Brandbare koelmiddelen

Transcriptie

1

2 UC Leuven-Limburg Instelling Fusiehogeschool: KHLim, KHL, Groep T Groepen Groep Management en Technologie Groep Lerarenopleiding Groep Gezondheid en Welzijn UCLL in cijfers Meer dan studenten over 10 campussen in Limburg en Vlaams Brabant 18 PBA-opleidingen, 14 BANABA s, 33 PG s 300 onderzoekers in meer dan 30 onderzoeksprojecten/ jaar 1700 personeelsleden Jaarlijkse deelname van professionals aan navormingen, workshops en seminaries Lid van associatie KU Leuven

3 Expertisecel Energy Groep Management en Technologie Medewerkers Onderzoekscoördinator: Pieter Willems Dienstverleningscoördinator: Robrecht Van Goolen Teamleader: Thomas Vanhove 8 projectingenieurs Domeinen Onderzoek en dienstverlening met betrekking tot nieuwe Energietechnologieën. Deeldomeinen: Thermische energie Elektrische energie Duurzaam transport

4 Expertisecel Energy Thermische energie Activiteiten Onderzoeksprojecten (nationaal en internationaal) Contractonderzoek Open opleidingen koeltechnieken: o Certificaat in de koeltechniek: opleidingen + examens o CO 2 als koelmiddel (Nederlands, Frans, Engels) o Brandbare koelmiddelen (najaar 2017) o Airco-energiedeskundige Opleidingen op maat Infrastructuur Expertisecentrum Natuurlijke Koelmiddelen Gecertificeerd examencentrum in de koeltechniek Contactgegevens Website: walter.reulens@ucll.be Tel: Centrum Zuid 2413/40C B-3530 Houthalen

5 LED Duurzame Technologie Is jouw bedrijf op zoek naar een snel antwoord op een praktische vraag? Voortaan kan je hiermee terecht bij de LED's. In deze laagdrempelige expertise- en dienstverleningscentra bieden hogescholen kosteloos hun praktische kennis aan.

6

7 Classificatie: De classificaties bestaan uit twee delen: A of B geeft de toxiciteitsgraad weer. 1, 2, (2L) of 3 geeft de mate van ontvlambaarheid weer. De toxiciteitsclassificatie is als volgt: Klasse A is de klasse met de laagste toxiciteit (de meeste koelmiddelen behoren tot deze klasse). Klasse B is de klasse met de hoogste toxiciteit (R717 behoort tot klasse B). De veiligheidsclassificaties worden gedefinieerd in ISO 817:2009 en worden ook gebruikt in EN 378-1:2008 A2:2012.

8 Classificatie: Ontvlambaarheidsclassificatie: Veiligheidclassificatie Lower Flamabillity Limit (LFL), % in lucht in volume Verbrandingswarmte J/kg Vlamverspreiding 1 Geen vlamverspreiding tijdens test bij 60 C en 101,3 kpa 2L lagere ontvlambaarheid (voorstel) 2 Lage ontvlambaarheid > 3,5 < Vlamverspreiding tijdens test bij 60 C en 101,3 kpa en heeft een brandsnelheid van < 10 cm/s tijdens test bij 23 C en 101,3 kpa > 3,5 < Vlamverspreiding tijdens test bij 60 C en 101,3 kpa 3 Hoge ontvlambaarheid < 3,5 > Vlamverspreiding tijdens test bij 60 C en 101,3 kpa

9 Classificatie: A2L classificatie: Nog niet opgenomen in de EN 378 (wordt opgenomen in volgende uitgave) A2L koelmiddelen voorlopig nog als A2 geclassificeerd in Europa A2L koelmiddelen zijn brandbaar A2L koelmiddelen zijn moeilijker te ontsteken en het effect van ontsteking is niet zo groot

10 Classificatie - voorbeelden: R134a R404A R744 (CO 2 ) R717 (NH 3 ) R600a (Isobutaan) R290 (Propaan) R1270 (Propeen) R32 R1234ze R1234yf A1 A1 A1 B2 A3 A3 A3 A2 (A2L??) A2 (A2L??) A2 (A2L??)

11 Praktische limiet (PL): PL is de hoogste concentratie in een gebruikte ruimte die niet zal leiden tot belemmering van ontsnapping. PL is gebaseerd op: Toxiciteit (A,B) Ontvlambaarheid (1, 2, 2L, 3) Verstikking Vb. PL van CO 2 = 0,1 kg/m 3 R134a = 0,25 kg/m 3 R32 = 0,061 kg/m 3

12 Praktische limiet (PL): PL is de hoogste concentratie in een gebruikte ruimte die niet zal leiden tot belemmering van ontsnapping. PL is gebaseerd op: Toxiciteit (A,B) Ontvlambaarheid (1, 2, 2L, 3) Verstikking Vb. PL van CO 2 = 0,1 kg/m 3 R134a = 0,25 kg/m 3 R32 = 0,061 kg/m 3 => De PL is bepalend voor de maximale vulhoeveelheid

13 Onderste ontvlambaarheidslimiet - Lower flammability limit (LFL) : LFL is de minimum concentratie in een gebruikte ruimte die tot een ontsteking kan leiden. Vb. LFL van CO 2 = niet van toepassing R134a = niet van toepassing R32 = 0,307 kg/m 3 R290 = 0,038 kg/m 3

14 Onderste ontvlambaarheidslimiet - Lower flammability limit (LFL) : LFL is de minimum concentratie in een gebruikte ruimte die tot een ontsteking kan leiden. Vb. LFL van CO 2 = niet van toepassing R134a = niet van toepassing R32 = 0,307 kg/m 3 R290 = 0,038 kg/m 3 => De LFL is ook bepalend voor de maximale vulhoeveelheid

15 Veiligheidsinformatie:

16

17 Maximale vulhoeveelheid: EN 378 specificeert de maximale vulhoeveelheden die worden bepaald door: de opstelling van de installatie, bv. onder of boven het vloerniveau, binnen een gekoelde ruimte, in een machinekamer; het gebruik van de zone die wordt gekoeld, bv. onbeperkte toegang voor publiek of alleen toegankelijk voor bevoegde personen; het systeemtype, bv. directe expansie of secundair/koeling of airconditioning.

18 Maximale vulhoeveelheid: EN 378 specificeert de maximale vulhoeveelheden die worden bepaald door: de opstelling van de installatie, bv. onder of boven het vloerniveau, binnen een gekoelde ruimte, in een machinekamer; het gebruik van de zone die wordt gekoeld, bv. onbeperkte toegang voor publiek of alleen toegankelijk voor bevoegde personen; het systeemtype, bv. directe expansie of secundair/koeling of airconditioning. De maximale vulhoeveelheden zijn verschillend voor comfort koeling / verwarming en niet comfort koeling / verwarming

19 Maximale vulhoeveelheid: Algemeen kan men stellen dat systemen met een vulling van minder dan 150 g brandbaar koelmiddel op elke locatie geplaatst kunnen worden. Systemen met een vulling van meer dan 150 g brandbaar koelmiddel zijn volgens EN 378 gebonden aan enkele bijkomende eisen zoals eerder gemeld.

20 Maximale vulhoeveelheid: Voor comfort koeling wordt de maximale vulhoeveelheid bepaald door de LFL van het koelmiddel, het vloeroppervlak en de hoogte van het binnentoestel: M = 2,5 x LFL 1,25 x h x A M = maximale vulhoeveelheid, kg LFL = lower flammability limit, kg/m 3 h = hoogte van de unit, m (vloer 0,6 / venster 1,0 / muur 1,8 / plafond 2,2) A = vloeroppervlak, m 2

21 Maximale vulhoeveelheid: Rekenvoorbeelden: Een R290 split airco systeem met een plafondmodel als binnentoestel in een kamer van 9m x 5,5m: M = 2,5 x 0,038 1,25 x 2,2 x (9 x 5,5) = 0,65 kg

22 Maximale vulhoeveelheid: Rekenvoorbeelden: Een R290 split airco systeem met een plafondmodel als binnentoestel in een kamer van 9m x 5,5m: M = 2,5 x 0,038 1,25 x 2,2 x (9 x 5,5) = 0,65 kg Een zelfde toestel met R32 geeft dan: M = 2,5 x 0,307 1,25 x 2,2 x (9 x 5,5) = 8,84 kg

23 Maximale vulhoeveelheid: Voor non-comfort koeling wordt de maximale vulhoeveelheid bepaald door de PL van het koelmiddel en het volume van de ruimte: M = PL x V M = maximale vulhoeveelheid, kg PL = praktische limiet, kg/m 3 V = ruimtevolume, m 3

24 Maximale vulhoeveelheid: Rekenvoorbeelden: Een koelcel van 8m x 5m x 2,5m gekoeld met een R290 condensing unit: V koelcel = 8 x 5 x 2,5 = 100 m 3 R290 PL = 0,008 kg/m 3 M = 0,008 x 100 = 0,8 kg

25 Maximale vulhoeveelheid: Rekenvoorbeelden: Een koelcel van 8m x 5m x 2,5m gekoeld met een R290 condensing unit: V koelcel = 8 x 5 x 2,5 = 100 m 3 R290 PL = 0,008 kg/m 3 M = 0,008 x 100 = 0,8 kg Eenzelfde koelcel gekoeld met een R1234yf condensing unit: V koelcel = 8 x 5 x 2,5 = 100 m 3 R1234yf PL = 0,06 kg/m 3 M = 0,06 x 100 = 6 kg

26 Maximale vulhoeveelheid: De praktische limiet kan overschreden worden in machinekamers op voorwaarde dat de machinekamer voldoet aan de speciale eisen gespecifieerd in de EN Deze eisen hebben betrekking op: Ventilatie Deuren en uitgangen Alarmen en lekdetectie Toestellen in de machinekamer Daarnaast worden in de EN nog maximale vulhoeveelheden opgesomd voor de meest voorkomende scenario s.

27 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Transport: Zorg voor een goed geventileerde truck voor het vervoeren brandbare koelmiddelen. (check ADR)

28 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Algemeen: Gebruik enkel toestellen en gereedschappen geschikt voor brandbare koelmiddelen. Gebruik een permanente gasdetector voor brandbare koelmiddelen om de lucht in je werkzone te controleren. Zorg dat er altijd een poeder- of CO 2 brandblusser beschikbaar is. Zorg voor voldoende ventilatie binnen je werkruimte. Indien je niet veilig kan werken, werk dan niet verder!

29 Veilig werken met brandbare koelmiddelen:

30 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Gereedschappen: De werkzone moet voldoende geventileerd worden zonder een bron van ontsteking binnen de 3m rondom het systeem en service-gereedschap (vacuümpomp, recuperatie-unit, ) Gebruik indien nodig een speciale ventilator (explosievrij) om voldoende ventilatie te creëren.

31 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Gereedschappen:

32 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Gereedschappen: Gebruik bij voorkeur een vacuümpomp goedgekeurd voor brandbare koelmiddelen, deze kunnen zonder problemen worden in- en uitgeschakeld. Gebruik van een gewone vacuümpomp kan, maar dient dan in- en uitgeschakeld te worden buiten de 3m zone. Schakel de aan/uit knop van de vacuümpomp in en steek daarna de stekker met een lange verlengkabel buiten de 3m zone in het stopcontact. Plaats de vacuümpomp op een goed geventileerde plaats.

33 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Gereedschappen:

34 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Gereedschappen: Gebruik een recuperatie-unit goedgekeurd voor brandbare koelmiddelen. Pas op voor het overvullen van de recuperatie cilinder!!! Vul nooit meer dan 45% van veilig HFC vulgewicht. A2L koelmiddelen (HFO s en R32) mogen niet in de atmosfeer worden afgeblazen.

35 Veilig werken met brandbare koelmiddelen: Gereedschappen:

36 Vragen? Bronnen: AREA Guide: EQUIPMENT FOR REFRIGERANTS WITH LOWER (A2L) AND HIGHER (A3) FLAMMABILITY REAL Alternatives (2015) E-Learning on Alternative Refrigerants Leonardo da Vinci EU Project