De wereldwijde vraag naar vlees wordt onhoudbaar en neemt verder toe. Quorn is een duurzame vleesvervanger

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De wereldwijde vraag naar vlees wordt onhoudbaar en neemt verder toe. Quorn is een duurzame vleesvervanger"

Transcriptie

1 Hart- en vaatziekten en overgewicht vormen een wereldwijd probleem Een bolognese saus gemaakt met Quorn gehakt bevat 90% minder verzadigde vetten De wereldwijde vraag naar vlees wordt onhoudbaar en neemt verder toe Quorn is een duurzame vleesvervanger De veestapel is verantwoordelijk voor 18% van alle broeikasgasemissies De CO 2 uitstoot van Quorn is 90% lager dan die van rundvlees

2 1. Inleiding Pagina 2 De missie van Quorn is eenvoudig: We willen ervoor zorgen dat de consument minder vlees gaat eten. Omdat we ons zeer bewust zijn van de ethische, gezondheids- en milieutechnische voordelen van Quorn producten, staat maatschappelijk verantwoord ondernemen centraal bij alles wat we doen. Kevin Brennan, Algemeen Directeur, Quorn Foods Ltd Wat is Quorn nu eigenlijk precies? Pagina 6 5. De invloed van Quorn op de volksgezondheid Pagina De toekomst van voedingsmiddelen Pagina 4 4. De voordelen van Quorn Pagina 8 6. Controle over onze milieuprestaties Pagina 12 1

3 Kevin Brennan, Algemeen Directeur 1 Inleiding De missie van Quorn is eenvoudig: We willen ervoor zorgen dat de consument minder vlees gaat eten. Omdat we ons zeer bewust zijn van de ethische, gezondheids- en milieutechnische voordelen van Quorn producten, staat maatschappelijk verantwoord ondernemen centraal bij alles wat we doen. Het bereiken van onze doelstelling zal aanzienlijk bijdragen aan drie wereldwijd spelende problemen op het gebied van duurzaamheid en gezondheid. In ons rapport Future of Food, over de toekomst van onze voeding, komen deze belangrijke onderwerpen aan bod: 1We zien een onhoudbare toename in de vraag naar vlees naarmate de wereldbevolking groeit en de welvaart toeneemt. 2De vleesproductie heeft enorme gevolgen voor het milieu - 18% van alle broeikasgasemissies wordt veroorzaakt door onze veestapel. 1 3In de meeste ontwikkelde landen worden de grootste gezondheidsproblemen, zoals overgewicht en hart- en vaatziekten, veroorzaakt door het eten van te veel vlees. manier waarop we maatschappelijk verantwoord en De duurzaam ondernemen is aan het veranderen. Bedrijven proberen naast het verkleinen van hun voetafdruk hun kernproducten te verbeteren om zo de wereld echt duurzamer te maken. We maken ons allemaal ernstig zorgen over het overmatige gebruik van hulpbronnen en land, onze groeiende CO 2 - uitstoot en de toename van overgewicht onder de wereldbevolking. We moeten deze verontrustende trends tegengaan en het tij keren. Quorn vormt een oplossing voor zo veel van deze problemen houdt het productassortiment en bedrijf in de gaten! Prof. Alan Knight OBE Single Planet Living Er zijn uiteenlopende oplossingen nodig voor al deze problemen. Quorn biedt nu al de oplossing voor een groot aantal hiervan. Omdat we ons zeer bewust zijn van de grote stempel die wij als mens drukken op het milieu, zijn we een samenwerking aangegaan met The Carbon Trust, een Britse organisatie die bedrijven helpt hun CO 2 -voetafdruk te verkleinen en efficiënter om te gaan met natuurlijke hulpbronnen. Dit rapport belicht onze vooruitgang en plannen. We zijn trots op de bijdrage die we tot nu toe hebben geleverd en kijken uit naar de toekomst, om consumenten wereldwijd te stimuleren minder vlees te eten. Kevin Brennan, Algemeen Directeur Quorn Foods Ltd. Februari 2014 Quorn Foods heeft als eerste merk dat wereldwijd een alternatief biedt voor vlees een onafhankelijk kwaliteitskeurmerk gekregen voor onze geringe CO 2-voetafdruk. vraag naar voedsel neemt snel toe, maar er is steeds minder land beschikbaar en klimaatveranderingen maken het overal ter wereld steeds moeilijker om voedsel te produceren. De Hoe kunnen we in de toekomst op duurzame wijze voldoende voedsel blijven produceren voor voedzame maaltijden? We zullen onze manier van denken moeten aanpassen. Daar is Quorn een perfect voorbeeld van: een bewezen duurzaam en zeer voedzaam product. Prof. Tim Benton Britse voorvechter van wereldwijde voedselzekerheid (Global Food Security) Zie pagina 17 voor een uitleg van de bronverwijzingen 2 3

4 2 De toekomst van voedingsmiddelen In de loop der jaren zijn er talloze rapporten en publicaties verschenen waarin men heeft geprobeerd wereldwijde problemen in verband te brengen met onze maatschappelijk onverantwoorde voedingspatronen. We richten ons op drie van deze problemen met betrekking tot vleesproductie en consumptie. 1. Een onhoudbare vraag In 2050 telt de wereldbevolking meer dan 9 miljard mensen: een toename van 30% ten opzichte van het heden. Om deze grotere, rijkere en voornamelijk stedelijke bevolking te kunnen voeden, zal de voedselproductie met 70% moeten worden verhoogd. Dit betekent dat er dan 1 miljard ton meer graangewassen moeten worden geteeld en 200 miljoen ton meer vlees. 2 Men verwacht dat de grootste afzetmarkt voor deze extra hoeveelheid vlees zal worden gevormd door Azië, waar China op dit moment al meer vlees consumeert dan de Verenigde Staten of Europa (Figuur 1), terwijl de consumptie per hoofd van de bevolking nu nog amper de helft is van dat van de genoemde westerse markten. 3 In 2013 heeft de Britse overheid een rapport over voedselzekerheid opgesteld waaruit de noodzaak voor een verandering in het gedrag van de mens duidelijk werd. We moeten vlees beschouwen als lekkernij in plaats van een dagelijks, onmisbaar voedingsmiddel. 4 Vleesprijzen stijgen wanneer de vraag groter wordt dan het aanbod. Dit resulteert in een grote druk op de toeleveringsketen en verschillende rapporten tonen aan dat het uitbreiden van de bestaande landbouw om te kunnen voldoen aan deze vraag catastrofale risico s met zich mee kan brengen voor onze gezondheid en het milieu. 5 Bovendien is de kans groot dat er conflicten zullen ontstaan over essentiële natuurlijke hulpbronnen zoals land en water. m tes 90 Vleesconsumptie (in miljoenen tonnen) in de VS, EU en China in VS EU CHINA Fig. 1 Volgens schattingen van de VN veroorzaakt onze veestapel (vleesproductie) 18% van de wereldwijde broeikasgas-uitstoot 2. De impact van vlees op het milieu Recent onderzoek van de IPCC (The Intergovernmental Panel on Climate Change, een VN-organisatie die de risico s van klimaatverandering evalueert) voorspelt dat niemand de gevolgen van klimaatverandering zal kunnen ontlopen. 6 Bovendien spelen landbouw en voedselproductie hierin een onverwacht belangrijke rol. Samen zijn ze verantwoordelijk voor tot wel 29% van de wereldwijde broeikasgasuitstoot. 7 Het VN-rapport uit stelt zelfs dat herkauwers tot wel 18% van deze uitstoot veroorzaken. In recentere onderzoeken is dit percentage bijgesteld en wordt het geschat op 11% tot 15% 8,9 en hoewel een vermindering van de uitstoot mogelijk is, kunnen de gevolgen toenemen wanneer de vraag naar vlees toeneemt. Zo beschadigen de ecosystemen die nodig zijn om gewassen te produceren voor diervoeder. De productie van vlees vervaardigd uit plantaardige eiwitten vormt een inefficiënt proces waarbij een enorme hoeveelheid graan nodig is en gewassen worden gevoerd aan vee, terwijl deze direct voor menselijke consumptie zouden kunnen worden aangewend. Op dit moment wordt 90% van alle sojameel gebruikt voor diervoeder. Analisten schatten in dat meer dan 40% van de wereldwijde gewassen hiervoor worden gebruikt. Dit betekent een zeer inefficiënt gebruik van zowel voedsel als landbouwgrond. 10,11 Verschillende rapporten tonen eveneens aan dat er meer dan liter water 12 nodig is om slechts één kilo rundvlees te produceren. Als de vleesconsumptie toeneemt zoals men dat verwacht, zal de hoeveelheid water die nodig is om diervoeder te kunnen verbouwen nog voor de tweede helft van deze eeuw moeten worden verdubbeld. Momenteel leven er 2,5 miljard mensen in gebieden waar een tekort aan water is en de wereldwijde opwarming van de aarde zal dit tekort verder doen toenemen. Dat betekent dat er steeds meer en heftigere conflicten zullen ontstaan over water. Onze honger naar meer en goedkoper vlees resulteert ook in een toename van het gebruik van meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Dit schaadt de natuur en heeft zeer nadelige gevolgen voor de biodiversiteit. 5 En, hoewel sommige landen er hard aan werken het gebruik van antibiotica als groeistimulans in de vleesproductie te verminderen, baart het veelvuldig gebruik ervan mensen wereldwijd zorgen. Bacteriën worden resistent tegen antibiotica en kunnen pandemieën veroorzaken. Zie pagina 17 voor een uitleg van de bronverwijzingen 3. De impact van vlees op onze gezondheid Hoewel het eten van vlees onderdeel vormt van een evenwichtig eetpatroon, is het wetenschappelijk aangetoond dat overmatige consumptie van rood vlees kan leiden tot overgewicht, hart- en vaatziekten en diabetes. Overgewicht is inmiddels een groot probleem in veel ontwikkelde landen en een recentelijk rapport, opgesteld door The Office for International Development (ODI) 13, toont aan dat ook in ontwikkelingslanden steeds meer mensen te kampen hebben met overgewicht. Deze organisatie schat in dat een derde van alle volwassenen wereldwijd overgewicht heeft of zwaarlijvig is (obesitas). Een onderzoek van de University of Southern California in de Verenigde Staten 14 toont aan dat mensen die ouder zijn dan 65 jaar en veel dierlijke eiwitten eten, een vier keer zo grote kans hebben te komen overlijden of kanker te krijgen, vergeleken met mensen in dezelfde leeftijdscategorie, die weinig dierlijke eiwitten binnenkrijgen. Het is overduidelijk dat er een verband bestaat tussen overgewicht, overmatige consumptie van vetten, suikers en zouten, en de wereldwijde toename van niet-overdraagbare ziekten. Er is sprake van een enorme stijging van volksgezondheidskosten en dit baart overheden wereldwijd ernstige zorgen. Daar komt nog bij dat het veranderen van onze eetgewoonten ongekend moeilijk is, met name wanneer we massaal geloven dat alternatieven minder lekker zijn. Daarom is het zo belangrijk dat er smaakvolle, gezonde alternatieven voor vlees op de markt komen. Britten eten ieder jaar ongeveer 500 vleesmaaltijden Wij leveren een belangrijke bijdrage aan de oplossingen voor de drie uitgelichte problemen. vormt een belangrijke bron van hoogwaardige eiwitten en bevat een reeks aan microvoedingsstoffen, maar energierijke voeding die bestaat uit een te veel aan rood en Vlees met name verwerkt vlees is in verband gebracht met een verhoogd risico op een scala aan chronische ziekten. Quorn is een alternatief dat weinig vetten bevat, en boordevol eiwitten zit. Het is een perfecte vervanger van dergelijke producten en kan tegelijkertijd de eerdergenoemde risico s verminderen. Bovendien kunnen de unieke eigenschappen van de vezels en/of eiwitten in Quorn specifieke voordelen hebben. Andrew Salter BSc, PhD, RNutr Professor Biochemie en voedingsleer, University of Nottingham, Verenigd Koninkrijk 4 5

5 3 Wat is Quorn nu eigenlijk precies? De geschiedenis van Quorn begint in de jaren zestig van de vorige eeuw. In deze periode maakte men zich ernstig zorgen: was er wel genoeg voedsel om alle monden op aarde te kunnen voeden? Daarom startte de bedenker van Quorn, Lord Rank, een project om een nieuwe bron van eiwitten te vinden. Door velen werd dit beschouwd als een zoektocht naar het eerste nieuwe voedingsmiddel sinds de aardappel! Het doel was een micro-organisme te ontdekken dat op eenvoudige wijze grote hoeveelheden koolhydraten kon omzetten in de schaarsere en voedzamere eiwitten, zonder dat er dieren aan te pas zouden komen om deze transformatie te realiseren. Na jaren van onderzoek en ontwikkeling en met een investering van meer dan 100 miljoen pond werd er een piepklein lid van de schimmelfamilie gevonden dat kon worden omgezet in een eiwit. Deze ontdekking resulteerde in de massaproductie van mycoproteïne, het unieke ingrediënt dat Quorn producten zo speciaal maakt. In plaats van dieren worden er vergisters gebruikt om het eiwit te laten groeien en te oogsten. Het is vergelijkbaar met het productieproces van bijvoorbeeld bier of yoghurt. Een van de geweldige eigenschappen van mycoproteïne is de unieke vezelrijkheid. Met dit ingrediënt is het bovendien mogelijk de smaakervaring en textuur van echt vlees te evenaren. Aan mycoproteïne kan een willekeurige smaak worden gegeven en het ingrediënt heeft geen nasmaak. Dat betekent dat het op perfecte wijze de smaak van vlees en vleesgerechten kan nabootsen. Zo werd Quorn een wereldwijde onderneming. Het merk heeft een omzet van 200 miljoen pond en al meer dan 3 miljard porties geproduceerd, waarvan consumenten wereldwijd hebben genoten. is eigenlijk een uniek voedingsproduct. Het is waarschijnlijk Quorn de enige natuurlijk voorkomende, nieuwe bron van eiwitten waarmee door een succesvolle toepassing van technologische vernieuwingen een nieuw voedingsproduct is gecreëerd. In de toekomst zullen er meer van deze ingenieuze uitvindingen nodig zijn om te kunnen voldoen aan de wereldwijde uitdagingen op het gebied van voedselzekerheid. Het lage vetgehalte en hoge eiwitgehalte van dit product én de productvorm zelf bieden ongekende mogelijkheden en flexibiliteit voor zowel voedingsdeskundigen als -technici. Dr Phil Cox Voorzitter Bio-Food Engineering Group, University of Birmingham keuzes worden beïnvloed door voedingsadviezen, de angst voor onveilig Onze voedsel, het opwarmen van de aarde en mogelijke wereldwijde voedseltekorten in de toekomst. Ons onderzoek aan de Newcastle Business School toont aan dat consumenten het belangrijk vinden dat producten een laag vetgehalte en kleine CO 2 -voetafdruk hebben. Dit geeft aan dat Quorn een belangrijke rol kan spelen nu consumenten wereldwijd hun eetpatronen aanpassen om gezonder, duurzamer en milieubewuster te eten. Prof. Fraser McLeay Professor Strategic Marketing Management Newcastle Business School, Verenigd Koninkrijk Mycoproteïne is een klein lid van de schimmelfamilie. Het vormt het hoofdingrediënt van alle Quorn producten. Het is een uniek ingrediënt dat dezelfde textuur en smaakbeleving heeft als vlees Quorn: een wereldwijd merk, een omzet van 200 miljoen, meer dan 3 miljard maaltijden Zie pagina 17 voor een uitleg van de bronverwijzingen 6 7

6 4 De voordelen van Quorn Quorn biedt een efficiënte en duurzame manier om een gezond, nieuw eiwit te produceren dat minder schadelijk is voor het milieu Uit onderzoek is gebleken dat er ongeveer 12 tot 24kg diervoeder benodigd is om 1kg eetbaar rundvlees te kunnen produceren 15. Gevogelte heeft een hoger omzettingsrendement, maar vereist doorgaans 2 tot 4kg 16. In beide gevallen worden er meer eiwitten gevoerd aan het dier dan dat het oplevert. Bij het produceren van Quorn worden eenvoudigweg de koolhydraten uit het graan gehaald en omgezet naar eiwitten - er komt geen dier aan te pas (Figuur 2). Sterker nog, omdat de oorspronkelijke graaneiwitten beschikbaar blijven, verhoogt het Quorn proces in feite de totale eiwittenbalans (Figuur 3). Het VN-rapport van 2006, Livestock s Long Shadow (over de nadelen van de wereldwijde veestapel) 1, onderstreept hoe inefficiënt eiwitproductie middels de veestapel is. Meer dan 70% van alle landbouwgrond wordt op dit moment gebruikt voor veeteelt en de toenemende vraag naar vlees betekent dat er efficiëntere oplossingen nodig zijn nu land schaarser wordt. 17 Het Quorn proces blinkt uit in eenvoud. Er worden op efficiënte wijze eiwitten geproduceerd en een smaak en textuur gecreëerd waar mensen gek op zijn. Zo wordt het voor consumenten makkelijker om over te stappen op dit product. hebben nieuwe productiemethoden nodig om te We kunnen voldoen aan de voedselvraag van de wereldbevolking die in 2050 naar schatting bestaat uit 9 miljard mensen. Eiwitten uit schimmels, zoals Quorn, vormen een belangrijke stap in de goede richting. Prof. Lynne Boddy Cardiff School of Biosciences, Cardiff University, Verenigd Koninkrijk Zie pagina 17 voor een uitleg van de bronverwijzingen Fig. 2 FEIT: Voor 1kg Quorn is maar 2kg tarwe nodig Eiwittenopbrengst per ton tarwe t.b.v. de productie van Quorn en rundvlees Eiwittenopbrengst Als één miljoen consumenten één jaar lang minstens eens per week Quorn gehakt zouden eten in plaats van rundergehakt, zou dat 3000 hectare aan vrije landbouwgrond opleveren... het equivalent van voetbalvelden. per ton tarwe Quorn Rundvlees Fig. 3 Voor Quorn is minder water nodig Water is een schaarse hulpbron en het zal alleen nog maar schaarser worden nu de vraag naar vlees alsmaar toeneemt. Quorn kan hierin een belangrijke rol spelen door eiwitten te leveren die minder water vereisen tijdens de productie ervan. 18 Hoewel de hoeveelheid water die wordt gebruikt bij het produceren van vlees verschilt per diersoort en productiemethode, kunnen we op basis van de huidige beschikbare gegevens stellen dat de watervoetafdruk van rundvlees tot wel 15 keer groter is dan die van Quorn gehakt. De wereldbevolking groeit en de vraag naar vlees neemt toe. De vraag naar watervoorraden dus ook. Met Quorn kunnen we eiwitten produceren met minder water. De watervoetafdruk van Quorn Gehakt = 15 keer kleiner dan die van rundvlees Tijdens de productie van Quorn komen er minder broeikasgassen vrij Tijdens het produceren van voedsel komen er zeer veel broeikasgassen vrij. Dit veroorzaakt wereldwijde klimaatveranderingen. Onze veestapels zijn verantwoordelijk voor tot wel 18% van de broeikasgasuitstoot 1 - een hoger percentage dan we zien in bijvoorbeeld de transportsector. In de afgelopen twee jaren hebben we zowel de impact van vlees als Quorn bestudeerd. Er is een enorme hoeveelheid gegevens beschikbaar over vlees, en met name rundvlees. Helaas lopen de gegevens vaak sterk uiteen, omdat er verschillende hypotheses worden gehanteerd. We zijn een samenwerking aangegaan met Ricardo AEA, een adviesbureau dat wereldwijd duurzaamheidsonderzoeken uitvoert, om een evenwichtig beeld te vormen over uiteenlopende publicaties van intercollegiale toetsingen, Ngo s en rapporten van voedselproducenten. In dezelfde periode werkten we samen met The Carbon Trust om eenzelfde analyse uit te voeren voor Quorn. De resultaten zijn opmerkelijk. Ze tonen aan dat Quorn producten een tot wel tien keer kleinere CO 2 -voetafdruk hebben dan rundvlees en een tot anderhalf keer kleinere voetafdruk dan kip. 19 Vergelijking CO2-uitstoot Tot 90% lager dan rundvlees Quorn Tot 30% lager dan kip Quorn Door maaltijden te bereiden met Quorn in plaats van vlees, kunnen consumenten hun CO 2 -voetafdruk aanzienlijk verkleinen. Zo leverde volgens onze schattingen de totale verkoop van Quorn gehakt in 2012 een CO 2 besparing op die gelijk staat aan auto s die een jaar lang rijden. Bij Quorn zijn we van mening dat er meerdere oplossingen en een ingrijpende verandering van de manier waarop we denken nodig zijn om deze problemen het hoofd te kunnen bieden. Het bewijs toont aan dat we er niet op kunnen vertrouwen dat de intensivering van de bestaande landbouw en voedselproductie alleen de oplossing vormen voor de 9 miljard mensen die wonen op onze planeet. Wij zijn van mening dat Quorn producten een belangrijke nieuwe voedingsbron vormen die voldoen aan onze toekomstige behoefte aan een smaakvol, gezond, nieuw eiwit dat het milieu zo min mogelijk belast. Verschillende benaderingen en een andere manier van denken: de oplossing voor 9 miljard mensen 8 9

7 5 De invloed van Quorn op de volksgezondheid Regeringen wereldwijd zijn op zoek naar oplossingen voor de problemen omtrent voedingspatronen en voedingsgerelateerde ziekten. Quorn kan consumenten helpen hun gezondheid aanzienlijk te verbeteren door gedrag en gewoonten te veranderen met eenvoudige en gezonde alternatieven voor vlees: De smaak en textuur van Quorn producten evenaren die van vlees. Hiermee kunnen al je favoriete maaltijden gemaakt worden, zonder de verzadigde vetten en calorieën die vaak wel in vlees zitten Zelfs een kleine verandering kan een groot verschil maken - vervang zes maanden lang iedere week het rundergehakt in uw spaghetti bolognese door Quorn Gehakt en u krijgt tot wel calorieën minder binnen. Dat getal staat gelijk aan het aantal calorieën dat een gemiddelde persoon verbrandt tijdens het lopen van meer dan 2 marathons Alle Quorn producten bevatten mycoproteïne, een gezond, nieuw eiwit dat essentiële aminozuren bevat en een belangrijke bron van vezels is. Bovendien bevatten mycoproteïnen zeer weinig vetten en verzadigde vetten Artsen, voedingsdeskundigen en hartstichtingen wereldwijd bevelen Quorn van harte aan. Quorn werkt samen met plaatselijke onderwijsinstellingen om kinderen gezonder te laten eten. Wij leveren meer dan 16 miljoen schoolmaaltijden per jaar. We investeren jaarlijks meer dan 18,5 miljoen euro om iedereen bekend te maken met de gezondheidsvoordelen van Quorn en consumenten ertoe aan te zetten hun voedingspatronen te veranderen. Ook investeren we in onderwijs: leerlingen leren op school waarom Quorn zo gezond is. Zo kunnen zij opgroeien met gezondere eetgewoontes. Quorn levert miljoenen schoolmaaltijden, zodat kinderen wereldwijd een goede start krijgen. Bij Quorn ondersteunen we bovendien allerlei overheidsinitiatieven. In het Verenigd Koninkrijk zijn dit bijvoorbeeld Change 4 Life en The Responsibility Deal : projecten waarbij consumenten worden geïnformeerd over manieren waarop zij hun voedingspatronen kunnen verbeteren. Van huis uit wordt Quorn neergezet als een gezond, milieuvriendelijker eiwit. Veel scholen en bedrijven die gebruik maken van cateringdiensten hebben zich opgegeven voor deelname aan het Britse overheidsproject The Responsibility Deal. Een van de doelen van dit project is de hoeveelheid calorieën, zout en verzadigde vetten in de aangeboden producten te verminderen. Rundergehaktproducten op het menu worden vervangen door Quorn producten. Zo krijgen scholieren en werknemers 60% minder calorieën en 90% minder verzadigde vetten binnen en wordt de CO 2 -uitstoot met 90% verminderd ten opzichte van rundergehakt. We blijven de invloed van Quorn op een duurzaam en gezond voedingspatroon bestuderen. We willen het moeilijk te veranderen gedrag en de vaste eetgewoontes van de mens zo positief mogelijk kunnen beïnvloeden. Als onderdeel van deze aanpak werken we samen met het Britse Imperial College, University of York, University of Northumbria en een groot aantal toonaangevende klinische medici in dit vakgebied. Bovendien blijven we investeren in manieren om onze voeding nog beter te maken. Om consumenten gezonder te laten eten, moeten wij uitzonderlijke voeding leveren. In de afgelopen drie jaren hebben we in bijna al onze producten enorme verbeteringen doorgevoerd op het gebied van smaak en textuur en hebben we spannende, nieuwe producten in de markt geïntroduceerd, zoals chorizo, coctailworstjes, Picnic Eggs (eierballetjes) en biefstukplakjes. We zijn voortdurend op zoek naar nieuwe manieren om smaakvolle producten te ontwikkelen. Daar zijn we trots op. het onderzoek van Imperial zijn de interessante, gunstige effecten van mycoproteïne op verzadiging, glykemie en insulinemie naar voren gekomen. De resultaten zijn gebaseerd Uit op eerder gepubliceerde onderzoeken en bevestigen dat Quorn een belangrijke keuze is bij het verbeteren van het hedendaagse voedingspatroon en het aanpakken van voedingsgerelateerde gezondheidsproblemen. Prof. Gary Frost Voorzitter Nutrition and Dietetics (voeding en voedingsleer), Imperial College London, Verenigd Koninkrijk We werken nauw samen met uiteenlopende netwerkpartners om effectieve onderzoeksen ontwikkelingsmethoden te realiseren voor een duurzame groei

8 6 Controle over onze milieuprestaties Toonaangevend De geringe CO 2 -voetafdruk van Quorn producten is indrukwekkend wanneer we deze vergelijken met die van andere vleesproducten. Bij Quorn Foods doen we er alles aan om de gevolgen van onze eigen productieprocessen te begrijpen en beheersen. Op die manier proberen wij zo min mogelijk CO 2 uit te stoten en te besparen op energie, water, natuurlijke hulpbronnen en kosten. We analyseren onze volledige toeleveringsketen van begin tot eind, van boerderij tot bord. Quorn Foods is het eerste wereldwijde vleesalternatief dat een onafhankelijke certificering heeft behaald voor de geringe CO 2 -voetafdruk. We sporen andere voedselproducenten aan om samen met ons te onderzoeken hoe we kunnen bijdragen aan duurzamere voedingsproducten voor onze consumenten. 6.1 De CO2-voetafdruk van producten De populaire vleesalternatieven van Quorn Foods zijn de eerste producten ter wereld waarvan de CO 2-voetafdruk op onafhankelijke wijze is gecertificeerd door het Britse Carbon Trust. Na de ontvangst van een onafhankelijke bevestiging voor de CO 2 -voetafdruk van ons Quorn Gehakt en onze kipvervangende Quorn Stukjes (ontwikkeld voor de detailhandel in het Verenigd Koninkrijk en de Scandinavische en Zuid-Afrikaanse markt) zijn we begonnen met het berekenen van onze broeikasgasuitstoot en het verkleinen van de CO 2 -voetafdruk van een groot aantal producten in ons assortiment. Quorn Foods heeft als eerste merk dat wereldwijd een alternatief biedt voor vlees een onafhankelijk kwaliteitskeurmerk gekregen voor onze geringe CO 2 -voetafdruk. Van boerderij tot bord : we streven naar uitzonderlijke milieuprestaties Wat is een CO 2 -voetafdruk? Een CO 2 -voetafdruk meet de totale broeikasgasuitstoot die direct en indirect door een persoon, organisatie, gebeurtenis of product wordt veroorzaakt. We hebben de broeikasgasuitstoot berekend voor alle fases van de waardeketen, van grondstoffen tot het gebruik en het verwijderen van het product en de bijbehorende verpakking. De CO 2 -voetafdruk wordt gemeten in het equivalent van eenheden koolstofdioxide (CO 2 e) - dit stelt ons in staat de zes meest gebruikte gassen die bijdragen aan de wereldwijde opwarming van de aarde te vergelijken. Onze CO 2 -voetafdruk De CO 2 -voetafdruk (zie Figuur 4) van onze best verkopende diepvriesproducten is berekend in samenwerking met Sheffield Hallam University en het Knowledge Transfer Partnership-programma van het Technology Strategy Board in het Verenigd Koninkrijk. Ons werk werd onafhankelijk gecertificeerd door The Carbon Trust na een uitgebreide zelfanalyse van onze CO 2 -voetafdruk in overeenstemming met internationale normen. Voor dit proces werd een enorme hoeveelheid gegevens verzameld. Het vereiste een nauwe samenwerking met onze volledige toeleveringsketen. Fig. 4 De CO 2 -voetafdruk van onze producten is berekend conform: PAS 2050: Specificatie voor de beoordeling van CO 2 -emissies gedurende de gehele levensduur van goederen en diensten The Code of Good Practice for Product Greenhouse Gas Emissions and Reduction Claims (2008) De certificeringsvereisten zoals opgenomen in de Footprint Expert Guide (versie 3.3) van het Britse Carbon Trust Product Regio Cradle-to-gate Cradle-to-grave CO 2 e CO 2 e (afgerond - kgco 2 e per kg) (afgerond - kgco 2 e per kg) Quorn Gehakt (diepvriesproduct, detailhandel, 300g) Quorn Stukjes (diepvriesproduct, detailhandel, 300g) Dit onmisbare onderzoek stelde ons in staat informatie vrij te geven over de effecten van onze producten. Met deze resultaten konden we onze pogingen om de voetafdruk te verkleinen richten op de onderdelen in onze toeleveringsketen waarin de CO 2 -uitstoot het grootst is. Bovendien kunnen we door onze samenwerking met The Carbon Trust met trots het Carbon Reduction Label op onze verpakkingen tonen - hiermee benadrukken we de onafhankelijke certificering die wij hebben ontvangen en laten we onze consumenten zien dat wij er alles aan doen om onze CO 2 -voetafdruk te verkleinen. Grondstoffen 6.2 Milieustrategie Scandinavië 3,4 4,5 Zuid-Afrika 3,4 6,5 VK 3,4 5 Scandinavië 3,4 4,5 Zuid-Afrika 3,4 7 VK 3,4 5 Productie Als onderdeel van onze samenwerking met de Carbon Trust hebben we de uitgangswaarde van de CO 2 -uitstoot binnen onze organisatie (2012) vastgesteld. Ons doel is deze uitgangswaarde voor het einde van 2015 te verlagen en tegelijkertijd onze productie op te voeren om een omzetgroei in het Verenigd Koninkrijk en de 13 internationale markten waarin we actief zijn te realiseren. Door te investeren in energiebesparingsinitiatieven kunnen we tegemoetkomen aan de toenemende vraag naar onze producten, terwijl we op hetzelfde moment minder energie en natuurlijke hulpbronnen verbruiken. Het verminderen van ons elektriciteitsverbruik staat centraal in deze strategie - deze energiebron is verantwoordelijk voor 73% van onze voetafdrukken (Scope 1 en Scope 2) Distributie & Detailhandel Consumptief gebruik De CO2-voetafdruk van onze organisatie Verwijdering & Recycling Quorn Foods volgde de richtlijnen van het Greenhouse Gas Protocol (GHG) om onze bedrijfsbrede voetafdruk te kunnen bepalen. Deze internationale standaard voor de verantwoording en verslaggeving met betrekking tot de uitstoot van broeikasgassen door bedrijven, stelt ons in staat onze uitstoot te meten. Met deze gegevens kunnen wij het rapporteren van deze uitstoot voorbereiden. Het bepalen van onze voetafdruk stelde ons in staat Scope 1, Scope 2 en belangrijke onderdelen van Scope 3 te kwantificeren (zie Figuur 5). De Scope 3-emissies worden buiten ons directe organisatorische bereik (upstream en downstream) gerealiseerd en zijn moeilijker te berekenen. Toch vormen ze een groot deel van de totaaluitstoot van de meeste organisaties. Onze eerdere inspanningen om de voetafdruk van onze producten te bepalen en de manier van samenwerken binnen onze toeleveringsketen stelden ons in staat verder te kijken dan onze eigen bedrijfsactiviteiten en boden ons een beter inzicht in de gevolgen ervan

9 6 Controle over onze milieuprestaties Fig. 5 We weten nu dat het verkrijgen van ingrediënten de grootste stempel drukt op onze totale voetafdruk - ongeveer 75% van onze totale uitstoot (Scope 1, 2 en 3). Dit was voor ons de bevestiging dat het ongelofelijk belangrijk is naar ons eigen energieverbruik te kijken en benadrukte het belang van de samenwerkingen binnen de toeleveringsketen die we in 2014 verder willen uitbreiden. De voetafdruk voor bedrijven en organisaties wordt onderverdeeld in: Scope 1-emissies: Bedrijfstransport, brandstofverbruik, procesemissies en vlucht-emissies Scope 2-emissies: Ingekochte elektriciteit Scope 3-emissies: Hieronder vallen o.a. aangekochte goederen en diensten, upstream transport/distributie, afval, zakenreizen. Kies voor Quorn: je verkleint de CO2-voetafdruk van spaghetti bolognese of je favoriete chilimaaltijd tot wel 90% CO2 Al onze inspanningen hebben geleid tot een jaarlijkse vermindering van de CO 2 -emissies binnen ons bedrijf (van 2010 tot 2012, zie Figuur 6). En dat terwijl ons productievolume is toegenomen met 10%. In alle drie van onze productieomgevingen zal een groter aantal projecten worden uitgevoerd gericht op een lager energieverbruik. We werken daarbij samen met The Carbon Trust. We hebben er alle vertrouwen in dat ons bedrijf verder zal groeien en onze CO 2 -uitstoot tegelijkertijd zal verminderen met tenminste 14% ten opzichte van de uitgangswaarde van Onze samenwerking met The Carbon Trust heeft geresulteerd in een plan van aanpak waarmee we dit kunnen bereiken. CO 2 in tonnen/productie in tonnen 0, % 0, , Fig. 6 De CO 2 -intensiteit van onze onderneming (CO2 in tonnen/ productie in tonnen) Onze productieomgeving in Billingham is de enige productielocatie ter wereld waar het ingrediënt wordt geproduceerd dat onmisbaar is voor alle Quorn producten - mycoproteïne. Deze locatie heeft sinds 2010 consequent de CO 2 -uitstoot per ton mycoproteïne weten te verminderen. Onze technici ter plaatse zetten voortdurend hun deskundigheid in om de efficiëntie van ons airliftvergistingsproces verder te verbeteren en vernieuwen. In onze productieomgeving in Methwold onderzoeken we of het mogelijk is kerosine te vervangen door LPG. Dit zou de uitstoot van broeikasgassen kunnen verminderen met 14%. We hebben ook 40 meetinstrumenten geïnstalleerd op dit terrein, om ons verbruik van nutsvoorzieningen 24 uur per dag te kunnen bewaken Energie Als wereldwijd marktleider op het gebied van vleesvervangende producten streven we ernaar onze productieomgevingen zo efficiënt mogelijk in te richten. In 2012 konden we voldoen aan de toenemende vraag naar onze producten. Dit deden we door onze productie op alle locaties met 10% uit te breiden ten opzichte van We zijn erin geslaagd ons energieverbruik en onze CO 2 -uitstoot te verminderen en tegelijkertijd ons productievolume te vergroten. We hebben daarvoor o.a. geïnvesteerd in AM&T-systemen (Automated Monitoring and Targeting) voor onze locaties in Stokesley en Methwold. Ook investeerden we in warmteterugwininstallaties, apparatuurverbeteringen en hebben we onze procedures voor het gebruik van onze apparatuur onder de loep genomen. opstellen van het eerste Milieurapport van Quorn heeft flink wat inzet en strategisch inzicht gekost. Het heeft het bedrijf een unieke positie opgeleverd van waaruit duurzaamheid binnen Het het bedrijf verder kan worden gestimuleerd. De vooruitgang die tot nog toe is geboekt, toont hun geweldige inzet met als doel de impact van hun productieprocessen op het milieu te beperken ondanks de groei van hun bedrijf. Quorn doet er alles aan om de geringe CO 2 - voetafdruk van hun producten te bewijzen, o.a. door gebruik te maken van feitelijke gegevens en de impact van deze producten te laten meten en certificeren door The Carbon Trust. Tom Cumberlege Consultant, The Carbon Trust Water Water is onmisbaar voor alle drie van onze productielocaties - en met name voor onze vergistingsinstallatie in Billingham. Toen we in 2012 onze watervoetafdruk berekenden, kwamen we tot de conclusie dat deze ten opzichte van 2010 met 12% was geslonken. Ons doel is ons waterverbruik in de komende jaren nog verder te verminderen door het installeren van een anaeroob vergistingssysteem in onze productieomgeving in Billingham. Deze wordt opgeleverd in In onze locatie in Methwold is het waterverbruik met meer dan 50% afgenomen ten opzichte van Het airlift-vergistingsproces dat wordt toegepast bij de productie van mycoproteïnen is nagenoeg gelijk aan het proces dat wordt toegepast in brouwerijen. Het verschil: wij oogsten de eiwitten in plaats van de vloeistof. De manier waarop we momenteel ons vloeibare afval verwerken, vereist vrij veel energie. Onderzoek heeft echter aangetoond dat we door middel van aerobe afvalverwerking energie kunnen opwekken uit ons afval. Bovendien zijn er tijdens een aantal onderzoeken dat is uitgevoerd binnen ons samenwerkingsverband met een aantal universiteiten in het Verenigd Koninkrijk een aantal spannende moleculen ontdekt in de afvalstroom. Deze moleculen kunnen commercieel worden toegepast en zijn zeer waardevol. Onze activiteiten op het gebied van onderzoek en ontwikkeling zijn er op gericht het toekomstpotentieel hiervan beter te leren begrijpen

10 6 Controle over onze milieuprestaties Bedrijfsinformatie Quorn Foods Verpakking & afval Afval verminderen We zijn druk bezig geweest om ons afval te verminderen en duurzamer te verwerken. Met trots kunnen we melden dat we de hoeveelheid afval sinds 2010 hebben weten te verminderen met 47%. Onze productielocatie in Stokesley heeft dit jaar een recyclingtarget van 98% behaald. Het doel blijft natuurlijk om helemaal geen stortafval meer te produceren. We kunnen garanderen dat al het voedselafval op een alternatieve manier wordt hergebruikt, bijvoorbeeld als diervoeder of biologische brandstof. Alle verpakkingen worden gerecycled en het productieafval wordt effectief beheerd en gescheiden van stortafval. Het Squeeze-project voor gekoelde verpakkingen Eerder dit jaar hebben onze teams het uiterlijk van onze verpakkingen voor gekoelde producten opnieuw vormgegeven. Tijdens dit project werd: 1 De wikkelbreedte van verschillende producten verkleind 2 De verpakkingsafmetingen voor verschillende producten verkleind 3 De oriëntatie van een aantal verpakkingen voor de detailhandel gewijzigd Oude hamburgerverpakking Bij Quorn Foods werken 612 medewerkers op 3 verschillende locaties in het Verenigd Koninkrijk: Belasis, Stokesley en Methwold. Quorn Foods voert een beleid van gelijke kansen en streeft ernaar te opereren binnen de letter en geest van het Britse arbeidsrecht. Wij doen er alles aan om een veilige omgeving te bieden aan al onze medewerkers. Twee van onze productielocaties zijn gecertificeerd en voldoen aan de Britse BSI-norm BS OHSAS voor beste werkmethoden op het gebied van bedrijfsgezondheid en veiligheidsbeheer (Occupational Health and Safety Management). Onze derde productielocatie ontvangt deze certificering dit jaar (2014). Onze eigen interne audits hebben geleid tot de recente investering in een verbetering van de veiligheid op onze parkeerterreinen en een betere introductiecursus voor zowel contractanten als tijdelijke werknemers. Quorn is getoetst en goedgekeurd voor verkoop door alle markten die wij hebben benaderd voor lancering, met inbegrip van de Britse FSA, de FDA in de Verenigde Staten, de FSANZ in Australië, de EFSA in Europa en Health Canada in Canada. Sinds maart 2014 voldoen al onze productieprocessen aan de norm BS OHSAS (bedrijfsgezondheid en veiligheidsbeheer). Dit geeft aan dat wij veiligheid hoog in het vaandel hebben staan in onze productieomgevingen. Onze productielocaties voldoen eveneens aan de hoogste standaard op het gebied van voedselveiligheid en kwaliteit. Onze locatie in Belasis voldoet aan de norm ISO22000 voor het beheer van voedselveiligheid. Onze productieomgevingen in Stokesley en Methwold zijn geaccrediteerd door het BRC (British Retail Consortium). Alle drie de locaties hanteren een notenvrij beleid. Verpakkingen Als onderdeel van het evaluatieproces dat we hanteren voor onze verpakkingsleveranciers zijn we voortdurend op zoek naar leveranciers die maatschappelijk verantwoordelijke werkwijzen hanteren en zich inzetten voor een duurzame ontwikkeling. Lichtgewicht verpakkingen zijn een standaard vereiste in de fase van het productieontwerp. We werken nauw samen met onze leveranciers om zo min mogelijk materialen te gebruiken en een functionele verpakking te creëren - zo gebruiken we in de volledige toeleveringsketen minder materialen en energie, wordt de logistiek vereenvoudigd en produceren we minder afval. Het gebruik van grondstoffen vormt ongeveer 75% van de uitstoot die wij produceren. We streven ernaar om samen met onze leveranciers de gevolgen voor het milieu zoveel mogelijk te beperken en onze processen voortdurend te verbeteren. Een goed voorbeeld hiervan is de steun die wij bieden aan het initiatief Round Table on Sustainable Palm Oil (RSPO). We zien erop toe dat al onze leveranciers lid zijn. Quorn Foods is geen grote gebruiker van palmolie en we proberen Nieuwe hamburgerverpakking Samenwerking binnen de toeleveringsketen Zo kunnen we besparen op grondstoffen én de efficiëntie van onze pallets en distributieprocessen maximaliseren. het gebruik van afgeleide producten zo veel mogelijk te beperken. We maken er alleen gebruik van wanneer de functionaliteit van dit product essentieel is om een hoogst mogelijke kwaliteit in onze producten te kunnen garanderen. We zijn ons er echter wel van bewust dat consumenten zich zorgen maken over de gevolgen die de teelt van palmolie heeft voor milieu en mens. Daarom proberen we waar mogelijk deze gevolgen zo veel mogelijk te beperken. Bronverwijzingen 1 FOOD AND AGRICULTURE ORGANISATION OF THE UNITED NATIONS (FAO) (2006) Livestock s long shadow: Environmental issues and options fileadmin/templates/wsfs/docs/expert_paper/ How_to_Feed_the_World_in_2050.pdf /aug/05/countries-meat-eaters-compared 4 House of Commons International Development Committee. Global Food Security Lymbrey, P and Oakeshott, I. (2014) Farmageddon. The true cost of cheap meat. Bloomsbury Press. 6 IPCC_WG2AR5_SPM_Approved.pdf 7 releases/agriculture-andfood-production-contribute-29-percent-global-greenhouse-gas FOOD AND AGRICULTURE ORGANISATION OF THE UNITED NATIONS (FAO) (2013) Tackling climate change through livestock: A global assessment of emissions and mitigation opportunities sustainability_pathways/docs/ Factsheet_LIVESTOCK_and_LANDSCAPES.pdf Mekkonen, M and Hoekstra A (2012) A global assessment of the water footprint of farm animal products. Ecosystems 15, OFFICE FOR INTERNATIONAL DEVELOPMENT (2014) Future diets: Implications for agriculture and food prices publications-opinion-files/8776.pdf 14 too-much-protein-could-lead-to-early-death-study-says/2014/ 03/04/0af0603e-a3b5-11e d34c451760b9_story.html 15 RAMIREZ, CA, PATEL, M and BLOK, K (2003) How much energy to process one pound of meat? A comparison of energy use and specific energy consumption in the meat industry of four European countries Energy 31 (2006) ; PIMENTAL, D and PIMENTAL, M (2003). Sustainability of meat-based and plant-based diets and the environment The American Journal of Clinical Nutrition (2003) 660S-3s; CEDERBERG, C and STADIG, M (2003) System expansion and allocation in life cycle assessment of milk and beef production International journal of LCA 8 (6) ; CASSIDY, ES, WEST, PW, GERBER, JS and FOLEY, JA (2013) Redefining agricultural yields: From tonnes to people nourished per hectare Environmental Research Letters 8 (2013) ROSEGRANT, M.W., LEACH, N. & GERPACIO, R.V. (1999) Meat or wheat for the next millennium? Alternative futures for world cereal and meat consumption. Proceedings of the Nutrition Society, 58: RIPPLE, WJ, SMITH, P, HABERL, H, MONTZKA, SA, MCALPINE, C and BOUCHER, DH (2014) Ruminants, climate change and climate policy Nature Climate Change Vol 4 Jan HOEKSTRA, AY (2013) The water footprint of modern consumer society Routledge, UK 19 RICARDO-AEA (2013) Quorn carbon footprint comparison to beef, chicken and other vegetarian foods internal report

11 weet zeker dat duurzaamheid steeds belangrijker wordt voor de mensen die onze producten kopen en Ik verkopen. Duurzaamheid zal in de komende jaren de motor voor groei vormen en dat zal voor veel mensen een belangrijke reden zijn om te kiezen voor Quorn. Julian Cooke Directievoorzitter Britse markt Quorn Foods Ltd. Een duurzame visie: Gemengde landbouw binnen 2km van onze productielocatie in Stokesley Discussieer mee! Wij vinden dat Quorn een positieve bijdrage levert aan het duurzamer maken van maaltijden. Ons doel is de discussie levendig te houden en daarom stellen we jouw mening en ideeën erg op prijs. Neem gerust contact met ons op: Kevin Brennan Algemeen Directeur E: Tim Finnigan Technisch Directeur E: Martin Lofnes - Financieel Directeur E: martin.lofnes@quornfoods.com of stuur een naar: sustainability@quornfoods.com Volg ons op Facebook, Twitter en Pinterest. Quorn Foods Ltd, Station Road, Stokesley, North Yorkshire TS9 7AB, Verenigd Koninkrijk FSC-gecertificeerd papier: Explorer Offset 135gsm FSC DM DGL

AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER

AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER AquaPath Module 4 DUURZAME LEVENSSTIJLEN EN WATER SAMENVATTING Weet je dat de meeste van onze dagelijkse activiteiten, inclusief voedsel, kleding en reizen, een hoog waterverbruik betekenen en daarmee

Nadere informatie

20160210 Verslag avond over Voedsel en Voedsel zekerheid

20160210 Verslag avond over Voedsel en Voedsel zekerheid 20160210 Verslag avond over Voedsel en Voedsel zekerheid Marijke de Graaf, werkzaam bij ICCO houdt een lezing over Voedsel en Voedsel zekerheid OPrganisatie ZWO-groep wijkgemeente Eindhoven-Zuid. We beginnen

Nadere informatie

Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven

Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Eerste Earth friendly menu voor stedelijke onderwijsinstellingen en kinderopvanginitiatieven Op 11 mei 2017 serveert de Stad Gent zijn eerste 'Earth friendly schoolmaaltijd'. Zo zet het stadsbestuur weer

Nadere informatie

De voedingsdriehoek. Wat en hoe?

De voedingsdriehoek. Wat en hoe? De voedingsdriehoek Wat en hoe? Wat haal je uit de posters Vind je gezonde voeding belangrijk? Ben je op de hoogte van wat gezonde voeding wel en niet is? Vind je van jezelf dat je gezond eet? Gaat gezond

Nadere informatie

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief

Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Verduurzaming van de veehouderij: urgentie vanuit mondiaal perspectief Conferentie Keuzes voor landbouw en veehouderij Huidige mondiale impact van veehouderij Biodiversiteit, aandeel 30% in mondiaal verlies

Nadere informatie

Samenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen

Samenvatting. Indicatoren voor ecologische effecten hangen sterk met elkaar samen Samenvatting Er bestaan al jaren de zogeheten Richtlijnen voor goede voeding, die beschrijven wat een gezonde voeding inhoudt. Maar in hoeverre is een gezonde voeding ook duurzaam? Daarover gaat dit advies.

Nadere informatie

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-0360/29. Amendement. Marco Zullo, Eleonora Evi, Marco Valli, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie

NL In verscheidenheid verenigd NL B8-0360/29. Amendement. Marco Zullo, Eleonora Evi, Marco Valli, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie 27.4.2015 B8-0360/29 29 Overweging B B. overwegende dat het thema van de wereldtentoonstelling 2015 in Milaan de mogelijkheid biedt om na te denken en te debatteren over diverse manieren om te proberen

Nadere informatie

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten WORKSHOP CIRCLE SCAN Door Wouter-Jan Schouten WOUTER-JAN SCHOUTEN Doctoraal Bedrijfskunde, Erasmus Universiteit 21 jaar bij the Boston Consulting Group - Partner & Managing Director - Leider van NL Consumer

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

Minder dierlijke producten, meer verantwoord. EVA vzw St.-Pietersnieuwstraat 130, 9000 Gent info@vegetarisme.be 09/329.68.51 - www.vegetarisme.

Minder dierlijke producten, meer verantwoord. EVA vzw St.-Pietersnieuwstraat 130, 9000 Gent info@vegetarisme.be 09/329.68.51 - www.vegetarisme. Minder dierlijke producten, meer verantwoord EVA vzw St.-Pietersnieuwstraat 130, 9000 Gent info@vegetarisme.be 09/329.68.51 - www.vegetarisme.be Inhoud Even over EVA Het globale plaatje De milieucrisis

Nadere informatie

Klimaat op je bord. Hans Blonk Blonk Consultants

Klimaat op je bord. Hans Blonk Blonk Consultants Klimaat op je bord Hans Blonk Blonk Consultants Inhoud 1. De klimaat-impact van voedingsmiddelen 2. Klimaatvriendelijker eten Productiekant Consumptiekant 3. Het aardappelklimaat 2 1. 1 De klimaatimpact

Nadere informatie

HOE KAN DUURZAME CATERING DE DUURZAME POLITIEK VAN EEN ONDERNEMING ONDERSTEUNEN?

HOE KAN DUURZAME CATERING DE DUURZAME POLITIEK VAN EEN ONDERNEMING ONDERSTEUNEN? HOE KAN DUURZAME CATERING DE DUURZAME POLITIEK VAN EEN ONDERNEMING ONDERSTEUNEN? Ellen Dessart Sodexo Belgium INHOUD o Wat is een duurzaam voedingsaanbod? o Hoe omschakelen van een gewoon naar een duurzaam

Nadere informatie

Duurzaamheid in Agrologistiek

Duurzaamheid in Agrologistiek Duurzaamheid in Agrologistiek Prof. dr. ir. Jack G.A.J. van der Vorst Wageningen Universiteit Doel sessie Gezamenlijk inzicht verkrijgen in duurzame logistiek. Discussie resulterend in: Actiepunten voor

Nadere informatie

Umsetzungsmaßnahmen CO 2 - Footprint aus Kundensicht/ Realisatie van CO 2 - Footprint uit visie van de klant

Umsetzungsmaßnahmen CO 2 - Footprint aus Kundensicht/ Realisatie van CO 2 - Footprint uit visie van de klant Umsetzungsmaßnahmen CO 2 - Footprint aus Kundensicht/ Realisatie van CO 2 - Footprint uit visie van de klant 1 Recordwaarde bij CO 2 Meting van NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) op

Nadere informatie

Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste

Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Monitoring 2013 Datum: 6-5-2014 Versie: Eindrapport Project nummer: CL1039 In opdracht van: Hendrik Bijker, Wecycle. Uitgevoerd door: Jorrit Leijting,

Nadere informatie

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid

Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen

Nadere informatie

B8-0360/37. Anja Hazekamp, Curzio Maltese, Eleonora Forenza, Barbara Spinelli namens de GUE/NGL-Fractie

B8-0360/37. Anja Hazekamp, Curzio Maltese, Eleonora Forenza, Barbara Spinelli namens de GUE/NGL-Fractie 27.4.2015 B8-0360/37 37 Overweging A A. overwegende dat "Voedsel voor de planeet, energie voor het leven" het thema van de expo 2015 in Milaan is en dat dit evenement een forse impuls kan geven aan het

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord

Nadere informatie

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn!

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Roadmap DURABILIT Drivers and barriers Refurbishment, hergebruik en grondstoffen Footprint reductie door hergebruik Value matrix Succesfactoren Discussie DURABILIT

Nadere informatie

Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017

Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017 1 Doel van deze presentatie is : Akkoord op het energiemanagement actieplan voor 2017 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding 2. Footprint 2016 3. Gerealiseerde reductie 4. Trends en ontwikkelingen 5. KPI 2017

Nadere informatie

Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid

Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid Duurzame voedselproductie en voedselzekerheid de onvolmaakte waarheid Vlaanderen en de wereld Wannes Keulemans en Tessa Avermaete Metaforum-werkgroep Voedselproductie Inagro 26 februari februari 2018 1.

Nadere informatie

Wat is vandaag de dag nog duurzaam?

Wat is vandaag de dag nog duurzaam? Wat is vandaag de dag nog duurzaam? Duurzame voeding Schaal als spanningsveld VU Amsterdam 3 oktober 04 Inderdaad... Bron: NRC 7/0/04 Harry Aiking Overzicht Duurzaamheid is dynamisch Duurzaamheid en voedselzekerheid

Nadere informatie

Waarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is.

Waarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is. Energieverbruik binnen de voedingen drankensector. Waarom inzicht in de energieketen noodzakelijk is. Deze whitepaper licht toe waarom het voor organisaties binnen de belangrijk is om inzicht te hebben

Nadere informatie

CO 2 -neutraal drukwerk produceren met Ricoh

CO 2 -neutraal drukwerk produceren met Ricoh CO 2 -neutraal drukwerk produceren met Ricoh De meerwaarde van verantwoord grafisch ondernemen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) staat bij grafimediabedrijven hoog op de agenda. Ook opdrachtgevers

Nadere informatie

Verklaring van de symbolen

Verklaring van de symbolen Verklaring van de symbolen lactosevrij UTZ CERTIFIED gecertificeerde koffieboeren verbouwen hun koffie met zorg en aandacht voor mens en milieu. Inter IKEA Systems B.V. 2009 Producten die geschikt zijn

Nadere informatie

Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste

Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste 29-214 Datum: 27 juli 215 Versie: 1.1 In opdracht van: Opgesteld door: Hendrik Bijker Wecycle Laura Golsteijn Marisa Vieira Dit rapport is geschreven

Nadere informatie

Biomassa: brood of brandstof?

Biomassa: brood of brandstof? RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016

Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Waardeketen Verantwoord en sociaal jaarverslag 2016 Mensen en kapitaal In ons dagelijks werk maken onze mensen het verschil en daarom willen we goed voor onze mensen zorgen. Opleiding en ontwikkeling vormen

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

ENERGIE & KLIMAATBESCHERMING

ENERGIE & KLIMAATBESCHERMING Om bij te dragen aan de bescherming van het klimaat, beperken we de CO2-voetafdruk in onze gehele waardeketen. Daarbij kijken we verder dan alleen onze eigen activiteiten. Ook door nauw samen te werken

Nadere informatie

Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking

Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking Prof.dr.ir. Han Wiskerke Wageningen Universiteit Leerstoelgroep Rurale Sociologie http://www.rso.wur.nl/uk/ http://ruralsociologywageningen.wordpress.com/

Nadere informatie

Alles van waarde beschermen en behouden

Alles van waarde beschermen en behouden Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,

Nadere informatie

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Eerste halfjaar 2014

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Eerste halfjaar 2014 Voortgangsrapportage Scope 1 en 2 CO2 emissies Eerste halfjaar 2014 Wijzigingsblad Versie Datum Auteur Wijzigingen 0.1 18-08-2014 C. de Waard Versie obv 2013. ISO 14064 protocol toegevoegd 0.2 24-02-2015

Nadere informatie

Stad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017

Stad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017 Stad Gent biedt lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden aan vanaf 2017 De Stad Gent heeft een nieuwe partner voor het leveren van lekkere, gezonde en duurzame schoolmaaltijden. Zo zet het stadsbestuur

Nadere informatie

Erdi Holding B.V. Opgemaakt door Frank van der Tang. Periode: 1 januari t/m 30 juni 2015. 1 van 10. Datum: 2 december 2015

Erdi Holding B.V. Opgemaakt door Frank van der Tang. Periode: 1 januari t/m 30 juni 2015. 1 van 10. Datum: 2 december 2015 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Frank van der Tang Erdi Holding B.V. Periode: 1 januari t/m 30 juni 015 Datum: december 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T.

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2014 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie

Vegan in het licht van duurzame en gezonde voedingspatronen

Vegan in het licht van duurzame en gezonde voedingspatronen NVVL symposium Vegan, een duurzame hype? Vegan in het licht van duurzame en gezonde voedingspatronen Roline Broekema Senior consultant, Blonk Consultants s-hertogenbosch 13 juni 2019 1 Roline Broekema

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water

HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water HET GROENSTE PAPIER TER WERELD spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & NORTH RIVER ÉCHT DUURZAAM PRODUCEREN 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Emissie-inventarisrapport

Emissie-inventarisrapport Emissie-inventarisrapport CO 2 -prestatieladder MVO medewerker Naam: S. Gorter Algemeen directeur Naam: M. van Vuuren-Sanders Datum: Datum: Handtekening: Handtekening: Cofely Energy & Infra BV Kamer van

Nadere informatie

Impact rapport. Gold Standard Cookstoves Oeganda Van Zelst Automaten

Impact rapport. Gold Standard Cookstoves Oeganda Van Zelst Automaten Impact rapport Gold Standard Cookstoves Oeganda 2016 Van Zelst Automaten Voorwoord Het impact rapport 2016 van het Gold Standard project Cookstoves Oeganda is opgemaakt om u te informeren over de compensatie

Nadere informatie

Hesselink Koffie. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 10. Datum: 15 december 2014

Hesselink Koffie. Opgemaakt door Daniëlle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 10. Datum: 15 december 2014 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Daniëlle de Bruin Hesselink Koffie Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 15 december 014 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Eerste halfjaar 2013

Voortgangsrapportage. Scope 1 en 2 CO2 emissies. Eerste halfjaar 2013 Voortgangsrapportage Scope 1 en 2 CO2 emissies Eerste halfjaar 2013 Wijzigingsblad Versie Datum Auteur Wijzigingen 0.1 01-10-2013 F. Wuts Draft 1.0 8-10-2013 F. Wuts Update en aanpassing van een aantal

Nadere informatie

VCMCM CO2 Voortgangsrapportage U

VCMCM CO2 Voortgangsrapportage U 01-01-016 t/m 31-1-016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1. Veranderingen. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 016.. Historische vergelijking.3. Relatieve uitstoot.4. Directe en indirecte emissies

Nadere informatie

Samenvatting. - verlies van biodiversiteit, door ontbossing, vervuiling en monocultures;

Samenvatting. - verlies van biodiversiteit, door ontbossing, vervuiling en monocultures; 1. Inleiding 1.1 Dierlijke voedselproducten en milieu Dierlijke voedselproducten zoals, vlees, melk en eieren, zijn voor de meeste mensen een vast onderdeel van het menu. Deze producten leveren belangrijke

Nadere informatie

Legrand Nederland B.V.

Legrand Nederland B.V. 1 van 9 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Marieke Megens Legrand Nederland B.V. Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 11 februari 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

Rapportage van broeikasgasemissies veroorzaakt door gekochte elektriciteit

Rapportage van broeikasgasemissies veroorzaakt door gekochte elektriciteit Rapportage van broeikasgasemissies veroorzaakt door gekochte elektriciteit Een samenvatting van de "Greenhouse Gas Protocol Scope 2 Guidance" Samengevat en vertaald door het EKOenergie-secretariaat, januari

Nadere informatie

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water

het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water het groenste papier ter wereld spaart bomen spaart energie spaart water 100%eco & north river écht duurzaam produceren 100%eco 100% betrouwbaar - 100% transparant Ons doel is een kleurrijk voetspoor op

Nadere informatie

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9 1 van 9 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Danielle de Bruin Noordlease Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 7 maart 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T. 030-36175

Nadere informatie

klimaatverandering en voedsel

klimaatverandering en voedsel klimaatverandering en voedsel Parijs; wat is er afgesproken en gaat het lukken? Wat betekent dit voor landbouw en voeding? Energie transitie als voorbeeld voor producent en consument Duurzaamheid als paradigma.

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary)

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary) Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015 Versie 2.0 (summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Februari 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue verbetering...

Nadere informatie

Legrand Nederland B.V.

Legrand Nederland B.V. 1 van 10 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Marieke Megens Legrand Nederland B.V. Periode: 1 januari t/m 31 december 013 Datum: 14 maart 014 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht

Nadere informatie

C 2 RE. CO 2 Reductie Initiatief

C 2 RE. CO 2 Reductie Initiatief C 2 RE CO 2 Reductie Initiatief 1 De opwarming van de aarde De opwarming van de aarde is waarschijnlijk de grootste uitdaging voor onze planeet en vormt een bedreiging voor onze maatschappij en de toekomstige

Nadere informatie

Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres

Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres Toespraak 26-03-2015 Toespraak van de staatssecretaris Dijksma (EZ) bij het Groentecongres op 26 maart 2015 in het World Trade Centrum in Rotterdam.

Nadere informatie

KLIMAATTRANSPARANTIE

KLIMAATTRANSPARANTIE KLIMAATTRANSPARANTIE GEBOUWEN CO 2 Footprint Rapportage Volledig 2012 ACO BV Doetichem Werkmaatschappij Versie 1.0 08-04-2013 INLEIDING Carbon Footprint staat synoniem voor CO 2 -voetafdruk of CO 2 -emissie

Nadere informatie

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011 Relevantie van (carbon) footprinting voor telers Jasper Scholten 23 juni 2011 Inhoud 1. Blonk Milieu Advies 2. Levenscyclusanalyse (LCA) 3. Carbon Footprinting 4. Footprint van brouwgerst 5. Footprint

Nadere informatie

Ontwikkelen en Testen Carbon- en Water Footprint Module voor MasterLink (49)

Ontwikkelen en Testen Carbon- en Water Footprint Module voor MasterLink (49) Ontwikkelen en Testen Carbon- en Water Footprint Module voor MasterLink (49) Programma Precisie Landbouw Verplichtingennr: 1400007552 Agrifirm Plant Maart 2012 INHOUD INLEIDING... 3 1. CARBON FOOTPRINT...

Nadere informatie

KLIMAATTRANSPARANTIE

KLIMAATTRANSPARANTIE KLIMAATTRANSPARANTIE GEBOUWEN CO 2 Footprint Rapportage Volledig 2015 ACO BV Doetichem Werkmaatschappij Versie 1.0 04-04-2016 INLEIDING Carbon Footprint staat synoniem voor CO 2 -voetafdruk of CO 2 -emissie

Nadere informatie

Duurzaamheid in Agrologistiek; CO2 labeling

Duurzaamheid in Agrologistiek; CO2 labeling Duurzaamheid in Agrologistiek; CO2 labeling Chris E. Dutilh Stichting DuVo/Unilever Benelux Conferentie Winst uit Agrologistiek Monster, 16 februari 2009 Doelstelling DuVo-studie In beeld brengen of, en

Nadere informatie

artikel SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL

artikel SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL SUSTAINGRAPH TECHNISCH ARTIKEL SUSTAINGRAPH is een Europees project, gericht (op het verbeteren van) de milieuprestaties van Europese Grafimediabedrijven binnen de productlevenscyclus van hun grafimedia

Nadere informatie

Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO

Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO 12-03-2015 NL Agri & Food: oprecht een topsector! Tweede exporteur ter wereld Stevige pijler onder de economie 10% v/h BNP;

Nadere informatie

D e f i n i n g s u s t a i n a b l e n u t r i t i o n

D e f i n i n g s u s t a i n a b l e n u t r i t i o n D e f i n i n g s u s t a i n a b l e n u t r i t i o n Hoe komen we tot gezonde en duurzame voedingspatronen? Gerard Kramer Manager Sustainable Nutrition Blonk Consultants Slotdebat It s the food, my

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen Afsluitende les Leerlingenhandleiding Alternatieve brandstoffen Inleiding Deze chemie-verdiepingsmodule over alternatieve brandstoffen sluit aan op het Reizende DNA-lab Racen met wc-papier. Doel Het Reizende

Nadere informatie

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie

Nadere informatie

KLIMAATTRANSPARANTIE

KLIMAATTRANSPARANTIE KLIMAATTRANSPARANTIE GEBOUWEN CO 2 Footprint Rapportage Volledig 2011 ACO BV Doetichem Werkmaatschappij Versie 1.0 19-04-2012 INLEIDING Carbon Footprint staat synoniem voor CO 2 -voetafdruk of CO 2 -emissie

Nadere informatie

ARE HEALTH CLAIMS UNDERSTOOD?

ARE HEALTH CLAIMS UNDERSTOOD? ARE HEALTH CLAIMS UNDERSTOOD? door Sheila Francl Zoetermeer 2009 Afstudeeropdracht Faculteit Natuurwetenschappen, Open Universiteit Nederland SAMENVATTING (SUMMARY IN DUTCH) Gezondheidsbewuste consumenten

Nadere informatie

e mythe van overbevolking OneWorld.nl

e mythe van overbevolking OneWorld.nl e mythe van overbevolking OneWorld.nl 1 van 5 04-07-17 16:36 oneworld.nl De mythe van overbevolking OneWorld.nl Kiza Magendane 6-8 minuten Opinie Welkom in de wereld van de bevolkingspolitiek. Hier worden

Nadere informatie

Erdi Holding B.V t/m

Erdi Holding B.V t/m Rapportage CO2-voetafdruk 01-01-2015 t/m 31-12-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Inleiding... 2 2. Rapportageperiode 2015... 3 2.1. Directe en indirecte emissies... 4 2.2. Historische vergelijking...

Nadere informatie

2013 Dit document is opgesteld volgens ISO 14064-1

2013 Dit document is opgesteld volgens ISO 14064-1 Emissie inventaris Netters infra De emissie inventaris van: 2013 Dit document is opgesteld volgens ISO 14064-1 Opgesteld door: AMK Inventis Stef Jonker Datum: april 2014 Concept Versie 1 Maart 2014 Pagina

Nadere informatie

Sialtech CO2 Voortgangsrapportage U

Sialtech CO2 Voortgangsrapportage U CO Voortgangsrapportage U15 016 01-01-016 t/m 31-1-016 CO Voortgangsrapportage U15 016 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1. Veranderingen. CO-voetafdruk.1. Rapportageperiode 016.. Historische

Nadere informatie

Rangorde scope 3 emissies CO 2 -Prestatieladder niveau 4

Rangorde scope 3 emissies CO 2 -Prestatieladder niveau 4 CO 2 -Prestatieladder niveau 4 Inzicht in energieverbruik Scope 3 emissiebronnen Op grond van normeis 4.A.1. van het Handboek zijn de meest materiële scope 3 emissies over het jaar 2013 in kaart gebracht.

Nadere informatie

Ketenanalyse. Uitstoot ingehuurde onderaannemers. van. Datum opgesteld: 16 november Auteur(s): S. Jonker (AMK Inventis)

Ketenanalyse. Uitstoot ingehuurde onderaannemers. van. Datum opgesteld: 16 november Auteur(s): S. Jonker (AMK Inventis) Ketenanalyse Uitstoot ingehuurde onderaannemers van Datum opgesteld: 16 november 2015 Auteur(s): S. Jonker (AMK Inventis) Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 1.1 Achtergrond CO₂ Prestatieladder...4 1.2 Hemmen

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 reductiedoelstellingen

Voortgangsrapportage CO 2 reductiedoelstellingen Voortgangsrapportage CO 2 reductiedoelstellingen BAM Infra Nederland bv Periode Q4 2015 (cumulatief) Versie 1 Extern Datum 2016-02-19 Auteur J. van den Elshout, T. Wennink Goedkeuring C. K. den Uil, Hoofd

Nadere informatie

Agrifood voor klimaat. Klimaattop 2016

Agrifood voor klimaat. Klimaattop 2016 Agrifood voor klimaat Klimaattop 2016 Initiatiefnemers 2 GHG emission (Mton CO2-eq) Verschillende uitstoot per sector 250 200 150 100 CO2 Land use change soybean CO2 fossil fuel consumption CO2 fertilizer

Nadere informatie

NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen

NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen NIVE masterclass Kansen van duurzaam ondernemen Felix Gruijters Nuon Amsterdam ArenA 12 oktober 2011 1 A convenient truth 44 triljard dollar staat op het spel Die waarde biedt kansen A convenient truth

Nadere informatie

Nedap RealTime Tochtdetectie Halslabel

Nedap RealTime Tochtdetectie Halslabel Nedap Tochtdetectie Nedap Tochtdetectie Visuele tochtdetectie op grote bedrijven is lastig Het is niet efficiënt en onvoldoende betrouwbaar. Met Nedap Tochtdetectie is het mogelijk om grote melkveestapels

Nadere informatie

Vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland, 2005-2014. David Verhoog, Hans Wijsman en Ida Terluin

Vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland, 2005-2014. David Verhoog, Hans Wijsman en Ida Terluin Vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland, 2005-2014 David Verhoog, Hans Wijsman en Ida Terluin Vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland, 2005-2014 David Verhoog, Hans Wijsman

Nadere informatie

DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN

DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was dit eens te bestuderen

Nadere informatie

KLIMAATTRANSPARANTIE

KLIMAATTRANSPARANTIE KLIMAATTRANSPARANTIE GEBOUWEN CO 2 Footprint Rapportage Volledig 2013 ACO BV Doetichem Werkmaatschappij Versie 1.0 18-03-2014 INLEIDING Carbon Footprint staat synoniem voor CO 2 -voetafdruk of CO 2 -emissie

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder 2014

CO2 Prestatieladder 2014 CO2 Prestatieladder 2014 Brouwers Holding BV en daarmee de bedrijven Adhetec BV en Pro-Emium BV hebben de doelstelling om te voldoen aan niveau één, twee, drie, vier en vijf van de CO2 Prestatieladder

Nadere informatie

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food

Disruptie in de Voedselketen. Rabobank Banking for Food Disruptie in de Voedselketen Rabobank Banking for Food Passie voor food Contact en info www.rabobank.nl/food Rabobank Foodzone @MWMRol 2 De noodzaak voor innovatie: Disruption Ahead! 3 Disruptie: wat vind

Nadere informatie

Erdi Holding B.V t/m

Erdi Holding B.V t/m Rapportage CO2-voetafdruk 01-01-2015 t/m 31-12-2015 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1. Inleiding... 2 2. Rapportageperiode 2015... 3 2.1. Directe en indirecte emissies... 4 2.2. Historische vergelijking...

Nadere informatie

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN?

GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? GRUNDFOS pump audit HOE EFFICIËNT EN DUURZAAM ZIJN UW POMPEN? Een Grundfos pump audit creëert duidelijkheid Is duurzaamheid één van de doelstellingen in uw organisatie? Steeds meer bedrijven en (semi-)

Nadere informatie

Ketenanalyse project Kluyverweg. Oranje BV. www.oranje-bv.nl. Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0. Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015

Ketenanalyse project Kluyverweg. Oranje BV. www.oranje-bv.nl. Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0. Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015 Ketenanalyse project Kluyverweg Oranje BV Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0 Versie : Versie 1.0 Datum : 10-11-2015 Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Autorisatiedatum: 3-12-2015 Naam

Nadere informatie

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Standpuntnota van de ENSA Scientific Advisory Committee Inleiding Eiwitten zijn een belangrijke voedingsstof die nodig zijn voor de groei en het herstel

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Biologische voeding tegen over de gangbare chemische voeding Ik wil graag een pleidooi houden voor gezonde biologische voeding. Het marktaandeel van biologisch voeding is de laatste jaren vertienvoudigd.

Nadere informatie

Management van retour-logistieke ketens

Management van retour-logistieke ketens Management van retour-logistieke ketens Erwin van der Laan RSM Erasmus Universiteit EVO dag 30 mei 2006 Duurzame Supply Chains Meet the needs of the present without compromising the ability of future generations

Nadere informatie

Opwarming aarde niet de schuld van het vee

Opwarming aarde niet de schuld van het vee focus juni 219 Opwarming aarde niet de schuld van het vee Europese landbouwhuisdieren hebben vrijwel geen aandeel in de opwarming van de aarde. Dat blijkt uit data van het Amerikaanse Carbon Dioxide Information

Nadere informatie

Sustainable development goals

Sustainable development goals Sustainable development goals The road to dignity by 2030 Ending Poverty, Transforming all Lives and Protecting the Planet = De weg naar waardigheid, Armoede beëindigen, alle levens veranderen en de aarde

Nadere informatie

Aanleg van nutsvoorzieningen

Aanleg van nutsvoorzieningen 3: Analyse van GHG-genererende (ketens van) activiteiten Afdeling KAM Blad 1 van 11 Aanleg van nutsvoorzieningen Blad 2 van 11 Voorwoord In het kader van de gestelde eisen in de CO 2 -prestatieladder van

Nadere informatie

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging

Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014 Energie in Beweging Wat is Well to Wheel Met Well to Wheel wordt het totale rendement van brandstoffen voor wegtransport uitgedrukt Well to Wheel maakt duidelijk

Nadere informatie

CO2 impact kringloopbedrijven

CO2 impact kringloopbedrijven CO2 impact kringloopbedrijven CO2 besparing gerealiseerd in 2014 door Stichting Aktief Dhr. G. Berndsen Gildenstraat 43 7005 bl Doetinchem Tel. 0314330980 g.berndsen@aktief-groep.nl Samenvatting Met 1

Nadere informatie

Hoog tijd dat we het milieu verlichten.

Hoog tijd dat we het milieu verlichten. Hoog tijd dat we het milieu verlichten. 2 Inleiding Er is maar één origineel AURA THE ORIGINAL LONG LIFE LIGHT 3 We laten het licht over uw toekomst schijnen. Zodra het op het milieu en het optimale gebruik

Nadere informatie

KLIMAATTRANSPARANTIE

KLIMAATTRANSPARANTIE KLIMAATTRANSPARANTIE GEBOUWEN CO 2 Footprint Rapportage Volledig 2014 ACO BV Doetichem Werkmaatschappij Versie 1.0 11-03-2015 INLEIDING Carbon Footprint staat synoniem voor CO 2 -voetafdruk of CO 2 -emissie

Nadere informatie

Factsheet CO2-Prestatieladder

Factsheet CO2-Prestatieladder Beleid Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO: People Planet - Profit) speelt een steeds belangrijkere rol binnen de bedrijfsvoering van A-Garden B.V. Wij zijn ons al langer bewust van onze verantwoordelijkheid

Nadere informatie

UNIVERSITEIT UTRECHT CARBON FOOTPRINT Field in a Box

UNIVERSITEIT UTRECHT CARBON FOOTPRINT Field in a Box UNIVERSITEIT UTRECHT CARBON FOOTPRINT 2016 23-05-2017 Field in a Box Waarom een footprint? Klimaatverandering Het uitstoten van broeikasgassen draagt bij aan klimaatverandering. Het meest voorkomende broeikasgas

Nadere informatie

Studie over uitvoerpotentieel agrovoedingssector

Studie over uitvoerpotentieel agrovoedingssector Studie over uitvoerpotentieel agrovoedingssector Brussel, 20 januari 2016 Uit een studie van de FOD Economie over de Belgische agrovoedingsindustrie blijkt dat de handel tussen 2000 en 2014 binnen de Europese

Nadere informatie

Broeikasgasemissies in Nederland,

Broeikasgasemissies in Nederland, Indicator 8 september 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers

Een nieuwe kijk op kunststof en rubber. Feiten & cijfers Een nieuwe kijk op kunststof en rubber Feiten & cijfers PRODUCTIE & PROCES -40% Economie NL 2016 bedrijven werknemers jaaromzet Innovaties en optimalisaties van de productieprocessen, hebben er in de afgelopen

Nadere informatie