Museum Voor 1 Dag. een inspiratiedocument voor een manier van werken. Angela Manders

Transcriptie

1 Museum Voor 1 Dag een inspiratiedocument voor een manier van werken Angela Manders

2 Museum Voor 1 Dag een inspiratiedocument voor een manier van werken Angela Manders Museum Voor 1 Dag is een bijzondere vorm van museumbezoek voor ouderen, die niet meer in staat zijn om zelf naar de musea toe te gaan. Een verhalenverteller brengt hedendaagse kunst en cultureel erfgoed naar de ouderen toe. Tijdens een presentatie MV1D staan een zintuiglijke ervaring, nieuwsgierigheid en plezier centraal. Museum Voor 1 Dag is in 2011 door Angela Manders ontwikkeld voor de stad Utrecht om cultuurparticipatie en welzijn van ouderen te bevorderen. Het concept is in de afgelopen jaren erg succesvol gebleken in Utrecht en daarbuiten. In deze handleiding delen we graag onze werkwijze, ervaring en kennis. We hopen dat dit document u zal inspireren zelf aan de slag te gaan, zodat nog meer ouderen kunnen genieten van de collecties en verhalen uit de musea. Copyright 2017 Hoogland (tekst Angela Manders, fotografie Paul Voorthuis/Highzone fotografie) Inhoudsopgave pagina Voorwoord 5 Inleiding 7 Museum Voor 1 Dag, een bijzondere museumervaring op locatie 9 Cultuurparticipatie voor iedereen? Kernwaarden van MV1D Museum Voor 1 Dag op locatie: hoe werkt het? Een programma op maat 15 Maatschappelijke betekenis Object en verhaal Interactie Werken volgen Museum Voor 1 Dag 21 Projectplan a.d.h.v. de negen bouwstenen van het Business Model Canvas Waar moet je aan denken voordat je begint? Klantsegment (doelgroep) Waardepropositie (klantbehoefte) Kanalen (bereik) Klantrelatie (contact) Inkomstenstroom (opbrengsten) Samenwerking (partners) Kernactiviteiten (doen) Middelen (benodigdheden) Kosten MUSEUM VOOR 1 DAG Leestips 39 Colofon 43 Bijlagen 45 Evaluatieformulier Objectkaart Business Model Canvas Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur.

3 VOORWOORD Met trots presenteer ik u dit inspiratiedocument, namens Angela Manders (initiatiefnemer en directeur) en het bestuur van Museum Voor 1 Dag. Hierin is een schat aan ervaring verwerkt van Angela en de vertellers; de actieve senioren die de museumvoorwerpen en hun verhalen voor één dag letterlijk naar kwetsbare ouderen toe brachten en hen zo een waardevolle ervaring bezorgden. Hun passie is zichtbaar in de foto s en is voelbaar op elke pagina. We hopen dat dit document vele mensen in de culturele sector, in de zorg en daarbuiten kan inspireren om zelf aan de slag te gaan. Zo kunnen ook zij culturele kwaliteit brengen in het dagelijks leven van kwetsbare ouderen, in combinatie met betekenisvol menselijk contact. Doe er uw voordeel mee! Namens het bestuur dank ik Angela Manders voor haar tomeloze inzet en haar grote hart voor de zaak. Met dit inspiratiedocument heeft zij alles wat zij zelf heeft geleerd in de praktijk nu gedeeld met iedereen die ervan wil horen. Paul Voorthuis van Highzone zorgde voor de aantrekkelijke vormgeving en de sprekende foto s. Tot slot gaat onze dank uit naar Fonds voor Cultuurparticipatie, VSB-fonds, Fonds Sluyterman van Loo, RCOAK en Gemeente Amersfoort voor de financiële steun. Arja van Veldhuizen, Voorzitter Bestuur Stichting Museum Voor 1 Dag April

4 INLEIDING Hoe laat je mensen die daar moeilijk toegang toe hebben door fysieke en/of mentale beperkingen, genieten van kunst en cultureel erfgoed? Museum Voor 1 Dag (MV1D) is een unieke museumervaring op locatie. Speciaal getrainde vertellers (actieve senioren) brengen objecten en verhalen uit musea en kunstcollecties naar de mensen toe. MV1D is in 2011 speciaal ontwikkeld voor kwetsbare ouderen in de verpleeg- en verzorgingshuizen. Inmiddels is er veel veranderd binnen de zorg- en de culturele sector. We hebben hierop ingespeeld door gedurende de afgelopen jaren de doelgroep te verbreden en de werkwijze waar nodig aan te scherpen of aan te passen. Deze praktische handleiding is bedoeld om culturele organisaties te inspireren zelf aan de slag te gaan om samen te gaan werken met welzijnsorganisaties en overheden. De werkwijze van MV1D werkt, inspireert en draagt bij aan een bijzondere museumervaring. Verslag van een verteller Als je kunt kiezen tussen lachyoga, high tea, jeu de boules, creatief zijn met papier, Museum voor 1 Dag en nog 10 andere activiteiten, dan wordt de keus moeilijk. Toch zaten er maandagochtend 14 juli 21 mensen klaar in het Anne Frankcentrum voor onze presentatie. Initiatiefnemer Maja Postma heette iedereen welkom en de wethouder opende enthousiast het Waddinxveense Zomerpalet. Het Zomerpalet is bestemd voor senioren van 55 jaar en ouder, die leuke dingen willen doen in die soms wat lange zomervakantie als kinderen en kleinkinderen weg zijn en sport en hobbyclubs een zomerstop hebben. De grote groep werd gesplitst om simultaan te presenteren, met in elke groep twee vertellers. Agnes met Sylvia en Martin met Jacqueline. Een geheel nieuwe ervaring voor ons! Er was veel belangstelling voor de verhalen achter de voorwerpen en de mensen vonden het erg leuk om er aan te mogen zitten. 6 7

5 MUSEUM VOOR 1 DAG EEN BIJZONDERE MUSEUMERVARING OP LOCATIE Het doel van MV1D is om de rijkdom aan hedendaagse kunst en cultureel erfgoed op een laagdrempelige manier toegankelijk te maken voor mensen die hier niet of moeilijk toegang toe hebben. Vertellers presenteren museale voorwerpen en verhalen op een interactieve en zintuiglijke manier en stimuleren de interactie tussen object en deelnemer, zodat zij de verhalen zelf ontdekken. Hierbij wordt uitgegaan van de wensen en mogelijkheden van de doelgroep. MV1D is daarmee een programma op maat dat prikkelt, verleidt en plezier geeft. Dit leidt ertoe dat de bezoekers even in een andere wereld komen en uitgenodigd worden om iets nieuws te ervaren, vragen te stellen, na te denken en ervaringen en kennis te delen. Cultuurparticipatie voor iedereen? Het project MV1D is in 2011 door Angela Manders/ArteKino ontwikkeld voor de meest kwetsbare ouderen in de verpleeg- en verzorgingshuizen in de stad Utrecht. Al sinds 2009 kunnen ouderen uit deze zorginstellingen met het museumproject Vrijdag Museumdag naar de Utrechtse musea toe. Ondanks alle faciliteiten en begeleiding zijn er ouderen die dit niet meer kunnen, durven of willen vanwege fysieke en/of mentale beperkingen. Museum Voor 1 Dag is het antwoord op de wens van de activiteitenbegeleiders om ook de ouderen die niet meer mobiel zijn toegang te geven tot de schatten en verhalen uit de Utrechtse musea. Daarnaast daalt het aantal ouderen in de zorginstellingen, maar groeit de algehele groep ouderen snel. Zowel het aandeel zelfstandig alleenwonende ouderen als het aandeel zelfstandig samenwonende ouderen met een zorgvraag neemt toe. Dit betekende de laatste jaren voor MV1D een verbreding van de doelgroep naar ouderen en mindervalide mensen in de dagopvang en wijkcentra. MUSEUM VOOR 1 DAG CULTUURPARTICIPATIE 8 9

6 Bent u geïnteresseerd en wilt u het gehele document ontvangen? Stuur een naar: info@artekino.nl t.a.v. Angela Manders Deze handleiding is ook als boek (paperback) te bestellen op: