Verkeersveiligheidsanalyse N243 (van N242 tot N507)

Transcriptie

1 IM-Meldingen Verkeersveiligheidsanalyse N243 (van N242 tot N507) INCIDENTMELDINGEN N243, 2010 t/m half Zuidervaart 10 8 Rustenburgerweg 6 Molendijk 4 Schemerhorn N509 Avenhorn 2 0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7 7,5 8 8,5 9,0 9, ,5 11,0 11,5 12,0 12,5 13,0 13,5 14,0 14,5 15,0 15,5 Hectometrering Provincie Noord-Holland Directie Beheer en Uitvoering Ingenieursdiensten Geodata en Innovatie (IGI) Houtplein 33 Haarlem

2

3 Inhoudsopgave 1 Omschrijving gegevens Algemene gegevens Opzet rapportage en achtergrond Conclusies N Conclusies vanuit de verschillende gegevensbronnen Conclusies Verkeersongevallenanalyse Ongevallen Risicocijfers Omstandigheden ongevallen Tijdanalyse Werkdag/weekend Weer/wegdek Lichtgesteldheid Botspartners Hoofdtoedracht Aard ongeval Leeftijd bestuurders Vervoerwijze bestuurders Ongevallenconcentraties Kruispunt Zuidervaart Kruispunt Oterlekerweg (Stompetoren) Wegvak Noordbeemster (509) - Avenhorn ongevallen met dodelijke afloop Ongeval Ongeval Ongeval Ongeval Ongeval Ongeval Ongevallenanalyse door politie Noord-Holland Analyse politie Conclusies Incident Management Meldingen (IM) IM-meldingen totale wegennet Detailgegevens IM-meldingen N Gegevens vanuit de media Samenvatting Verkeersveiligheidsmodel Investeringsstrategie Score N ProMeV, DV-Meter... 30

4 7.1 Conclusies Score DV-Meter EuroRAP (ANWB) EuroRAP-score EuroRAP-score N RiskWorm Conclusies RiskWorm Investeringsplan Conclusies Investeringsplan Snelheidsgegevens Permanente en Periodieke Meetpunten TomTom CAA Database Gegevens Handhaving Politie Conclusie snelheidsgegevens Ervaringen van weggebruikers Wegbelevingsonderzoek Verzoeken servicepunt B&U Publiekactie ANWB Conclusie weggebruikers Begrippenlijst Colofon

5 1 Omschrijving gegevens 1.1 Algemene gegevens Het voor deze analyse geselecteerde traject is een deel van de provinciale weg N243, respectievelijk genaamd Noordervaart, Schermerhornerweg, Middenweg en Provincialeweg in de gemeenten Schermer, Beemster en Koggenland. Het wegvak loopt van de N242 tot de N507; de aansluitingen met de N242 en de N507 zijn niet in de analyse meegenomen (hmp ). Het traject is weergegeven in onderstaande figuur 1. In deze rapportage wordt het traject N243a verder de N243 genoemd. Figuur 1.: geselecteerd traject N243 5

6 1.2 Opzet rapportage en achtergrond Onderregistratie verkeersongevallen Bij de authentieke analyserapportages wordt gebruik gemaakt van de gegevens van geregistreerde ongevallen (BRON). In de verkeersongevallenregistratie worden alle verkeersongevallen in Nederland verwerkt die door de politie zijn vastgelegd in processen-verbaal of registratiesets. Het bestand wordt samengesteld door de Dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS) van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Verkeersongevallen worden dus door de politie geregistreerd. Niet bij alle ongevallen is de politie aanwezig om registratie op te maken. De politieregistratie is dus niet volledig. Dit fenomeen wordt aangeduid met de term onderregistratie. De laatste jaren is er sprake van een toenemende onderregistratie. De gegevens uit de jaren 2010 t/m 2013 zijn dermate statistisch onbetrouwbaar, dat deze (alleen) niet geschikt zijn monitoring van de verkeersveiligheid van een traject. Opzet Rapportage Naast de ongevallengegevens zijn er andere registraties en tools die de verkeersveiligheidspositie en/of de (on)veiligheid kunnen weergegeven. Deze gegevens zijn bijeengebracht in deze rapportage. Tezamen kunnen de gegevens een goed beeld verschaffen van de verkeers(on)veiligheid van een traject. In hoofdstuk 3 t/m hoofdstuk 10 zijn de verschillende gegevens geanalyseerd. De conclusies die hieruit kunnen worden getrokken zijn opgenomen in hoofdstuk 2. Overlappende aandachtspunten vanuit de verschillende gegevens kunnen een bijdrage leveren in het uitwerken van verbeteringsmogelijkheden. Het laatste hoofdstuk van dit rapport zijn extra aanbevelingen in brede zin gedaan voor verkeersveiligheidswinst bij trajectbenadering en ook zijn een aantal alternatieve mogelijkheden in verkeersveiligheidsverbetering weergegeven. 6

7 Figuur 2.: foto N243 gedeelte Middenweg, Beemster 7

8 2 Conclusies N243 In dit hoofdstuk is de samenvatting van verkeersveiligheidsanalyse van de N243 weergegeven. In de daaropvolgende hoofdstukken zijn extra achterliggende gegevens van de N243 verder uitgewerkt. 2.1 Conclusies vanuit de verschillende gegevensbronnen Vanwege onderregistratie van verkeersongevallen kunnen er uit de ongevallengegevens geen relevante conclusies gegenereerd worden. Tezamen met andere verkeersgegevens kunnen ze wel een bijdrage leveren in het inzicht van de verkeers(on)veiligheid van het wegtraject. Overlappende aandachtspunten vanuit de verschillende gegevens kunnen zo een bijdrage leveren in het uitwerken van verbeteringsmogelijkheden. Ongevallen De N243 scoort met een risicocijfer van 0,13 vrijwel gelijk aan het cijfer van het totale provinciale wegennet (=0,14). Dominant zijn zowel de voorrang/doorgangsongevallen als de rij-ongevallen met snelverkeer (inhalen / macht over het stuur verliezen). Door de ernst van de afloop van de ongevallen zijn de kruispunten met de Zuidervaart en Oterlekerweg als ongevallenconcentratie naar voren gekomen. Het kruispunt met de Rustenburgerweg heeft overigens dezelfde ruime vormgeving en de ruim bemeten uitzichthoeken. Gezien de onderregistratie van verkeersongevallen, zoals beschreven in hoofdstuk 1.2, kan gesteld worden dat er op het kruispunt met de Rustenburgerweg sprake kan zijn van mogelijk eenzelfde onveilige situatie; maar dat zich dat (nog) niet uit in verkeersongevallen. De meest zwaarwegende ongevallenconcentratie is het wegvak van de N509 tot Avenhorn. De dodelijke ongevallen op dit wegvak zijn allemaal gebeurd met auto tegen boom. Ook hier valt een vergelijking door te trekken naar het wegvak van de Schermerhornerweg (van de Westdijk naar de N509); daar staan de bomen ook zeer dicht op de rijbaan en is de kans op ongevallen met bomen aanwezig. Ongevallengegevens Politie Een zijn hoog aantal aanrijdingen geregistreerd de kruising met de Zuidervaart en ook relatief veel bij de kruisingen met de Rustenburgerweg, Jisperweg en rotonde Middenweg. Verder relatief veel kop-staartaanrijdingen op het gedeelte van de Jaagweg (Avenhorn), alwaar geen uitritten zijn. Uitritongevallen zijn moeilijk te herleiden. Een aantal eenzijdige ongevallen is te herleiden tot drankgebruik. IM-Management De N243 komt niet expliciet naar voren komt als een provinciale weg met veel incidentmeldingen. De aansluiting met de Zuidervaart komt dominant naar voren de meeste meldingen. Verder lichtere concentraties met meldingen bij de Rustenburgerweg, in de omgeving van Schermerhorn en in de omgeving van de rotonde bij de N509. De meeste meldingen vinden plaats tijdens de avondspits en avond. 8

9 Media Uit de media komen de vooral berichten over aanrijdingen op kruispunten en enkelvoudige ongevallen. Investeringsstrategie Volgens de berekening met het verkeerveiligheidsmodel (voor de Investeringsstrategie) van de provincie Noord-Holland scoort N243 als gemiddeld qua veiligheid ten opzichte van de andere provinciale wegen. De belangrijkste risicofactoren zijn rijbaanindeling (enkelbaansweg), bomen dicht op de weg, de wegbreedte en het landbouwverkeer. ProMev / DV-Meter Het Duurzaam Veilig-gehalte van de volgende kruispunten is laag: Zuidervaart, Oterlekerweg, Rustenburgerweg, t Zuidje, Westdijk, Vrouwenweg en Mijzerweg. De wegvakken Schermerhornerweg en Middenweg scoren het meest negatief op Duurzaam Veilige inrichting; die wegvakken springen er uit door de krappe obstakelvrije ruimte. EuroRAP (ANWB) Volgens de EuroRAP-methode scoort de Provinicialeweg met twee sterren gemiddeld ten opzichte van de score van het totale provinciale wegennet. De exacte positie ten opzichte van de andere wegen (met twee sterren) is niet duidelijk. De risicofactoren vanuit de EuroRAP-analyse zijn enkelbaansweg, 80 km/u op de kruispunten, de wijze van rijrichtingscheiding en bomen dicht langs de weg. De aanbevolen maatregelen vanuit de EuroRAP-tool zijn: plaatsen van geleiderails, aanbrengen van bermverharding toepassen van rammelstroken en het aanbrengen van (EHK)as-markering. Snelheid Op de N243 wordt niet structureel harder gereden dan op andere vergelijkbare 80 km\u provinciale wegen in Noord-Holland. Een uitzondering hierop is de locatie ter hoogte van de bebouwde kom Stompetoren. Het snelheidsregime aldaar is 50 km\u en wordt met grote regelmaat overschreden. Weggebruikers Vanuit de verschillende gegevens van weggebruikers zijn vooral meldingen over: te smalle weg, te smalle berm en veel landbouwverkeer. 2.2 Conclusies Op basis van de analyse van een groot aantal verschillende gegevensbronnen zoals beschreven in de verschillende hoofdstukken kunnen de volgende conclusies worden getrokken: De N243 scoort qua (on)verkeersveiligheid gemiddeld ten opzichte van het totale provinciale wegennet. Op de N243 wordt niet structureel harder gereden dan op andere vergelijkbare 80 km\u provinciale wegen in Noord-Holland. De belangrijkste basiskenmerken waarop de N243 negatief scoort op verkeersveiligheid zijn rijrichtingscheiding (enkelbaansweg), wegbreedte, en smalle berm met obstakels dicht langs de weg (incl. sloot/vaart). Op de N243 is vooral de kans op kruispuntongevallen en enkelvoudige (berm)ongevallen hoog. De aanwezigheid van landbouwvoertuigen kan gevaarlijke situaties opleveren. Verkeersveiligheidsverbetering kan vooral worden gehaald met maatregelen tegen enkelvoudige (berm)ongevallen en kruispuntongevallen Locaties die dominant naar voren komen vanuit de verschillende verkeersveiligheidstemen zijn het wegvak tussen de N509 en Avenhorn en de kruispunten Zuidervaart en Oterlekerweg (Stompetoren). 9

10 Figuur 3.: foto N243 kruispunt Zuidervaart 10

11 3 Verkeersongevallenanalyse 3.1 Ongevallen De N243 is een relatief kort wegtraject. Vanwege die weglengte, en ook door de eerder beschreven onderregistratie, zijn er te weinig ongevallen geregistreerd voor doorslaggevende conclusies. In de verkeersongevallenregistratie BRON worden alle verkeersongevallen in Nederland verwerkt die door de politie zijn vastgelegd in processen-verbaal of registratiesets. Het bestand wordt samengesteld door de Dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS) van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De ongevallengegevens komen uit de periode 2005 tot en met Er zijn in die periode op het geselecteerde traject in totaal 155 verkeersongevallen, waarvan 51 met letsel geregistreerd. Er zijn drie ongevallen met dodelijke afloop geregistreerd. Bij de 51 letselongevallen zijn 69 verkeersslachtoffers gevallen, waarvan 29 ziekenhuisgewonden. Figuur 4.: ongevallenkaart traject N243 11

12 3.2 Risicocijfers In dit onderdeel wordt de verkeersveiligheidspositie van de N243 weergegeven ten opzichte van het totale provinciale wegennet; er wordt een vergelijking gemaakt met de andere provinciale wegen van Noord-Holland. Doordat alle wegen verschillende weglengten en verkeersintensiteiten kennen, is het niet reëel een vergelijking te maken van de wegen op basis van absolute aantallen ongevallen of slachtoffers. Door de verkeersveiligheid met behulp van risicocijfers in beeld te brengen, kunnen de wegen wel onderling worden vergeleken. Risicocijfers Het risicocijfer betreft de kans om betrokken te raken bij een slachtofferongeval. Deze methode wordt vooral gebruikt door de Dienst Scheepvaart en Verkeer (DVS) voor verkeersveiligheidsberekeningen voor rijkswegen. Risicocijfers: De verhouding tussen het aantal letselongevallen en de verkeersprestatie. Deze waarde is een maat voor het veiligheidsniveau van een weg die minder afhankelijk is van de weglengte en de intensiteit. Risicocijfer = aantal letselongevallen per periode verkeersintensiteit x weglengte x periode Het risicocijfer is berekend met gegevens van ongevallen en intensiteiten uit de periode 2006 t/m Vanwege de onderregistratie van verkeersongevallen is berekening met recentere gegevens niet gedegen te maken. Score N243 Het berekende risicocijfer van de N243 = 0,13 Het risicocijfer van het gehele provinciale wegennet = 0,14 Daarmee scoort de N243 vrijwel gelijk aan het cijfer van het totale provinciale wegennet. 12

13 3.3 Omstandigheden ongevallen In deze paragraaf worden de gegevens van de omstandigheden en bestuurders bij de ongevallen op de N243 belicht en tevens vergeleken met die gegevens van het totale provinciale wegennet. De (negatief) in het oog springende gegevens worden vermeld. Voor een meer betrouwbaar beeld zijn ook de gegevens van de eerdere jaren (2001 tot 2005) gebruikt als extra check-up Tijdanalyse Uit de tijdanalyse blijkt dat er op de N243 meer letselongevallen gebeuren tijdens de rustigere middaguren en de nacht. en avond. Letselongevallen 12-16uur N243 = 41% Letselongevallen 12-16uur Prov. Wegennet = 26% Letselongevallen 22-07uur N243 = 29% Letselongevallen 22-07uur Prov. Wegennet = 16% Werkdag/weekend Kleine verschillen in de ongevallen naar werkdag en weekend. Op de N243 is het aantal ongevallen tijdens werkdagen verhoudingsgewijs iets hoger Weer/wegdek Er zijn geen noemenswaardige verschillen betreffende de weersomstandigheden en het wegdek Lichtgesteldheid Op de N243 gebeuren iets méér ongevallen tijdens duisternis. Het verschil is echter niet groot (26% tegen 23%) Botspartners Op de N243 zijn er een hoger aantal aanrijdingen geregistreerd in de categorie snelverkeer overig (24% tegen 12%). Dit zijn bijvoorbeeld aanrijdingen met boom, lantaarnpaal en verkeersbord Hoofdtoedracht Géén voorrang/doorgang verlenen scoort aanzienlijk hoger ten opzichte van het totale provinciale wegennet; namelijk 41% tegen 25% Aard ongeval Bij de aard van het ongeval scoren de ongevallen met vaste voorwerpen iets hoger dan het gemiddelde van alle provinciale wegen van Noord-Holland: Ongevallen met vaste voorwerpen N243 = 21% Ongevallen met vaste voorwerpen provinciale wegen NH = 11% Verder ook verschillen bij de frontale ongevallen en flankongevallen, maar deze verschillen zijn klein(er) Frontale ongevallen N243 = 19% Frontale ongevallen provinciale wegen NH = 14% Flankongevallen N243 = 36% Flankongevallen provinciale wegen NH = 30% Leeftijd bestuurders Op de N243 zijn in verhouding méér ouderen (60+) betrokken bij de letselongevallen; namelijk 28% tegen 11% op het totale provinciale wegennet. 13

14 3.3.9 Vervoerwijze bestuurders Er zijn géén bijzonderheden te vermelden over de voervoerwijze van de bestuurders. Wel is het aantal slachtofferongevallen met motorrijders iets hoger: 12% tegen 8%. 3.4 Ongevallenconcentraties In deze paragraaf worden de ongevallenconcentraties op het traject van de N243 beschreven. De term ongevallenconcentraties wordt gehanteerd in publicatie 66, AVOC van de CROW. AVOC = Aanpak VerkeersOngevallenConcentraties: aan de hand van clusters van ernstige ongevallen (ongevallen met doden of ziekenhuisgewonden) zijn ongevallenconcentraties (locaties) bepaald. Bij de selectie van de ongevallenconcentraties in deze rapportage zijn voor een zo compleet mogelijk beeld de ongevallengegevens uit de lange periode gebruikt. Op de volgende pagina s word per ongevallenconcentratie een samenvatting gegeven van de analyseresultaten, met daarbij: - een situatietekening - de gegevens van aantallen ongevallen - de dominante ongevallen - indien voorhanden een manoevrediagram - de hypothesen De concentraties samengevat Door de ernst van de afloop van de ongevallen zijn de kruispunten met de Zuidervaart en Oterlekerweg als ongevallenconcentratie naar voren gekomen. Het kruispunt met de Rustenburgerweg heeft overigens dezelfde ruime vormgeving en de ruim bemeten uitzichthoeken. Gezien de onderregistratie van verkeersongevallen, zoals beschreven in hoofdstuk 1.2, kan gesteld worden dat er op het kruispunt met de Rustenburgerweg sprake kan zijn van mogelijk eenzelfde onveilige situatie; maar dat zich dat (nog) niet uit in verkeersongevallen. De meest zwaarwegende ongevallenconcentratie is het wegvak van de N509 tot Avenhorn. De dodelijke ongevallen op dit wegvak zijn allemaal gebeurd met auto tegen boom. Ook hier valt een vergelijking door te trekken naar het wegvak van de Schermerhornerweg (van de Westdijk naar de N509); daar staan de bomen ook zeer dicht op de rijbaan en is de kans op ongevallen met bomen aanwezig. 14

15 3.4.1 Kruispunt Zuidervaart Ongevallen totaal : 13 (28) ums : 06 (16) letsel : 07 (12) dodelijk : 00 (00) Dominante ongevallen: voorrangsongevallen met personenauto s. op werkdagen veelal tijdens de rustigere uren Figuur 5.: Screenprint ongevallenlocaties ViaStat Het aantal ongevallen op deze t-aansluiting is niet bijzonder hoog; echter, de ernst van de afloop van de ongevallen is wel relatief hoog. Bovendien zijn er ook nog eens 14 ongevallen geregistreerd op het kruispunt met de parallelweg van de Noordervaart. Naar alle waarschijnlijkheid behoren de meeste van deze ongevallen ook toe aan het kruispunt met de N243. De totale aantallen ongevallen (incl. die op de parallelweg) zijn hierboven tussen haakjes weergegeven. Hypothesen: Door de ruime vormgeving van het kruispunt maken bestuurders die van de Zuidervaart komen een foute inschatting van de snelheid van het naderende verkeer op de N243. ruim bemeten uitzichthoeken waardoor de verkeerssituatie op te grote afstand wordt beoordeeld. De kans op een foute inschatting bij een hiaat wordt bij toenemende afstand steeds groter. Door het ontbreken van een vormwijziging in het profiel van de N243 is de aansluiting met de Zuidervaart nauwelijks als een discontinuïteit herkenbaar. Hierdoor zijn bestuurders op de N243 onvoldoende attent op verkeer dat van de Zuidervaart de kruising op rijdt. 15

16 3.4.2 Kruispunt Oterlekerweg (Stompetoren) Ongevallen totaal : 34 ums : 26 letsel : 08 dodelijk : 00 De laatste jaren is het aantal ongevallen op de kruising met de Oterlekerweg / Stompetoren gedaald. De slachtofferongevallen die gebeuren zijn wel altijd met ernstige afloop en er vallen daarbij meerdere ziekenhuisgewonden. Dominante ongevallen: voorrangsongevallen met personenauto s. op werkdagen. voornamelijk tijdens de ochtend- en avondspits. normale omstandigheden. Figuur 6.: Manoeuvrediagram uit rapportage Top20 Hypothesen Het kruispunt is ruim vormgegeven. Hierdoor kunnen bestuurders, komende van de Oterlekerweg/Stompetoren de verkeerssituatie op de N243 al op grote afstand beoordelen en met hoge snelheid de kruising oprijden. Pas op dat moment wordt (nogmaals) de aandacht gericht op de kruising, en het kruisende verkeer op de tweede rijbaan. De snelheid is dan te hoog om het kruisende (voorrangsgerechtigde) verkeer voorrang te verlenen. ruim bemeten uitzichthoeken waardoor de verkeerssituatie op te grote afstand wordt beoordeeld. De kans op een foute inschatting bij een hiaat wordt bij toenemende afstand steeds groter. 16

17 3.4.3 Wegvak Noordbeemster (509) - Avenhorn Ongevallen totaal : 65 ums : 45 letsel : 17 dodelijk : 03 Op dit wegvak zijn drie ongevallen met dodelijke afloop gebeurd. Al deze dodelijke ongevallen zijn gebeurd met auto tegen boom. Dominante ongevallen: rij-ongevallen met auto's. vooral ongevallen met auto's tegen boom (en enkele met lichtmast). deze ongevallen gebeuren tijdens de rustige momenten; zowel s'avonds en in de weekenden maar ook overdag / bij daglicht. veel ongevallen gebeuren met verkeer in zuidelijke richting en op nat wegdek. Hypothesen tijdens de rustige perioden is de snelheid van het doorgaande verkeer op de N243 hoog; daardoor is de kans op een ernstig ongeval groter. de bomen, staan te dicht langs de rijbaan, waardoor de ernst van de afloop bij rij-ongevallen negatief wordt beïnvloed. de effectieve rijbaanbreedte is te smal. de flauwe bocht wordt onderschat. een slecht wegdek kan leiden tot verlies van de controle over het voertuig. Figuur 7.: tekening uit politieregistratieformulier dodelijk ongeval

18 Wegvak N509 Avenhorn (vervolg) Figuur 8.: tekening uit politieregistratieformulier dodelijk ongeval 2002 Figuur 9.: tekst uit politieregistratieformulier dodelijk ongeval 2005 Figuur 10.:foto wegvak N243 tussen Noord-Beemster en Avenhorn 18

19 3.5 ongevallen met dodelijke afloop In deze paragraaf worden alle zes ongevallen met dodelijke afloop uit de gehele periode vanaf 2001 beschreven. BRON (Bestand geregistreerde Ongevallen in Nederland / DVS) Ongeval 2002 Datum: 21 juni 2002 Tijdstip: vrijdag 23:38uur Locatie: wegvak, hectometer 2.3, wegvak tussen Stompetoren en Zuidervaart Aard ongeval: kopstaartaanrijdingen met rijdende voertuigen in westelijke richting; daarna tegen boom Botspartners: personenauto s Verdere omstandigheden: duisternis 5 slachtoffers, 2 doden Ongeval 2002 Datum: 9 juli 2002 Tijdstip: dinsdag 06:49uur Locatie: Middenweg, wegvak tussen Vrouwenweg en Mijzerweg Aard ongeval: macht over stuur verliezen, botsing met boom en overige vaste voorwerpen Botspartners: personenauto met boom Ongeval 2004 Datum: 24 november 2004 Tijdstip: woensdag 22:43uur Locatie: wegvak, hectometer 9.2, Schermerhornerweg ten westen van Jipserweg Aard ongeval: macht over stuur verliezen, botsing met boom Botspartners: personenauto met boom Verdere omstandigheden: duisternis, bestuurder alcohol geconstateerd (geen art.8) Ongeval 2005 Datum: 24 april 2005 Tijdstip: zondag 21:02uur Locatie: Middenweg, tussen Mijzerweg en Avenhorn Aard ongeval: fout door bocht, botsing met boom Botspartners: personenauto met boom Verdere omstandigheden: schemer Ongeval 2007 Datum: 4 januari 2007 Tijdstip: donderdag 15:39uur Locatie: Middenweg, tussen N509 en Vrouwenweg Aard ongeval: macht over stuur verliezen, botsing met bomen Botspartners: personenauto met bomen Verdere omstandigheden: nat wegdek 4 slachtoffers Ongeval 2008 Datum: 8 mei 2008 Tijdstip: donderdag 15:07uur Locatie: wegvak tussen Stompetoren en Rustenburgerweg Aard ongeval: flankongeval door macht over het stuur verliezen Botspartners: bestelauto / personenauto 19

20 3.6 Ongevallenanalyse door politie Noord-Holland Vanuit de politie Noord-Holland is een extra bijdrage geleverd met inzicht in de gegevens van verkeersongevallen vanuit het interne systeem met de ter kennis genomen aanrijdingen op de N243 in de periode Er zijn verschillen tussen de reguliere gegevens (BRON, DVS) en gegevens van de interne registratie bij de politie. De structuur van deze interne gegevens is ontoegankelijk voor ongevallenanalyses. Bij wijze van uitzondering is door politie Noord-Holland een nadere analyse verricht om te bezien of vanuit deze database extra informatie verkregen kan worden over onveilige situaties en de achtergrond van verkeersongevallen Analyse politie Vanuit het interne systeem bij de politie Noord-Holland zijn de exact 100 aanrijdingen geselecteerd op het wegvak van de gehele N243. Voor de analyse zijn de beschrijvingen van deze 100 aanrijdingen doorgenomen, de gegevens geïnterpreteerd en geclusterd. Voorts is door de provincie Noord-Holland met de gegevens een ongevallenkaart gegenereerd om een beeld te verkrijgen van de blackspots. Figuur 11.: themakaart blackspots ongevallen N243 intern systeem politie Noord-Holland Conclusies (en essentiële opmerkingen vanuit de politie) Hoog aantal aanrijdingen op de kruising met de Zuidervaart Voorts relatief veel ongevallen op de kruising met de Rustenburgerweg. Verder veel aanrijdingen op de kruising met de Jisperweg. Relatief veel kop-staartaanrijdingen op het gedeelte van de Jaagweg, alwaar geen uitritten zijn. Mogelijk het gevolg van een te smalle weg of verkeersdrukte Grosthuizen. Op de rotonde bij de Middenweg worden regelmatig ongevallen geregistreerd. Andere bevindingen Een ongeval met of door een uitrit is moeilijk te herleiden. In slechts enkele gevallen is goed vast te stellen dat de aanwezigheid van een uitrit relatie heeft met een ongeval Een aantal eenzijdige ongevallen is te herleiden tot drankgebruik. 20

21 4 Incident Management Meldingen (IM) IM-gegevens worden verkregen bij het landelijk Meldpunt Incident Management. Met incidentmanagement kunnen de provinciale wegen sneller vrij worden gemaakt na een ongeval. Incidenten zijn behalve ongevallen, ook pechgevallen, afgevallen ladingen en andere situaties die de doorstroming van het verkeer belemmeren. De IM-ketenpartners vormen de politie, brandweer, ambulancezorg (GHOR), wegbeheerders (voornamelijk Rijkswaterstaat, provincies en gemeenten en in mindere mate waterschappen en particulieren van eigen wegen), het OM, bergers, verzekeringsdeskundigen (berging) en de pechhulpverleners. Omdat de IM-gegevens vooral verkeersmanagement georiënteerd zijn, zijn ze niet geschikt voor diepgaande verkeersveiligheidsanalyses. Er ontbreken bijvoorbeeld gegevens van ongevallen met fietsers en bromfietsers en er zijn geen gegevens beschikbaar van de toedracht of afloop. Hieronder zijn de zijn de IM-gegevens van de N243 - Provinicialeweg uit de periode uitgewerkt. 4.1 IM-meldingen totale wegennet Het figuur hieronder is een uitsnede uit de themakaart met alle IM-Meldingen uit de periode Op de kaart is ingezoomd op de omgeving van de N243. Goed te zien is dat de N243 niet expliciet naar voren komt als een provinciale weg met veel incidentmeldingen. Op wegen in de omgeving, zoals de N242 en de N245 worden meer meldingen gedaan. Dit zijn wel wegen met een veel hogere verkeersdruk. Figuur 12.: themakaart IM-Meldingen omgeving N243 21

22 IM-Meldingen Verkeersveiligheidsanalyse N Detailgegevens IM-meldingen N243 In de volgende grafiek zijn de 113 IM-meldingen uit de periode 2010 t/m juni 2013 op hectometrering uitgezet. De inzet met de rode bollen laat een spreidingsgrafiek met de tijdstippen zien. De aansluiting met de Zuidervaart komt dominant naar voren met circa 15 meldingen. Verder lichtere concentraties met meldingen bij de Rustenburgerweg, in de omgeving van Schermerhorn en in de omgeving van de rotonde bij de N509. De meeste meldingen vinden plaats tijdens de avondspits en avond. 12 Zuidervaart INCIDENTMELDINGEN N243, 2010 t/m half Rustenburgerweg 6 Molendijk 4 Schemerhorn N509 Avenhorn 2 0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7 7,5 8 8,5 9,0 9, ,5 11,0 11,5 12,0 12,5 13,0 13,5 14,0 14,5 15,0 15,5 Hectometrering Figuur 13.: IM-Meldingen N243, naar hectometrering (+ puntenwolk tijdstip) 22

23 5 Gegevens vanuit de media In dit hoofdstuk zijn nog extra gegevens toegevoegd vanuit de media; berichtgeving over verkeersongevallen die hebben plaatsgevonden op het traject van de N243. De Provincie Noord- Holland heeft uit de mediaberichten het volgende (niet uitputtende) overzicht gedestilleerd. De ongevallen zijn aflopend gesorteerd naar datum. Ongeval 4 september 2014 Kruispunt Oterlekerweg (Stompetoren). Letselongeval met ziekenhuisopname tussen overstekende fietser en motorrijder. De fietser wilde de N243 oversteken richting de Zuidervaart en kwam in aanrijding met de motorrijder, rijdend richting Schermerhorn. Ongeval 23 april 2014 Uitritongeval te Noordbeemster. Letselongeval met ziekenhuisopname tussen auto en bromfietser Auto rijdt de bromfietser aan op fietspad bij verlaten woning via uitrit naar hoofdrijbaan. Ongeval 2 december 2013 Uitritongeval op wegvak tussen Westdijk en N509. Kopstaartaanrijding met gewonden tussen twee auto s als gevolg van stilstaan bij uitrit. Ongeval 27 september 2013 Rotonde Middenweg (N509) Kopstaartaanrijding als gevolg van filevorming op de Schermerhornerweg waarbij meerdere voertuigen waren betrokken. Ongeval 5 juli 2013 Kruispunt Rustenburgerweg. Letselongeval met ziekenhuisopname tussen twee auto s. Voorrangsongeval met personenauto van Rusterburgerweg tegen bestelauto op N243. Ongeval 27 april 2013 Nabij kruispunt Oterlekerweg (Stompetoren) Auto te water (via lantaarnpaal) als gevolg van voorrangsongeval op kruispunt met Oterlekerweg. Ongeval 15 maart 2013 Kruispunt Oterlekerweg (Stompetoren) Voorangsongeval met letsel tussen twee auto s. Ongeval 13 februari 2013 Wegvak te hoogte van Avenhorn Kop-staartaanrijding met ernstige afloop tussen auto en bestelbusje. 23

24 Ongeval 29 november 2012 Kruispunt Jisperweg Kop-staartaanrijding met letsel tussen twee auto s. Ongeval 16 november 2012 Wegvak tussen N509 en Avenhorn Letselongeval met auto tegen geparkeerde auto; ziekenhuisopname. Ongeval 12 november 2012 Kruispunt Oterlekerweg (Stompetoren); locatie niet exact vast te stellen Voorrangsongeval tussen auto en scooter met ziekenhuisopname. Ongeval 25 oktober 2012 Kruispunt Zuidervaart Voorrangsongeval met ziekenhuisopname tussen twee auto s. Ongeval 27 januari 2012 Wegvak tussen N509 en Avenhorn Ongeval met auto te water; vermoedelijk als gevolg van remmende voorganger bij uitrit. Daarna is nog een auto te water geraakt; een tegenligger werd afgeleid door het ongeval. Ongeval 7 december 2011 Wegvak tussen N509 en Avenhorn Auto te water, N243 in Noord-Beemster. Ongeval 19 oktober 2011 Kruispunt Zuidervaart Voorrangsongeval met ziekenhuisopname tussen twee auto s. Ongeval 3 augustus 2011 Wegvak ter hoogte van Stompetoren Letsel ongeval met ziekenhuisopname waarbij auto te water raakt als gevolg van aanrijding met paard. Ongeval 22 maart 2011 Kruispunt Zuidervaart Voorrangsongeval met ziekenhuisopname tussen auto en motorrijder. Ongeval 1 november 2010 Kruispunt Zuidervaart Voorrangsongeval met letsel tussen twee auto s waarbij een voertuig over de kop slaat en tegen lantaarnpaal beland. Ongeval 11 september 2008 Wegvak ter hoogte van Stompetoren Ongeval met vrachtauto die de macht over het stuur verliest. Dodelijk ongeval 8 mei 2008 Wegvak tussen Stompetoren en Rustenburgerweg Flankongeval door macht over het stuur verliezen tussen auto en bestelauto. Ongeval 12 maart 2008 Wegvak tussen Zuidervaart en Stompetoren Frontale aanrijding met zes gewonden tussen bestelbusje en auto. 24

25 Ongeval datum onbekend Kruispunt Zuidervaart Voorrangsongeval met ziekenhuisopname tussen twee auto s. 5.1 Samenvatting Uit de media komen de vooral berichten over aanrijdingen op kruispunten en enkelvoudige ongevallen. Voorts enkele kop-staartaanrijdingen, frontale ongevallen en ongevallen bij uitrit / parkeerplaats. Figuur 14.: foto N243, kruispunt Oterlekerweg (Stompetoren) 25

26 26

27 6 Verkeersveiligheidsmodel Investeringsstrategie Als onderdeel van het beoordelingssysteem van de Investeringsstrategie Noord-Holland heeft de provincie in 2013 nieuw verkeersveiligheidsmodel uitgewerkt. In dit hoofdstuk wordt het gehanteerde systeem uiteengezet en de scores voor de N243 weergegeven. Bij de uitwerking voor het verkeersveiligheidsmodel voor de investeringsstrategie waren een aantal ontwikkelingen van belang: 1. Het probleem van de onderregistratie van verkeersongevallen; 2. Dit heeft er toe geleid er behoefte was een nieuwe methodiek voor het inventariseren van verkeersveiligheid; 3. Uit inventarisatie van de toen gebruikte methodieken bleek dat deze op dat moment niet toereikend waren en slecht toepasbaar op trajectniveau. Om toch iets te kunnen zeggen over de mate van verkeersveiligheid op de provinciale wegen, is er gekozen voor een eigen methodiek. Met de methodiek is voor het elk wegtraject het veiligheidsrisico bepaald. Methodiek De provincie heeft voor dit model indicatoren benoemd die in meer of mindere mate iets zeggen over de verkeers(on)veiligheid. Omdat er onvoldoende direct gerelateerde gegevens zijn, is er voor gekozen om te werken met een kans op verkeersonveilige situaties. Deze kans wordt ingeschat aan de hand van een combinatie van indicatoren. Deze zijn de volgende: 1. Het negeren van een rood verkeerslicht; 2. Wegkenmerken; 3. Aantal ongevallen; 4. Verkeerssoorten; 5. Snelheid. Per indicator is per traject het effect op de verkeersveiligheid ingeschat. Hierbij is een maximaal negatieve score op 2 gesteld en een maximaal positieve score op 0. Waar mogelijk zijn gedeeltelijk positieve / negatieve scores in een glijdende schaal tussen 0 en 2 ingeschaald of met een score 1 gewaardeerd. Roodlichtnegatie Niet alle kruisingen op of met provinciale wegen zijn ingericht met verkeerslichten. Het is dus slechts een deel van de analyse voor alle wegen. Per traject is op een representatieve dinsdag voor alle verkeerslichten in totaal het aantal keren bepaald dat men door rood rijdt. Hoe vaker men door rood rijdt, hoe onveiliger het is. Wegkenmerken Voor de verkeersveiligheid is het belangrijk dat de inrichting van de weg en het daadwerkelijke gebruik op elkaar afgestemd zijn. Er is een aantal factoren dat een rol speelt. Met name een combinatie van factoren kan zorgen voor een verkeersonveilige situatie. wegbreedte (afwijking t.o.v. principe Duurzaam Veilig); scheiding van rijrichtingen; (de trajecten zijn ingedeeld op rijbaanindeling waarbij het onderscheid gemaakt is in enkelbaans of dubbelbaans (gescheiden rijbanen). aantal kruispunten per kilometer weglengte is geïnventariseerd; aantal uitritten per kilometer weglengte is geïnventariseerd; 27

28 obstakels langs de weg; per traject is de aanwezigheid van obstakels geïnventariseerd in relatie tot de obstakelvrije zone (CROW 164) die geldt voor dat traject. aantal bochten. per traject is de bochtigheid van een traject bepaald. Er ontstaat een verkeersonveilige situatie als er een combinatie van wegkenmerken bestaat, dat gezamenlijk voor een risicovol traject zorgt. Indicator ongevallen Vanwege de onderregistratie zijn er zijn geen betrouwbare uitspraken meer te doen over de mate van verkeersonveiligheid. De provincie heeft de volgende informatie gebruikt: aantal ongevallen: per traject is het aantal dodelijke verkeersslachtoffers uit de periode per kilometer weglengte geïnventariseerd. aantal IM-meldingen: per traject is het aantal IM-meldingen uit de periode per kilometer weglengte geïnventariseerd. Aandachtspunt hierbij is dat niet op het gehele wegennet van de provincie IM is ingevoerd. Indicator verkeerssoorten Het wegverkeer kent verschillende voertuigsoorten. Met name vrachtwagens en landbouwvoertuigen hebben specifieke kenmerken die een risico vormen voor de verkeersveiligheid. De bekende dode hoek en het massa en snelheidsverschil zijn daar een bekend voorbeeld van. Wanneer deze voertuigen bij een ongeval betrokken zijn is de kans op letselschade groot. de rijbaan rijden. De volgende gegevens zijn geïnventariseerd: percentage vrachtverkeer: voor ieder traject is het gemiddelde percentage vrachtverkeer op een werkdag bepaald. geslotenverklaring voor landbouwverkeer: Per traject is beoordeeld of dit traject gesloten is voor landbouwverkeer. Indicator snelheid De inrichting van de weg is gekoppeld aan de maximum snelheid die er geldt. Een overschrijding van de maximum snelheid is daarmee potentieel verkeersonveilig. gereden snelheid Per traject is een maatgevend weggedeelte bepaald. Voor dit weggedeelte is de geldende maximum snelheid vergeleken met de overdag in 2010 daadwerkelijk gereden snelheid. Voor deze daadwerkelijk gereden snelheid is de V85 snelheid gekozen. Dit is de snelheid die door 15% van de passanten overschreden wordt. Er ontstaat een verkeersonveilige situatie als op een traject de V85 hoger ligt dan de maximum snelheid toelaat. Analyse van de verkeersveiligheid Zoals aangegeven vormen deze vijf indicatoren de basis van de knelpuntenanalyse op het wegennet van de provincie Noord-Holland. Deze indicatoren geven aan in hoeverre een traject een verhoogde kans heeft op een onveilige situatie. Gelijk aan de werkwijze van de investeringsstrategie Noord-Hollandse infrastructuur (inhi) en de daarin gelegen analyse van de doorstromingsknelpunten, wordt per indicator bepaald in hoeverre deze indicator hoog, gemiddeld of laag scoort. De indeling naar de drie klassen (hoog, middel laag), heeft plaatsgevonden op basis van expert judgement. Deze scores bij elkaar opgeteld geven een beeld van de kans op onveilige situaties. Hoe hoger die kans, hoe groter het verkeersveiligheidsknelpunt op dat betreffende traject. 28

29 6.1 Score N243 Volgens de berekening met deze methode is de prioriteitsscore N243 gemiddeld; de N243 scoort met 2 punten in een score van 1 t/m 3 het gemiddeld (on) veilig ten opzichte van de andere provinciale wegen. De volgende aspecten geven een negatieve score op de verkeersveiligheid: Rijbaanindeling: de N243 is een enkelbaansweg en krijgt daarmee een negatieve score t.o.v. wegen met gescheiden rijbanen. Obstakels langs de weg: enkele locaties met bomen langs de weg binnen de obstakelvrije zone. Tevens is een vaart/sloot binnen de obstakelvrije zone een gevarenzone voor automobilisten die uit de koers raken. Landbouwverkeer: Op de N243 mogen landbouwvoertuigen op de hoofdrijbaan rijden. Wegbreedte: met een gemiddelde breedte van 6,40m. voldoet de N243 niet aan de ERBI en CROW richtlijnen. Figuur 15.: foto N243 (bron KOAC/Fugro) ter hoogte van de Vrouwenweg; bomen en vaart dicht langs de weg 29

30 7 ProMeV, DV-Meter In het voorgaande hoofdstuk is geschreven over het probleem van de onderregistratie van verkeersongevallen en de behoefte een volledige verkeersveiligheidstool. Inmiddels is de tool ProMeV van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) beschikbaar. ProMeV is een proactief instrument dat is ontwikkeld in opdracht van het Interprovinciaal Overleg (IPO). Deze proactieve risicogestuurde aanpak is niet gebaseerd op actuele ongevallengegevens en dus ook niet op risicocijfers van specifieke situaties of locaties. In plaats daarvan maakt de risicogestuurde aanpak gebruik van andere verkeersveiligheidsindicatoren: zogenoemde Safety Performance Indicators (SPI s). SPI s zijn gedefinieerd als factoren die een sterke oorzakelijke relatie hebben met verkeersonveiligheid en worden gezien als indicatoren van risico s die in het verkeerssysteem aanwezig zijn. SPI s zijn bijvoorbeeld kenmerken van de weginrichting, of gereden snelheden.deze alternatieve verkeersveiligheidsindicatoren zijn voor overheden interessant omdat ze kenmerken betreffen die: continu meetbaar zijn; minder dan ongevallengegevens afhankelijk zijn van gebiedsgrootte; in kort tijdsbestek een inschatting van gevaren opleveren; een grotendeels gekwantificeerde relatie met ongevallen hebben. Opdracht van het IPO Het Interprovinciaal Overleg (IPO) heeft SWOV opdracht gegeven om een proactief beleidsondersteunend instrument te ontwikkelen om ruimtelijke veiligheidsproblemen in kaart te brengen en deze te helpen prioriteren. Daarmee wordt gedoeld op veiligheidsproblemen die verband houden met de inrichting van wegen en het wegennetwerk. Het verzoek van het IPO was om in het instrument niet alleen aandacht te hebben voor infrastructuur, maar zo mogelijk ook voor gedrag. Door gebruik van dit instrument ProMeV genaamd zal de beleidsinzet een meer preventief dan curatief karakter gaan krijgen. Aangezien de overheden snel met dit instrument aan de slag willen kunnen, is ProMeV voor de korte termijn opgebouwd uit bestaande methoden. Een verdere eis aan ProMeV is dat het instrument methodes bevat met een wetenschappelijke basis. In beginsel zou ProMeV niet enkel voor provincies bruikbaar moeten zijn, maar ook voor andere overheden. Voor de langere termijn voorziet het IPO een groeimodel, waarin ProMeV wordt verbeterd en het gebruik wordt geoptimaliseerd. Methode Voor deze eerste versie van ProMeV is een actuele inventarisatie gemaakt van methoden die geschikt kunnen zijn om verkeersveiligheidsproblemen proactief in kaart te brengen en te prioriteren. Ook zijn reeds lopende initiatieven op dit gebied meegenomen. Uit deze methoden en initiatieven is vervolgens een keuze gemaakt. In overleg met een klankbordgroep is besloten om ProMeV voor de korte termijn te vullen met: de kernenmethode voor netwerkniveau; de routetoets voor het routeniveau; de DV-meter en VSGS, voor het wegvak- en kruispuntniveau ProMeV bevindt zich momenteel in een beta-fase. Bij enkele provincies wordt ProMeV nu toegepast in Pilot s. Voor deze rapportage is gekozen voor toetsen van de N243 met de module DV-Meter. 30

31 DV-Meter Met de DV-meter wordt het Duurzaam Veilig-gehalte van wegvakken en kruispunten nagegaan. Is een wegvak of kruispunt geheel ingericht volgens de twaalf functionele en operationele eisen zoals opgetekend in boekje 116 van CROW (Tabel 3), dan krijgt het een score van 100%. Indien dit niet of maar ten dele het geval is, dan krijgt het wegvak of kruispunt een lagere score. De kenmerken waarop de DV-meter toetst komen in grote mate overeen met de kenmerken die in het onlangs herziene handboek Basiskenmerken Wegontwerp (BKWO)11 als ideaal of duurzaam veilig zijn bestempeld. Belangrijkste stappen binnen de DV-meter 1. Data: verzamel voor ieder wegvak en kruispunt de relevante kenmerken. 2. DV-criteria: stel per wegvak en kruispunt vast welke DV-criteria relevant zijn. 3. Toetsing: toets in hoeverre de kenmerken van het wegvak of kruispunt voldoen aan de relevante DV-criteria. 4. Eindscore: druk de score uit als aandeel van het aantal relevante criteria waaraan het wegvak of kruispunt voldoet. Inventarisatie wegkenmerken: De volgende wegkenmerken zijn geïnventariseerd voor toepassing binnen de DV-meter DV_Categorie: wegcategorie volgens Duurzaam Veilig Maximumsnelheid: in hoeverre de snelheidslimiet in km/uur correct is, gegeven de DVwegcategorie DrempelPlateau: het aantal drempels of plateaus op wegvakken en relateert dit aan de correctheid hiervan in relatie tot de DV-categorie in combinatie met de snelheidslimiet. Wegverharding: open of gesloten wegver-harding in relatie tot de DV-categorie en snelheidslimiet Erfaansluitingen: het aantal particuliere uitritten aan het betreffende wegvak (links en rechts) Parkeren: parkeervoorzieningen en regelgeving op het betreffende wegvak (links en rechts) ObstakelvrijeAfstand: de afstand in meters tot het eerste botsonvriendelijke object in de berm (links en rechts) Ov-haltes: de aanwezigheid van ov-haltes op de rijbaan Pechvoorziening: de aanwezigheid van pechvoorzieningen langs de rijbaan Voorbewegwijzering: de aanwezigheid van vooraankondiging van bewegwijzering op het betreffende wegvak) Rijrichtingscheiding: de aanwezige rijrichtingscheiding op het wegvak Kantmarkering: type kantmarkering dat aanwezig is op het wegvak (links en rechts) Parallelvoorziening: aanwezigheid en type parallelvoorziening (links en rechts) Fiets_bromfiets: (brom)fietsvoorzieningen langs het wegvak (links en rechts) Geslotenverklaring: aanwezigheid en type geslotenverklaring op het wegvak Kruispunt: de wegtypen die elkaar kruisen Regeling: de voorrangsregeling die van toepassing is op het kruispunt Takken: het aantal takken van het betreffende kruispunt Verhoging: aan- of afwezigheid van een plateau op het kruispunt Bewegwijzering: aan- of afwezigheid van bewegwijzering op het kruispunt 31

32 Scorekaart N243 De ProMeV-tool bevindt zich momenteel in een beta-fase. De DV-meter is bij de provincie Noord-Holland als eerste toegepast op het traject van de N243. Daarom kunnen de gegenereerde scores uit de DV-meter nog niet gerelateerd worden aan andere provinciale wegen. Wel kunnen de afzonderlijke wegvakken en kruispunten van de N243 onderling met elkaar worden vergeleken op het verkeersveiligheidsniveau volgens het Duurzaam Veilig-principe. Op de kaart hieronder is het verkeersveiligheidsgehalte aan de hand van de toets met de DVmeter door middel van kleuren weergegeven de locaties met een rode kleur hebben een lager verkeersveiligheidsniveau dan de locaties met een groene kleur. De DV-meter gaat per wegvak of kruispunt na of aan de verschillende geldende eisen is voldaan. Zou dit geheel het geval zijn, dan zou het wegvak of kruispunt een score van 100% verkrijgen. Figuur 16.: scorekaart DV-Meter N243 (kruispunten en wegvakken) 7.1 Conclusies Score DV-Meter Kruispunten: Het kruispunt met de Middenweg (N509) heeft het hoogste veiligheidsniveau vanwege de aanwezigheid van een rotonde op een 3-taks kruising. De kruispunten Jisperweg en Kathoekerweg scoren gemiddeld ten opzichte van de andere kruispunten van de N243 vanwege de verkeersregelinstallatie. Het verkeersveiligheidsniveau vaan de overige kruispunten is laag. Er zijn voor die kruispunten geen puntenscores op gebied van verkeersveilige inrichting; dit zijn de kruispunten: Zuidervaart Oterlekerweg Rustenburgerweg t Zuidje Westdijk Vrouwenweg Mijzerweg. 32

33 Wegvakken: Alle wegvakken scoren positief op: snelheid van 50/80 km/u bij GOW inrichting van de OV-haltes (onderbroken)kantmarkering aanwezigheid van voorbewegbewijzering De wegvakken van de N2343 hebben wissselende scores op: obstakelvrije zone (brom)fietsvoorziening (slechts aan één zijde) pechvoorziening aanwezigheid van parallelvoorziening De wegvakken van de N243 scoren negatief op: aanwezigheid van erfaansluitingen op GOW (geen) geslotenverklaring wijze van rijrichtingscheiding parkeren toegestaan Geen negatieve scores op afwezigheid drempels bij GOW De wegvakken binnen de gemeente Beemster scoren het meest negatief. Het betreft hier de Schermerhornerweg en de Middenweg. Naast de hierboven aangegeven items, die voor de gehele N243 gelden, spelen vooral de krappe obstakelvrije ruimte hierin een grote rol. 33

34 34

35 8 EuroRAP (ANWB) De EuroRAP is een beoordelingssysteem op basis van wegkenmerken waarmee wegen getoetst worden op verkeersveiligheid. Door het toekennen van sterren aan wegen geeft EuroRAP wegbeheerders en gebruikers een indicatie van de kans op een ernstig ongeval, waarbij een weg met 1 ster als onveilig geldt en een weg met 5 sterren als veilig. Bepalend voor de veiligheidsscores zijn drie soorten risico s: - frontale aanrijdingen - bermongevallen - flankaanrijdingen op kruispunten De ANWB is met een meetwagen door alle provincies gereden en heeft daarbij 8500 km aan provinciale wegen in beeld gebracht met behulp van het Europese systeem EuroRAP. B&U/IGI/GEO beschikt over een tool waarmee de achterliggende data tot in detail op te vragen is. De wegkenmerken die bij de EuroRAP-methode het zwaarste wegen zijn: - rijrichtingscheiding - rijstrookbreedte - obstakels - max. snelheid - kruispunten De EuroRAP-score van de N243 en de achterliggende gegevens worden in dit hoofdstuk beschreven. Ook zijn de aanbevelingen voor verkeersveiligheidsverbeteringen d.m.v. een zogenaamd investeringsplan in beeld gebracht. 35

36 8.1 EuroRAP-score Op basis van videobeelden is het provinciale wegennet geanalyseerd. Per 100 meter is het wegprofiel gecodeerd op ruim 50 risico- en ernstindicatoren die de intrinsieke veiligheid van de weg bepalen. Met de codering is Star Rating Score (SRS) berekend. De SRS geeft een indicatie weer voor het risico dat een weggebruiker loopt om op het desbetreffende wegvak betrokken te raken in een ernstig ongeval. Op de kaart hieronder is de smoothed SRS-score van de N243 in beeld gebracht. Door middel van de smoothed-score zijn die gedetailleerde SRS-scores van de EuroRAP gemiddeld over de route van de N243. De score is grafisch weergegeven door een sterrenclassificatie met een bandbreedte van 1 ster tot en met 5 sterren. Wegvakken met slechts 1 ster hebben een significant hoger risico op een ernstig ongeval voor weggebruikers dan wegvakken met de maximale score van 5 sterren. Figuur 17.: EurRAP: smoothed SRS-score N243 en omliggende wegen EuroRAP-score N243 Hierboven een screenprint vanuit de EuroRAP-tool met de route van de N243 en de smoothed score (Vehicle occupant SRS Smoothed Star). De EuroRAP-score van de N243 is 2 sterren. Daarmee scoort de N243 gemiddeld qua veiligheid ten opzichte van de score van het totale provinciale wegennet. In Noord-Holland scoort 60% van de provinciale wegen 2 sterren en 32% scoort 3 steren. 36

37 8.2 RiskWorm In de volgende grafiek is de gedetailleerde EuroRAP (SRS) score van de N243 in beeld gebracht. De achterliggende methodiek is compact beschreven in hoofdstuk 7.1 EuroRAP-score. De grafiek toont de SRS-score per 100m van de N243. Deze score illustreert het risico voor auto-inzittenden. De lage score in de grafiek duidt op een relatief laag niveau van risico, terwijl een hoge score wijst op een hoge mate van risico. Ook hier is de sterrenclassificatie met een bandbreedte van 1 ster tot en met 5 sterren terug te vinden in de kleuren: - de groene band = 5-sterren (de veiligste) - de zwarte band = 1-ster (de minst veilige). In het systeem van de EuroRAP wordt de gehele N243 als één traject gezien en er kan geen riskwormgrafiek worden gegenereerd van een geselecteerd (korter) wegvak. Het linker blauw gearceerde gedeelte op de grafiek is het deel nabij de N242 en behoort niet tot de scoop. Het rechter blauw gearceerde gedeelte behoort volgens de trajectindeling van het PMI/PMO tot de N507. Figuur 18.: EuroRAP: RiskWorm-grafiek gehele provinciale weg N243 De afstandsindex in de grafiek komt niet overeen met de hectometrering van de N Conclusies RiskWorm De N243 scoort overall gelijk aan het gemiddelde van de andere provinciale wegen in Noord- Holland; de exacte positie ten opzichte van de andere wegen is overigens niet goed duidelijk te bepalen met het systeem van de EuroRAP. Hieronder zijn de risicofactoren (die betrekking hebben op de kans op een ongeval) voor de N243 opgesomd. Deze risicofactoren zijn onderverdeeld in algemene factoren voor het gehele traject en de factoren die rechtstreeks gerelateerd zijn aan locaties. De werking van EuroRAP-tool is niet open en inzichtelijk genoeg om hieruit de aan de risicofactoren gerelateerde maatvoeringen, voorwaarden en berekeningen te genereren. Algemene risicofactoren Max. snelheid van 80 km/u in combinatie met de kruispunten Enkelbaansweg De wijze van rijrichtingscheiding Obstakels in de berm (inclusief vaart/sloot naast de weg) Aansluitingen, parkeerplaatsen en uitritten (discontinuïteiten en conflictkansen) 37