PostbuseiO 9700AP Groningen

Transcriptie

1 provincie groningen Aan Provinciale Staten Datum Documentnr. dossiernummer Behandeld door Telefoonnummer Bijlage Onderwerp -9 MEI /19/A.8 K-2445 F.M. de Jong (050) Bushaltebeleid en realisatie Hubs Geachte dames en heren, 1. Sannenvatting Met deze brief informeren wij u over ons Bushaltebeleid inclusief Hubs zoals wij dat in onze vergadering van 9 mei 2017 hebben vastgesteld. In het bushaltebeleid beschrijven wij wat een wenselijk kwaliteits- en voorzieningenniveau is voor bushaltes en Hubs in de provincie Groningen. In het uitvoeringsplan bushaltes geven wij aan hoe we geprioriteerd en stapsgewijs de ambities uit het bushaltebeleid kunnen bereiken. De Hubs worden ontwikkeld en gerealiseerd binnen een gezamenlijk programma van de provincies Groningen en Drenthe, het OV-bureau en gemeenten. Het bushaltebeleid en de realisatie van Hubs is een nadere uitwerking van eerder door uw Staten vastgestelde kaders waaronder de Omgevingsvisie, het daarin vastgelegde Basisnetwerk OV en de Fietsstrategie Met een doordacht en gezamenlijk bushaltebeleid en de realisatie van Hubs stimuleren wij ketenmobiliteit en brengen wij de kwaliteit van de knooppunten omhoog passend bij de algehele kwaliteit van het OV-netwerk in de provincie Groningen. De Hub levert een bijdrage in de leefbaarheid en bereikbaarheid in de provincie Groningen en faciliteert een 'blije reis' voor iedereen die onderweg is in de regio. Met gezamenlijke inspanning realiseren wij de HUB: een aantrekkelijke plek voor iedereen, reiziger, bezoeker of omwonende. 2. Doel en wettelijke grondslag De provincie is als wegbeheerder verantwoordelijk voor (het beheer en onderhoud van) bushaltes aan provinciale wegen. Tegelijkertijd hebben wij als provincie een wettelijke taak om het openbaar vervoer in onze provincie te verzorgen. Zoals u weet, hebben wij de uitvoering van deze taak voor het busvervoer neergelegd bij het OV-bureau Groningen-Drenthe. Vanuit onze wettelijke taak zien wij niet alleen een verantwoordelijkheid om de infrastructuur, haltes en knooppunten voor wat betreft de provinciale wegen op orde te brengen en te houden, maar zien wij ook een faciliterende rol richting de andere wegbeheerders (gemeenten) om deze zaken op orde te brengen en te houden. 3. Procesbeschrijving en pianning Met de in 2013 door uw Staten vastgestelde HOV (Hoogwaardig Openbaar Vervoer)-visie (voordracht 54/2013) hebben de OV-partners gezamenlijke uitgangspunten geformuleerd over hoe te bouwen aan comfortabel OV van deur tot deur in Noord-Nederland. Per brief van 16 november 2016 hebben wij aan uw Staten de OV Ontwikkelagenda Noord-Nederland 2025 aangeboden met hierin de gezamenlijke ambitie om het OV in het Noorden verder te verbeteren. In 2016 hebben uw Staten (voordracht 21/2016) voor een periode van 10 jaar een Basisnetwerk OV vastgesteld als onderdeel van de Provinciale Omgevingsvisie. Binnen het Basisnetwerk OV nemen de zogenaamde Ketenknooppunten (nu Hubs genoemd) een centrale positie in. Deze Hubs vormen de schakel tussen het regulier openbaar vervoer en het door de gemeenten verzorgde Publiek Vervoer, ü bent Martinil<erkhof JG Graningen Sint Jansstraat JNGraningen PostbuseiO 9700AP Groningen Telefoon wvvw.provinciegroningen.nl lnfo@provinciegronl ngen.nl De provincie Groningen werkt volgens normen die zijn vastgelegd in een tiandvest voor dienstveriening. Dit hiandvest vindt u op onze website of kunt u opvragen bij de afdeling Bestuur, JuridisctieZaken & Communicatie: BTW: NL B01 / KvK: /IBAN: NL84 ABNA / BIC: ABNANL2A

2 per brief van 13 december 2016 geïnformeerd over het Programma van eisen Publiek Vervoer Essentie hiervan is dat 35 gemeenten en 2 provincies gaan samenwerken bij de uitvoering van doelgroepen vervoer (gemeenten) en kleinschalig openbaar vervoer (provincies; uitgevoerd in de gemeenschappelijke regeling OV-bureau Groningen-Drenthe) in een samenwerkingsverband publiek vervoer Groningen Drenthe. In december 2016 heeft u de Fletsstrategie (voordracht 77/2016) vastgesteld; onderdeel hiervan is inzetten op de strategische lijn 'Slimme ketens voor leefbare gebieden'. Het bushaltebeleid dat wij hier ter informatie aanbieden is een nadere uitwerking van bovengenoemde vastgestelde kaders voor een belangrijke schakel in het vervoerssysteem: de bushaltes en Hubs in de provincie Groningen. In het Uitvoeringsplan Bushaltes beschrijven wij hoe de ambities uit het bushaltebeleid kunnen worden bereikt. De Hubs worden gefaseerd ontwikkeld en gerealiseerd binnen een gezamenlijk programma van de provincies Groningen en Drenthe, het OV-bureau en gemeenten. Via de Voorjaarsnota 2017 zullen wij aan uw Staten voorstellen om middelen beschikbaar te stellen voor een eerste impuls aan de opwaardering van bushaltes en realisatie van fase 1 van de Hubs. 4. Begroting Op dit moment zijn er voor de voorgenomen opwaardering van bushaltes en de realisatie van Hubs geen middelen beschikbaar. Via de Voorjaarsnota 2017 zullen wij aan uw Staten voorstellen om middelen beschikbaar te stellen voor een eerste impuls aan de opwaardering van bushaltes en realisatie van de eerste fase van de Hubs. 5. Inspraak/participatie Omdat het Bushaltebeleid , de realisatie van Hubs en het Uitvoeringsplan Bushaltes een nadere uitwerking van eerder door u vastgestelde kaders betreffen, is er geen sprake van een formele inspraakprocedure. Het bushaltebeleid en het uitvoeringsplan zijn besproken en afgestemd met de gemeenten in de provincie Groningen en het OV-bureau. Het onderwerp kwaliteit van bushaltes en samenwerking zijn in de afgelopen jaren regelmatig besproken in het ambtelijk en bestuurlijk Verkeer- en Vervoerberaad Groningen (WB) waarin alle gemeenten zitting hebben. In februari 2017 heeft de Stuurgroep WB ingestemd met een gezamenlijke ambitie ketenmobiliteit om overstappunten en voorzieningen op een goed kwaliteitsniveau te krijgen en te houden. Ook is het OV-consumentenplatform geraadpleegd over het bushaltebeleid. Het platform geeft het advies vanuit heldere kwaliteitscriteria te streven naar "de beste halte op de beste plek", en nadrukkelijk geen categorale en bindende voorschriften te wensen, maar veel ruimte te willen voor 'maatwerk' in de uitvoering. Wij hebben deze adviezen en suggesties van het OP grotendeels opgenomen in het beleid en het uitvoeringsplan. Het platform geeft bovendien tal van praktische suggesties voor de uitwerking van haltes in diverse situaties die in de nadere detailuitwerking en de uitvoering van het bushaltebeleid worden betrokken. De realisatie van Hubs gebeurt in samenwerking met de betreffende gemeente maar ook met omwonenden en ondernemers die betrokken zijn bij de Hub. 6. Nadere toelichting Met de door uw Staten vastgestelde HOV-visie, de CV Ontwikkelagenda Noord Nederland 2025 én het door uw Staten vastgestelde Basisnetwerk OV zijn de kaders en gezamenlijke ambities neergezet voor een comfortabel OV-systeem van deur tot deur in Noord-Nederland. Centraal staat het bereikbaar houden van de economische toplocaties door middel van een integraal netwerk van (regionaal) spoor en HOV (Hoogwaardig Openbaar Vervoer)-assen voor de bus, aangevuld met het stimuleren van ketenvervoer en het beter benutten van bestaande infrastructuur. De HOV assen (Rail en Bus) zijn de dragers van het OV-netwerk. Verder bestaat het openbaar vervoer netwerk (OV-netwerk) uit de basislijnen voor het busvervoer en het overige openbaar vervoer. Het Basisnetwerk OV is dat deel van het OV-netwerk dat gegarandeerd is voor een periode van 10 jaar en dat onontbeerlijk Is voor een goed functionerend OV-systeem. Het Basisnetwerk OV bestaat uit alle spoorlijnen, de HOV-lijnen en basislijnen. Binnen het Basisnetwerk OV nemen de zogenaamde Ketenknooppunten (nu Hubs genoemd) een centrale positie In. Met de door uw Staten vastgestelde Fletsstrategie wordt ingezet op zogenaamde 'Slimme ketens'. De combinatie tussen verschillende vervoerswijzen, oftewel een ketenverplaatsing, is een kans in zowel drukke stedelijke gebieden waar weinig ruimte is voor de auto als in landelijke gebieden waar het openbaar Vervoeraanbod krimpt en voorzieningen verder weg komen te liggen. In beide gevallen biedt een verplaatsing van auto, bus of trein gecombineerd met de fiets een toevoeging in het mobiliteitsaanbod voor de inwoners en zorgt het voor meer leefbaarheid. Hierbij leggen wij koppelingen tussen ons fietsnetwerk aan het Openbaar Vervoer en de auto. Ook stimuleren wij ketenverplaatsingen door noodzakelijke en gewenste verbeteringen aan fietsvoorzieningen op overstappunten in te vullen aan de hand van behoeften van (potentiele) reizigers.

3 Het bushaltebeleid dat wij hier ter informatie aanbieden is een nadere uitwerking van bovengenoemde vastgestelde kaders voor een belangrijke schakel in het vervoerssysteem: de bushaltes en Hubs in de provincie Groningen. Met een doordacht en gezamenlijk bushaltebeleid stimuleren wij ketenmobiliteit (de reis van deur tot deur, te voet, op de fiets, in het OV, in de auto in elke gewenste combinatie, gekoppeld door goede overstappunten) en brengen wij de kwaliteit van de bushaltes omhoog passend bij de algehele kwaliteit van het OV-netwerk in de provincie Groningen. In het Uitvoeringsplan Bushaltes wordt beschreven hoe dit niveau voor bushaltes te bereiken. De Hubs zijn knooppunten waar (ook) een bus halteert en waar minimaal voldaan moet worden aan het voorzieningenniveau zoals opgenomen in het bushaltebeleid. Maar Hubs onderscheiden zich door de multimodaliteit, door kwalitatief goede voorzieningen en een nadruk op belevingskwaliteit. Het concept Hub vraagt daarmee een andere benadering dan bushaltes. In het streefbeeld in het bushaltebeleid en de uitvoering aan bushaltes worden Hubs daarom niet meegenomen. In een gezamenlijk programma van de provincies Groningen en Drenthe, het OV-bureau en gemeenten worden het concept Hubs ontwikkeld en worden de Hubs gerealiseerd. Bushaltes In de provincie Groningen kennen wij een grote verscheidenheid in bushaltes, en zien wij vele bushaltes waarvan het kwaliteits- en onderhoudsniveau verbeterd zou moeten worden. De provincie Groningen en de Groninger gemeenten hebben in de afgelopen jaren verschillende inspanningen gedaan om bushaltes te verbeteren (bijvoorbeeld het toegankelijk maken van bushaltes, het plaatsen van DRIS (dynamische reisinformatie), de kwaliteitsimpuls voor busstations, P&R's en transferia). Wat bij alle afzonderlijke en goede initiatieven mist, is echter een onderliggend, eenduidig en samenhangend beleid op bushaltes dat een streefbeeld geeft voor de gewenste kwaliteit van alle haltes. Ook is er bij de uitvoering aan bushaltes behoefte aan beleid en richtlijnen. Dit biedt handvaten bij aanpassingen in het kader van nieu we infrastructuur én bij beheer en onderhoud van bushaltes. Om de bushaltes met een samenhangend plan aan te kunnen pakken, hanteren wij in ons bushaltebeleid een indeling in categorieën bushaltes passend bij het OV-netwerk. Vervolgens schetsen wij een gewenst voorzieningenniveau per type bushalte. Het bushaltebeleid geeft een richtlijn hoe om te gaan met bushaltes in de dagelijkse praktijk. Als bushaltes aangepast of nieuw aangelegd moeten worden, wordt op basis van het bushaltebeleid bepaald welke voorzieningen minimaal aanwezig dienen te zijn. Naast het belang van een eenduidig bushaltebeleid als richtlijn in de dagelijkse praktijk, hebben wij een ambitie om de kwaliteit van onze bushaltes omhoog te brengen. Het bushaltebeleid geeft daarom ook een streefbeeld voor de gewenste kwaliteit van onze bushaltes. Wij constateren dat dit streefbeeld niet overeen komt met de huidige situatie van de haltes en dat het realiseren van dit streefbeeld voor onze provinciale haltes een globale investering van 10 miljoen euro vraagt. Hierbij gaat het om investeringen in infrastructuur (het aanle ggen van haltekommen, verhardingen en perrons) en investeringen in voorzieningen (abri's, DRIS, verlichting, prullenbakken^ De kosten voor het realiseren van Hubs zijn niet binnen deze ingeschatte investering opgenomen. In het streefbeeld voor de bushaltes zijn verschillende ambitieniveaus geformuleerd om helder te hebben naar welk eindbeeld wij streven, maar om tegelijkertijd te kunnen schakelen naar realistische keuzes gezien de beschikbaarheid van financiële middelen en menskracht. Met de keuze voor een ambitieniveau waarbij wij uitgaan van duurzaamheid, vandalismebestendigheid en goed beheer en onderhoud zorgen wij voor goede en veilige basisvoorzieningen op de haltes waar een HOV- of Basisbuslijn halteert (perron, goede en veilige looproute, veilige haltekom, veilige oversteekmogelijkheid). Ook plaatsen we bij deze haltes de gewenste voorzieningen (zoals abri met zitgelegenheid, fietsvoorzieningen, verlichting, prullenbakken, DRIS). Wij vervangen bestaande voorzieningen die in slechte of matige staat zijn. Realisatie van deze ambitie levert een aanzienlijke kwaliteitsverbetering op bij onze bushaltes. In het Verkeer- en Vervoerberaad (WB) is het onderwerp regelmatig besproken en is geconstateerd dat een kwaliteitsslag gewenst is. Concreet is daarbij ook de behoefte benoemd aan sa menwerking tussen gemeenten en provincie bij aanschaf en beheer en onderhoud van (voorzieningen op) halteplaatsen, omdat dit financiële schaalvoordelen oplevert. Eind 2017 zal deze samenwerking in een gezamenlijk contract met zoveel mogelijk gemeenten vorm krijgen. Hiermee geven wij invulling aan een deel van het streefbeeld opgenomen in het bushaltebeleid. Ook is in februari 2017 door de Stuurgroep WB ingestemd met een gezamenlijke ambitie ketenmobiliteit om overstappunten en voorzieningen op een goed kwaliteitsniveau te krijgen en te houden. ^ Fietsvoorzieningen bij bushaltes worden gefinancierd vanuit het uitvoeringsprogramma bij de Fietsstrategie.

4 Uitvoeringsplan bushaltes In het Uitvoeringsplan bushaltes maken wij helder hoe wij de ambities voor opwaardering van onze bushaltes willen bereiken. Uitgaande van de huidige financiële context betekent dat dat wij op dit moment niet de volledige ambitie kunnen realiseren, maar dat wij moeten prioriteren en stapsgewijs de bushaltes gaan opwaarderen. In de prioritering gaan wij uit van het meest bestendige onderdeel van ons OV netwerk. Dit betekent dat wij eerst de haltes aan de HOV lijnen willen aanpassen, dan de haltes bij de zware basislijnen, dan die van reguliere basislijnen en ten slotte de haltes bij de overige lijnen. Tegelijkertijd lopen er geplande infrastructurele projecten en is groot onderhoud aan onze wegen gepland. Per eind 2017 willen wij zoals hier boven genoemd samen met de gemeenten een contract voor beheer en onderhoud van haltes en abri's afsluiten. Binne n dit contract willen wij abri's plaatsen bij haltes waar dat gewenst is en deze haltes op het gewenste niveau brengen; dit vormt de eerste stap binnen het Uitvoeringsplan. De tweede stap is het opwaarderen van haltes die onderdeel zijn van infrastructurele en groot onderhoud projecten. De derde stap Is het opwaarderen van haltes per buslijn waarbij eerst de HOV lijnen aangepakt zullen worden. Voor de kwaliteit van haltes betekenen deze drie stappen dat er veilige, goed bereikbare en toegankelijke haltes worden gerealiseerd met goede voorzieningen als abri's, DRIS en goede fletsvoorzieningen. In uitvoeringsagenda's waarvan de eerste voor de jaren wordt opgesteld, wordt gedetailleerd opgenomen welke haltes per buslijn opgewaardeerd worden aan de hand van eerder genoemde prioritering en stappenplan zoals opgenomen In het Uitvoeringsplan bushaltes. De uitvoeringsagenda's voor de jaren erna worden aan de hand van de beschikbare financiële middelen opgesteld. Wij geven hiermee uitvoering aan het bushaltebeleid en het uitvoeringsplan. Looptijd Het Bushaltebeleid en het Uitvoeringsplan Bushaltes zijn voor de periode opgesteld. Deze looptijd Is gelijk aan die van het Meerjaren Uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid , het Meerjarenprogramma Beheer en Onderhoud en het nog op te stellen Uitvoeringsprogramma bij de Fietsstrategie. Dit biedt kansen om projecten te koppelen en werk-met-werk te maken. In de looptijd van het Uitvoeringsplan zullen -afhankelijk van beschikbaar komen van fina nciële middelen- uitvoeringsagenda's opgesteld worden. In 2020 willen wij het bushaltebeleid herijken en evalueren in hoeverre de ambities behaald zijn. Hubs Binnen het Basisnetwerk OV nemen de zogenaamde Hubs een centrale positie in. Deze Hubs zijn bestaande knooppunten (treinstations, busstations, P&R's, grote bushaltes) en vormen de schakel tussen het openbaar vervoer, publiek vervoer, vervoer te voet, op de fiets, met de auto. De Hubs in Drenthe en Groningen zullen zich gaan onderscheiden door de multimodaliteit, door kwalitatief goede voorzieningen en een nadruk op belevingskwaliteit. Wij zien dat veel Hubs reeds een multimodaal karakter hebben en goede voorzieningen bieden; er ligt nog wel een uitdaging in het realiseren van b elevingskwaliteit. Een Hub moet een aantrekkelijke en plezierige plek zijn, en bij voorkeureen markante plek in de omgeving. Een plek waar je wilt zijn en die je graag aan doet. Een plek die nadelen van overstappen en wachten minimaliseert. Dit vraagt een andere benadering dan alleen de gebruikelijke stapeling van functionele eisen van verschillende vervoerssystemen en infrapartijen, met daarin een nadruk op de 'harde kant' (asfalt, beton, glas). De nadruk van de opwaardering ligt op de beleving: verblijfsklimaat, herkenbaarheid, informatie, integratie, tijdbesparing, positieve verrassing, positief imago, integratie met de omgeving. Een Hub kan meer dan alleen een overstaplocatie zijn. Een Hub kan ook een ruimtelijk knooppunt van activiteit zijn. Dit kan geboden worden door functies specifiek voor reizigers (kiosk, toilet) maar ook algemene maatschappelijke functies (gezondheidscentrum, crèche, school, winkel). Een Hub is de aangewezen locatie om meerdere voorzieningen te faciliteren en aan elkaar te koppelen. Juist in krimpgebieden biedt dit mogelijkheden indien voorzieningen op eigen kracht niet meer in stand te houden zijn, zoals de hulsarts, bibliotheek en buurtsupermarkten. In een gezamenlijk programma van de provincies Groningen en Drenthe, het OV-bureau en gemeenten wordt het concept Hub ontwikkeld en worden de Hubs gerealiseerd. Het programma Hubs zorgt voor de uitrol In van een dekkend netwerk van 55 aantrekkelijke, herkenbare en hoogwaar dige multlmodale overstappunten in de provincies Groningen en Drenthe. Iedere Hub is maatwerk. Samen met gemeente, ondernemers, onderwijs en andere lokale partijen streven wij naar een Hub passend in en bij de lokale Identiteit. Anderzijds heeft iedere reiziger de juiste informatie nodig voor het plannen van zijn reis, om te weten welke voorzieningen aanwezig zijn op een Hub en om zijn weg te vinden op een Hub. Ook moet iedere Hub herkenbaar zijn. Dit willen wij bereiken

5 door een eenduidige huisstijl met passende landmarks en uniforme reisinformatie. Samen met actief beheer van huisstijl en kwaliteit wordt dit voor alle Hubs geregeld vanuit het programma Hubs. Binnen het programma Hubs zijn wij voornemens om afhankelijk van de beschikbaarheid van financiële middelen in 2017 te werken aan de eerste zichtbare uitvoering; fase 1. Aan de hand van de ervaring die wij in fase van plan zijn op te doen, worden de plannen richting 2018 en verder uitgewerkt. In fase 1 willen wij in Hubs gerealiseerd, waarvan 2 in Groningen: station Zuidhorn en halte Boltbrug in Ten Boer. Op deze 'voorbeeld' Hubs wordt het concept beleving ontwikkeld en toegepast. Dit concept kan vervolgens doorvertaald worden naar de anders Hubs. Ook willen wij op deze Hubs een landmark plaatsen ten behoeve van de herkenbaarheid van de Hub en willen wij goede (reis) informatie bieden aan de bezoeker van de Hub. Gemeenten en ondernemers kunnen rekening houden met de ontwikkelingen die gaan plaatsvinden en kunnen ter inspiratie kijken op de in 2017 te realiseren Hubs. In fase 1 is het plan om alle Hub-locaties te voorzien van een zichtbaar beeldmerk en wordt bepaald of en hoe de Hubtaxi (als onderdeel van Publiek Vervoer) kan halteren op de Hub. Ook willen wij in fase 1 de reisinformatie optimaliseren zowel fysiek op de Hubs als ook achter de schermen voor een goede digitale informatievoorziening aan reizigers. Daarnaast wordt er vanuit het programma Hubs een marketing en communicatiecampagne uitgevoerd om de reizigers en bezoekers van de Hubs te informeren. In de opwaardering van Hubs zetten wij in op duurzame en innovatieve voorzieningen zoals laadpunten voor de elektrische fiets. Hiermee geven wij uitvoering aan de ambitie in het collegeakkoord provincie Groningen om zorg te dragen voor voldoende oplaadpunten in onze provincie. In 2017 willen wij binnen het programma Hubs overkoepelende zaken voor alle Hubs realiseren als ook specifieke Hubs realiseren. Volgens het 'learning by doing' concept krijgen we daarmee in 2017 antwoord op de vragen wat er nodig is voor een goede Hub, in infrastructuur, voorzieningen en beleving; welke investeringen van welke partijen nodig zijn en welk proces nodig is om een Hub te realiseren. Begin 2018 start fase 2 waarin de antwoorden op bovenstaande vragen verwerkt zijn. In 2018 is de verwachting nog eens 3 Hubs in de provincie Groningen te realiseren. De opwaardering van een knooppunt tot Hub vindt zoveel mogelijk plaats binnen lopende projecten. De Hubs in de eerste en tweede fase zijn Hubs waar al een project loopt en waar enthousiasme en energie bij gemeente en betrokkenen bestaat, met enige spreiding over de provincie. Wat de Hub zou kunnen zijn en hoe wij dit tot stand willen brengen, is in een video same ngevat. Met deze link kunt u de video bekijken: Aan de hand van kengetallen en voorlopige bouwstenen van een Hub komen wij op een globale investeringsbehoefte van 8 ä 12 miljoen euro voor realisatie van alle Hubs in de provincie Groningen. Wij zien dit als taakstellend, in 2017 en 2018 worden alle Hubs bezocht en wordt er vanuit het programma een gerichte inschatting gemaakt van de investering per Hub. Voor 2017 is er voor fase 1 vanuit het programma gevraagd om een eerste reservering van 4,5 miljoen euro, gelijk verdeeld over het OV-Bureau en beide provincies. Gezien de provinciale verantwoordelijkheid en onze ambitie voor een goed OV-systeem is een provinciale bijdrage aan deze (veelal gemeentelijke) knooppunten noodzakelijk en gewenst. Realisatie van de voornemens voor de bushaltes en de Hubs is uiteraard afhankelijk van positieve besluitvorming uwerzijds bij de VJN 2017 waar het gaat om beschikbaar stellen van financiële middelen. 7. Geheimhouding Niet van toepassing.

6 8. Afsluiting Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen; / Jl, voorzitter., secretaris. Bijlagen: Nr. Titel Soort bijlage 1 Bushaltebeleid Rapport