Toespraak van de heer Didier REYNDERS Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën

Transcriptie

1 Federale Overheidsdienst FINANCIEN - BELGIE 65 e jaargang, nr 1, 1ste kwartaal 2005 D O C U M E N T A T I E B L A D Toespraak van de heer Didier REYNDERS Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën Ter gelegenheid van de Nieuwjaarsreceptie 2005 Hotel van Financiën 19 januari

2 20

3 Mijnheer de Staatssecretaris, Mijnheer de Voorzitter, Dames en Heren, Allereerst wens ik u te bedanken voor de wensen die de heer Voorzitter in uw naam tot mij heeft gericht. Staat u mij toe dat ik u en al wie u dierbaar is op mijn beurt mijn beste wensen voor 2005 aanbied. Voor het vijfde opeenvolgende jaar wijst het jaar dat zopas ten einde is gelopen, geen tekort meer aan en sluiten wij de rekeningen van de Belgische Staat met een licht overschot af. Door een begroting in evenwicht voor te leggen, realiseert België de doelstelling die in het stabiliteitsprogramma is opgenomen en onderscheidt ons land zich op een positieve manier binnen de Europese context waar verschillende Lidstaten met begrotingsmoeilijkheden te kampen hebben. In 2004 zouden wellicht enkel Finland en België erin slagen een overschot te realiseren terwijl het begrotingstekort van de landen van de Eurozone rond de 3% van het BBP schommelt. Acht van de twaalf landen van de Eurozone zouden er niet in geslaagd zijn de doelstellingen die opgenomen zijn in hun stabiliteitsprogramma, te realiseren. 21

4 blijven dalen. Bovendien is onze schuldenlast in de loop der jaren aanzienlijk In 2003 hebben we reeds de symbolische grens van 100% van het BBP bereikt; in 2004 is onze schuldenlast nog met 4,1 percentpunt verbeterd, waardoor hij tot 95,9% van het BBP is teruggebracht. Sedert 1999 kent de schuldenlast van België een daling van 19 percentpunt van het BBP terwijl de daling in de Eurozone slechts 1 percentpunt bedroeg. Door deze aanzienlijke vermindering van de schuld kan een gedeelte van de schuld van de NMBS in 2005 worden overgenomen zonder dat de grens van 100% opnieuw wordt bereikt. De ontmanteling van de schuld en de aanwending van een gedeelte van de ontmanteling voor het Zilverfonds vormen de twee pijlers van ons beleid dat gericht is op het dragen van de kosten van de vergrijzing van de bevolking. Terwijl de conjunctuur in de periode (met gemiddeld iets minder dan 1 % reële groei op jaarbasis) nogal teleurstellend was uitgevallen, benadert de groei voor 2004 in België 2,7 %, een resultaat dat een stuk boven het gemiddelde van de eurozone van 2,1 % ligt. Dit opmerkelijk resultaat vertaalt zich in fiscale ontvangsten die de verwachte ontvangsten met ruim 686 miljoen euro overschrijden. Daarmee konden de meeruitgaven in de gezondheidszorg van

5 miljoen euro worden bekostigd, hetgeen een stijging met 9,8 % in plaats van met de oorspronkelijk verwachte 4,5 % betekent. De verbetering van de fiscale ontvangsten is des te merkwaardiger, omdat ze er komt op een ogenblik waarop de belastingplichtigen verder de gunstige gevolgen van de fiscale hervorming, die aansloot bij de afschaffing van de aanvullende crisisbijdrage en de indexering van de belastingschalen, op een steeds tastbaardere wijze hebben ondervonden. Zoals gepland, zijn alle bepalingen van de hervorming geheel van toepassing op de inkomsten van het jaar 2004, waardoor de in 2001 goedgekeurde vermindering van de belastingdruk op de inkomsten van de natuurlijke personen volledig kan worden uitgevoerd. De gunstige evolutie van de groei en van de fiscale inkomsten kan worden verklaard door de combinatie van een aantal factoren, waarvan sommige het gevolg zijn van het beleid waarvoor wij hebben gekozen. Zo heeft ons beleid dat erop gericht is om de fiscale druk op arbeid te verminderen en de regularisering van kapitalen door een Eenmalige Bevrijdende Aangifte te bevorderen, ongetwijfeld ertoe bijgedragen de privé-consumptie en de heropleving van de investeringen te ondersteunen. In 2004 hebben we met name weer een toename van de ontvangsten inzake de roerende voorheffing kunnen noteren, alsook een stijging van de BTW-inkomsten met 7,2 %. 23

6 Gedurende dezelfde periode zijn de spaardeposito s met 11 % gestegen en heeft de Beurs van Brussel ruim 30% beter gepresteerd. Ondanks de twijfels die sommigen opzettelijk wilden doen rijzen met betrekking tot de regeling van de Eenmalige Bevrijdende Aangifte, zal het resultaat van deze operatie meer dan 300 miljoen euro bedragen, hetgeen meer dan 12 miljard Belgische frank is. Er dient te worden benadrukt dat dit overeenstemt met een geregulariseerd totaalbedrag in de orde van grootte van 4 miljard euro (160 miljard Belgische frank). Zoals kon worden vermoed, hebben de belastingplichtigen uiteraard tot de allerlaatste weken gewacht om hun intenties inzake regularisatie concreet ten uitvoer te brengen. Uit verschillende bronnen hebben we overigens vernomen dat er bovendien een grootschalige terugkeer werd vastgesteld van kapitalen die niet onder de regeling van de EBA vallen, ofwel omdat de bezitters ervan hebben geoordeeld dat het om wit geld ging, ofwel omdat ze bereid zijn met een zeker risico te leven. Beschouwen we het totaal van de naar België teruggevoerde kapitalen, dan zou het om 12 tot 15 miljard euro gaan. De kapitalen die aldus naar ons land zijn teruggevloeid, zouden logisch gezien inkomsten moeten voortbrengen, die onze belastinggrondslag op periodiek terugkerende basis zullen doen toenemen en de omvang van de fiscale fraude inzake roerende voorheffing op een nooit eerder geziene wijze zullen terugdringen. 24 Op die manier zal de fiscale amnestie de opmerkelijke

7 resultaten doen toenemen, welke staatssecretaris Hervé JAMAR nu al boekt in de strijd die resoluut tegen de fiscale fraude wordt gevoerd en die bijdraagt tot de in 2004 vastgestelde stijging van de ontvangsten. Hoewel de strikte opvolging van de uitgaven van de ministeriële departementen nog werd opgevoerd, is het mogelijk gebleven de nodige middelen vrij te maken om de herinvestering, die sedert het jaar 2000 ten gunste van het departement van Financiën plaatsheeft, voort te zetten en te intensiveren. Op het ogenblik waarop wij eindelijk over stevige funderingen inzake informatica en technologie beschikken, welke van nature in beperkte mate zichtbaar zijn, is het immers van het allergrootste belang te kunnen rekenen op de vereiste middelen om thans nieuwe, gebruiksvriendelijke en efficiënte informaticatools te ontwikkelen. Deze tools laten de concrete resultaten van de modernisering die vandaag in de steigers staat, des te beter uit de verf komen bij de burgers en onze medewerkers. In dit verband kunnen we ons alleen maar verheugen over het groeiend succes van initiatieven zoals Tax-On-Web (dat bij manier van spreken zijn score van vorig jaar heeft verdrievoudigd) en dat vanaf dit jaar zal worden aangevuld met een nieuw systeem voor het scannen van de aangiften in de personenbelasting. Dit zal er ons toe brengen om, in het licht van de latere ontwikkeling van een alomvattende multikanaaldienstverlening, binnenkort een contactcentrum op te zetten, waarmee kan worden tegemoetgekomen 25

8 aan de verschillende verzuchtingen van de burgers. Zoals u reeds onderstreept hebt, mijnheer de Voorzitter, heeft de Federale Overheidsdienst Financiën onlangs verschillende nieuwe diensten op stapel gezet. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de Dienst voor Alimentatievorderingen (DAVO) die binnen de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie werd opgericht en als roeping heeft niet alleen het onderhoudsgeld in te vorderen, maar ook voorschotten op die onderhoudsgelden te betalen, met andere woorden compleet nieuwe opdrachten, waarvan de sociale dimensie ons niet kan ontgaan. De dienst van Voorafgaande Beslissingen is operationeel sedert het begin van dit jaar. Uiteraard kan deze dienst zijn opdrachten enkel optimaal vervullen, als hij kan rekenen op de oprechte en loyale medewerking van de klassieke fiscale administraties, waarvan wordt verwacht dat ze de mentaliteitswijziging, die bij hen op gang werd gebracht, versnellen en uitdiepen. Vanzelfsprekend is de medewerking van de horizontale diensten al even onontbeerlijk. In het licht van de eerste resultaten die in het kader van de bevordering van een nieuwe fiscale cultuur werden geboekt, lijkt het moment nu aangebroken om een alomvattend en voluntaristisch plan uit te werken, waarvan de daadwerkelijke verwezenlijking ertoe kan leiden dat een belangrijke evolutie merkbaar wordt op het terrein. 26 De toepassing van een dergelijke benaderingswijze

9 sluit overigens voortreffelijk aan bij de doelstelling inzake een rechtvaardigere belastingheffing, die wij onophoudelijk moeten nastreven. De mentaliteitswijziging zal ook een beslissende factor zijn om het succes te verzekeren van de nieuwe regeling tot onbeperkt uitstel van de invordering die werd ingevoegd bij de programmawet van 27 december laatstleden, en op grond waarvan de regering hooggespannen verwachtingen koestert inzake de vermindering van de te hoge schuldenlast én de verbetering van de werkelijke belastinginvordering. Hier moet worden benadrukt dat het toekomstige experiment op het vlak van de effectisering van de schuldvorderingen die de achterstallige belastingschuld vormen, tot het louter financiële domein behoort en tot doel heeft om ten bate van de administratie nieuwe middelen vrij te maken waarmee ze haar invorderingsmogelijkheden kan verbeteren. Uiteraard is het niet de bedoeling om de belastinginvordering aan andere instanties dan de fiscale administraties toe te vertrouwen zoals sommigen misschien hadden kunnen denken. Belastingen invorderen is en blijft de taak van de fiscus. Wat het belangrijke dossier van de loopbanen betreft, waaraan de medewerkers van het departement terecht veel belang hechten, is er reden om te hopen dat het einde van de lange onderhandelingen die 27

10 gevoerd moesten worden om een akkoord over de loopbanen B, C en D te bereiken, ons in staat zal stellen veel sneller concrete en positieve resultaten te boeken voor de loopbaan A. Dat is in ieder geval mijn bedoeling. De verwezenlijkingen bij de Federale Overheidsdienst Financiën waren enkel mogelijk dankzij de inzet van de vrouwen en mannen bij ons departement. Sedert ik het ambt van minister van Financiën uitoefen, heb ik de capaciteiten en de efficiëntie van deze personen kunnen vaststellen die, op zeer uiteenlopende gebieden, bijdragen tot de successen die we samen nastreven. Daarvoor wil ik u nu bedanken. U en uw medewerkers. In de loop van het jaar moeten de taken die reeds zijn aangevangen, worden voortgezet. Ik weet dat ik erop kan rekenen dat u zich hiervoor ten volle zult inzetten. Ik dank u al bij voorbaat en wens u, en al uw dierbaren, een voorspoedig en gelukkig