TRIVIAL PURSUIT uitvindingen en ontdekkingen spelregels

Transcriptie

1 TRIVIAL PURSUIT uitvindingen en ontdekkingen spelregels Doel van het spel : Door het juist beantwoorden van vragen zo snel mogelijk de 6 vakjes van je speelschijf vullen met verschillend gekleurde deeltjes. Voorbereiding van het spel : 1. Leg het spelbord open in het midden van de tafel. 2. Leg de vragenkaarten op stapeltjes per kleur met de prenten naar boven naast het speelbord. 3. Leg de gekleurde speelschijfdeeltjes per kleur naast het speelbord. 4. Geef elke speler een lege speelschijf. Leg de gevulde speelschijven even opzij. Met grotere groepen eventueel per 2 laten spelen. De leerlingen kunnen dan overleggen over de antwoorden. 5. Elke speler kiest een pion en zet deze in het midden van het speelbord. 6. Gooi om de beurt met de dobbelsteen. Wie het hoogst gooit mag met het spel beginnen. Spelregels : 1. Gooi met de dobbelsteen en verplaats je pion het gegooide aantal vakjes over het speelbord. 2. Wat moet je bij de verschillende vakjes doen? a) gekleurde vakjes : Je neemt een kaart van de stapel met die kleur. Je leest de vraag hardop voor en geeft een antwoord. Goed beantwoord = je mag naar het dichtstbijzijnde driehoekje gaan en daar nog 1 vraag beantwoorden. Fout beantwoord = je beurt is voorbij. b) vakje met gekleurde driehoek : Je neemt een kaart van de stapel met die kleur. Je leest de vraag hardop voor en geeft een antwoord. Goed beantwoord = je mag een deeltje van die kleur op je speelschijf leggen. Fout beantwoord = je beurt is voorbij. c) vakje met dobbelsteen : Je hoeft geen vraag te beantwoorden. Maar je mag nog eens gooien. d) het middenvak : Je mag zelf kiezen van welke kleur je een kaart neemt. Je leest de vraag hardop voor en geeft een antwoord. Goed beantwoord = je mag naar het driehoekje van die kleur gaan en daar nog 1 vraag beantwoorden. Fout beantwoord = je beurt is voorbij. 3. Hoe weet je of je antwoord goed is? De juf of de meester (of evt. een leerling die daar zelf voor kiest) kan de antwoorden controleren op de verbetersleutel. Maar bij een fout antwoord, mag hij/zij het juiste antwoord nog niet verklappen. 4. Wat doe je met de kaart die je net beantwoord hebt? Leg ze onderaan de stapel van die kleur. Goed opletten dus, want misschien trek jij die kaart straks zelf nog eens. 5. Wat als je speelschijf vol is? Geef je 6 verdiende deeltjes af en neem een gevulde speelschijf. Met je lege speelschijf kan je verder mee spelen. Einde van het spel : Wie heeft het meeste speelschijfdeeltjes verzameld? speelbord speelschijfdeeltjes lege speelschijf gevulde speelschijf dobbelsteen vragenkaart prent vragenkaart vraag

2 verbetersleutel TRIVIAL PURSUIT uitvindingen en ontdekkingen A1 c C1 a E1 b E12 a A2 b C2 b E2 a E13 b A3 c C3 c E3 a E14 b A4 a C4 b E4 c E15 b A5 b C5 a E5 a E16 c A6 a C6 c E6 c E17 a A7 c D1 c E7 b E18 c A8 b D2 b E8 c E19 b B1 a D3 b E9 b F1 a B2 b D4 a E10 a F2 c B3 c D5 c E11 c F3 c B4 b F4 b

3

4

5

6

7 In 3300 v.c. gebruikte men in Egypte reeds een boor. Hoe kon men meer kracht op de boor zetten? De dobbelsteen is het oudste speelgerief. In Egypte zijn dobbelstenen gevonden die meer dan 4000 jaar oud zijn. a. door aan de draden te trekken b. door een scherpere punt te gebruiken c. door tegen het stenen gewicht te duwen Waarvan werden de eerste dobbelstenen gemaakt? a. van plastiek b. uit de beenderen van dieren A 3 c. van metaal A 2 De eerste olielampen werden al jaar geleden gemaakt. Men deed olie in een uitgeholde steen en stak daar een wiek in. Waar haalden de mensen die olie vandaan? a. ze boorden naar aardolie b. ze kochten een flesje olie A 1 c. ze smolten het vet van dieren Archimedes was een belangrijk wiskundige. Toen hij een bad nam, ontdekte hij waarom een voorwerp in water lichter weegt. Wat betekent zijn bekende uitspraak EUREKA!!!? a. Ik heb het gevonden! b. Ik begrijp er niets van! Dit houten karrenwiel dateert van ongeveer 2000 v.c. De eerste wielen werden echter al rond 3500 v.c. gemaakt. Waarvoor werd een wiel in die tijd nog gebruikt? a. om te fietsen b. bij het pottenbakken c. Ik geniet van mijn bad! A 6 c. als katrol A 5 Reeds 4000 jaar geleden werd de zonnewijzer gebruikt om de tijd te meten. Hoe wordt een zonnewijzer ook nog wel genoemd? a. een schaduwklok b. een schaduwkalender c. een schaduwtijdsband A 4 De eerste tandenborstels werden al gebruikt rond 3500 v.c. Het waren houten stokjes met een gerafeld uiteinde. Hoe kwamen deze rafels (de borstel dus) aan het stokje? a. door er met een hamer op te slaan b. door erop te kauwen De eerste geldstukken werden gebruikt in 687 v.c. Net zoals nu kon je ze ruilen voor dingen die je nodig had. Welke munt was toen het meeste waard? a. de grootste munt b. de dikste munt c. door er met een mes in te snijden A 8 c. de zwaarste munt A 7

8

9 De Romeinen waren meesters in het bouwen van aquaducten. Deze bouwwerken zagen eruit als bruggen. Waarvoor dienden ze? a. om sneller van de ene berg naar de andere Het eergetouw is de voorganger van de moderne ploeg. Dit landbouwwerktuig werd reeds in 300 v.c. gebruikt. Wie trok het eergetouw toen vooruit? Als je arts wordt, moet je de eed van Hippocrates afleggen. Rond 400 v.c. was deze man een van de grondleggers van de moderne geneeskunde. Waarom was hij zo belangrijk? te kunnen lopen a. Hij ontdekte dat ziek zijn geen straf van a. een mens de goden is. b. om bij een rivier te kunnen oversteken b. een os b. Hij kon alle zieken genezen. c. om het water uit de bergen tot B 3 c. een tractor B 2 B 1 in de steden te laten lopen c. Hij was nooit ziek. De centrale verwarming is een uitvinding die ontstond bij de Romeinen. Ze maakten een vuur en de warme lucht werd onder het huis verspreid. Welke verwarmingstechniek van nu is daarop gebaseerd? a. de houtkachel b. de vloerverwarming B 4 c. de open haard Leonardo da Vinci ( ) was een wetenschappelijk genie en een groot kunstenaar. Hij maakte talrijke schetsen voor allerlei toestellen die pas veel later echt zouden gemaakt worden. Waarom kon hij ze zelf nog niet maken? a. hij had er het geld niet voor C 3 b. hij had er geen tijd voor c. de techniek stond toen nog niet zo ver Het eerste kompas bestond uit de vorm van een visje dat op een laagje water dreef. In 1190 kwam het toestelletje over van China naar Europa. Buskruit wordt nu gebruikt voor het maken van bijvoorbeeld vuurwerk. Het buskruit werd in de 8 ste eeuw uitgevonden. Door welk volk? Waarvan is de naald van een kompas gemaakt? a. plastiek b. metaal c. hout C 2 a. de Chinezen b. de Belgen c. de Indianen C 1

10

11 De oudste bril die teruggevonden werd, werd gemaakt op het einde van de 14 de eeuw. Maar de eerste bril werd al in 1285 gemaakt. Uit welk materiaal bestond het montuur toen? a. uit steen b. uit ijzer Gutenberg vond in 1450 de boekdrukkunst uit. Hij was de eerste die losse lettertjes gebruikte om de teksten samen te stellen. Wat was het eerste boek dat hij drukte? a. de Bijbel b. een atlas Columbus was een Spaanse zeevaarder. Hij wilde een reis naar India in Azië maken. Toen hij in 1492 dacht dat hij daar aangekomen was, noemde hij de mensen daar Indianen. Maar in werkelijkheid had hij een nieuw werelddeel ontdekt. Welk? a. Europa b. Amerika c. uit hout C 6 c. een woordenboek C 5 c. Afrika C 4 Galilei kreeg in 1633 levenslang huisarrest van de Kerk. Hij moest ontkennen dat zijn ontdekking waar was, anders zou hij als ketter naar de brandstapel worden gebracht. Wat had hij ontdekt? a. dat je door een telescoop de sterren kan zien b. dat de aarde rond de zon draait c. dat je naar de maan kan vliegen D3 In 1783 sturen de gebroeders Montgolfier hun eerste luchtballon de hoogte in. Na 8 min. landde de ballon veilig 3 km verderop. Wie waren die passagiers? a. de gebroeders Montgolfier zelf b. een schaap, een haan en een eend c. niemand D2 De eerste stoomlocomotief reed in het begin van de 19 de eeuw. De TGV nu haalt een snelheid van meer dan 500 km/u. Hoe snel reed de eerste stoomlocomotief? a. 80 km/u. b. 50 km/u. c. 8 km/u. D1 Newton ontdekte in de 17 de eeuw hoe een regenboog gevormd wordt. Hij bewees dit door een lichtstraal op een glazen prisma te laten vallen. Wat werkt er in het echt net als dat prisma? a. sneeuwvlokken b. een spiegel c. regendruppels D5 In de toverlantaarn werd een glazen plaatje met geschilderde tekeningen geschoven. Het kon o.a. worden gebruikt bij het vertellen van een verhaal. Hoe werd het licht in de eerste toverlantaarns uit de 17 de eeuw voorzien? a. met een kaars b. met een gloeilamp D4 c. met zonnelicht

12

13 De eerste elektrische wasmachine werd uitgevonden in Hoe waste men dan in de jaren daarvoor? a. Er was al een wasmachine, maar die moest men met de hand laten draaien. b. Men schrobde de was op een houten plaat. E3 c. Men waste in een rivier. Het eerste zweefvliegtuig dat ook echt de lucht inging, werd gebouwd in Hoe heet de sport waarbij men nu een gelijkaardig toestel gebruikt? a. deltavliegen b. paragliding [ para-glaaj-ding ] c. parachutespringen E2 In 1881 werd de gloeilamp uitgevonden door Edison. Dit was de eerste lamp die werkte op : a. water b. elektriciteit c. olie E1 De geschiedenis van de fiets begint in 1816 met de eerste bestuurbare loopfiets. Wat had deze fiets nog niet? a. een stuur b. een zadel De allereerste stofzuiger uit 1900 was zo groot en zwaar dat hij door een paard vooruit moest worden getrokken. Hoe kon je je huis dan stofzuigen? a. een bedrijf kwam dit voor jou doen b. je zette de stofzuiger in de stal c. je liet dit werkje over aan de meid De eerste filmvoorstelling vond plaats in 1895 in Parijs. Het was een zwart-wit-film van de gebroeders Lumière. Waar kwam de muziek bij de eerste films vandaan? a. uit een CD-speler b. uit een cassetterecorder c. trappers en een ketting E6 E5 c. van een levend orkest E4 Het eerste telefoongesprek werd in 1876 gevoerd. Wie was de uitvinder van de telefoon? a. Morse b. Bell c. Marconi In 1846 vond Morse de eerste elektrische telegraaf uit. Daarvoor ontwikkelde hij het Morse-alfabet. Wat betekent dit Morse-signaal : _? a. PAP b. BIB c. S.O.S. De gebroeders Wright [raait] gingen in 1903 voor het eerst met een motorvliegtuig de lucht in. Het was gebouwd met latten, zeilen, fietswielen en pianosnaren. Welk beroep hadden deze mannen? a. piloot b. fietsenmaker E9 E8 c. astronaut E7

14

15 Vroeger werden zieken en gewonden zonder verdoving geopereerd. Een pijnlijke zaak! In 1846 gebeurde de eerste operatie onder verdoving door een Amerikaanse tandarts. Welk verdovend middel werd er toen gebruikt? a. het ontsmettingsmiddel ether b. eau de cologne E12 c. een borrel jenever De eerste Zeppelin maakte in 1900 een vlucht van 18 min. Het is een soort luchtballon, maar dan met een motor. Wat was er zo gevaarlijk aan dit toestel? a. de motor was te klein b. de Zeppelin had geen ramen c. hij bevatte een ontplofbaar gas E11 Karl Benz maakte in 1885 de eerste auto die op benzine reed. Hij werkte later samen met een andere autofabrikant. Oorspronkelijk werden de beide namen samen gebruikt. Welk automerk wordt hier bedoeld? a. Mercedes b. BMW E10 c. Audi Het is nog niet zó lang geleden dat de mensen Het eerste verkeerslicht werd in 1914 in gebruik In 1810 vindt een Engelsman het bewaren van geloofden dat Adam en Eva de eerste mensen genomen. Oorspronkelijk had een verkeerslicht voedsel in blik uit. Maar pas in 1930 werd de waren. Pas in 1859 toonde Darwin aan dat de slechts 2 lampen. Welke kleur was er toen nog blikopener uitgevonden. mens afstamt van de aap. Van welke apensoort? niet bij? Hoe opende men voorheen een blik? a. de gorilla a. rood a. met een nijptang b. de chimpansee b. oranje b. met een beitel en een hamer E15 c. de orang-oetans c. groen c. met een hakmes E14 E13 De eerste radio werd 1895 gebruikt in de scheepvaart en werkte met Morse-tekens. Pas in 1902 kon ook de menselijke stem via de radio gehoord worden. Waarvoor diende de hoorn bij deze radio? a. als versiering John Walker ontwierp in 1827 de lucifer. Welke brandbare stof bevat het kopje van een lucifer? a. zwavel De eerste rolschaatsen werden ontworpen in De wieltjes stonden onder een plaatje waar je je voet op moest zetten. Waarvan was dat plaatje gemaakt? a. van metaal b. als micro b. olie b. van plastiek E18 E17 c. als luidspreker c. benzine c. van hout E16

16

17 Elk jaar worden 5 Nobelprijzen uitgereikt aan mensen die iets belangrijks hebben gedaan voor de samenleving. Dit stond in het testament van Alfred Nobel, die zelf in 1866 het dynamiet uitvond. Wat betekent het woord dynamiet? a. zwak b. krachtig c. ontploffen E19 Het computertijdperk begon in Nochtans was er 100 jaar eerder al een ontwerp voor een computer gemaakt, maar die werd nooit gebouwd. Hoe groot was de eerste computer? a. zo groot als een tafel b. zo groot als een kleerkast c. zo groot als een kamer F3 De eerste PC werd ontworpen in Wat betekent de afkorting PC? a. prachtige computer b. prima computer c. personal computer F2 Sinds 1993 kan iedereen gebruik maken van een GPS. Maar de eerste GPS werd al in 1974 door het Amerikaanse leger in gebruik genomen. Welk toestel is nodig opdat je GPS jou de weg kan wijzen? a. een satelliet b. een telescoop F1 c. een digitaal fototoestel Sinds het einde van de 20 ste eeuw beseffen de mensen dat ze meer milieuvriendelijke producten moeten maken. Welk milieuvriendelijk product wordt sinds 1990 uit deze koolzaadbloempjes gemaakt? a. afwasmiddel b. autobrandstof c. kernenergie F4