Rechtbanken van eerste aanleg, jeugd zaken

Transcriptie

1 Gegevens 2015 Rechtbanken van eerste aanleg, jeugd zaken

2 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) Met dank aan het personeel van de Rechtbanken van eerste aanleg (jeugdgriffie) en de stafdienst ICT (FOD Justitie). Het gebruik van de inhoud van deze publicatie als toelichting of bewijsvoering in een artikel of een boek is toegestaan, mits de bron duidelijk en nauwkeurig wordt vermeld. Steundienst van het College van de hoven en rechtbanken Waterloolaan Brussel Tel. 02/ Fax 02/ stat@just.fgov.be Website : onder de sectie College - Statistieken onder de sectie Statistieken 2

3 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) Rechtbanken van eerste aanleg Jeugdrechtbank Inleiding Op 1 september 2008 werden de medewerkers en de bevoegdheden van de vroegere Afdeling Statistieken van de FOD Justitie overgenomen door het Vast Bureau Statistiek en Werklastmeting (VBSW). Het VBSW werd opgericht in het kader van het Protocol project werklastmeting bij hoven en rechtbanken dat op 4 juni 2008 werd ondertekend door de minister van Justitie, vertegenwoordigers van de FOD Justitie en vertegenwoordigers van de magistratuur (zetel). 1 In 2014 werd het VBSW opgenomen in het College van hoven en rechtbanken. Voortaan staat haar Steundienst in voor het aanmaken van de activiteitenstatistieken van de hoven en rechtbanken (zetel). Van een moderne justitie mag verwacht worden dat zij op een transparante manier communiceert over haar activiteiten. Het publiceren van toegankelijke activiteitenstatistieken, die aan alle geïnteresseerden moeten toelaten zich een duidelijk beeld te vormen over de activiteiten van de verschillende rechtscolleges, vormt een wezenlijk onderdeel van deze transparante communicatie. De cijfergegevens in deze publicatie worden waar nodig toegelicht en beschreven in de rubriekbespreking, die de leidraad vormt voor het interpreteren van de cijfers voor het kalenderjaar 2015 (1 januari 2015 tot en met 31 december 2015). In de statistische publicatiebladen treft u telkens horizontaal de rubrieken aan en verticaal de jeugdrechtbanken. Vanaf 1 april 2014 is een nieuwe gerechtelijke structuur van toepassing. Het aantal gerechtelijke arrondissementen werd voor de rechtbanken van eerste aanleg teruggebracht naar 13, met 28 afdelingen. Meer informatie over de gehanteerde gerechtelijke begrippen, de bronnen inzake gerechtelijke en aanverwante statistieken, de bevolkingscijfers per gerechtelijk arrondissement en de indeling van de gemeenten volgens de gerechtelijke en administratieve arrondissementen kan u terugvinden in enkele bijlagen, die u kunt raadplegen via de website van de FOD Justitie 2. De activiteitenstatistieken van de rechtbanken van koophandel, vredegerechten en politierechtbanken worden gepubliceerd sinds Voor de hoven van beroep zijn - wat de burgerlijke zaken betreft - statistieken beschikbaar sedert 1999, evenals voor de notariaten (van 1999 tot 2012). Vanaf 2000 werden de rechtbanken van eerste aanleg, het correctioneel- en politieparket daaraan toegevoegd. Voor de hoven van beroep, correctionele zaken, zijn de statistieken beschikbaar vanaf Voor de arbeidshoven en rechtbanken zijn respectievelijk 2010 en 2012 de eerste jaren waarover we cijfergegevens publiceren op basis van een statistische datawarehouse. Al deze publicaties kaderen in de reeks De jaarlijkse statistieken van de hoven en de rechtbanken. Sinds 2002 staat het College van Procureurs-generaal in voor de publicatie van de cijfergegevens over de activiteiten van het openbaar ministerie 3. Uitzondering hierop zijn de politieparketten waarvoor we van 2000 tot en met 2012 cijfers publiceerden. 1 Voor meer informatie over het College van hoven en rechtbanken en het Project werklastmeting bij hoven en rechtbanken kunt u terecht op volgende website: De publicatie Jaarstatistiek van het Openbaar Ministerie kan u raadplegen via de website van de FOD Justitie ( sectie Statistieken, link College van Procureurs-generaal ). 3

4 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) In Kerncijfers van de gerechtelijke activiteit vindt u voor alle rechtscolleges het aantal hangende, nieuwe en behandelde zaken per jaar, sinds De brochure Justitie in cijfers bevat relevante cijfergegevens over de FOD Justitie, de rechtbanken en de hoven, de gevangenissen, de Justitiehuizen, de veroordelingen,. Voor gerechtelijke activiteitenstatistieken en aanverwante statistische gegevens kan u ook bij andere instanties terecht. Het Nationaal Instituut voor de Statistiek (NIS) stond tot 1998 in voor de inzameling en publicatie van de gerechtelijke statistieken 4. De Vlaamse en Franse gemeenschappen publiceren onder meer informatie over maatregelen genomen ten aanzien van minderjarigen 5. De Dienst Strafrechtelijk Beleid van de minister van Justitie staat in voor de publicatie van statistische gegevens over veroordelingen, opschortingen en interneringen 6. Ook buiten België worden statistische gegevens over gerechtelijke thema s gepubliceerd 7. Voor de jeugdrechtbanken zijn slechts een beperkt aantal cijfergegevens voorhanden en hun betrouwbaarheid is, omwille van verschillende redenen, niet gegarandeerd 8. In 2004 is het VBSW met een project gestart waarbij actoren uit het werkveld, het NICC en de dienst ICT worden betrokken en dit via de Applicatie Project werkgroepen (APG s). Het doel van dit project is de betrouwbaarheid van de statistieken, die ingezameld worden via de webapplicatie van de jeugdrechtbanken, te verbeteren. Dit zal op lange termijn in een uitgebreidere, goed gedocumenteerde, gebruiksvriendelijke en betrouwbare statistiek resulteren. Voor het burgerlijke jaar 2015 werden gegevens voor de gerechtelijke activiteitenstatistieken van de jeugdgriffies berekend uit de nationale gegevensdatabank, en gevalideerd bij de griffies met behulp van statistische formulieren. Het opmaken van deze statistieken werd mogelijk gemaakt dankzij de gewaardeerde medewerking van de andere betrokken actoren, zoals de griffies, de systeembeheerders en de stafdienst ICT (FOD Justitie). In de rubriekbespreking van deze publicatie werd telkens rekening gehouden met de wetgeving in de versie zoals deze van toepassing was tijdens het jaar Heeft u nog vragen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met de volgende dienst: Steundienst van het College van de hoven en rechtbanken Tel. : 02/ stat@just.fgov.be Versie juli Recentste en laatste jaargang gepubliceerd door het NIS betrof het statistische jaar Nationaal Instituut voor de Statistiek, Gerechtelijke Statistieken. Bedrijvigheid van hoven en rechtbanken. Jaar 1996, Brussel, 1999, 129 p. Website: 5 Zie onder andere: Vlaamse Gemeenschap, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, afdeling Bijzondere Jeugdbijstand. Website: En: Direction générale de l aide à la jeunesse, Ministère de la Communauté Française. Website: 6 Dienst Strafrechtelijk Beleid, Statistisch Steunpunt, Statistische gegevens inzake veroordelingen, opschortingen, interneringen. 7 Raadpleeg daaromtrent de bijlage Bronnen inzake gerechtelijke en aanverwante statistieken op de website van de FOD Justitie ( sectie Statistieken, klik op de link Vast Bureau Statistiek en Werklastmeting ). 8 Zie de website van NICC (Departement Criminologie/onderzoeksprogramma/jeugdbescherming/onderzoek betreffende de productie en wetenschappelijke exploitatie van statistische gegevens inzake jeugdbescherming). 4

5 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) Rubriekbespreking Onderstaand vindt u een uitgebreide beschrijving van de inhoud van de gepubliceerde rubrieken en de daaromtrent in 2015 gehanteerde telwijzen. Aangezien in 2015 het nationale informaticaprogramma Dumbo gebruikt werd door alle Belgische jeugdgriffies (uitgezonderd door de griffies van Hoei en Eupen) konden bepaalde statistische gegevens automatisch gegenereerd worden. Niet alle statistische gegevens kwamen echter op deze wijze tot stand. Bepaalde gegevens zijn daarentegen het resultaat van manuele tellingen uitgevoerd door de griffies bij de jeugdrechtbanken. Uiteraard beïnvloedt deze werkwijze de betrouwbaarheid (kwaliteit) en kwantiteit van de gepubliceerde gegevens. Wij raden u dan ook aan de statistische gegevens met enige terughoudendheid te hanteren en onderstaande rubriekbespreking aandachtig te lezen. Een voorafgaande opmerking dient gemaakt te worden betreffende het gebruik van de tekens 0 en - in de statistische tabellen. 0 wordt gebruikt indien het (totaal) aantal voor de betreffende categorie nul bedraagt. - wordt genoteerd indien er geen cijfergegevens voorhanden zijn voor de betreffende categorie. Cijfers die verkregen of gecorrigeerd werden op basis van een manuele telling worden cursief weergegeven in de tabellen. Het aantal zaken werd geteld per zaak en niet per minderjarige. Het aantal beslissingen per beslissing en niet per zaak of per minderjarige. Het aantal plaatsingen per beslissing en niet per zaak of per minderjarige. Met betrekking tot deze minderjarigen wordt een persoonlijk dossier opgesteld bij het eerste contact met het jeugdparket. Elke minderjarige heeft aldus slechts één persoonlijk dossier dat wordt opgeheven bij meerderjarigheid. De minderjarige kan betrokken zijn in meerdere zaken, waarbij elk van deze zaken door vordering bij de jeugdrechtbank aanhangig werd gemaakt. Al deze zaken worden bijgehouden in het persoonlijk dossier van de minderjarige. - Nieuwe zaken Betreft alle nieuwe zaken die werden ingeleid 9 tussen 1 januari 2015 en 31 december 2015 (opgedeeld volgens aard van de zaak). - Aantal minderjarigen reeds onder toezicht van de jeugdrechter Dit is het aantal openstaande zaken betreffende minderjarigen die voor 1 januari 2015 reeds een dossier hadden bij de Jeugdrechtbank. - Aantal navolgende vorderingen Betreft het aantal vorderingen ingeleid in 2015 inzake dossiers opgesteld voor 1 januari aantal beslissingen Het totaal aantal beslissingen is de som van alle beschikkingen, vonnissen, beslissingen (zitting). Betreft alle beslissingen waarin maatregelen werden genomen tegenover alle minderjarigen (gedurende het jaar kunnen er meerdere maatregelen genomen worden ten opzichte van 1 minderjarige), zowel in verontrustende situaties (VOS) als in aangelegenheden betreffende als misdaad omschreven feiten (MOF). Het betreft zowel beslissingen genomen bij vonnis als bij beschikking. Alternatieve maatregelen en eindvonnissen werden echter niet meegeteld binnen deze categorie. 9 Onder ingeleid verstaat men elke zaak die op de rol werd ingeschreven ongeacht of zij al dan niet reeds werd vastgesteld. 5

6 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) Met betrekking tot de gerechtelijke arrondissementen in de Vlaamse Gemeenschap werden deze maatregelen genomen op basis van de volgende vorderingsgronden: art. 47 en 53 Vlaamse decreet inzake integrale jeugdhulp 12 juli 2013, art Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 1 Wet tot zedelijke bescherming van de jeugd van 15 juli Voor de gerechtelijke arrondissementen vallende onder de Franse Gemeenschap dienden volgende artikels als rechtsgrond: art. 38 en art. 39 Decreet van de Franse Gemeenschap 4 maart 1991 en art Wet op de Jeugdbescherming 8 april Voor Brussel gelden art. 47 en 53 Vlaamse decreet inzake integrale jeugdhulp 12 juli 2013, art en art Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965, en de ordonnantie inzake hulpverlening aan jongeren van 29 april Voor Eupen gelden art en art Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995 en art Wet op de Jeugdbescherming 8 april Vonnissen en tussenvonnissen Tussenvonnissen of vonnissen alvorens recht te doen zijn geen beslissingen uitgesproken over de grond van de zaak. Ze zijn uitgesproken door de rechter tijdens een procedure. Aangezien een tussenvonnis de rechtsmacht van de rechter niet uitput, kunnen er in één zaak meerdere tussenvonnissen worden genomen. Deze rubriek betreft het aantal tussenvonnissen dat werd uitgesproken door de jeugdrechter in Het verwijst naar het aantal tussenvonnissen geveld in het kader van heropening der debatten, deskundigenaanstelling, deskundigenverschijning, deskundigenvervanging, medisch - psychologisch of sociaal onderzoek, sociale informatie door politie, schriftonderzoek, valsheidsprocedure, (tegen)getuigenverhoor, overlegging van stukken, persoonlijke verschijning, plaatsopneming, voorlopige tenuitvoerlegging, gedingbeslissende eed, ambtshalve opgelegde eed, rogatoire opdracht. Dagbepalingen en toebedeling van een zaak vallen niet onder deze rubriek. - Beschikkingen Beschikkingen zijn voorlopige beslissingen door de jeugdrechter, die een maatregel met een maximale duur van zes maanden kunnen opleggen. Zij worden gemaakt tijdens de voorbereidende rechtspleging eerder dan bij de behandeling ten gronde van de zaak, en meestal buiten de zitting. - Beslissingen (zitting) Deze categorie omvat de beslissingen omtrent de zittingen (uitstel, ). - Alternatieve maatregelen Betreft het aantal maatregelen die geen plaatsing of uithandengeving omvatten (vonnissen en beschikkingen ten aanzien van minderjarigen uitgesproken in 2015 door de jeugdrechtbank). Bijvoorbeeld, herstel gerichte maatregelen, gemeenschapsdienst. - Eindvonnissen Betreft het aantal eindvonnissen waarbij de jeugdrechter zich in 2015 uitsprak over de grond van de zaak, en die het dossier afsloten. Door de blijvende saisine gebeurt dit, vanuit een juridisch perspectief, in principe pas wanneer de jongere ontvoogd wordt of de leeftijd van meerderjarigheid bereikt. Vanuit een statistisch perspectief wordt echter ieder beslissing ten gronde beschouwd als definitief. De volgende eindvonnissen worden ook afzonderlijk geteld in de statistieken: 6

7 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) Verzending dossier Betreft het aantal eindvonnissen aan de hand waarvan de zaak werd verzonden naar een ander rechtsgebied. Opheffing dossier Betreft het aantal eindvonnissen aan de hand waarvan het dossier met betrekking tot de minderjarige werd opgeheven. Bijvoorbeeld wanneer de minderjarige de leeftijd van 21 jaar heeft bereikt. Uit handen geven Uithandengeving gebeurt wanneer de jeugdrechter beslist dat de minderjarige die in verdenking staat van een als misdrijf omschreven feit (MOF), niet geholpen kan worden met de beschermingsmaatregelen van de Jeugdrechtbank, en de minderjarige doorverwijst naar het gemeen strafrecht (art. 38 Wet 8 april 1965). De beslissing tot uithandengeving kan enkel genomen worden wanneer de minderjarige ouder dan 16 was op het moment dat de feiten werden gepleegd, en enkel dan wanneer de minderjarige al eerder een jeugdbeschermingsmaatregel of herstelrechtelijk aanbod werd opgelegd, of wanneer de feiten behoren tot een (limitatieve) lijst van ernstige gewelddadige misdrijven. - ten aanzien van de ouders/minderjarigen: Ten aanzien van de ouders Volgens de wet betreffende de jeugdbescherming van 8/4/1965 (Art. 32) kan de Jeugdrechtbank één of beide ouders ontzetten uit het ouderlijk gezag wanneer de ouder veroordeeld werd voor een correctionele of criminele straf wegens feiten gepleegd tegenover zijn/haar kind of adoptant (of feiten tegenover de ouder gepleegd met hulp van de minderjarige), wanneer de ouder de veiligheid, zedelijkheid of gezondheid van het kind in gevaar brengt, of wanneer de ouder huwt met een persoon die al eerder ontzet werd uit het ouderlijk gezag. Zulk een ontzetting kan geheel of ten dele zijn. Art. 29 betreft het aanwijzen door de jeugdrechtbank van een persoon die belast wordt met het innen van sociale uitkeringen en de besteding ervan aan de behoeften van de kinderen, wanneer de kinderen worden grootgebracht in omstandigheden die kennelijk en doorgaans niet voldoen aan de eisen inzake voeding, huisvesting en hygiëne en wanneer het bedrag van de uitkeringen niet wordt aangewend in het belang van de kinderen. Ten aanzien van de minderjarigen Deze categorie omvat alle protectionele zaken t.a.v. een minderjarige, met name de als misdaad omschreven feiten (MOF) en verontrustende situaties (VOS; de vroegere POS of problematische opvoedingssituaties ) (inclusief VOS procedure bij hoogdringendheid). De cijfers geven de aard van de zaak van de dossiers weer zoals die geregistreerd was op het moment dat de gegevens uit de databank geëxtraheerd werden (29/1/2016) - cijfers die door de griffie gecorrigeerd werden op basis van hun manuele telling (cursief weergegeven in de tabellen) geven echter de aard weer op het ogenblik dat het dossier werd aangemaakt. Als misdrijf omschreven feiten (MOF) Art. 36, 4 van de Jeugdwet bepaalt dat de Jeugdrechtbank kennis neemt van de vorderingen van het Openbaar Ministerie ten aanzien van de personen die vervolgd worden wegens een als misdrijf omschreven feit, gepleegd voor de leeftijd van achttien jaar. Dit omvat alle feiten die, indien ze door een meerderjarige gepleegd worden, een overtreding, wanbedrijf of misdaad 7

8 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) inhouden, uitgezonderd overtredingen op de verkeerswet door een minderjarige vanaf de leeftijd van 16 jaar (aangezien voor dit soort feiten de Politierechtbank bevoegd is). Verontrustende situaties (VOS) De Jeugdrechtbank kan door het Openbaar Ministerie (OM) gevorderd worden voor een verontrustende situatie wanneer vrijwillige jeugdhulpverlening niet mogelijk is, en enkel nadat de minderjarige is doorverwezen naar het OM door een gemandateerde voorziening (een ondersteuningscentrum jeugdzorg of een vertrouwenscentrum kindermishandeling). VOS procedure bij hoogdringendheid Het Parket heeft echter ook de mogelijkheid om de Jeugdrechtbank bij hoogdringendheid te vatten, zonder dat er eerst een poging moet worden ondernomen tot vrijwillige hulpverlening. Deze procedure kan gevolgd worden wanneer er sprake is van een dringende noodzaak tot plaatsing van de minderjarige wanneer diens lichamelijke of geestelijke integriteit ernstig wordt bedreigd, en zonder de instemming van de jongere of diegenen die de jongere onder bewaring hebben. De volgende wetgeving regelt de protectionele zaken ten aanzien van de minderjarigen: art. 36, 4 Wet op de jeugdbescherming 8 april 1965: betreft de kennisneming van de jeugdrechtbank met betrekking tot de vorderingen van het openbaar ministerie ten aanzien van minderjarigen beneden de leeftijd van achttien jaar die vervolgd worden wegens een als misdrijf omschreven feit (MOF). art. 22, 1, 1 & 2 Decreet Vlaamse Gemeenschap 4 april 1990: betreft de kennisneming van de jeugdrechtbank met betrekking tot een problematische opvoedingssituatie (POS) ingeval het openbaar ministerie een afdwingbare pedagogische maatregel noodzakelijk acht, nadat de zaak door de bemiddelingscommissie werd doorverwezen, of na te hebben aangetoond dat onmiddellijke bijstand- en hulpverlening op vrijwillige basis niet mogelijk zijn en dat de integriteit van de minderjarige gevaar loopt. art. 47 Decreet Vlaamse Gemeenschap 7 juni 2013: De jeugdrechter neemt kennis van verontrustende situaties op vordering van het openbaar ministerie om gerechtelijke maatregelen op te leggen aan de betrokken minderjarigen en, eventueel, aan hun ouders en, in voorkomend geval, aan hun opvoedingsverantwoordelijken. art. 10 Decreet Franse Gemeenschap 4 maart 1991: betreft het verlengen van de duur van de hulpverlenende maatregel voor één of meer andere jaarlijkse perioden. art. 38 Decreet Franse Gemeenschap 4 maart 1991: betreft de kennisneming van de jeugdrechtbank van de maatregelen die te nemen zijn ten aanzien van een kind, zijn gezin of zijn leefgenoten, wanneer de lichamelijke of psychische integriteit van een kind thans ernstig bedreigd is, en wanneer één van de personen die de ouderlijke macht uitoefenen of die het kind in rechte of in feite onder hun bewaring hebben, de hulp van de adviseur weigert of die hulp niet benut. art. 39 Decreet Franse Gemeenschap 4 maart 1991: wanneer het dringend noodzakelijk is te voorzien in de plaatsing van een kind waarvan de lichamelijke of psychische integriteit thans rechtstreeks ernstig bedreigd is kan de jeugdrechtbank hetzij een voorlopige maatregel van bewaring treffen voor een periode die niet langer dan veertien dagen mag zijn, hetzij de adviseur toelaten het kind beneden de leeftijd van veertien jaar voorlopig te plaatsen voor een periode die niet langer dan veertien dagen mag zijn. 8

9 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) art Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995: de jeugdrechtbank wordt door de Procureur des Konings met een jeugdzaak gelast wanneer een maatregel noodzakelijk blijkt nadat de zaak door het bureau van de Raad voor jeugdbijstand van de Duitstalige Gemeenschap na een mislukte bemiddeling werd doorverwezen of nadat de dienst voor jeugdbijstand een zaak bij uiterste hoogdringendheid heeft gemeld. art Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995: de jeugdrechtbank wordt door het bureau gelast ter oplegging van één of meerdere maatregelen, die slechts voor een maximum duur van één maand mogen worden opgelegd. art Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995: in alle gevallen waar de belangen van de jongeren in gevaar zijn, en waarvan hij de urgentie erkent, kan de jeugdrechter op verzoek van de Procureur des Konings voorlopig en voor een maximumduur van vijftien dagen elke geschikt blijkende maatregel nemen. Als er gevaar dreigt kan de Procureur des Konings een zulke voorlopige maatregel opleggen die echter haar effect na zeven dagen verliest als ze niet door de jeugdrechter bekrachtigd werd. art. 60 Wet 9 april 1965: de jeugdrechtbank kan ten allen tijden, ambtshalve of op vordering van het openbaar ministerie, de maatregelen genomen ten aanzien van de ouders (of diegenen die de minderjarige in hun bewaring hebben) of de minderjarige intrekken, wijzigen en binnen de perken van de wet optreden in het belang van de minderjarige. Uitgezonderd de ter beschikking stelling van de regering. De ouders, voogden of diegenen die de minderjarige onder bewaring hebben of de minderjarige kunnen zich met dit doel bij verzoekschrift tot de jeugdrechtbank wenden. art. 8 Ordonnantie inzake hulpverlening aan jongeren, Brusselse gewest: Nadat de jeugdrechtbank heeft vastgesteld dat de gezondheid of de veiligheid van de jongere onmiddellijk en ernstig in het gedrang is en dat de vrijwillige hulpverlening, die eerder in aanmerking moest worden genomen, hetzij op basis van het decreet van de Franse Gemeenschap van 4 maart 1991 " relatif à l'aide à la jeunesse ", hetzij op basis van de decreten van de Vlaamse Gemeenschap inzake bijzondere jeugdbijstand, gecoördineerd op 4 april 1990, geweigerd werd of mislukt is, kan zij ten aanzien van deze jongere, van zijn familie of van zijn naasten een maatregel nemen. art. 9 Ordonnantie hulpverlening aan jongeren, Brusselse gewest: In geval van hoogdringendheid wanneer de fysieke of psychische integriteit van de jongere onmiddellijk en rechtstreeks blootgesteld is aan een ernstig gevaar, en wanneer is aangetoond dat het belang van de jongere niet toelaat de organisatie en het concreet verlenen van vrijwillige hulp af te wachten, kan de jeugdrechtbank ten aanzien van deze jongere een voorlopige maatregel treffen. - Aantal burgerlijke partijen Dit betreft het aantal nieuw ingeschreven MOF-zaken (of beslissingen in MOF-zaken) in 2015 waarbij een derde zich burgerlijke partij stelde. Merk op dat voor schade aangericht door een minderjarige de burgerlijke partij niet zelf de zaak kan inleiden (via rechtstreekse dagvaarding of via een klacht met burgerlijke partijstelling), maar afhankelijk is van de beslissing van het Openbaar Ministerie om de minderjarige al dan niet te dagvaarden. - 3 e gedeelte kinderbijslag Voor minderjarigen die door de jeugdrechter geplaatst zijn in een instelling wordt 2/3 van de kinderbijslag rechtstreeks uitgekeerd aan de gewestelijke overheid (in Vlaanderen: aan het Fonds Jongerenwelzijn), als tussenkomst van de ouders in de onderhoudskosten van hun kind. Het overige 3 e 9

10 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) gedeelte blijft in principe uitbetaald worden aan de persoon die het kind opvoedde voor de plaatsing, zolang deze nauw contact blijft houden met het kind. De jeugdrechter kan echter ook beslissen om dit 3 e gedeelte op een geblokkeerde rekening van de minderjarige te zetten. Deze categorie omvat alle zaken betreffende de bestemming van het 3 e gedeelte van de kinderbijslag. - Opnames ter observatie De Jeugdrechtbank is bevoegd voor alle zaken ter bescherming van geesteszieken voor minderjarigen, en ook voor meerderjarigen die reeds onder de bevoegdheid van de jeugdrechter staan (in het kader van een jeugdbeschermingsmaatregel die gehandhaafd wordt na de meerderjarigheid). Een gedwongen opname kan initieel bestaan uit een observatieperiode tot 40 dagen, maar dit kan later verlengd worden tot 2 jaar (hernieuwbaar). - Plaatsingen Betreft het aantal plaatsingen in 2015 en niet het aantal minderjarigen die gedurende 2015 geplaatst werden. Een minderjarige kon meermaals geplaatst worden. Een bevestiging van een maatregel van plaatsing kon ook beschouwd worden als een plaatsing. Soorten plaatsing: plaatsing bij privépersonen, openbare instellingen (open of gesloten), privé- of federale instellingen, psychiatrische privé-instellingen. Plaatsing bij een persoon of in een instelling is een maatregel waartoe de jeugdrechter kan beslissen bij zowel MOF- als VOS-zaken, en zowel tijdens de onderzoeksfase als bij de berechting ten gronde (tijdens de onderzoeksfase is de maximum duur van alle maatregelen, inclusief plaatsingen, additioneel beperkt tot 6 maand, vanaf het moment dat de Jeugdrechtbank gevorderd werd door het OM). Voor minderjarigen die verdacht worden van een als misdrijf omschreven feit kan de jeugdrechter beslissen voor een plaatsing in een open opvoedingsafdeling vanaf de leeftijd van 12 jaar, en in een gesloten afdeling vanaf de leeftijd van 14 jaar (12 jaar indien de minderjarige een ernstige aanslag heeft gepleegd op het leven of de gezondheid van een persoon en uitzonderlijk gevaarlijk gedrag stelt). In VOS-zaken kan de jeugdrechter beslissen tot plaatsing in een gesloten afdeling wanneer de minderjarige minstens 14 jaar is, zich tweemaal heeft onttrokken aan een eerdere plaatsingsmaatregel, en wanneer nodig om de integriteit van de persoon van de minderjarige te beschermen. Voor jeugdrechtbanken onder de bevoegdheid van de Vlaamse Gemeenschap (en voor de jeugdrechtbank van Hoei, op basis van een manuele telling) wordt nog een bijkomend onderscheid gemaakt op basis van het type plaatsing: Oriëntatie en onthaal Dit betreft een korte plaatsing (maximum 30 dagen, tot eenmaal verlengbaar), om de minderjarige de mogelijkheid te geven zich te oriënteren en indien nodig voor een korte tijd van onderdak te voorzien. Gewoon Dit omvat iedere plaatsing die niet onder de andere 2 categorieën valt. De duur is beperkt tot 1 jaar, maar deze periode kan verlengd worden. Observatie Een plaatsing voor observatie heeft vergelijkbare doelstellingen als een plaatsing voor oriëntatie en onthaal, maar duurt tot 60 dagen (maximum eenmaal verlengbaar), en wordt verkozen wanneer een meer grondige (vaak multidisciplinaire) analyse van de situatie van de minderjarige aangewezen is. 10

11 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) Bij privépersonen Een plaatsing bij privépersonen (zoals bv een familielid of een ander pleeggezin) kan uitgesproken worden voor maximum drie jaar (maar: verlengbaar), en omvat de volgende types: ondersteunende pleegzorg (afwisselend verblijf in het pleeggezin en thuismilieu), perspectiefzoekende pleegzorg (tot 6 maanden, eenmaal verlengbaar), perspectief biedende pleegzorg (langdurig en continu), en behandelingspleegzorg (waarbij de dienst voor pleegzorg en eventuele andere diensten een begeleiding van de minderjarige en/of het pleeggezin voorziet). In openbare instellingen De jeugdrechter kan de minderjarige plaatsen in een erkende voorziening van de bevoegde gemeenschap (tot 1 jaar, verlengbaar). In privé instellingen De jeugdrechter kan de minderjarige plaatsen in een erkende voorziening die wordt gesubsidieerd door de bevoegde gemeenschap (tot 1 jaar, verlengbaar). Psychiatrische instellingen De jeugdrechter kan beslissen tot een plaatsing in een (open of gesloten afdeling van een) jeugdpsychiatrische dienst, wanneer een recent onafhankelijk verslag van een jeugdpsychiater aantoont dat het (oordeels-)vermogen van de minderjarige ernstig aangetast is door een geestesziekte. Dit soort plaatsing duurt zolang de behandeling vereist, en dient dan ook te worden ingetrokken van zodra de behandeling beëindigd is, althans voor MOFzaken. Voor VOS-zaken kan de minderjarige aan een psychiatrische instelling worden toevertrouwd voor een periode tot 1 jaar (verlengbaar). In voormalig federale instellingen De jeugdrechter kan (onder de wet van voorlopige detentie) beslissen tot plaatsing in een (recent geregionaliseerde) instelling voor minderjarigen (die minstens 14 jaar oud zijn) die verdacht worden van een MOF met ernstige feiten (waarop voor een meerderjarige een straf van 5-10 jaar of zwaarder zou staan), wanneer er dringende en uitzonderlijke omstandigheden zijn met betrekking tot de openbare veiligheid, en wanneer er geen plaats is in een gewone of gemeenschapsinstelling. Een plaatsing in een gesloten voormalig federale instelling kan voor een maximum van twee maanden en vijf dagen worden opgelegd. In andere instellingen Deze (rest)categorie omvat alle plaatsingen die niet als één van de bovenstaande types werden ingegeven in de informatica-applicatie. Niet gespecifieerd Deze (rest)categorie omvat alle plaatsingen waarbij niet werd ingegeven waar de minderjarige geplaatst werd. 11

12 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) Plaatsingen door de jeugdrechter worden geregeld door de volgende wetgeving: I. Volgende artikels zijn van toepassing in de Vlaamse, Franse en Duitstalige Gemeenschap: art. 37 2, 3 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965: de jeugdrechtbank kan minderjarigen die voor haar zijn gebracht, uitbesteden aan een betrouwbaar persoon of aan een geschikte inrichting, met het oog op hun huisvesting, behandeling, opvoeding, onderrichting of beroepsopleiding. art. 37 2, 4 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965: de jeugdrechtbank kan minderjarigen die voor haar zijn gebracht, toevertrouwen aan een openbare instelling voor observatie en opvoeding onder toezicht. art. 53 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965: indien het feitelijk onmogelijk is een particulier of een instelling te vinden die de minderjarige dadelijk kan opnemen en de nodige maatregelen van bewaring genomen door de jeugdrechtbank niet kunnen ten uitvoer gelegd worden, mag de minderjarige voorlopig, maar voor niet langer dan vijftien dagen, in een huis van arrest worden bewaard. Deze maatregel kan slechts worden toegepast ten aanzien van minderjarigen die ervan verdacht worden een feit te hebben gepleegd, strafbaar met een correctionele gevangenisstraf van één jaar of met een zwaardere straf en voor zover op het ogenblik van de feiten de leeftijd van veertien jaar werd bereikt. Deze maatregel kan slechts éénmaal door de jeugdrechter worden bevolen in de loop van een zelfde procedure. II. Volgende artikels zijn uitsluitend van toepassing in de Vlaamse Gemeenschap: Privé-personen: art. 37 2, 3 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 23, 1, 10 Decreet Vlaamse Gemeenschap 4 april 1990 Openbare instellingen: art. 37 2, 4 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 23, 1, 11 Decreet Vlaamse Gemeenschap 4 april 1990 en art. 23, 1, 12 Decreet Vlaamse Gemeenschap 4 april 1990 Privé-instellingen: art. 37 2, 3 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 23, 1, 10 Decreet Vlaamse Gemeenschap 4 april 1990 Gevangenissen: art. 53 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 (enkel van toepassing op MOF) art. 23, 1, 10 gecoördineerde Vlaamse decreten inzake bijzondere jeugdbijstand 4 april 1990: de jeugdrechtbank kan in problematische opvoedingssituaties de minderjarige toevertrouwen aan een betrouwbaar persoon of gezin, voor ten hoogste één jaar indien hij de leeftijd van twaalf jaar heeft bereikt of tot de leeftijd van ten hoogste dertien jaar indien hij jonger is dan twaalf jaar. art. 23, 1, 11 gecoördineerde Vlaamse decreten inzake bijzondere jeugdbijstand 4 april 1990: de jeugdrechtbank kan in problematische opvoedingssituaties de minderjarige uitzonderlijk en voor ten hoogste één jaar toevertrouwen aan een geschikte open instelling. art. 23, 1, 12 gecoördineerde Vlaamse decreten inzake bijzondere jeugdbijstand 4 april 1990: de jeugdrechtbank kan in problematische opvoedingssituaties de minderjarige die de leeftijd van veertien jaar heeft bereikt, uitzonderlijk en voor ten hoogste drie maanden toevertrouwen aan een geschikte gesloten gemeenschapsinstelling, wanneer wordt aangetoond dat enerzijds de minderjarige zich herhaaldelijk onttrekt aan de maatregelen voorzien in art. 23, 1, 10 en art. 23, 1, 11, en dat anderzijds deze plaatsing in een geschikte gesloten instelling noodzakelijk is voor het behoud van de integriteit van de minderjarige. 12

13 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) III. Volgende artikels zijn uitsluitend van toepassing in de Franse Gemeenschap: Privé-personen: art. 37 2, 3 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 38, 3, 2 Decreet Franse Gemeenschap 4 maart 1991 Openbare instellingen: art. 37 2, 4 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 Privé-instellingen: art. 37 2, 3 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 Gevangenissen: art. 53 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 (enkel van toepassing op MOF) art. 38, 3, 2 Decreet Franse Gemeenschap 4 maart 1991: de jeugdrechtbank kan, na te hebben vastgesteld dat het noodzakelijk is dwangmaatregelen te nemen, in uitzonderlijke omstandigheden beslissen aan de minderjarige een tijdelijke huisvesting buiten zijn familiaal leefmilieu te verlenen met het oog op zijn behandeling, zijn opvoeding, het onderwijs dat hij moet volgen of zijn beroepsopleiding. IV. Volgende artikels zijn uitsluitend van toepassing in de Duitstalige Gemeenschap: Privé-personen: art. 37 2, 3 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 28, 1, 10 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995 Openbare instellingen: art. 37 2, 4 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 28, 1, 11 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995 en art. 28, 1, 12 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995 Privé-instellingen: art. 37 2, 3 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 en art. 28, 1, 11 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995 en art. 28, 1, 12 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995 Gevangenissen: art. 53 Wet op de Jeugdbescherming 8 april 1965 (enkel van toepassing op MOF) art. 28, 1, 10 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995: de jeugdrechtbank kan de minderjarige aan een erkend pleeggezin toevertrouwen. art. 28, 1, 11 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995: de jeugdrechtbank kan de minderjarige uitzonderlijk en voor ten hoogste twee jaar aan een geschikte open inrichting toevertrouwen. art. 28, 1, 12 Decreet Duitstalige Gemeenschap 20 maart 1995: de jeugdrechtbank kan de minderjarige die de volle leeftijd van veertien jaar oud is, uitzonderlijk en voor ten hoogste zes maanden aan een gesloten inrichting toevertrouwen wanneer werd aangetoond dat enerzijds de minderjarige zich herhaaldelijk heeft onttrokken aan de onder art. 28, 1, 10 en art. 28, 1, 11 beschreven maatregelen, en dat anderzijds plaatsing in een gesloten instelling noodzakelijk is voor het behoud van de integriteit van de persoon van de minderjarige. 13

14 Rechtbanken van eerste aanleg Jaar 2015 Jeugdgriffie (Protectionele zaken) PROTECTIONEEL BURGERLIJK Protectionele zaken ingeleid vanaf 1 januari 2015 Navolgende vorderingen Opnames ter observatie Burgerlijke belangen Beroepen GAS-boetes 3 e deel kinderbijslag Zaken Beslissingen Vonnissen Beslissingen (zitting) Beschikkingen Alternatieve maatregelen Opheffing dossier Andere Eindvonnissen Verzending dossier Uit handen geving ingeleid vanaf 1 jan 2015 Beslissingen Openbare instelling open gesloten Plaatsingen Privépersonen Privéinstelling Voormalig federale instelling Privé instelling (psychiatrie) Andere instelling Niet gespecifieerd Niet opgenomen in deze publicatie Statistische onderverdeling 14

15 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 I. Protectioneel Ten aanzien van de ouders Nieuw ingeschreven zaken Ten aanzien van de minderjarigen MOF VOS VOS hoogdringen dheid Aantal burgerlijke partijen Aantal minderjarigen reeds onder toezicht van de jeugdrechter RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

16 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 Ten aanzien van de ouders: beslissingen I. Protectioneel aantal beslissingen Vonnissen en tussenvonnissen Beschikkingen Beslissingen (zitting) Eindvonnissen RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

17 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 Ten aanzien van de minderjarigen: beslissingen I. Protectioneel aantal beslissingen Aantal navolgende vorderingen Vonnissen en tussenvonnissen Beschikkingen Beslissingen (zitting) RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

18 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 I. Protectioneel Ten aanzien van de minderjarigen verzending dossier Eindvonnissen opheffing dossier uit handen geven Alternatieve maatregelen en herzieningen art. 60 alternatieve maatregelen (zonder artikel 60) alternatieve maatregelen (incl. art. 60) RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

19 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 MOF (art Wet 8/4/1965) I. Protectioneel aantal maatregelen Aantal navolgende vorderingen Vonnissen en tussenvonnis-sen Beschikkingen Beslissingen zitting Eindvonnissen aantal eindvonnissen RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

20 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 MOF (art Wet 8/4/1965) POS / VOS I. Protectioneel verzending dossier Eindvonnissen opheffing dossier uit handen geven aantal beslissingen Aantal navolgende vorderingen Vonnissen en tussenvonnis-sen RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

21 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 POS / VOS I. Protectioneel Beschikkingen Beslissingen (zitting) aantal eindvonnissen Eindvonnissen verzending dossier opheffing dossier RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

22 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 POS/VOS hoogdringendheid I. Protectioneel aantal beslissingen Aantal navolgende vorderingen Vonnissen Beschikkingen Beslissingen (zitting) RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

23 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 I. Protectioneel aantal eindvonnissen POS/VOS hoogdringendheid Eindvonnissen verzending dossier opheffing dossier 3e gedeelte kinderbijslag nieuwe zaken beschikkingen RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

24 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 Aantal plaatsingen bij privépersonen I. Protectioneel Opnames ter observatie Oriëntatie en onthaal Gewoon Observatie Oriëntatie en onthaal Gewoon Observatie nieuw vonnis RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

25 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 in openbare instellingen open openbare instelling I. Protectioneel Oriëntatie en onthaal Gewoon Observatie Oriëntatie en onthaal Gewoon Observatie RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK

26 Rechtbank van eerste aanleg Jeugdgriffie Jaar 2015 gesloten openbare instelling in privé instellingen I. Protectioneel Oriëntatie en onthaal Gewoon Observatie Oriëntatie en onthaal Gewoon Observatie RESSORT ANTWERPEN ANTWERPEN MECHELEN TURNHOUT HASSELT TONGEREN RESSORT BRUSSEL BRUSSEL FR BRUSSEL NL LEUVEN NIJVEL RESSORT GENT DENDERMONDE GENT OUDENAARDE BRUGGE IEPER KORTRIJK VEURNE RESSORT LUIK EUPEN HOEI LUIK VERVIERS AARLEN MARCHE - EN - F. NEUFCHATEAU DINANT NAMEN RESSORT BERGEN CHARLEROI BERGEN DOORNIK HET RIJK