Medische beslissingen aan de grenzen van levensvatbaarheid:
|
|
- Franciscus de Winter
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Medische beslissingen aan de grenzen van levensvatbaarheid: Evenwicht zoeken op een slappe koord Filip Cools, MD, PhD Neonatologie, UZ Brussel
2 Overzicht De grijze zone van levensvatbaarheid Harde data ivm lange termijn uitkomst Kunnen we de uitkomst individueel voorspellen? De Vlaamse consensus 2 VINZ symposium
3 Grens van levensvatbaarheid Immaturiteit is zo uitgesproken dat elke behandeling onmogelijk is. zwangerschapsweken 3 VINZ symposium
4 Grens van levensvatbaarheid Immaturiteit is zo uitgesproken dat kans op overleving en/of aanvaardbare neurologische uitkomst zo laag is dat elke behandeling onredelijk is. Maturiteit is dermate gevorderd dat kans op overleving en/of goede neurologische uitkomst zo groot is dat in de regel behandeling altijd aangewezen is zwangerschapsweken 4 VINZ symposium
5 Grens van levensvatbaarheid Immaturiteit is zo uitgesproken dat kans op overleving en/of aanvaardbare neurolopgische uitkomst zo laag is dat elke behandeling onredelijk is. grijze zone Maturiteit is dermate gevorderd dat kans op overleving en/of goede neurologische uitkomst zo groot is dat in de regel behandeling altijd aangewezen is 22-24w 24-26w zwangerschapsweken 5 VINZ symposium
6 Aanbevelingen in de grijze zone Afbakenen van de boven- en ondergrens Houding in de grijze zone 6 VINZ symposium
7 Aanbevelingen in de grijze zone (Guillen et al. Pediatrics 2015) 7 VINZ symposium
8 Aanbevelingen in de grijze zone 24 ziekenhuizen in de US pasgeborenen < 27w (Rysavy et al. N Eng J Med 2015) 8 VINZ symposium
9 Vlaamse adviestekst mbt behandeling rondom de grens van levensvatbaarheid : MIC UZA: Yves Jacquemyn, Inge Beckstedde, Paul Ramaekers, Jeannette De Loor, Yves Leroij NIC UZA: Patrick Van Reempts, David Van Laere, Henri Blom, Sabrina Laroche, Ludo Mahieu MIC UZG: Ellen Roets, Kristien Roelens, Elke Sleurs NIC UZG: Piet Vanhaesebrouck, Alexandra Zecic MIC Brugge: Anne Loccufier, Hilde Logghe NIC Brugge: Luc Cornette, Wim Decaluwé MIC VUB: Monika Laubach, Hendrik Cammu, Anniek Vorsselmans NIC VUB: Filip Cools MIC St Augustinus: Tina Vanderheyden, Philip Loquet NIC St Augustinus: Katleen Plaskie, Christine Vandeputte MIC UZ Leuven: Roland Devlieger, Myriam Hanssen NIC UZ Leuven: Gunnar Naulaers, Liesbeth Thewissen MIC AZ Middelheim: Marc Coppens, Barudy Vasquez NIC AZ Middelheim: An Jespers, Hilde Van De Broek MIC ZOL: Wilfried Gyselaers NIC ZOL: Claire Theyskens Buitenlands advies: Erasmus MC, Rotterdam: Jerome Cornette 9 VINZ symposium
10 Overzicht De grijze zone van levensvatbaarheid Harde data ivm lange termijn uitkomst Kunnen we de uitkomst individueel voorspellen? De Vlaamse consensus 10 VINZ symposium
11 Uitkomst van extreme vroeggeboorte Prospectieve, populatie-gebaseerde studies met minimale uitval Lange termijn uitkomst die kwaliteit van leven bepalen Per zwangerschapsweek MAAR: Paradox in relevantie van informatie tgv vertraging Interpretatie is niet hard : definitie van kwaliteit van leven? 11 VINZ symposium
12 Uitkomst van extreme vroeggeboorte Overleving Neurologische beperking Hersenverlamming (spastische di- of quadriplegie) Motorische ontwikkeling Mentale / cognitieve ontwikkeling Taalontwikkeling Visuele ontwikkeling Gehoor School / opleiding Gedrag / psychiatrische aandoeningen Chronische ziekten (cardiovasculair, diabetes) Werkgelegenheid, sociaal functioneren, gezin, financieel 12 VINZ symposium
13 Relevante wetenschappelijke informatie Land Inclusie criteria Periode van inclusie Laatste follow-up EXPRESS Zweden < 27 wk ,5 jaar Meta-analyse 9 studies wk jaar EPICURE 1&2 U.K wk jaar EPIBEL België wk ontslag 13 VINZ symposium
14 Overlevingskansen voor levendgeborenen EXPRESS studie: 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% Belgische NICU s late sterfte laat-neonatale sterfte vroeg-neonatale sterfte overleving 20% 10% 0% 22 wk (n=51) 23 wk (n=101) 24 wk (n=144) 25 wk (n=205) 26 wk (n=206) (EXPRESS Group. JAMA 2009) 14 VINZ symposium
15 Overlevingskansen voor levendgeborenen Regionale verschillen: (Johnson, Marlow. Arch Dis Child 2017) 15 VINZ symposium
16 Overlevingskansen voor levendgeborenen Evolutie in de tijd: (Zeger et al. BMJ 2016) 16 VINZ symposium
17 Overlevingskansen voor levendgeborenen Evolutie in de tijd: EPICURE 1 (1995) versus EPICURE 2 (2006): (Costeloe et al. BMJ 2012) 17 VINZ symposium
18 Overlevingskansen voor levendgeborenen Sterk verbeterd in voorbije 20 jaar Beter dan algemeen ingeschat 22w: 10 40% 23w: 30 50% 24w: 45 65% 25w: 70 80% 26w: >80% Lineair verband met aantal weken zwangerschap, behalve voor 22w Overleving aan de grens van levensvatbaarheid is een reflectie van onze houding tov die we aannemen tav actief beleid of niet 18 VINZ symposium
19 Neurologische handicap Hersenverlamming (spastische diplegie / quadriplegie) Vertraagde psychomotore ontwikkeling: Motorisch (grof-, fijn-) Cognitief Taal Visuele handicap / blindheid Gehoorsvermindering / doofheid Normaal Milde beperking Matige beperking Ernstige beperking Matige beperking: Ontwikkelingsscore tussen -2SD en -3SD Matig ernstige CP (stappen met hulpmiddel) Visusverlies maar niet volledig blind Gehoorsverlies maar niet volledig doof 19 VINZ symposium
20 Neurologische handicap Hersenverlamming (spastische diplegie / quadriplegie) Vertraagde psychomotore ontwikkeling: Motorisch (grof-, fijn-) Cognitief Taal Visuele handicap / blindheid Gehoorsvermindering / doofheid Normaal Milde beperking Matige beperking Ernstige beperking Ernstige beperking: IQ score tussen > -3SD Ernstige CP (niet zelfstandig stappen) Blindheid Doofheid 20 VINZ symposium
21 Neurologische handicap EXPRESS studie: neurosensoriële handicap op 6,5 j 60% 55% 40% 30% 25% (Serenius et al. JAMA Pediatr 2016) 21 VINZ symposium
22 Neurologische handicap EXPRESS studie: cognitieve, taal- en motorische score op 2,5 jaar Cognitief Taal Motorisch (EXPRESS Group. JAMA 2009) 22 VINZ symposium
23 Neurologische handicap Jongens versus meisjes: Hersenverlamming: Cognitief: Jongens 26% Meisjes 14% (EPICure. N Eng J Med 2005) 25 VINZ symposium
24 Neurologische handicap Presentatie van neurologisch deficit: Ernstige afwijking op 30 md is heel predictief voor matige/ernstige handicap op 6 jaar Normaal onderzoek op 30 md is helemaal geen garantie voor een normale ontwikkeling op 6 jaar (Marlow et al. N Eng J Med 2005) 26 VINZ symposium
25 Neurologische handicap Evolutie in de tijd: (Zeger et al. BMJ 2016) 27 VINZ symposium
26 Neurologische handicap Evolutie in de tijd: EPICURE 1 (1995) versus EPICURE 2 (2006): (Moore et al. BMJ 2012) 28 VINZ symposium
27 Neurologische handicap Neurologische morbiditeit (matig/ernstig) blijft belangrijk aan de grens van levensvatbaarheid Er is een lineair verband met het aantal weken zwangerschap Soms is er een late presentatie (na 2 jaar) In tegenstelling tot de toename in overlevingskansen van extreem prematuren over de tijd, is het risico op neurologische handicap onveranderd gebleven. 29 VINZ symposium
28 Schoolse prestaties EPICURE: leeftijd 11 jaar 40% had ernstige cognitieve beperking (IQ score < -2SD) Jongens: dubbel zo hoog risico op ernstige beperking dan meisjes Verband met zwangerschapsduur? (23-24w: 45%, 25w: 36%) 13% aangepast onderwijs (jongens) 62% had extra begeleiding ( special educational needs ) 30 VINZ symposium
29 Schoolse prestaties Sterk verband tussen extreme prematuriteit en een lager cognitief IQ Meerderheid heeft leerproblemen Hoger risico om het basisonderwijs niet te kunnen afmaken Eindigen globaal minder hoog in opleidingsniveau 31 VINZ symposium
30 Gedragsmatig, emotioneel, sociaal Minder gedetailleerde informatie over extreem prematuren geboren in de grijze zone Hoger risico op aandachtstoornissen (ADHD) Hoger risico op emotionele stoornissen Hoger risico op autisme spectrum disorder Minder competent op socio-emotioneel vlak 32 VINZ symposium
31 Gedragsmatig, emotioneel, sociaal 33 VINZ symposium
32 Problemen op adolescente / volwassen leeftijd Slechts beperkte informatie van oudere cohorten (70 er en 80 er jaren) Lager opleidingsniveau Psychiatrische stoornissen: aandacht (ADHD), emotionele (angst, depressie), ASD Sociale problemen (relationeel, risicovol gedrag) Meer kans op werkloosheid, lager inkomen 34 VINZ symposium
33 Kwaliteit van leven Ex-prematuren schatten hun eigen kwaliteit van leven beter in dan we zouden verwachten Algmene QoL Fysiek functioneren Zelfbeeld (Roberts et al. J Pediatr 2013) 36 VINZ symposium
34 Kwaliteit van leven Ex-prematuren schatten hun eigen kwaliteit van leven beter in dan we zouden verwachten Ouders van ex-prematuren rapporteren wel meer stress, negatieve impact op familiaal functioneren, financiële impact (Roberts et al. J Pediatr 2013) 37 VINZ symposium
35 Vlaamse adviestekst mbt behandeling rondom de grens van levensvatbaarheid Afbakenen van de boven- en ondergrens grijze zone 22w 23w 24w 25w 26w 27w zwangerschapsweken 38 VINZ symposium
36 Vlaamse adviestekst mbt behandeling rondom de grens van levensvatbaarheid Afbakenen van de boven- en ondergrens Welke houding nemen we aan in die grijze zone? 39 VINZ symposium
37 Overzicht De grijze zone van levensvatbaarheid Harde data ivm lange termijn uitkomst Kunnen we de uitkomst individueel voorspellen? De Vlaamse consensus 40 VINZ symposium
38 Zwangerschapsleeftijd als scheidsrechter? Zwangerschapsduur in volle weken uitgedrukt is te weinig verfijnd Zwangerschapsleeftijd is niet de enige voorspellende factor voor de uitkomst (Dupont-Thibodeau et al. Semin Pernatol 2014) 24 5/7 weken, meisje Geschat gewicht 700 g Onstuitbare arbeid Foetale longrijping voltooid Normaal CTG 24 5/7 weken, jongen Ongevolgde zwangerschap IUGR (geschat gewicht 550 g) Brain sparing op echo Suboptimaal CTG Sectio op foetale indicatie Geen foetale longrijping 41 VINZ symposium
39 Voorspellende factoren voor uitkomst (Tyson et al. N Eng J Med 2008) 42 VINZ symposium
40 Voorspellende factoren voor uitkomst 25% 65% (Tyson et al. N Eng J Med 2008) 43 VINZ symposium
41 Predictiemodellen 44 VINZ symposium
42 Predictiemodellen: beperkingen Meeste modellen zijn niet gevalideerd Zwangerschapsleeftijd Geeft enkel een schatting van een risico, met een Eenling versus meerling zekere graad van onzekerheid daarrond Geslacht Preciese individuele Geboortegewicht voorspellingen blijven zeer moeilijk omdat het zeer multifactorieel is Antenatale voorbereiding met corticosteroiden Geboorte in tertiair centrum Chorioamnionitis/PPROM Vaginale stuitgeboorte (Tyson et al. N Eng J Med 2008) (Dupont-Thibodeau et al. Semin Perinatol 2014) (Källen et al. Acta Obst Gynecol Scand 2015) 45 VINZ symposium
43 Predictiemodellen: beperkingen Meeste modellen zijn niet gevalideerd Geeft enkel een schatting van een risico, met een zekere graad van onzekerheid daarrond Preciese individuele voorspellingen blijven zeer moeilijk omdat het zeer multifactorieel is Inschatten van toekomstige kwaliteit van leven is zeer moeilijk (Tyson et al. N Eng J Med 2008) (Dupont-Thibodeau et al. Semin Perinatol 2014) (Källen et al. Acta Obst Gynecol Scand 2015) 46 VINZ symposium
44 Antenatale counseling in de grijze zone Gezamenlijke besluitvorming Obstetrici en neonatologen Ouderpaar Respect voor religieuze, culturele, ethnische en sociale aspecten (Cummings et al. AAP. Pediatrics 2015) 47 VINZ symposium
45 Antenatale counseling in de grijze zone Gezamenlijke besluitvorming Optimaal geinformeerd ivm kansen en risico s Gesprek Folder, visueel materiaal Eerder beperkte statistische informatie Verschillende mogelijke uitkomsten (Cummings et al. AAP. Pediatrics 2015) 48 VINZ symposium
46 Antenatale counseling in de grijze zone Gezamenlijke besluitvorming Optimaal geinformeerd ivm kansen en risico s Individueel afwegen rekening houdend met meerdere factoren Zwangerschapsduur (rekening houdend met imprecisie) Perinatale factoren (foetale groei, antenatale steroiden, ) Familiale, sociale, factoren (Cummings et al. AAP. Pediatrics 2015) 49 VINZ symposium
47 Antenatale counseling in de grijze zone Gezamenlijke besluitvorming Optimaal geinformeerd ivm kansen en risico s Individueel afwegen rekening houdend met meerdere factoren In het beste belang van het kind 50 VINZ symposium
48 Antenatale counseling in de grijze zone Moet leiden tot een geïntegreerd pre- en postnataal beleid Vooraf besproken en besloten, maar kan/moet regelmatig geherevalueerd en evt aangepast worden Best geen wait-and-see houding (Cummings et al. AAP. Pediatrics 2015) 51 VINZ symposium
49 Overzicht De grijze zone van levensvatbaarheid Harde data ivm lange termijn uitkomst Kunnen we de uitkomst individueel voorspellen? De Vlaamse consensus 52 VINZ symposium
50 Vlaamse adviestekst mbt behandeling bij extreme vroeggeboorte Consensusdocument breed gedragen door gynaecologen en neonatologen van alle NIC-MIC centra Discussievergaderingen met presentatie van best available evidence VINZ symposium
51 Vlaamse adviestekst mbt behandeling bij extreme vroeggeboorte < 24 w Geen actief beleid, comfort zorgen A priori geen actief beleid, tenzij expliciete vraag van ouders, na volledig geïnformeerd te zijn en zich akkoord verklarend. Patiënt hoeft niet in een tertiair centrum te blijven Geen foetale monitoring Geen antenatale steroiden Geen keizersnede op foetale indicatie Geen neonatale reanimatie Aandacht voor palliatieve zorgen! 54 VINZ symposium
52 Vlaamse adviestekst mbt behandeling bij extreme vroeggeboorte < 24 w Geen actief beleid, comfort zorgen w Geïndividualiseerd beleid Niet alleen gebaseerd op zwangerschapsduur, maar ook op andere factoren (foetale groei, foetaal welzijn, chorioamnionitis, kans tot foetale longrijping en cerebrale protectie, ) Niet protocol-matig, maar sterk geïndividualiseerd en gedragen door de ouders Niet cijfer-matig, maar zo goed mogelijk ondersteund door de best evailable evidence en met heldere presentatie voor ouders 55 VINZ symposium
53 Vlaamse adviestekst mbt behandeling bij extreme vroeggeboorte < 24 w Geen actief beleid, comfort zorgen w Geïndividualiseerd beleid Counseling gebeurt best in een tertiair centrum Doorverwijzing voor counseling gebeurt best ruim op tijd! (zeker voor 23 5/7 w) 56 VINZ symposium
54 Vlaamse adviestekst mbt behandeling bij extreme vroeggeboorte < 24 w Geen actief beleid, comfort zorgen w Geïndividualiseerd beleid Igv niet-actief beleid: patiënt kan terugverwezen worden naar het perifere ZH Geen foetale monitoring Antenatale steroiden vanaf 25 5/7 w Igv actief beleid: Antenatale steroiden (vanaf 23 5/7 w) Foetale bewaking vanaf 24 0/7 w Mogelijkheid van keizersnede op foetale indicatie 57 VINZ symposium
55 Vlaamse adviestekst mbt behandeling bij extreme vroeggeboorte < 24 w Geen actief beleid, comfort zorgen w Geïndividualiseerd beleid Overleg met ouders wordt duidelijk beschreven in het medisch dossier Er wordt NIET om een getekend schriftelijk informed consent gevraagd 58 VINZ symposium
56 Vlaamse adviestekst mbt behandeling bij extreme vroeggeboorte < 24 w Geen actief beleid, comfort zorgen w Geïndividualiseerd beleid > 26 0 w Actief beleid A priori WEL actief beleid TENZIJ er andere factoren zijn die de prognose extreem bezwaren (bijv: extreme IUGR) 59 VINZ symposium
57 Take home message Betrouwbare en gedetailleerde informatie ivm lange termijn prognose van geboorte op de grens van levensvatbaarheid is zeer belangrijk Ondanks al die informatie zal het altijd moeilijk blijven om op individuele basis precieze voorspellingen te maken Het is een complex besluitvormingsproces waarin ouders in toenemende mate een sleutelrol spelen Elke beslissing moet genomen worden in het beste belang van het kind 60 VINZ symposium
24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst
24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Erasmus MC, Rotterdam
Nadere informatieDreigende vroeggeboorte
Dreigende vroeggeboorte T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont
Nadere informatieProbably not important
Probably not important Definitie counseling Laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening Letterlijk: raadgeven Het doel van counseling is het helpen van mensen bij: Het oplossen of hanteren van problemen
Nadere informatieDutch summary. Nederlandse samenvatting
Dutch summary Nederlandse samenvatting 127 Kinderen die te vroeg geboren worden, dat wil zeggen bij een zwangerschapsduur korter dan 37 weken, worden prematuren genoemd. Na de bevalling worden ernstig
Nadere informatieENQUÊTE COLLEGE MOEDER/PASGEBORENE Materniteit & neonatologie Deel voor gynaecologen
ENQUÊTE COLLEGE MOEDER/PASGEBORENE Materniteit & neonatologie Deel voor gynaecologen LUIK 1. Algemene vragen (kwantitatief luik) Hoeveel bevallingen hadden plaats in uw dienst in de loop van 2004? Aantal
Nadere informatieKopzorgen, hoe gaat het met... Hannah Buiter kinderarts-neonatoloog Martini Ziekenhuis Groningen
Kopzorgen, hoe gaat het met... Hannah Buiter kinderarts-neonatoloog Martini Ziekenhuis Groningen Stel.. Prematuur van 27 weken bij geboorte, 1000 gr, kortdurend beademd, wel weken aan CPAP/HF/LF. 1x klinische
Nadere informatieVrouwen die zwanger zijn van een meerling hebben een verhoogde kans op vroeggeboorte
Samenvatting Vrouwen die zwanger zijn van een meerling hebben een verhoogde kans op vroeggeboorte in vergelijking met vrouwen die zwanger zijn van een eenling. Ongeveer 5-9% van de eenlingen wordt te vroeg
Nadere informatieCHAPTER 12. Samenvatting
CHAPTER 12 Samenvatting Samenvatting 177 In hoofdstuk 1 wordt een toegenomen overleving gerapporteerd van zeer vroeggeboren kinderen, gerelateerd aan enkele nieuwe interventies in de perinatologie. Uitkomsten
Nadere informatieJe ziet ze niet, maar ze kunnen er wel zijn: Hersenbloedingen bij de premature neonaat. Karianne Kraft Kinderarts-neonatoloog UMCG maart 2019
Je ziet ze niet, maar ze kunnen er wel zijn: Hersenbloedingen bij de premature neonaat Karianne Kraft Kinderarts-neonatoloog UMCG maart 2019 Inhoud Hersenbloedingen: Wie? epidemiologie & risicofactoren
Nadere informatieVlaamse consensus over beleid bij congenitale toxoplasmose (CT)
Vlaamse consensus over beleid bij congenitale toxoplasmose (CT) A. Zecic NICU, UZ Gent Transmissierisico tijdens de zwangerschap Maternale seroconversie Incidentie Ziekte bij pasgeborene 1e trim 15 % ernstig
Nadere informatieFoto: v.l.n.r. dr. Anke Thaens, dr. Tinne Mesens en dr. Caroline Van Holsbeke. 6 Ziekenhuis Oost-Limburg ZOLarium 2018 nr. 68
Dr. Caroline Van Holsbeke, gynaecoloog: Als je beslist om een baby te vroeg op de wereld te zetten, moet je dit in de best mogelijke omstandigheden laten gebeuren. Foto: v.l.n.r. dr. Anke Thaens, dr. Tinne
Nadere informatieZuurstof of niet bij reanimatie pasgeborene?
Zuurstof of niet bij reanimatie pasgeborene? 6e Nationale Reanimatie Congres Frank van den Dungen Kinderarts-neonatoloog Afd. IC Neonatologie VU medisch centrum NVK werkgroep Reanimatie Pasgeborenen INHOUD
Nadere informatieDe medische ontwikkelingen op het grensvlak van levensvatbaarheid. Mirjam van Weissenbruch
De medische ontwikkelingen op het grensvlak van levensvatbaarheid Mirjam van Weissenbruch Agenda Inleiding Historisch perspectief Ontwikkelingen in de neonatologie De regels in Nederland Wat mag wel wat
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Achtergrond In 2016 werden in Nederland 169.136 kinderen geboren; hiervan werden 11.622 kinderen prematuur ofwel te vroeg geboren (na minder dan 37 weken zwangerschap) en 2.295 extreem prematuur (na minder
Nadere informatieGeestelijke gezondheid bij kinderen van curatie naar preventie en vroegdetectie van risicofactoren
KONINKLIJKE ACADEMIE VOOR GENEESKUNDE VAN BELGIË Geestelijke gezondheid bij kinderen van curatie naar preventie en vroegdetectie van risicofactoren em. Prof dr. J. Denekens 12 februari 2019 Geestelijke
Nadere informatieHopeloos moederschap, een verloskundig paradigma.
Hopeloos moederschap, een verloskundig paradigma. Dienst voor Perinatale Zorg Hôpital du Vésinet Frankrijk 1 ? Verloskunde? wanneer de medische zorg verzwaart door : dan. een belangrijke co morbiditeit
Nadere informatieZwangerschap is wel (soms) een ziekte. J Roeters van Lennep/ internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam
Zwangerschap is wel (soms) een ziekte J Roeters van Lennep/ j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl internist vasculaire geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam Zwangerschappen in Nederland 2017 169 836 levend geboren
Nadere informatieObstetrie. Extreme vroeggeboorte van uw kind
Obstetrie Extreme vroeggeboorte van uw kind Inhoudsopgave 1. Vroege geboorte...4 2. Perinatologisch Centrum...5 Overplaatsing...5 3. Levenskansen en kwaliteit van leven...6 Risico s...7 4. Gesprek over
Nadere informatieVoorspellen van sterfte bij zeer premature kinderen*
Onderzoek Voorspellen van sterfte bij zeer premature kinderen* Ewoud Schuit, Chantal W.P.M. Hukkelhoven, Bradley N. Manktelow, Dimitri N.M. Papatsonis, Martin J.K. de Kleine, Elizabeth S. Draper, Ewout
Nadere informatieOverzichtskaart. Te vroeg en/of small for gestational age (SGA) geboren kinderen
Overzichtskaart Te vroeg en/of small for gestational age (SGA) geboren kinderen 1. Inleiding: voor wie? Alle kinderen in de leeftijd van 0-4 jaar die op een PGO/contactmoment van JGZ komen na: Een zwangerschapsduur
Nadere informatieVVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013
VVK Wintervergadering Sectie Neonatologie 18 januari 2013 Congenitale Toxoplasmose: Hoe gebruik je de diagnostische informatie op een zinvolle manier? Filip Cools, MD, PhD Neonatologie, UZ Brussel Scenario
Nadere informatieSamenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2
Samenvatting 125 Samenvatting Hoofdstuk 1 Gedurende de laatste 20 jaar is binnen de IVF de aandacht voornamelijk uitgegaan naar de verbetering van zwangerschapsresultaten. Hierdoor is er te weinig aandacht
Nadere informatieAlgemeen. Prematuur geboren kinderen: Sociaalcommunicatieve ontwikkeling in de eerste levensjaren. Leen De Schuymer
Prematuur geboren kinderen: Sociaalcommunicatieve ontwikkeling in de eerste levensjaren Leen De Schuymer Algemeen Deze resultatenbundel is gebaseerd op het doctoraatsonderzoek van Leen De Schuymer. Dit
Nadere informatieRecente trends in de gezondheid van jongeren in Vlaanderen
Recente trends in de gezondheid van jongeren in Vlaanderen Prof. dr. Karel Hoppenbrouwers m.m.v. Ciska Pieters, Cécile Guérin, Mathieu Roelants Inhoud van de presentatie Aspecten van gezondheid Perinatale
Nadere informatieKwetsbaar zwanger. Kind en Gezin. Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent. 25 oktober 2012
Kwetsbaar zwanger Kind en Gezin Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent 25 oktober 2012 1 1 Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap
Nadere informatieAfname van de sterfte maar toename van de morbiditeit van zeer preterm geboren kinderen in een periode van tien jaar
Onderzoeken Afname van de sterfte maar toename van de morbiditeit van zeer preterm geboren kinderen in een periode van tien jaar Auteurs dr. M.J.K. de Kleine, kinderarts-neonatoloog, dr. A.L. den Ouden*,
Nadere informatienazorg-poli neonatale intensive care unit
nazorg-poli neonatale intensive care unit inleiding Door vroeggeboorte en/of problemen voorafgaand aan, of rondom de bevalling, verbleef uw kind op de Neonatale Intensive Care Unit (NICU) van ons ziekenhuis.
Nadere informatieZwangerschap bij de psychiatrische patient. Cijfers telefoondienst TIS. TIS kenniscentrum. vragen/exposities SSRI s 20-11-2015
Zwangerschap bij de psychiatrische patient Bernke te Winkel Wetenschappelijk medewerker Teratologie Informatie Service TIS kenniscentrum Cijfers telefoondienst TIS Informatie geven Website (en boek) -
Nadere informatieInleiding Visie Veranderingen in 2016 Verantwoording
Jaarverslag 2016 Inleiding Het jaarverslag van 2016 is een overzicht van de activiteiten van Zwanger in Brussel. Eén van de grote veranderingen in 2016 was de oprichting van onze CVBA. Sinds 1 januari
Nadere informatieNota. Verwijzing naar een perinatologisch centrum. Samenwerking tweede en derde lijn.
Nota Verwijzing naar een perinatologisch centrum. Samenwerking tweede en derde lijn. Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog, Erasmus MC, Rotterdam, namens de Otterlo Werkgroep en in samenwerking met de sectie Neonatologie
Nadere informatieSophia Kinderziekenhuis. Polikliniek Neonatologie
Sophia Kinderziekenhuis Polikliniek Neonatologie Pasgeborenen die intensieve zorg nodig hebben gehad, ontwikkelen zich over het algemeen goed. Mocht de ontwikkeling toch anders verlopen, dan is het belangrijk
Nadere informatie11/01/2013. Een minuutje geduld. Geboorte.. De mens. Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? . andere zoogdieren
Geboorte.. De mens Een minuutje geduld Vroeg- of Laattijdig afnavelen Dr. David Van Laere Neonatoloog UZ Antwerpen. andere zoogdieren Afklemmen van de navelstreng anno 2012 Controversieel? Zoek de verschillen?
Nadere informatieNeonatale screening op aangeboren hartafwijkingen d.m.v. saturatiemeting
Neonatale screening op aangeboren hartafwijkingen d.m.v. saturatiemeting Ilona Narayen Arts-onderzoeker neonatologie LUMC AMSTERDAM SYMPOSIUM 2016 Casus A term meisje, 4 dagen oud SEO: gb Levenloos aangetroffen
Nadere informatieCursus Verloskundige Vaardigheden
Cursus Verloskundige Vaardigheden Donderdag 13 en vrijdag 14 november 2014 MSD, Lynx Binnenhof 5, 1200 Brussel Beste aspirant- lid, Beste VVOG- lid, Ernstige, acute situaties in de verloskunde zijn niet
Nadere informatiePerinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland
Perinatale sterfte verschillen naar zorgregio s in Nederland Anita CJ Ravelli, AMC afdeling Klinische Informatiekunde Mede namens: Martine Eskes, Jan Jaap HM Erwich, Hens AA Brouwers, Erna Kerkhof, Joris
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Dutch summary)
Nederlandse samenvatting (Dutch summary) 1 Vroeggeboorte na antenatale inflammatie bronchiale hyperreactiviteit als onderliggende oorzaak van Vroeggeboorte Over vroeggeboorte, ook wel prematuriteit genoemd,
Nadere informatieOpzet. Methode. Inleiding. Resultaten. Conclusie. Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli
Martine Eskes, Adja Waelput, Sicco Scherjon, Klasien Bergman en Anita Ravelli Een kwart van de aterme perinatale sterfte betreft SGA (
Nadere informatieStudie type Populatie Patiënten kenmerken Interventie Controle Dataverzameling
Evidence tabel bij ADHD in kinderen en adolescenten (studies naar adolescenten met ADHD en ) Auteurs, Gray et al., 2011 Thurstone et al., 2010 Mate van bewijs A2 A2 Studie type Populatie Patiënten kenmerken
Nadere informatieGrowing into a different brain
221 Nederlandse samenvatting 221 Nederlandse samenvatting Groeiend in een ander brein: de uitkomsten van vroeggeboorte op schoolleeftijd De doelen van dit proefschrift waren om 1) het inzicht te vergroten
Nadere informatieAddendum bij de multidisciplinaire richtlijn Dreigende Vroeggeboorte gepubliceerd in 2011. Opgesteld door de Otterlo Werkgroep, versie 2014
Addendum bij de multidisciplinaire richtlijn Dreigende Vroeggeboorte gepubliceerd in 2011 Opgesteld door de Otterlo Werkgroep, versie 2014 Uitgangsvraag: Leidt een rescue -behandeling met corticosteroïden
Nadere informatieAlcoholgebruik voor, tijdens en na de zwangerschap
Alcoholgebruik voor, tijdens en na de zwangerschap Kencijfers van de Vlaamse geboortecohorte JOnG! Karel Hoppenbrouwers Dienst Jeugdgezondheidszorg KU Leuven Inhoud van de presentatie Wat is gekend i.v.m.
Nadere informatieFactsheet Zwangerschap en Geboorte 2016 gegevens onder embargo tot donderdag 25 januari, 08.00u
Factsheet Zwangerschap en Geboorte 2016 gegevens onder embargo tot donderdag 25 januari, 08.00u Een globaal overzicht uit de perinatale registratie In Nederland worden gegevens over de perinatale zorg
Nadere informatiePerinataal project WGC DE Brug en WGC Medikuregem
Perinataal project WGC DE Brug en WGC Medikuregem Het BBBru-team! - Karlijn de Goede - Samira Gharbaoui - Catherine Geypen - Caroline Massy BBBru Een project van twee Brusselse wijkgezondheidscentra De
Nadere informatieI n h o u d s t a f e l
I n h o u d s t a f e l Voorwoord 1 Deel 1: COS-werking 3 1. Aantal onderzoeken 3 2. Nieuwe evaluaties t.o.v. herevaluaties 4 3. Wachttijd 4 4. Leeftijd van de onderzochte kinderen 4 5. Geslacht 5 6. Verwijzers
Nadere informatieBehandelgrens pasgeborenen en grens abortushulpverlening. Overleg behandelgrens pasgeborenen
Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340 78 34 www.rijksoverheid.nl Datum 30 maart 2011 Behandelgrens pasgeborenen en grens abortushulpverlening Bijlagen Omschrijving Overleg
Nadere informatieBasisFiche Keizersneden... 3. Beschrijving en Achtergrond van de Indicator... 3. Definitie... 3. Relatie tot Kwaliteit... 3. Technische Fiche...
Keizersneden Logo Quality Indicators Project Moeder & Kind TABEL 1 INFORMATIE Naam Keizersneden Domein Moeder & Kind Identificatie M&K004 Auteur Geert Van de Water Datum 4/10/2013 Versie 1 Status Publicatie
Nadere informatieDit proefschrift presenteert de resultaten van het ALASCA onderzoek wat staat voor Activity and Life After Survival of a Cardiac Arrest.
Samenvatting 152 Samenvatting Ieder jaar krijgen in Nederland 16.000 mensen een hartstilstand. Hoofdstuk 1 beschrijft de achtergrond van dit proefschrift. De kans om een hartstilstand te overleven is met
Nadere informatieNeuro-cognitieve ontwikkeling van meerlingen een populatiegebonden onderzoek
Symposium 50-jarig bestaan Oost-Vlaams Meerlingenregister Neuro-cognitieve ontwikkeling van meerlingen een populatiegebonden onderzoek Zaterdag 25-10-2014 UZ Gent Prof. Dr. Evert Thiery Universiteit Gent
Nadere informatieGezond op school? Aspecten van de gezondheid en gezondheidsproblemen bij schoolkinderen in Vlaanderen
Gezond op school? Aspecten van de gezondheid en gezondheidsproblemen bij schoolkinderen in Vlaanderen Ciska Pieters - Mathieu Roelants Prof. dr. Karel Hoppenbrouwers Studiedag SWVG Leuven, 2 december 2010
Nadere informatieOpvolging van groei bij kinderen met cerebrale parese
Opvolging van groei bij kinderen met cerebrale parese Mathieu Roelants 1, Fien Geeraert 2, Heidelinde Allemon 1, Koen Huysentruyt 3, Peter Prinzie 4, Jean De Schepper 3, Els Ortibus 5 1 Omgeving en Gezondheid/Jeugdgezondheidszorg,
Nadere informatieRichtlijn JGZ-richtlijn Vroeg en/of small voor gestational age (SGA) geboren kinderen
Richtlijn JGZ-richtlijn Vroeg en/of small voor gestational age (SGA) geboren kinderen Inleiding Aanleiding In Nederland werden in 2008 in totaal 13.649 kinderen (7,7% van alle pasgeborenen) te vroeg (zwangerschapsduur
Nadere informatieActiviteiten en participatie bij kinderen jongeren met Licht Traumatisch Hersenletsel & Een vroege interventie
Activiteiten en participatie bij kinderen jongeren met Licht Traumatisch Hersenletsel & Een vroege interventie Inhoud Theoretisch deel Achtergrond Opzet studie Eerste Resultaten Conclusies Take home messages
Nadere informatieAanbeveling perinatale zorgen rond levensvatbaarheid in Vlaanderen
Aanbeveling perinatale zorgen rond levensvatbaarheid in Vlaanderen Deze tekst werd opgesteld in overleg tussen alle Vlaamse NIC en MIC-diensten vertegenwoordigd door: MIC UZA:Yves Jacquemyn, Inge Beckstedde,
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) * 132 Baby s die te vroeg geboren worden (bij een zwangerschapsduur korter dan 37 weken) hebben een verhoogd risico op zowel ernstige ontwikkelingproblemen (zoals mentale
Nadere informatie22/11/2011. Inhoud LITERATUUR BRUSSEN. Gezonde kinderen
Een chronisch ziek kind in het gezin: Kwaliteit van leven van gezonde broers en zussen Trui Vercruysse Psychosociale oncologie, 25 november 2011 Inhoud Literatuur siblings/brussen Gezonde kinderen Zieke
Nadere informatieKind en Voeding Effect op langere termijn
Kind en Voeding Effect op langere termijn Arend F Bos Kinderarts neonatoloog UMCG Food for Healthy Ageing, Groningen, June 2012 Opzet presentatie Het vakgebied Neonatologie Relatie voeding groei Hersengroei
Nadere informatieFollow-uponderzoek van veel te vroeg geboren kinderen op de leeftijd van vijf jaar
Follow-uponderzoek van veel te vroeg geboren kinderen op de leeftijd van vijf jaar samenvatting van het proefschrift Follow up assessment of very preterm infants at five years of age dr. M.J.K. de Kleine,
Nadere informatieKinderen met leerproblemen en genetisch onderzoek
Kinderen met leerproblemen en genetisch onderzoek Griet Van Buggenhout, MD, PhD Centrum voor Menselijke Erfelijkheid, Leuven Griet.VanBuggenhout@uzleuven.be Genetisch onderzoek en leerproblemen 1. Algemene
Nadere informatieEen gezonde start? Cohorte 0-jarigen. Cohorte 0-jarigen: Aspecten van de gezondheid en groei van een Vlaamse geboortecohorte
Cohorte 0-jarigen Een gezonde start? Aspecten van de gezondheid en groei van een Vlaamse geboortecohorte Cécile Guérin - Mathieu Roelants Prof. dr. Karel Hoppenbrouwers Studiedag SWVG Leuven, 2 december
Nadere informatieRichtlijn. Perinataal Beleid bij Extreme Vroeggeboorte
Richtlijn Perinataal Beleid bij Extreme Vroeggeboorte INITIERENDE VERENIGINGEN Het ministerie van VWS heeft ZonMw verzocht een richtlijn te laten opstellen voor behandelbeslissingen rondom extreme vroeggeboorte,
Nadere informatieRetinopathie (ROP) bij te vroeg geboren kinderen. Oogheelkunde
Retinopathie (ROP) bij te vroeg geboren kinderen Oogheelkunde Wat is prematuren retinopathie? Prematuren retinopathie (ROP) is een aandoening die kan ontstaan in het netvlies van te vroeg geboren kinderen.
Nadere informatieContinue sedatie tot aan het overlijden in Vlaamse woonzorgcentra
Continue sedatie tot aan het overlijden in Vlaamse woonzorgcentra Prof. Johan Bilsen Dr. Sam Rys OZ-groep Mental Health and Wellbeing, Department of Public Health, Vrije Universiteit Brussel Achtergrond
Nadere informatieVOICE Vertrouwen, Overleg, Integratie,Controle & Evaluatie Dr Agnes van den Hoogen WKZ Geboortecentrum UMC Utrecht
VOICE Vertrouwen, Overleg, Integratie,Controle & Evaluatie Dr Agnes van den Hoogen WKZ Geboortecentrum UMC Utrecht ahoogen@umcutrecht.nl Achtergrond Ouder worden van een extreem vroeg geborene geeft veel
Nadere informatieHet meten van motoriek bij kinderen: prognose en evaluatie
Het meten van motoriek bij kinderen: prognose en evaluatie Samenvatting Samenvatting Hoe een kind zich op lange termijn gaat ontwikkelen is altijd een boeiende zaak, maar met name als het kind geboren
Nadere informatieBrainSTARS: een verbindende schakel voor kinderen en jongeren met NAH. Rianne Gijzen Suzanne Lambregts 16 april 2015
BrainSTARS: een verbindende schakel voor kinderen en jongeren met NAH Rianne Gijzen Suzanne Lambregts 16 april 2015 Inhoud Incidentie & Oorzaken Gevolgen & Prognose Film: gevolgen van NAH Signaleren van
Nadere informatieAngst voor de pijn. Prof. dr. Arie Franx. Pre-eclampsia and cardiovascular disease. Kennispoort Verloskunde, 3 februari 2012
Angst voor de pijn Pre-eclampsia and cardiovascular disease Kennispoort Verloskunde, 3 februari 2012 Prof. dr. Arie Franx Overdracht van 1 e naar 2 e lijn voor sedatie/pijnbestrijding Nederland 2001-2010,
Nadere informatieAangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose. Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015
Aangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015 20 januari 2015 Aangeboren hartafwijkingen (AHA) Zeldzaam: 6-8 op 1000 pasgeborenen Complexe hartafwijkingen:
Nadere informatieSekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk
Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Dr Jeanine Roeters van Lennep Internist, Vascular Medicine Erasmus MC Rotterdam, The Netherlands email:j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl
Nadere informatieZORGPROGRAMMA PERINATALE GEESTELIJKE GEZONDHEID. Gilbert Lemmens Innovaties in de GGZ Gent 2017
ZORGPROGRAMMA PERINATALE GEESTELIJKE GEZONDHEID Gilbert Lemmens Innovaties in de GGZ Gent 2017 Zorgprogramma perinatale geestelijke gezondheid? Mentale stoornissen zijn meest voorkomende ziekten tijdens
Nadere informatiebeslissing dient volgens het shared decision making model gemaakt te worden, rekening houdend met de normen en waarden.
Datum: 17 november 2015 Locatie: Congrescentrum In de Driehoek, Utrecht Geschreven door Veronique Erkens-Waucomont, Gezondheidszorg in opleiding tot Klinisch psycholoog Kind & Jeugd Opening Brenda van
Nadere informatiePredictieve genetische tests
Predictieve genetische tests De ervaring bij de ziekte van Huntington Gerry Evers-Kiebooms (1) De genetica in de gezondheidszorg (2) Predictieve test voor de ziekte van Huntington (3) Predictief testen
Nadere informatiePerinatale Zorg in Nederland
Perinatale Zorg in Nederland 2002 Inhoud Proloog 5 Introductie 6 Leeswijzer 7 Hoofdstuk 1 Vrouwen bevallen in 2002 9 Tabel 1.1 Bevallen vrouwen naar eenling/meerling en pariteit in 2002 11 Tabel 1.2 Bevallen
Nadere informatiePsychiatrie & Psychologie bij 22q11DS
Studiedag Stichting 22Q11 19 november 2017 A.M. Fiksinski a.m.fiksinski@umcutrecht.nl Psycholoog & onderzoeker (PhD kandidaat) Department of Psychiatry, Rudolf Magnus Institute of Neuroscience, University
Nadere informatiePersconferentie van de ministers Vanhengel en Cerexhe. Brusselse babyboom: de recentste gegevens over de gezondheid van pasgeborenen
Persconferentie van de ministers Vanhengel en Cerexhe Brusselse babyboom: de recentste gegevens over de gezondheid van pasgeborenen Vrijdag 1 februari om 12u30 Elisabeth ziekenhuis PERSDOSSIER Op vraag
Nadere informatieNAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten
NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten Universiteit Maastricht c.vanheugten@np.unimaas.nl Inhoud presentatie Plasticiteit van het brein Hersenletsel Schade en herstel
Nadere informatieDisclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen onderzoekt de ontwikkeling van kinderen in de regio Utrecht Inhoud Kader en doel YOUth Normale ontwikkeling van de hersenen Abnormale
Nadere informatieAntipsychoticastudie en bewegingsstoornissen. Vilans, 31 Januari 2019 Marie-Louise Hoekstra & Sylvie Beumer
Antipsychoticastudie en bewegingsstoornissen Vilans, 31 Januari 2019 Marie-Louise Hoekstra & Sylvie Beumer Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieHoe bevalt Gent met een vroedvrouw?
3/23/15 Midwifery led care in UZ Gent 24 maart 2015 congresdag NVKVV - UVV 1 3/23/15 Wie zijn we? Samenwerking met UZ Gent hoe is het begonnen? -Vanuit de sterke vraag van zwangere vrouwen -Vanuit onze
Nadere informatieEthische aspecten bij adolescenten in de gezondheidszorg
Ethische aspecten bij adolescenten in de gezondheidszorg Problematiek van de consultaties Prof. Dr. Michel Deneyer, MD, PhD Opbouw 2 casussen (Theorie) Studie omtrent adolescenten en WPR Besluit - Aanbevelingen
Nadere informatieInduction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks
Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks David van der Ham namens de PPROMEXIL projectgroep ISRCTN 29313500 ZonMW projectnummer:
Nadere informatieENQUÊTE COLLEGE MOEDER/PASGEBORENE Materniteit & neonatologie Deel voor pediaters IN TE VULLEN DOOR PEDIATER
ENQUÊTE COLLEGE MOEDER/PASGEBORENE Materniteit & neonatologie Deel voor pediaters LUIK 1. Algemene vragen (kwantitatief luik) Hoeveel bevallingen hadden plaats in uw dienst in de loop van 2004? Aantal
Nadere informatiemw.dr. J. Dijs-Elsinga (PRN), mw. C. de Vries (PRN) mw.dr. E. de Miranda (KNOV), mw.dr. A.C.J. Ravelli (AMC), dhr. P.
Betreft: Perinatale Zorg in Nederland Auteur Redactie Tabellen, figuren en bijlagen Stichting Perinatale Registratie Nederland dhr.dr. H.A.A. Brouwers (NVK), dhr.prof.dr. H.W. Bruinse (NVOG), mw.dr. J.
Nadere informatiePalliatieve zorg voor kinderen
Palliatieve zorg voor kinderen Recht op leven geeft recht op zorg Amsterdam, 24-4-2014 Eduard Verhagen Beatrix Kinderziekenhuis / Universitair Medisch Centrum Groningen a.a.e.verhagen@umcg.nl Een jongen
Nadere informatiePROTOCOL DREIGENDE PARTUS
PROTOCOL DREIGENDE PARTUS PREMATURUS Definitie We spreken van een dreigende partus prematurus wanneer er sprake is van gebroken vliezen en/of contracties bij een amenorroeduur tussen de 24 en 36+6 weken.
Nadere informatieLevende Donor Niertransplantatie anno 2014. Nierziekte Nierfalen
Levende Donor Niertransplantatie anno 2014 NOODZAAK IN HET LICHT VAN HET ORGAANTEKORT? VOOR- EN NADELEN VANUIT DIVERSE PERSPECTIEVEN? Mark JF Helbert, MD., PhD. Nefroloog ZNA Middelheim Living donor advocate
Nadere informatieChapter 15. Samenvatting
Chapter 15 Samenvatting Chapter 15 316 Samenvatting Deel I In Nederland worden ieder jaar ongeveer 14.000 kinderen te vroeg (prematuur) geboren, dat wil zeggen bij een zwangerschapsduur van minder dan
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28766 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Steggerda, Sylke Jeanne Title: The neonatal cerebellum Issue Date: 2014-09-24 Chapter
Nadere informatieWaarom richtlijnen? Hoe komen richtlijnen tot stand? Pols voelen. Richtlijnen 2006: Goed voor kleintjes en hele kleintjes?
Richtlijnen 2006: Goed voor kleintjes en hele kleintjes? Waarom richtlijnen? Matthijs de Hoog Hoe komen richtlijnen tot stand? In God we trust. All others must bring data. ILCOR 403 worksheets over 276
Nadere informatieG. Naulaers Voorzitter college Moeder-Kind sectie neonatologie Dienst Neonatologie UZ Leuven
G. Naulaers Voorzitter college Moeder-Kind sectie neonatologie Dienst Neonatologie UZ Leuven PREGNANC Y GENETICS NEONATAL INTENSIVE CARE HOME ENVIRONMENT INFANT CARE SCHOOL ENVIRONMENT -parental sounds
Nadere informatieVerpleegkundige zorg rondom een zieke zwangere en kraamvrouw
Verpleegkundige zorg rondom een zieke zwangere en kraamvrouw Dreigende vroeggeboorte bij 24/0 en 32/0 weken of geboortegewicht lager ingeschat dan 1250 gram Van tevoren bekende foetale afwijkingen Ernstige
Nadere informatieWanneer de roze wolk begint te donderen Behoeften van vrouwen tijdens hoog risico zwangerschap
Wanneer de roze wolk begint te donderen Behoeften van vroen tijdens hoog risico zwangerschap Sarah Mortier Sarah.mortier@ehb.be Isabelle Vandelannoote Isabelle.vandelannoote@ehb.be Erasmushogeschool Brussel
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20953 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Bruine, Francisca Teresa de Title: Advanced MR brain imaging in preterm infants
Nadere informatieGrootstedelijke perinatale gezondheid Aanvalsplan Perinatale Sterfte Rotterdam
Grootstedelijke perinatale gezondheid Aanvalsplan Perinatale Sterfte Rotterdam Eric A.P. Steegers, Verloskunde en Prenatale Geneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam Rotterdam circa 9000 zwangeren per jaar 5000
Nadere informatieAls uw baby onvoldoende groeit
Als uw baby onvoldoende groeit Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw verloskundige of verloskundig zorgverlener heeft u verteld dat we vermoeden dat uw baby onvoldoende
Nadere informatieAanbevelingen Vanaf 40 weken iedere zwangere voorlichten over de mogelijkheden bij dreigende serotiniteit. De mogelijkheden zijn;
VSV ACHTERHOEK OOST PROTOCOL NADERENDE SEROTINITEIT Doel protocol Het stroomlijnen en eventueel beperken van serotintiteit. Aanbevelingen Vanaf 40 weken iedere zwangere voorlichten over de mogelijkheden
Nadere informatieNaar de middelbare school; Puberteit, ieder kind komt er een keer doorheen, ook met een NAH
Cluster B Naar de middelbare school; Puberteit, ieder kind komt er een keer doorheen, ook met een NAH René Steinmann Pubertijd: Van de basisschool naar het voortgezet onderwijs Eindelijk naar de middelbare
Nadere informatieDe Multidisciplinaire Richtlijn SSRI s tijdens zwangerschap, kraambed en lactatie. Tom Schneider, gynaecoloog Mede namens de Richtlijncommissie
De Multidisciplinaire Richtlijn SSRI s tijdens zwangerschap, kraambed en lactatie Tom Schneider, gynaecoloog Mede namens de Richtlijncommissie Waarom een richtlijn Prevalentie depressie 20%, angststoornissen
Nadere informatieSamenvatting Chapter 15
Samenvattting Samenvatting Chapter 15 Er zijn 2 soorten tweelingen: een-eiig en twee-eiig. Twee-eiige tweelingen komen vaker voor dan een-eiige tweelingen (65% versus 35%). Alle tweeeiige tweelingen hebben
Nadere informatieRichtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)
Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen
Nadere informatie