Human Capital in de Wijk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Human Capital in de Wijk"

Transcriptie

1 Human Capital in de Wijk Projectplan Aanvrager: Postbus RH Breda Datum: 26 oktober 2010 Bestuurlijk opdrachtgever: Cees Meeuwis Ambtelijk opdrachtgever: Nora van de Griend Projectleider: Mylène Hodzelmans Afdeling: Economische Zaken 1

2 2

3 Inhoud 1. INLEIDING CONTEXT GEMEENTELIJK KADER PROVINCIAAL KADER BESCHRIJVING VAN HET PROJECT PROBLEEMSTELLING EN KANSEN DOELSTELLINGEN RESULTATEN PROJECTTREKKER: GEMEENTE BREDA SAMENWERKINGSPARTNERS MEERWAARDE 9 2. PLAN VAN AANPAK MISSIE EN VISIE DOELGROEP PROJECTONDERDEEL 1: ONDERNEMERSCHAP OPSPOREN VAN ONBENUT POTENTIEEL INTAKE SCREENING ONDERSTEUNING GEVESTIGDE ONDERNEMERS PROJECTONDERDEEL 2: PILOT BEDRIJFSRUIMTE IN DE WIJK ACTIVITEITEN OP-ZUID BIJDRAGE DOELSTELLINGEN OP-ZUID RELATIE EN BIJDRAGE PRIORITEIT RELATIE MET ANDERE BELEIDSNOTA S EN INITIATIEVEN UITSTRALING BIJDRAGE AAN DUURZAME ONTWIKKELING EN DUURZAAMHEIDSTOETS HORIZONTALE DOELEN INDICATOREN OP-ZUID 22 3

4 4. BEHEERSASPECTEN ORGANISATIE STAATSSTEUN AANBESTEDINGEN COMMUNICATIE EN PUBLICITEIT COMMUNICATIEDOELGROEPEN EN -DOELEN COMMUNICATIEMIDDELEN EVENEMENT TIJDSPLANNING FASERING INFORMATIE ICT PROJECTADMINISTRATIE RAPPORTAGES FINANCIËN 28 4

5 1. Inleiding 1.1 Context Gemeentelijk kader De gemeente Breda is al enige jaren bezig met het stimuleren van startend ondernemerschap. Er zijn diverse ondersteuningsprogramma s voor specifieke doelgroepen. De gemeente werkt hierbij samen met andere partners, zoals Starterslift Techno en Creatief en West-Top (buitengebied). Ook voert de gemeente regelingen uit zoals de BBZ. Daarnaast is er een aanpak gericht op een drietal wijken die met een integraal wijkprogramma worden aangepakt: Heuvel, Noordoost en Haagse Beemden. Onderdeel van zo n wijkprogramma is het stimuleren en ondersteunen van startende ondernemers, die daarin begeleid worden door een ondernemerscoach. In het geval van Heuvel is er een breder programma waarin ook een tijdelijke broedplaats voor starters is en het bevorderen van samenwerking tussen ondernemers d.m.v een ondernemersvereniging. Deze wijk aanpak heeft vruchten afgeworpen, maar kent ook z n beperkingen. Positief zijn het dichtbij de (potentiële) bedrijven aanwezig zijn met een laagdrempelige aanpak. Deze aanpak willen we daarom verbreden naar alle wijken in de stad, zodat ook kansrijke starters uit andere wijken kunnen worden opgepakt. In wijkprojecten is tot nu toe volledige coaching aangeboden aan de potentiële ondernemers (door de ondernemerscoach). In het project Human Capital in de Wijk willen we voor de ondersteuning meer gebruik maken van bestaand aanbod van dienstverlening, zodat we een betere samenwerking met deze partijen opbouwen en een duurzame structuur bouwen. Ook wordt meer verantwoordelijkheid bij de ondernemer zelf gelegd. Deze dient na de screening ook bereid te zijn zelf te investeren in het verbeteren van zijn bedrijf. Voor het inzetten van een ondersteunend programma zijn de meeste wijken een te klein gebied. Er is een bepaald aantal ondernemers nodig om effectief instrumenten te kunnen aanbieden. Op deze manier kunnen ondernemers uit bepaalde wijken niet alleen met elkaar in contact komen, maar ook met andere ondernemers in de stad en hiermee kennis en ervaringen uitwisselen en een netwerk opbouwen. Op het gebied van huisvesting hebben we ervaring opgedaan met een tijdelijke broedplaats in de wijk Heuvel. Zo n voorziening in de wijk is zeer aantrekkelijk voor starters, maar de tijdelijkheid is wel een beperking. In het voorliggende project willen we daarom een pilot uitvoeren hoe op een andere manier gebruik kan worden gemaakt van leegstaande winkels in de wijk, zodat deze als bedrijfsruimte beschikbaar komen. Eind 2009 heeft het College van Burgemeester en Wethouders de Visie Kleinschalige Bedrijvigheid aangenomen, waarin het stimuleren en ondersteunen van starters en kleine ondernemers en de wijkeconomie centraal staan. In deze visie zijn een viertal strategische lijnen uitgezet waarmee deze doelgroep en de bedrijvigheid in wijken versterkt kan worden: het bieden van adequate huisvesting, het bevorderen van kennis en ondernemerschap, het verbeteren van de gemeentelijke dienstverlening en het stimuleren van nieuwe bedrijvigheid. Met deze visie wordt aangehaakt op landelijke trends en ontwikkelingen alsmede op Europese, nationale en regionale agenda s die het bevorderen van ondernemerschap tot doel hebben. Het project Human Capital in de Wijk zou een bijdrage leveren aan alle vier de strategische doelen. 5

6 1.1.2 Provinciaal kader De Provincie Noord-Brabant heeft met het programmaplan Vertrouwen in Brabant de koers gezet voor de ontwikkeling van de regio. Binnen het programma Dynamisch Brabant wordt ingezet op de thema s Een beroepsbevolking met talent en ondernemerschap, Brabant bruist en Een schone, slimme en concurrerende economie. Men wil een goed opgeleide beroepsbevolking met gevoel voor ondernemen, mensen die weten waar hun bedrijf kansen heeft en die weten te grijpen. De provincie Noord-Brabant wil hierin investeren door de koppeling van onderwijs en ondernemerschap sterker te maken en starters en doorgroeiers actief te ondersteunen met ondernemerschapsbevordering, coaching en financiering. Daarnaast wil men investeren in gecombineerde woon-werklocaties met plaats voor zorginstellingen en kleinschalige bedrijven. Het project Human Capital in de Wijk wil aan deze doelstellingen een bijdrage leveren door ondernemerstalenten op te sporen en te screenen en ze te ondersteunen bij de start en verdere ontwikkeling. De ondersteuning bestaat uit het slim combineren van bestaande projecten en regelingen, zodat niet alleen coaching kan worden aangeboden, maar ook toegang tot (micro)financiering, netwerken, e.d. Ook onderwijsinstellingen willen aan het project meewerken waarbij het mes aan twee kanten snijdt: kennis over ondernemen wordt overgedragen aan bedrijven en studenten komen in de praktijk in aanraking met ondernemerschap. Via een pilot wordt geprobeerd een nieuwe manier te vinden om wonen en werken in de wijk te combineren. De relatie met de OP-Zuid doelstellingen wordt uitgewerkt in hoofdstuk Beschrijving van het project Probleemstelling en kansen Beter benutten van onbenut potentieel Onderzoeksbureau McKinsey 1 heeft geconcludeerd dat er in de wijken dusdanig onbenut potentieel met betrekking tot ondernemerschap aanwezig is dat dit moet worden aangesproken. De dynamiek van nieuwe bedrijven is goed voor de economie. Starters en jonge bedrijven kennen ook gemiddeld meer werkgelegenheidgroei dan het langer zittende bedrijfsleven. Tegelijkertijd kan ondernemerschap ook voor bepaalde groepen een weg zijn naar deelname aan de arbeidsmarkt. Bureau Buiten concludeert en adviseert in haar onderzoek Wijkeconomie de kleine ondernemer aan het woord dat ingezet moet worden op het ondersteunen van starters in de wijken met flankerend beleid. Hierdoor is het aantal starters in andere steden belangrijk toegenomen. Op basis van de rekenmethode van het McKinsey rapport betreffende het onbenut potentieel kan voor de gemeente Breda de volgende berekening worden gemaakt van het onbenut potentieel: 1 Achtergrondrapport Microfinanciering McKinsey

7 Bevolking: Overweegt een eigen bedrijf: x 2/3 x 27% = Concrete plannen: x 20% = 6270 Van deze laatste groep zou 15% daadwerkelijk starten; dat zijn 15% x 6270 = 940 starters. Dit komt inderdaad ongeveer overeen met het Bredase gemiddeld aantal van de afgelopen jaren dat op ruim 1000 starters per jaar ligt. 3 We gaan er hier dan ook vanuit dat de doelgroep voor het onbenut potentieel (de mensen met concrete plannen) 6270 inwoners groot is. Van deze doelgroep willen we met het project nog eens 15% extra bereiken om concreet te kijken naar de mogelijkheid om de plannen om te zetten in het daadwerkelijk starten van een bedrijf. Net zo belangrijk als het vinden van nieuwe starters is de kwaliteit van nieuwe ondernemers. Het uitvalpercentage in bepaalde wijken in Breda blijkt veel hoger te zijn dan het landelijk gemiddelde 4. Met een goede screening en begeleiding kan de kwaliteit van de starters aanzienlijk worden verbeterd en het uitvalpercentage worden verminderd. Het is natuurlijk denkbaar dat mensen met niet-levensvatbare plannen toch starten met een eigen bedrijf. Om dit te kunnen beoordelen zullen de mensen die na de intake of bij de screening afvallen later nog worden bevraagd over het al dan niet starten van een bedrijf. Kwaliteit wijkondernemers verhogen In de gemeentelijke visie Kleinschalige bedrijvigheid is geconstateerd dat ook bestaande kleine ondernemers in hun ondernemerschap tegen bepaalde problemen aanlopen. Zij richten zich vaak primair op uitvoering van hun vak en missen kennis van bepaalde aspecten van ondernemerschap en de aansluiting op netwerken. In dit project willen we ook bestaande ondernemers in wijken de mogelijkheid geven de kwaliteit van hun ondernemerschap te verbeteren. Hierdoor kan de overlevingskans verbeterd worden en dit heeft een positief effect op onder meer de kwaliteit en werkgelegenheid in de wijk en de invulling van winkelstrips en wijkwerkterreinen. Mismatch ruimtegebruik In een onderzoek dat de gemeente Breda heeft laten doen naar de markt voor kleinschalige huisvesting (Wijkeconomie-de kleine ondernemer aan het woord 5 - ) wordt aangetoond dat er een mismatch bestaat tussen vraag en aanbod. Veel nieuwe ondernemers starten vanuit huis. Maar een flink aantal heeft een eigen kantoor-, bedrijfs- of winkelruimte nodig, liefst in de buurt zodat wonen en werken eenvoudiger gecombineerd kunnen worden. Veel starters aan huis zoeken na een tijdje een eigen ruimte. Het probleem is dat er zeer weinig passende bedrijfsruimte beschikbaar is. Tegelijkertijd staat er vaak winkelruimte leeg in kleine winkelstrips in de buurt, met verloedering en leefbaarheidsproblemen als gevolg. In dit project worden een aantal van deze winkelstrips aangewezen om in een pilot te kijken of en hoe deze ruimte getransformeerd kan worden naar bedrijfsruimte. Hiermee worden niet alleen de 2 Bron: GBA/BreData Bron: Vestigingenregister Gemeente Breda 4 Bron: Vestigingenregister Gemeente Breda en EIM Zoetermeer 5 Wijkeconomie de kleine ondernemer aan het woord, Bureau Buiten en Radboud Universiteit Nijmegen,

8 (door)startende ondernemers geholpen, maar wordt ook het probleem van leegstand en verloedering op de strips aangepakt Doelstellingen Het vergroten van het aantal startende ondernemers in de stad Breda Het verhogen van de participatie van inwoners d.m.v. het oprichten van een eigen bedrijf Het verbeteren van de kwaliteit van de ondernemers en daarmee het verlagen van het uitvalpercentage; Het verbeteren van het bestaande bedrijfshuisvestingsaanbod in de wijken op de wensen van de ondernemers in de wijk (wonen en werken dicht bij elkaar door transformatie van verloederende wijkwinkelgebieden). Het verbeteren van de aansluiting van onderwijs op het bedrijfsleven is geen directe doelstelling, maar het project draagt hier wel aan bij door in de uitvoering samen te werken met hoger en beroepsonderwijs en de studenten en docenten en ondernemers met elkaar in contact te brengen (kennisoverdracht en ondersteuning.) Resultaten 1. Het bereiken van 960 inwoners die concrete plannen hebben om een bedrijf te starten, maar dit nog niet hebben gedaan, het screenen van de potentiële ondernemers en het ondersteunen van de kansrijke starters. Dit resulteert in 200 nieuwe starters. 2. Het verbeteren van het succespercentage van de startende ondernemers: het uitvalpercentage met 10% verminderen (stadsbreed gemeten t.o.v ) 3. Het ondersteunen van tenminste 50 gevestigde ondernemers die in moeilijke omstandigheden verkeren. 4. Het toevoegen van ten minste 5 bedrijfsruimtes in de wijken (in heel Breda) door ander ruimtegebruik/aanpak leegstand. 1.3 Projecttrekker: Gemeente Breda Indiener en trekker van het project is de Gemeente Breda. De gemeente Breda voert een aantal taken en projecten uit op het gebied van ondernemerschap, innovatie en participatie en doet dat in afstemming met opgaven op het gebied van ruimte, leefbaarheid en veiligheid. De afgelopen jaren heeft de gemeente ervaringen opgedaan met een wijkgerichte aanpak via het programma Wijkontwikkeling in drie aandachtswijken. De ervaringen met de persoonlijke en actieve benadering van wijkcoaches zijn positief. Er wordt een nieuwe doelgroep bereikt wat meer starters en een betere kwaliteit van de ondernemingen oplevert. Door laagdrempelige en kleinschalige activiteiten wordt ook de samenwerking tussen de bedrijven bevorderd. Bijna 80% van alle starters begint vanuit zijn of haar eigen huis en deze bedrijven zijn belangrijk voor de wijk. De stadseconomie heeft er dus baat bij dat het beste uit deze bedrijven wordt gehaald. Dit is een van de redenen dat de gemeente Breda de wijkaanpak wil toepassen in de gehele stad via een vijftal steunpunten, zodat er altijd een dichtbij is. Vanuit deze ondernemerspunten in de wijk wordt een gezamenlijk pakket van dienstverlening aangeboden door andere (semi-) publieke instanties en 8

9 specialistische adviseurs. Deze samenwerking is nieuw, tot nu toe moest een ondernemer altijd langs de verschillende loketten gaan en werden ook bepaalde doelgroepen apart benaderd. In de nieuwe aanpak maakt de achtergrond niet uit, krijgt iedereen dezelfde kansen en worden in bepaalde gevallen ook ondernemers uit verschillende achtergronden bij elkaar gebracht en kunnen zij van en met elkaar leren en samenwerken. Er wordt dus zoveel mogelijk gebruikt gemaakt van dienstverlening die er al is en deze wordt waar nodig aangepast aan de behoefte. Een tweede belangrijke motivatie van de Gemeente Breda om dit project op te starten is het verbeteren van het aanbod aan bedrijfsruimte in wijken. Er is door de toename van kleinschalige bedrijvigheid een andere behoefte aan bedrijfsruimte ontstaan. Kleiner van aard en liefst dicht bij huis zodat wonen en werken beter kunnen worden gecombineerd. Tegelijkertijd zijn er problemen met bepaalde wijkwinkelgebieden waar door leegstand en verloedering de veiligheid en leefbaarheid in het gedrang komen. De Gemeente wil in dit project een aanpak uitproberen om deze winkelruimte te transformeren naar bedrijfsruimte. 1.4 Samenwerkingspartners Het project Human Capital in de Wijk is een project van de gemeente Breda. Er zijn geen andere organisaties onderdeel van deze aanvraag. Wel zijn er andere organisaties in de voorbereiding van het project betrokken en is met hen ook overleg gepleegd over de wenselijkheid en inhoud van het project. De Kamer van Koophandel Zuidwest Nederland, Belastingdienst en UWV Werkbedrijf steunen het project en zullen bij de uitvoering van het project betrokken worden. Daarnaast zullen bij de uitvoering van het project ook regionale instellingen en onderwijsinstellingen betrokken worden die (startende) ondernemers kunnen helpen en begeleiden of kennis op maat aan kunnen bieden. Hierbij kan gedacht worden aan het Microfinancieringspunt Breda, Qredits, Avans Hogeschool, NHTV Internationale Hogeschool en ROC West Brabant. 1.5 Meerwaarde De meerwaarde van het project is gelegen in het feit dat op deze manier méér mensen worden aangesproken op ondernemerschap. Dit actief benaderen van het onbenut potentieel is geen kerntaak van de gemeente of van andere instanties. Ook de screening die zal plaatsvinden is geen reguliere taak, maar levert wel een betere kwaliteit op van toekomstige ondernemers. Dit ondernemerschap is belangrijk voor de flexibiliteit van de economie en levert ook bepaalde mensen een mogelijkheid op om op een andere manier te participeren aan de maatschappij. Dat er behoefte is aan deze laagdrempelige aanpak is aangetoond in eerdere projecten met een ondernemerscoach in de wijk. Hiermee worden mensen bereikt die niet of nauwelijks naar instanties gaan als de Kamer van Koophandel. De Bredase pilots zijn nog niet geëvalueerd, maar uit onderzoeken van de Amsterdamse ondernemershuizen blijkt bijvoorbeeld ook dat deze wijkaanpak en begeleiding de 9

10 kwaliteit van de ondernemers aanzienlijk verbetert 6. Omdat het project zich richt op bedrijven in wijken en de kwaliteit van deze ondernemers verbetert, levert het indirect ook een bijdrage aan de leefbaarheid en vitaliteit van de wijk. Veel starters beginnen aan huis, maar er zijn er ook die bedrijfsruimte zoeken, liefst in de wijk om wonen en werken beter te combineren. Hierop speelt het project in door leegstaande winkelruimte te transformeren naar bedrijfsruimte. Ook deze aanpak is nieuw. Daarnaast is de voorziene samenwerking en het gezamenlijk aanbieden van een producten en diensten pakket een meerwaarde. Nu moeten ondernemers nog langs meerdere loketten maar in het project wordt dit gebundeld en laagdrempelig ontsloten. 6 Rendementsonderzoek Zwind 2010: van de starters bestaat 94% nog na 5 jaar, gemiddeld is 1,5 fte werkzaam en 74% verwacht nog groei 10

11 2. Plan van aanpak Trefwoorden in de benadering van dit project zijn: ontschotten, dichtbij en laagdrempelig. Het project gaat uit van de positie van de potentiële ondernemer, de wijk waarin hij/zij woont en van ondernemers die er al een bedrijf zijn gestart en dat verder willen versterken. Als zij zich afvragen of het starten van een onderneming iets voor hen is, moeten zij niet hoeven uitzoeken wie hen daarbij kan helpen. Het maakt niet uit of ze uitkeringsgerechtigd zijn of niet, of ze tot een andere specifieke projectdoelgroep behoren: zij kunnen naar de ondernemerscoach in hun eigen wijk gaan. Deze voert een eerste gesprek waarin de vraag besproken kan worden en eventueel wordt in een tweede stap de levensvatbaarheid van idee en de kwaliteit van de ondernemer getoetst. Via de coach wordt een palet aan (bestaande) diensten, trainingen, netwerken, en dergelijke ontsloten. Om bekendheid in de wijk te krijgen zal de coach een actief promotiebeleid moeten voeren. Ook voor bedrijfsruimte is dichtbij voor veel ondernemers de wens, zodat wonen en werken gemakkelijker gecombineerd kunnen worden. Bedrijfsruimte in wijken is echter schaars, terwijl er vaak andere panden (vaak winkels) leeg staan. In dit project is een pilot opgenomen om te kijken hoe deze leegstaande ruimte omgevormd kan worden tot bedrijfsruimte en wordt ook een financiële bijdrage geleverd aan het fysiek aanpassen van panden voor dit doel. Belangrijk blijft in alle gevallen de eigen verantwoordelijkheid van de ondernemer. Alle dienstverleners kunnen zich met een heel pakket aan hulp achter de ondernemer scharen, maar deze moet uiteindelijk zelf voorop lopen en het werk uitvoeren. Daarom is alles wel laagdrempelig, maar niet vrijblijvend en ook niet helemaal gratis. De onderbouwing voor dit plan van aanpak, en de elementen daarin, komt voort uit de ervaringen die eerder zijn opgedaan in uitgevoerde pilots en projecten, alsmede uit lokaal beleid en onderzoeken en landelijke rapporten. De samenwerking tussen de verschillende partners op deze manier is nieuw en ook het feit dat zij hun dienstverlening aanpassen 2.1 Missie en visie De missie van het project is Ondernemen in Breda kansrijker maken Om de missie te verwezenlijken willen de initiatiefnemers: 1. actief zoeken naar en persoonlijk benaderen van onbenut potentieel in de Bredase wijken; 2. laagdrempelig, klantgericht en deskundig werken met de doelgroep; 3. benutten en afstemmen van bestaande initiatieven met betrekking tot startend ondernemerschap in de stad en regio; 4. handelen vanuit een sociaal karakter met economische zelfstandigheid als uitgangspunt. 2.2 Doelgroep Alle inwoners van de stad Breda met een bedrijfsidee én de ambitie een eigen bedrijf te starten of de afgelopen 3 jaar zijn gestart. Daarnaast wordt dienstverlening geboden aan gevestigde ondernemers die in moeilijke omstandigheden verkeren. 11

12 2.3 Projectonderdeel 1: Ondernemerschap Opsporen van onbenut potentieel Een ondernemerscoach legt intensieve contacten op wijkniveau om in contact te komen met mensen die mogelijk een onderneming willen starten. Volgens onderzoeksbureau Mc Kinsey is er in wijken nog een dusdanig onbenut potentieel met betrekking tot ondernemerschap aanwezig dat veel beter aangesproken kan en moet worden (zie Probleemstelling en kansen). Om het onaangeboorde potentieel in Breda te bereiken, wordt gekozen voor een persoonlijke aanpak met een sociaal karakter op wijkniveau. Hiervoor zullen ondernemerscoaches worden ingezet. Een ondernemerscoach is de projectmedewerker die, op allerlei manieren actief is met het opsporen van onbenut potentieel in de wijk. Door het lokale netwerk in de wijk actief te benaderen komt de coach in contact met de sleutelpersonages in deze wijken. Deze personen hebben veelal een vertrouwensband met mensen in de buurt. Zij zijn op de hoogte van hun plannen en soms ook hun talenten en vervullen een belangrijke doorverwijsfunctie. Juist zij moeten op de hoogte zijn van de faciliteiten die op wijkniveau worden geboden. Men moet weten dat iedereen met een bedrijfsidee zichzelf kan melden en in aanmerking komt voor deskundige ondersteuning. Er zullen 5 wijksteunpunten worden aangewezen. Hiermee is dekking voor de gehele stad gewaarborgd. De gebieden zijn: Noordoost: Hoge Vught, Doornbos- Linie, Belcrum, Teteringen Noordwest: Haagse Beemden en Prinsenbeek Centrum/Oost: Binnenstad, Boeimeer, Zandberg, Sportpark, Brabantpark, Heusdenhout West: Heuvel, Haagpoort, Tuinzigt, Princenhage, Westerpark, Heilaar, Effen-Rith Liesbos Zuid: Ginneken, Ruitersbos, IJpelaar/Overakker, Blauwe Kei, Bavel, Ulvenhout De contactgegevens van de ondernemerscoaches zullen breed worden gecommuniceerd, daarnaast is er een doorverwijsfunctie vanuit het centrale nummer van de gemeente. De ondernemerscoaches zullen daarnaast op vaste tijden én op afspraak, aanwezig zijn in de 12

13 betreffende wijk. Hiervoor wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van bestaande publieke ruimten in de wijk Intake De intake is het eerste gesprek waarin de ondernemerscoach en de potentiële ondernemer samen een eerste indruk krijgen of het idee serieuze kans van slagen heeft. De ondernemerscoach beschikt over voldoende bedrijfseconomische en kundige kennis om primaire ondernemersvragen te kunnen beantwoorden. Deze coach is goed op de hoogte van de wet- en regelgeving omtrent ondernemerschap en is in staat om actief en persoonlijk door te verwijzen naar de juiste instantie of instelling. Indien blijkt dat de potentiële ondernemer beschikt over een bedrijfsidee en hij geen gebruik kan maken van andere bestaande initiatieven of faciliteiten van de stad Breda dan wordt een levensvatbaarheidsanalyse van het bedrijfsidee uitgevoerd. De facto zijn er na de intake 3 mogelijke vervolgstappen: - de potentiële ondernemer ziet af van uitvoering van zijn plannen - de potentiële ondernemer wordt warm doorverwezen naar reeds bestaande projecten/regelingen, zoals Starterslift voor technostarters en starters in de creatieve sector en West-Top voor starters in het buitengebied en naar het Servicepunt Starters en Ondernemers bij de gemeente Breda voor de doelgroep die in aanmerking kan komen voor onder meer de BBZ, Kredietbank en ondernemers met een vraag op het gebied van microfinanciering. - de potentiële ondernemer gaat naar de screeningfase bij de ondernemerscoach in de Wijk. De intake kan ook worden gebruikt als startgesprek met een bestaand bedrijf om de problemen te analyseren. De ondernemerscoach in de wijk registreert enkele basisgegevens van de mensen met wie hij/zij een intake gesprek heeft en maakt een kort intakeverslag. Deze registratie is bedoeld om verantwoording te kunnen afleggen maar ook om deze mensen in de toekomst (met hun toestemming) nog te volgen en aan te spreken op hun eerdere wensen omtrent het zelfstandig ondernemerschap. Tegelijkertijd voorkomt het draaideur -aanvragen op verschillende locaties of bij verschillende instanties. De gegevens worden doorgegeven aan het Servicepunt Starters en Ondernemers die de centrale klantregistratie van alle coaches bijhoudt en deze ook checkt met de registratie van de gemeente, UWV e.d. Het Servicepunt Starters en Ondernemers geeft vervolgens een akkoord op het intakeverslag. Het Servicepunt is onderdeel van het Werkplein en is een nieuw initiatief van de gemeente Breda waarvoor 15 juli 2010 het startschot is gegeven en dat 1 januari 2011 volledig operationeel zal zijn. In het Servicepunt wordt de dienstverlening van de gemeente en UWV Werkbedrijf voor de sociale doelgroep gebundeld. 13

14 2.3.3 Screening In de screeningfase wordt een diepgaandere analyse gemaakt van de levensvatbaarheid van het bedrijfsidee. Hierbij worden zowel het bedrijfsidee als de ondernemerscompetenties en - vaardigheden geanalyseerd (via een ondernemerstest). Financierbaarheid van het idee en voldoende rendement om de ondernemer te voorzien in zijn levensonderhoud zijn basisvereisten. Tevens wordt een plan van aanpak opgesteld welke ondersteuning de ondernemer verder nog nodig zou hebben. De screening kan ook worden gebruikt om voor een bestaand bedrijf de levensvatbaarheid te toetsen. De ondernemerscoach stelt naar aanleiding van zijn ervaringen een screeningsverslag op en dit wordt beoordeeld door het Servicepunt Starters en Ondernemers Ondersteuning Indien de screening positief is kan de ondernemer zelf verder aan de slag met het voorbereiden en daadwerkelijk starten van het bedrijf. Dit projectonderdeel wordt ook ingezet voor bestaande ondernemers die de kwaliteit van hun bedrijfsvoering willen verbeteren. In deze fase kan de ondernemer optioneel gebruik maken van een aantal ondersteuningsregelingen (de menukaart ). Basisidee hierbij is dat de ondernemerscoach de ondernemer hierin de weg kan wijzen en contacten kan leggen (het loket is). De ondernemer is zelf als eerste verantwoordelijk en zal de eventuele kosten van begeleiding dan ook deels zelf dragen. Om de drempel voor het gebruik van de instrumenten door starters lager te maken, kan de ondernemer hiervoor een adviescheque krijgen waarmee hij bepaalde dienstverlening goedkoper kan inkopen. Voor starters uit de bijstand geldt dat er meestal een mogelijkheid is om een uitgebreide coaching vergoed te krijgen. Er is nauwe samenwerking met het Servicepunt Starters en Ondernemers. Adviescheque Per starter die positief door de screening komt is een cheque beschikbaar voor maximaal 500 euro. Deze kan ingezet worden bij van tevoren aangewezen leveranciers van producten/diensten en geeft bij deze leverancier recht op een reductie van 50% op de normale kosten. De ondernemer betaalt dus de helft zelf, en de leverancier kan de andere helft declareren bij de projectadministratie. Menukaart ondersteuningsinstrumenten: Trainingen en seminars Basiscursus: ten behoeve van het project zal een basiscursus worden gemaakt voor kleine groepjes ondernemers van circa 6-8 avonden, die een aantal keer per jaar zal worden gegeven. Hierin worden allerlei aspecten van ondernemerschap behandeld. Input en invulling van de cursus zal worden gegeven door de Kamer van Koophandel, de gemeente, onderwijsinstellingen en experts. 14

15 Voorlichting Kamer van Koophandel: daarnaast zijn er de reguliere seminars van de Kamer van Koophandel waar ondernemers gebruik van kunnen maken. Via de wijkcoaches wordt hier actief op gewezen. Bij voldoende belangstelling zal de Kamer van Koophandel de seminars zo dichtbij mogelijk organiseren, in Breda en bij voorkeur op locatie in een wijk. Ondernemersgame: het ROC West-Brabant beschikt over een game waarmee potentiële ondernemers is groepen via een computergame met de verschillende elementen van ondernemerschap in aanraking kunnen komen. Zij kunnen hier hun vaardigheden testen en leren welke effecten bepaalde beslissingen hebben. Voorlichting Belastingdienst De Belastingdienst zal aan alle ondernemers die na de screening verder willen met het starten van een bedrijf een collectieve uitleg geven over de relatie Ondernemer-Belastingdienst. Daarna zal de Belastingdienst met iedere gestarte ondernemer een individueel gesprek hebben waarna ook een standpuntbepaling volgt. Hiermee weet de ondernemer waar hij aan toe is met betrekking tot het afdragen van belasting. Met deze proactieve aanpak wil de Belastingdienst voorkomen dat er repressieve maatregelen nodig zijn na enkele jaren (wanneer de ondernemer vaak al in de problemen is gekomen.) Coaching en advisering Bij coaching gaat het om individuele gesprekken met een coach over het ondernemerschap. Dit kan een korte variant zijn, bijvoorbeeld enkele gesprekken (met een oud-ondernemer of een betaalde coach) of een langer traject (meestal betaald.) Bij advisering gaat het om specifieke kennis op een bepaalde gebied, bijvoorbeeld van een accountant, marketingdeskundige of ICT specialist. Begeleidingstrajecten uitkeringsgerechtigden Volledige trajectbegeleiding van uitkeringsgerechtigden. Het Servicepunt Starters en Ondernemers neemt de potentiële starters die hiervoor in aanmerking komen over voor bijvoorbeeld een BBZtraject. Naast deze wettelijke regeling kunnen uitkeringsgerechtigden ook gewoon gebruik maken van de andere instrumenten uit de menukaart. Studentenpool Soort leerbedrijf van studenten van ROC en/of hogescholen die de ondernemer kan ondersteunen met de uitvoering van administratieve taken, marktonderzoek, ICT ondersteuning, secretarieel, etc. De ondernemer wordt geholpen met deze activiteiten en tegelijkertijd doen de studenten praktijkervaring op en worden in contact gebracht met ondernemerschap. Microfinanciering Koppeling met het Microfinancieringspunt bij de gemeente Breda. Vanuit hier wordt tenminste de volgende dienstverlening verzorgd: Waar nodig het verder aanscherpen van het ondernemingsplan Het geven van informatie en advies over de financieringsmogelijkheden Ondersteunen bij het aanvragen van een microkrediet 15

16 Het verwijzen en adviseren over coaching na de start Bemiddeling bij het tot stand komen van een afspraak met de kredietinstelling Ondersteunen en uitleg voor de klant van wensen en eisen van de kredietinstelling (bijvoorbeeld een borgstelling bij een andere klant, inhoud van de offerte, het meetekenen door de partner, etc.) Kredietverstrekking vindt plaats, op voorwaarde dat er sprake is van een levensvatbaar bedrijfsidee, door reguliere aanbieder, MF-bank Qredits of de Gemeente in het kader van het Bbz Netwerken Toegang tot ondernemersnetwerken en communities. De Kamer van Koophandel speelt hierbij een belangrijke rol Gevestigde ondernemers Ook gevestigde ondernemers in wijken (dus niet op officiële werklocaties, zoals bedrijventerreinen en kantoorlocaties) kunnen ook gebruik maken van de diensten van de ondernemerscoach en de menukaart ondersteuning. De intake kan gebruikt worden als eerste gesprek om te analyseren wat de vraag of het probleem van de ondernemer is. Daarna kan de ondernemerscoach de ondernemer doorverwijzen (bijvoorbeeld naar het Servicepunt Starters en Ondernemers voor kredietverlening, schuldhulpverlening e.d.), maar ook in contact brengen met een ander project of een ondernemersnetwerk. Van de intake met de gevestigde ondernemer wordt ook een intakeverslag gemaakt, dat door het Servicepunt Starters en Ondernemers wordt beoordeeld. Daarna staat de menukaart ondersteuning open voor de gevestigde ondernemer. Voorbeelden van coachingsonderwerpen voor gevestigde ondernemers (maximaal 50 trajecten) zijn: De ondernemer begeleiden bij doorgroei en bijbehorende vraagstukken, bijvoorbeeld investeringsbeslissingen, herformulering persoonlijke en zakelijke doelstellingen; Ondersteuning en begeleiding bij bedrijfsovernames of -beëindiging; Ondersteuning en begeleiding bij dreigend faillissement of doorstart; eventuele doorverwijzing naar schuldhulpverlening. Ondersteuning bij het opstellen van het ondernemingsplan en eventuele verkrijging van noodzakelijke financiering; Mediationtrajecten, veelal in samenwerking met een jurist en/of accountant; Het coachen van ondernemers middels een klankbordfunctie; Algemene bedrijfsdoorlichting; 16

17 2.4 Projectonderdeel 2: Pilot bedrijfsruimte in de wijk Op wijkniveau is er een mismatch met betrekking tot de ruimte voor bedrijvigheid. Startende en reeds gevestigde bedrijven zijn vaak op zoek naar locaties in de eigen wijk, zodat wonen en werken beter gecombineerd kan worden. Deze zijn slechts sporadisch voorhanden. Tegelijkertijd hebben veel winkelstrips te kampen met behoorlijke leegstand met verloedering als gevolg. Het is gewenst om bedrijvigheid in wijken te behouden als sociaal en economisch kloppend hart. Hiermee wordt de levendigheid en leefbaarheid bevorderd. In dit project worden 3 winkelstrips als proeftuin aangewezen om te ervaren of nieuwe mengvormen van winkelfunctie en bedrijfsfunctie mogelijk zijn Activiteiten Visie Er wordt een korte visie gemaakt voor de buurtstrips en het buurtwinkelcentra waar de detailhandelsfunctie door autonome ontwikkelingen onder druk staat. In aanmerking komen winkelcentra Brabantplein (Brabantpark), de Berg (Haagse Beemden) en het Erasmusplein (Blauwe Kei). De winkelfunctie van de drie centra staat onder druk. De oplossingsrichting voor de drie centra is echter heel verschillend: Winkelcentrum Brabantplein dient te worden behouden voor de detailhandelstructuur en te blijven functioneren als versterkt buurtwinkelcentrum. Winkelcentrum de Berg is als sociaal en economisch hart belangrijk voor de omliggende buurt. Door vergrijzing en ontgroening valt het consumentendraagvlak onder het buurtwinkelcentrum ten dele weg. Gezocht moet worden naar een combinatie van winkelen en andere bedrijvigheid. Winkelcentrum Erasmusplein is geen drager van de detailhandelsstructuur in de wijk. Dit betekent dat gezocht kan worden naar een concept voor andersoortige bedrijvigheid, passend in een woonwijk. Met de keuze van deze drie winkelcentra ontstaat een uniek project; het behoud van de winkelfunctie van een winkelcentrum, een combinatie van winkelen en andere bedrijvigheid in een winkelcentrum en het loslaten van de winkelfunctie van een winkelcentrum ten behoeve van alternatieve bedrijvigheid. De drie projecten kunnen in de toekomst als voorbeeld dienen voor de stad Breda maar ook voor de regiogemeenten waar een gelijksoortige problematiek speelt Plan van aanpak Voor de drie centra wordt op basis van de visie een plan van aanpak geformuleerd dat recht doet aan de functie van de centra in de wijk. Er wordt een SWOT analyse gemaakt per winkelcentrum waarna kansrijke concepten worden geformuleerd. Onderdeel van het plan van aanpak is een inventarisatie van het aanbod van winkel/bedrijfsruimte in de centra en de vraag naar commerciële ruimte in de omliggende wijk. 17

18 Het plan van aanpak bevat een pragmatisch actieplan dat concrete handvatten biedt voor de uitvoering Uitvoering door wijkmanager Een wijkmanager zal uitvoering geven aan het actieplan. Het uitvoeren van het actieplan vraagt specifieke kennis van de winkelmarkt en de bedrijvenmarkt. De wijkmanager brengt (potentiële) ondernemers en vastgoedeigenaren bij elkaar en geeft zo invulling aan de geformuleerde visie, het plan van aanpak en het actieplan. Hij heeft een verbindende en adviserende rol. De uitdaging ligt ook voor de wijkmanager in het in de praktijk vormgeven van verschillende functies van de drie centra Stimuleringsmaatregelen Om de plannen van aanpak uit te voeren en nieuwe ondernemers te trekken is er een stimuleringsfonds beschikbaar. Enerzijds is dit gericht op nieuwe bedrijven die in de bedrijfsruimte willen gaan. Om de aanloopkosten te verlagen kunnen ze (bij ondertekening van een huurcontract voor minimaal 1 jaar) 2.500,- krijgen als bijdrage aan het inrichten van de ruimte en deze geschikt maken voor het nieuwe bedrijf/ de nieuwe winkel. Daarnaast is er een budget beschikbaar om andere maatregelen te nemen (volgend uit het plan van aanpak) met als doel het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid. Denk aan kleine aanpassingen in de openbare ruimte, op het gebied van veiligheid en extra promotie van nieuwe ruimte/de strip Coaching Coaching van nieuwe starters en van bestaande bedrijven voor de verbetering van de kwaliteit kan vanuit projectonderdeel 1 geregeld worden. Waar mogelijk kan de ondernemerscoach zich ook tijdelijk vestigen in een leegstaande ruimte. 18

19 3. OP-Zuid 3.1 Bijdrage doelstellingen OP-Zuid In het Operationeel Programma Zuid-Nederland staan 5 doelstellingen centraal. Dit project draagt bij aan 3 van de 5 doelstellingen, nl: meer ondernemerschap door attitudeverandering en het faciliteren van starters, spin-offs en doorgroeiers het creeren van uitstekende randvoorwaarden voor ondernemingen meer mensen aan het werk. Aan de eerstgenoemde doelstelling draagt dit project bij doordat het helemaal gericht op het oproepen, selecteren en op diverse manieren ondersteunen van starters, met name in wijken. Doordat er een menukaart aan ondersteuningsfaciliteiten, soms ook tegen verlaagde tarieven, aangeboden wordt en omdat specifieke huisvestingsproblemen en mogelijkheden in de wijk samengebracht worden, worden er ook uitstekende randvoorwaarden voor starters en andere ondernemingen geboden. Tenslotte is het doel om meer mensen een het werk te helpen waardoor de leefbaarheid en sociale structuur in wijken versterkt wordt. 3.2 Relatie en bijdrage prioriteit 3 Voor prioriteit 3 van het OP-Zuid programma worden 6 operationele doelen benoemd. Dit project draagt direct bij aan 4 van die 6 operationele doelen, namelijk: stimuleren stads- en wijkeconomie kwaliteitsimpuls bestaande werklocaties stimuleren leefbaarheid, participatie en sociale cohesie transformatie van binnenstedelijke gebieden Voorts draagt het project indirect bij aan een 5 de operationele doelstelling, namelijk het verbeteren van de attractiviteit van de openbare ruimte. Middels het aanpakken van leegstand in aangewezen winkelstrips wordt er direct bijgedragen aan een kwaliteitsverbetering van bestaande werklocaties en indirect aan de veiligheid en aantrekkelijke woon- en werkomgeving voor de bewoners van desbetreffend gebied. Door het ontwikkelen van nieuwe bedrijvigheid in de wijk en het opspeuren en laten opstarten van onbenut potentieel in de wijken wordt bijgedragen aan het realiseren van werkgelegenheid. Middels de benoemde aanpak wordt er concreet invulling gegevens aan het ideaal van de complete en vitale stad. Een stad die sociaal, leefbaar en veilig is, een stad die economisch vitaal is, werk biedt aan wie dat zoekt en 19

20 vestigingslocaties biedt voor bedrijven en instellingen. Op deze wijze wordt er gewerkt aan het stimuleren van wonen & werken in de wijk. In operationele zin wordt de wijk en stadseconomie actief gestimuleerd, ondernemerschap in de stad wordt kansrijker en mensen worden aan het werk geholpen (stimulering participatie). Aanvullend wordt middels het transformeren van een binnenstedelijke winkelstrip naar een dynamische omgeving voor (startende) ondernemers wat aansluit bij de wensen van de zelfstandig ondernemers een kwaliteitsimpuls gegeven aan werklocaties en daarmee een bijdrage geleverd aan de leefbaarheid in wijken. 3.3 Relatie met andere beleidsnota s en initiatieven Beleid - Economische Impulsnota Breda: het project richt zich met name op het werkveld stimuleren van nieuwe bedrijvigheid en bevorderen ondernemerschap - Visie Kleinschalige bedrijvigheid Breda: in deze visie wordt via 4 strategische lijnen de koers uitgezet voor het stimuleren van kleinschalige bedrijvigheid, starters en wijkeconomie - Detailhandelsbeleid Breda: in het detailhandelsbeleid zijn opgenomen de wijk- en buurtwinkelcentra. - Innovatie-actieplan West-Brabant: hierin is een van de actielijnen het stimuleren van startende bedrijven. Raakvlakken met andere initiatieven - aanvullend: Starterslift (Techno en Creatief), Microfinanciering, Connex - concurrerend: advies en ondersteuning commerciële partijen. Binnen het project zullen door de samenwerkingspartners geen diensten worden aangeboden die concurreren met de markt. Wel zullen voor de uitvoering van bepaalde diensten commerciële partijen worden ingehuurd. Daarnaast kunnen ondernemers bijvoorbeeld advies inkopen bij commerciële aanbieders. Indien deze toegelaten zijn tot de menukaart (via offerte of aanbesteding) dan kan door middel van de adviescheque de financiële drempel worden verlaagd. 3.4 Uitstraling In dit project wordt actief onbenut potentieel aan ondernemerschap opgespoord en verder gebracht richting het starten van een eigen bedrijf. Dit gebeurt door laagdrempelig en dichtbij de mensen in de wijk aanwezig te zijn. De dienstverlening die vervolgens ter ondersteuning wordt aangeboden is niet nieuw, maar wel de ontschotte manier waarop deze wordt samengebracht ten behoeve van de 20

21 ondernemer. Instanties als gemeente, UWV Werkbedrijf, Kamer van Koophandel, Belastingdienst, onderwijsinstellingen en dergelijke maken een gezamenlijk pakket aan producten en diensten. Zo zijn er reeds verkennende gesprekken gevoerd voor het opzetten van een ondernemerscursus die gevuld wordt door meerdere partijen (met name Kamer van Koophandel en NHTV.) Dit is zeker uniek en deze samenwerking kan ook na beëindiging van de projectperiode voortgezet worden. Ook het aanpakken van leegstand in winkelstrips en deze transformeren naar andere bedrijfsruimte waar wel behoefte aan is, is een nieuwe aanpak in de gemeente. De actieve en stimulerende manier waarop mensen worden aangesproken die een eigen bedrijf willen beginnen is gebaseerd op het uitgangspunt dat iedereen kan meedoen aan de maatschappij en dat de overheid daarbij wil ondersteunen om plannen te verwezenlijken en belemmeringen wil wegnemen. Uitgaan van de eigen kracht en waar nodig ondersteunen. Deze aanpak heeft een heel positieve uitstraling op mensen die uitgedaagd worden om iets te ondernemen. De ervaringen van het project zullen ook gedeeld worden met andere gemeenten in West-Brabant, zodat deze van de aanpak kunnen leren. 3.5 Bijdrage aan duurzame ontwikkeling en duurzaamheidstoets De duurzaamheidstoets en de bijdrage aan duurzame ontwikkeling heeft betrekking op People, Profit en Planet. Hieronder wordt beschreven hoe dit project bijdraagt aan deze 3 elementen van de toets. People: het project is tot stand gebracht om kleine, (door)startende en innovatieve ondernemers op te sporen en te helpen bij het opstarten van hun onderneming en eventueel ruimte te bieden om op een aantrekkelijke locatie in de eigen wijk hun bedrijf een kans te geven om tot ontwikkeling te komen. Bij het opsporen richt dit project zich op alle potentiele ondernemers in de stad Breda die overwegen een eigen bedrijf te starten. De ondersteuning kan op velerlei manieren tot stand komen, van adviesgesprekken tot volledige coaching, van helpen met stagiaires tot haalbaarheidstudies door hbo-ers. Doordat er ook meegezocht wordt naar bedrijfsruimten in de buurt kunnen ze werken, wonen en zorg goed combineren. Planet: door bedrijfsruimten dichtbij huis te zoeken en mogelijk te maken wordt er ook een bijdrage geleverd aan de 2 de P(lanet), want werk dichtbij huis leidt tot minder vervoer en ook potentiele kopers zitten dichtbij. Daarnaast leidt het hergebruik van verloederde winkelstrips tot minder milieubelasting. Ook zullen er in het kader van opleiding en coaching aandacht geschonken worden aan duurzaam ondernemen. Profit: Het economische belang van dit project, incl. het hergebruik van winkelstrips als bedrijfslocatie is overduidelijk: de werkloosheid is nog steeds groeiend, de leefbaarheid in wijken staat onder druk en Breda heeft een groot tekort aan bedrijfsruimten en met name in de segmenten kleinschalig, voor startende en innovatieve ondernemers en voor woon-werkcombinaties. Met deze aanpak kan slechts beperkt aan de groeiende vraag voldaan worden, maar elk 'beetje' helpt. Startende en innovatieve ondernemers zijn belangrijk voor Breda, om 'ondernemers' van de toekomst aan de stad te binden. Breda heeft veel productiebedrijven in de afgelopen decennia zien sluiten of vertrekken, door nieuwe ondernemers te stimuleren, te helpen en de ruimte te bieden kan dit verlies wat gecompenseerd worden. Tevens bindt Breda starters vanuit de HBO-opleidingen in de 21

22 stad voor langere tijd aan de stad. Voorts wordt er door gebruik te maken van bestaande trajecten (van Kamer van Koophandel, belastingsdienst en HBO's) effecient omgegaan met beschikbare middelen. 3.6 Horizontale doelen Bij het oproepen, selecteren en ondersteunen van starters zal er op geen enkele manier onderscheid gemaakt worden naar geslacht, ras, etnische afkomst, godsdienst, leeftijd of sexuele geaardheid. Het project staat open voor iedereen in Breda met plannen voor een eigen bedrijf en voor gevestigde ondernemers. Het project is op eenzelfde wijze voor gehandicapten toegankelijk als voor alle andere mensen. 3.7 Indicatoren OP-Zuid De indicatoren van prioriteit 3 waaraan dit project bijdraagt zijn: - Aantal projecten gericht op ondernemerschap, stads/wijkeconomie: 1 - Aantal projecten gericht op participatie en leefbaarheid: 1 - Aantal m2 bedrijfslocatie gemoderniseerd: 500 m2 - Aantal bruto gecreeerde arbeidsplaatsen: 192 Daarnaast draagt dit project bij aan de volgende indicatoren van de prioriteit 1: - Aantal ondersteunde startende en kleine bedrijven: Aantal samenwerkingsverbanden tussen bedrijven en kennisinstellingen: 10 22

23 4. Beheersaspecten 4.1 Organisatie Bestuurlijk opdrachtgever: wethouder Economische Zaken en Arbeidsmarkt Ambtelijk opdrachtnemer: directeur Economische Zaken en Grondbedrijf Projectleiding: Economische Zaken Projectuitvoering: Servicepunt Starters en Ondernemers (Sociale Zaken) Er zal een interne projectgroep worden samengesteld met vertegenwoordiging van: Economische Zaken, beleidsadviseur stadseconomie en beleidsadviseur detailhandel Sociale Zaken, beleidsadviseur Servicepunt Starters en Ondernemers, (plv.) hoofd SSC Financiën, ACI De taken en verantwoordelijkheden van de interne projectgroep zijn: - Afstemming over voortgang en invulling project - Bewaken kwaliteit, tijd, geld, informatie en organisatie De projectgroep zal het eerste jaar eens per maand bijeenkomen, daarna kan de frequentie wellicht omlaag naar 6 of 8 weken. Er zal een externe projectgroep worden samengesteld bestaande uit: Interne werkgroep Kamer van Koophandel Belastingdienst UWV andere dienstverleners, bijvoorbeeld onderwijs aangestelde ondernemerscoaches Taak van de externe projectgroep is met name afstemming m.b.t. samenwerking met externe partners. De externe projectgroep zal eens per kwartaal bijeen komen. 23

24 4.2 Staatssteun Via het project zullen adviescheques aan ondernemers worden verstrekt die recht geven op korting bij de afname van diensten van andere organisaties. Dit is een vorm van staatssteun. Bij de adviescheques krijgen de ondernemers recht op 50% korting bij de dienstverlenende instantie. Dit geldt tot een maximum van 500,- per ondernemer. De doelgroep zijn startende kleine bedrijven. Bij het verlenen van een inrichtingspremie aan nieuwe huurders gaat het om een bedrag van maximaal 2.500,- Ook hier is de doelgroep startende en kleine bedrijven. De verwachting is dat deze bedrijven met deze steun binnen de de-minimus regel blijven. Aan al deze bedrijven zal een staatssteunverklaring worden gevraagd. Deze wordt integraal opgenomen in de procedure voor het aanvragen/verkrijgen van de adviescheque/subsidie. 4.3 Aanbestedingen De gemeente Breda is aanbestedingsplichtig. De regels die de gemeente hiervoor hanteert zijn vastgelegd in het inkoop- en aanbestedingsbeleid Gemeente Breda, vastgesteld bij collegebesluit van 12 december 2006, nr Dit beleid geeft de kaders en spelregels weer voor het inkopen van leveringen, diensten en werken. De volledige tekst is te vinden op - direct naar: Aanbestedingen of via de link id=42911 In Bijlage 3 is een aanbestedingsplan opgenomen. 4.4 Communicatie en publiciteit Ter ondersteuning van de communicatie van het project en het bereiken van de doelstellingen zal een communicatieplan worden opgesteld en uitgevoerd. Communicatie is daarnaast van essentieel belang voor de continuering van de initiatieven op de langere termijn. 24

25 4.4.1 Communicatiedoelgroepen en -doelen Voor het inzetten van doelgroepgerichte communicatie is het nodig de doelgroep zo nauwkeurig mogelijk te formuleren. Zo kan de boodschap ook echt op de doelgroep worden toe- en aangepast. De hierna genoemde boodschappen zijn slechts richtinggevend en moeten uiteraard nader worden uitgewerkt. Specifieke communicatie-activiteiten richten zich op 2 primaire doelgroepen: 1. inwoners van Breda met bedrijfsidee en ambitie om ondernemer te worden; 2. gevestigde bedrijven in wijken Daarnaast zullen er algemene promotie-activiteiten worden ontpooid, gericht op: 3. stakeholders (zoals Kamer van Koophandel, UWV, Belastingdienst, onderwijsinstellingen); 4. pers en alle overige geinteresseerden en beroepsmatig betrokkenen (zoals banken, corporaties, wijkraden, andere projecten) ; 5. alle overige inwoners van Breda. Boodschap per doelgroep: 1. Ook u kunt nu ondernemer worden met ondersteuning en deskundige begeleiding! Voor de handliggende obstakels als ik kan het niet of bureaucratie wegnemen in communicatie. Niet verdedigend maar juist vanuit positiviteit. Talenten die iedereen heeft benadrukken. Houd verder rekening met eventuele laaggeletterdheid en lage opleidingsachtergrond van doelgroep. 2. Het is belangrijk dat uw onderneming slaagt/weer succesvol wordt. Met de ondersteuning en deskundige begeleiding van het Ondernemersloket kunt u de meeste hindernissen overkomen. Begrip tonen door veel voorkomende hindernissen in continuering/doorstart te benoemen en eventuele trots van de ondernemer om hulp te vragen wegnemen. Houd ook hier rekening met een mogelijk laag opleidingsniveau en beperkt taalniveau. 3. Project stimuleert lokale (potentiële) ondernemers bij de (door)start van hun onderneming vanuit economisch en maatschappelijk oogpunt. Hier inspelen op de belangen van de verschillende stakeholders en MVO-aspect onderstrepen. Taalniveau in de communicatie kan hier algemeen (tot hoog) zijn. 4. Algemene boodschap: project brengt ondernemerschap dichterbij Bredanaren. Hier moet een mix zijn tussen een persoonlijke en een zakelijke tone-of-voice met een algemeen tot hoog taalniveau. Het is belangrijk te realiseren dat journalisten uitmaken wat nieuwswaardig is, de gunfactor speelt hier een grote rol. Deze doelgroep moet dus gemasseerd worden. 5. Zie 4, algemene boodschap. Deze doelgroep kan fungeren in de mond-tot-mond-reclame. Daarnaast kan men ook op het idee van ondernemerschap worden gebracht door het project Communicatiemiddelen Hieronder volgt een overzicht van de verschillende communicatiemiddelen die zullen worden ingezet ten behoeve van het project, alles in een nader te ontwikkelen eigen huisstijl: 25

Roest Advies ontwikkelt ondernemerschap

Roest Advies ontwikkelt ondernemerschap Roest Advies ontwikkelt ondernemerschap voor zelfstandig ondernemers en maatschappelijke organisaties Voor meer informatie: info@roestadvies.nl telefoon 030-2640480 www.roestadvies.nl Wie zijn wij Roest

Nadere informatie

Hoe help je jouw starters om succesvol te zijn? Mylène Hodzelmans - senior adviseur Economie Gemeente Breda

Hoe help je jouw starters om succesvol te zijn? Mylène Hodzelmans - senior adviseur Economie Gemeente Breda Hoe help je jouw starters om succesvol te zijn? Mylène Hodzelmans - senior adviseur Economie Gemeente Breda Wat gaan we doen? Iets over Breda Waarom startersbeleid en welke ondersteuning Rol van de gemeente

Nadere informatie

BAWI/U200900381 Lbr. 09/032

BAWI/U200900381 Lbr. 09/032 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8020 betreft Hulp aan ondernemers bij economische crisis uw kenmerk ons kenmerk BAWI/U200900381 Lbr. 09/032 bijlage(n)

Nadere informatie

Wat is het Ondernemerscentrum?

Wat is het Ondernemerscentrum? Ondernemerscentrum Ondernemerscentrum Bent u van plan een eigen onderneming te starten of heeft u al een eigen onderneming? Heeft u daarbij behoefte aan praktische en concrete ondersteuning? Loopt u tegen

Nadere informatie

OPLEGNOTITIE ECONOMISCHE AGENDA DE BEVELANDEN

OPLEGNOTITIE ECONOMISCHE AGENDA DE BEVELANDEN OPLEGNOTITIE ECONOMISCHE AGENDA DE BEVELANDEN Aan : Kerngroep De Bevelanden Van : Werkgroep Werken Datum : 11-10-2016 Onderwerp : Economische agenda De Bevelanden In het najaar van 2014 heeft het Bestuurlijk

Nadere informatie

Stimulering ondernemerschap en bestrijding winkelleegstand een gouden combinatie. Wout Gelderloos Farid Darkaoui 20 januari 2015

Stimulering ondernemerschap en bestrijding winkelleegstand een gouden combinatie. Wout Gelderloos Farid Darkaoui 20 januari 2015 Stimulering ondernemerschap en bestrijding winkelleegstand een gouden combinatie Wout Gelderloos Farid Darkaoui 20 januari 2015 Even voorstellen Zaken Expert B.V. Stedelijk en economische ontwikkeling

Nadere informatie

Starterswijzer Breda ORIËNTATIE MARKTONDERZOEK VERGUNNINGEN HUISVESTING BEDRIJFSVOERING ONDERSTEUNING NETWERKEN

Starterswijzer Breda ORIËNTATIE MARKTONDERZOEK VERGUNNINGEN HUISVESTING BEDRIJFSVOERING ONDERSTEUNING NETWERKEN Starterswijzer Breda ORËNTAT MARKTONDRZOK VRGUNNNGN HUSVSTNG BDRJFSVORNG ONDRSTUNNG NTWRKN Ter introductie De heet nieuwe ondernemers van harte welkom. Starters geven een goede impuls aan de lokale en

Nadere informatie

Plannen Economische Agenda 20113-2014

Plannen Economische Agenda 20113-2014 Plannen Economische Agenda 20113-2014 Aanvalsplan 1: Marketing regio Amersfoort: be good and tell it Wat is het doel: Gerichte marketingcampagnes starten op het gebied van ondernemen in Amersfoort en de

Nadere informatie

Burgemeester en B&W-aanbiedingsformulier

Burgemeester en B&W-aanbiedingsformulier B&W.nr. 09.1006, d.d. 22 september 2009 Burgemeester en B&W-aanbiedingsformulier Onderwerp Convenant Starterspakket: KvK-Starterstraject Leiden en KvK- Coachpool Leiden Burgemeester en wethouders besluiten

Nadere informatie

Theo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder

Theo Koot Ivo de Nooijer Raffi Balder HUBspot is een plek waar innoverende studenten, ondernemers, investeerders, docenten en bedrijven elkaar ontmoeten en inspireren, kennis opdoen en samen ondernemen. Met als doel om Leiden innovatiever

Nadere informatie

ECONOMISCHE STIMULANS

ECONOMISCHE STIMULANS DE ZZP ER CENTRAAL Arnhem is een ondernemende stad. Met name het aantal ZZP ers is de afgelopen jaren spectaculair toegenomen. Bij elkaar opgeteld zijn het meer mensen dan het grootste bedrijf in Arnhem

Nadere informatie

Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem

Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem Innovatiebudget Sociaal Domein gemeente Arnhem Eind juli is de eerste ronde afgerond voor de besteding van het regionale Innovatiebudget Sociaal Domein. In deze ronde is niet het volledige beschikbare

Nadere informatie

Plan van Aanpak. Project : Toeleiding naar scholing en werk van jongeren met een Roma achtergrond in Lelystad. Aanleiding

Plan van Aanpak. Project : Toeleiding naar scholing en werk van jongeren met een Roma achtergrond in Lelystad. Aanleiding Plan van Aanpak Project : Toeleiding naar scholing en werk van jongeren met een Roma achtergrond in Lelystad. Aanleiding De gemeente Lelystad heeft in juni 2013 een plan gemaakt inzake de aanpak van multiproblematiek

Nadere informatie

Het belang van het BBZ: do s en don ts

Het belang van het BBZ: do s en don ts Het belang van het BBZ: do s en don ts Nieuwegein 19 juni 2013 Peter Koppe, VNG Sjon Reimink, manager ROZ groep Vereniging van Nederlandse Gemeenten Opzet workshop 1. Inleiding Peter Koppe Kader: het belang

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 311 Zelfstandig ondernemerschap Nr. 20 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Productencatalogus. www.ondernemrslabtwente.nl

Productencatalogus. www.ondernemrslabtwente.nl 1 Productencatalogus www.ondernemrslabtwente.nl 2 Voorwoord Ondernemerslab Het Ondernemerslab Twente is een samenwerking van het ROC van Twente en ROZ (Regionale Organisatie Zelfstandigen). Het Ondernemerslab

Nadere informatie

Robotconsortium Brabant: Het robotproof maken van 300 bedrijven en 3000 werknemers in Brabant

Robotconsortium Brabant: Het robotproof maken van 300 bedrijven en 3000 werknemers in Brabant Robotconsortium Brabant: Het robotproof maken van 300 bedrijven en 3000 werknemers in Brabant Voorstel PACTvergadering Donderdag 1 februari 2018 Context Begin 2017 is door BrabantKennis, BrabantAdvies,

Nadere informatie

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West

Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West Station Nieuwe Meer Het internationale & inclusieve woon- en werkgebied van Nieuw West 2030 Station Nieuwe Meer is niet alleen een nieuwe metrostation verbonden met Schiphol, Hoofddorp, Zuidas en de Amsterdamse

Nadere informatie

De ESF-scan laat de mogelijkheden zien.

De ESF-scan laat de mogelijkheden zien. Benieuwd naar de ESF-mogelijkheden voor uw gemeente? De ESF-scan laat de mogelijkheden zien. Radar en Raadgevend Bureau Het Grote Oost hebben een ESF-scan ontwikkeld. Middels deze ESF-scan wordt bepaald

Nadere informatie

Van plan een eigen bedrijf te starten? De gemeente Apeldoorn is er voor starters

Van plan een eigen bedrijf te starten? De gemeente Apeldoorn is er voor starters Van plan een eigen bedrijf te starten? De gemeente Apeldoorn is er voor starters Versie: 20 oktober 2014 Inleiding Startende ondernemers leveren een belangrijke bijdrage aan de dynamiek en groei van de

Nadere informatie

Zelfstandigenloket Flevoland (ZLF) Actualiteitencollege Bbz Jannie van den Berg

Zelfstandigenloket Flevoland (ZLF) Actualiteitencollege Bbz Jannie van den Berg Zelfstandigenloket Flevoland (ZLF) Actualiteitencollege Bbz Jannie van den Berg Programma Uitleg over het ZLF Bbz 2004/ondersteuning ZZP-ers Prestart WWB/Marginaal ondernemen Wat levert het op? Resultaten

Nadere informatie

Minder startende ondernemers

Minder startende ondernemers Starters ING Economisch Bureau Minder startende ondernemers in 2012 Aantal starters loopt in alle provincies terug Dit jaar zijn er tot en met september circa 95.000 mensen een onderneming gestart, ruim

Nadere informatie

Innovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem

Innovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem Innovatiebudget Sociaal Domein regio Arnhem Eind juli is de eerste ronde afgerond voor de besteding van het regionale Innovatiebudget Sociaal Domein. In deze ronde is niet het volledige beschikbare budget

Nadere informatie

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland

KRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart

Nadere informatie

PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN!

PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN! PARTICIPATIE: ÓÓK IN OOST-GRONINGEN! DOELEN VAN PARTICIPATIEWET ALLEEN TE HALEN ALS RIJK, PROVINCIE, GEMEENTEN, ONDERWIJS EN SOCIALE PARTNERS GEZAMENLIJK AAN DE SLAG GAAN! DE PARTICIPATIEWET IN OOST-GRONINGEN:

Nadere informatie

Gemeente ñ Bergen op Zoom

Gemeente ñ Bergen op Zoom Gemeente ñ Bergen op Zoom Aan de leden en duoburgerleden van de gemeenteraad van Bergen op Zoom 3 0 SEP 2015 Uw kenmerk Ons kenmerk U15-015951 Datum Uw brief Beh. door P.C.C. van de Watering Doorkiesnr.

Nadere informatie

Leegstand agrarisch vastgoed

Leegstand agrarisch vastgoed Leegstand agrarisch vastgoed Aard, omvang, duiding en oplossingsrichtingen 26 mei 2016, Edo Gies, Alterra Wageningen UR 2 Een stille revolutie op het platteland Dynamiek in de landbouw (1950 2016) 4 x

Nadere informatie

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in OPEN 21 punten voor Nijkerk in 2014-2018 We staan open voor vernieuwing en verandering van top-down handelen naar open staan voor verbinden met andere overheden, instellingen en bedrijven van denken in

Nadere informatie

Buurthuizen en activiteiten

Buurthuizen en activiteiten Invalshoek: een wijkbudget voor activiteiten We stoppen met de financiering van (een gedeelte van) de huidige activiteiten in de wijk en stellen per wijk een budget beschikbaar voor initiatieven van inwoners

Nadere informatie

Leven in Leiden: Uitkomsten brainstorm Startbijeenkomst Sociaal Maatschappelijke Structuurvisie. Gemeente Leiden 6 april 2011

Leven in Leiden: Uitkomsten brainstorm Startbijeenkomst Sociaal Maatschappelijke Structuurvisie. Gemeente Leiden 6 april 2011 1. In 2025 is een kwart van de Leidse bevolking 65 jaar of ouder De vergrijzing is op dit moment in Leiden nog beperkt ten opzichte van de andere steden: 12% van de bevolking is 65+. Landelijk is dat nu

Nadere informatie

MKBA VAN EEN GOED BEGIN NAAR STRUCTUREEL SUCCES!

MKBA VAN EEN GOED BEGIN NAAR STRUCTUREEL SUCCES! MKBA VAN EEN GOED BEGIN NAAR STRUCTUREEL SUCCES! MKBA: VAN EEN GOED BEGIN NAAR STRUCTUREEL SUCCES! U heeft een mooi project om laaggeletterde werkzoekenden op te leiden en zo hun kansen op de arbeidsmarkt

Nadere informatie

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Werkloosheid Breda per 1 januari 2014. Uitgave:

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Werkloosheid Breda per 1 januari 2014. Uitgave: Gemeente Breda Onderzoek en Informatie Werkloosheid Breda per 1 januari 2014 Uitgave: Gemeente Breda, Gemeente Breda BBO/Onderzoek en Informatie Claudius Prinsenlaan 10 4811 DJ Breda Publicatienummer 1753

Nadere informatie

VOORSTEL INHOUD. Portefeuille: P. Gach Wethouder. No. B Dronten, 11 september 2012

VOORSTEL INHOUD. Portefeuille: P. Gach Wethouder. No. B Dronten, 11 september 2012 Portefeuille: P. Gach Wethouder Dronten, 11 september 2012 Sociaal Economische Agenda, opdrachtformulering kerngroepen Aan de gemeenteraad VOORSTEL Wij stellen u voor: 1. de uitwerkingsopdrachten van de

Nadere informatie

Programma Energie 2012-2015 Samenvatting Projectplan

Programma Energie 2012-2015 Samenvatting Projectplan Programma Energie 2012-2015 Samenvatting Projectplan Lokale Energie Lokale Energie - 4 Lokale energie-initiatieven - Een loket voor buurt- en dorpsinitiatieven Projectnaam : Lokale Energie Opdrachtgever

Nadere informatie

Economische visie. Gemeente Cranendonck

Economische visie. Gemeente Cranendonck Economische visie Gemeente Cranendonck Economische visie voor en door ondernemers Om in de toekomst de kansen en mogelijkheden op economisch gebied optimaal kunnen benutten, is een gezamenlijke koers en

Nadere informatie

November 2014 PLAN VAN DE ARBEID VOORNE PUTTEN

November 2014 PLAN VAN DE ARBEID VOORNE PUTTEN November 2014 PVDA PLAN VAN DE ARBEID VOORNE PUTTEN Een plan van De Partij van de Arbeid Voorne putten Werkgroep Economie & Werk Voorne Putten PvdA Nissewaard Gert-Jan Alberts Kim van de Kant PvdA Hellevoetsluis

Nadere informatie

DOEN WE HET IN ARNHEM

DOEN WE HET IN ARNHEM ZO DOEN WE HET IN ARNHEM 1 1. Inleiding Op 1 januari 2017 gaat de Stichting Sociale Wijkteams Arnhem formeel van kracht. Daarmee kiest de gemeente Arnhem voor het oprichten van een onafhankelijke juridische

Nadere informatie

Resultaten ondernemers enquête starters en ZZP-ers Land van Heusden en Altena

Resultaten ondernemers enquête starters en ZZP-ers Land van Heusden en Altena Resultaten ondernemers enquête starters en ZZP-ers Land van Heusden en Altena Samenvatting Ondernemersenquête Land van Heusden en Altena 2016 Bedrijvenkring Altena (BKA), Netwerkplatform Ondernemend Altena

Nadere informatie

Samenvatting Twente Index 2016

Samenvatting Twente Index 2016 Samenvatting Twente Index 2016 Kijk voor regionale en lokale data op www.twenteindex.nl INLEIDING De Twente Index wordt door Kennispunt Twente samengesteld in opdracht van de Twente Board. De Board wil

Nadere informatie

Stationswerk Stationsweg 86, Den Haag info@stationswerk.nl www.stationswerk.nl

Stationswerk Stationsweg 86, Den Haag info@stationswerk.nl www.stationswerk.nl Vanavond Waarom Stationswerk? Waarom samen ondernemen? Wat gaan we doen? Agenda Actueel Stationswerk Gastsprekers Borrel en discussie Conclusies Sluiting Actueel in de Stations buurt (AD 18 feb 2014) Actueel

Nadere informatie

Trajecten starterbegeleiding in het kader van het project Gewoon Ondernemen

Trajecten starterbegeleiding in het kader van het project Gewoon Ondernemen Trajecten starterbegeleiding in het kader van het project Gewoon Ondernemen Starterbegeleiding door Wesseling Startschot Voor de professionele ondersteuning, de bedrijfsadviseur, wordt door het project

Nadere informatie

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding

Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020. Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Aanpak arbeidsmarkt Zuidoost-Nederland 2016-2020 Illustratie regionaal arbeidsmarkt dashboard. Inleiding Wil Zuidoost-Nederland als top innovatie regio in de wereld meetellen, dan zal er voldoende en goed

Nadere informatie

Franchise WerkAdvies. zelfstandig ondernemen als bedrijfsadviseur en samenwerken met ervaren professionals

Franchise WerkAdvies. zelfstandig ondernemen als bedrijfsadviseur en samenwerken met ervaren professionals Franchise WerkAdvies zelfstandig ondernemen als bedrijfsadviseur en samenwerken met ervaren professionals Bedrijfsadviesbureau met een brede klantenkring WerkAdvies is een bedrijfsadviesbureau dat zich

Nadere informatie

Jongeren aan het werk in de BIZ

Jongeren aan het werk in de BIZ Jongeren aan het werk in de BIZ Een advies voor het creëren van banen voor jongeren in Haagse bedrijven investeringszones Den Haag, juni 2017 In een notendop Er liggen kansen op werk voor jongeren bij

Nadere informatie

Wouter Hol (gemeente Beverwijk) & Marlieke Heck (provincie Noord-Holland)

Wouter Hol (gemeente Beverwijk) & Marlieke Heck (provincie Noord-Holland) Wouter Hol (gemeente Beverwijk) & Marlieke Heck (provincie Noord-Holland) Opbouw sessie Korte uitleg over regionale afspraken in Noord-Holland Korte uitleg Regionale Detailhandelsvisie IJmond Gesprek/discussie

Nadere informatie

Ondertekening Retaildeal

Ondertekening Retaildeal Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Ondertekening Retaildeal Programma Economie & Werk BW-nummer Portefeuillehouder B. van Hees Samenvatting Minister Kamp wil met 50 gemeenten een Retaildeal sluiten, om

Nadere informatie

Werkloosheid Breda per 1 januari 2016

Werkloosheid Breda per 1 januari 2016 Gemeente Breda BBO Onderzoek en Informatie Werkloosheid Breda per 1 januari 2016 Uitgave: Gemeente Breda, BBO Onderzoek en Informatie Claudius Prinsenlaan 10 4811 DJ Breda E-mail: onderzoek@breda.nl Bronvermelding

Nadere informatie

Samenvatting Ruimte om te Ondernemen integrale economische visie Pijnacker- Nootdorp

Samenvatting Ruimte om te Ondernemen integrale economische visie Pijnacker- Nootdorp Samenvatting Ruimte om te Ondernemen integrale economische visie Pijnacker- Nootdorp Ondernemers zorgen voor werkgelegenheid, innovatie en productiviteit en dragen daarmee bij aan de welvaart en welzijn

Nadere informatie

Ook Coevorden. Een overkoepelend platform voor alle @Coevordenaren. Project Datum Versie Status. Opzet platform Ook Coevorden 2 april 2015 0.

Ook Coevorden. Een overkoepelend platform voor alle @Coevordenaren. Project Datum Versie Status. Opzet platform Ook Coevorden 2 april 2015 0. Ook Coevorden Een overkoepelend platform voor alle @Coevordenaren Project Datum Versie Status Opzet platform Ook Coevorden 2 april 2015 0.4 Concept 1. Visie Achtergrond: van twitter via verbinding naar

Nadere informatie

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013,

Ontwikkelingen. in zorg en welzijn. Wij houden daarbij onverkort vast aan de Koers 2010-2013, KOERS 2014-2015 3 Het (zorg)landschap waarin wij opereren verandert ingrijpend. De kern hiervan is de Kanteling, wat inhoudt dat de eigen kracht van burgers over de hele breedte van de samenleving uitgangspunt

Nadere informatie

Ondernemersloket. Bert ten Veen, Ondernemersloket 11 oktober 2011

Ondernemersloket. Bert ten Veen, Ondernemersloket 11 oktober 2011 Ondernemersloket Bert ten Veen, Ondernemersloket 11 oktober 2011 Inhoud presentatie Organogram Stadsontwikkeling / Ondernemersloket Plaats binnen Stadsontwikkeling Relatie met andere afdelingen Bemensing

Nadere informatie

Starterswijzer gemeente Bergen op Zoom

Starterswijzer gemeente Bergen op Zoom Starterswijzer gemeente Bergen op Zoom Huisvesting Beschikbare kantoor- en bedrijfsruimte, kavels op bedrijventerreinen Bij het starten van een bedrijf komt ook de vraag over de huisvesting van het bedrijf

Nadere informatie

Onbekommerd wonen in Breda

Onbekommerd wonen in Breda Onbekommerd wonen in Breda Verslag van de aanpak GWI 1998-2015 Geschikt Wonen voor Iedereen 2 Aanleiding In Nederland is sprake van een dubbele vergrijzing. Het aantal ouderen neemt flink toe en ze worden

Nadere informatie

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Doel Zorgdragen voor de vorming van beleid voor de eigen functionele discipline, alsmede zorgdragen voor de organisatorische en personele aansturing van een of

Nadere informatie

Omgevingswet. Aanzet voor een implementatie plan Niet alles kan tegelijk Veel is duidelijk veel nog niet

Omgevingswet. Aanzet voor een implementatie plan Niet alles kan tegelijk Veel is duidelijk veel nog niet Omgevingswet Aanzet voor een implementatie plan Niet alles kan tegelijk Veel is duidelijk veel nog niet Doel van de presentatie Informatie over de Omgevingswet Stand van zaken van de invoering van de wet

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 10 december 2008. Beleidsplan Re-integratiebeleid 2009-2011

Aan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 10 december 2008. Beleidsplan Re-integratiebeleid 2009-2011 Aan de raad AGENDAPUNT 3 Beleidsplan Re-integratiebeleid 2009-2011 Voorstel: 1. De kaders uit het beleidsplan 'Werken werkt!' vaststellen, zijnde: a. als doelstellingen: - het bevorderen van de mogelijkheden

Nadere informatie

ÉÉN VAN ONZE EXPERTS

ÉÉN VAN ONZE EXPERTS ÉÉN VAN ONZE EXPERTS Een netwerk van hoog opgeleide, ervaren zelfstandig FM-professionals. Wij zijn gepassioneerd bezig met ons vakgebied, zijn actueel en bieden onze opdrachtgevers daarmee het beste uit

Nadere informatie

Programma uur Inloop

Programma uur Inloop Programma 19.30 19.40 uur Inloop 19.40 19.50 uur Welkom en introductie, door Dennis Straat 19.50 20.20 uur De strategische agenda werkgelegenheid, door Christian Verberne en Lodewijk Kleijn 20.20 20.30

Nadere informatie

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart Wat is het Midpoint House of? Het Midpoint House of is een fysiek en virtueel knooppunt dat zich zal ontwikkelen tot het vlaggenschip van de Midden-Brabantse

Nadere informatie

C-153 Green Deal Groen Bouwen

C-153 Green Deal Groen Bouwen C-153 Green Deal Groen Bouwen Partijen 1. De Minister van Economische Zaken, de heer H.G.J Kamp, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, mevrouw W.J. Mansveld, ieder handelende in haar of

Nadere informatie

Via de wijk aan het werk

Via de wijk aan het werk Via de wijk aan het werk Focus op de arbeidsmarkt Naast het erkennen van leerbedrijven is Calibris verantwoordelijk voor ontwikkeling en onderhoud van kwalificaties in de sectoren zorg, welzijn en sport.

Nadere informatie

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017

Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 Subsidie uitvraag Welzijnswerk 2017 In beweging komen Ontwikkelen Meedoen Met lef! Oktober, 2016 1. Inleiding In 2015 en 2016 gingen wij Meiinoar op reis en die reis gaat verder. De reis wordt intensiever

Nadere informatie

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen

Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen Afdeling grondgebied 26-0-205 INLEIDING Voor u ligt het projectplan Detailhandelsvisie gemeente Drimmelen, alle kernen. 2 AANLEIDING PROJECT

Nadere informatie

Gemeente Delft RZONDEN 27 MAUI Geachte leden van de gemeenteraad,

Gemeente Delft RZONDEN 27 MAUI Geachte leden van de gemeenteraad, Bestuur Besturing Strategie Gemeente Delft bezoekadres: Stationsplein 1 2611 BV Delft IBAN NL21 BNGH 0285 0017 87 t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Postbus 78, 2600 ME Delft Aan de leden van de gemeenteraad

Nadere informatie

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart

WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart WORD PARTNER VAN HOUSE OF LEISURE! from the heart Wat is het Midpoint House of? Wat biedt het Midpoint House of? Het Midpoint House of is een fysiek en virtueel knooppunt dat zich In het Midpoint House

Nadere informatie

UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID

UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID UPDATE CITYMARKETING & EVENEMENTENBELEID Apeldoorn, 15 oktober 2015 Geachte heer, mevrouw, De gemeente werkt aan beleid voor citymarketing en evenementen. Wij hebben hierover met veel Apeldoornse partijen

Nadere informatie

Detailhandelsstructuur Veenendaal Nu en in de toekomst

Detailhandelsstructuur Veenendaal Nu en in de toekomst Detailhandelsstructuur Veenendaal Nu en in de toekomst Inleiding De gemeente Veenendaal heeft een sterk kernwinkelgebied, vier buurtwinkelcentra en twee woonboulevards. Veenendaal wil de positie van de

Nadere informatie

Actiepunt Doel Activiteiten Gewenst resultaat Het Nieuwe. Attractief winkelgebied Winkelen

Actiepunt Doel Activiteiten Gewenst resultaat Het Nieuwe. Attractief winkelgebied Winkelen 2014-01-17 Doelstellingen aanvalsplan werk en economie voor het jaar 2014 Meer innovatie Actiepunt Doel Activiteiten Gewenst resultaat Het Nieuwe Attractief winkelgebied Winkelen aanbieden. Gelderland

Nadere informatie

Communicatieplan Newae B.V.

Communicatieplan Newae B.V. Communicatieplan Newae B.V. CO2 prestatieladder Pagina 1 van 10 Inhoudsopgave 1. Introductie... 3 2. Communicatiedoelstelling... 4 2.1. Doelstelling interne doelgroep... 4 2.2. Doelstelling externe doelgroep...

Nadere informatie

Slim combineren! Projectevaluatie Human Capital in de Wijk

Slim combineren! Projectevaluatie Human Capital in de Wijk Slim combineren! Projectevaluatie Human Capital in de Wijk Wilma van Rijt en Lia Smit Zoetermeer, 22 oktober 2013 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of

Nadere informatie

Woonvisie Regio Eindhoven. Samen werken aan drie uitdagingen voor de regionale woningmarkt

Woonvisie Regio Eindhoven. Samen werken aan drie uitdagingen voor de regionale woningmarkt Woonvisie Regio Eindhoven Samen werken aan drie uitdagingen voor de regionale woningmarkt Actieprogramma 2013 1 Inleiding Op 28 juni 2012 heeft de Regioraad de Regionale Woonvisie 2012-2015 vastgesteld.

Nadere informatie

WEST-BRABANT WERKT EN PAKT DOOR!

WEST-BRABANT WERKT EN PAKT DOOR! Begroting 2012-2013 WEST-BRABANT WERKT EN PAKT DOOR! VERANTWOORDING BEGROTING 2012-2013 Het meerjarenprogramma West-Brabant werkt en pakt door! bestrijkt de jaren 2012 tot en met 2015. In deze begroting

Nadere informatie

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren Notitie versie 1.0 September 2016 Door Frea Haker (Gezond in ) Eveline Koks (Jongeren Op Gezond Gewicht) Anneke Meijer (Coördinatie Gezond Gewicht Fryslân

Nadere informatie

Eerder en Dichtbij. Projectplan

Eerder en Dichtbij. Projectplan Eerder en Dichtbij Projectplan Bussum, augustus september 2012 1. Inleiding De pilot Eerder en Dichtbij is een verlening van de eerste pilot Meer preventie minder zorg. Het doel van de pilot was oorspronkelijk

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 20 oktober 2015 Registratienummer: 2015/61 Agendapunt nummer: 9. Onderwerp Detailhandelsvisie

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 20 oktober 2015 Registratienummer: 2015/61 Agendapunt nummer: 9. Onderwerp Detailhandelsvisie Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 20 oktober 2015 Registratienummer: 2015/61 Agendapunt nummer: 9 Onderwerp Detailhandelsvisie Voorstel 1. Vaststellen regionale

Nadere informatie

Bor Veen Algemeen Directeur Werkkracht

Bor Veen Algemeen Directeur Werkkracht JAARVERSLAG 2018 Inleiding We zijn gestart! Met grote dank aan alle medewerkers van Werkkracht, onze opdrachtgever de Gemeente Ede, de Ondernemingsraad en de leden van de Raad van Commissarissen die al

Nadere informatie

VRAGENLIJST JOnG. Mail het formulier met jouw antwoorden naar Dionne Neven (Regioadviseur MKB Limburg): Neven@mkblimburg.nl

VRAGENLIJST JOnG. Mail het formulier met jouw antwoorden naar Dionne Neven (Regioadviseur MKB Limburg): Neven@mkblimburg.nl VRAGENLIJST JOnG JOnG is een initiatief van en voor jonge ondernemers. Tot de doelgroep behoren Ondernemers in de eerste 5 jaar van hun ondernemerschap. JOnG stelt zich tot doel de individuele ondernemers

Nadere informatie

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Werkloosheid Breda per 1 januari 2012. Onderzoek & Informatie gemeente Breda. Uitgave:

Gemeente Breda. Onderzoek en Informatie. Werkloosheid Breda per 1 januari 2012. Onderzoek & Informatie gemeente Breda. Uitgave: Gemeente Breda Onderzoek en Informatie Werkloosheid Breda per 1 januari 2012 Uitgave: Gemeente Breda, Gemeente Breda Afdeling Onderzoek en Informatie Claudius Prinsenlaan 10 4811 DJ Breda Publicatienummer

Nadere informatie

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Breda;

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Breda; CVDR Officiële uitgave van Breda. Nr. CVDR463619_1 17 oktober 2017 Aanwijzingsbesluit locaties inzamelmiddelen Breda Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Breda; gelet op het bepaalde

Nadere informatie

Collegebesluit. Onderwerp Budgetondersteuning op maat loont Nummer 2019/ Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 3.

Collegebesluit. Onderwerp Budgetondersteuning op maat loont Nummer 2019/ Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 3. Collegebesluit Onderwerp Budgetondersteuning op maat loont Nummer 2019/146199 Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 3.3 Schulden Afdeling SMSR Auteur Visser, C.P. Telefoonnummer 023-5114196

Nadere informatie

Beleidsplan Unie van Betrokken Ouders

Beleidsplan Unie van Betrokken Ouders Beleidsplan 2015-2020 Unie van Betrokken Ouders Plaats: Apeldoorn Datum: 18-11-2014 Inhoudsopgave INLEIDING 1 UVBO- SCHEMA 2 ORGANISATIEBESCHRIJVING 3 MISSIE 3 VISIE 3 SPEERPUNTEN 4 KRITISCHE SUCCESFACTOREN

Nadere informatie

Wet stimulering arbeidsparticipatie

Wet stimulering arbeidsparticipatie Wet stimulering arbeidsparticipatie Op 1 januari 2009 is de Wet stimulering arbeidsparticipatie (STAP) in werking getreden (Stb. 2008, 590 en 591). In deze wet wordt een aantal wijzigingen met betrekking

Nadere informatie

Een vitale economie. Economie, werk, inkomen en schulden

Een vitale economie. Economie, werk, inkomen en schulden Een vitale economie Economie, werk, inkomen en schulden 5 Een vitale economie We leven in één van de rijkste landen ter wereld met een zeer sterke economie. Dat is iets om dankbaar voor te zijn, maar niet

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel SP & PvdA. Van groot belang voor de kleine ondernemer. Voorstellen ter ondersteuning van ZZP ers en kleine ondernemers

Initiatiefvoorstel SP & PvdA. Van groot belang voor de kleine ondernemer. Voorstellen ter ondersteuning van ZZP ers en kleine ondernemers Initiatiefvoorstel SP & PvdA Van groot belang voor de kleine ondernemer Voorstellen ter ondersteuning van ZZP ers en kleine ondernemers Inleiding Vandaag de dag komen er steeds meer ZZP ers (zelfstandige

Nadere informatie

Strategische Agenda. Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016

Strategische Agenda. Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016 Strategische Agenda Concept strategische agenda Regio Midden-Holland Vast te stellen in: AB Regio Midden-Holland 6 juli 2016 Versie 14 juni 2016 Kernboodschap Vitaal, duurzaam en innovatief Versterken

Nadere informatie

compact communicatietraject Speciaal voor startende ondernemers en kleine bedrijven

compact communicatietraject Speciaal voor startende ondernemers en kleine bedrijven Speciaal voor startende ondernemers en kleine bedrijven Wat wil je met je bedrijf bereiken? En hoe helpt communicatie daarbij? Wij hebben speciaal voor startende en kleine bedrijven een communicatie traject:

Nadere informatie

Intentieverklaring Versie:

Intentieverklaring Versie: Intentieverklaring Versie: 27-03-2018 1) Het regionale actieplan De vraag naar personeel in zorg en welzijn stijgt. De instroom is op dit moment onvoldoende om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen.

Nadere informatie

Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen

Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Inleiding In juni van dit jaar is met de gemeenteraad gesproken over de Nijmeegse Omgevingsvisie aan de hand van de Menukaart Omgevingsvisie (zie bijlage). Afgesproken

Nadere informatie

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening ** Vastgesteld oktober 2014 Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening Visie verplaatsing nietagrarische bedrijven binnen het buitengebied Status: vastgesteld door de gemeenteraad van Houten d.d.

Nadere informatie

Gemeente Breda. Subjectieve onveiligheid. Individuele en buurtkenmerken onderzocht. Juni 2015

Gemeente Breda. Subjectieve onveiligheid. Individuele en buurtkenmerken onderzocht. Juni 2015 Gemeente Breda Subjectieve onveiligheid Individuele en buurtkenmerken onderzocht Juni 2015 Uitgave: Gemeente Breda BBO/Onderzoek en Informatie e-mail: onderzoek@breda.nl www.kenjestadbreda.nl Publicatienummer:

Nadere informatie

-diensten. licht van de crisis valt dat niet altijd mee. Juist nu kan het handig zijn

-diensten. licht van de crisis valt dat niet altijd mee. Juist nu kan het handig zijn -diensten Inzicht in kwetsbare doelgroepen Analyse Ken uw doelgroep dé onderbouwing van uw beleid Meedoen in de maatschappij is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Gemeenten, bibliotheken en andere maatschappelijke

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan Herman Broerenschool

Strategisch beleidsplan Herman Broerenschool Voor elk kind dat met plezier naar zijn eigen hoogte klimt Strategisch beleidsplan Herman Broerenschool www.hermanbroeren.nl Periode 2018-2022 Roermond, 1 augustus 2018 Voorwoord Voor u ligt het strategisch

Nadere informatie

Quick scan coalitieprogramma s Land van Cuijk

Quick scan coalitieprogramma s Land van Cuijk Quick scan coalitieprogramma s 2014-2018 Land van Cuijk 28 mei 2014 De Rekenkamercommissie heeft de coalitieprogramma s van de vijf gemeenten in het Land van Cuijk naast elkaar gelegd en gekeken of en

Nadere informatie

Beter worden in wat we samen zijn!

Beter worden in wat we samen zijn! Beter worden in wat we samen zijn! Wie zijn we? Wat doen we? De gemeenten in de regio Stedendriehoek werken samen. Samen staan we sterk en maken we ons sterk voor het nog verder verbeteren van het VESTIGINGSKLIMAAT.

Nadere informatie

Ontwikkel een platform dat de lokale samenwerking(en) tussen onderwijs en bedrijfsleven in Amstelveen viert én versterkt

Ontwikkel een platform dat de lokale samenwerking(en) tussen onderwijs en bedrijfsleven in Amstelveen viert én versterkt DE VRAAG / OPDRACHT Ontwikkel een platform dat de lokale samenwerking(en) tussen onderwijs en bedrijfsleven in Amstelveen viert én versterkt Zorg voor een concept dat 1) Zorgt voor herkenning, trots en

Nadere informatie

Informatie voor deelnemers aan de training " Op weg naar het zelfstandig ondernemerschap".

Informatie voor deelnemers aan de training  Op weg naar het zelfstandig ondernemerschap. Bijlage: Opzet training hoe start ik een eigen bedrijf. Informatie voor deelnemers aan de training " Op weg naar het zelfstandig ondernemerschap". Indien u van plan bent een eigen bedrijf te starten vanuit

Nadere informatie

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009 ALDUS BESLOTEN 9 JULI Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem

Aan de raad AGENDAPUNT 11. Doetinchem, 4 juli 2009 ALDUS BESLOTEN 9 JULI Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Aan de raad AGENDAPUNT 11 ALDUS BESLOTEN 9 JULI 2009 Economische visie en actieplan Dynamisch Duurzaam Doetinchem Doetinchem, 4 juli 2009 Voorstel: 1. de foto van de sociaal-economische situatie in Doetinchem

Nadere informatie

Voor Ondernemers Door Ondernemers in Groningen. Vodo50. Groningen, september 2014 Martijn van der Tuin

Voor Ondernemers Door Ondernemers in Groningen. Vodo50. Groningen, september 2014 Martijn van der Tuin Voor Ondernemers Door Ondernemers in Groningen Vodo50 Groningen, september 2014 Martijn van der Tuin Aanleiding Nederland en Groningen moeten het voor de groei van de economie vooral hebben van actieve

Nadere informatie

Inwerkingtreding Het Aanwijzingsbesluit wordt van kracht met ingang van de dag na die van deze bekendmaking.

Inwerkingtreding Het Aanwijzingsbesluit wordt van kracht met ingang van de dag na die van deze bekendmaking. GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Breda Nr. 150370 30 augustus 2017 Aanwijzingsbesluit locaties inzamelmiddelen Breda Bekendmaking Burgemeester en wethouders van Breda maken bekend dat zij

Nadere informatie

PROFIELSCHETS VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT

PROFIELSCHETS VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT PROFIELSCHETS VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT 1. Beschrijving van de aard en de omvang van de stichting Bij de bepaling van de omvang en samenstelling van de Raad van Toezicht wordt rekening gehouden met

Nadere informatie