Courseware. BiSL Foundation

Transcriptie

1 BiSL Foundation Courseware

2 Courseware

3 Colofon Titel: Auteurs: Uitgever: BiSL Foundation Courseware Frank van Outvorst & Réne Sieders Van Haren Publishing, Zaltbommel ISBN Hard copy: Druk: Eerste druk, eerste oplage, september 2016 Vormgeving: Copyright: Van Haren Publishing, Zaltbommel Van Haren Publishing 2016 / The Lifecycle Company Voor verdere informatie over Van Haren Publishing, naar: info@vanharen.net Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, verspreid, opgeslagen in een dataverwerkend systeem of openbaar gemaakt in enige vorm door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteurs en uitgever.

4 Inhoud Introductie Module 1: Afbakening business informatie Module 2: Introductie in BiSL Module 3: Gebruiksbeheer Module 4: Functionaliteitenbeheer Module 5: Terugblik Module 6: Verbindende processen uitvoerend Module 7: Sturende processen Module 8: Richtinggevende processen Module 9: Gebruik van BiSL Examenvoorbereiding Opdrachten 136 Opdracht: module 1 beheerdomeinen 140 Opdracht: module 2 model overview uitvoerend en sturend niveau 142 Opdracht: module 3 gebruiksbeheer (1) 145 Opdracht: module 3 gebruiksbeheer (2) 148 Opdracht: module 4 opdracht wijzigingenbeheer 151 Opdracht: module 7 sturende processen 153 Antwoorden oefeningen 158 Antwoordindicatie: opdracht module 1 beheerdomeinen 158 Antwoordindicatie: opdracht module 2 model overview uitvoerend en sturend niveau 159 Antwoordindicatie: opdracht module 3 gebruiksbeheer (1) 161 Antwoordindicatie: opdracht module 3 gebruiksbeheer (2) 162 Antwoordindicatie: opdracht module 4 opdracht wijzigingenbeheer 165 Antwoordindicatie: opdracht module 7 sturende processen 167 BiSL Foundation richtlijnen 170 BiSL Foundation examen vragen 176 BiSL Foundation examen uitleg 192 BiSL Syllabus v

5 4

6 5

7 BiSL Foundation Introductie Hier staat de verwijzing bij de betreffende slide naar de theorie in het boek met het nummer van het hoofdstuk of de paragraaf ( ) en eventueel de naam van de subkop uit het boek Over de training Study boek Courseware Trainer slides Telefoon zo veel mogelijk uit Vragen en discussie graag ook tussendoor! 2 6

8 Inhoud (1) Module 1: introductie en afbakening Module 2: het BiSL framework Module 3: gebruiksbeheer Module 4: functionaliteitenbeheer (Bij deze training wordt gebruik gemaakt van het boek BiSL, een framework voor Business informatie, Van der Pols, Donatz, Van Outvorst, 2012, Van Haren Publishing, Zaltbommel. Een aantal figuren is overgenomen uit dit boek.) 3 Inhoud (2) Module 5: verbindende processen Module 6: sturende processen Module 7: richtinggevende processen Module 8: werken met BiSL Examenvoorbereiding (Bij deze training wordt gebruik gemaakt van het boek BiSL, een framework voor Business informatie, Van der Pols, Donatz, Van Outvorst, 2012, Van Haren Publishing, Zaltbommel. Een aantal figuren is overgenomen uit dit boek.) 4 7

9 Kennismaking Naam Rol, functie, taken binnen de organisatie werkzaamheden die je wekelijks doet percentage functioneel beheer Kennis en ervaringen met ITIL, ASL en/of BiSL Specifieke vragen of te behandelen onderwerpen? is a Registered Trade Mark of ASL BiSL Foundation ASL is a Registered Trade Mark of ASL BiSL Foundation ITIL is a registered trade mark of Axelos Ltd 5 Leerdoelen BiSL foundation BiSL in de context van Business Informatie, Applicatie en IT Infrastructuur Het BiSL-framework, samenhang en inhoud BiSL processen: doel, inhoud, resultaten Invoeren BiSL: hoe wel/hoe niet; mogelijke valkuilen Toepassen van BiSL: wat verandert er? 6 8

10 Verantwoordelijkheden rond examens en trainingen The Lifecycle Company/Van Haren Publishing: trainingsmateriaal APMG: examinering ASL BiSL Foundation: eigenaar van het merk 7 Vragen 8 9

11 BISL foundation Module 1: Afbakening business informatie 9 Agenda Waarom aandacht voor beheer en informatie? Trends: het belang van IV wordt groter eisen worden hoger multi-leveranciers ketens De wereld van beheer Relaties en samenwerking 10 10

12 1.1 Groeiend belang van informatievoorziening Het belang van IV wordt groter groot Banken, verzekeraars, energiebedrijven, overheid Bedrijfsproces belang Support Bedrijfs kritisch Industrie, retail Consultancy, bouw, klein Ondersteunend hulpmiddel Stichtingen, Aanbod gestuurd sturing Vraag gestuurd Verschillende partijen en wensen binnen de organisatie Eisen worden hoger Media Ketenpartners De wetgever Klanten Toezichthouders De samenleving RvB 12 11

13 1.1 Toename outsourcing en professionalisering van de relaties Sturing leveranciers: was Informatie- Management projecten kern gebruiker 1 kern gebruiker 2 KG 3 intern applicatiebeheer intern rekencentrum Toename outsourcing en professionalisering van de relaties Sturing leveranciers: is/wordt CBIM AM integrator 1 Infra M 2 Infra M 3 BIM Fin BIM Life BIM BIM generiek AM i AM 3 Infra M 1 Gebruikersorganisatie 1 AM Pakket 1 Infra M 8 AM 1 Infra M 9 AM ASP 2 AM 4 Infra M 6 AM ASP 1 Infra M 4 Infra M 5 AM OO 1 BIM BIM 1 2 Gebruikersorganisatie 2 BIM 1 AM Pakket 2 AM Pakket

14 Ketens clearinghouse peer to peer ketting ring point to point / 2.1 Agenda Waarom aandacht voor beheer en informatie? De wereld van beheer de drie beheerdomeinen IT-infrastructuur (technisch beheer) Applicatie (applicatiebeheer) Business informatie (functioneel beheer) Relaties en samenwerking 16 13

15 2.1 De drie beheerdomeinen IT Infrastructuur ITIL IT: informatietechnologie Infrastructuur Reken- of communicatiecentrum Exploitatieperspectief Looijen: Technisch beheer BiSL Business Informatie IV: Informatievoorziening Gebruiksperspectief Systeemeigenaar + informatie + functioneel beheerders Bedrijfskundig Looijen: Functioneel beheer Applicatie ASL IS: informatiesystemen, applicaties Onderhoudsperspectief Applicatiebeheer en -onderhoud/ - ontwikkeling Looijen: Applicatiebeheer 17 Scheiding van domeinen Het mag niet meer kosten dan dit. Hoe voer ik een cliënt volgens de XC-behandeling in het systeem? Ik wil dat het pakket nu ook dit gaat doen. Kunnen jullie dat maken? Beste gebruikers, vanaf nu gaan we die functie niet meer gebruiken Mijn laptop is kapot. Kun jij dit pakket op de computers zetten. Ik heb een nieuwe PC nodig Het netwerk wordt wel erg traag Wij moeten maken dat het pakket nu ook dit gaat doen. We hebben een koppeling nodig tussen We moeten een overzicht hebben, waarin. (veel formules en erg lastig) Deze gegevens moeten ook in het systeem 18 14

16 1.2 De scheiding tussen aanbod- en vraagorganisaties Scheiding van vraag en aanbod BIM/functioneel beheer IT gebruikt bewaakt autoriseert geeft aan wat nodig is vraag organisatie accepteert eisen wensen budget opties kansen tarieven acceptatie appreciatie geeft aan wat mogelijk is aanbod organisatie levert bouwt onderhoudt implementeert autoriseert beheert bewaakt begroot bestelt koopt in levering rapportage IT Infrastructuur Management beheer hardware mainframe, servers netwerkbeheer werkplekbeheer pc, randapparatuur, KA beheer systeemsoftware compilers, drivers, dbms beheer gegevensbestanden backup, recovery in de lucht houden van de systemen: exploitatie online + batch toegangsbeheer platform, bestanden, applicaties (extern) Incidentafhandeling, helpdesk 20 15

17 ITIL Stond voor: Information Technology Infrastructure Library. Nu: model voor IT-service Gericht op Service processen verhoging efficiency & effectiviteit IT-beheerprocessen Verzameling boeken: beschrijvingen van met name operationele en tactische processen Ontwikkeld door OGC (voorheen CCTA) Sinds mei 2007: ITIL versie 3 Juli 2011 revisie: ITIL 2011 (door Cabinet Office) Sinds 2013 (eigendom van Axelos) 21 ITIL framework versie 2 T h e B u s i n e s s The Business Perspective Planning to Implement Service Management Service Management Service Support Change Service mgt Support Service Delivery Service Level mgt Capacity Mgt Financial mgt Release mgt Service Delivery Customer Availability Relationship Applications Management mgt mgt Continuity mgt Helpdesk Configuration mgt Incident mgt Problem mgt Security Management ICT Infrastructure Mgt T h e T e c h n o l o g y 22 16

18 ITIL v. 3 Focus op IT-services En de lifecycle daarvan 23 ITIL v.3 Service Strategy Demand Service portfolio Financial Service design Serv. Cat mgt Supplier mgt Service transition Transition planning Service validation & testing Evaluation Service operation Event mgt Incident mgt Request fullfillment Problem mgt Access mgt. Continual service improvement Change Service asset & configuration Release & deployment Availability mgt Info. Security mgt Service level mgt Financial IT-service continuity Capacity 24 17

19 2.2 Applicatie Beheer en onderhoud van applicaties en gegevensstructuren Alle programmatuur anders dan basisprogrammatuur, dbms en ontwikkelomgeving Dagelijkse ondersteuning (m.n. van functioneel beheer) Gepland en ongepland onderhoud Toekomst applicaties en applicatiebeheer organisaties 25 Application Services Library (ASL) Organization Cycle Management Account definition Market definition Applications Cycle Management Customer organization strategy RICHTING- GEVEND Skills definition Service delivery definition Technology definition ICTdevelopment strategy ICT portfolio mgt Life cycle mgt Customer environment strategy STUREND Planning en control Kosten Kwaliteits Service level Incidentbeheer Wijzigingen beheer Ontwerp UITVOEREND Capaciteitsbeheer Continuïteitsbeheer Configuratiebeheer BEHEER Beschikbaarheidsbeheer programmabeheer en distributie VERBINDENDE PROCESSEN Impactanalyse Implementatie Testen Realisatie ONDERHOUD/VERNIEUWING 26 18

20 OCM Account & market definition Supplier definition ASL 2 Cust- org strategy ACM Service delivery definition ICT-strategy Applicatie lifecycle Cust. Envr strategy Capabilities definition Technology definition Applicatie portfolio Sturende processen Contract Planning en control Kwaliteits Financieel Leveranciers Beheer Gebruiksondersteuning Continuiteitsbeheer Wijzigingen beheer Impact analyse Ontwerp Onderhoud & vernieuwing Configuratie beheer Operationele ICT-sturing Programmabeheer en distributie Implementatie Verbindende processen Realisatie 27 Testen 1.2 Gebruik van het begrip business informatie Business Informatie Verantwoordelijk voor het sturen van de informatievoorziening: ondersteuning gebruik zorgdragen voor vernieuwing: verzamelen en prioriteren wensen en eisen besluiten en opdrachtgeven accepteren en uitrollen Opdrachtgever voor IT Niet gericht op techniek maar op de bedrijfsmatige kant en het gebruik

21 Wat is BIM? De stem van de gebruikersorganisatie BIM = Functioneel Beheer + Informatie 29 BiSL: Business informatie Services Library Framework voor functioneel beheer en informatie Informatie Coördinatie RICHTING- GEVEND Relatie gebruikersorg. Leveranciers Strategie inrichting IV-functie Bepalen keten ontwikkelingen Informatie Lifecycle Mgt Bepalen technologie ontwikkelingen Informatie Portfolio mgt Opstellen IV-organisatie strategie Ketenpartners Opstellen Informatie Strategie Bepalen bedrijfsproces ontwikkelingen STUREND Planning en control Financieel Behoefte Contract Gebruikers ondersteuning Beheer Bedrijfsinformatie Wijzigingen beheer Specificeren Vormgeven Niet geaut. IV UITVOEREND Operationele ICT aansturing Voorbereiden transitie Toetsen en testen Gebruiksbeheer Transitie Functionaliteitenbeheer 30 20

22 2012 upgrade BiSL: Framework voor business informatie Informatie Coördinatie RICHTING- GEVEND Relatie gebruikersorg. Leveranciers Strategie inrichting IV-functie Bepalen keten ontwikkelingen Informatie Lifecycle Mgt Bepalen technologie ontwikkelingen Informatie Portfolio mgt Opstellen IV-organisatie strategie Ketenpartners Opstellen Informatie Strategie Bepalen bedrijfsproces ontwikkelingen STUREND Planning en control Financieel Behoefte Contract Gebruikers ondersteuning Beheer Bedrijfsinformatie Wijzigingen beheer Specificeren Vormgeven Niet geaut. IV UITVOEREND Operationele IT aansturing Voorbereiden transitie Toetsen en testen Gebruiksbeheer Transitie Functionaliteitenbeheer Verantwoordelijkheden van business informatie Agenda Waarom aandacht voor beheer en informatie? De wereld van beheer Relaties en samenwerking 32 21

23 Is één model niet genoeg? Waarom Wat Waarom Wat Wie/Hoe G E N E R I E K S P E C I F I E K BIM IT-IM AM BiSL Activiteiten bijv. informatie en operationeel FB Service Management (in)richten Specifieke processen (in)richten ITIL Activiteiten bijv. beheer van KA en hardware rekencentra TVB s Procedures/Werkinstructies ASL Activiteiten bijv. onderhoud en dagelijks beheer van applicaties 33 Relaties beheerdomeinen (theorie) niveau BiSL functioneel richtinggevend sturend uitvoerend ASL applicatie ITIL beheer technisch vernieuwing 34 22

24 Relaties (praktijk) BiSL functioneel ASL applicatie ITIL beheer technisch vernieuwing 35 Samenwerking beheerdomeinen Heldere afspraken over koppelvlakken tussen de beheerpartijen verantwoordelijkheden over elk van de beheerpartijen waar wel en niet over gecommuniceerd moet worden om tot een optimale IV te komen (welke informatie?) hoe gecommuniceerd wordt (hoe wordt die informatie uitgewisseld?) Afstemmen werkwijze planning mogelijke oplossing 36 23

25 Effectief beheer Samenwerken bij: Bepalen toekomstige informatiesystemen Bepalen dienstverleningsniveaus Doorvoeren van wijzigingen Impactanalyse planning en control testen Afhandelen van verstoringen Operationeel houden Beschikbaarheidsbeheer - capaciteitsbeheer Zelfstandig opereren bij: Inrichten interne sturing (ook kwaliteitsmaatregelen) Inrichten eigen testen, tools, rapportages Alle andere activiteiten waarvan alleen de output belangrijk is voor de afnemers en toeleveranciers 37 Vragen 38 24

26 Discussievragen (1) 1. Wat zijn voor u de belangrijkste onderdelen van het werk van business informatie? 2. Op welke wijze herkent u de drie beheerdomeinen in uw eigen praktijk? 3. Welke voordelen en nadelen zijn er wanneer taken uit verschillende beheerdomeinen door één functionaris of afdeling worden uitgevoerd? 39 Discussievragen (2) 4. Benoem de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van een functioneel beheerder. 5. Waar zijn applicatie, infrastructuur en business informatie in uw eigen praktijk belegd? 40 25