WORTELGROENTEN VRUCHTGROENTEN BLADGROENTEN PEULVRUCHTEN
|
|
- Emilie van Wijk
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 GROENTEN Groenten kunnen worden onderverdeeld in verschillende grote families: wortelgroenten, komkommerachtigen, peulvruchten Handig om daar iets van af te weten, want gewoonlijk hebben groenten van dezelfde familie gelijkaardige behoeften, teeltwijzen en oogstmomenten, en een vergelijkbare voedingswaarde. 44
2 Groenten UW EIGEN MOESTUIN De groenten op de hierna volgende fiches verdienen zeker hun plaats in elke moestuin. Ze zijn relatief gegemakkelijk te telen, zelfs voor beginners. Veel groenten kunnen overigens op een terras worden gekweekt, in potten of in een vierkantemetertuin. Maak uw moestuin zo groot of zo klein als u wil, in functie van de tijd die u ervoor kunt uittrekken. Ga niet overhaast te werk: het is beter jaar na jaar aan te vullen naarmate uw zelfvertrouwen groeit. VRUCHTGROENTEN Tomaat, paprika, aubergine, Spaanse peper Eigenlijk zijn dit vruchten die als groente worden gegeten. Ze groeien op planten die moeten worden afgetopt om hun groei in te perken. Ze hebben veel zon en warmte nodig, een kaliumrijke bodem en, indien mogelijk, bescherming tegen regen om meeldauw te vermijden. Ze zijn gewoonlijk heel vol van smaak, kleurig en rijk aan vitaminen, vezels, kankerwerende pigmenten PEULVRUCHTEN Erwten, bonen Aan deze gewassen groeien bloemen en peulen die doorlopend kunnen worden geplukt. Ze blijven de hele zomer lang overvloedig vruchten dragen. Er bestaan dwergvariëteiten en klimsoorten die ondersteuning vereisen. Ze waarderen een rijke en vruchtbare bodem, en hun wortels staan graag koel en vochtig. Hun voedingswaarde is groot. Ze bevatten mineralen, vezels, proteïnen, ijzer en magnesium. WORTELGROENTEN Wortel, pastinaak, raap, radijs, rode biet, aardappel Deze gewassen worden gewoonlijk uitgezaaid (behalve de aardappel, die kan worden geplant). Ze vormen de ruggengraat van elke keuken, en groeien doorgaans heel snel. Bijna allemaal worden ze met tussenpozen van twee weken gezaaid in korte rijen van maximum 2 meter, Zo kunt u de oogst spreiden en er zo lang mogelijk van genieten. Dun uit naarmate de plantjes groeien. Ze hebben allemaal dezelfde vijanden, met name de aardvlo en de wortelvlieg, en beschouwen onkruid als een vervelende rivaal. Wied dus regelmatig of breng een mulchlaag aan. De oogstrijpe groenten kunnen meestal goed worden bewaard in de winter, in bakken zand. Ze houden over het algemeen van een koele, diepe en goed gedraineerde grond. BLADGROENTEN Sla, jonge scheuten, mesclun, veldsla, spinazie, snijbiet, krulsla, andijvie, witloof Van deze zeer diverse groep groenten worden de zachte blaadjes gegeten. Door met tussenpozen te zaaien en verschillende soorten te zetten, kunt u vrijwel het hele jaar door oogsten. Al deze gewassen vrezen naaktslakken en huisjesslakken. Bescherm ze met natuurlijke barrières, lavendelplanten bijvoorbeeld. Ze houden van gewone grond die vocht vasthoudt en hebben liefst niet te veel zon. Bij warm weer moeten ze worden gegoten. Bladgroenten zitten boordevol mineralen en spoorelementen. Ze zijn bovendien bijzonder arm aan calorieën en rijk aan water. 45
3 46
4 Groenten UW EIGEN MOESTUIN LELIEACHTIGEN Knoflook, ui, sjalot, prei De groenten uit deze familie hebben een uitgesproken geur. Gewoonlijk worden ze met vrij grote tussenpozen uitgeplant, hoewel ervaren tuiniers ze meestal zaaien om meer variëteiten te hebben. Ze zijn niet echt veeleisend wat de grond betreft, maar hij moet wel licht zijn, gedraineerd en niet zanderig. De eerste drie kunnen heel goed bewaard worden in de winter, opgehangen in vlechten. Ze zijn rijk aan antioxidanten, vitaminen en mineralen, en helpen kankers en hart- en vaatziekten voorkomen. DE KRUISBLOEMIGEN OF BRASSICACEAE DE KOMKOMMERACHTIGEN Pompoen, reuzenpompoen, courgette, komkommer, augurk De planten uit deze familie hebben allemaal soortgelijke bladeren en grote gele bloemen Ze dragen volop vruchten tot laat in het najaar. Ze hebben gemeen dat ze heel sterk zijn en al snel enkele vierkante meter grond kunnen innemen. Snoei ze om hun groei in te perken, zodat ze hun krachten niet verspillen. Zeer gegemakkelijk te telen in een rijke bodem (een min of meer ontbonden composthoop is perfect), en als hun vruchten regelmatig worden geoogst. Als de vruchten op de grond liggen (wat bij reuzenpompoenen vaak het geval is), leg er dan een stuk leisteen, hout of ander materiaal onder om verrotting te vermijden. Groene, rode of witte kool, spruiten, bloemkool, broccoli, krulkool, Chinese kool Gemeenschappelijke eigenschappen zijn hun zeer herkenbare smaak en hun voorkeur voor een koele, diepe, vochtige en rijke bodem. Giet ze bij droog weer en zorg voor een vruchtbare grond. Koolwitjes en duiven zijn hun grootste vijanden. Een net is dus geen overbodige luxe. Ze zijn rijk aan vitaminen, antioxidanten, serotonine, vezels en calcium, en vooral broccoli zou kankerwerende eigenschappen hebben. 47
5 Aardappel TROEVEN Aardappelen stellen geen hoge eisen. Indien u geen tuin hebt, volstaat een vuilnisbak of een plastic zak met gaatjes, of zelfs 3 op elkaar gestapelde autobanden gevuld met teelaarde. Er zijn vroege en halfvroege soorten, aardappelen van het volle seizoen en bewaaraardappelen, en rassen met vastkokend of bloemig vruchtvlees. Met aardappelen kunt u het hele jaar door alle kanten uit. Huisgeteelde aardappelen smaken heel anders dan hun industrieel geproduceerde soortgenoten. De voedingswaarde van aardappelen wordt vaak onderschat: ze zijn rijk aan zetmeel, vezels in de schil, vitamine B en C en mineralen. TEELT Aardappelen worden niet gezaaid, maar geplant. Ze houden van een rijke, vochtige en goed rulle grond. Haal in februari al kiemvrije knollen in huis en bewaar ze op een vorstvrije, lichte plek, met de ogen naar boven (bijvoorbeeld in een eierdoosje). U kunt natuurlijk ook ontkiemde pootaardappelen kopen. Zodra de ijsheiligen voorbij zijn, kunt u de ontkiemde poters planten op 15 cm diepte, op 25 cm van elkaar. Tijdens de groei moet u ze aanaarden, d.w.z. de aarde ophopen rond de voet van de plant, zodat er nooit meer dan 10 cm loof uitsteekt. Bescherm aardappelen tegen meeldauw door de planten twee keer te behandelen met bordeauxse pap. Primeuraardappelen kunt u rooien 2 tot 3 aanden na het planten. Voor de andere moet u wachten tot het loof volledig is vergeeld, maar nog niet helemaal droog. Een mulchlaag aan de voet van de aardappelplanten is aan te raden. Gieten bij warm weer. Verrijk de grond met compost of mest vooraleer u de pootaardappelen plant. Door de pootaardappelen aan te aarden voorkomt u ook dat ze groen worden door blootstelling aan licht, want zo worden ze giftig. Om diezelfde reden worden aardappelen in het donker bewaard. ұ zon J F M A M J J A S O N D ϣ knoflook, kool, selder, bonen, tomaat, erwten, pompoen, koriander, Oost-Indische kers, goudsbloem Ϥ aubergine, komkommer, ui, zonnebloem, maïs DZ meeldauw 48
6 Andijvie TROEVEN Andijvie is een slasoort van het najaar. U kunt hem oogsten van de late zomer tot hartje winter. Er zijn twee soorten andijvie: de krulandijvie en de heelbladige andijvie die gekookt, als groente of in soep wordt gegeten. Andijvie is goed bestand tegen de vorst en gaat er zelfs nog lekkerder door smaken. Krulandijvie is minder vorstbestendig dan de heelbladige variant. Andijvie groeit vlot overal, maar ontwikkelt zich iets minder snel dan de klassieke sla. Andijvie is een bron van vezels, minerale zouten en vitaminen A, C en E. Tips voor lichter gekleurde en minder bittere bladeren: zet twee weken voor de oogst een ondoorschijnende stolp (bijvoorbeeld een aarden pot) over de andijvie. Stop het gat in de pot dicht en zet er een wig onder zodat er nog lucht kan circuleren. TEELT Andijvie gedijt op alle bodems, maar doet het vooral goed op een rijke, rulle grond, en minder op een koele en zware grond. Zaai luchtig in een geultje van 1 cm, dek af met aarde en begiet. Voorzie verschillende zaaibeurten, één perceel om de 2 weken bijvoorbeeld, zodat u langer kunt oogsten. Hou de grond vochtig en hou onkruid weg met een dikke mulchlaag. Giet regelmatig en overvloedig bij droog weer om de grond vochtig te houden, maar zorg dat de blaadjes niet nat worden. Zo vermijdt u dat de andijvie doorschiet. Als u de andijvie tussen bloemkolen zet, die dezelfde behoeften hebben op hetzelfde moment, wint u plaats en moet u minder gieten. Andijvie houdt van een rijke bodem. Breng compost of kunstmest aan in de herfst. ұ zon J F M A M J J A S O N D ϣ goudsbloem, spinazie, rucola Ϥ asperge, raap, kool DZ bladluis, naaktslak, huisjesslak 49
7 Aubergine TROEVEN Aubergine is gemakkelijk te telen en is dé zomergroente bij uitstek. Aubergine gedijt goed op balkons en terrassen en in de moestuin, en brengt smaak en zon op tafel. De plant tooit zich in de mooiste kleuren: violet, dieppaars, wit, roomwit met paarse streepjes Ook de dwergvariëteiten zijn zeer mooi. Aubergine is rijk aan antioxidanten, kalium en vitamine B. De groente heeft urineafdrijvende eigenschappene. De aubergine is geliefd om zijn delicate textuur, zowel gebakken als gevuld, in beignets, in gratins, in ratatouille, in moussaka TEELT Net als de tomaat, de paprika en de courgette heeft de aubergine een plek in de zon nodig, met veel licht en beschut tegen de wind. Kies een stukje humusrijke, diepe, verse en goed gedraineerde grond. Plant de aubergine pas uit wanneer de grond goed opgewarmd is. Zet de plantjes niet dieper dan de wortelhals en verwijder eerst de uitlopers die zich aan de voet vormen. Snoei de plant voor een mooie oogst. Top de hoofdtak af zodra de tweede bloem verschijnt, 2 cm erboven. Er zullen zich zijtakken ontwikkelen. Snij deze ook af boven de tweede bloem. Een mulchlaag voorkomt dat onkruid gaat woekeren en concurreren met de wortels van de aubergineplant die niet zo diep zitten. Hou de grond vochtig door om de 3 tot 4 dagen te gieten rond de voet, zonder de bladeren nat te maken. Breng om de twee weken een kaliumrijke meststof aan Aubergines zijn plukrijp wanneer ze niet meer groeien en hun schil lichtjes glanst. Pluk ze jong, wanneer de schil nog dun is. ұ zon J F M A M J J A S O N D ϣ bonen, dragon, peterselie, paprika, erwten, tomaat, tijm Ϥ aardappel, ui DZ coloradokever, meeldauw, witziekte 50
8 Aziatische bladgroenten TROEVEN Tatsoi, mizuna, paksoi, bladmosterd zijn exotische gewassen die verrassend gemakkelijk te telen zijn en die onze moestuinen en keukens veroveren. Ze zijn geliefd om hun knapperige beet en hun originele, vaak pittige smaak, die wat aanleunt bij kool. Ze zijn dan ook familie van de kool, maar vormen geen krop. Ze groeien heel snel. U kunt ze laat zaaien, van juli tot september, zodat ze geleidelijk de plaatsen kunnen innemen die vrijkomen. Ze zijn vrij goed bestand tegen de kou. Zoals alle groenten van de familie van de kruisbloemigen zijn de Aziatische bladgroenten rijk aan vitaminen A, B, C en K, kalium, calcium, ijzer, antioxidanten De jonge blaadjes zijn heerlijk in salades, maar u kunt ze ook koken, stomen of wokken. TEELT Zaai ze in een koele, diepe grond die u eerst onkruidvrij maakt. Sommige soorten nemen veel plaats in. Zet ze voldoende ver uit elkaar. Zaai zeker niet te vroeg, want de lentekou doet deze gewassen doorschieten. Wacht liever tot juli. Aangezien ze zo snel groeien, kunt u om de twee weken een deel zaaien. Deze groenten hebben een voorkeur voor halfschaduw, maar verdragen de zon als ze dieper worden gezaaid en de grond vochtig wordt gehouden. Een mulchlaag is niet nodig, maar wied onkruid met de hand. Bladgroenten dulden geen concurrentie. Giet vaak om de groei te bevorderen en te vermijden dat de planten doorschieten. Vermeng voor het planten een organische stikstofrijke mest met de grond. Deze bladgroenten worden gewoonlijk geplukt als de blaadjes jong en mals zijn. Als u de planten de kans geeft zich te ontwikkelen, kunt u ook de knol eten die er dan uitziet als een venkel. ұ zon, halfschaduw J F M A M J J A S O N D DZ koolvlieg, aardvlo 51
Januari. Februari DOEN ZAAIEN ETEN DOEN ZAAIEN PLANTEN ETEN
Januari ~ Veel kun je deze maand buiten niet doen, wel is het een goed moment om het tuinhuis op te ruimen en al het gereedschap proper te maken. Borstel spades en spitvorken schoon en olie alles in. ~
Nadere informatieGenieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels,
Genieten van zelfgekweekte groenten, fruit en kruiden is het einde! Alleen komen die verse tomaten, knapperige sla, pittige rucola, zoete appels, volle kersen of smaakvolle basilicum er natuurlijk niet
Nadere informatieZaaien en planten. Wat is er nodig om een zaadje te laten groeien?
Stap 1 de tuin opruimen, vrijmaken van onkruid en omspitten Stap 2 de moestuin bemesting geven volgens het grondonderzoek Stap 3 de moestuin indelen in percelen Stap 4 Zaaien en planten Wat is er nodig
Nadere informatieBasiscursus Ecologische Moestuin. Families in de moestuin
Basiscursus Ecologische Moestuin Families in de moestuin Diverse eetbare plantenfamilies: Valeriaanfamilie Posteleinfamilie Lookfamilie Schermbloemenfamilie Composieten Ganzenvoetfamilie Kruisbloemenfamilie
Nadere informatieBasiscursus Ecologisch tuinieren
Basiscursus Ecologisch tuinieren Uw aangeboden door : OVAT Gegeven door Vincent de Wolff Wat gaan we vanavond doen? De UITNODING! Onderwerpen: Voedsel of eten? De bodem Vruchtwisseling Het teeltplan Grondbewerking
Nadere informatieOrganisatie van de moestuin
Organisatie van de moestuin Enkele regels om de gewassen te organiseren in ruimte en tijd. - Creëer zo n veerkrachtig mogelijk systeem - Laat je inspireren door de natuur - Favoriseer diversiteit A. Rekening
Nadere informatieLIJST WAT KAN EN WAT TE VERMIJDEN
AARDAPPEL AARDBEI ANDIJVIE GOEDE COMBINATIE Bloemkool, sluitkool, tuinbonen, sperziebonen, maïs, knoflook, mierikswortel. afrikaantjes (tagetes) voorkomen aaltjes. Oost-Indische kers Spinazie, sperziebonen,
Nadere informatieBegin van het moestuinseizoen
Begin van het moestuinseizoen 1. Buiten Zaaien in volle grond Algemene regel : de hoeveelheid aarde waarmee je het zaadje bedekt, mag maximaal drie maal de breedte van het zaad zijn. Zaai periode : is
Nadere informatiebemesten wintergroenten slakkenjacht prei maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien
maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien WEEK 1 bemesten Je hebt nu de tijd om alles in orde te maken. Heb je in huis wat je de komende maanden nodig gaat hebben? Mest, zaden, gereedschap? En
Nadere informatieVoorbeelden Combinatie - Wisselteelt
Vruchtwisseling Wie zelf groenten en kruiden wil verbouwen moet weten dat het succes hiervan voor het overgrote deel wordt bepaald door de bodem. De meeste groenten eisen een bodem die op de juiste manier
Nadere informatieBasiscursus moestuinieren
Basiscursus moestuinieren Planning Les 1: ecologisch tuinieren, bodem, bemesting Les 2: netwerken in de tuin, biodiversiteit Les 3: bodembewerking Les 4: vruchtwisseling, zaden Voorzaaien Wat? Wanneer?
Nadere informatiewerkkalender Gemaakt door Paul en Joep voor stichting Groeituinen in april 2014
werkkalender Gemaakt door Paul en Joep voor stichting Groeituinen in april 2014 1 e en 2 e week maart: Rode peper, pompoen, peterselie, basilicum, bloemkool en pastinaak: zaaien. 3 e en 4 e week maart:
Nadere informatieStarten met een moestuin
Starten met een moestuin Grootte Inrichting Percelen Beschutting Keuze v/d groenten Biologisch zaad Plantgoed of zaad? Teeltplan Teeltplan Een teeltplan geeft aan wat je waar en wanneer gaat zaaien/planten.
Nadere informatieWat gaan we vanavond doen?
Wat gaan we vanavond doen? De UITNODIGING! Onderwerpen: Voedsel of eten? Biologisch of gangbaar Inrichting van de tuin Gereedschap De bodem Vruchtwisseling Het teeltplan Grondbewerking Bemesting Te telen
Nadere informatieVERTEERB. KOOLHYDRATEN TRANSVETZUREN CHOLESTEROL LINOLZUUR ZETMEEL VEZELS SUIKERS
Aardpeer 74 312 2.0 0.5 0.2 0.2 0.1 0.0 0.1 0.1 0.0-13.4 1.5 11.9 4.3 78 0 639 38 70 10 1.4 - - -
Nadere informatieProductinformatie: Groenten (1) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van jou verwacht? Hoe kun je groenten in menu's gebruiken? Wat zijn groenten?
Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over de eigenschappen van groenten. We vertellen je ook hoe je groenten kunt gebruiken en hoe je ze moet bewaren. Wat wordt er van jou verwacht? Na het bestuderen
Nadere informatieZaai-, plant-, poot- en oogstkalender
Zaai-, plant-, poot- en oogstkalender Inhoudsopgave Blad- en stengelgewassen... 1 Koolgewassen... 4 Kruiden... 6 Peulvruchten... 7 Vruchtgewassen... 8 Wortel- en knolgewassen... 9 Legenda Voorzaaien onder
Nadere informatieUitleg bij de Kosmoskalender
Uitleg bij de Kosmoskalender De kalender in opbouw wijst zich vanzelf; elke maand een apart blok, en dan horizontaal de data, verticaal verdeeld in ochtend, middag en avond (want de verschillende perioden
Nadere informatieEnkele bijna vergeten groenten:
TUINHIER HERENTALS Lesgever:Bert Peers 06-04 - 14 Tekst: B. PEERS Verslag M. Peeters Enkele bijna vergeten groenten: Pastinaak, aardpeer, venkel, kardoen, warmoes, 1 1.Inleiding De laatste jaren komen
Nadere informatieZaai-, plant-, poot- en oogstkalender
Zaai-, plant-, poot- en oogstkalender Adres: Volkstuinvereniging De Eendracht Inhoudsopgave Blad- en stengelgewassen... 1 Koolgewassen... 4 Kruiden... 6 Peulvruchten... 8 Vruchtgewassen... 9 Wortel- en
Nadere informatieBleekselderij zomer 30 x 35 centimeter
Groenten: Bijzonderheden: jan feb mrt apr mei jun jul aug sept okt nov dec Plantafstand B M E B M E B M E B M E B M E B M E B M E B M E B M E B M E B M E B M E in de rij, en rijafstand Aardappel vroege
Nadere informatieWat is groente en wat is fruit? Opdracht 1-2A. Opdracht
Opdracht 1-2A Wat is groente en wat is fruit? Opdracht Doel: Introductie: 5 min. Opdracht 1: 5 min. De kinderen leren onder andere welke verschillende groente- en fruitsoorten er zijn en het verschil tussen
Nadere informatieInvuloefeningen (derde graad)
Invuloefeningen (derde graad) Spelregels Vul de oefeningen in tijdens of vlak na het bekijken van de tentoonstelling Sla je slag. De antwoorden op de vragen zijn terug te vinden op de tentoonstelling.
Nadere informatieSCHIJNBARE CHAOS DEEL 5
SCHIJNBARE CHAOS DEEL 5 Welkom Als je mij hoort, tik dan even iets in de chat Welkom Chat voor vragen Webinar wordt opgenomen Welkom 1,5 uur Agenda Agenda 1,5 uur Extra tijd voor vragen tussendoor Onderwerpen
Nadere informatieVRUCHTWISSELING OP KINDERTUINEN BIJ SCHOOL EN BIJ HUIS
VRUCHTWISSELING OP KINDERTUINEN BIJ SCHOOL EN BIJ HUIS 1.V R U C H T W I S S E L I N G Dit verhaal gaat over vruchtwisseling. Vruchtwisseling betekent dat je planten niet steeds op dezelfde plek zaait
Nadere informatieZaaien. Basiscursus dl3. TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014
Zaaien Basiscursus dl3. TT Boxtel Volkstuinvereniging Ceres 2013-2014 Vanavond: Kiezen zaden en pootgoed Plantenfamilies Je eigen plantgoed voorzaaien verspenen opkweken uitplanten Zaden en pootgoed kiezen:
Nadere informatie6.5. Werkstuk door een scholier 1097 woorden 2 maart keer beoordeeld. Keuzeopdracht; Hoofdstuk 6.4, opdracht B; Bron
Werkstuk door een scholier 1097 woorden 2 maart 2002 6.5 34 keer beoordeeld Vak ANW Keuzeopdracht; Hoofdstuk 6.4, opdracht B; Bron www.nicevzw.be www.food-micro.nl www.consumentenbond.nl Wat is nitraat
Nadere informatie9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon:
9. SCHADUWTUIN De meeste groenten en kruiden hebben nood aan zon, maar in de stad hebt u niet altijd zon in uw tuin. In deze fiche bekijken we wat de mogelijkheden zijn in de schaduw of halfschaduw. Om
Nadere informatieDorine s moestuin. Beplantingsplan voor de moestuin in pot. Ontwerp door. De Vinkentuin- de kleine kwekerij. José Vink
Dorine s moestuin Beplantingsplan voor de moestuin in pot. Ontwerp door De Vinkentuin- de kleine kwekerij José Vink Nederasselt, 11 maart 2014 1= Laurus Nobilis 2= Vinca minor 3= Lonicera japonica Halliana
Nadere informatieworkshop klimaat &energie elektrische boiler
elektrische boiler 100L workshop i.s.m. Ecolife en met de steun van de Vlaamse Gemeenschap elektrische kookplaten 5u/week workshop i.s.m. Ecolife en met de steun van de Vlaamse Gemeenschap droogkast 3x/week
Nadere informatieKlassieke groentetuin
DE EETBARE TUIN Klassieke groentetuin De verwaarloosde groentetuin VERSE GROENTEN LEKKER!!! Maar er zijn een heleboel redenen te verzinnen waarom je niet met een groentetuin zou willen beginnen. Geen tijd
Nadere informatie15. TUINIEREN IN POTTEN: WISSELTEELT
15. TUINIEREN IN POTTEN: WISSELTEELT Wisselteelt voor groenten en eenjarige kruiden Hebt u plannen voor een moestuin in potten? Dan hebt u vast wat aan deze kalender voor verschillende groenten, met zaai-
Nadere informatie17. ALTERNATIEVEN VOOR MOESTUINEN IN VOLLE GROND
17. ALTERNATIEVEN VOOR MOESTUINEN IN VOLLE GROND Deze infofiche geeft een overzicht van een aantal alternatieve moestuinsystemen, niet in volle grond, maar op maat van kleine ruimten zoals een tuintje,
Nadere informatieZand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Zand Niet Zand Zand Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand. Niet Zand.
Bemestingsnormen op basis van totale stikstof akkerbouw en voedergewassen in 2011 Grasland dat enkel gemaaid wordt dat begraasd wordt, al of niet in combinatie met maaien Niet Niet Totale N 370 3 3 360
Nadere informatiefebruari maart april mei
F R U I T K A L E N D E R Aardbei Abrikoos Ananaskers Appel Boskers Braam Druif Framboos Kers Kiwi Kriek Kruisbes Meloen Peer Perzik Pruim Rabarber Rode bes Zwarte bes januari februari maart april mei
Nadere informatieMijn stadsmoestuin 30 min. per week voor heerlijke groenten binnen ieders bereik
Mijn stadsmoestuin 30 min. per week voor heerlijke groenten binnen ieders bereik 1 Getty images op naar de moestuin! 2 Uw eigen groenten en fruit kweken, ze zien groeien op het ritme van de seizoenen,
Nadere informatieBasiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid
Basiscursus Ecologische Moestuin Onkruid Onkruid: veel werk! Onkruid vergaat niet Het komt telkens terug Het groeit harder dan de groenten Wieden helpt maar tijdelijk Herbiciden: nee! Bijen (enz) sterven
Nadere informatieKleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014. Gezinsbond Stekene
Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014 Gezinsbond Stekene Inleiding Kinderen houden van tuinieren Tuinieren bevat 2 elementen waar kinderen zot op zijn: aardegrond en buitenlucht. De zomerzon zal
Nadere informatielente zomer herfst winter inhoud Inleiding 9 Tuinboon 18 Spinazie 24 Raapjes 32 Sla 36 Bernagie 42
inhoud 10 48 92 140 lente zomer herfst winter Inleiding 9 Tuinboon 18 Spinazie 24 Raapjes 32 Sla 36 Bernagie 42 Courgette 54 Aubergine 62 Eitjes van je eigen kippen 68 Snijbiet 70 Kruiden 78 Oost-Indische
Nadere informatie9. Belangrijke adressen
9. Belangrijke adressen Hieronder vind je een lijst van belangrijke adressen voor de biologische groenteteelt en de afzet ervan. Deze lijst werd zorgvuldig opgemaakt. Als je desondanks een fout ontdekt
Nadere informatieMOESTUINIEREN. Dat kan iedereen met een Smakelijke Moestuin!
MOESTUINIEREN Dat kan iedereen met een Smakelijke Moestuin! GEBRUIK DEZE OMSLAG OOK OVER DE VOLGENDE BLADZIJDEN! AUGURKEN PEULEN ZONNEBLOEM TOMATEN MAIS SJALOTTEN WORTELEN BIESLOOK DOPERWTEN GOUDSBLOEM
Nadere informatieBasiscursus Ecologisch tuinieren
Basiscursus Ecologisch tuinieren deel 3 In samenwerking met: OVAT VELT Vincent de Wolff Wat komt vanavond aanbod: Terugblik op voorgaande bijeenkomst De start van het seizoen staat in het teken van: Opkweek
Nadere informatieAngelo's groentetuin. Angelo Dorny met foto s van Angelo Dorny en Jan Crab
Angelo's groentetuin Angelo Dorny met foto s van Angelo Dorny en Jan Crab Woord vooraf 6 Starten met een eetbare tuin 10 De basis voor een eetbare tuin 11 Tuingereedschap en onderhoud 13 Zaai- en plantgoed
Nadere informatieTIPS OM EEN GEZOND WEEKMENU OP TE STELLEN
TIPS OM EEN GEZOND WEEKMENU OP TE STELLEN Er bestaat geen wondermethode om je maaltijden te plannen. Stem jouw aanpak af op je eigen voorkeuren en kookvaardigheden, planning en doelen. Laat je inspireren
Nadere informatieMOESTUIN IN EEN VIERKANTEMETERBAK
MOESTUIN IN EEN VIERKANTEMETERBAK AANVULLENDE INFO BIJ DE STARTER KIT MIJN GEMAKKELIJKE MOESTUIN U bent niet alleen geboeid door tuinieren, maar houdt er ook wel van om zelf iets in elkaar te steken? Dan
Nadere informatieIndeling van de groenten.
Hoofdstuk 12 Indeling van de groenten. 1. De groenten indelen volgens hun plantendeel. 2. Opsommen hoe we de voedingswaarde zoveel mogelijk behouden. 3. Manieren opnoemen om de celstof beter verteerbaar
Nadere informatieJEAN VANHOOF DE TUIN IN MET JE BUREN
DE TUIN IN MET JE BUREN Kinderen weten vaak niet of je een ui met het puntje naar boven of naar beneden moet planten. En kennen ze het verschil tussen selderij en prei? Hebben ze ooit versgeplukte munt
Nadere informatieINHOUD BASIS PRAKTISCHE INFORMATIE FICHES RECEPTEN. Superfoods van de vensterbank Goede redenen om ze te kweken Kiemen Microgroenten Miniblad-groenten
INHOUD BASIS Superfoods van de vensterbank 5 Goede redenen om ze te kweken 6 Kiemen 9 Microgroenten 10 Miniblad-groenten 13 PRAKTISCHE INFORMATIE Basisuitrusting 16 De basis: water geven en verzorgen 18
Nadere informatieFungicide. Belangrijke voordelen. Bemerkingen. WG 26.7 % boscalid % pyraclostrobin, erk nr 9429P/B
Fungicide Gedeponeerd handelsmerk BASF. 02/2014 WG 26.7 % boscalid + 6.7 % pyraclostrobin, erk nr 9429P/B Belangrijke voordelen Zeer krachtige werking Buitengewone doeltreffendheid Uitzonderlijk breed
Nadere informatieBeste KOOK-OOK klant,
Beste KOOK-OOK klant, Groenten zijn gezond, ze zitten namelijk boordevol voedingsstoffen, maar bevatten weinig calorieën. De enorme hoeveelheden mineralen en vitaminen geven je lichaam alle bouwstenen
Nadere informatieInhoud. Schooltuinen Enkhuizen 2018 mijn logboek 1 MEC De Witte Schuur
Naam: Groep: School Enkhuizen, maart 2018 Inhoud Mijn tuin: verwachting en resultaten... 2 Tuinwoorden... 3 Tuinplattegrond... 4 Teeltplan... 5 Het logboek... 6 Onderzoek: het zaad... 8 Proefje: kiemplanten...
Nadere informatiemoestuin Aan de slag in de moestuin! Zaaien, planten, oogsten en bewaren Lekker eten uit eigen tuin 12 heerlijke seizoensgerechten
SPECIAL VAN moestuin Aan de slag in de moestuin! Zaaien, planten, oogsten en bewaren Lekker eten uit eigen tuin 12 heerlijke seizoensgerechten 6,95 WWW.DETUINOPTAFEL.COM BP 9 7 8 9 0 8 5 3 7 1 0 0 7 0
Nadere informatiejanuari Z M D W D V Fruit: Appelen, Bananen, Citroen, Mandarijnen, Mango, Peren, Sinaasappelen Dit is een product van SaskiaVanOmmen.
januari 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Groente: Aardappelen, Knolselderij, Pastinaak, Paddenstoelen, Prei, Pompoen, Raap, Rode Biet, Rode Kool, Savooiekool,
Nadere informatieSoeprecept. Verrassend lekker met diepvriesgroenten
Soeprecept Verrassend lekker met diepvriesgroenten Pompoensoep 1 el olijfolie 120 gr ajuin 400 gr wortels 1 kg pompoen 1 el currypoeder 1 koffielepel fijngesneden gember, vers snuifje peper en zout naar
Nadere informatieGefeliciteerd. De grond
Gefeliciteerd Gefeliciteerd met je nieuwe moestuin. Het telen van je eigen groente en fruit is een erg leuke hobby. Om die hobby tot een succes te maken hebben wij wat tips voor je op papier gezet. Want
Nadere informatieALLÉGROW PROMOTIEMATERIAAL BESTELBON 2019 NAAM:...
ALLÉGROW PROMOTIEMATERIAAL BESTELBON 2019 NAAM:................................... Gelieve uw bestelling door te geven vóór zaterdag 16 februari, de levertermijn bedraagt +/- 3 weken. GEËNTE PLANTEN -
Nadere informatieMijn schooltuin. logboek Groep: school
Mijn schooltuin logboek 2015 Naam: Groep: school Inhoud Mijn tuin: verwachting en resultaten... 2 Tuinwoorden... 3 Tuinplattegrond... 4 Teeltplan... 5 Het logboek... 6 Onderzoek: het zaad... 8 Proefje:
Nadere informatieNaam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:
Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf
Nadere informatieNIEUWSBRIEF. Nummer 20 maart Deze nieuwsbrief en alle informatie over D n Hof ligt standaard in de kantine op tafel in een blauwe map.
Deze nieuwsbrief en alle informatie over D n Hof ligt standaard in de kantine op tafel in een blauwe map. Belangrijke data: Maart Zaterdag 11 Maandag 27 Vrijdag 31 April Zaterdag 8 Mei zaterdag 20 Kluszaterdag
Nadere informatieFotografie Angelo Dorny en Jan Crab
Fotografie Angelo Dorny en Jan Crab Dorny, Angelo Angelo s groentetuin. Zelf tuinieren was nog nooit zo leuk 2012, Angelo Dorny en Davidsfonds Uitgeverij nv Blijde Inkomststraat 79-81, 3000 Leuven www.davidsfondsuitgeverij.be
Nadere informatieJonge planten lijken op paardebloem.
witlof De witlofteelt is minder ingewikkeld dan je geneigd bent te denken. In het kort komt het er op neer dat je eerst een dikke wortel gaat telen, net zoals je zou doen met winterpeen of pastinaak. Dan
Nadere informatieBEWAREN VAN GROENTEN
BEWAREN VAN GROENTEN 1. INKUILEN 1.1 Definitie = het bewaren van wortelgewassen in een ondiepe, vochtvrije kuil, afgedekt met stro. 1.2 Welke groenten? - Aardappelen - Koolraap - Knolselderij - Bieten
Nadere informatieAmma's TUIN nieuws nr. 10 Augustus - september 2015
Amma's TUIN nieuws nr. 10 Augustus - september 2015 De zomer is duidelijk voorbij, het wordt al herfstig in de tuin. En wat kunnen we terugkijken op een prachtig, ontroerend goed en vruchtbaar eerste seizoen!
Nadere informatieLewie werd op 3 januari 2011 geboren, was 49 cm groot en woog 3,090 kg.
NIEUWSBRIEF 41 Januari 2011 Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties
Nadere informatieMijn schooltuin logboek 2013 Naam: Groep: school
Mijn schooltuin logboek 2013 Naam: Groep: school Inhoud Mijn tuin: verwachting en resultaten... 2 Tuinwoorden... 3 Tuinplattegrond en teeltplan... 4 Het logboek... 5 Onderzoek: het zaad... 7 Proefje: kiemplanten...
Nadere informatieSmoothie e-book. zorg goed voor jezelf!
Smoothie e-book Genieten van smoothies is een lekkere en gezonde manier om meer groenten te eten. Je zorgt voor veel extra vitaminen en mineralen. En als je ze goed samenstelt kunnen ze een maaltijd vervangen.
Nadere informatieBeste KOOK-OOK klant!
Beste KOOK-OOK klant! Je bent wat je eet. Een gezegde wat veel wordt gebruikt in de volksmond. Maar waar komt dit eigenlijk vandaan? Het menselijk lichaam werkt op een fascinerende manier. Zonder dat je
Nadere informatieMeer halen uit de biologische kringloop. Starten met moestuinieren
Meer halen uit de biologische kringloop Starten met moestuinieren Plezier; Lichaamsbeweging; Leerrijk; Gezelligheid; Speciallekes kweken; Aandacht; Kringloop sluiten; Waarom? Enkele voorbeelden Enkele
Nadere informatieTrots op hun oogst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF. MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten.
112 12 JULI 2014 ELSEVIER Trots op hun oogst MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten. Liza Karsemeijer Foto s René van der Hulst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF JOHN VAN
Nadere informatieDe Zaai- & PootGroep geeft voor 2018 aan voor de werkcoördinatoren wanneer de diverse gewassen dienen te worden gezaaid, gepoot of geplant.
Werkplan zaai-, poot & plantkalender 2018 De Zaai- & PootGroep geeft voor 2018 aan voor de werkcoördinatoren wanneer de diverse gewassen dienen te worden gezaaid, gepoot of geplant. Hieronder volgt een
Nadere informatieOnzeVierkantemetertuin Doeboek
OnzeVierkantemetertuin Doeboek Basisidee van de vierkantemetertuin voor de begeleider Met een vierkantemetertuin kunt u op een klein grondoppervlak snel en met succes positieve ervaringen opdoen met het
Nadere informatieVerkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011
Verkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011 Maart 2012 1. Voorwoord Op 20 april 2011 was het zover: de officiële oprichting van de Vereniging Buurtmoestuin Castellum! Het was het tastbare resultaat
Nadere informatieDe Groente Proef Quiz
De Groente Proef Quiz Vraag 1 Welke groente ligt er op je bordje bij cijfer 1? A. sla B. andijvie C. spinazie Vraag 1 het goede antwoord is: Welke groente ligt er op je bordje bij cijfer 1? A. sla B. andijvie
Nadere informatiePlezier in je moestuin. www.dcm-info.nl
1 Plezier in je moestuin www.dcm-info.nl Al meer dan 30 jaar werkt DCM samen met professionele telers en nu brengt DCM haar know-how graag naar je moestuin. Zo kun jij ook met het beste resultaat in je
Nadere informatieEcologisch moestuinieren
Ecologisch moestuinieren Handleiding 2008 Deze handleiding beschrijft kort de basisprincipes van ecologisch moestuinieren en illustreert deze met voorbeelden uit het moestuincomplex op het CNME-terrein.
Nadere informatieProgramma Programma /02/2010
Programma 2009-2010 4 oktober: asperge 24 januari: sla en ajuin 14 februari: kruiden, kiemplanten en groenbemesters 7 maart: meloen, pompoen en courgettes 30 mei: selder en wortelen Witloof Kolen Aardappelen
Nadere informatieKALENDER VAN PLAATSELIJK GETEELDE SEIZOENSGROENTEN EN -FRUIT UIT VOLLE GROND
KALENDER VAN PLAATSELIJK GETEELDE SEIZOENSGROENTEN EN -FRUIT UIT VOLLE GROND Gij zijt zeker niet van hier? Jongen toch, ik ben een pastinaak, ik kende uw grootmoeder al toen ze nog in de grond zat. INFO
Nadere informatieVanaf heden kan u op fytoweb de maximale residulimieten (MRL s) ook per gewas opzoeken.
Vanaf heden kan u op fytoweb de maximale residulimieten (MRL s) ook per gewas opzoeken. De gewassen waarop MRL s van toepassing zijn, werden in verschillende groepen ingedeeld. Deze indeling wordt weergegeven
Nadere informatieTeeltplan 2018 concept BMVH-ZPG-bijeenkomst 16 november 2017
Teeltplan 2018 concept BMVH-ZPG-bijeenkomst 16 november 2017 Wisselteelt in 6 vakken van (10 x 12.6 m =) 126 m²/plantvak, plus daarnaast nog een klein plantvak met rabarber als vaste plant. Met het systeem
Nadere informatieVergeten groenten zijn terug
Vergeten groenten zijn terug Aardpeer, topinamboer, knolzonnebloem, jeruzalem-artisjok De knol is licht zoet, met een notensmaak en een toets van artisjok Andoorn, Crosne Nootachtige smaak, wordt niet
Nadere informatieINFO-BROCHURE: veldkaart-formule
(versie seizoen 2015) INFO-BROCHURE: veldkaart-formule EEN EIGEN MOESTUIN? Smaakvol, supervers en gezond. Niet iedereen heeft een moestuin of voldoende vrije tijd om eigen groenten te kweken. Maar voor
Nadere informatieFERTILIZERS. www.bio-g-power.com
FERTILIZERS www.bio-g-power.com DUTCH MIX 20-20-20 AANBRENGEN OP HET BLAD TOEPASSINGEN MET EEN DRUPPELIRRIGATIE Alle knolgewassen (Meloen, Watermeloen, Uien, Aardappel, Rapen, Wortel, Suikerbiet, Knofloof
Nadere informatieBeste KOOK-OOK klant!
Beste KOOK-OOK klant! Groenten zijn gezond. Ze zitten boordevol voedingsstoffen maar bevatten weinig calorieën. De enorme hoeveelheden mineralen en vitaminen geven je lichaam alle bouwstenen die het nodig
Nadere informatieVoorwoord. Groente in supermarkt en uit de diepvries smaakt zeker niet slecht, maar verse groente uit je eigen tuin, ja daar kan toch niets tegenop.
Voorwoord Iedereen is het erover eens: niets smaakt beter dan verse groente. Onlangs verscheen nog weer een artikel in de krant eigen groente verbouwen steeds populairder. Groente in supermarkt en uit
Nadere informatieSalade van gerookte makreel met spruitjes en vergeten groeten
Salade van gerookte makreel met spruitjes en vergeten groeten Ingrediënten (4 personen) 200 g spruitjes 3 takjes bonenkruid 3 takjes peterselie 1 krop frisee 1 eetl dijonmosterd 3 eetl sesamolie 1,5 dl
Nadere informatieInhoud. 6 InleIdIng. 12 VoorbereIdIng: groenten kweken. 22 lente. 44 Zomer. 106 herfst. 144 winter. 170 register. 176 VerantwoordIng
Inhoud 6 InleIdIng 12 VoorbereIdIng: groenten kweken 22 lente 44 Zomer 106 herfst 144 winter 170 register 176 VerantwoordIng VoorbereIdIng: Groenten kweken wilt u een vruchtbare keukentuin, dan moet u
Nadere informatieGroene tomaten rijp maken
Groene tomaten rijp maken Is het het einde van het seizoen en heb je nog wat onrijpe, groene tomaten aan je plant zitten? Hier zijn wat simpele suggesties om ze rijp te maken, waarbij je gebruik maakt
Nadere informatieSinaasappel. Banaan. Passievrucht. Ananas
Ananas Passievrucht Banaan Sinaasappel Banaan Herkomst: Costa Rica Afstand tot België: ongeveer 9000 km Bewaren: buiten koelkast, 2-6 dagen Typisch gerecht: bananenmilkshake Sinaasappel Herkomst: Spanje
Nadere informatieMOESTUINIEREN. Dat kan overal in de stad......met een LABje grond van BuurtLAB!
MOESTUINIEREN Dat kan overal in de stad......met een LABje grond van BuurtLAB! GEBRUIK DEZE OMSLAG OOK OVER DE VOLGENDE BLADZIJDEN! SPERZIEBONEN PEULEN ZONNEBLOEM TOMATEN MAIS SJALOTTEN WORTELEN BIESLOOK
Nadere informatiePraktische informatie
Praktische informatie In dit document vind je praktische informatie omtrent het Voedselteam Wevelgem. Samen met enkele afspraken om de werking in goede banen te leiden. 1. Hoe bestellen? Je kan via de
Nadere informatieEEN JAAR IN DE MOESTUIN JOURNAL YOUR STRESS FREE ZONE
F L O O R K O R T E EEN JAAR IN DE MOESTUIN JOURNAL YOUR STRESS FREE ZONE MAAK JE VAN JE MOESTUIN YOUR STRESS FREE ZONE Eindelijk, een moestuinjournal, speciaal voor jou! Niet alleen met weetjes, handige
Nadere informatieHet Cleyne Paradijs. Geschiedenis. Jaargang 15, nummer 1 April In dit nummer: Het begin. Facaliteiten. Vijvers & Paden.
1 Jaargang 15, nummer 1 April 2015 Geschiedenis Vanaf 2010 hebben wij een volkstuin bij volkstuinvereniging Tuindorp in Den Helder., we zijn begonnen met tuin 33 een woestenij waar jaren slecht onderhoud
Nadere informatieINHOUDSOPGAVE. 1. Over mij. 2. Gereedschappen. 3. Verschillende sla soorten. 4. Kruiden. 5. Smaken en combinaties. 6.
INHOUDSOPGAVE 1. Over mij 2. Gereedschappen 3. Verschillende sla soorten 4. Kruiden 5. Smaken en combinaties 6. De Griekse salade 7. De Italiaanse salade 8. Heerlijke koolsalade 9. De Ceasar salade 10.
Nadere informatieBIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.
BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.
Nadere informatie5. TEELTTECHNIEKEN. Tuinwerken Gereedschap Duurzaam waterbeheer
5. TEELTTECHNIEKEN Tuinwerken Gereedschap Duurzaam waterbeheer 1. ALGEMENE TUINWERKEN 1.1. TER PLAATSE INZAAIEN Om te kunnen oogsten, moet u eerst zaaien. Sommige groenten zaait u meteen op hun plaats,
Nadere informatieNIEUWSBRIEF ERWTJES & KNOLLEN VZW
NIEUWSBRIEF ERWTJES & KNOLLEN VZW ZELFPLUKBOERDERIJ COMMUNITY SUPPORTED AGRICULTURE Inhoud van deze nieuwsbrief - Teeltplan 2016 pagina 1 - De wintervoorraad pagina 2 - Inkuilen / inkisten pagina 4 Het
Nadere informatieBijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 2. Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-KB-2-b
Bijlage VMBO-KB 2009 tijdvak 2 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. 945-0191-a-KB-2-b Informatie - Aardappels Lees eerst informatie 1 tot en met 8 en beantwoord dan vraag 39 tot en met 48. Bij
Nadere informatie1 Grondstoffen Aardappelen Spinazie Appels Samenvatting 15
Inhoud Voorwoord 5 1 Grondstoffen 9 1.1 Aardappelen 10 1.2 Spinazie 12 1.3 Appels 14 1.4 Samenvatting 15 2 Productie van frites 17 2.1 Overzicht van de fritesproductie 18 2.2 Ingangscontrole 19 2.3 Sorteren,
Nadere informatieTuinadvies. De Ceuster Meststoffen Bannerlaan 79 2280 Grobbendonk Tel.: 014-257 357 Fax: 014-25 73 51 voor annemie so on. Moestuin Moestuin Algemeen
Tuinadvies Moestuin De Ceuster Meststoffen Bannerlaan 79 2280 Grobbendonk Tel.: 014-257 357 Fax: 014-25 73 51 voor annemie so on Zuurgraad (ph) Zuurgraad van uw grond is 5,3 Streefwaarde: 6,8 Verhoog deze
Nadere informatieAardoliealarm in het bos
de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5
Nadere informatie