Informatieverstrekking en patiëntgerichtheid. Achtergrond. Tot wie richt de richtlijn zich (niet)
|
|
- Michiel Cools
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Welke onderzoeken zijn aanbevolen bij een zwangerschap? Update van de klinische richtlijn voor prenatale zorg van 2004 door het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) Samenvatting gebaseerd op het synthese rapport (KCE rapport 248AS) te vinden op de website van het KCE, bij publicaties Gyselaers W., Jonckheer P., Ahmadzai N., Ansari M.T., Carville S., Dworzynski K., Gaudet L., Glen J., Jones K., Miller P., Tetzlaff J.M., Alexander S., Allegaert K., Beeckman K., Ceysens G., Christiane Y., De Ronne N., de Thysebaert B., Dekker N., Denys A., Eeckeleers P., Hernandez A., Mathieu E., Seuntjens L., Verleye L., Stordeur S. (2015). What are the recommended clinical assessment and screening tests during pregnancy?. Good Clinical Practice (GCP) Brussels: Belgian Health Care Knowledge Centre (KCE). KCE Reports 248. D/2015/10.273/58. Achtergrond Het doel van de richtlijn prenatale zorg is opvolgen van vrouwen met een LAAG risico zwangerschap. Daarnaast was het doel van het KCE een lijst met risicofactoren op te stellen voor vrouwen die bijkomende opvolging nodig hebben. Dertig en uit de richtlijn van 2004 werden geherevalueerd, voor 10 topics werd een volledige literatuurstudie gemaakt (nieuwe onderzoeksvragen). In januari 2014 werd een eerste stakeholder- en richtlijnontwikkelingsgroep (GDG) meeting gehouden, de eigenijke literatuurstudie startte in mei 2014 en liep tot februari Deze studie werd ondersteund door 6 GDG meetings. In maart 2015 werd een tweede GDG en stakeholder meeting gehouden ter validatie van de resultaten. Eind juni 2015 werd de richtlijn gepubliceerd. Tot wie richt de richtlijn zich (niet) De richtlijn betreft de prenatale onderzoeken die aan alle zwangere vrouwen worden gegeven, onafhankelijk van de individuele risicofactoren. De aanwezigheid van een factor die een matig tot hoog risico voor moeder en/of kind impliceert, vraagt een hogere alertheid van de zorgverstrekker en kan zich vertalen in bijkomende onderzoeken of zorg (tabel Prof. dr. Katrien Beeckman, vroedvrouw, Nursing and Midwifery research group, UZ Brussel & Vrije Universiteit Brussel 1). Deze maken geen deel uit van de richtlijn. De richtlijn bevat ook geen algemene adviezen over levensstijl of voeding voor zwangere vrouwen. De lijst met risicofactoren die extra zorg kunnen vereisen werd samengesteld op basis van de KCE richtlijn in 2004, de NICE richtlijn in 2008 en de Australische richtlijn 2014 voor prenatale zorg. Informatieverstrekking en patiëntgerichtheid In de nieuwe richtlijn aanbevolen onderzoeken bij zwangerschap werd de focus gelegd op de klinische zorg. Het geven van informatie aan de zwangere wordt zeker en vast erkend als zijnde van cruciaal belang. De tijdspanne voor het uitvoeren van de review liet niet toe hier zelf onderzoek rond te voeren, het KCE rapport 2015 verwijst hiervoor dan ook naar de Australische richtlijnen 2014 en de NICE richtlijnen van Volgende en zijn terug te vinden in de samenvatting van het KCE rapport 248As, 2015: Ondersteun en begeleid vrouwen en hun partners bij het voorbereiden op en het doormaken van de zwangerschap, de geboorte en het ouderschap. Bied aan alle vrouwen toegankelijke, wetenschappelijk onderbouwde informatie aan en moedig ze aan om deel te nemen aan beslissin- Het is belangrijk dat vrouwen de mogelijkheid krijgen om weloverwogen beslissingen te nemen rond hun zorg en behandeling, samen met hun zorgverleners. 287
2 Algemene informatie Leeftijd < 18 jaar of > 40 jaar Late prenatale zorg (1ste prenatale consultatie na 20 weken) Gebrek aan sociale steun, huiselijk geweld, psychosociale kwetsbaarheid Gebruik van geneesmiddelen Immunisatiestatus (het ontbreken van vaccinaties tegen Hepatititis B, rode hond en/of het ontbreken van een voorgeschiedenis van rode hond, waterpokken, toxoplasmose, cytomegalovirus) Obesitas (body mass index (BMI) van 35 kg/m² of meer bij eerste contact) of ondergewicht (BMI <= 18kg/m² bij eerste contact) Levensstijlfactoren Druggebruik Alcoholgebruik Actief en/of passief roken Seksueel risicogedrag (voor SOA) Familiale voorgeschiedenis Familiale ziekten of genetische aandoeningen Persoonlijke voorgeschiedenis Alle reeds bestaande aandoeningen of chirurgische ingrepen die een impact kunnen hebben op de zwangerschap, waaronder: obesitas of ondergewicht; diabetes; endocriene stoornissen; auto-immuunstoornissen; hart- en vaatziekten; longziekten; nierziekten; leverziekten; bloedziekten; maligniteit; neurologische stoornissen; psychiatrische stoornissen. Gynaecologische voorgeschiedenis Baarmoederpathologie (congenitale afwijking, abnormale cervixcytologie) Uteriene chirurgie (bv keizersnede, myomectomie of conisatie) Genitale verminking Ervaringen bij eerdere zwangerschappen Drie of meer gedocumenteerde miskramen Zwangerschapsgeïnduceerd hypertensie, preëclampsie en HELLP-syndroom Zwangerschapsdiabetes Postpartumpsychose / postpartumdepressie Rhesus-iso-immunisatie of andere belangrijke bloedgroepantistoffen Vroeggeboorte Meerlingzwangerschap Grote multipariteit (pariteit vier of meer) Ernstige perinatale morbiditeit (congenitaal of verworven) Tabel 1: risicofactoren die kunnen leiden tot meer zorg, overgenomen uit KCE rapport 248As, 2015 Tijdschrift voor 288 VROEDVROUWEN
3 gen in verband met hun zorg. Het is belangrijk dat vrouwen de mogelijkheid krijgen om weloverwogen beslissingen te nemen rond hun zorg en behandeling, samen met hun zorgverleners. Overweeg om een synthese van de gesprekken en de beslissingen te noteren in een verslag dat gemakkelijk beschikbaar is voor de verschillende zorgverleners. Overweeg om het eerste prenataal bezoek langer te laten duren dan de meeste latere bezoeken, dit omwille van de grote hoeveelheid informatie die dient uitgewisseld te worden. Klinische en Voor 24 en uit 2004 werd een update uitgevoerd, deze gebeurde op basis van het ADAPTE-proces waarbij de Australische richtlijn van 2014 als basis diende. Voor 10 onderwerpen werd een volledige systematische review van de literatuur uitgevoerd. Voor wat de sterkte van de betreft, werd het GRADE systeem toegepast (tabel 2). Hierbij wordt rekening gehouden met het evenwicht tussen alle gewenste en alle ongewenste effecten van de interventie, de kwaliteit van het beschikbare bewijsmateriaal, waarden en voorkeuren en geschatte kosten (hoewel dit laatste niet in deze update van het KCE kon opgenomen worden). Dit leidde ertoe dat een sterk of zwak kan zijn. Dit artikel focust enkel op de veranderingen in de en vergeleken met de richtlijn die in 2004 werd gepubliceerd. Op de website van het KCE staat een uitgebreidere samenvatting en het volledige rapport van de nieuwe richtlijn. Klinische onderzoeken Voor wat betreft meten van de bloeddruk, bepalen van fundushoogte, foetale houding en foetale bewegingen veranderde er niets in de richtlijn. Niveau Definitie Voor wat de opvolging van de BMI betreft, werd aan de richtlijn van 2004 toegevoegd om elke zwangere vrouw te informeren over de gewichtstoename die gepast is voor haar BMI (sterke graad van ). De en voor proteïnurie zijn gewijzigd (zwakke graad van ). Het nieuwe rapport van 2015 geeft volgende mee: Overweeg om bij zwangere vrouwen te controleren op de aanwezigheid van proteïnurie tijdens de eerste consultatie om nierziekten en aandoeningen van de urinewegen te identificeren. Na 20 weken zwangerschap kunt u tijdens elke consultatie, in combinatie met het meten van de bloeddruk, controleren op de aanwezigheid van proteïnurie om een eventuele diagnose van preëclampsie uitgebreider te documenteren. De teststroken die in België worden gebruikt, laten vaak ook toe andere elementen te meten, zoals nitrieten. Technische onderzoeken Voor wat betreft de technische onderzoeken werd niets gewijzigd met betrekking tot de echografie tijdens het tweede trimester. De en voor foetale hartauscultatie, echografie in eerste en derde trimister werden licht gewijzigd door middel van een update. De en luiden: Hartauscultatie: Overweeg om, vanaf de 12 de week van de zwangerschap, de hartslag van de foetus op te sporen tijdens elke consultatie met behulp van Doppler-auscultatie. Dit onderzoek bevestigt dat de foetus in leven is. Echografie tijdens eerste trimester: Stel aan elke zwangere vrouw voor om een echografie te verrichten tussen 11 weken en 13 weken en 6 dagen zwangerschap, meer bepaald om de zwangerschapsduur te bepalen en meerlingzwangerschappen te kunnen vaststellen. Een goede kennis van de De gewenste effecten van een interventie wegen duidelijk op tegen de ongewenste effecten (de interventie moet in de praktijk gebracht worden), of de ongewenste effecten van een interventie wegen duidelijk op tegen de gewenste effecten (de interventie moet niet in de praktijk gebracht worden). De gewenste effecten van een interventie wegen waarschijnlijk op tegen de ongewenste effecten (de interventie moet waarschijnlijk in de praktijk gebracht worden), of de ongewenste effecten van een interventie wegen waarschijnlijk op tegen de gewenste effecten (de interventie moet waarschijnlijk niet in de praktijk gebracht worden). Tabel 2: graad van volgens het GRADE-systeem, overgenomen uit KCE rapport 248As 289
4 Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs om routinematig een serologisch onderzoek uit te voeren naar antistoffen tegen het cytomegalovirus voor en/of tijdens de zwangerschap. Een éénmalig serologisch onderzoek, bij voorkeur voor de zwangerschap, kan nuttig zijn als dit vrouwen kan motiveren tot het nemen van preventieve maatregelen en als (relatieve) geruststelling bij bestaande immuniteit. Indien serologisch onderzoek naar cytomegalovirus infecties wordt uitgevoerd, moeten zwangere vrouwen en hun partners vooraf hun toestemming verlenen na voldoende in detail geïnformeerd te zijn over de mogelijke gevolgen. Hoewel overtuigend wetenschappelijk bewijs ontbreekt, is het aan te raden om primaire preventiemaatregelen te bespreken, om het risico op een CMV infectie te verminderen, zoals: was regelmatig uw handen, in het bijzonder na contact met speeksel of urine van kleine kinderen (bijvoorbeeld luiers) of draag beschermende handschoenen bij het wisselen van luiers of contact met vuile was van kleine kinderen; reinig geregeld speelgoed, werkbladen en andere oppervlakken die in contact komen met lichamelijke vloeistoffen van jonge kinderen. Beleids Het is aanbevolen om bijkomende data over de diagnostische accuraatheid van serologische testen, de voorspellende waarde en veiligheid van vruchtwaterpuncties en beeldvorming, het klinisch verloop van congenitale infecties en de schadelijke effecten van screening voor gezonde zwangerschappen te verzamelen in een Belgisch register, om de voor- en nadelen, zowel op korte als op lange termijn, beter te kunnen evalueren. Tabel 3: en voor Cytomegalovirus, overgenomen uit het KCE rapport 248As, 2015 Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs om routinematig een serologisch onderzoek naar antistoffen voor toxoplasmose op verschillende tijdstippen in de zwangerschap aan te bevelen. Een eenmalig serologisch onderzoek voor of aan het begin van de zwangerschap kan nuttig zijn in de mate dat dit niet-immune vrouwen kan motiveren voor het nemen van preventieve maatregelen en immune vrouwen kan geruststellen. Hoewel overtuigend wetenschappelijk bewijs ontbreekt, is het aan te raden om primaire preventiemaatregelen om het risico op een toxoplasmose infectie te verminderen, te bespreken, zoals: het wassen van de handen vóór het bewerken van voedsel; grondig wassen van alle groenten en fruit inclusief voorverpakte salades; het voldoende verhitten van vlees en bereide maaltijden; het dragen van handschoenen bij het tuinieren en het grondig wassen van de handen achteraf; het vermijden van contact met uitwerpselen van katten. Tabel 4: en voor screenen naar Toxoplasmose, overgenomen uit KCE rapport 248As, 2015 Stel aan alle zwangere vrouwen voor om tussen de 35 ste en 37 ste week een vaginale en rectale cultuur af te nemen voor de opsporing van groep B streptokokken (GBS), tenzij: een vorig kind een invasieve GBS ziekte doormaakte; een GBS bacteriurie werd opgespoord tijdens de huidige zwangerschap of; de bevalling plaatsvindt voor 37 weken. In deze drie gevallen kan intrapartale toediening van antibiotica gestart worden onafhankelijk van het resultaat van de culturen. Tabel 5: en voor Groep B Streptokokken, overgenomen uit KCE rapport 248As, 2015 Tijdschrift voor 290 VROEDVROUWEN
5 zwangerschapsduur verbetert bijv. de resultaten van onderzoeken voor het screenen op een eventueel Syndroom van Down en kan het aantal inducties veroorzaakt door fouten in het bepalen van de zwangerschapsduur verminderen. Echografie tijdens derde trimester: Overweeg om tijdens het 3 de trimester een echografie uit te voeren om de positie van de foetus na te gaan, eventuele groeiafwijkingen vast te stellen en zo nodig de placentalokalisatie te verifiëren. Bloedanalyses De en voor bepalen van bloedgroep, rhesusfactor en irreguliere erytrocytenantistoffen alsook de en voor hemoglobinopathieen bleven gelijk. Voor anemie werd in 2004 het volgende aanbevolen: Stel aan elke zwangere vrouw voor om de eventuele aanwezigheid van anemie te testen in het begin van de zwangerschap. Het is eveneens nuttig om, naast het hemoglobinegehalte, MCV (gemiddeld corpusculair volume), MCH (gemiddeld corpusculair hemoglobine) en MCHC (gemiddelde corpusculaire hemoglobineconcentratie) te meten. Een tweede onderzoek aan het begin van het 3 de trimester kan aangewezen zijn met het oog op de bevalling. De richtlijn van 2015 voegt volgende toe: De bepaling van witte bloedcellen en bloedplaatjes is niet bewezen nuttig tijdens de zwangerschap. In België wordt deze test echter vaak routinematig uitgevoerd door het laboratorium bij een bloedname voor het opsporen van anemie. Screenen naar infecties De voor screenen naar syfillis werd niet gewijzigd ten aanzien van Alle andere en met betrekking tot screenen naar infectie ziekten werden ofwel licht bijgestuurd ofwel volledig vernieuwd. en voor screenen op cytmegalovirus (CMV), toxoplasmose, chlamydia en groep B streptokokken zijn het resultaat van een volledige literatuur review. Met betrekking tot chlamydia beveelt het KCE rapport uit 2015 aan om niet aan elke zwangere vrouw routinematig voor te stellen om te screenen naar chlamydia trachomatis (zwakke ). We nemen het resultaat van deze en over uit het KCE rapport 248As, 2015 (tabel 3, 4, 5). Voor de infectieziekten Hepatitis B, Hepatitis C, Human Immodeficiency virus, Rubella, Herpes simplex, Varicella en asymptomatische bacteriële vaginose werden de en van 2004 licht gewijzigd. De richtlijn van 2015 zegt het volgende: Stel aan zwangere vrouwen van wie de immunologische status omtrent Hepatitis B niet gekend is, voor om te testen op de eventuele aanwezigheid van HbsAg gezien er een doeltreffende postnatale interventie bestaat om het risico van moeder-kind transmissie te verminderen. Stel niet routinematig aan elke zwangere voruw voor om een serologisch onderzoek voor Hepatitis C te verrichten. Stel aan elke zwangere vrouw een HIV-test voor aan het begin van de zwangerschap na het nut ervan te hebben uitgelegd. Stel aan zwangere vrouwen van wie de immunologische status niet gekend is, voor om te testen op IgG antilichamen tegen Rubella. Dit maakt mogelijk om de vrouwen te identificeren die niet geïmmuniseerd zijn tegen Rubella, hen te adviseren om personen met huiduitslag te vermijden en eventueel een vaccinatie toe te dienen tijdens het postpartum. Stel niet routinematig aan zwangere vrouwen voor om een serologisch onderzoek voor Herpes simplex te verrichten. Overweeg om bij zwangere vrouwen met een negatieve anamnese voor Varicella in de voorgeschiedenis, een serologisch onderzoek te verrichten naar IgG-antilichamen tegen Varicella. Niet-immune zwangere vrouwen vermijden best contact met personen die varicella doormaken. Stel niet routinematig aan zwangere vrouwen voor een test uit te voeren voor asymptomatische bacteriële vaginose. De gegevens van het onderzoek suggereren namelijk dat de detectie en behandeling van asymptomatische bacteriële vaginose bij zwangere vrouwen met een laag risico niets verandert aan het risico op vroeggeboorte. Sceening naar klinische problemen bij de moeder Zowel voor zwangerschapsdiabetes, screenen voor hypothyroïdie als vitamine D-deficiëntie werd een volledige literatuurstudie uitgevoerd. Het besluit van deze studie is dat het KCE aanbeveelt aan de zwangere vrouwen niet routinematig voor te stellen om te screenen naar hypothyroïdie indien er geen risicofactoren zijn voor schildklierpathologie (zwakke graad van ). Ook voor wat betreft vitamine D-deficiëntie beveelt het KCE aan om niet voor te stellen te screenen voor vita- 291
6 Bied zwangere vrouwen met een verhoogd risico een screeningstest voor zwangerschapsdiabetes aan tussen 24 en 28 weken. Overweeg een screeningstest voor zwangerschapsdiabetes bij zwangere vrouwen zonder risicofactor voor zwangerschapsdiabetes. Beleids Er is momenteel onvoldoende bewijs om de twee-stappen screening op zwangerschapsdiabetes algemeen te vervangen door een ander type van screening of door andere drempelwaarden. De International Association of Diabetes and Pregnancy Study Groups (IADPSG) criteria worden bij voorkeur enkel gebruikt in het kader van research en het verzamelen van klinische gegevens. Tabel 6: en voor screenen voor zwangerschapsdiabetes, overgenomen uit KCE rapport 248As, 2015 mine D-deficiëntie bij zwangere vrouwen (sterke ). Daarnaast beveelt de richtlijn ook aan om niet routinematige voor te stellen om vitamine D-supplementen in te nemen tijdens de zwangerschap (zwakke graad van ). Voor wat betreft het screenen voor zwangerschapsdiabetes werd een systematisch literatuuronderzoek uitgevoerd, op basis daarvan omvat de richtlijn onderstaande en. Screenen naar specifieke zwangerschapsgerelateerde risico s In het kader van de update van de prenatale richtlijn van 2004 werd in 2015 ook een volledige literatuurstudie uitgevoerd omtrent de prenatale opsporing van het risico op vroeggeboorte. Dit leidde tot nieuwe en. De nieuwe richtlijn beveelt aan om niet te screenen naar een verhoogd risico op vroeggeboorte door middel van herhaald vaginaal toucher (sterke graad van ). Verder Figuur 1: overzicht van de prenatale opvolging, overgenomen uit KCE rapport 248As, 2015 Tijdschrift voor 292 VROEDVROUWEN
7 formuleert de KCE richlijn een op beleidsniveau. Hierbij zegt het KCE rapport 248As dat primaire screening naar een verhoogd risico op vroeggeboorte door het echografisch meten van de cervicale lengte bij vrouwen zonder verhoogd risico niet is aangewezen, tenzij dit kadert in een research project (zwakke graad van ). In het kader van risico opsporing van preëclampsie bij een laag risico zwangere vrouw werd door het KCE ook een volledige literatuurstudie uitgevoerd. Als resultaat omvat de richtlijn volgende beleids: Er is geen evidentie om een te formuleren inzake bijkomende echografische screening (naast de routine screening door middel van anamnese en fysisch onderzoek) bij zwangere vrouwen zonder verhoogd risico op preëclampsie. Primaire screening voor risico op preëclampsie bij vrouwen zonder verhoogd risico is niet aangewezen buiten het kader van research (geen evidentie voorhanden, geen graad van ). Voor wat betreft het bewaken van zwangerschappen na de verwachte bevallingsdatum leverde een volledige literatuur zoekopdracht volgende op: Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs om routinematig elektronische foetale hartslag monitoring (cardiotocografie) of echografie uit te voeren voor evaluatie van het foetaal welzijn bij vrouwen met een ongecompliceerde zwangerschap die de verwachte bevallingsdatum minder dan 1 week hebben overschreden (zeer laag niveau van bewijskracht). Overzicht van de prenatale opvolging Het KCE rapport voorziet in een overzicht van de aanbevolen onderzoeken bij een normale zwangerschap (figuur 1). Referenties Lodewyckx K, Peeters G, Spitz B, Blot S, Temmerman M, Zhang W,et al. (2004). National recommandation for prenatal care. A base for a clinical pathway aimed at following pregnancy. Good Clinical Practice (GCP). Brussels: Belgian Health Care Knowledge Centre (KCE); 24/12/2004. KCE Reports 6 Available from: National Institute for Health and Care Excellence (NICE). (2008). Antenatal care (CG62). Clinical Guideline. London: National Collaborating Centre for Women s and Children s Health. Australian Health Ministers Advisory Council. (2015). Clinical Practice Guidelines: Antenatal Care Module II. Australian Government Department of Health, Canberra. Available from: OPROEP AAN DE VROEDVROUWEN Ben jij geïnteresseerd om je in te zetten voor ons bijzonder beroep? Dan willen we je uitnodigen tijdens een overleg binnen één van onze werkgroepen (info over de werkgroepen vind je onder Werkgroepen op de site Interesse in de werkgroep? Werkgroep Bijscholing Werkgroep Wetenschappelijk Onderzoek Werkgroep Opleiding (ook vanuit het werkveld hartelijk welkom!) Werkgroep Fysiologie Werkgroep Profilering Redactieraad Werkgroep Zelfstandige Vroedvrouwen Vroedvrouwen Verleggen Grenzen Werkgroep Hoofdvroedvrouwen Laat even weten via info@vlov.be. Onze secretaresse zal je uitnodigen voor de werkgroep die jou interesseert. We verwelkomen je graag en willen samen met jou verder werken aan een sterke vroedvrouw in Vlaanderen/België. Onze Raad van Bestuur staat open voor de geïnteresseerden om mee te volgen. Interesse? We nodigen je uit op de volgende overlegmomenten; laat even weten via info@vlov.be. 293
WELKE ONDERZOEKEN ZIJN AANBEVOLEN BIJ EEN ZWANGERSCHAP?
KCE RAPPORT 248AS SYNTHESE WELKE ONDERZOEKEN ZIJN AANBEVOLEN BIJ EEN ZWANGERSCHAP? 2015 www.kce.fgov.be KCE RAPPORT 248AS GOOD CLINICAL PRACTICE SYNTHESE WELKE ONDERZOEKEN ZIJN AANBEVOLEN BIJ EEN ZWANGERSCHAP?
Nadere informatieKlinische biologie : Sensibiliseringscampagne voor de voorschrijvers. RIZIV Dienst voor geneeskundige verzorging
Klinische biologie : Sensibiliseringscampagne voor de voorschrijvers RIZIV Dienst voor geneeskundige verzorging info-rdq@riziv.fgov.be Oktober 2011 1 Programma Klinische biologie Waarom een sensibiliseringscampagne?
Nadere informatieLOK-toetsing. Zwangerschapsbegeleiding Wat zegt de richtlijn?
LOK-toetsing Zwangerschapsbegeleiding Wat zegt de richtlijn? Inleiding Voorstelling van: - de expert/auteur - het programma/verloop van de avond Voorbereiding: - Kennistoets Verloop van de avond Tijd Verantwoordelijke
Nadere informatieZwangerschapsopvolging door de vroedvrouw
Zwangerschapsopvolging door de vroedvrouw Elke Van Den Bergh Zelfstandige vroedvrouw Zwanger in Brussel Planning workshop Introductie Motivatie voordracht Verloop van workshop Bestaande richtlijnen Hoe
Nadere informatiePLATFORM KWALITEITSPROMOTIE RIZIV IMA KCE BEROEPSORGANISATIES WETENSCHAPPELIJKE VERENIGINGEN PRENATALE ZORG
PLATFORM KWALITEITSPROMOTIE RIZIV IMA KCE BEROEPSORGANISATIES WETENSCHAPPELIJKE VERENIGINGEN Dr. *************** ****************** **** ************* PRENATALE ZORG individuele feedback RIZIV nummer ambulante
Nadere informatieTwee handen op één bolle buik. Gezamenlijke zwangerschapsopvolging door uw huisarts en gynaecoloog
Twee handen op één bolle buik Gezamenlijke zwangerschapsopvolging door uw huisarts en gynaecoloog Zwanger! Van harte gefeliciteerd u bent zwanger! Om uw zwangerschap zo goed mogelijk samen te kunnen opvolgen,
Nadere informatieTweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op?
Tweede screening bij Rhc-negatieve vrouwen: Wat levert het op? 1 INHOUD PSIE programma Antistoffen Ontstaan en Risico Achtergrond Rhc-screening Doel Rhc-screening Evaluatiestudie Rhc-screening Opzet Inclusies
Nadere informatie02.03.2013. Huisartsensymposium anno 2013. HAS AZ Monica 1
Huisartsensymposium anno 2013 1 Vaccinaties en zwangerschap 2 Aanpak van frequent voorkomende pre- en postnatale problemen 3 Coördinator dr. Ilse Vleminckx Vaccinaties en zwangerschap Dr. Els Van de Poel,
Nadere informatieLut Depoorter huisarts
Lut Depoorter huisarts Gezondheid en levensstijl van vrouwen (en mannen) te inventariseren en optimaliseren voor ze zwanger worden Zo zal de zwangerschap en zeker ook de 1 ste weken van de zwangerschap
Nadere informatieDiabetes. zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Pre-zwangerschapsadvies Krijg ik een gezonde baby? De meeste vrouwen met diabetes kunnen een gezonde baby krijgen als hun diabetes goed onder controle wordt gehouden en ze in een
Nadere informatieSamenvatting. Huidig programma en criteria voor screening
Samenvatting Technologische ontwikkelingen maken het in toenemende mate mogelijk om al vroeg in de zwangerschap eventuele afwijkingen bij de foetus op te sporen. Ook zijn nieuwe testen beschikbaar die
Nadere informatieTuesday 17 April 12. intake raadpleging
intake raadpleging BFHI borstvoedingsbeleid huidcontact moeder en kind samen op de kamer borstvoeding op verzoek geen fopspeen continuïteit in borstvoeding verzekeren na ziekenhuisverblijf respect voor
Nadere informatieControles tijdens de zwangerschap
Controles tijdens de zwangerschap Tijdens de zwangerschap worden de volgende onderzoeken uitgevoerd: Beoordelen van de groei van de baarmoeder Bij elk bezoek wordt de groei van de baarmoeder nagegaan.
Nadere informatieVoorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15
Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De
Nadere informatiePREVENTIE VAN ZIEKTEN BIJ DE BABY
VERLOSKUNDE PREVENTIE VAN ZIEKTEN BIJ DE BABY bloedonderzoeken en echografie bij de zwangere vrouw hoofdgeneesheer: Prof. Dr. W. Foulon Dr. M. Laubach Dr. M. Breugelmans Dr. A. Vorsselmans U bent in verwachting
Nadere informatieSemeiologie en vaardigheden verloskunde
Semeiologie en vaardigheden verloskunde 2 e Master arts Roland Devlieger, Luc De Catte, Johan Verhaeghe, Bernard Spitz Venus in front of the mirror PP Rubens, 1613 Leerdoelen Inzicht de belangrijkste semeiologische
Nadere informatieAddendum. Nederlandse Samenvatting
Addendum A Nederlandse Samenvatting 164 Addendum Cardiovasculaire ziekten na hypertensieve aandoeningen in de zwangerschap Hypertensieve aandoeningen zijn een veelvoorkomende complicatie tijdens de zwangerschap.
Nadere informatieZORGPAD GEZAMENLIJKE ZWANGERSCHAPSBEGELEIDING HUISARTS-GYNAECOLOOG. Symposium Zorgsaam - 28 MAART 2019
ZORGPAD GEZAMENLIJKE ZWANGERSCHAPSBEGELEIDING HUISARTS-GYNAECOLOOG Symposium Zorgsaam - 28 MAART 2019 KLEINE HISTORIEK VROEGER: ZWANGERSCHAP NORMAAL DEEL VAN HET LEVEN ZWANGERSCHAP IS GEEN ZIEKTE HUISARTS
Nadere informatieFetal Origins of Socioeconomic Inequalities. in Early Childhood Health. The Generation R Study. Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING
Fetal Origins of Socioeconomic Inequalities in Early Childhood Health The Generation R Study Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING Sociaal-economische gezondheidsverschillen vormen een groot maatschappelijk
Nadere informatieBevallen in het ASZ Praktische weetjes. Informatiebrochure. I Autonome verzorgingsinstelling
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Bevallen in het ASZ Praktische weetjes. Bevallen in ASZ - praktische weetjes.indd 1 12-06-2013 14:29:18 IIVoorwoord Bevallen in ASZ - praktische weetjes.indd
Nadere informatieNIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie
NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie Waarom NIPT? In België kunnen alle zwangere vrouwen -indien gewenst- het risico dat de foetus het
Nadere informatie!!! " #$ % &! % ' ( ' )& &"
!!! " #$ % &! % ' ( ' )& &" (*+ *' !, -!-./ -- 0*! -!!1 2 ( *-!01 2 ) *!31 2 )& * -0&*!-34, 0,!, $!0,! -0 )5&- "#$ ( *-!0 6 5!!02 02 7 05! -!! -!0 -&&3 895!!01 7 : -* ; < =$> 69 - =6+ 7 2 (, 9* 7< 1?/
Nadere informatieOpvolging van de zwangerschap
Dienst Gynaecologie Verloskunde Informatie voor de patiënte Opvolging van de zwangerschap De eerste raadpleging bij de gynaecoloog gebeurt meestal rond 6 à 9 weken zwangerschap. Elke maand dient uw bloeddruk,
Nadere informatieZorgpad zwangerschapsbegeleiding WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL
Zorgpad zwangerschapsbegeleiding WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL 1 Kwaliteit en Veiligheid Wij doen mee! Onze kwaliteit aantoonbaar maken Ons ziekenhuis heeft zich geëngageerd om het accreditatielabel
Nadere informatieIN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte
IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte DEFINITIE: Vroeggeboorte: bevalling bij amenorroeduur < 37 weken Bij een zwangerschapsduur van meer dan 35 weken wordt het risico van belangrijke
Nadere informatiePrenatale screening in Nederland: historisch en geografisch perspectief Oegstgeest, 26 september 2016
Prenatale screening in Nederland: historisch en geografisch perspectief Oegstgeest, 26 september 2016 Prof.dr. Martina Cornel www.vumc.com/researchcommunitygenetics Disclosure belangen spreker Geen (potentie
Nadere informatiePreventie van veneuze trombo-embolie bij zwangere vrouwen
Preventie van veneuze trombo-embolie bij zwangere vrouwen Een van de objectieven van de «Thrombosis Guidelines Group of the BSTH (Belgian Society on Thrombosis and Haemostasis) and the BWGA (Belgian Working
Nadere informatieZORGPAD ZWANGERSCHAPS- BEGELEIDING
ZORGPAD ZWANGERSCHAPS- BEGELEIDING 1 CONTACTGEGEVENS Afsprakensecretariaat gynaecologie: 014/71 28 88 Belt u voor resultaten? Hiervoor kan u elke werkdag van 9u tot 10u en van 13u tot 14u rechtstreeks
Nadere informatieVSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties
VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties Doel Het doel van dit protocol is preventie, herkenning, optimalisering van diagnostiek en behandeling van early-onset
Nadere informatie? Petra geeft aan dat ze probeert zwanger te worden en sinds kort in een traject zit van IVF (in vitro fertilisatie).
MONDGEZONDHEID EN ZWANGERSCHAP CASUS 1 Karin de G., een 27-jarige patiënte is al van jongs af aan in de praktijk onder controle. Tot nu toe was er altijd sprake van een zeer goede mondhygiëne en zijn er
Nadere informatieAnemie en toxoplasmose gedurende de zwangerschap. Een retrospectieve studie
Masterproef master in de vroedkunde academiejaar 2009-2010 Promotor: Prof. Dr. Foulon Co-promotor: Dr. Faron Coördinator: Dhr. Deschepper Anemie en toxoplasmose gedurende de zwangerschap. Een retrospectieve
Nadere informatieRichtlijn Varicella Zoster Verloskunde 1 e en 2 e lijn
: Pagina 1 van 6 Inhoud Doel... 1 Doelgroep... 1 Definitie... 1 Varicella zoster en zwangerschap... 2 Varicella zoster en neonaten... 3 Bronnen... 4 Bijlagen... 5 Stroomdiagram 1 : Beleid bij zwangere
Nadere informatiePlasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap
Samenvatting Plasma volume expansie in ernstige hypertensieve aandoeningen van de zwangerschap Samenvatting Dit proefschrift beschrijft het effect van plasma volume expansie in de behandeling van ernstige
Nadere informatieProbably not important
Probably not important Definitie counseling Laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening Letterlijk: raadgeven Het doel van counseling is het helpen van mensen bij: Het oplossen of hanteren van problemen
Nadere informatieKLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 officieuze coördinatie Opsporen op kwalitatieve wijze van het hepatitis C virus (HCV) B 2000
KLINISCHE BIOLOGIE Art. 24bis pag. 1 "Artikel 24bis. Worden als verstrekkingen beschouwd waarvoor de bekwaming van specialist voor klinische biologie (P) vereist is : 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken
Nadere informatieBorstkankerscreening
Borstkankerscreening uit KCE reports vol.11a Voordelen en nadelen van de systematische screening Voordelen De ontwikkeling van borstkankerscreeningsprogramma s steunt op twee argumenten: o de behandeling
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Cardiovasculaire Beoordeling na Hypertensieve Afwijkingen van de Zwangerschap Hypertensieve zwangerschapscomplicaties rondom de uitgerekende datum zijn veelvoorkomende complicaties.
Nadere informatieK.B In werking B.S
K.B. 2.10.2009 In werking 1.12.2009 B.S. 20.10.2009 Artikel 24bis - KLINISCHE BIOLOGIE Wijzigen Invoegen Verwijderen 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken op genetisch materiaal van micro-organismen :
Nadere informatieGEZONDHEIDSENQUETE 2013
GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 5: PREVENTIE Stefaan Demarest, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat
Nadere informatieScreening van pasgeborenen
Screening van pasgeborenen Algemeen en prenataal Arjan Lock, arts M&G 6 november 2014 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieCongenitaal gehoorverlies en de kinderarts. CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts
Congenitaal gehoorverlies en de kinderarts CDS symposium 17 maart 2010 Margot Mulder, kinderarts Kindergeneeskundig onderzoek naar de oorzaak van het congenitaal gehoorverlies doel Patiënt: te verwachten
Nadere informatieDoel Behandeling bij Varicella Zoster virus (VZV) tijdens de zwangerschap en bij neonaat.
: Pagina 1 van 5 Doel Behandeling bij Varicella Zoster virus (VZV) tijdens de zwangerschap en bij neonaat. Doelgroep Kinderarts en gynaecoloog. Algemene aandachtspunten Overtuig je van de juiste patiënt
Nadere informatieHOOFDSTUK IV. - VERLOSSINGEN
Deze versie treedt in voege vanaf 01/02/2016 (blz. 14) HOOFDSTUK IV. - VERLOSSINGEN Art. 9. Worden als verloskundige verstrekkingen aangezien : a) wanneer daarvoor de bekwaming van vroedvrouw vereist is
Nadere informatieK.B In werking B.S
Artikel 9 VERLOSSINGEN K.B. 9.11.2015 In werking 1.2.2016 B.S. 9.12.2015 Wijzigen Invoegen Verwijderen c) wanneer daarvoor de bekwaming van geneesheer-specialist voor gynecologie en verloskunde (DG) vereist
Nadere informatieNATIONALE RICHTLIJN PRENATALE ZORG:
NATIONALE RICHTLIJN PRENATALE ZORG: EEN BASIS VOOR EEN KLINISCH PAD VOOR DE OPVOLGING VAN ZWANGERSCHAPPEN KCE reports vol. 6A Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg Centre fédéral dêexpertise des
Nadere informatieK.B B.S In werking
K.B. 18.6.2017 B.S. 29.6.2017 In werking 1.8.2017 Wijzigen Invoegen Verwijderen Artikel 24bis - KLINISCHE BIOLOGIE 1. Moleculaire Biologische Onderzoeken op genetisch materiaal van micro-organismen : 556872
Nadere informatieNIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie
NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie Waarom NIPT? In België kunnen alle zwangere vrouwen die dit wensen het risico dat de foetus het syndroom
Nadere informatieNIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie
NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie NIPT De niet-invasieve prenatale test voor trisomie Waarom NIPT? In België kunnen alle zwangere vrouwen -indien gewenst- het risico dat de foetus het
Nadere informatieOpvolgrapport Aanbeveling voor goede medische praktijkvoering actieve opsporing van chlamydia trachomatis-infecties in de huisartspraktijk
Opvolgrapport Aanbeveling voor goede medische praktijkvoering actieve opsporing van chlamydia trachomatis-infecties in de huisartspraktijk Auteur: Veronique Verhoeven Augustus 2009 Conclusie van deze opvolging
Nadere informatieWaar staan we nu? Herma Vermeulen, afdelingshoofd Pre- en Neonatale Screeningsprogramma s. PNS-congres 17 april 2018
Waar staan we nu? Herma Vermeulen, afdelingshoofd Pre- en Neonatale Screeningsprogramma s Belangen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen
Nadere informatieGood Practice aanbevelingen
Kort ziekenhuisverblijf min.48 u Goed alternatief! Na ongecompliceerde bevalling Gezonde moeder Gezonde aterme neonaat VOORWAARDEN! Kort ziekenhuisverblijf Goede zorg = veilige zorg voor moeder en kind
Nadere informatieCMV-screening bij de pasgeborene
CMV-screening bij de pasgeborene 1 Wat is CMV? Cytomegalovirus (CMV) is een veel voorkomend virus dat mensen van alle leeftijden kan besmetten. CMV komt voor in lichaamsvochten (urine, speeksel, traanvocht,
Nadere informatieZwangerschap en HBV. Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht
Zwangerschap en HBV Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht 1 Virale aandoeningen die verticaal overdraagbaar zijn HIV Hepatitis B
Nadere informatieGezondzwangerworden. be PASCALE MOKANGI, ILSE DELBAERE, HANS DE STEUR
Gezondzwangerworden. be PASCALE MOKANGI, ILSE DELBAERE, HANS DE STEUR Hoe word je gezond zwanger? De eerste 8 weken van de zwangerschap zijn cruciaal Alle organen vormen en ontwikkelen zich in deze periode
Nadere informatieWat te doen als een Italiaanse zwangere bezorgd is en een kind vreemd kijkt?
Wat te doen als een Italiaanse zwangere bezorgd is en een kind vreemd kijkt? Rebecca van Grootveld AIOS Medische Microbiologie Werkgroep Klinische Parasitologie, NVP & WAMM Toxoplasmose 2 Werkgroep klinische
Nadere informatieGedeelde zwangerschapsopvolging
Gedeelde zwangerschapsopvolging Wie? Hoe? Wanneer? H Cloetens-H Logghe Aantal weken 5w HA 9w HA 11-13w Gyn 16w HA 20-22w Gyn 24w HA 28-30 w Gyn 34w HA Anamnese en Beleving/klac Beleving/klac info hten
Nadere informatiePreventie. bij zwangere vrouwen. van veneuze trombo-embolie. Thrombosis Guidelines Group. Update 2009
Preventie van veneuze trombo-embolie bij zwangere vrouwen Aanbevelingen van de Thrombosis Guidelines Group of the Belgian Society on Thrombosis and Haemostasis and the Belgian Working Group on Angiology
Nadere informatieNiet-Invasieve Prenatale Test
Informatiebrochure voor patiënten Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT) 1. Wat is de NIPT?... 4 2. Hoe werkt de NIPT?... 4 3. Wat zijn de voordelen van de prenatale testen?... 5 4. Wat zijn de nadelen van
Nadere informatieVERLOSSINGEN Art. 9 pag. 1 officieuze coördinatie. 1. Inspuitingen : Inspuiting V Prenatale zorgen:"
VERLOSSINGEN Art. 9 pag. 1 "K.B. 20.8.1996" (in werking 1.7.1996) + "K.B. 10.6.1998" (in werking 1.7.1998) "HOOFDSTUK IV. - VERLOSSINGEN Art. 9. Worden als verloskundige verstrekkingen aangezien : a) wanneer
Nadere informatiePROTOCOL ZWANGERSCHAPSBEGELEIDING
De werkgroep zwangerschap beoogt de optimalisatie van de zorg voor zwangere vrouwen. Gynaecologen, huisartsen en vroedvrouwen maken taakafspraken en stemmen hun zorg op elkaar af. Voorlopig nemen 10 huisartsen
Nadere informatieVlaamse werkgroep Bevolkingsonderzoek
Vlaamse werkgroep Bevolkingsonderzoek 1/09/2011 ADVIES nr. 11-01 Betreft: advies aan de Vlaamse minister, bevoegd voor het gezondheidsbeleid, over het toepassingsgebied van de Vlaamse regelgeving over
Nadere informatieK.B B.S In werking
K.B. 5.9.2017 B.S. 22.9.2017 In werking 1.11.2017 Wijzigen Invoegen Verwijderen Artikel 9 VERLOSSINGEN Worden als verloskundige verstrekkingen aangezien : a) wanneer daarvoor de bekwaming van vroedvrouw
Nadere informatieEerste raadpleging Tijdens de eerste raadpleging zal uw gynaecoloog vragen stellen, die voor de vruchtbaarheid van vrouw en man belangrijk zijn:
Zwanger worden lukt niet. Wat nu? U probeert al één jaar zwanger te worden, maar het lukt niet Wat kan u verwachten bij de start van een fertiliteitsonderzoek? Eerste raadpleging Tijdens de eerste raadpleging
Nadere informatieK.B B.S In werking
Artikel 9 VERLOSSINGEN K.B. 25.3.2018 B.S. 16.4.2018 In werking 1.6.2018 Wijzigen Invoegen Verwijderen Worden als verloskundige verstrekkingen aangezien : b) wanneer daarvoor de bekwaming van geneesheer-specialist
Nadere informatieGegevensverzameling met betrekking tot ZIKV-infectie tijdens de zwangerschap
Gegevensverzameling met betrekking tot ZIKV-infectie tijdens de zwangerschap Deel I Zwangerschap Het ingevulde formulier graag verzenden naar uw lokale GGD (zie www.ggd.nl). Bij inzending van laboratoriummaterialen
Nadere informatieVrouwen die zwanger zijn van een meerling hebben een verhoogde kans op vroeggeboorte
Samenvatting Vrouwen die zwanger zijn van een meerling hebben een verhoogde kans op vroeggeboorte in vergelijking met vrouwen die zwanger zijn van een eenling. Ongeveer 5-9% van de eenlingen wordt te vroeg
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting Nederlandse samenvatting In dit proefschrift wordt het gebruik van aspirine (een bloedverdunner in tabletvorm) en laag-moleculair-gewicht heparine (een injectie die zorgt voor
Nadere informatieAFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS I. ACHTERGROND
AFSPRAKEN KETENPARTNERS OVER WATERPOKKEN EN RODEHOND BIJ ASIELZOEKERS Onderstaande ketenafspraken zijn tot stand gekomen in samenwerking met COA, GC A, GGD GHOR Nederland, KNOV, NVOG en LCI, en zijn bedoeld
Nadere informatieInfecties in de zwangerschap. Inge Gyssens Internist infectioloog Jessa ziekenhuis
Infecties in de zwangerschap Inge Gyssens Internist infectioloog Jessa ziekenhuis Alfabetische lijst infecties Blaasontsteking nierbekkeninfectie Cytomegalovirusinfectie (CMV) Griep (Influenza) Groep A
Nadere informatieHOOFDSTUK IV. - VERLOSSINGEN
RODE markeringen gaan in voege vanaf 01/07/2010 (blz. 6 en 7) HOOFDSTUK IV. - VERLOSSINGEN Art. 9. Worden als verloskundige verstrekkingen aangezien : a) wanneer daarvoor de bekwaming van vroedvrouw vereist
Nadere informatieK.B In werking B.S
Artikel 9 VERLOSSINGEN K.B. 19.5.2010 In werking 1.7.2010 B.S. 28.5.2010 Wijzigen Invoegen Verwijderen Worden als verloskundige verstrekkingen aangezien : a) wanneer daarvoor de bekwaming van vroedvrouw
Nadere informatieK.B. 28.3.2014 In werking 1.6.2014 B.S. 14.4.2014
Artikel 9 VERLOSSINGEN K.B. 28.3.2014 In werking 1.6.2014 B.S. 14.4.2014 Wijzigen Invoegen Verwijderen Worden als verloskundige verstrekkingen aangezien : a) wanneer daarvoor de bekwaming van vroedvrouw
Nadere informatieZwangerschap is wel (soms) een ziekte. J Roeters van Lennep/ internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam
Zwangerschap is wel (soms) een ziekte J Roeters van Lennep/ j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam Zwangerschappen in Nederland 2017 169 836 levend geboren
Nadere informatieProtocol Obesitas. 1.0 Definitie obesitas
Protocol Obesitas 1.0 Definitie obesitas Obesitas is een abnormale gezondheidstoestand waarbij er een overschot aan vetweefsel is. De meest gebruikte definitie is gebaseerd op de Quetelet-index of Body
Nadere informatieHet effect van obesitas tijdens de zwangerschap op de antropometrie van het kind drie tot zes jaar later
Het effect van obesitas tijdens de zwangerschap op de antropometrie van het kind drie tot zes jaar later Karolien Lagrin Master in de Verpleeg- en Vroedkunde Overgewicht en obesitas Wereldwijd gezondheidsprobleem
Nadere informatieGEWOON en BUITENGEWOON ONDERWIJS
1) NORMAAL KLEUTERONDERWIJS a) Fysieke belasting: GEWOON en BUITENGEWOON ONDERWIJS Manueel tillen van lasten (moederschapbescherming - MB) Geen verwijdering, tenzij uit aanvullende risicoanalyse binnen
Nadere informatieKCE Stichting KankerRegister
Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg Centre fédéral d expertise des soins de santé Belgian Health Care Knowledge Centre KCE Stichting KankerRegister Een efficiënte samenwerking rond kwaliteit
Nadere informatiePrenataal testen voor genetische aandoeningen begrijpen. Professor Martina Cornel & Professor Heather Skirton Gen-Equip Project.
Prenataal testen voor genetische aandoeningen begrijpen Professor Martina Cornel & Professor Heather Skirton Gen-Equip Project. Prenataal testen verwijst naar het testen van de foetus tijdens de zwangerschap
Nadere informatieIntra uteriene groeivertraging (IUGR) Maatschap Gynaecologie IJsselland Ziekenhuis
Intra uteriene groeivertraging (IUGR) Maatschap Gynaecologie IJsselland Ziekenhuis Inleiding Deze folder geeft uitleg en informatie over de oorzaak, gevolgen en mogelijke behandeling van een groeiachterstand
Nadere informatieZwangerschap en overgewicht
Zwangerschap en overgewicht Inleiding In deze folder leest u meer over de mogelijke gevolgen van overgewicht tijdens de zwangerschap en bevalling. Tijdens de zwangerschap vormt overgewicht voor u en uw
Nadere informatieDiagnostiek naar de oorzaak van slechthorendheid binnen het Centrum Diagnostiek Slechthorendheid
Diagnostiek naar de oorzaak van slechthorendheid binnen het Centrum Diagnostiek Slechthorendheid Derde VUMC nascholingsdag 22 maart 2013 Margot Mulder, kinderarts Aangeboren slechthorendheid: Literatuur:
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting nederlandse samenvatting De groei en de ontwikkeling van diverse orgaansystemen en regelmechanismen in de foetus tijdens de periode in de baarmoeder worden verstoord door vroeggeboorte.
Nadere informatieTypering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven. Dr. Joke Koelewijn
PSIE: resultaten wijzigingen per 1 juli 2011 Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven Dr. Joke Koelewijn Met dank aan: Heleen Woortmeijer (Sanquin Diagnostiek) Yolentha Messemaker-Slootweg
Nadere informatieEvidence Based Nursing
Evidence Based Nursing - filosofie - Bart Geurden, RN, MScN Van verpleegkundige Diagnostiek naar evidence-based handelen Medische Diagnostiek >1900 Multi- Disciplinaire Problemen 1980- Verpleegkundige
Nadere informatieRegiobijeenkomst. Trisomie 13/18
Regiobijeenkomst Trisomie 13/18 Programma 14.00-14.20u Achtergrond / biochemie / testeigenschappen Mw. Drs. M. Engels, screeningscoördinator VUmc 14.20 14.50u Echoscopische bevindingen in eerste / tweede
Nadere informatieLiefs Jill. hip, hot & handig nieuws. Zwangerschapskaart een logboek van jouw zwangerschap
Zwangerschapskaart een logboek van jouw zwangerschap TEAM A/ TEAM B G P AT datum: Gewicht 100 kg plaats partus Praktijkorganisatie en bereikbaarheid Student verloskundige: ja/ nee/ niet bij partus Prenatale
Nadere informatieControles en onderzoeken in de zwangerschap. De eerste controle
Controles en onderzoeken in de zwangerschap De onderwerpen die in dit document aan de orde komen zijn: De eerste controle Vervolgcontroles Bloedonderzoek Prenatale screening Prenatale diagnostiek Overige
Nadere informatieInfobrochure. Prenatale screening. Dienst: Gynaecologie-verloskunde Tel: mensen zorgen voor mensen
Infobrochure Prenatale screening Dienst: Gynaecologie-verloskunde Tel: 011 826 100 mensen zorgen voor mensen 2 Downsyndroom (trisomie 21) De meeste pasgeborenen zijn gezond. Elke baby heeft echter een
Nadere informatieChapter 10. Samenvatting
Chapter 10 Samenvatting Samenvatting 149 Dit proefschrift richt zich op symptomen van neonatale adaptatie (NA) na blootstelling aan selectieve antidepressiva (SA) in utero. Deze symptomen zijn meestal
Nadere informatieInformatiebrief voor de patiënte en haar vertegenwoordiger(s) Global Maternal Sepsis Study
Informatiebrief voor de patiënte en haar vertegenwoordiger(s) Global Maternal Sepsis Study Beste Mevrouw, In dit ziekenhuis nemen we deel aan een wereldwijd opgezette studie naar gecompliceerde infecties
Nadere informatieControles en onderzoeken in de zwangerschap. De eerste controle
Controles en onderzoeken in de zwangerschap De onderwerpen die in dit document aan de orde komen zijn: De eerste controle Vervolgcontroles Bloedonderzoek Prenatale screening Prenatale diagnostiek Overige
Nadere informatieInformatiebrochure Infecties en vaccinaties tijdens de zwangerschap
Informatiebrochure Infecties en vaccinaties tijdens de zwangerschap Ziekenhuis Maas en Kempen INFECTIES Toxoplasmose Wat is Toxoplasmose? Toxoplasma is een parasiet, die hoofdzakelijk verspreid wordt
Nadere informatieOpzet. Methode. Inleiding. Resultaten. Conclusie. Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli
Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli Een kwart van de aterme perinatale sterfte betreft SGA (
Nadere informatieInfobrochure. 2. Je zwangerschap. Dienst: materniteit en neonatologie Tel. 011 826 281. mensen zorgen voor mensen
Infobrochure 2. Je zwangerschap Dienst: materniteit en neonatologie Tel. 011 826 281 mensen zorgen mensen voor zorgen mensen voor mensen Welkom! Dag (toekomstige) ouder. Weldra wordt je gezin uitgebreid.
Nadere informatieWaarom worden uw risico s in kaart gebracht?
Deze folder is ontwikkeld door het Expect onderzoeksteam van de Universiteit Maastricht. Meer informatie over het Expect onderzoek vindt u op www.zwangerinlimburg.nl Waarom worden uw risico s in kaart
Nadere informatieSekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk
Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Dr Jeanine Roeters van Lennep Internist, Vascular Medicine Erasmus MC Rotterdam, The Netherlands email:j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl
Nadere informatie1 jaar Zoet Zwanger: Vlaanderen in actie tegen diabetes
Kabinet Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 11 oktober 2010 1 jaar Zoet Zwanger: Vlaanderen in actie tegen diabetes Het project Zoet Zwanger moet vrouwen die zwangerschapsdiabetes
Nadere informatieKwetsbaar zwanger. Kind en Gezin. Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent. 25 oktober 2012
Kwetsbaar zwanger Kind en Gezin Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent 25 oktober 2012 1 1 Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap
Nadere informatie