegeven, geëvolueerd naar een belangrijke beeldvormende bouwsteen binnen een duurzame

Nadere informatie

NIVEAU 2: OBSERVATIE

NIVEAU 2: OBSERVATIE SOBANE methode: Verlichting NIVEAU 2: OBSERVATIE INLEIDING Expertise PREVENTION Doelstellingen Bestuderen van de situatie in het algemeen en op de werkvloer, voor wat betreft: de arbeidsomstandigheden

Nadere informatie

Openbare verlichting in Heuvelland Jean-Pierre Geelhand de Merxem Schepen van Milieu

Openbare verlichting in Heuvelland Jean-Pierre Geelhand de Merxem Schepen van Milieu Openbare verlichting in Heuvelland Jean-Pierre Geelhand de Merxem Schepen van Milieu Jeanpierre.geelhanddemerxem@heuvelland.be Caroline Oost Milieuambtenaar Caroline.oost@heuvelland.be Agenda 1. Het project

Nadere informatie

Onderzoek naar mogelijkheden om de lichtuitstraling van de boomwoningen te beperken.

Onderzoek naar mogelijkheden om de lichtuitstraling van de boomwoningen te beperken. Onderzoek naar mogelijkheden om de lichtuitstraling van de boomwoningen te beperken. Inhoud: 1. Inhoud. 2. Aanleiding. 3. De negen oplossingen. 4. Extern advies. 5. De geteste soorten glas. 6. De proefopstelling.

Nadere informatie

Met de komst van led is de G klasse achterhaalt en niet meer bruikbaar

Met de komst van led is de G klasse achterhaalt en niet meer bruikbaar Met de komst van led is de G-klasse achterhaalt en niet meer bruikbaar. De G klasse voor het beperken van de hoeveelheid licht ter vermindering van lichtvervuiling en verblinding wordt vaak, in de huidige

Nadere informatie

Betreft: Rapport en meetresultaten lichthindermeting omgeving DCV Krimpen a/d IJssel. Onze ref.: oran Zwijndrecht,

Betreft: Rapport en meetresultaten lichthindermeting omgeving DCV Krimpen a/d IJssel. Onze ref.: oran Zwijndrecht, Postbus 1104 tel +31 (078) 610 51 00 3330 CC Zwijndrecht fax +31 (078) 610 40 62 K.v.K. 23025854 E-mail info@oostendorpbv.nl Oranjewoud Realisatie b.v. Postbus 8590 3009 AN ROTTERDAM t.a.v. de heer F.

Nadere informatie

Een overzicht van de huidige geïnstalleerde vermogens geeft het volgende resultaat:

Een overzicht van de huidige geïnstalleerde vermogens geeft het volgende resultaat: Analyse van de huidige situatie: In de analyse zijn de gangen van de mall opgenomen. Het betreft 990 downlighters van 2 x 26W PL ( 4-pins lamp) met elektronisch VSA en 38 pendel klokken met 400W HPI. De

Nadere informatie

Blokhoeve Blok Oost te Nieuwegein Lichthinderonderzoek tennispark Heidehal

Blokhoeve Blok Oost te Nieuwegein Lichthinderonderzoek tennispark Heidehal Blokhoeve Blok Oost te Nieuwegein Lichthinderonderzoek tennispark Heidehal Opdrachtgever Portaal Vastgoed Projecten, Project D0261, Verplichtingsnummer PV-2015002620 Contactpersoon de heer Schiks Kenmerk

Nadere informatie

Technieken. Foto: De West in Dronten. Licht brandt op volle sterkte tot uur.

Technieken. Foto: De West in Dronten. Licht brandt op volle sterkte tot uur. Technieken De technologische ontwikkelingen gaan snel op het gebied van de openbare verlichting. De gemeente Dronten overweegt altijd duurzame en energiezuinige oplossingen. Per situatie bepalen we wat

Nadere informatie

!!!! " #$%&'( ) *! +!$%&$, )!!+#! *!! $%&'(! $%&$, -! $%&'(!*# $%&$, *!.$%&'(!!# $%&$, * *! **!!! #. % 1!!2 1 ) #+2! 2!

!!!!  #$%&'( ) *! +!$%&$, )!!+#! *!! $%&'(! $%&$, -! $%&'(!*# $%&$, *!.$%&'(!!# $%&$, * *! **!!! #. % 1!!2 1 ) #+2! 2! " #$%&'( ) * +$%&$, ) +# * $%&'( $%&$, - $%&'( *# $%&$, *.$%&'( # $%&$, * /$%&'( # - 00 )+- #* * ** # $%&'( #. % 1 2 1 ) #+2 2 . $%&$, # * 3 3 #* )$%&4& + - * #. 0* * 0)$%&$, +.* # 56 # * ) + # - ** #

Nadere informatie

Lichthinder in de wetgeving. Friedel Pas, Preventie Lichthinder vzw

Lichthinder in de wetgeving. Friedel Pas, Preventie Lichthinder vzw Lichthinder in de wetgeving Friedel Pas, Preventie Lichthinder vzw Agenda Decreet betreffende de openbare dienstverplichting opgelegd aan DNB s Lichthinder in VLAREM Soortenbesluit en lichthinder Verkeerscode

Nadere informatie

13. Openbaar groendomein

13. Openbaar groendomein 13. Openbaar groendomein 13.1. Beleids- en beheerscontext informatieve basis Volgende regelgeving is toepassing voor deze ruimtecategorie : Vlarem II, hoofdstuk 6.3. Dit betekent dat er, behoudens voor

Nadere informatie

All About Lights Candela Lumen

All About Lights Candela Lumen All About Lights Om de juiste keuze te kunnen maken bij het aanschaffen van verlichting is het belangrijk de juiste gegevens met elkaar te vergelijken. Omdat voor meetwaardes van verlichting nog geen internationale

Nadere informatie

Licht en duisternis. Eindhoven 18 februari 2015 1

Licht en duisternis. Eindhoven 18 februari 2015 1 Licht en duisternis Eindhoven 18 februari 2015 1 Aarde op 11 000 000 000 km Eindhoven 18 februari 2015 2 Aarde op 385 000 km Eindhoven 18 februari 2015 3 Eindhoven 18 februari 2015 4 Eindhoven 18 februari

Nadere informatie

Masterplan OV Parameters technische fiche

Masterplan OV Parameters technische fiche Masterplan OV Parameters technische fiche Inplanting Plaats waar de lichtmast of het verlichtingstoestel komt te staan in de openbare ruimte. Verschillende van onderstaande mogelijkheden zijn al dan niet

Nadere informatie

BELEIDSPLAN OPENBARE VERLICHTING 2013 2017 BIJLAGE 2 VERLICHTINGSTECHNIEK

BELEIDSPLAN OPENBARE VERLICHTING 2013 2017 BIJLAGE 2 VERLICHTINGSTECHNIEK BELEIDSPLAN OPENBARE VERLICHTING 2013 2017 BIJLAGE 2 VERLICHTINGSTECHNIEK INHOUDSOPGAVE 1 TECHNIEK VERLICHTING... 3 2 DAGLICHT EN KUNSTLICHT... 3 3 ENKELE TECHNISCHE BEGRIPPEN... 4 3.1 Lichtstroom... 4

Nadere informatie

Openbare verlichting in de gemeente Oss Veiligheid Verkeer Sociale veiligheid.

Openbare verlichting in de gemeente Oss Veiligheid Verkeer Sociale veiligheid. Openbare verlichting in de gemeente Oss Gemeente Oss zorgt ervoor dat de openbare ruimte in Oss verlicht is. We gebruiken hiervoor verschillende soorten verlichting. Hieronder leest u waarom en wanneer

Nadere informatie

Technieken. 2. Telemanagementsysteem

Technieken. 2. Telemanagementsysteem Technieken Technisch is er veel mogelijk qua openbare verlichting. Hieronder staan de huidige technieken beschreven. De ontwikkelingen gaan echter snel waardoor nieuwe technologieën hier wellicht nog niet

Nadere informatie

zaterdag 30 oktober 2010

zaterdag 30 oktober 2010 zaterdag 30 oktober 2010 Geacht College, Nederland wordt s nachts lichter en steeds meer mensen en dieren ondervinden daar hinder van. Veel kantoren en gebouwen laten s nachts verlichting branden in kamers,

Nadere informatie

energiecoach verlichting

energiecoach verlichting LAMPEN Puntverlichting Hebt u uw gloeilampen al vervangen door spaarlampen? Spaarlampen zijn vier tot vijf keer efficiënter dan gloeilampen en gaan 9 tot 13 keer langer mee. Bijgevolg is de winst dubbel:

Nadere informatie

Basic Creative Engineering Skills

Basic Creative Engineering Skills Fotometrie 1 Voor het beschrijven van eigenschappen en specificaties van licht en lichtbronnen bestaan gestandaardiseerde begrippen en eenheden. CIE Commission Internationale de l Eclairage 2 Vermogen

Nadere informatie

Keukentafelgesprek: Maatschappelijk Verantwoord Verlichten in Vrolijkheid en Oosterenk in Zwolle

Keukentafelgesprek: Maatschappelijk Verantwoord Verlichten in Vrolijkheid en Oosterenk in Zwolle Keukentafelgesprek: Maatschappelijk Verantwoord Verlichten in Vrolijkheid en Oosterenk in Zwolle Restaurant Urbana 3-9-2015 11.00 Karen Jonkers, Erna Krommendijk 1 Doelen & Agenda Doelen: Van elkaar leren

Nadere informatie

BESTEMMINGSPLAN. Mettegeupel - Oost - Oss Bijlage 5: Lichthinderrapport

BESTEMMINGSPLAN. Mettegeupel - Oost - Oss Bijlage 5: Lichthinderrapport BESTEMMINGSPLAN Mettegeupel - Oost - Oss - 2016 Bijlage 5: Lichthinderrapport Gemeente Oss Raadhuislaan 2 5341 GM Oss T: 14 0412 F: 0412 642605 www.oss.nl A. Hak Zuid B.V. Postbus 101 5460AC Veghel Lage

Nadere informatie

Uitbreiding IKEA te Utrecht

Uitbreiding IKEA te Utrecht Uitbreiding IKEA te Utrecht Lichthinderonderzoek sportvelden Opdrachtgever : Bügel Hajema adviseurs Kenmerk : R074041aaA1.jwk Datum : 24 juni 2009 Auteur : dhr. J.W. Kort dhr. ing. P.A.G. van der Vleuten

Nadere informatie

Beoordeling van de Lichthinder Project: SC Valburg

Beoordeling van de Lichthinder Project: SC Valburg A. Hak Zuid B.V. Afdeling Verlichtingstechniek Postbus 101 5460 AC Veghel Lage Landstraat 6 5462 GJ Veghel T 0413-362 926 F 0413-362 929 I www.a-hak.nl K.v.K. nr. 16029034 ING Bank rek. nr. 67.72.94.948

Nadere informatie

Notitie. Project: Sporthal Alblasserdam Betreft: Rapportage lichthinderonderzoek. kenmerk b1440/1116

Notitie. Project: Sporthal Alblasserdam Betreft: Rapportage lichthinderonderzoek. kenmerk b1440/1116 Laarseweg 24-1, 8171 PR Vaassen (T) 0578-76 90 60 KvK 082 04 400 www.sainadvies.nl info@sainadvies.nl Notitie Project: Sporthal Alblasserdam Betreft: Rapportage lichthinderonderzoek Kenmerk: -0b1440/1116

Nadere informatie

parkeerterrein Beleids- en beheerscontext informatieve basis Doelen en principes te volgen code van goede praktijk

parkeerterrein Beleids- en beheerscontext informatieve basis Doelen en principes te volgen code van goede praktijk 10. Parkeerterrein 10.1. Beleids- en beheerscontext informatieve basis Volgende regelgeving is toepassing voor deze ruimtecategorie : EN 12464-2 (verlichting buitenwerkplaatsen) Typebestek 005 Synergrid

Nadere informatie

Sint-Niklaas belicht. dinsdag 22 november Filip Brokken diensthoofd landbouw - patrimonium

Sint-Niklaas belicht. dinsdag 22 november Filip Brokken diensthoofd landbouw - patrimonium Sint-Niklaas belicht dinsdag 22 november 2005 Filip Brokken diensthoofd landbouw - patrimonium Programma A. Inleiding: bevoegheidsverdeling B. Enkele kencijfers C. Stedelijk beleid D. Praktische werkwijze

Nadere informatie

NBN-EN : Werkplekverlichting binnen

NBN-EN : Werkplekverlichting binnen NBN-EN 12464-1: Werkplekverlichting binnen In 2011 is er een aanpassing gebeurd aan de Europese norm, NBN-EN 12464-1 Licht en verlichting - Werkplekverlichting - Deel 1: Werkplekken binnen. Het is een

Nadere informatie

Rapportage Inventarisatie quick-win terugdringen lichtuitstoot Waddengebied.

Rapportage Inventarisatie quick-win terugdringen lichtuitstoot Waddengebied. Rapportage Inventarisatie quick-win terugdringen lichtuitstoot Waddengebied. ZONE / GEBIED DATUM UITVOERING Gemeente Ameland 20 september 2017 Inleiding Om te zorgen dat de nachtelijke duisternis in het

Nadere informatie

Toelichting afwegingskader buitengevelisolatie. Lieve Custers Stad Antwerpen

Toelichting afwegingskader buitengevelisolatie. Lieve Custers Stad Antwerpen Toelichting afwegingskader buitengevelisolatie Lieve Custers Stad Antwerpen Overzicht Inleiding Afwegingskader Communicatie Inleiding Aanpak: eerste versie juni 2012 jurisprudentie studie energetische

Nadere informatie

Nieuwe duurzame sfeerverlichting in de Belfortstraat

Nieuwe duurzame sfeerverlichting in de Belfortstraat Nieuwe duurzame sfeerverlichting in de Belfortstraat Naar aanleiding van de twintigste verjaardag van het Lichtplan, huldigt de Stad Gent de nieuwe duurzame LED-sfeerverlichting in de Belfortstraat in.

Nadere informatie

Licht meten en lichtmeters

Licht meten en lichtmeters Licht meten en lichtmeters Je wilt geen overbelichte foto's. En ook geen onderbelichte. Je wilt foto's die belicht zijn zoals jij dat voor ogen hebt. Nu kun je gaan experimenteren. Iedere keer een foto

Nadere informatie

Technieken. De technologische ontwikkelingen op het gebied van de openbare verlichting gaan snel. Technisch kan er al heel veel.

Technieken. De technologische ontwikkelingen op het gebied van de openbare verlichting gaan snel. Technisch kan er al heel veel. Technieken De technologische ontwikkelingen op het gebied van de openbare verlichting gaan snel. Technisch kan er al heel veel. 1. Dimmen Op veel locaties wordt al sinds enkele jaren de openbare verlichting

Nadere informatie

P. Roest raad00777

P. Roest raad00777 Agendapunt commissie: 6 Steller Telefoonnummer Email P. Roest 040-2083413 pro@valkenswaard.nl Agendapunt Kenmerk datum raadsvergadering Onderwerp Beheer openbare verlichting. 11raad00777 aan de gemeenteraad

Nadere informatie

Kernvraag: Hoeveel licht geven. verschillende lichtbronnen?

Kernvraag: Hoeveel licht geven. verschillende lichtbronnen? Kernvraag: Hoeveel licht geven verschillende lichtbronnen? Naam leerling: Groep: http://www.cma-science.nl Activiteit 1 Lichtbronnen Overal om ons heen is licht. Op hoeveel manieren komt dat licht bij

Nadere informatie

De vastgoedactiviteit volgt de evolutie van het aantal vastgoed-gerelateerde dossiers op die maandelijks binnekomen in de notariskantoren.

De vastgoedactiviteit volgt de evolutie van het aantal vastgoed-gerelateerde dossiers op die maandelijks binnekomen in de notariskantoren. NOTARISBAROMETER VASTGOED AAN DE KUST WWW.NOTARIS.BE S1 2017 VASTGOEDACTIVITEIT AAN DE KUST De vastgoedactiviteit volgt de evolutie van het aantal vastgoed-gerelateerde dossiers op die maandelijks binnekomen

Nadere informatie

Voorbeeldprojecten 4

Voorbeeldprojecten 4 1 Voorbeeldprojecten 4 Retail Bijenkorf 5 Retail 6 7 8 Retail O Neill 9 10 11 Renovatie Villa Maaszicht 12 13 14 15 Illuminatie Winkel van Sinkel 16 17 Buitenland Presidential Flight Abu Dhabi 18 19 20

Nadere informatie

Laat uw lichtmasten promoveren

Laat uw lichtmasten promoveren Laat uw lichtmasten promoveren De besparing kan nu beginnen Adviesrapport verlichting sportvereniging Documentversie: 1.2 Datum: 22 maart 2016 Contactpersonen: Harold ter Avest, harold@ltg-europe.com 06-43999155

Nadere informatie

Beleid in hoofdpunten Licht in de Openbare Ruimte in de gemeente Dronten

Beleid in hoofdpunten Licht in de Openbare Ruimte in de gemeente Dronten Beleid in hoofdpunten Licht in de Openbare Ruimte in de gemeente Dronten 1. Inleiding Op het gebied van licht zijn er veel ontwikkelingen, zoals de opkomst van led. Daarnaast bepalen steeds meer niet-gemeentelijke

Nadere informatie

Beleidsuitgangspunten. openbare verlichting. Midden-Drenthe

Beleidsuitgangspunten. openbare verlichting. Midden-Drenthe Beleidsuitgangspunten openbare verlichting Midden-Drenthe 26 maart 2013 INHOUD AANLEIDING Pagina 3 OPENBARE VERLICHTING (functies) Pagina 4 KADERS EN ONTWIKKELINGEN Pagina 5 BELEID Pagina 7 FINANCIËN EN

Nadere informatie

Inhoud cursus. De wereld s nachts. Les 1 - Inleiding. Vlaanderen s nachts. Europa s nachts. Cursus kadervorming lichthinder

Inhoud cursus. De wereld s nachts. Les 1 - Inleiding. Vlaanderen s nachts. Europa s nachts. Cursus kadervorming lichthinder Cursus kadervorming lichthinder Preventie Lichthinder vzw & Natuurpunt Educatie met de steun van Tandem en de Vlaamse overheid Les 1 Inhoud cursus Les 1 (Preventie Lichthinder vzw) Inleiding Probleemstelling

Nadere informatie

9. Dorpskerk en identiteitsbepalend gebouw

9. Dorpskerk en identiteitsbepalend gebouw 9. Dorpskerk en identiteitsbepalend gebouw Dit inzichten en opties in dit hoofdstuk zijn naast de dorpskerken ook van toepassing voor ander waardevol patrimonium en voor identiteitsbepalende hedendaagse

Nadere informatie

Adviesburo RIET Postbus CD BUNNIK t.a.v. de heer T. de Kroon Betreft: Rapport en meetresultaten lichthindermeting TAVV

Adviesburo RIET Postbus CD BUNNIK t.a.v. de heer T. de Kroon Betreft: Rapport en meetresultaten lichthindermeting TAVV Postbus 1104 tel +31 (078) 6105100 3330 CC Zwijndrecht fax +31 (078) 6104062 Fruiteniersstraat 1 E-mail info@oostendorpbv.nl 3334 KA Zwijndrecht K. v. K. 24324776 Adviesburo RIET Postbus 167 3980 CD BUNNIK

Nadere informatie

Oefening 2: Lichtplan

Oefening 2: Lichtplan EERSTE JAAR BACHELOR IN DE MAKELAARDIJ Oefening 2: Lichtplan LAMBRECHTS GWENDOLIEN STEDELIJKE ONTWIKKELING EN WOONBELEID LECTOR: JANSSENS DIETER ACADEMIEJAAR 2014-2015 Gent is absoluut een pionier in Vlaanderen,

Nadere informatie

Tuinpaal LED buiten design grafiet of zilver 7W LED IP65 ARM-243 Hoogte : 400mm Breedte : 100mm Diepte : 50mm IP Waarde : IP 65

Tuinpaal LED buiten design grafiet of zilver 7W LED IP65 ARM-243 Hoogte : 400mm Breedte : 100mm Diepte : 50mm IP Waarde : IP 65 Tuin en opritverlichting laatste update 11/12/2015 Tuinverlichting kan een mooie, intieme sfeer creëren. Met een minimum aan licht geeft u uw tuin al een heel andere uitstraling. Met een timer kan u de

Nadere informatie

Openbare verlichting: Uitdoven of beheren?

Openbare verlichting: Uitdoven of beheren? Openbare verlichting: Uitdoven of beheren? R. Lorphèvre 11.09.13 Date Openbare verlichting en verkeersveiligheid een oud verhaal Schréder, M. Detiffe Eerste installatie in België in 1938 «Het verlichten

Nadere informatie

woonwijkje / verkaveling

woonwijkje / verkaveling 8. Woonwijkje of verkaveling 8.1. Beleids- en beheerscontext informatieve basis Volgende regelgeving is toepassing voor deze ruimtecategorie : EN 13201 + voorstel categorisering BIV Typebestek 005 Synergrid

Nadere informatie

VIER JAAR HEMELHELDERHEID METINGEN IN UTRECHT

VIER JAAR HEMELHELDERHEID METINGEN IN UTRECHT VIER JAAR HEMELHELDERHEID METINGEN IN UTRECHT Er staat sinds augustus 2009 een meter om de nachtelijke hoeveelheid licht te meten op het dak van een woonboot in Utrecht. het is een SQM_EL van de firma

Nadere informatie

Memo Verlichting snelle fietsroute Apeldoorn - Epe

Memo Verlichting snelle fietsroute Apeldoorn - Epe Memo Verlichting snelle fietsroute Apeldoorn - Epe Datum: 27 sept. 2017 Opgesteld door: Bert Stegeman Documentversie: V3 Inhoudsopgave Memo... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Doelen verlichting... 3 1.3 Verlichting

Nadere informatie

UITBREIDING GLASCONCENTRATIEGEBIED TANGBROEK ONDERZOEK LICHTHINDER

UITBREIDING GLASCONCENTRATIEGEBIED TANGBROEK ONDERZOEK LICHTHINDER UITBREIDING GLASCONCENTRATIEGEBIED TANGBROEK ONDERZOEK LICHTHINDER TRITIUM ADVIES BV 4 januari 2013 076866700:A - Concept B02015.000079.0100 Inhoud 1 Inleiding...4 1.1 Aanleiding...4 1.2 Wettelijk kader...4

Nadere informatie

7. Vrijliggende fietsweg in de open ruimte

7. Vrijliggende fietsweg in de open ruimte 7. Vrijliggende fietsweg in de open ruimte 7.1. Beleids- en beheerscontext informatieve basis Volgende regelgeving is toepassing voor deze ruimtecategorie : EN 13201 + voorstel categorisering BIV Vademecum

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR INSTITUTIONELE EN BESTUURLIJKE HERVORMING EN AMBTENARENZAKEN

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR INSTITUTIONELE EN BESTUURLIJKE HERVORMING EN AMBTENARENZAKEN C26 IBH2 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2003-2004 14 oktober 2003 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR INSTITUTIONELE EN BESTUURLIJKE HERVORMING EN AMBTENARENZAKEN Vraag om uitleg van de heer Eloi

Nadere informatie

World Trade Company B.V.

World Trade Company B.V. LED verlichting In ons assortiment hebben we diverse soorten verlichting op basis van LED, rechtstreeks van de fabrikant en direct naar de afnemer. Vooral bij deze producten wordt in de tussenhandel veel

Nadere informatie

VERGELIJKING ENERGIEFACTUREN

VERGELIJKING ENERGIEFACTUREN VERGELIJKING ENERGIEFACTUREN Dominiek Vandewiele West Vlaams Kennisplatform Openbare Verlichting, Brugge, 29 april 2014 Aanleiding Basismateriaal Analyse Conclusies Hoe energiefactuur OV omlaag krijgen?

Nadere informatie

Instapreeksen Kennisplatform Openbare Verlichting (Regio) Masterplan OV

Instapreeksen Kennisplatform Openbare Verlichting (Regio) Masterplan OV Instapreeksen Kennisplatform Openbare Verlichting (Regio) Masterplan OV 21 februari 2019 Agenda Inleiding Masterplan OV Fase 1 : analyse Fase 2 : visie Fase 3 : strategie Fase 4 : impactstudie Fase 5 :

Nadere informatie

LUX op energiezuinige stand

LUX op energiezuinige stand Seminaire Duurzame gebouwen LUX op energiezuinige stand 5 maart 2015 Leefmilieu Brussel De uitdagingen op verlichtingsvlak Ingrid VAN STEENBERGEN, Zaakvoerder Adviesbureau voor verlichting ODID Vervangen

Nadere informatie

S&Co bvba Voorstraat 28 B 3500 Hasselt sco-led-lights.be

S&Co bvba Voorstraat 28 B 3500 Hasselt sco-led-lights.be Licht daar waar en wanneer u het wenst S&Co Het zinvol gebruiken van zonne-energie voor kwalitatieve buitenverlichting met high power leds dat is waar S&Co als pionier met zijn alles-in-één toestellen

Nadere informatie