VOORWOORD 5 INHOUDSOPGAVE 7

Transcriptie

1 Almanak BTW 2017.book Page 7 Tuesday, March 14, :27 PM VOORWOORD 5 7 HOOFDSTUK 1 Inleiding 23 1 De omzetbelasting Historiek De Europese richtlijnen De invoering van de btw in België 24 2 Uitbreiding van de Europese Unie 24 3 EU-overzichtstabellen 24 4 Btw-drempels in de EU 25 5 Lijst van de handelingen buiten de werkingssfeer 27 HOOFDSTUK 2 Belastingplicht 28 1 Definitie van de belastingplichtige Essentiële kenmerken Hoedanigheid van de persoon Aard van de werkzaamheid Geregelde werkzaamheid Zelfstandige uitoefening Niet-essentiële kenmerken Met of zonder winstoogmerk Hoofdzakelijk of aanvullend 29 2 Soorten belastingplichtigen De gewone belastingplichtige De vrijgestelde belastingplichtige De occasionele belastingplichtige De vrijwillige occasionele belastingplichtige De van ambtswege toevallige belastingplichtige Juridische entiteiten Btw-eenheid 30 3 Begin en einde van de belastingplicht Begin van de belastingplicht Einde van de belastingplicht Concrete toepassing Faillissement Verkoop bij uitvoerend beslag Vereffening van een onderneming (eenmanszaak, vennootschap) 32 4 Openbare instellingen en instellingen van openbaar nut Inleiding Lijst van de handelingen 32 5 Buitenlandse belastingplichtigen Buitenlandse belastingplichtigen die in België een vaste inrichting hebben De in het buitenland gevestigde belastingplichtigen Het begrip zetel van bedrijfsuitoefening Niet in België gevestigde organisatoren van manifestaties en beurzen in België Merchandising 34 6 Particulariteiten inzake belastingplicht Wisselagenten en wisselagentcorrespondenten Kunstschilders, beeldhouwers, graveerders en keramiekbewerkers Kostendelende verenigingen 34 7

2 Almanak BTW 2017.book Page 8 Tuesday, March 14, :27 PM 6.4 Handelsvereniging bij wijze van deelneming en de tijdelijke handelsvereniging Handelsbeurzen Kunstgalerijen Beheer van flatgebouwen Syndicus Prestaties van bedrijfsrevisoren, al dan niet verenigd in een burgerlijke vennootschap Stagiairs en medewerkers Feitelijke vereniging (onregelmatige vof) Arbitrage Scheidslieden Zelfstandige journalisten en dagbladcorrespondenten De belastingplicht van zaakvoerders en bestuurders Sporttrainer Nationale Loterij Verdelers en onderverdelers Het reisbureau als belastingplichtige De belastingplicht van holdingmaatschappijen Homepartyverkopen Verzekeraars Stagedoende architecten Schippers Depots van wasserijen, ververijen, stomerijen en stoppage-inrichtingen Bezorgers van kranten, reclamedrukwerk en handelsmonsters Personen die tussenkomst verlenen bij de inlassing van aankondigingen Handelaars in recuperatiestoffen en -producten Ophaaldienst van afval Plaatsvervangende apothekers en apothekersprovisors Handelsbeurzen, sportwedstrijden, culturele samenkomsten die slechts eenmaal worden georganiseerd Terbeschikkingstelling van ruimte voor het aanbrengen van reclame of reclameborden door particulieren Stickers of andere reclamemedia op een wagen Zelfstandige verkopers bij de werving van abonnees in de gas- en elektriciteitssector alsmede bij de operatoren inzake telecommunicatie Notarissen en gerechtsdeurwaarders 39 7 Regeling van de belastingplichtige m.b.t. nieuwe gebouwen (en ermee samenhangende terreinen) Inleiding Lichamelijke goederen Btw-termijn Belastingplicht Regelgeving inzake de bijbehorende terreinen van toepassing vanaf 1 januari Algemeen Misbruik Nieuw gebouw 41 8 Regeling van de belastingplicht m.b.t. nieuwe vervoermiddelen Inleiding Begrip nieuwe vervoermiddelen Ambtshalve toevallige belastingplichtige 42 9 Vrijstellingen op de belastingplicht Algemeen De vrijstellingen van artikel 44 van het W.Btw Hiërarchie Eigenlijke vrijstellingen en de gemengde belastingplicht Vrijstelling om reden van de hoedanigheid van de dienstverrichter Artsen Tandartsen Kinesitherapeuten Vroedvrouwen, verpleegkundigen en zorgkundigen Beoefenaars van paramedische beroepen Veeartsen De externe diensten voor preventie en bescherming op het werk Alternatieve geneeskunde Diëtisten en podologen Vrijstellingen wegens sociale of culturele redenen Algemeen Afwezigheid van winstoogmerk bij vzw Behoud btw-vrijstelling bij overschotten 45 8

3 Almanak BTW 2017.book Page 9 Tuesday, March 14, :27 PM Inrichtingen voor gezondheidszorg en diensten van sociale aard Sportinrichtingen en inrichtingen voor lichamelijke opvoeding Onderwijs Cultuur Bepaalde terbeschikkingstellingen van personeel Instellingen die geen winstoogmerk hebben Handelingen ten eigen bate verricht ter verkrijging van financiële steun Leveringen en intracommunautaire verwervingen bestemd voor een overeenkomstig artikel 44 vrijgestelde werkzaamheid Diverse vrijgestelde handelingen Door de auteur of toondichter gesloten contracten voor uitgave van letterkundige werken of van kunstwerken Handelingen inzake verzekeringen en herverzekeringen Handelingen inzake kredietverrichtingen Handelingen inzake gelddeposito s, rekening-courantverkeer, schuldvorderingen, cheques en andere handelspapieren Handelingen inzake betalings- en ontvangstverrichtingen, inzake deviezen, bankbiljetten en munten Beheer van gemeenschappelijke beleggingsfondsen en van de organismen voor de financiering van pensioenen Leveringen van postzegels, fiscale zegels en soortgelijke waarden Handelingen inzake weddenschappen, loterijen, kansspelen en geldspelen Leveringen van en diensten met betrekking tot uit hun aard onroerende goederen Leveringen van uit hun aard onroerende goederen Vestigingen, overdrachten en wederoverdrachten van zakelijke rechten op uit hun aard onroerende goederen De verpachting, de verhuur en de overdracht van huur van uit hun aard onroerende goederen, alsook het gebruik van dergelijke goederen onder de voorwaarden van artikel 19, 1 van het W.Btw Terbeschikkingstelling van stalling voor rijtuigen Terbeschikkingstelling van bergruimte voor het opslaan van goederen en terbeschikkingstelling van plaats om te kamperen Toekenning gebruiksrecht kantoren Onroerende verhuur en domaniaal goed Concessie onroerend goed Bij inmenging in uitbating geen verhuur 59 HOOFDSTUK 3 Belastbare handelingen 60 1 Algemene benadering 60 2 Levering van goederen Definitie Volgens de Zesde Richtlijn Volgens de btw-wetgeving Toepassingsveld van het begrip levering Bedoelde goederen Voorstelling Samenvattende tabel Goederen waarvan de overdracht aan de btw onderworpen kan worden Grondvoorwaarden voor het bestaan van een levering Het bestaan van een overeenkomst Contract onder bezwarende titel Contract tot overdracht van de macht om te beschikken Plaats van levering Vooraf: reglementering Zesde Btw-richtlijn en de ermee verband houdende rechtspraak Weerslag van de Zesde Richtlijn 2006/112/EG en de Belgische wetsbepalingen vanaf 1 januari Vermoeden juris tantum m.b.t. de plaats van de levering van een goed in België Tijdstip van de levering Hoofdcriterium Afwijkingen op het hoofdcriterium Tweede criterium: bij het sluiten van het contract Vermoeden juris tantum m.b.t. het tijdstip van de levering van een goed in België 74 9

4 Almanak BTW 2017.book Page 10 Tuesday, March 14, :27 PM 2.7 Met belastbare leveringen gelijkgestelde handelingen Onttrekkingen voor privédoeleinden, voor andere doeleinden dan die van een economische activiteit of voor overdrachten om niet Ingebruikneming als bedrijfsmiddel Onttrekking van een goed in de zin van artikel 12, 1, 4 van het W.Btw Het onder zich houden van een goed na beëindiging van de activiteit Overbrengingen en niet-overbrengingen Niet-belastbare overdrachten Niet-leveringsbeginsel Inleiding De begrippen algemeenheid van goederen en bedrijfsafdeling 79 3 Diensten Definitie Voorwaarden tot belastbaarheid Het begrip enige prestatie Handelingen gelijkgesteld met belastbare diensten Uitvoering van een werk in onroerende staat voor doeleinden van zijn economische activiteit, voor privédoeleinden van zijn personeel, en meer algemeen, om niet of voor andere doeleinden dan deze van zijn economische activiteit Gelijkstelling in het kader van de btw-eenheid Implicaties arrest Skandia Plaats van de diensten Commentaar bij het stelsel van toepassing vanaf 1 januari Het nieuwe begrip belastingplichtige Uitbreiding Algemene regelgeving Bijzondere bepalingen Bijzondere bepalingen plaatsbepalingsregels Diensten van een reisbureau Intracommunautaire verwervingen Definitie De levering in de lidstaat van vertrek Vrijstellingsvoorwaarden voor levering van goederen bestemd voor een andere lidstaat Principes Bewijs van de verzending of het vervoer naar een andere lidstaat Mededeling van het btw-identificatienummer aan de leverancier Hoe kan de geldigheid van een btw-identificatienummer worden nagezien? Waarde van de bevestiging Vrijstellingsvoorwaarden bij intracommunautaire levering Toepassingen en rechtspraak Beschikking van 3 maart 2004 van het Europees Hof van Justitie Raad van State (Frankrijk) van 27 juli Arrest Teleos van het Europees Hof van Justitie van 27 september Arrest van het Hof van Cassatie van 29 september Arrest R. van het Europees Hof van Justitie van 7 december Arrest van de Raad van State (Frankrijk) van 25 februari Arrest van de Raad van State (Frankrijk) van 9 maart Arrest Meczek van het Europees Hof van 6 september Arrest VSTR van het Europees Hof van 27 september Vrijgestelde intracommunautaire levering Eerste levering binnen een ABC-driehoeksverkeer Toepassingsvoorwaarden van de intracommunautaire verwervingen Welk contract? Wat zijn de gevolgen van het contract? Bij het contract betrokken partijen? Berekening van de drempel van EUR Plaats van de intracommunautaire verwerving Basisprincipe Ondergeschikte bepaling Veiligheidsbepaling Driehoeksverrichtingen De inbreng van het Europese Hof van Justitie ABC-leveringen Vereenvoudigde regeling Systematische aanduiding van de bestemmeling als schuldenaar Het belastbare feit Opeisbaarheid van de belasting Definities

5 Almanak BTW 2017.book Page 11 Tuesday, March 14, :27 PM 5.2 Schematisch overzicht van de toepasselijke wetgeving op 1 januari Belastbaar feit en opeisbaarheid van de btw Levering van goederen Belastbaar feit en opeisbaarheid van de btw Dienstverrichtingen Schematisch overzicht van de toepasselijke wetgeving op 1 januari Belastbaar feit en opeisbaarheid van de btw Leveringen van goederen Belastbaar feit en opeisbaarheid van de btw Dienstverrichtingen Belastbaar feit bij leveringen van goederen en dienstverrichtingen Leveringen van goederen Algemene regel Leveringen van goederen Afwijkingen Leveringen van goederen Andere oorzaken van opeisbaarheid Betaling van voorschotten Dienstverrichtingen Algemene regel Dienstverrichtingen Afwijkingen Diensten die aanleiding geven tot opeenvolgende afrekeningen en betalingen Dienstverrichtingen Andere oorzaken van opeisbaarheid Betaling van een voorschot Intracommunautaire diensten Bijzonder geval: naarmate van de incassering van de prijs Intracommunautaire leveringen Intracommunautaire verwerving van goederen Principe Belastbaar feit Afwijking Overbrengingen en bestemmingen 126 HOOFDSTUK 4 Invoer Basisbegrippen Het Enig Document Bewaren in- en uitvoeraangiften Invoer Btw-gebied Plaats van de douanering Begrip van vrije en dubbele keuzemogelijkheid Vrijgestelde invoer in het kader van het overgangsstelsel Vrijstelling ingesteld bij artikel 40, 1, 1, d) van het W.Btw Basisvoorwaarden voor de vrijstelling Vormvoorwaarden Belastbaar feit Gelijktijdigheidsprincipe Inleidend schema Tijdstip van voldoening van de btw Het stelsel van de verlegging van de heffing bij invoer Maatstaf van heffing 133 HOOFDSTUK 5 Maatstaf van heffing Algemene bepalingen Definitie: de maatstaf van heffing Afronding van de btw Maatstaf van heffing bij leveringen van goederen en dienstverrichtingen in België De tegenprestatie bestaat uitsluitend uit een geldsom Principe Samenvattende tabel De prijs Lasten van de prijs, subsidies, belastingen, rechten en heffingen Transportkosten en verzekeringskosten Verpakkingen Voorschotten Sommen die niet tot de maatstaf van heffing behoren Doorrekening van bepaalde kosten en prestaties Openbare verkoop van roerende en/of onroerende goederen Toevallige wederverkoop door een belastingplichtige van een tweedehandsvoertuig De tegenprestatie bestaat niet of niet uitsluitend uit een geldsom Principes Wederzijdse leveringen van goederen of diensten

6 Almanak BTW 2017.book Page 12 Tuesday, March 14, :27 PM 2.3 Handelingen zonder tegenprestatie Voordelen op personenwagens Onttrekkingen en ingebruiknemingen van goederen Maatstaf van heffing bij handelingen die met diensten gelijkgesteld worden Het schenken van gratis artikelen in ruil voor aanbreng nieuwe klanten Deviezentransacties Levering van goederen met één stuk gratis Minimummaatstaf van heffing Bedoelde goederen Nieuwe gebouwen Werk in onroerende staat Vestiging van een recht van opstal Reisbureaus Maatstaf van heffing in een reisbureau Btw-eenheid en het reisbureau De lastgever en de commissionair Tweedehandse goederen Onteigening Stelsel van het gezamenlijk aanbod Enige prijs voor goederen onderworpen aan een verschillend tarief 155 HOOFDSTUK 6 Tarieven Algemeenheden Hiërarchische volgorde Summiere opsomming: tabel Limitatieve lijst van de goederen en diensten die de toepassing van het verlaagde tarief mogelijk maken Tarieven van toepassing Het nultarief Het 6%-tarief Het 12%-tarief Het 21%-tarief Lijst van de goederen en diensten per tarief Goederen en diensten onderworpen aan 6 % Goederen Diensten Goederen en diensten onderworpen aan 12 % Goederen Diensten Goederen en diensten onderworpen aan 21 % Goederen Diensten Goederen en diensten onderworpen aan 1 % Goederen Diensten De btw-tarieven in de onroerende sector Samenvattende tabel De medecontractant en het stelsel van de verlegging van de heffing Toepassing artikel 20 van het KB nr Draagwijdte van het stelsel Verwijzingen naar de wettelijke beschikkingen Inhoud van het stelsel Hoe moet de medecontractant de belasting voldoen? Gevolgen voor de medecontractant Beoogde belastingplichtigen Hoofdvoorwaarde Bijkomende voorwaarden Gemengde belastingplichtige Werk in onroerende staat voor eigen behoeften Uitreiking van een kredietnota aan een medecontractant Beoogde handelingen Opsomming Voorbeelden van beoogde handelingen Voorbeelden van niet-beoogde handelingen Registratie als aannemer

7 Almanak BTW 2017.book Page 13 Tuesday, March 14, :27 PM Verplichtingen van dienstverrichter en medecontractant Contract dat een geheel van handelingen tot voorwerp heeft waarvan sommige vallen onder de toepassing van de regeling en andere niet Maakloonwerk Verwijzing naar het wetsartikel Tarief volgens de staat van de goederen Reinigings-, onderhouds- en herstellingswerken 168 HOOFDSTUK 7 Vrijstellingen met betrekking tot uitvoer De eigenlijke uitvoer van goederen Definitie van uitvoer Verschillende gebieden van de Gemeenschap Gevallen waarin er om reden van uitvoer vrijstelling is Bedoelde goederen De rechtstreekse uitvoer Wettelijke bepalingen Voorwaarden voor de vrijstelling Uitvoer door reizigers Het internationaal reizigersverkeer Draagwijdte van de regeling Voorwaarden voor de vrijstelling De onrechtstreekse uitvoer Bijzondere vrijstellingen verbonden aan het internationaal handelsverkeer van goederen die onder douanetoezicht werden geplaatst Draagwijdte van de regeling Voorwaarden voor de vrijstelling Uitvoer door erkende organisaties Doel en draagwijdte van de regeling Voorwaarden voor de vrijstelling Btw-entrepot Vrijstelling inzake de passieve veredeling of bij wederinvoer van goederen die tijdelijk uit België werden uitgevoerd voor herstelling, bewerking, aanpassing of verwerking buiten de gemeenschap Principe Goederen waarvoor bij wederinvoer vrijstelling kan worden verkregen Personen die aanspraak kunnen maken op vrijstelling Bedrag waarvoor de vrijstelling wordt verleend Voorwaarden van de vrijstelling Vrijstellingen inzake internationaal vervoer en ermee samenhangende handelingen Vrijgesteld personenvervoer Principe Reisbureau Vrijstelling btw voor extracommunautaire reizen Vrijgesteld goederenvervoer Vervoer van door reizigers begeleide bagage en auto s Andere vrijstellingen inzake het goederenvervoer ingevolge artikel 41 van het W.Btw vanaf 1 januari 2010 indien de afnemer van de dienst een belastingplichtige is Samenvatting inzake de plaats van de dienst bij het goederenvervoer vanaf 1 januari Vrijstellingen inzake zee- en binnenschepen Overzicht Schematisch overzicht Vrijstellingen inzake vliegtuigen Overzicht Schematisch overzicht Vrijstellingen inzake diplomatieke vertegenwoordigingen en consulaire posten Vrijstellingen bij internationale organisaties en krijgsmachten Vrijstelling bij levering van goud aan de centrale banken Vrijstellingen inzake parels en edelstenen Makelaars en lasthebbers bij vrijgestelde handelingen Begrip Onderscheid makelaar lasthebber commissionair Voorbeelden

8 Almanak BTW 2017.book Page 14 Tuesday, March 14, :27 PM HOOFDSTUK 8 Aftrekregeling Draagwijdte van het recht op aftrek Algemeen principe Voorwaarden Begrippen Onmiddellijke aftrek De belastingplichtige en het recht op aftrek Toepassing van het artikel 45, 1quinquies van het W.Btw Algemeen Gewijzigde wetgeving vanaf 1 januari Opname in het bedrijfsvermogen van het bedrijfsmiddel Beoogd gebruik Beoogde overeenkomsten Beslissing nr. E.T /3 van 11 december Beslissing nr. E.T /4 van 9 september Ontstaan en uitoefening van het recht op aftrek Ontstaan van het recht op aftrek Voorwaarden om het recht op aftrek te mogen uitoefenen Regelmatige factuur Verlegging van de heffing Met leveringen en diensten gelijkgestelde handelingen Invoer Intracommunautaire verwerving Termijn waarbinnen het recht op aftrek uitgeoefend kan worden Principe Vertraging bij het vervullen van de voorwaarden voor de uitoefening van het recht op aftrek De btw-eenheid Algemeen Bestemmingsprincipe De gemengde belastingplichtige (en de gedeeltelijke belastingplichtige) Algemeenheden Definitie Gedeeltelijke aftrek Het bestemmingsprincipe Aftrek volgens het algemeen verhoudingsgetal Werking Berekeningswijze Bestanddelen die niet in aanmerking komen voor de berekening van het algemeen verhoudingsgetal Belasting waarop het algemeen verhoudingsgetal wordt toegepast Voorlopig verhoudingsgetal en definitief verhoudingsgetal Aftrek volgens het werkelijk gebruik Beginsel Werkingssfeer Optie van de gemengde belastingplichtige Verplichte toepassing Herzieningen van de aftrek Herziening van de aftrek Herziening van de aftrek van andere btw dan die geheven van bedrijfsmiddelen Schematische voorstelling Tijdstip waarop de herziening moet gebeuren Modaliteiten van de herziening Herziening van de aftrek van btw geheven van bedrijfsmiddelen Gewone herziening van de aftrek van de btw geheven van bedrijfsmiddelen De vijfjarige of vijftienjarige herziening eigen aan bedrijfsmiddelen Herziening en de gemengde belastingplichtige Inleiding De gemengde belastingplichtige die de regel van het algemeen verhoudingsgetal hanteert De gemengde belastingplichtige die de regel van het werkelijk gebruik hanteert

9 Almanak BTW 2017.book Page 15 Tuesday, March 14, :27 PM 4.4 Herziening bij overgang hoedanigheid vrijgestelde belastingplichtige naar gewone belastingplichtige Inleiding Nieuwe wetgeving vanaf 1 januari 2012 Formaliteiten Wijze van uitvoering van de herziening Beperkingen inzake het recht op aftrek voor vervoermiddelen Beperking van het recht op aftrek voor vervoermiddelen in hoofde van de personen bedoeld in artikel 45, 1bis van het W.Btw Ambtshalve toevallige belastingplichtige Bedoelde vervoermiddelen Bedoelde personen m.b.t. het recht op aftrek voorzien in artikel 45, 1bis van het W.Btw Bedrag van de aftrekbare btw Beperking van het recht op aftrek voor automobielen voor personenvervoer overeenkomstig artikel 45, 2 van het W.Btw Verwijzing en doel van het aangepaste wetsartikel 45, 2 van het W.Btw Verkoop en verhuur Omvorming, ombouw Draagwijdte van de beperking Principe van de wettelijk opgelegde beperking Gemengd privé- en beroepsgebruik Handelingen waarvoor de aftrekbeperking van toepassing is Bijzondere gevallen Niet-bedoelde belastingplichtigen Opsomming Uitsluitingen van het recht op aftrek Opsomming Kosten van onthaal of promotionele kosten Andere promotionele kosten van onthaal dan kosten van logies, spijzen en dranken Promotionele kosten van onthaal, bestaande uit kosten van logies, spijzen en dranken Sociale voordelen Onderscheid collectieve en privatieve sociale voordelen Collectieve sociale voordelen Definitie Principe Toepassingen Privatieve sociale voordelen Definitie Principe Voorbeelden Gemengd gebruikte gebouwen en andere duurzaam gebruikte roerende investeringsgoederen Uitsluiting van het recht op aftrek voor kosteloze handelingen Inleiding Demonstratiekosten en handelsmonsters Geschenken Handelsgeschenken Handelsgeschenken van geringe waarde Privégeschenken Reclame op sportkledij, sportartikelen of ander materiaal Sportclubs Jeugdspelers Gratis drankjes Fraude, carrouselfraude en de mogelijkheid tot recuperatie van de btw door de medecontractant Europese rechtspraak Misbruiken Voorwerp Besluit Huidig standpunt van het Hof van Cassatie Administratieve beslissingen, rechtspraak en parlementaire vragen Administratieve beslissingen Bedrijfsmiddel Beleggingsgoederen Kunstwerken Tijdstip van het uitoefenen van het recht op aftrek Aftrek van niet-verschuldigde btw

10 Almanak BTW 2017.book Page 16 Tuesday, March 14, :27 PM Herziening van de aftrek ter zake van oprichtings- en/of verbouwingswerken aan een bedrijfsgebouw Overdracht van een algemeenheid van goederen of van een bedrijfsafdeling Toestand vanaf 1 januari Bijkomende kosten zoals verwarming, airconditioning, verlichting, watervoorziening, bewaking, schoonmaakkosten Diensten ruimer dan telefonie Beperking van recht op aftrek? Rechtspraak Facturen Recht van opstal: uitdrukkelijk of stilzwijgend Verzuim van verzaking aan het recht van natrekking Vruchtgebruiker gebouw: recht op aftrek van de aangerekende btw Parlementaire vraag: aftrekbaarheid van btw bij doorgefactureerde restaurant- en autokosten Algemeen Restaurantkosten Autokosten 224 HOOFDSTUK 9 Teruggaaf Teruggaaf van het belastingkrediet Gevallen van teruggaaf uitsluitend voor belastingplichtigen Teruggaaf voor bepaalde specifieke categorieën van belastingplichtigen Gevallen van teruggaaf van btw die zowel betrekking hebben op belastingplichtigen als op niet-belastingplichtigen Teruggaaf van btw voor contractuele belastbare handelingen, verricht op het nationaal grondgebied Teruggaaf van btw bij invoer Gevallen van teruggaaf die uitsluitend betrekking hebben op niet-belastingplichtigen Btw-teruggaven voor bepaalde categorieën van invaliden en gehandicapten Btw-teruggaven voor niet-belastingplichtige rechtspersonen Teruggaaf van het belastingoverschot Algemeen beginsel Gewone terugbetalingstermijn Trimestriële terugbetalingstermijn Maandelijkse terugbetalingstermijn De btw-eenheid als rechthebbende Referentieperiode Andere oorzaken van het belastingkrediet Antifraudemaatregel Gemeenschappelijke procedure van terugbetaling Principe: overdracht van het belastingkrediet Voorwaarden voor de teruggaaf Gewone terugbetaling van het creditsaldo Versnelde terugbetaling (per kwartaal) van het belastingkrediet Maandelijkse terugbetaling mits vergunning Wijze van terugbetaling van het belastingkrediet Het wettelijk vermoeden van aanvraag tot teruggaaf bij nog aan te zuiveren belastingschuld Inhouding geldend als bewarend beslag Werking van de inhouding Er bestaat een vaststaande schuld Er bestaat geen vaststaande schuld Beperkte wettelijkheid van het tiende lid van artikel 8-1, 3 van het KB nr Terugbetalingstermijnen Normale terugbetalingstermijn Verlengde terugbetalingstermijn Terugbetaling binnen een redelijke termijn Verbod om een financieel risico aan de ondernemingen op te leggen Intresten verschuldigd door de staat Rechthebbende op teruggaaf Ontstaan van de vordering tot teruggaaf Aftrek van btw in de vorm van teruggaaf Rechthebbenden op teruggaaf

11 Almanak BTW 2017.book Page 17 Tuesday, March 14, :27 PM 4.2 Te vervullen formaliteiten om de aftrek van btw in de vorm van teruggaaf te verkrijgen Toevallige (vrijwillige) belastingplichtigen Gedwongen toevallige belastingplichtigen en ermee gelijkgestelden Regeling vanaf 1 januari 2010 inzake de teruggaaf voor niet in het land van teruggaaf gevestigde belastingplichtigen Wijzen van terugbetaling en minimumbedrag van de teruggaaf Toevallige vrijwillige belastingplichtigen Gedwongen toevallige belastingplichtigen en ermee gelijkgestelden Niet in België gevestigde belastingplichtigen die geen aansprakelijk vertegenwoordiger in België hebben Binnenlandse verrichtingen Eigenlijke teruggaven Gevallen van teruggaaf Onverschuldigde betaling Prijsvermindering Terugzending van verpakkingen Verbreking van de overeenkomst voor de levering of de uitvoering van de dienst Minnelijke of gerechtelijke vernietiging of ontbinding van de overeenkomst Terugname van het goed binnen de zes maanden Geheel of gedeeltelijk verlies van de schuldvordering van de prijs Ontstaan van de vordering tot teruggaaf Principe Uitzondering De rechthebbende is gehouden tot het indienen van ofwel periodieke aangiften ofwel bijzondere aangiften Teruggaaf voor bepaalde invaliden Teruggaaf van btw, interesten en administratieve boeten voldaan op verzoek van de Administratie Verwerping van de aanvraag om teruggaaf 242 HOOFDSTUK 10 Verplichtingen van de btw-belastingplichtige De btw-schuldenaar Algemene voorstelling Vermelding van de btw op een factuur of op een als zodanig geldend document De btw-schuldenaar is de ontvanger van de dienst B2B-diensten Stelsel van toepassing vanaf 1 januari Stelsel van de verlegging van de heffing voor werken in onroerende staat in België Doorfacturatie Gedeeltelijke facturatie van onroerende werken Verlegging van de heffing in de zin van artikel 51, 2, 5 van het W.Btw Toepassingsvoorwaarden Verplichtingen van de leverancier of de dienstverrichter Verplichtingen als de medecontractant schuldenaar van de belasting wordt Voldoening van de belasting Opmaak van een bijzonder stuk Verlegging van heffing Levering van gas en elektriciteit Speciale verlegging inzake broeikasgasemissierechten Aansprakelijkheid van de medecontractant van de btw-schuldenaar Hoofdelijke aansprakelijkheid Weigering van het recht op aftrek Verplichtingen van de btw-belastingplichtigen Aangifte van aanvang van economische activiteit Aangifte van wijziging van economische activiteit Aangifte van stopzetting van economische activiteit Uitreiken van facturen Het wachtdocument of transfertdocument Aankoopborderel Document tot vaststelling van een niet-belastbare overdracht Het verbeterend stuk (creditnota) Correctie van een factuur, van het document van overbrenging, afrekening, zichtzending, verkoop op proef of zending in consignatie en het aankoopborderel

12 Almanak BTW 2017.book Page 18 Tuesday, March 14, :27 PM Correctie van een intern stuk dat de onttrekking vaststelt, van een wachtdocument, van een aankoopborderel of van een stuk van overdracht van een handelszaak Verwijzing naar het oorspronkelijke document Boekhoudkundige verplichtingen Dagboek van ontvangsten Verplichtingen die verband houden met het btw-identificatienummer Verplichting om het btw-identificatienummer mee te delen aan de leveranciers en aan de klanten Facultatieve mededeling van het btw-identificatienummer Voorwaardelijke mededeling Jaarlijkse listing van belastingplichtige klanten Binnenlandse verrichtingen Personen die de jaarlijkse listing moeten indienen Personen vrijgesteld van het indienen van de listing Belastingplichtigen die op de jaarlijkse listing vermeld moeten worden Niet-belastingplichtige klanten Geen inschrijving in de jaarlijkse listing Tabel van bedrijfsmiddelen Register van niet-overbrengingen Intracommunautaire listing Samenvattende kwartaallijst Wijze van indiening van de opgave Datum van indiening van de opgave Inhoud van de opgave Wie moet ze opstellen? In te schrijven handelingen Verbeteringen en creditering in de intracommunautaire opgave Verplichtingen inherent aan de btw-controle Verplichting tot bewaring Recht van inhouding van boeken en stukken Verstrekken van inlichtingen Bankorganismen Fiscaal doel van de vraag naar inlichtingen Toegang tot de bedrijfslokalen Bijzondere verplichtingen in functie van de aard van de economische activiteit Horecasector Register der garagisten 263 HOOFDSTUK 11 De periodieke aangifte en de bijzondere btw-aangifte De periodieke aangifte Algemeen Belastingplichtigen niet gehouden tot het indienen van periodieke aangiften Belastingplichtigen met bijzondere regelingen Bijzondere regelingen voor bepaalde activiteiten De btw-eenheid Niet in België gevestigde belastingplichtigen Verplichte elektronische indiening van de periodieke btw-aangifte Soorten btw-aangiften Maandelijkse en driemaandelijkse Verplichting tot indiening van maandelijkse of driemaandelijkse btw-aangiften Drempels en voorwaarden met ingang van 1 januari Voorschot te voldoen door belastingplichtigen gehouden tot het indienen van kwartaalaangiften Tijdstip van indiening van de periodieke aangifte Omschrijving van de roosters Kader I Algemene inlichtingen Kader II Uitgaande handelingen (roosters 00, 01, 02, 03, 44, 45, 46, 47, 48 en 49) Kader III Inkomende handelingen (roosters 81 tot 88) Kader IV Verschuldigde btw (roosters 54, 55, 56, 57, 61 en 63) Kader V Aftrekbare belasting (roosters 59, 62 en 64) Kader VI Saldo (roosters 71 en 72) Kader VII Voorschot (rooster 91) Kader VIII Nihil-klantenlisting Kader IX Datum en handtekening(en) Eindafrekening Effectieve teruggaaf Betaling van de btw

13 Almanak BTW 2017.book Page 19 Tuesday, March 14, :27 PM Zomerfaciliteiten Andere declaratieve verplichtingen Bijlagen bij de btw-aangifte Sancties bij niet- of laattijdige indiening of betaling De opstelling van een bijzondere rekening Aangifteverplichtingen voor curatoren Aangifteverplichtingen voor openbare instellingen Bijzondere aangifte Wie is gehouden tot het indienen van de bijzondere btw-aangifte? Voor welke handelingen is een btw-belastingplichtige, die niet gehouden is tot indiening van periodieke aangiften, schuldenaar van de btw? Inzake intracommunautaire verwervingen Bij ontvangst van bepaalde diensten, verstrekt door niet in België gevestigde dienstverrichters, die geacht worden in België plaats te vinden Vanaf 1 januari 2010: diensten waarvoor een niet-belastingplichtige rechtspersoon, de vrijgestelde belastingplichtige zonder recht op aftrek, de aan de bijzondere landbouwregeling onderworpen landbouwer en de kleine vrijgestelde ondernemer, met een btw-identificatienummer in principe geen schuldenaar zijn van de Belgische btw Levering van gas via een aardgassysteem of een op een dergelijk systeem aangesloten net op het grondgebied van de Gemeenschap, levering van elektriciteit of levering van warmte of koude via warmte of koudenetten Diensten verstrekt aan een lid van een btw-eenheid in de zin van artikel 4, 2 W.Btw door een van zijn niet in België gevestigde vestigingen Andere handelingen die door niet in België verstrekte belastingplichtigen verricht worden 284 HOOFDSTUK 12 De bijzondere regelingen De forfaitaire regeling Begrip Optie Vormvoorwaarden Algemene voorwaarden Bedrijfssectoren met forfaitaire regeling Verschillende activiteiten De overdracht van een forfaitaire handelszaak De vrijstellingsregeling voor de kleine ondernemingen Toepassingsgebied van de vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen Bedoelde ondernemingen Ondernemingen die worden uitgesloten van de regeling voor het geheel van hun economische activiteiten Bedoelde handelingen Niet-bedoelde handelingen Toegang tot de vrijstellingsregeling van belasting Optiemogelijkheden Verlies van de vrijstellingsregeling van belasting Afschaffing vrijstellingsregeling kleine ondernemingen in de bouwsector vanaf 1 oktober Wijziging van de belastingregeling Overgang vrijstellingsregeling naar normale of forfaitaire regeling Overgang normale of forfaitaire regeling naar vrijstellingsregeling Intracommunautaire handelingen De regeling voor landbouwondernemers Principe Algemeen Wie is landbouwondernemer? Wie kan niet als landbouwondernemer beschouwd worden? Werking van de landbouwregeling Recuperatie van voorbelasting Handelingen die onder de bijzondere landbouwregeling vallen Handelingen uitgesloten uit de landbouwregeling Deeleconomie Samenvattende tabel van overdrachten van handelszaken met verschillende stelsels

14 Almanak BTW 2017.book Page 20 Tuesday, March 14, :27 PM 6 De regeling voor tabaksfabrikaten De regeling voor vis, schaal-, schelp- en weekdieren De margeregeling voor tweedehandse goederen Definities Gebruikte goederen Kunstvoorwerpen, voorwerpen voor verzamelingen en antiquiteiten Belastingplichtige wederverkoper Werking en principes van de bijzondere margeregeling voor tweedehandse goederen Bedoelde aankopen Verschuldigde btw in de margeregeling Intracommunautaire handelingen Goederen waarvoor de bijzondere margeregeling niet toegepast kan worden Aftrekregeling Uitvoer Levering door een Duitse belastingplichtige wederverkoper van kunstvoorwerpen, voorwerpen voor verzamelingen en antiquiteiten Voorwaarden en boekhouding Uitreiking van een aankoopborderel Bewijsmiddelen Houden van een aankoopregister Houden van een vergelijkingsregister Identificatie van de goederen bij aankoop Voeren van een afzonderlijke boekhouding Bijzondere bepalingen voor kunstvoorwerpen, voorwerpen voor verzamelingen en antiquiteiten Algemeen Specifiek geval: verkoop van postzegels Bijzondere bepalingen bij openbare verkopen van gebruikte goederen, kunstvoorwerpen, voorwerpen voor verzamelingen en antiquiteiten De margeregeling voor tweedehandse vervoermiddelen 308 HOOFDSTUK 13 Bewijsmiddelen Bewijsmiddelen van het gemene recht Principes Bewijs door getuigen Bewijs door vermoedens Procedure inzake btw Het proces-verbaal Omschrijving Bewijskracht van het proces-verbaal Tegenbewijs De boekhouding De boekhouding inzake btw Gebrek aan volledige boekhouding Gebrek aan inventaris Gebrek aan verantwoordingsstukken Plaats van bewaring boekhouding Vermoedens Wettelijke vermoedens Feitelijke vermoedens Ambtelijke aanslag Toepassingsgebied van de ambtelijke aanslag Gevallen waarin een ambtelijke aanslag opgelegd kan worden Personen lastens wie een ambtshalve aanslag kan worden opgelegd Berekening van de ambtelijke aanslag Procedure van de ambtelijke aanslag Te leveren tegenbewijs 320 HOOFDSTUK 14 Sancties Algemene benadering Doel Bevoegdheid van de rechtbanken

15 Almanak BTW 2017.book Page 21 Tuesday, March 14, :27 PM 3 Twee soorten boeten Proportionele fiscale geldboeten Algemeenheden Afrondingen Wijze van vaststelling Niet-proportionele fiscale geldboeten Correctionele straffen Overtreding op de bepalingen inzake btw Valsheid in geschrifte Valsheid in geschrifte en gebruik van valse stukken Opstellen en gebruikmaken van een vals getuigschrift Verbod om een beroep uit te oefenen of sluiting van de inrichting Duur van het verbod Overtreding op artikel 73quater van het W.Btw Algemene bepalingen betreffende de strafrechtelijke boeten Toepassing van de bepalingen van het Strafwetboek Hoofdelijkheid Aanplakking en bekendmaking van de veroordelingen Uitoefening van de strafvordering inzake overtredingen inzake de btw-wetgeving Algemeenheden Kennisgeving van de feiten aan het Openbaar Ministerie Vereiste machtiging Spontane regularisatie Toevallige overtredingen Spontane regularisatie Arrest van het hof van beroep van Gent van 19 september Toevallige overtredingen Kwijtschelding, vermindering en/of uitstel van boeten Rechtelijke bevoegdheid Wettelijke grondslag van de aangerekende boeten Verzoekschriften tot kwijtschelding of vermindering van boeten Bevoegdheid van de rechterlijke macht ter zake van boeten Uitstel Het Hof van Cassatie en de evenredigheidstoetsing Arresten van 12 december 2008 en 13 februari Opschortend effect van een verzoekschrift tot kwijtschelding en/of vermindering van boeten 331 HOOFDSTUK 15 Vervolgingen Gedingen Algemeen Geschillen Administratieve procedure De regularisatieopgave De gerechtelijke procedure Territoriale bevoegdheid, verbonden met de plaats van betaling Dwangbevel Wie vaardigt het dwangbevel uit? Visum en uitvoerbaarverklaring Kennisgeving of betekening van het dwangbevel Gevolgen van de kennisgeving van het dwangbevel Termijn voor de uitvaardiging van het dwangbevel Vorm van het dwangbevel Verzet tegen dwangbevel Waarborg van de rechten van de verdediging Hoe kan de btw-schuldenaar verzet aantekenen? Gevolgen van het verzet tegen dwangbevel Stuiting van de tenuitvoerlegging Rechtvaardiging van de vordering van de Administratie voor de rechter Bijzondere beslagen Maatregelen inzake betere inning van de belastingen Administratief beslag op verdachte goederen Bewarend beslag bij vordering in rechte Stellen van een borg Sluiting van de vestiging Onbeperkt uitstel van de invordering voor natuurlijke personen die niet langer btw-belastingplichtig zijn Aanvraag tot bemiddeling btw-schuld Hoofdelijke aansprakelijkheid bestuurders en zaakvoerders

16 Almanak BTW 2017.book Page 22 Tuesday, March 14, :27 PM 4 Waarborgen voor de invordering van de btw Mogelijkheid voor de btw-ontvanger voor een verzoek tot consignatie Verantwoordelijkheid bij de overdracht van een geheel van goederen Intresten Voorziening in Cassatie 337 HOOFDSTUK 16 Verjaring Principe Uitleg van de noties bedrieglijk opzet of met het oogmerk te schaden Uitgangspunt van de verjaringstermijn De vordering tot voldoening van de btw en de administratieve geldboeten ingevolge artikel 70, 1 van het W.Btw wegens niet-betaling, laattijdige of onvoldoende betaling De vordering tot voldoening van administratieve geldboeten, andere dan deze opeisbaar ingevolge niet-betaling De vordering tot voldoening van de intresten Bijzondere verjaringstermijn De bevrijdende verjaring bij teruggaaf Stuiting van de verjaringstermijn Begrip Mogelijkheden van stuiting van de verjaringstermijn Stuiting door de schuldeiser Stuiting door de schuldenaar