41 jaar ervaringen stormvloedwaarschuwing Zeescheldebekken

Transcriptie

1 41 jaar ervaringen stormvloedwaarschuwing Zeescheldebekken ir. Eric Taverniers 22 oktober 2013 Blankenberge

2 Zeescheldebekken doch ook Noordzee en Westerschelde nodig en zowel hydraulisch als meteorologisch is triviaal maar essentieel zijn bijna evenwaardig zeer specifiek en om er goed mee om te gaan zijn interesse en ervaring nodig en geregeld de bronnen (websites) bezoeken 2

3 even herinneren Opwekking water-getij op aarde : in Zuidelijke IJszee! 3

4 200 m/s Voortplanting van getij-golf : via Zuidelijke Atlantische Oceaan naar Noordelijke Atlantische Oceaan met kleine aftakking naar Noordzee... 4

5 Voortplanting tijgolf in Atlantische Oceaan naar Noordzee en IJsland 5

6 6

7 Toeval HW-golf via Kanaal van Kales komt aan Belgische Kust tezamen met HW-golf van twee keer eerder dat via Ierland over Schotland en langs Oost-Engeland is gegaan HW HW HW 7

8 Voortplanting van Noord-Atlantische getijgolf naar Noordzee - primo omheen Ierland, West-Engeland en Schotland langsheen Oostkust van Engeland - secundo via Kanaal van Kales - en dan tezamen langs Belgische en Nederlandse kusten naar Duitse Bocht en langs Noorwegen ( in blauwe kleur: laagwatergolf, in geel/bruine kleur: hoogwatergolf ) 8

9 optreden van stormvloed springtij/doodtij-cyclus impact waterstandsverhoging noordwesterstorm lagedrukgebied isobaren over Noordzee samengaan NW-wind Oostkust Engeland met HW-golf voorgeschiedenis noordwesterstorm ruimen van wind van ZW over W naar NW dus eerst opzet vanuit Nauw van Kales bolle zee naar volle zee 9

10 springtij/doodtij-cyclus en vooral de zeer hoge springtijen, alhoewel tempering natuur 10

11 noordwesterstorm isobaarlijnen over Noordzee 11

12 samenvallen van HW-golf langs oostkust van Engeland met noordwesterstorm langs diezelfde oostkust 12

13 voorgeschiedenis storm 13

14 uiteindelijk (en simpel en schematisch ) stormhoogwater is de som van : astronomisch hoogwater windopzet ~ noordwesterwind oostkust Engeland extra windopzet zuidwesterstorm Nauw van Kales inclusief alle onzekerheden, mate van samengaan, duurtijd, windvlagen, afzwakken/opsteken, afhankelijk van verschillende instanties 14

15 stormvloedverwachting Zeescheldebekken vroeger vrij ruw doch eenvoudig meteo = Armand Pien! getij = Carlos Van Cauwenberghe / Arnold Fremout en Jan Kroos / Bakker / J. Van Malde HW Oostende plus bijna 3 uur en plus bijna 1 meter énige bronnen van informatie = sprekende tijmeter te Oostende en te Vlissingen met alle golven erbij zenuwachtigheid 2 e verdiep Loodsgebouw Antwerpen 15

16 ook nog vroeger (zelf meegemaakt jaren 1970) staatstelegram (met voorrang!) en telefoon geen tijgegevens online / geen teletransmissie Zeescheldebekken (zelf nog begonnen, uitgevoerd ) zelfs nog geen faxen van meteokaarten / wel elke werkdag met facteur een gedrukt meteobericht van Maritieme Meteo Antwerpen zaterdag 3 januari 1976 = eerste maal informatie getij en stormhoogwater tussen Vlissingen en Antwerpen nl. te Zandvlietsluis (per radioportofoon één maal raden wie toen daar stond ) 16

17 het was de periode van twee stevige vuistregels slechts enkelen waren (leerling-)tovenaar nog minder durfden voorspellen HW Antwerpen is HW Oostende plus bijna 3 uur en plus bijna 1 meter (wist men ongeveer een dag op voorhand) HW Antwerpen = voorafgaand LW Antwerpen plus de opzet van dat laagwater (wist men zestal uur op voorhand) en dan navolgend HW Antwerpen werd lager als windveld Noordzee afzwakte of minder noordwest werd, en werd hoger als dat windveld aantrok en noordwest bleef (opzet LW gold ook) windveld over Westerschelde telde weinig mee rol bovendebieten niet groot 17

18 tot 1980 was er geen waterkeermuur langs de Scheldekade te Antwerpen-centrum dus geen noodzaak om met die drempel rekening te houden (sluiten van poorten of niet ) tot na eerste jaren van uitvoering Sigmaplan waren er nog vele kilometers lage, kleine, steile en soms vrij heterogene dijken zodat een HW te Antwerpen van TAW +6,80 m, al voor verschillende gebieden gevaar inhield geen GOG s (en ontpoldering was helemaal geen optie) / voorjaar 1976 = opzet aanleg GOG s om stormhoogwatertop af te romen / eerste GOG = Tielrodebroek, ong klaar / uitzondering = PPI langs de Durme te Waasmunster 18

19 de belangrijke verbeteringen van de jaren 80 online tijgegevens kust, Zeeland en Zeescheldebekken hydro-meteo vnl. HMCZ vanaf 1982 (vooreerst vnl. Oosterschelde, later Westerschelde en gans Zeeland) specifiek: verwachte HW s en LW s langs de Westerschelde en later ook de Beneden-Zeeschelde elke dag 3x reeks faxen van HMCZ naar klanten SVSD = sowieso telefonische verwittiging sector Vlissingen OMS (& Dienst/Afdeling Kust) verwachting Oostende onzekerheid stormverwachtingen verkleinden van (plusminus) enkele dm naar twintigtal centimeter 19

20 Stormwaarschuwing leren kies uw bronnen en hou u bij die bronnen en doe er veel ervaring mee op HMCZ => meetadviesdienst.nl MFPS = bijna elke dag inloggen, uiteraard getij maar ook wind, golven, temperatuur en chloride OMS als stormgevaar nadert dan zéééééééker ook isobaarkaarten (KMI, KNMI, MetOffice, DWD) (opletten met MetOffice) Getijtafels ach ja 20

21 dagdagelijks MFPS 21

22 dagdagelijks MFPS BER Vlissingen Waterhoogte cm BER Vlissingen Waterhoogte voorspeld cm getij-verwachting en getij-waarneming bvb. Vlissingen en Antwerpen BER Antwerpen Loodsgebouw Waterhoogte cm BER Antwerpen Loodsgebouw Waterhoogte voorspeld cm OKT OKT OKT OKT OKT OKT OKT OKT 22

23 dagdagelijks MFPS windgegevens zeker Hansweert 23

24 herinner vroegere tijden telefonisch opbellen sprekende tijmeter en bepaal dan maar komend hoogwater tot op enkele centimeter 24

25 25

26 26

27 zeven- en tweedaagse verwachtingen 27

28 Die grote opzet moest eens zes uren eerder of later komen 28

29 normale tij-verwachtingen 29

30 en 30

31 en 31

32 In de toekomst meer probabilistische aanpak 32

33 Maar zo eenvoudig is het niet altijd Voorbeeld: stormvloedperiode 10 à 14 februari 2005 consternatie als HMCZ een verwachting uitgeeft van HW Antwerpen is TAW + 7,79! (1 feb 1953 = TAW +7,77m) terwijl isobaarlijnen over Noordzee dat helemaal niet doen verwachten! en het ook na mijn aangeven van te hoog, het nog te lang duurt alvorens aanpassingen aan verwachtingen worden gedaan problemen: hand-meteoroloog + computer-output 33

34 MVG LIN AWZ WLH Verhaal van de Stormvloedperiode 10 à 14 februari 2005 Dit verhaal hangt een (onvolledig) beeld op van het verloop van meteo- en tij-voorspellingen in de periode dat stormtijen halfweg februari 2005 zijn opgetreden, alsmede een chronologie van enkele overwegingen en berichtgevingen, het geheel zoals door ir. E. Taverniers gedaan om waarschuwingen over te verwachten en reëel opgetreden waterstanden in het Zeescheldebekken te kunnen geven. In de betrokken periode werden voor drie opeenvolgende hoogwaterstanden via Belgacom officiële stormwaarschuwingen Stormtij Zeeschelde gegeven, en werden de poorten in de Antwerpse waterkeermuur voor ruim 30 uren gesloten gehouden. Buiten het bijna continu opzoeken en evalueren van meteo- en getij-voorspellingen dienstig voor stormtijen in het Zeescheldebekken, is tijdens de tweedaagse permanentie thuis (zaterdag en zondag, telkens van 6 à 1 uur daags nadien) veel communicatie naar AWZ en RWS gedaan. Wat AWZ aangaat is uiteraard het meest contact geweest met ir. Meyvis van Afdeling Zeeschelde (15- tal GSM-gesprekken, plus SMS-en), de voornaamste klant van stormwaarschuwingen in het Zeescheldebekken. Voorts ook veel communicatie met dr. Mostaert en ir. Van Eerdenbrugh (ten nutte van de HIC-waarschuwingen), beiden van WLH. Naar RWS toe ging het over HMCZ (Middelburg) en SVSD (Den Haag), zowel communicatie van als naar hen. Er zijn een vijftiental verschillende berichten via SMS verstuurd. Het aantal bestemmelingen liep daarbij uiteen van 10 tot 45. Er waren inderdaad enkele SMS-en als zijnde beperkte voorverwittiging (met een 10 à 15 bestemmelingen) gevend verwachtingen met beschouwingen en onzekerheden, en echte ruime AWZ-verwittigingen met affirmatiever verwittigingen van hoogte van komende hoogwaters. In bijlage is een standaard-blanco-lijst welke ik bij het verzenden van SMS-verwittigingen gebruik; de mogelijke bestemmelingen zijn alfabetisch opgesomd; daarbij moeten nog SMS-en bijgerekend worden die naar het personeel van Hydrometrie-Schelde zijn verzonden. De voornaamste bronnen om gegevens over en evolutie in de verwachte meteo- en getijwaarden te verkrijgen zijn: - zijnde de website van Hydro-Meteo-Centrum-Zeeland (RWS-directie Zeeland), waar om de drie uur voorspellingen van meteo, golven en getij werden ververst; de voornaamste waarden waren de verwachte hoogwaterstanden te Vlissingen, Bath en Antwerpen, en de opzet te Vlissingen; ook het drieluik wind+opzet+hw&lw Noordzee kwam veel aanbod; - zijnde de website van de natte Rijkswaterstaat, met links naar dienstige websites zoals berichtgeving hoogwaters, SVSD (stormvloedwaarschuwing RIKZ Den Haag); - de website van KMI, met links naar andere meteo-sites zoals van het KNMI (Nl), MET (UK), ECOMET, ECMWF waarin o.a. werd gekeken naar Meteosat-satellietbeelden, zowel naar toekomst als naar verleden opvraagbaar.

35 Voor zaterdagavond schijnt er dus een verwittiging Stormtij Zeeschelde aan te komen(drempel is HW Antwerpen TAW +6,60 m) zelfs het verwittigen radiocentrale Politie Antwerpen (Oudaan) van mogelijk sluiten van de poorten in de Antwerpse waterkeermuur (drempel is TAW +6,70 m). Met de niet meerstijgende trend van opzet Vlissingen zaterdagnamiddag in achterhoofd, en het feit dat het zwaartepunt van nadeling windveld eerder pas s zondags wordt verwacht, wordt in overleg met Meyvis- besloten om de voorspellingen onder die drempels te houden, althans voorlopig, de verdere evolutie afwachtend. Het zou overigens wat zijn om zaterdagmiddag de poorten Antwerpse waterkeermuur te sluiten met zeer vele auto s op de kaaien geparkeerd. Men moet bedenken dat HW-voorspellingen bij storm, ruim 24 uur vooraf, sowieso een onzekerheid van normaliter plusminus 20 cm inhouden, en hier kon aangenomen worden dat de marge op voorspelling eerder een lagere dan wel een hogere hoogwaterstanden zou geven. Het duidt wel aan dat in het bereik van hoogwater te Antwerpen tussen TAW +6,50 à +6,80 m, dus een slechts klein bereik = 30 cm, twee belangrijke drempels liggen (stormverwittiging, sluiten poorten) met meteen grote gevolgen (zeker wat sluiten poorten aangaat) en dat dus ook in functie van stormverwittiging en van doen sluiten poorten wordt geredeneerd. Dat noemt met gezond verstand omgaan met dingen. Toch wordt de radiocentrale Politie Antwerpen al verwittigd: enerzijds om hen de toestand aan te geven, zulks schriftelijk, inclusief de mogelijkheid van sluiten poorten op zondag, en anderzijds om mijn coördinaten gedurende het week-end op te geven, aangezien ik van huis uit zal werken (daaromtrent was in februari 2004 enig ongeloof bij Officier van Wacht: eenieder kan bellen en zeggen dat poorten toe moeten ).

36

37

38 Voor zondagavond wordt dus te Vlissingen bij hoogwater een opzet verwacht van liefst 1,80 m! Uitgaande van voorspelling HW Vlissingen NAP +4,26 m kan een HW Antwerpen voor zondagavond verwacht worden van TAW +7,60 m doch: opzet is net op moment van HW te Vlissingen plafonnerend en nadien verlagend, dus enige tijdsverschuiving in opzet geeft flink verschil op beide HW-verwachtingen! Meteo-voorspellingen geven een relatief vroeg opvullen van danig lagedrukgebid op Noordzee, dus eerder een verlaging van verwachting opzet. Enkelen (o.a. Meyvis, Mostaert) worden van die HMCZ-voorspellingen verwittigd, doch met matigende teneur, afwachtend naar volgende voorspellingen en verder nazicht voorspellingen lagedrukgebied Noordzee. Naar ruim AWZ-publiek wordt voorlopig bericht gegeven over HW Antwerpen zaterdagavond, hoogwater dat al een dag op ongeveer hetzelfde getal uitkomt, in tegenstelling tot dat van zondagavond dat grote schommelingen kent al naargelang welke voorspelling. Aldus naar ruim AWZ-publiek volgende SMS verstuurd (zaterdagmiddag): Stormvloedwaarschuwing ZS-bekken: komend HW Antw. 18:30h TAW +6,60 à 6,70 m. Zondag HW s hoger! Taverniers

39 Climax komt s middags, bij HMCZ-voorspelling van HW zondagavond: Vlissingen NAP +4,26 m en Antwerpen NAP +5,40 m = TAW +7,70 m!!! Voorspellingen HMCZ dd. zaterdag 12 feb 2005 om 11:30 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZA :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen Meteen worden Meyvis en Mostaert verwittigd, met meegeven van twijfel rond die zeer hoge hoogwatervoorspellingen (te Antwerpen slechts 7 cm lager dan op 1 feb 1953!) omdat windveld op Noordzee noch van kracht noch van richting een dergelijk extreme opzet doet vermoeden. Dan gebeld naar HMCZ: verschil HW Vlissingen (ook HW Bath) naar HW Antwerpen is voor zondagavond te hoog! Men begreep dat, en zou trachten output daaraan aan te pasen. Hetgeen niet meteen lukt. Gezien voorspelling van dreigend storm-hw zondagavond, wordt SMS verstuurd naar 15-tal AWZ-ers: Beperkte voorverwittiging: HW zondagmorgen Antw. TAW +6,70 à 6,90 m maar zondagavond +7,10 à 7,40 m. Preciezere berichten volgen. Alleszins morgen poorten waterkeermuur toe. Taverniers Omdat HMCZ extreme verwachting aanhoudt, wordt SMS verstuurd: Attentie: al naargelang bronnen zou HW Antw. zondagavond hoger kunnen komen, tot TAW +7,70 m. Nog niet zeker.voorspellingen voor deze avond en morgenvroeg blijven 6,65 en 6,85 m. Taverniers

40 Het valt op dat de HW-voorspellingen voor zaterdagavond en zondagmorgen al verschillende keren (met tussentijden van telkens 3 uur) eenzelfde waarde kennen, dus als vrij zeker kunnen aanzien worden, doch nogmaals: dat van zondagavond wisselt te veel in waarde, en komt niet in overeenstemming met niet-extreem windveld op Noordzee. HMCZ voorspelt om 15 h dezelfde extreme HW-stand te Vlissingen, en heeft nog niet het HW Antwerpen aangepast aan regel Bath + 10 cm die ik zaterdagmiddag met HMCZ had afgesproken. Het kunnen manueel ingrijpen om de automatische computer-output daaraan aan te passen, duurt blijkbaar lange tijd (en veel werk). Voorspellingen HMCZ dd. zaterdag 12 feb 2005 om 14:30 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZA :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen Dus: verwachting HW Antwerpen zondagavond is NAP +5,46 m = TAW +7,79 m! Maar HW Antwerpen afleiden uit HW Bath geeft HW Antwerpen is TAW +7,60 m. Dat is 20 cm verschil Het probleem in het geven van output vanuit HMCZ (website, faxen, IVS...) is dat al dat gebeurt door de computer zelf en automatisch, zonder menselijk ingrijpen... en dat is men nu bezig te beïnvloeden maar het lukt niet meteen... Overleg met Meyvis resulteert nog steeds in het niet geloven van extreme voorspelling HMCZ, gezien heersend en verwacht windveld op Noordzee.

41 Uiteindelijk komt HMCZ even voor zaterdag-middernacht met nieuwe voorspelling dat inderdaad een lagere storm-hoogwater zondagavond geeft maar dan meteen negentig cm lager dan bij de voorspellingen van zaterdagmiddag en namiddag, toch een (te) groot verschil hun miszien op windveld op Noordzee was dus (te) flink. Voorspellingen HMCZ dd. zaterdag 12 feb 2005 om 23:40 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZO :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen dus HW Antwerpen zondagmorgen is TAW + 6,69 m en zondagavond TAW + 6,85 m maar dan wel met verschil HW Vlissingen naar Antwerpen slechts 85 resp. 73 cm!!!! Dus HW s te Antwerpen hoger Eigen SMS-berichtgeving voor zondagmorgen-hw Antwerpen zal dus mooi uitkomen.

42 Voorspellingen HMCZ dd. zondag 13 feb 2005 om 7 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZO :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen Dus: zondagmorgen wordt (na tijdstip HW Vlissingen) een HW-Antwerpen voorspeld van TAW + 6,58 m te laag naar mijn aanvoelen dus: behoudt van TAW + 6,85 m. Contact met Meyvis: OK HW Antwerpen zondagmorgen, en uiting van verrassing rond anticlimax HMCZvoorspelling HW zondagavond 90 cm lager dan voorspelling van zaterdagmiddag

43 Voorspellingen HMCZ dd. zondag 13 feb 2005 om 8:30 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZO :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen SMS van ir. Dehenauw ontvangen zondagmorgen om 08:40 h: HW Antwerpen vanavond 6m45-6m70 taw. Dehenauw Interessant bericht maar een dergelijk in elkaar stuiken van het windveld komt mij vreemd voor. Daarom toch iets hoger aanhouden verwachting HW zondagavond. Afgaande op recente HMCZ-voorspelling hoogwater zondagavond, wordt SMS verstuurd naar ruim AWZ-publiek (zondagmorgen van 9:10 à 9:30 h) : HW Antw. deze morgen was TAW +6,86 m. Verwachtingen HW Antw. deze avond lopen nog steeds uiteen doch ik hou het op TAW +6,90 m. Bericht Stormtij ZS blijft. Taverniers

44 Voorspellingen HMCZ dd. zondag 13 feb 2005 om 11:15 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZO :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen HMCZ geeft dus om 11:15 h bovenstaand bericht vrij, met een stijging W Vlissingen zondagavond met 1 cm... terwijl om 11:30 h SVSD-Den Haag mij belt met melding van een daling van verwachting HW Vlissingen tot NAP 3,40 m... Als ik SVSD aangeef dat HMCZ haar verwachting net heeft verhoogd, hoor ik enige consternatie, en antwoordt men dat men binnen RWS net had afgesproken om de verwachtingen te verlagen; mijn repliek: HMCZ verhoogt zonet met bericht op uur gesteld = 12:00 uur, dus nog een half uur te gaan... Men zou het nog eens natrekken... Om 14 h staat nog steeds hetzelfde HMCZ bericht op website: HW Vlissingen NAP cm. Om 14:15 h komt onderstaand bericht, bijgesteld tot Vlissingen NAP +340 cm...

45 Voorspellingen HMCZ dd. zondag 13 feb 2005 om 14:30 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZO :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen dus: HW Antwerpen zondagavond is TAW + 6,75 m volgens voorspelling Vlissingen of TAW + 6,53 m volgens voorspelling Antwerpen. en: HW Antwerpen maandagochtend is TAW + 6,70 m volgens voorspelling Vlissingen of TAW + 6,53 m volgens voorspelling Antwerpen.

46 SMS naar ir. De Preter gestuurd als antwoord op zijn SMS-vraag: Verwachting is nog steeds 6,90 Antw. alhoewel het 10 cm lager kan zijn. Prosp. 10 cm lager dan Antw. Morgenochtend HW 25 cm lager. En verder stilaan normaal. SMS verstuurd naar ruim AWZ-publiek (rond 17:15 à 17:40 h) Meevaller voor dijkmensen: HW Antw. 19:15 h TAW +6,60 m. Wind Noordzee afgenomen. HW Antw. maandagmorgen 6,50 m blijft. Om middernacht einde stormbewaking. Taverniers Voorspellingen HMCZ dd. zondag 13 feb 2005 om 17:30 h: HYDRO-METEO-CENTRUM ZEELAND D E L T A - V E R W A C H T I N G V A N : ZO :00 WESTERSCHELDE: Vlissingen Breskens Hoofdplaat Terneuzen Baarland Hansweert Baalhoek Bath Antwerpen

47 dit voorval van iets van een meter te hoog verwacht stormhoogwater op die zondagavond is een misser van formaat = HIRLAM-product??? is spectaculair doch slechts bij enkelen geweten schreeuwt om doorlopende mensen-aandacht i.p.v. geloof in computers hun gang laten gaan is gelukkig slechts éénmalig voorgekomen toont moeilijkheid stormwaarschuwing aan bij erg wisselend en onzeker meteorologisch beeld andere mis-voorspellingen gingen tot veertigtal cm te laag (27 februari 1990 & 11 november 1992) 47

48 En waar blijven de stormvloeden nu??? buitengewone stormvloeden (> TAW +7,00m) maar zelfs gewone stormvloeden (TAW +6,60 à 6,99m) komen slechts met mondjesmaat of jongste jaren niet meer voor nochtans: noodzaak uitvoering Sigmaplan ondersteunen is het stormklimaat veranderd? En dan nog omgekeerd aan wat klimaatverandering zo dogmatiseert 48

49 49

50 50

51 51

52 52

53 Niveau 1 53

54 Zelfs in jaren van stilte kan een oorverdovende paukenslag optreden! stormen zijn uitzonderlijke omstandigheden ook als gemiddelde omstandigheden zachter en zoeter worden, kunnen uitzonderlijke omstandigheden zondermeer als Schrödingerfuncties energie opslorpen en optreden Nieuwe Testament: ook al weet ge noch dag noch uur, weest steeds waakzaam! 54

55 Titel Niveau 1 item 1 item 2 55

56 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 HW storm vloed 1 feb 1953 HHW "Blauw e steen" (+ 7,20m) GHW springtij GHW m iddeltij GHW doodtij LHW Super-storm-HW s Storm-HW s HW s 2,00 HLW ,00 0,00-1,00 GLW doodtij GLW m iddeltij GLW springtij LLW LW s -2,00 0 Beneden-Zeeschelde te Antwerpen-Loodsgebouw : peilen van LW s, HW s, stormvloeden, en waterkeermuur

57 Titel Niveau 1 item 1 item 2 57